SÉANCE PLÉNIÈRE

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

AGALEV-ECOLO

Anders gaan leven / Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales

CVP Christelijke

Volkspartij

FN Front

National

PRL FDF MCC

Parti Réformateur libéral Front démocratique francophone-Mouvement des Citoyens pour le Changement

PS Parti

socialiste

PSC Parti

social-chrétien

SP Socialistische

Partij

VLAAMS BLOK

Vlaams Blok

VLD

Vlaamse Liberalen en Democraten

VU&ID Volksunie&ID21

Afkortingen bij de nummering van de publicaties :

Abréviations dans la numérotation des publications :

DOC 50 0000/000 Parlementair document van de 50e zittingsperiode + nummer

en volgnummer

DOC 50 0000/000

Document parlementaire de la 50e législature, suivi du n° et du
n° consécutif

QRVA

Schriftelijke Vragen en Antwoorden

QRVA

Questions et Réponses écrites

CRIV

Integraal Verslag (op wit papier, bevat de bijlagen en het
beknopt verslag, met kruisverwijzingen tussen Integraal en
Beknopt Verslag)

CRIV

Compte Rendu Intégral (sur papier blanc, avec annexes et
CRA, avec renvois entre le CRI et le CRA)

CRIV

Voorlopige versie van het Integraal Verslag (op groen papier)

CRIV

Version Provisoire du Compte Rendu Intégral (sur papier vert)

CRABV Beknopt Verslag (op blauw papier)

CRABV Compte

Rendu Analytique (sur papier bleu)

PLEN

Plenum (witte kaft)

PLEN

Séance plénière (couverture blanche)

COM

Commissievergadering (beige kaft)

COM

Réunion de commission (couverture beige)

Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail : alg.zaken@deKamer.be

Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes :
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be
e-mail : aff.generales@laChambre.be

CRIV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

INHOUD

SOMMAIRE

Berichten van verhindering

Excusés

WETSONTWERPEN EN
WETSVOORSTELLEN

PROJETS ET PROPOSITIONS DE LOI

Wetsontwerp betreffende de anonieme getuigen
(1185/1 tot 12)

Projet de loi relatif aux témoins anonymes (1185/1
à 12)

Hervatting van de algemene bespreking

Reprise de la discussion générale

Sprekers: Fred Erdman, Marc Verwilghen,
minister van Justitie

Orateurs: Fred Erdman, Marc Verwilghen,
ministre de la Justice

Bespreking van de artikelen

Discussion des articles

Spreker: Tony Van Parys

Orateur: Tony Van Parys

Wetsontwerp tot wijziging van de
faillissementswet van 8 augustus 1997, de wet
van 17 juli 1997 betreffende het gerechtelijk
akkoord en het Wetboek van vennootschappen
(1132/1 tot 14)

Projet de loi modifiant la loi du 8 août 1997 sur les
faillites, la loi du 17 juillet 1997 relative au
concordat judiciaire et le Code des sociétés
(1132/1 à 14)

- Wetsvoorstel van de heren Jo Vandeurzen,
Stefaan De Clerck en Karel Van Hoorebeke tot
wijziging van de faillissementswet van 8 augustus
1997 (689/1 en 2)

- Proposition de loi de MM. Jo Vandeurzen,
Stefaan De Clerck et Karel Van Hoorebeke
modifiant la loi du 8 août 1997 sur les faillites
(689/1 et 2)

- Wetsvoorstel van de heren Jo Vandeurzen,
Karel Van Hoorebeke en Stefaan De Clerck tot
wijziging van de wet van 17 juli 1997 betreffende
het gerechtelijk akkoord (701/1)

- Proposition de loi de MM. Jo Vandeurzen, Karel
Van Hoorebeke et Stefaan De Clerck modifiant la
loi du 17 juillet 1997 relative au concordat
judiciaire (701/1)

- Wetsvoorstel van de heer Jean-Pierre Grafé tot
wijziging van artikel 101, tweede lid, van de
faillissementswet van 8 augustus 1997 (735/1
en 2)

- Proposition de loi de M. Jean-Pierre Grafé
modifiant l'article 101, alinéa 2, de la loi du 8 août
1997 sur les faillites (735/1 et 2)

- Wetsvoorstel van de heren Geert Bourgeois,
Karel Van Hoorebeke en Alfons Borginon tot
wijziging van de wet van 17 juli 1997 op het
gerechtelijk akkoord (1030/1)

- Proposition de loi de MM. Geert Bourgeois,
Karel Van Hoorebeke et Alfons Borginon
modifiant la loi du 17 juillet 1997 relative au
concordat judiciaire (1030/1)

Algemene bespreking

Discussion générale

Sprekers: Jo Vandeurzen, Guy Hove, Peter
Vanhoutte, Karel Van Hoorebeke, Marc
Verwilghen, minister van Justitie

Orateurs: Jo Vandeurzen, Guy Hove, Peter
Vanhoutte, Karel Van Hoorebeke, Marc
Verwilghen, ministre de la Justice

Bespreking van de artikelen

Discussion des articles

CRIV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

PLENUMVERGADERING SÉANCE

PLÉNIÈRE

van

WOENSDAG

JULI

2001

19:30 uur

______

MERCREDI

JUILLET

2001

19:30 heures

______

De vergadering wordt geopend om 19.33 uur door
de heer Herman De Croo, voorzitter.
La séance est ouverte à 19.33 heures par M.
Herman De Croo, président.

Tegenwoordig bij de opening van de vergadering
is de minister van de federale regering:
Ministre du gouvernement fédéral présent lors de
l'ouverture de la séance:
Marc Verwilghen.

De voorzitter: De vergadering is geopend.
La séance est ouverte.

Een reeks mededelingen en besluiten moeten ter
kennis gebracht worden van de Kamer. Zij zullen
in bijlage bij het integraal verslag van deze
vergadering opgenomen worden.
Une série de communications et de décisions
doivent être portées à la connaissance de la
Chambre. Elles seront reprises en annexe du
compte rendu intégral de cette séance.

