Schriftelijke vraag en antwoord nr : 3286 - Zittingsperiode : 54

In maart 2017 gaf het Verzekeringscomité van het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering groen licht voor de terugbetaling van cryopreservatie of oncofreezing in het kader van kankerbehandeling. Een terechte beslissing, want (jonge) patiënten die een zware behandeling tegen kanker dienen te ondergaan lopen het risico op onvruchtbaarheid en kunnen zo dubbel getroffen worden. Ook financieel, want de behandelingen zijn niet goedkoop. In eerste instantie was de terugbetaling voorzien voor twee groepen van patiënten, kankerpatiënten die voor een zware behandeling met het risico op onvruchtbaarheid staan en vrouwen die door een verhoogd risico op bijv. eierstokkanker preventief hun eierstokken laten wegnemen. Recentelijk werd die regeling nog verder uitgebreid naar vrouwen met een borderline eierstoktumor en naar patiënten die omwille van een zeldzame niet-oncologische bloedziekte een bloedstamceltransplantatie moeten ondergaan. In dit kader ontving ik recentelijk een vraag van een jonge vrouw. Op jonge leeftijd, als kind, onderging zij chemotherapie. Vandaag blijkt dat haar resterende eicellen in sneltempo afsterven, hetgeen volgens de arts een gevolg is van die chemotherapie. Die raadde dan ook aan om eicellen te laten invriezen. Zij valt volgens haar ziekenfonds echter buiten het toepassingsgebied van de huidige regeling omdat zij de chemotherapie jaren geleden, op jonge leeftijd, onderging. Nochtans gaat het ook hier om vruchtbaarheidsverlies ten gevolge van kankerbehandeling. Kan het toepassingsgebied niet in die mate uitgebreid worden dat personen die in deze situatie (aangetoond vruchtbaarheidsverlies ten gevolge van een eerder ondergane kankerbehandeling) verkeren, eveneens gebruik kunnen maken van de regeling voor terugbetaling van cryopreservatie of oncofreezing?

Sedert vorig jaar trad effectief de conventie oncofreezing in werking. Deze overeenkomst voorziet in een tegemoetkoming van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging voor de afname, invriezing en bewaring van gameten of gonadale weefsels vóór een kankerbehandeling of vóór een preventieve ovariëctomie. Een budget van 4.000.000 euro werd hiervoor voorzien. Het is de bedoeling om de vruchtbaarheid van de patiënten te vrijwaren door de gameten later te gebruiken, in het kader van medisch begeleide voortplanting of de reïmplantatie van fragmenten van gonaden. De conventie oncofreezing wordt jaarlijks geëvalueerd door het college van artsen-directeurs binnen het RIZIV en na de eerste evaluatie werd er door het Verzekeringscomité van het RIZIV beslist om de indicaties verder uit te breiden vanaf 1 september 2018 met patiënten met een borderline ovariumtumor en patiënten met een hematopoietische aandoening die een stamceltransplantatie moeten ondergaan. In de door u naar voorgebrachte casus wordt er momenteel geen kankerbehandeling voorzien, doch jaren geleden onderging betrokken patiënt een chemotherapie. Aangezien er heden niet in een kankerbehandeling wordt voorzien, is er ook geen mogelijkheid om aanspraak te maken voor terugbetaling via de conventie oncofreezing. Deze casuïstiek kan evenwel meegenomen worden tijdens de volgende evaluatie van deze conventie, om hierbij dan te oordelen of er bijkomende indicaties kunnen in aanmerking komen voor terugbetaling. Gelet op de chemotherapie in het verleden is er evenwel de nodige omzichtigheid geboden om eicellen in te vriezen met het oog op een latere zwangerschapswens.