Schriftelijke vraag en antwoord nr : 1081 - Zittingsperiode : 55

In de vorige regering werd op 14 december 2015 het hervormde actieplan radicalisme goedgekeurd door de Nationale Veiligheidsraad. In zowel het regeerakkoord als uw beleidsverklaring zegt u dat het actieplan radicalisme zal worden opgewaardeerd naar een strategische nota. Terwijl het regeerakkoord nog sprak over vroegdetectie en risicotaxatie bij radicalisering, vinden we daar vandaag niets over terug in uw beleidsverklaring. In uw beleidsverklaring zegt u ook initiatieven en programma's tot aanpak van extremisme te zullen ondersteunen op federaal niveau: bijv. met opleidingen, campagnes, connecting narratives of bestrijding van desinformatie. Uw beleidsnota stelt het volgende voor voor de aanpak van radicalisering, gewelddadig extremisme en terreur: - 2021: in september werd de Strategische Nota Extremisme en Terreur goedgekeurd door het overlegcomité (Strat TER); - 2022: verdere inzet op uitbouwen en ondersteunen Strat TER, onder meer door uitwerking van een samenwerkingsakkoord LIVC-R (inclusief onderdeel LIVC-R in gevangenis en aparte opleiding voor alle LIVC-R actoren). 1. Van "actieplan radicalisme" naar "strategische nota extremisme en terreur (Strat TER)". a) In hoeverre verschilt de nota effectief van het actieplan? b) Wat is er toegevoegd of weggelaten in deze nota dat wel/niet in het actieplan stond? 2. Was er reeds contact met de deelstaten omtrent het samenwerkingsakkoord van 2022? Welke overlegmomenten staan op de agenda en wanneer worden deze ingepland? 3. Bij het onderdeel preventie en veiligheidsbeleid lezen we dat er in programma 13-56-8 een lichte daling zal zijn voor de middelen voor lokale integrale veiligheid (-312.000 euro). Waarom is dat?

1. a) De Strategie terrorisme, extremisme inclusief het radicaliseringproces (Strategie TER) bouwt uiteraard voort op de ervaringen en bestaande kennis en expertise uit het verleden. De structuren uit het vroegere Plan R werden door de strategie TER bestendigd en hun belang werd benadrukt en versterkt. Dit vanuit de optiek van een holistische totaalaanpak van het fenomeen radicalisering, waar alle bevoegde actoren; uit zowel de welzijns- als de veiligheids- en inlichtingensector zich gezamenlijk achter kunnen scharen. b)  De grootste vernieuwing is dat het kader voor deze samenwerking verder wordt uitgediept in een nationale strategie en officieel is goedgekeurd door de federale regering en de regeringen van de gemeenschappen en gewesten. Alle betrokken politieke actoren ondertekenden het document. Dat zorgt er in de praktijk voor dat het effectief een gedeelde strategie vormt, waar alle actoren zich achter scharen. Deze strategie expliciteert dat alle vormen van radicalisering, extremisme en terrorisme, zowel religieus als ideologisch geïnspireerd, op een gelijke manier worden aangepakt, via dezelfde opvolgingsstructuren en vanuit dezelfde strategie. Ook nieuw is het belang van het concept van risicomanagement in het kader van de strijd tegen extremisme en terrorisme, waarbij in de eerste plaats actoren uit verschillende sectoren een zo fijnmazig mogelijk netwerk creëren, om signalen van potentieel problematisch gedrag zo vroeg als mogelijk te detecteren. Het is pas door alle informatie van deze verschillende actoren samen te leggen en een inschatting van het risico uitgaande van de persoon te maken (risicotaxatie), dat men op een adequate en proportionele manier kan reageren. Geval per geval worden problematische gevallen in een derde fase voorzien van een traject op maat, gekoppeld aan individueel bepaalde maatregelen, om de vastgestelde risico's te gaan reduceren. Dergelijke "maatregelen" kunnen eerder gericht zijn op het optimaliseren van het individueel welzijn en op de re-integratie van betrokkene, of kunnen eerder veiligheidsgericht zijn. Risicotaxatie is dus wel degelijk van primordiaal belang in de aanpak van extremisme en terrorisme, en is een onderdeel van het cyclisch proces van risicomanagement: informatie delen, een inschatting maken, maatregelen treffen en opnieuw evalueren. De lokale taskforces (LTF), en de lokale integrale veiligheidscellen (LIVC-R) zijn en blijven in dit idee van risicomanagement de multidisciplinaire overlegplatformen bij uitstek die fungeren als het zenuwcentrum van de gehele strategie, waar info uitgewisseld wordt, en waar geval per geval beslist wordt over deze maatregelen. De information officer, die de schakel vormt tussen de LTF en de LIVC-R, speelt een cruciale rol. Een belangrijk onderdeel van de multidisciplinaire samenwerking is geënt op het continu delen van informatie volgens het need-to-share principe. De rol van de Gemeenschappelijke Gegevensbank als tool voor de dynamische informatie-uitwisseling wordt vanuit de strategie TER versterkt. 2. Wat het samenwerkingsakkoord betreft werden er reeds verschillende federale en interfederale interkabinettenwerkgroepen (IKW) gevoerd omtrent het thema. Ook rond een socio-preventief en welzijnsgericht overlegplatform in de gevangenis, de Penitentiaire Integrale Veiligheidscel -R, werden intussen reeds een aantal vruchtbare gesprekken gevoerd tussen federale en deelstatelijke betrokken actoren. De gesprekken rond dit PIVC-R zijn actueel lopende en de interfederale IKW's rond het samenwerkingsakkoord LIVC-R, worden in afstemming hiermee, op korte termijn opnieuw ingepland. Het is immers de bedoeling om ook de PIVC-R een plaats te geven binnen het samenwerkingsakkoord LIVC-R, om zo onmiddellijk de hele materie af te dekken. 3. De algemene uitgavenbegroting 2022 voorziet inderdaad in een vermindering van de kredieten ingeschreven op het programma 13-56-8 lokale integrale veiligheid. Meer bepaald gaat het om een daling van 176.000 euro ten laste van de basisallocatie 1356 82432201, overeenkomstig de parameters voorzien in de Omzendbrief 2021/99/28 met betrekking tot "Praktische richtlijnen over de verdeling van de lineaire besparingen 2022-2024 (Procedure en Timing)". Deze verwijst naar de beslissing van de regering over de perimeter en de verdeling van de besparingen voor de jaren 2022 tot 2024. Op basis van het gekozen scenario heeft de FOD Beleid en Ondersteuning het bedrag van de besparingen lineair en per jaar uitgesplitst over de verschillende FOD's/POD's, dit gebeurde lineair per basisallocatie. Zo worden de in 2021 toegepaste besparingen ook toegepast in 2022, 2023 en 2024. Bovendien wordt in 2022 een bijkomende lineaire besparing van 1,11 % toegepast, ook op de facultatieve subsidies. De kredieten ingeschreven op de basisallocatie 1356 82432201 zijn facultatieve subsidies en worden in 2022 dus onderworpen aan een besparing van 176.000 euro.