Bulletin nr : B116 - Schriftelijke vraag en antwoord nr : 2093 - Zittingsperiode : 54

In een antwoord op een eerder gestelde schriftelijke vraag aan minister Geens bevestigt deze dat er voor vertaling- of tolkopdrachten nog steeds beroep gedaan wordt op politieambtenaren, advocaten, enz. Sinds de inwerkingtreding van het register voor gerechtstolken moet de opdrachtgevende magistraat wel een reden aangeven waarom beroep gedaan wordt op een tolk die niet ingeschreven is in het register. Maar het register sluit geen beroepscategorieën uit, dus kunnen ook politieambtenaren opgenomen worden. In de meeste gevallen worden politieambtenaren ingezet om tijdsverlies te vermijden. Nochtans zijn er ernstige bezwaren te maken tegen deze praktijk. Een omzendbrief uit 1996 met betrekking tot de onverenigbaarheden van politieambtenaren met ambulanciers en brandweermannen stelt: "De onverenigbaarheid voor dergelijke betrekkingen is het gevolg van het feit dat de betrokken politieagent via twee verschillende functies tegenover misdrijven kan komen te staan wat inderdaad leidt tot deontologische problemen op het vlak van het beroepsgeheim.". Het hoeft geen betoog dat indien een politieambtenaar optreedt als beëdigd tolk of vertaler dit probleem zich kan stellen met betrekking tot het beroepsgeheim. Hij/zij kan bij een opdracht vertrouwelijke informatie te horen krijgen die een verdachte bijvoorbeeld enkel met zijn of haar advocaat wil delen, voor het opbouwen van de verdediging. Indien een als gerechtstolk optredende politieambtenaar zoiets hoort, is hij of zij zo goed als verplicht daar achteraf proces-verbaal van op te stellen en de deontologische code als beëdigd vertaler-tolk te schenden. Ook de richtlijnen voor de berekeningswijze van de vergoedingen en honoraria van gerechtstolken van de FOD Justitie zijn hierover heel duidelijk: "het is niet toegestaan dat gerechtspersoneel of leden van de politie prestaties leveren als gerechtstolk tijdens hun diensturen". En ook richtlijn 2010/64/EU inzake het recht op vertolking en vertaling stelt vertrouwelijkheid en onafhankelijkheid als belangrijke principes voorop. Deze redenering werd trouwens gevolgd door onze buurlanden Nederland en Frankrijk waar het bij wet verboden is dat een politieambtenaar (of advocaat) optreedt als beëdigd vertaler of tolk. 1. Klopt het dat momenteel politieambtenaren soms optreden als beëdigd tolk? Zo ja, kan u aangeven over hoeveel ambtenaren en prestaties het gaat? Graag de cijfers van 2014, 2015 en 2016? 2. Bent u van oordeel dat deze situatie moet vermeden of verboden worden, omwille van deontologische redenen? Zo ja, hoe wilt u dat doen? Zo niet, hoe weerlegt u dan de deontologische bezwaren?

1. Vooreerst wens ik te benadrukken dat op grond van artikel 134 van de wet van 7 december 1998 tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus (WGP) de hoedanigheid van personeelslid van het operationeel kader in principe onverenigbaar is met de uitoefening van een bijkomende activiteit als beëdigd tolk. Op grond van artikel 135 WGP kunnen echter individuele afwijkingen op dit verbod worden toegestaan, binnen het raam van de richtlijnen bepaald in de ministeriële omzendbrieven GPI 27 van 19 september 2002 en GPI 27bis van 19 mei 2003 indien de bijkomende activiteit het belang van de dienst niet schaadt, noch afbreuk doet aan de waardigheid van de status van personeelslid. Gezien de taak van de beëdigde tolken in gerechtszaken nauw verweven is met de politionele taken in gerechtszaken lijkt het mogelijk dat de onpartijdigheid en onafhankelijkheid van het optreden van de politieambtenaar in het gedrang kan komen. Iedere aanvraag om in afwijking tot de beroepsonverenigbaarheden, toch een bijkomende activiteit als beëdigd tolk toe te staan zal evenwel, onder meer rekening houdend met de functie binnen de politiediensten, in concreto moeten worden afgewogen. Indien men toch een individuele afwijking toekent, is het hoe dan ook niet toegelaten dat de betrokken persoon in het raam van hetzelfde dossier optreedt als politieambtenaar en als tolk. Dit zou in strijd zijn met de deontologische code en in het bijzonder met de integriteit en onafhankelijkheid van de politieambtenaar. Het lijkt mij dan ook aangewezen dat de politieambtenaar/tolk in het raam van hetzelfde dossier optreedt in de ene of de andere hoedanigheid dit wil zeggen hetzij als politieambtenaar hetzij als tolk. 2. Wat de personeelsleden van de federale politie betreft, werd in 2014 één aanvraag tot afwijking om op te treden als vertaler-tolk bij de parketten goedgekeurd, in 2015 betrof het drie aanvragen en in 2016 werd één afwijking toegestaan. Aangezien die prestaties hoe dan ook buiten dienstverband worden geleverd, is het onmogelijk om mee te delen hoeveel prestaties als vertaler-tolk in gerechtszaken door die personeelsleden werden geleverd. Tevens zijn geen cijfergegevens voorhanden aangaande het aantal personeelsleden van de lokale politie dat een afwijking heeft bekomen om op te treden als vertaler-tolk in gerechtszaken. Deze gegevens worden niet gecentraliseerd.