Berichten van verhindering
Excusés

Pierre Chevalier, Simonne Leen, Patrick Moriau,
Francis Van den Eynde, wegens ziekte / pour
raison de santé;
Corinne De Permentier, wegens beroepsplicht /
pour obligations professionnelles;
Pierrette Cahay-André, Jean-Pierre Grafé, met
zending buitenslands / en mission à l'étranger;
Zoé Genot, Pierre Lano, Annemie Van de
Casteele, buitenslands / à l'étranger;
Stef Goris, Raad van Europa / Conseil de
l'Europe.

Wetsontwerpen en wetsvoorstellen
Projets et propositions de loi

01 Wetsontwerp betreffende de anonieme

getuigen (1185/1 tot 12)

01 Projet de loi relatif aux témoins anonymes

(1185/1 à 12)

Hervatting van de algemene bespreking
Reprise de la discussion générale

01.01 Fred Erdman (SP): Mijnheer de voorzitter,

mijnheer de minister, daarnet werd gewezen op
de voorgeschiedenis terzake en het is inderdaad
zo dat het advies van de Raad van State lang op
zich liet wachten.

Ik sluit mij aan bij de felicitaties ten aanzien van de
rapporteur en uiteraard ook ten opzichte van de
betrokken diensten en wens tevens te
onderstrepen dat de minister wel oor had voor
vragen en opmerkingen die in de commissie
werden geformuleerd.

Er werden in de commissie 57 amendementen
ingediend, waarvan een groot deel door de
regering, wegens het feit dat heel wat elementen
in de oorspronkelijke tekst moesten worden
verduidelijkt, gewijzigd, herschreven en eventueel
aangepast. Tijdens de bespreking gebruikte ik ten
aanzien van de heer Decroly de term "peaufiner",
waarmee ik bedoelde dat de tekst moest worden
verfijnd teneinde alle garanties in te bouwen.

Collega's, ik wil u niet vervelen met een lezing van
de rechtspraak van het Hof van Cassatie, maar ik
wil er wel op wijzen dat wij met deze wet een
volledig ander systeem verlaten. Nu is de rechter
soeverein in zijn beoordeling van getuigenissen
waarvan hij zelf de draagwijdte en zelfs de
juistheid kan evalueren. Hij moet zich zelfs niet
vergewissen van de waarachtigheid of de
geloofwaardigheid van de getuige wanneer hij zijn
intieme overtuiging vastlegt. Eigenlijk moet hij
slechts rekening houden met de wettelijke
omschrijving van bewijsvoering in strafzaken en
dat is zijn overtuiging op basis van de elementen
die voortvloeien uit het dossier en uit de
opgenomen getuigenissen.

Zij die menen dat wij voor het eerst worden
geconfronteerd met de figuur van de anonieme

18/07/2001

CRIV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

getuige moet ik even terechtwijzen want wij
kennen dat fenomeen al lang. In de praktijk
worden anonieme getuigen inderdaad al lang
aangewend als element in de bewijsvoering.
Waarom? Als antwoord op deze vraag citeer ik
professor De Nauw die reeds in 1985 verklaarde:
"Omdat getuigen worden geconfronteerd met
bedreigingen van de kant van de verdachte en er
wordt op geen mensenleven meer of minder
gerekend en gekeken. Ook kan worden
gealludeerd op de wijze van afrekening met wat in
het milieu onder verraad wordt verstaan. Het
geheel uitsluiten van het bewijsmateriaal geput uit
anonieme getuigenverklaringen zou een premie
zijn op het intimideren van getuigen voor wier
veiligheid Justitie niet kan instaan".

U moet mij dus niet komen vertellen dat wij de
constructie van de anonieme getuigen nu
uitvinden. Men maakt al zeer lang gebruik van
anonieme getuigen en in het kader van de
toetsing die hier is gebeurd, heeft men
herhaaldelijk onderstreept dat met betrekking tot
deze anonieme getuigen wel degelijk voorzorgen
moeten worden genomen.

U kunt er de rechtsleer op nalezen. Professor
Raoul De Clerck onderstreept in zijn
standaardboek over het bewijs in strafzaken het
volgende punt. Ik citeer: "Tout dépendra
concrètement du contrôle de la légalité de la
procédure, du respect des droits de la défense et
du procès équitable. Le juge d'instruction peut
éventuellement être entendu à l'audience sur cette
audition de témoins anonymes. Il nous paraît, en
tout cas, préférable qu'en pareil cas, le juge
d'instruction procède à une audition sans
serment".

Dat was de benadering zoals ze tot nu toe
bestond.

De leden hebben hier bij herhaling gealludeerd op
de benadering van Straatsburg. Ik heb reeds in de
commissie gewezen op het feit dat de rechters in
Straatsburg toch niet zo streng zijn als men wil
doen uitschijnen. Straatsburg zou elke anonieme
getuige weren en er in geen geval rekening mee
houden. Ik heb een tekst bij me over de beslissing
die het Hof in Straatsburg op 4 maart 1998 in een
zaak tegen Zwitserland heeft genomen. Ik citeer:
"Le fait de préserver l'anonymat de l'agent infiltré
au plus haut de la procédure judiciaire ne
constitue pas une violation des dispositions si la
limitation des droits de la défense en résultant est
suffisamment compensée par les procédures
suivies par les autorités".

Straatsburg zegt zelf dat we in de procedure
dermate garanties moeten inbouwen opdat deze
een tegengewicht zouden vormen ten overstaan
van die anonieme getuigen.

Mijnheer Decroly, ik denk dat u in de commissie
op een bepaald moment naar het arrest Van
Mechelen hebt verwezen. Ik alludeer op het arrest
van 23 april 1997, waarin het hof duidelijk
verklaart dat een veroordeling op basis van
anonieme getuigenissen niet in alle gevallen
onverenigbaar met de garanties van het verdrag
hoeft te zijn. Men grijpt hier opnieuw terug naar
het wapen dat de omringende procedures
dermate garanties moeten bieden, waardoor men
niet alleen op losse beweringen moet steunen.

