 |
Historische documenten uit 1831
Het archief van de Kamer van volksvertegenwoordigers bevat stukken die teruggaan tot
het begin van het onafhankelijke België. Zo beschikt de Kamer over enkele historische
documenten met betrekking tot de opstelling van de Grondwet van 1831.
De opstelling van een grondwet werd door het revolutionaire bewind van 1830 toevertrouwd
aan het Nationaal Congres (Volksraad genoemd in de toenmalige Nederlandstalige documenten).
Dit Nationaal Congres was weliswaar de allereerste rechtstreeks verkozen wetgevende
assemblee op het Belgische grondgebied, maar het stemrecht was beperkt door een cijnsvereiste.
Slechts wie een minimaal bedrag aan belastingen betaalde (en een man was), kon zijn
stem uitbrengen. Alles samen was ongeveer 1,1% van de bevolking stemgerechtigd.
Het Nationaal Congres kwam voor het eerst bijeen op 10 november 1830 in het paleis
der Natie, dat eerder reeds werd gebruikt door de Staten-Generaal van het Koninkrijk
der Nederlanden. Reeds op 7 februari 1831, na goed drie maanden, kon het Congres een
finaal akkoord bereiken over een Grondwet. De handgeschreven notulen van die vergadering
van 7 februari 1831 bevatten in extenso de tekst van alle grondwetsartikelen waarover het Nationaal Congres het eens was
geworden. Dit handgeschreven document kan worden beschouwd als de oudste versie van
de Grondwet:
Onmiddellijk na de eindstemming besliste het Nationaal Congres om de Grondwet als
een parlementair stuk af te drukken en onder de leden van het Congres te verdelen.
Het gedrukte stuk, waarvan een exemplaar wordt bewaard in de Bibliotheek van het Belgisch
Federaal Parlement, werd voorzien van de handtekeningen van de Bureauleden van het
Congres:
Eens de parlementaire werkzaamheden afgerond, diende de nieuwe Grondwet te worden
afgekondigd en bekendgemaakt. Dit gebeurde door een publicatie in het Bulletin officiel, de voorloper van het huidige Belgisch Staatsblad. Deze publicatie was trouwens tweetalig, zoals de overige officiële publicaties van
het Nationaal Congres. De Franse tekst was de rechtsgeldige versie, de Nederlandse
tekst was een administratieve vertaling:
Naderhand kwamen er nog meer luxueuze uitgaven van de Grondwet, met de bedoeling de
instellingen van de nieuwe Staat wat meer luister te geven. De bibliotheek van het
Belgisch Federaal Parlement beschikt bijvoorbeeld over deze luxe-uitgave van de Brusselse
drukker H. Remy, uit 1832:
