Schriftelijke vraag en antwoord nr : 1468 - Zittingsperiode : 55

Eind 2021 vroeg de Vlaamse Energieleverancier het faillissement aan. Curatoren zorgden vervolgens voor de afwikkeling en eindafrekening. Net voor de zomer kregen de meeste consumenten de eindafrekening in de bus en wisten ze of ze op basis van hun voorschotten nog moesten bijbetalen of net teveel hadden betaald waardoor ze recht hebben op een tegoed. Echter, in dit specifieke geval van een faillissement, krijgen de consumenten die in principe recht hebben op een terugbetaling, dit niet automatisch toegekend. Zij moeten een aangifte van schuldvordering doen via de website van het Centraal Register Solvabiliteit (RegSol) en zich op die manier kenbaar maken als schuldeiser. Maar de realiteit is dat bij de afhandeling van een faillissement de bevoorrechte schuldeisers, zoals belastingen, sociale zekerheid, banken, eerst hun geld krijgen. De kans lijkt klein dat er nog genoeg geld over zal zijn om klanten nog terug te betalen. Heel jammer, in dergelijke tijden van hoge energiefacturen. 1. Hoe evalueert u de wetgeving bevoorrechte schuldeisers in het licht van dergelijk menselijk leed? 2. Zijn er mogelijkheden om voor de terugbetaling alsnog voorrang te geven aan de consument, die het vandaag de dag al bijzonder moeilijk heeft?

1. Het insolventierecht wordt gekenmerkt door het principe van de gelijke behandeling van schuldeisers maar hierop bestaan een aantal uitzonderingen. Zo geeft de wet aan bepaalde schuldeisers een bevoorrechte positie omwille van het algemeen of een bepaald beschermingswaardig particulier belang ofwel omwille van de bijzondere situatie waarin de rechtsverhouding tot stand kwam. De wetgever heeft er, zoals in de meeste Europese landen, voor geopteerd om de publieke schuldeisers, zoals de fiscale en sociale administraties, die bijkomende bescherming te geven, niet alleen om de belangen van de Schatkist te vrijwaren maar omdat het in de regel onvrijwillige schuldeisers zijn. De overheid dient in de praktijk krediet te verstrekken zonder dat er hieromtrent onderhandeld kon worden. Zij kan dus ook geen zekerheden bekomen zoals een gewone schuldeiser voor de situaties waarin de kans op insolventie nochtans zeer groot kan zijn. Het voorrecht van de overheidsschuldeisers werd ingevoerd om aan dit onevenwicht tegemoet te komen. Elke insolventieprocedure houdt onvermijdelijk financiële verliezen in en strekt ertoe die verliezen te verdelen op basis van de contractuele en wettelijke situatie van alle betrokken partijen. In de huidige situatie, waarin veel burgers het al moeilijk hebben, is dit natuurlijk een zeer spijtige zaak. 2. Het insolventierecht laat helaas niet toe om na het openvallen van het faillissement en dus na voorlegging aan de ondernemingsrechtbank nog wijzigingen in de verdelingsregels door te voeren. De rechtbank beoordeelt die rechten immers op basis van de wetgeving zoals ze van toepassing is op het tijdstip waarop ze werd gevat.