Dezelfde tendens komen we tegen in de zaak-
Kostofski van 20 november 1989. In de zaak-Delta
van 19 december 1990 spreekt men zich in
dezelfde zin uit. Telkens opnieuw zegt men dat
anonieme getuigen mogen worden gebruikt voor
zover de procedures de garantie bieden, die wij
door het verdrag aan eenieder waarborgen, om
een faire beoordeling te verkrijgen.

Ik citeer: "La convention, à l'article 6, 3°, etc.,
commande d'accorder à l'accusé une occasion
adéquate et suffisante de contester un
témoignage à charge et d'en interroger l'auteur au
moment de la déposition au plus tard".

Dan moet er worden nagetrokken welke garanties
dit ontwerp biedt. Mijnheer Decroly, ik heb het u
daarstraks tijdens een onderbreking reeds
gezegd: vandaag bestaat er een systeem waarbij
men enkel voortgaat op inlichtingen uit
welingelichte bron. Er zijn mensen die zich niet
willen bekend maken omdat er gevaar zou zijn
van identificatie. Intussen komen al deze
elementen ongecontroleerd in het dossier. Met
betrekking tot deze materie heeft men bij gebrek
aan een efficiënte tegenspraak door conclusies
eigenlijk weinig verweer wanneer de rechter zegt
dat hij op basis van de elementen van het dossier
de ten laste gelegde feiten als bewezen
beschouwt. Er is geen enkele mogelijkheid om
daaraan te ontsnappen. Wat heeft men in de
voorliggende tekst als betere garantie?

Mijnheer Van Parys, men kan over de weg van het
gerechtelijk onderzoek discuteren. Die is
inderdaad niet zo uitdrukkelijk in het eerste
ontwerp van de regering opgenomen. Wanneer
men nu over volledig anonieme getuigen wil
beschikken, moet men daadwerkelijk een
gerechtelijk onderzoek instellen. De tussenkomst
van een onderzoeksrechter is dus vereist. In de

CRIV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

eerste tekst van de regering was dit niet
ingeschreven en kon mogelijk een mini-
onderzoek. Sommige leden van de commissie
hebben geoordeeld dat dit een bijkomende
garantie moest zijn. Als dit wordt beoordeeld in het
kader van het terrein dat hier wordt bestreken,
waar de mogelijkheid bestaat om volledig
anonieme getuigen te gebruiken, dan kan men
best in het kader van een gerechtelijk onderzoek
werken. Ontegensprekelijk worden de garanties
verder uitgebouwd die u moeten indekken ten
overstaan van Straatsburg. Men kan daar van
gedachten over verschillen, maar de meerderheid
in de commissie heeft beslist, en de regering heeft
dit aanvaard, dat wanneer men over volledig
anonieme getuigen wenst te beschikken, dit moet
kunnen gebeuren in het kader van een
gerechtelijk onderzoek.

Ik ga niet in op het onderscheid tussen gedeeltelijk
anonieme en volledig anonieme getuigen. Het
probleem is vooral gesitueerd in de volledig
anonieme getuigen. Mijnheer de minister, ik
betreur het nog steeds dat er niet werd ingegaan
op mijn suggestie om, met betrekking tot
politieambtenaren bijvoorbeeld, steeds de
gedeeltelijke anonimiteit toe te passen en nooit
hun privé-adres te vermelden. Dit zou een betere
waarborg zijn geweest, want men komt in de
praktijk toch noodzakelijkerwijze tot de toepassing
van uw tekst met een gedeeltelijke anonimiteit van
alle politiemensen. Men had dit veel beter als
principe gesteld. Maar goed, men is daar blijkbaar
nogal nauwkeurig op de piste, door u uitgetekend,
in het ontwerp gebleven.

Ik kom terug op de volledig anonieme getuige.
Men zegt wel degelijk dat daar een
subsidiariteitsbeginsel speelt. Het is maar alleen
als het gevraagd wordt, als de getuige door de
rechter wordt onderzocht over zijn
geloofwaardigheid, als er geen andere middelen
zijn om hem de garanties te bieden die
noodzakelijk zijn, dat een rechter en geen
politieman, beslist om hem inderdaad de volledige
anonimiteit toe te kennen. Hij bewaart die
anonimiteit tijdens de procedure. Herinner u de
discussie over het Hof van Assisen en de
correctionele rechtbank.

Alhoewel hij gedurende de hele procedure de
anonimiteit bewaart, wordt wel degelijk aan elke
betrokken partij de mogelijkheid geboden met
moderne middelen zoals videoconferenties vragen
te stellen en tegenspraak te leveren. De enige
ingebouwde rem is de rechter die moet oordelen
of de vragen mogelijkerwijs zouden kunnen leiden
tot de ontdekking van de identiteit van de getuige

die men anoniem wilde houden. Dit lijkt mij
vanzelfsprekend te zijn.

Daarna volgt de tweede fase ten gronde. In deze
fase zal de rechter die geconfronteerd wordt met
de anonimiteit een tweede beoordeling hebben.
Hierdoor worden alle mogelijke garanties
geboden, ook aan de betrokken anonieme
getuige. Met de filosofie van Straatsburg als basis
en al de garanties die werden opgenomen zal het
voorliggend ontwerp ons in staat stellen af te
stappen van een gebruik of zeg ik beter misbruik
van informatiebronnen die niet controleerbaar
waren en zeker niet door een rechter werden
gecontroleerd. Ik ken de aversie van sommigen
met betrekking tot de onderzoeksrechter als
instituut. Ik beklemtoon opnieuw dat in het
voorliggend ontwerp een rechter optreedt en de
garantie biedt van alles te toetsen.

