Schriftelijke vraag en antwoord nr : 1462 - Zittingsperiode : 53

Anno 2014 is een smartphone met filmcamera niet meer weg te denken. Dergelijke gsm-toestellen kunnen in bepaalde gevallen gebruikt worden om tijdens incidenten of feiten de beelden vast te leggen en nadien bijvoorbeeld als bewijsmateriaal te gebruiken. Helaas worden dergelijke filmpjes/foto's (al dan niet bewerkt) soms met minder goede bedoelingen ook op het internet geplaatst en waarbij mogelijk de privacy kan geschonden worden. Tot slot heeft het filmen minstens ook een intimiderend effect op diegene die gefilmd wordt. In antwoord op een schriftelijke vraag van 25 november 2013 omtrent het filmen van treinpersoneel door reizigers tijdens incidenten of discussies verklaarde minister van Overheidsbedrijven Jean-Pascal Labille het volgende: "De NMBS laat mij weten dat een treinbegeleider geen verhaal heeft tegen het filmen of fotograferen voor zover de reiziger geen gebruik maakt van deze beelden. Het filmen of fotograferen van een treinbegeleider mag geen aanleiding geven tot de weigering om nog verder te rijden. Indien er naderhand toch zou vastgesteld worden dat de opgenomen beelden gebruikt worden, kan mogelijk een burgerlijke rechtsvordering ingesteld worden. Als er beelden via "YouTube" worden verspreid wordt gevraagd om de beelden te verwijderen onder de noemer "schending van het privéleven". De NMBS meldt me dat ze, in samenwerking met haar bevoegde juridische dienst en de spoorwegpolitie, een nota heeft opgesteld voor haar treinbegeleiders waarbij er onder andere wordt meegegeven hoe een treinbegeleider best reageert bij conflictsituaties met reizigers. De NMBS vraagt om met de nodige koelbloedigheid te reageren zodat het conflict niet escaleert en de andere klanten niet de dupe worden van dergelijke feiten." (vraag nr. 730 van 25 november 2013, Vragen en Antwoorden, Kamer, 2013-2014, nr. 140, blz. 314) 1. Hoe gaan de politiediensten om met het feit dat tijdens hun optreden foto's of filmbeelden door derden gemaakt worden? 2. In welke mate wordt hiertegen gereageerd en op welke wijze? 3. In welke mate worden camera's of gsm's in beslag genomen of worden ter plekke de beelden verwijderd?

Het loutere feit dat een burger beelden maakt van een politionele interventie vormt geen misdrijf. De privacywet is slechts van toepassing vanaf het moment dat de politieambtenaren, of de personen die het voorwerp uitmaken van de politionele interventie, op de beelden kunnen worden geďdentificeerd, en dat de persoon die de beelden heeft gemaakt, het gebruik ervan niet tot privédoeleinden beperkt, bijvoorbeeld door ze te verspreiden via internet. De inbeslagname van de toestellen die gediend hebben om de beelden te maken en het wissen van de beelden, zijn dus niet mogelijk op het moment van het nemen van de beelden, maar enkel wanneer de inbreuk is vastgesteld, namelijk wanneer de beelden gepubliceerd zijn. De privacywet sanctioneert deze niet toegelaten publicatie met een strafrechtelijke geldboete, en voorziet een mogelijkheid om beroep in te stellen bij de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg, zetelend in kortgeding. Ik sluit me aan bij de oplossing uitgewerkt door de NMBS en de spoorwegpolitie en pleit eveneens voor een gematigd en onderhandeld beheer van dergelijke situaties.