Schriftelijke vraag en antwoord nr : 1144 - Zittingsperiode : 55

Op 15 juli 2022 heeft Credendo (de Belgische kredietexportverzekeraar) haar toekomstig investeringsbeleid uiteengezet dat volgens de interpretatie van de verzekeraar compatibel zal zijn met de verplichtingen zoals die voortvloeien uit de Statement on international public support for the clean energy transition (IPSCET). Met deze verklaring is Credendo de eerste exportkredietverzekeraar van Europa die haar beleidswijziging ten gevolge van de IPSCET openbaar maakt. Credendo communiceert proactief en gedetailleerd, wat zeker respect verdient. In maart 2022 had ik u reeds gevraagd naar de specifieke impact die de ondertekening van de IPSCET zou hebben op het beleid van Credendo (vraag nr. 950 van 21 maart 2022, Vragen en Antwoorden, Kamer, 2021-2022, nr. 86). Ondertussen is er een uitgebreide studie gepubliceerd van enkele internationale middenveldorganisaties over de omzetting en mogelijk impact van de IPSCET, getiteld Turning Pledges Into Action. Er zijn enkele belangrijke vaststellingen in dit rapport die het belang van de IPSCET zwart-op-wit aantonen. Zo zou het naleven van de verbintenissen die in de IPSCET vervat liggen voor een directe heroriëntatie van middelen van de fossiele industrie naar de groene economie kunnen zorgen ter waarde van 28 miljard dollar per jaar. Deze gerenommeerde internationale middenveldorganisaties brachten specifiek voor België iets naar voor dat ik ook in maart aanklaagde op basis van mijn eigen opzoekingswerk. Deze organisaties stellen namelijk dat veel exportkredietverzekeraars weinig informatie publiek maken, maar dat dit in het bijzonder het geval is voor België en Portugal. Toen ik dit navroeg bij de organisaties in kwestie bleek dat Credendo geen informatie verschafte over investeringen in enige projecten buiten informatie die onder de categorie A of B vallen van de minimale OESO-rapporteringsvereisten. De organisaties vonden ook geen geaggregeerde data terug over investeringen op sectorniveau of voor de verschillende soorten energie. Wanneer ze meer informatie opvroegen bij Credendo zelf per mail, werden hun vragen nooit beantwoord. Alleen naar aanleiding van de antwoorden op mijn parlementaire vraag konden deze middenveldorganisaties een inschatting maken over de uitstaande verzekeringen van investeringen in de fossiele sector en in groene projecten. 1. Uit uw antwoord op punt 6. a) van mijn vraag zei u dat mid- en downstream activiteiten onder het IEA net-zero traject mogelijk zijn, en het daarom "contra-intuïtief" lijkt om de IPSCET zo te interpreteren dat de verzekering van deze activiteiten niet langer mogelijk is. Ik vroeg mij af hoe u de legitimiteit van het Credendo beleid bekijkt nu die gebaseerd blijkt te zijn op uitsluitend de IEA-roadmap, aangezien er verschillende andere, meer recente internationale rapporten zijn over de roadmap naar klimaatneutraliteit. Hoe recenter de verslagen en uitgestippelde trajecten hoe kleiner de inschatting van het resterende koolstofbudget. Meer in het bijzonder moet men vaststellen dat de meest recente IPCC-rapporten aantonen dat het koolstofbudget aanzienlijk overschreden wordt als de mensheid uitsluitend de bestaande olie- en gasvelden zou blijven exploiteren. Zo verwijst de ngo Oilchange naar onderzoek van enkele wetenschappers dat zou aantonen dat naast het beëindigen van investeringen in fossiele projecten, ook 40 % van de reeds aangeboorde gas en oliereserves in de grond moeten blijven willen we de opwarming beperken tot 1,5°C. Hoe ziet u dit contrast tussen de (Credendo-interpretatie van de) IEA-roadmap en andere rapporten? Kan u vanuit deze optiek het Credendo-beleid (waarbij er onder andere ruimte blijft voor bijkomende investeringen in mid- en downstream activiteiten wat betreft het transport van gas) wetenschappelijk sluitend noemen en als zodanig verdedigen? 2. Wat zal in uw inschatting de impact zijn van dit beleid op de activiteiten van Credendo? Welk percentage van de projecten die in de afgelopen vijf jaar zijn goedgekeurd zouden door dit beleid niet langer in aanmerking komen voor een verzekering? 