Na deze hindernis te hebben genomen, dook
tijdens de bespreking in commissie een ander
probleem op. De oorspronkelijke tekst van de
regering bepaalde dat een anonieme getuige
onvoldoende was en dat er andere elementen van
bewijs moesten zijn om een bewijslast te staven.
Ik kom tot een casuïstische ontleding van de
situatie. In de oorspronkelijke tekst was het niet
duidelijk of een of verscheidene getuigenissen
moesten worden gestaafd door andere elementen.
Ik herinner me dat ik de minister gevraagd heb
wat er zou gebeuren als een anonieme getuigenis
gestaafd wordt door een andere anonieme
getuigenis. Kan deze getuigenis beschouwd
worden als een ander bewijsmiddel dat
toegevoegd wordt. De oorspronkelijke tekst van
de regering zou tot deze interpretatie hebben
kunnen leiden. De minister heeft geantwoord dat
andere bewijsmiddelen van buitenaf moeten
komen en niets te maken hebben met anonieme
getuigenissen.

Op dat ogenblik werd het principe uitgeschreven
en werd het enkelvoud ingevoerd. Men spreekt
van een anonieme getuige. Die anonieme
getuigenis moet gestaafd worden door andere
elementen.

Ik kom tot het begin van de politieke discussie die
de heer Coveliers heeft aangesneden. Ik geef grif
toe dat ik me niet volledig inschrijf in zijn analyse
omdat hij, mijns inziens, in de afweging van
belangen al de elementen niet op dezelfde
waardeschaal zet. Als men een afweging van
belangen maakt, moet men volgens mij
daadwerkelijk aanvaarden dat de belangen
gelijkwaardig zijn. Hoe waardevol de
fundamentele waarden van een gemeenschap

18/07/2001

CRIV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

ook zijn, hoe waardevol de verdediging van een
burger in de maatschappij ook is, men kan niet
beweren dat deze waarden meer doorwegen dan
andere fundamentele waarden die een
rechtssysteem schragen zoals essentieel
individuele rechten, in het bijzonder de rechten
van verdediging.

Waarschijnlijk ben ik professioneel misvormd,
maar zoals ik daarstraks al tegen de heer Decroly
heb gezegd, weiger ik te aanvaarden dat men
zonder meer een goed georganiseerde
verdediging, die op basis van wetteksten de
rechten van de betrokkene uitput, smalend
verwerpt, omdat het zou gaan om manoeuvres die
noodzakelijkerwijze ten nadele van de
maatschappij worden gebruikt. Als de
maatschappij een rechtssysteem organiseert en
rechtsregels vastlegt, hebben alle burgers en hun
verdedigers het recht gebruik te maken van deze
rechtsregels en hen uit te putten binnen het kader
van het rechtssysteem. Indien men daaraan
wijzigingen, remmingen en hindernissen wil
aanbrengen, moet men dit op dezelfde wijze doen,
met name aan de hand van rechtsregels.

Ik was het niet met u eens toen u misschien in
het vuur van de discussie verklaarde dat het u
eigenlijk niet kon schelen dat hier misschien met
deze of gene rechten een loopje wordt genomen,
omdat de belangen van de maatschappij en de
burger meer waard zouden zijn. Neen, ze zijn
gelijkwaardig, en alle rechtsregels moeten aan
iedere burger in welke situatie hij zich ook
bevindt, slachtoffer, dader of getuige dezelfde
rechten waarborgen, binnen het kader van een
rechtssysteem waar het individu nog steeds telt. Ik
vraag mij af of het systeem, zoals het in het
ontwerp wordt uitgetekend, wel degelijk onze
bedoeling zal waarmaken.

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister,
collega's, in de maatschappij van vandaag heerst
de pendel, waarschijnlijk onder invloed van de
omstandigheden. U zult het graag horen, maar het
vertolkt uw benadering niet: de liberale benadering
van rechten, waarbij de vrijheid in het kader van
een rechtssysteem als essentieel element werd
vooropgesteld, neigt niet meer naar het beknotten
van de vrijheid, maar naar het bedwingen van de
krachten die de vrijheid in gevaar brengen. Dit is
echter een pendelgeschiedenis, waarin men soms
noodzakelijkerwijze te ver gaat. In sommige
omstandigheden neigt men naar een systeem dat
de oorspronkelijke finaliteit niet eerbiedigt en
waarbij men wapens geeft aan degenen die deze
rechtsregels zouden kunnen uitputten.

In het kader van dit evenwicht, van deze finaliteit
en van de wapens die men vrijgeeft, leek het mij
essentieel dat men bij de uitbouw van dit nieuwe
systeem ermee rekening houdt dat men zijn eigen
doelstelling ondergraaft wanneer men dit te eng,
te streng en eventueel te zwaar omschrijft.

Je prends comme exemple, monsieur Decroly,
votre amendement selon lequel, avant de prendre
une décision relative à l'anonymat, le juge se doit
d'entendre toutes les parties concernées,
éventuellement assistées de leur avocat.

Votre autre amendement disait qu'un témoin
anonyme doit pouvoir être assisté de son avocat.
Je vous ai répondu en commission que si vous
voulez obtenir la finalité de l'institution des témoins
anonymes et si vous surchargez la procédure,
oubliez le système, ne faites rien, car dans ce cas,
je préfère, sans doute à contrecoeur - car je
considère que le système actuel n'est pas
efficace, ni légal, ni légistiquement encadré -, mais
je préfère avoir un système plus ou moins efficace
en fonction des informations recueillies mais non
contrôlables, alors que dans le système que vous
préconisez, à savoir entendre toutes les parties,
assistées d'avocats, etc., finalement on
n'aboutirait à rien. Et sagement, vous avez retiré
ces amendements.

Ik heb inderdaad een amendement ingediend. Ik
kon me daarbij ook niet indenken dat dit
amendement zoveel discussie zou veroorzaken.
Mijn amendement wilde er eigenlijk alleen op
wijzen dat we niet te maken hebben met boudoir-
figuren. Het gaat niet om tekeningen die men op
een zwart bord aanbrengt en waaraan een
professor alle mogelijke analyses kan koppelen.
Het gaat om een terrein waarbij we op
internationaal niveau wapens zoeken om het
hoofd te bieden aan fenomenen die met de
klassieke middelen van strafvordering niet
bedwingbaar zijn.

