Bulletin nr : B014 - Schriftelijke vraag en antwoord nr : 0207 - Zittingsperiode : 55

Op 22 januari 2020 publiceerden ngo-koepels 11.11.11 en CNCD-11.11.11 een rapport over de snel krimpende ruimte voor het lokale middenveld in Israël en Palestina. Middenveldorganisaties ervaren er intimidatie. Zo publiceerde het Israëlische Ministerie van Strategische Zaken in het afgelopen anderhalve jaar verschillende rapporten om Israëlische, Palestijnse en Europese middenveldorganisaties in diskrediet te brengen. 1. Erkent u de problematiek van krimpende ruimte voor middenveldorganisaties in Israël en Palestina, zoals gerapporteerd in het rapport? 2. Deelt u de mening van de Europese Unie dat het Israëlische Ministerie van Strategische Zaken zich schuldig maakt aan desinformatiecampagnes? 3. Deelt u de aanbevelingen die in dit rapport worden gedaan? Welke wel, welke niet, en omwille van welke redenen? Welke concrete actie zal België op korte termijn nemen om het fenomeen van de krimpende ruimte in Israël en Palestina tegen te gaan? 4. Bent u bereid om samen met andere EU-landen de mogelijkheid te verkennen van een opvolgingsmechanisme voor het IHL and Human Rights Secretariat, om zo het werk van lokale mensenrechtenorganisaties in Israël en Palestina te ondersteunen? 5. Heeft u kennisgenomen van de noodkreet van Kenneth Stern, directeur van het Bard Center for the Study of Hate, dat de definitie van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA) van antisemitisme die hij vijftien jaar geleden zelf heeft opgesteld, wordt geïnstrumentaliseerd om de vrijheid van meningsuiting te ondermijnen van personen en groepen die opkomen voor de rechten van het Palestijnse volk? Deelt u deze bezorgdheid? Wat gaat de federale regering doen om te voorkomen dat deze IHRA-definitie in België en binnen de Europese Unie voor dat doel wordt misbruikt?

1. Ja, helaas wordt er steeds meer druk op de ngo's uitgeoefend door de autoriteiten, met inbegrip van druk op wetgevend vlak. Dit is een zorg die ook door de Europese Unie en verschillende van onze Europese partners wordt gedeeld. Ik verwijs naar het antwoord van 25 maart 2020 op de schriftelijke vraag nr. 218 van 13 februari 2020 (MV3226) van de heer Malik Ben Achour over "Diplomatieke spanningen met betrekking tot de ngo DEI" (Vragen en Antwoorden, Kamer, 2019-2020, nr. 15 van 9 april 2020). 2. Wij zijn van mening dat de beschuldigingen aan het adres van deze NGO, evenals aan het adres van andere Palestijnse of internationale ngo's, hetzij door de Israëlische autoriteiten, hetzij door ngo's van het type Monitor, niet betrouwbaar of geloofwaardig zijn, tenzij deze worden bevestigd door bewijsmateriaal of gerechtelijke procedures. We zijn ons ervan bewust dat deze beschuldigingen erop gericht zijn NGO's die kritiek hebben op het Israëlische beleid in de Palestijnse gebieden in diskrediet te brengen en dat dit in hoge mate bijdraagt aan de inkrimping van de ruimte. 3. De Belgische ambassade in Tel Aviv en het consulaat in Jeruzalem houden de situatie van de ngo's in de gaten. Ze houden ons regelmatig op de hoogte door middel van formele rapporten. Wat BDS (Boycott, Divestment and Sanctions, ofwel Boycot, Desinvesteringen en Sancties) betreft, is dit niet de officiële EU-lijn. Integendeel, de officiële lijn is om te proberen meer differentiatie te hebben en de relaties met Israël te normaliseren. Alles wat in de koloniën wordt geproduceerd, moet daarentegen duidelijk worden gelabeld. Deze lijn wordt gevolgd door België. Wat betreft het verzoek om routekaarten op te stellen, deze zijn uitgevoerd. De roadmap gaat over de krimpende ruimte in Palestina en Israël. De EU heeft in Tel Aviv een parallelle roadmap opgesteld die meer specifiek gericht is op de kwestie van de civiele maatschappij in Israël. De harmonisatie van beide versies werd gedaan tussen de EU-kantoren en zonder de betrokkenheid van de lidstaten. Eén van de doelstellingen van de routekaart die door het consulaat van Jeruzalem is opgesteld, is: "een faciliterende omgeving te creëren waarin maatschappelijke organisaties hun rol in de Palestijnse samenleving ten volle kunnen spelen, niet alleen als dienstverleners, maar ook als pleitbezorgers". 4. Het Internationaal Mensenrechtensecretariaat werd opgericht in 2013 en bestond uit gelijkgezinde donoren: Nederland, Denemarken, Zweden en Zwitserland. Via dit Mensenrechtensecretariaat werden projecten van mensenrechtenorganisaties collectief gefinancierd. De Belgische wet inzake ontwikkelingssamenwerking laat echter niet toe deel te nemen aan een dergelijk gezamenlijk ngo-fonds. De DGD (de Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp) financiert enkel Belgische ngo's die op hun beurt samenwerken met lokale organisaties, waaronder mensenrechtenorganisaties. Deze directe financiering van lokale ngo's is niet meer toegelaten. 5. België is lid van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA) en heeft de operationele definitie van antisemitisme goedgekeurd die deze organisatie in 2016 heeft aangenomen: "Antisemitisme is een bepaalde perceptie van Joden dat zich kan uiten in haat jegens hen. Retorische en fysieke uitingen van antisemitisme zijn gericht tegen joodse of niet-joodse personen en/of hun eigendommen, gemeenschapsinstellingen en gebedsplaatsen". Deze definitie is bedoeld als leidraad voor het werk van de IHRA. Het is niet juridisch bindend. De IHRA heeft ter illustratie een tiental voorbeelden aan deze operationele definitie toegevoegd. Voor zover de definitie noodzakelijk is, zijn deze voorbeelden incidenteel en bijkomstig van aard. Rondom hen ontstaan polemieken die weinig bijdragen aan de doelstelling om het antisemitisme te bestrijden. De operationele definitie van antisemitisme kan in dit kader niet worden geïnstrumentaliseerd of op enigerlei wijze het grondbeginsel van de vrijheid van meningsuiting ondermijnen. België herhaalt regelmatig dat het zich inzet voor de bestrijding van antisemitisme en alle vormen van racisme.