3. Voor de fossiele projecten waarvoor de verzekering van de investeringen door Credendo nog steeds mogelijk blijft, en in het geval dat Credendo geen beloftes heeft gemaakt (zie punt 4), zal de aanvrager zelf moeten aantonen dat het project aan vier voorwaarden voldoet: het project moet verenigbaar zijn met een opwarmingslimiet van 1,5°C en de Parijs-doelstellingen; het project mag de transitie naar hernieuwbare energie niet vertragen; het risico dat het project tot een gestrand activa zou leiden moet grondig beoordeeld en voldoende gemitigeerd worden, en de internationale standaarden op het vlak van ESG moeten worden gerespecteerd. a) Hoe zal Credendo toezien op de naleving van deze vier voorwaarden? b) Heeft Credendo vandaag voldoende expertise in huis om de naleving van deze voorwaarden goed te kunnen beoordelen? c) Wat zal Credendo doen indien blijkt dat een investeerder of een andere betrokkene in het project in de praktijk de voorwaarden niet naleeft? d) Zal Credendo in de gevallen dat een beoordeling van de verzekeringsaanvraag aan de hand van de vier voorwaarden nodig was, uitvoerig en publiek motiveren waarom er desgevallend aan de voorwaarden is voldaan? 4. In de communicatie van Credendo over de toepassing van IPSCET voorziet de verzekeraar in een belangrijke uitzondering op de bijzonder duidelijk afgebakende deadline voor alle nieuwe unabated investeringen in fossiele projecten, zijnde 1 januari 2023. Het gaat hier met name over "beloftes voor investeringen die Credendo heeft gedaan" - zowel voor 1 juli 2022 als erna (1 juli 2022 was de voorziene dag van de openbaarmaking van het nieuwe beleid). Voor beloftes voor investeringen die het beleid van Credendo zoals dat zou ingaan na 1 januari 2023 zouden schenden, geldt dat deze toch kunnen worden ingelost na 1 januari 2023 wanneer Credendo dat heeft belooft. Een belofte die na 1 juli 2022 is gemaakt kan geldig worden ingelost met nog maximaal 18 maanden. Indien de belofte is gedaan voor 1 juli 2022 is het maximum van twee keer verlengen met zes maanden niet expliciet gedefinieerd. a) Hoe kijkt u naar dit beleid van beloftes tot verzekering? Waarom is dit volgens u gelegitimeerd wanneer dit duidelijk de geest van de IPSCET schendt? Zal u deze bepaling nog bijsturen? b) Gaat u er niet mee akkoord dat ook voor 1 juli 2022 bedrijven die willen investeren in fossiele projecten ervan konden uitgaan dat deze investeringen niet langer gedekt zouden worden door Credendo gezien de Belgische ondertekening van het IPSCET? c) Gelooft u dat ook voor beloftes die gedaan zijn voor 1 juli 2022 het maximum van twee keer verlengen met zes maanden moet gelden? d) Kan u een overzicht geven van de reeds gemaakte beloftes van Credendo voor investeringen in fossiele projecten die niet in lijn zijn met de interpretatie van de IPSCET-verplichtingen van Credendo? e) Kan u beloven dat Credendo transparant zal communiceren over alle investeringsbeloftes die de verzekeraar maakt tussen 1 juli 2022 en 31 december 2022? 5. In uw antwoord op mijn vraag zei u dat A of B-projecten gepubliceerd worden op de website van Credendo. Kan u bevestigen dat het hierbij in hoofdzaak gaat over de informatie die op de volgende lijst staat: https://credendo.com/sites/default/files/media/files/2022-01/Ethics%20-%20Issued%20policies-E.pdf a) Is de informatie die hier staat voor u voldoende opdat het publiek een beeld kan krijgen van de activiteiten van Credendo en hun relatieve belang? 6. In uw antwoord op punt 3. c) van mijn vraag zei u dat Credendo is gestart met het ontwikkelen van een actief communicatiebeleid rond de duurzame projecten die het ondersteunt. Dit lijkt bijzonder zinvol, aangezien genoemde middenveldorganisaties voor de andere nationale exportkredietverzekeraars wel een beeld hebben kunnen opbouwen over de uitstaande verzekeringen op basis van persberichten over specifieke projecten. a) Hoe staat het met de ontwikkeling van dit communicatiebeleid? b) Zal Credendo ook actief communiceren over niet- of minder duurzame projecten die ze ondersteunt? Vindt u dat het publiek ook toegang tot deze informatie moet hebben, en dat een actief communicatiebeleid hiervoor kan zorgen? c) Gelooft u dat dit net in bijzondere mate nodig is gezien het feit dat Credendo haar CSR-charter heeft aangenomen, en dit net inhoudt dat men transparant moet communiceren over polissen met betrekking tot projecten met een potentiële negatieve impact op het klimaat? d) In uw antwoord stelde u dat Credendo ervoor heeft gekozen om de minimale OESO-verplichtingen over A en B rapportering na te leven. Hoe verhoudt deze keuze zich tot de aanname van het CSR charter? Vloeien daar geen andere verplichtingen uit voort? Kan u in het bijzonder stilstaan bij de internationale vergelijking die de middenveldorganisaties hebben gemaakt? Hoe kan het dat in het buitenland mogelijk is wat in België blijkbaar nog niet kan? Gelooft u dat hier echt wel een tand moet worden bijgestoken, ook vanuit de mogelijke naleving van (en dus afdwinging van) de verplichtingen die voortvloeien uit het IPSCET?