Mijnheer de minister, u had misschien beter een
globaal project ingediend waarin zowel de pro-
actieve recherchemiddelen, de anonieme
getuigen, de pentiti, de inbeslagname als de
omkering van bewijslast in opgenomen zouden
zijn. Ik meen dat ik u dat ook al in de
commissievergadering heb gezegd, maar nu is de
situatie wellicht niet meer terug te schroeven. Als
u al die maatregelen in een globaal project had
gepresenteerd, dan was het gezamenlijk doel
misschien wel dermate uitgetekend dat elk van die
facetten duidelijk was georiënteerd naar het doel
dat we willen bereiken. Het is natuurlijk niet de
bedoeling om anonieme getuigen op te voeren

CRIV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

voor banaliteiten van het dagelijkse leven waarbij
sommigen per ongeluk met het gerecht in
aanraking komen. Het terrein is mooi omschreven
en afgebakend.

Je suis d'accord avec Mme Herzet. On l'a répété à
plusieurs reprises: c'est quoi la grande criminalité?
Ne faudrait-il pas avoir une définition bien plus
légistiquement peaufinée? Maintenant, on doit à
chaque fois s'en référer à certains articles, qui font
une énumération d'infractions que l'on considère
comme étant assez consistantes et dangereuses.
Or, en toute franchise, je vous avouerai que dans
la liste, il y a probablement certaines infractions
qui, si on les regarde dans leur contexte effectif,
doivent être reprises parmi les infractions banales.
Mais voilà, elles ont toujours été considérées
comme des infractions assez lourdes pour être
considérées comme éléments de criminalité
organisée et donc il faut les combattre par
d'autres moyens.

De bedoeling van het amendement was om als
principe volledig hernemend wat er in het ontwerp
stond te zeggen dat men in elk geval elementen
moet zoeken die de anonieme getuigenissen
staven maar dat de rechter in uitzonderlijke
gevallen wanneer hij geconfronteerd wordt met
enkele anonieme getuigenissen en vaststelt dat hij
geen andere bewijsmiddelen kan vergaren of
minstens in de onmogelijkheid verkeert ze te
verkrijgen omdat de hindernissen die werden
opgebouwd te ingenieus zijn een motivering
moet geven die verklaart waarom hij zijn intieme
overtuiging steunt op die enkele anonieme
getuigenissen. De terminologie die de heer Van
Parys getoetst heeft aan de rechtspraak en de
rechtsleer is niet uit de lucht gegrepen maar
essentieel. Ik wil de aandacht van de collega's
vestigen op het feit dat men vandaag door een
onderzoeksrechter kan worden aangehouden op
basis van aanwijzingen van schuld.

Car, monsieur Decroly, le texte français de l'article
16 de la loi sur la détention préventive dit
explicitement que quand on arrête quelqu'un ce
qui est tout de même un élément essentiel
d'infraction sur la liberté individuelle -, le juge
mentionne les circonstances de fait de la cause et
celles liées à la personnalité de l'inculpé qui
justifient la détention préventive, eu égard aux
critères prévus au §1er, qui sont éventuellement
des éléments d'incrimination.

Vous me direz que vous n'êtes pas d'accord avec
ce texte non plus, que vous voudriez qu'il y ait des
balises beaucoup plus fortes avant de pouvoir
arrêter quelqu'un. Mais ce texte de 1960, amendé

je ne sais combien de fois depuis, qui est soumis
chaque fois au contrôle des chambres du conseil,
des chambres des mises en accusation, de la
Cour de cassation, il tient toujours la route. Et tous
les jours, on arrête des gens et le juge mentionne
simplement les circonstances de fait de la cause
et celles liées à la personnalité de l'inculpé, etc.

Dit is volgens mij een afdoend argument. Laten wij
de anonieme getuigenissen even vergeten.
Wanneer de rechter op basis van de elementen
iemand veroordeelt, op basis van zijn intieme
overtuiging geput uit de elementen van het
dossier, dan motiveert hij niet. Dan zegt hij
gewoon "gelet op de elementen van het dossier
beschouw ik de feiten bewezen", en men kan
gaan met zijn eerste prijs. Ieder arrest van het Hof
van Cassatie met betrekking tot dat soort
motivatie bij gebrek aan specifieke conclusies zegt
dat dit voldoende gemotiveerd is. Wat zeg ik nu in
mijn amendement? Als men zich zou steunen op
anonieme getuigenissen meervoud dan moet
men dat daadwerkelijk zeggen, dan moet men dat
specifiek aanduiden, gelet op de elementen van
de zaak en omdat men niet bij machte is zich te
richten naar het principe dat vooropgesteld was, te
weten dat er nog andere bewijselementen moeten
worden vergaard. Ik heb in de commissie het
voorbeeld gegeven dat de heer Decroly zonet
heeft overgenomen in het kader van zijn
wederwoord op het amendement.

In het kader van het amendement van de heer
Decroly heb ik het voorbeeld aangehaald van een
situatie in de sfeer van de mensenhandel waar
men zo weinig tastbaars kan vergaren dan alleen
getuigen die dagelijks met de dader worden
geconfronteerd en die het aan den lijve zouden
ondervinden als ze als normale getuige zouden
fungeren. In deze materie vind je waarschijnlijk
niets anders.

Troisième point, sur lequel je vous ai déjà
répondu: admettons même que l'analyse faite par
MM. Traest, Van Parys et moi-même et par les
arrêts que je vous ai cités ne suffisent pas à la
Cour de Strasbourg et qu'elle dise effectivement
que le tribunal belge a condamné M. Untel sur
base de deux ou trois témoignages anonymes,
que le juge a motivé le fait qu'il n'avait pas
d'autres éléments probants mais qu'elle considère
que, dans ces conditions, soutenu par une
défense bien organisée, le prévenu aurait dû être
relaxé.

De heer Bourgeois heeft naar mijn gevoel terecht
een voorstel ingediend. Wij zullen nu het advies
van het Hof van Cassatie over de mogelijke

18/07/2001

CRIV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

herziening van procedures naar Straatsburg
hebben. Wij zullen zien wat de procedurele
gevolgen daarvan zijn.

A ce moment-là, on ne risque rien puisqu'on
retomberait sur le principe que vous avez avancé
et que j'ai avancé in exerguo comme étant le
principe fondamental, à savoir qu'en l'absence
d'éléments probants, on ne peut pas condamner.
Automatiquement, on revient à la case départ.
Mais au moins et là je reste convaincu , on
aurait fait l'effort dans une matière qui
nécessairement oblige la communauté,
généralement menacée dans ses fondements par
cette mafia de la traite des êtres humains, à se
défendre.

Ik kan best aanvaarden dat daarbij nog vragen
rijzen en men daarover nog debatten wil voeren.

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, over
deze materies kan men eindeloze debatten
voeren. Herinneren de aanwezigen zich nog het
debat inzake de memorabele wijzigingen aan de
wet op de voorlopige hechtenis, de wet-
Franchimont waarvan men ook zei dat ze niet ver
genoeg ging, dat meer garanties moesten worden
geboden, dat alle partijen moesten worden
beschermd. De hele magistratuur stond op zijn
achterpoten uw voorganger en zijn voorganger
de heer Wathelet zullen mij niet tegenspreken,
mijnheer de minister en zei: Vous allez voir ce
que vous allez voir. Il n'y aura plus de répression
ni de poursuites parce qu'il n'y aura que des
droits.

Ik herinner mij nog altijd de memorabele
samenkomst in Saint-Luc in Brussel toen ik heel
het Hof van Cassatie over mij heb gekregen
omdat ik het had aangedurfd om samen met
Franchimont de teksten te gaan verdedigen. Ik
kan u verzekeren dat dit een memorabele ervaring
was. Ook toen zijn we tot een compromis
gekomen. Zoals ik daarstraks reeds heb gezegd,
is dit een essentieel element waarvan we allemaal
ook degenen die dit niet enthousiasmerend
vinden overtuigd zijn dat het nodig is. Ik vind dit
ook niet enthousiasmerend omdat ik samen met
anderen betreur dat onze maatschappij in deze
materie zo afglijdt onder de bedreiging van
organisaties die ik met de klassieke middelen niet
kan bedwingen. Om die reden voel ik dit ook aan
als een soort belemmering en een beperking maar
men moet op een bepaald ogenblik een keuze
kunnen maken. Dit heeft niet zozeer te maken met
een filosofische of politieke invalshoek maar
gewoon met een menselijke benadering van de
mogelijkheden die worden geboden.

Indien deze Kamer vandaag in de hitte van het
debat zou beslissen om eerst te kijken hoe de
Senaat hierop zal reageren en indien de Senaat
zou beslissen een aantal bijkomende garanties te
eisen of wijzigingen aan te brengen, zullen wij ons
daarover buigen. Niemand is onfeilbaar, zelfs u
niet mijnheer de minister. Iedereen is het wel eens
over het principe dat er terzake iets moet
gebeuren. Men biedt hier een instrument aan dat
door alle parlementaire onderzoekscommissies
werd aanbevolen en dat ook op internationaal vlak
als wapen wordt gebruikt. Wij doen hier het
eerstelijnswerk. Wij hebben in de commissie lang
over deze problematiek gediscussieerd. Ik vraag
dat iedereen zich bewust zou zijn van het belang
van deze eerste stap.

In die geest zal de SP-fractie in elk geval dit
wetsontwerp goedkeuren.

01.02 Minister Marc Verwilghen: Mijnheer de

voorzitter, collega's, laat mij toe een aantal
politieke beschouwingen te maken eerder dan de
technische aspecten van de materie te
behandelen. Momenteel luidt het dat alles moet
"gemanaged" worden en bij het toekennen van
verantwoordelijkheden deinst men er ook niet voor
terug het managementprincipe centraal te stellen.
Dat is bijvoorbeeld gebeurd bij de korpsoverste
aan wie wij inspanningen vragen voor een vlot
verloop op het terrein. Vandaar dat zij hun
mandaat in management hebben gekregen.

Collega's, wij moeten ons ook durven afvragen
hoe de rechtsonderhorige reageert. Indien de
burger zou zien hoe wij onze werkzaamheden
organiseren, zou hij niet begrijpen waarom wij
tussen de commissie-Wyninckx van 1985 en
vandaag niet verder zijn gevorderd in de strijd
tegen de misdaad.

Mijnheer Erdman, u hebt terecht gevraagd of ik er
niet aan gedacht had om één globaal project in te
dienen zodat het geheel kon worden afgehandeld.
Ik heb daar inderdaad aan gedacht, maar dat zou
betekenen dat het goede werk van mijn
voorgangers op de helling zou komen. Op een
bepaald ogenblik, na de aanbevelingen van de
parlementaire onderzoekscommissie, heeft men
als het ware in Octopustraditie, het werk
opgedeeld in anonieme getuigen, bescherming
van de getuigen, spijtoptanten en medewerkers
van het gerecht. Men heeft zich bij diverse
universiteiten bevraagd in de hoop één globaal
project te kunnen indienen. Maar net zoals bij de
hervorming-Franchimont kan het soms
voorkomen dat het grote werk dat was

CRIV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

vooropgesteld wordt verhinderd en dat men er
jaren over doet vooraleer men landt.