1. Credendo is er zich van bewust dat niet alle instellingen en organisaties op dezelfde lijn zitten over wat de beste manier is om de beoogde klimaatneutraliteit te bereiken, en ook dat het beleid in de toekomst zal evolueren, afhankelijk van politieke en nieuwe wetenschappelijke inzichten. Voor het huidige beleid is de keuze gemaakt het International Energy Agency Net-Zero by 2050- rapport als uitgangspunt te nemen. Maar zoals in het beleid is opgenomen, zal dit van tijd tot tijd geleidelijk worden aangepast, afhankelijk van de uitfaserings- en stimuleringsmaatregelen die nodig zijn in overeenstemming met de ontwikkelingen in het klimaatbeleid op Belgisch en/of EU-niveau. 2. Beredeneerde schatting van het aandeel fossiele activiteiten in Credendo-ECA's klassieke kredietverzekeringsportefeuille, op basis van de contractbedragen van de transacties die tussen juli 2016 en juli 2021 ter beslissing aan de raad van bestuur werden voorgelegd: - Upstream: 3,17 % (613 miljoen euro); - Midstream: 12,11 % (2.340 miljoen euro); - Downstream: 2,1 % (404 miljoen euro). Dit betreft evenwel een maximale inschatting, aangezien deze ook projecten bevat gerelateerd aan reeds in productie genomen olie- en gasvelden, olievelden waarvan de ontwikkeling reeds werd goedgekeurd en gasvelden die reeds in ontwikkeling zijn voor 2022, waarvoor dekking nog is toegestaan, alsook aan nieuwe elektriciteitscentrales op basis van aardgas zonder Carbon capture, Utilisation and Storage (dekking nog toegestaan tot 2025). 3. a) Opname van specifieke voorwaarden door het opleveren van bepaalde informatie kan als een voorwaarde in de verzekeringspolis worden opgenomen, en wordt in dat geval ook verder gemonitord. b) Enerzijds heeft Credendo besloten zijn team dat belast is met sociale en milieuanalyses te versterken. Anderzijds, indien blijkt dat er hiervoor intern onvoldoende expertise aanwezig is, kan ook beroep gedaan worden op externe consultants. c) De polis voorziet de mogelijkheid om de dekking op te schorten of in te trekken indien aan de polisvoorwaarden niet is voldaan. d) Dergelijke motivering zal inderdaad deel uitmaken van het beslissingsproces. Deze informatie kan onder de principes van openbaarheid van bestuur en voor zover aan de voorwaarden daarvoor is voldaan, worden publiek gemaakt. 4. a) Verzekeringspolissen die ondertekend werden in 2022 vallen niet onder scope van deze verklaring. Een belofte tot verzekering toegekend voor 1 juli 2022 (datum van de publicatie van de communicatie van Credendo) is ook een verbintenis vanwege Credendo, en moet op dezelfde manier worden geïnterpreteerd, zelfs indien de polis pas na 2022 zou worden uitgeschreven. Voor verzekeringsbeloften toegekend na 1 juli 2022 menen we dat een verlenging zoals voorgesteld (na 1 januari 2023 nog maximaal twee keer verlengd worden voor telkens zes maanden) redelijk is en de exporteur in staat kan stellen hiermee rekening te houden tijdens zijn onderhandelingen en in de verdere afwikkeling van zijn projecten. b) Zoals uit het antwoord op punt 4. d), blijkt, is het punt dat betrekking heeft op een belofte die zou zijn gedaan voor 1 juli 2022, zonder voorwerp. c) Zoals uit het antwoord op punt 4. d), blijkt, is het punt dat betrekking heeft op een belofte die zou zijn gedaan voor 1 juli 2022, zonder voorwerp. d) Op 31 augustus 2022 lopen er binnen Credendo-ECA's klassieke kredietverzekeringsactiviteit geen verzekeringsbeloftes die niet in lijn zijn met de interpretatie van de statement on international public support for the clean energy transition verplichtingen van Credendo. e) Credendo zal deze informatie opnemen voor zover de transactie onder toepassing van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD) Common Approaches vallen. Deze informatie kan onder de principes van openbaarheid van bestuur, en voor zover aan de voorwaarden daarvoor is voldaan, worden publiek gemaakt. 5. Het gaat inderdaad in hoofdzaak om de betrokken lijst. De betrokken lijst geeft slechts een eerste indicatie, maar het staat eenieder vrij om contact op te nemen met Credendo om meer informatie in te winnen omtrent de aard van betrokken projecten. 6. a) Het communicatiebeleid hiervoor is in volle ontwikkeling en zal zich realiseren via verschillende kanalen, zoals de website, nieuwsbrieven, informatiesessies en social media. Tot op heden publiceert Credendo informatie over dit onderwerp in zijn Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO - CSR - Corporate Social Responsibility)-verslag (dat vanaf 2023 jaarlijks zal worden gepubliceerd) en in zijn jaarverslag, in een nieuwe rubriek (corporate news) van zijn maandelijkse nieuwsbrief, op zijn website (de duurzaamheidspagina is opgewaardeerd) en via sociale media. b) Credendo communiceert over alle projecten onder de principes van de OESO-verplichtingen, ook over de minder duurzame projecten. c) Het is onduidelijk naar welk CSR Charter wordt verwezen. d) Het is onduidelijk naar welk CSR Charter wordt verwezen.