Welnu, de man in de straat vraagt van de politici
management. Daarmee bedoelt hij zowel de
uitvoerende als de wetgevende macht. Hij verlangt
van hen een antwoord op de vormen van misdaad
die hij kent. Doorgaans kent de man in de straat
de misdaad die hij zelf aan den lijve ondervindt en
het fenomeen maffia. Aanvankelijk bestond deze
laatste vorm van misdaad enkel in Italië en de
Verenigde Staten, maar later heeft de
georganiseerde misdaad zich over de hele wereld
verspreid. Welnu, de burger vraagt ons een aantal
stappen te ondernemen en wij moeten hierop
reageren door de politiediensten het gepaste
wetgevend arsenaal ter beschikking te stellen.

M. Giet m'a dit, tout à l'heure, qu'il ne faut pas
seulement des textes légaux mais également
d'autres instruments. Et ces autres instruments
sont multiples et peuvent parfois manquer de
considération à première vue.

Par exemple, nous disposons maintenant dans la
lutte contre le car- et le home-jacking, qui sont des
formes de crimes organisés, d'une circulaire qui
est mise en application et qui oblige les forces
opérationnelles sur le terrain - policiers et justice -
à suivre une sorte de procédure pour être certain
que dans chaque cas, les recherches nécessaires
sont faites pour tenter de retrouver les auteurs.

Dat is wat wij nodig hebben, niets anders. Met
betrekking tot die instrumenten en middelen is
men eigenlijk wel een panoplie aan het creëren.
Bij de instrumenten denk ik aan het federaal
parket, dat het wapen zal worden in de strijd tegen
de georganiseerde misdadigheid. Ik denk ook aan
de centrale dienst voor inbeslagname en
verbeurdverklaring. Of ik denk aan de centrale
telefoontapkamer die men aan het installeren is.
Dat zijn geen wetten, maar evenveel instrumenten
om politiemensen die het onderzoek zullen
moeten voeren onder controle en onder leiding
van parketmagistraten of onderzoeksrechters, in
staat te stellen tot een goed einde te komen. Dan
vragen de mensen van het terrein ons, ongeacht
of zij nu politieman of magistraat zijn, om
alstublieft een aantal zaken te regelen zodat de
wettelijke contouren zijn gekend en men weet dat
iemand kan komen getuigen in anonimiteit, hetzij
geheel of gedeeltelijk, volgens een reeks
waarborgen. Degenen die dit op het terrein
moeten waarmaken zijn ertoe gebonden dit te
respecteren, maar ook degenen die er het
voorwerp van moeten zijn weten dan waaraan zich
te houden.

Je l'avoue, avoir dû débattre aussi longuement sur
ce premier petit pas fait naître en moi une certaine
crainte pour la suite. En effet, d'autres projets sur
des sujets combien plus importants et délicats
tels que la protection habituelle ou spéciale des
témoins, le témoignage par le recours à des
moyens audiovisuels, la confiscation des biens à
titre provisoire, la charge de la preuve, les
collaborateurs de justice ou les techniques
spéciales de police devront suivre pour
rencontrer les attentes des acteurs de terrain. Et
je dirais même plus: nombre de groupements
d'intérêts, tels que la Ligue des droits de l'homme,
insistent sur la nécessité de créer un cadre légal
offrant à chacun les garanties nécessaires.

Collega's, ik nodig u uit in deze te trancheren en te
stoppen met discussiëren. Dit wordt door de man
in de straat over hem gaat het niet begrepen.
Men begrijpt niet dat die politicus niet in staat is
dat probleem te managen, terwijl wanneer er in
grote bedrijven belangrijke inspanningen moeten
worden geleverd, iemand met een plan
managementmatig zegt wat er wordt uitgevoerd
en men zal dan wel zien waar men uitkomt. Wij
moeten deze weg een stukje durven te
bewandelen met dit probleem, tenzij wij het
natuurlijk niet echt menen met de strijd tegen de
georganiseerde misdaad of tenzij wij iets te
verbergen zouden hebben. Maar zeg dan dat u
iets te verbergen hebt. Of zeg dan dat u de
aangelegenheid niet wil regelen omdat u ze niet
belangrijk vindt. Dat heb ik tot op heden nog uit
niemands mond gehoord, gelukkig maar!

Mijnheer de voorzitter, ik zou kunnen verwijzen
naar de Europese context waarin men ons heeft
gevraagd een en ander te regelen. Ik zal dat niet
doen, want dat is nogal een technische
aangelegenheid. Wel wil ik even stilstaan bij de
parlementaire onderzoekscommissies. Als u mij
vraagt wat het verschil is tussen de aanbevelingen
van een parlementaire onderzoekscommissie en
de wet ik spreek dan nog niet over de
toepassing van de wet in de praktijk antwoord ik
u dat dit de tijd is die nodig is om het debat te
voeren in de Ministerraad, in de Kamercommissie
voor de Justitie en in de Senaatscommissie voor
de Justitie. In tijd gemeten is dat verschrikkelijk
lang. Het staat haaks op wat men verlangt.

Je voudrais tout de même souligner le fait que
l'une des commissions d'enquête parlementaire
du Sénat a attiré mon attention sur la
problématique de la criminalité organisée. Je lis:
"La commission d'enquête parlementaire sur la
criminalité organisée en Belgique s'est déjà

18/07/2001

CRIV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

longuement penchée sur la problématique des
collaborateurs de justice et des témoins
anonymes et a formulé une recommandation
claire. La commission d'enquête parlementaire a
estimé que la violence perpétrée par des
organisations criminelles contre des témoins rend
nécessaire l'instauration d'un système de
protection, étant donné que la menace émanant
des organisations criminelles est un obstacle de
taille à l'administration de la preuve testimoniale et
que la poursuite pénale est souvent entravée par
cette forme de contre-stratégie pratiquée par les
malfaiteurs."

En outre, les rapports annuels établis depuis lors
démontrent que dans 63% des cas d'intimidation,
il y a recours à la violence. Il est donc impératif
que nous renforcions notre lutte contre ces
phénomènes.

Mijnheer de voorzitter, ik zal afronden met een
technische bewerking die op een bepaald ogenblik
in onze weliswaar langdurige, maar niettemin
ernstige besprekingen, enig politiek belang had.
Er kan inderdaad niet worden beweerd dat de
commissie voor de Justitie alles in een nacht zou
hebben afgehandeld zonder zich te bekommeren
om de essentiële rechten van wie dan ook in deze
maatschappij en zonder de evenwichten na te
gaan tussen het recht op verdediging dat aan
eenieder moet worden toegekend, enerzijds, en
de belangen die de maatschappij en het
slachtoffer daartegenover kunnen laten gelden,
anderzijds. Het probleem waarmee wij werden
geconfronteerd was te wijten aan het feit dat de
volledig anonieme getuigen en het minionderzoek
niet met elkaar waren verbonden.

Het wetsontwerp zoals het in de Kamercommissie
werd goedgekeurd, lichtte de volledige anonimiteit
uit het minionderzoek. Dat lokte consternatie uit
en er werd voorgehouden dat dit eigenlijk zou
leiden tot de complete uitholling van het systeem.
Met die theorie ben ik het evenwel niet eens, en
wel om de vier volgende redenen.

Ten eerste, in ons concept gingen wij er steeds
vanuit dat men moest beschikken over een
onpartijdige instantie die kon overgaan tot het
verhoor van de getuigen die verzoekt om
complete anonimiteit. Men wou immers dat deze
instantie de identiteit en de betrouwbaarheid van
deze getuige zou nagaan. Met andere woorden,
toen reeds opteerden wij voor de figuur van de
onderzoeksrechter. Wij maakten dus een keuze
waarbij het niet zo uitzonderlijk is dat in een
gerechtelijk onderzoek, waar de
onderzoeksrechter de plak zwaait, hij uiteindelijk

de spilfiguur is.

Ten tweede, het minionderzoek zoals het werd
geïnstalleerd na de hervorming-Franchimont, is
een recht dat eigenlijk op een bepaald ogenblik
door een persoon kan worden gestopt, met name
de onderzoeksrechter. Hij kan het minionderzoek
naar zich toetrekken en het omvormen tot een
gerechtelijk onderzoek. Dat is een vaststelling
waar men moeilijk omheen kan.

Ten derde, het soort zaken waarop volledige
anonimiteit kan worden toegepast werd uiteraard
omschreven. In dat verband verwijs ik naar artikel
5. Wij weten welke misdrijven daaronder
ressorteren. Men draait of keert de zaken zoals
men wil, maar dergelijke misdrijven zullen nooit
kunnen worden afgehandeld zonder op een
bepaald ogenblik eerder vroeg dan laat te
belanden in een gerechtelijk onderzoek.

De vierde reden die het meest voor de hand ligt,
maar die ik tot op heden niemand hoorde
ontwikkelen, is dat het minionderzoek een recht is
dat kan worden toegepast door het Openbaar
Ministerie. Daar kan men evenmin omheen, want
dat blijkt uit de wettekst. Met andere woorden, in
een opsporingsonderzoek kan de dader noch het
slachtoffer een minionderzoek vorderen; dat
behoort slechts tot het Openbaar Ministerie. In die
context lijkt het mij normaal dat in dergelijke
zaken, waarin het slachtoffer of diegenen die het
slachtoffer kennen om bescherming zullen vragen,
zullen worden aangewezen op een
onderzoeksrechter om dit tot uiting te kunnen
brengen.

Mijnheer de voorzitter, tot besluit nog dit. Ik denk
vaak aan de burgemeesters die zich erover
beklagen dat de invloed van de georganiseerde
misdaad in het dagelijks leven ondraaglijk wordt.

Ik denk aan de slachtoffers van de Bende van
Nijvel, maar ik zou ook naar de families van
vermoorde en vermiste kinderen kunnen
verwijzen. Zij vragen waar de politici blijven met de
praktische omzetting van de aanbevelingen van
de verschillende parlementaire
onderzoekscommissies in wetten. Op colloquia
merk ik dat uitspraken uit het buitenland
belangrijker worden geacht dan de
werkzaamheden in eigen land. Als het gaat om
problemen waarvoor al jaren een verbale
consensus bestaat om tot oplossingen te komen,
dan is het de hoogste tijd dat het Parlement het
heft in eigen handen neemt en dat ze deze eerste
schuchtere stap in een reeks van vijf tenminste
goedkeurt, al was het maar om een duidelijk

CRIV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

signaal te geven dat ze de strijd tegen de
georganiseerde misdaad serieus neemt.

De voorzitter: De algemene bespreking is
gesloten.
La discussion générale est close.

Bespreking van de artikelen
Discussion des articles

Wij vatten de bespreking van de artikelen aan. De
door de commissie aangenomen tekst geldt als
basis voor de bespreking. (Rgt 66,4) (1185/10)
Nous passons à la discussion des articles. Le
texte adopté par la commission sert de base à la
discussion. (Rgt 66,4) (1185/10)

Het opschrift werd door de commissie gewijzigd in
"wetsontwerp betreffende de anonimiteit van de
getuigen".
L'intitulé a été modifié par la commission en
"projet de loi relatif à l'anonymat des témoins".

Het wetsontwerp telt 17 artikelen.
Le projet de loi compte 17 articles.

Ingediende amendementen:
Amendements déposés:

Art. 11
- 60: Tony Van Parys, Geert Bourgeois (1185/12)
Art. 14
- 58: Vincent Decroly (1185/11)
- 62: Thierry Giet (1185/12)
- 61: Geert Bourgeois (1185/12)

01.03 Tony Van Parys (CVP): Mijnheer de

voorzitter, amendement nr. 60 heeft als doel bij
het gebruik van de anonieme getuigenis niet
noodzakelijk op een integraal gerechtelijk
onderzoek te moeten terugvallen. De uitsluiting
van het minionderzoek voor de anonimiteit van de
getuige willen wij laten wegvallen zodat wij naar
het oorspronkelijk wetsontwerp van de minister
van Justitie kunnen terugkeren. Op die manier
willen wij de al te hoge drempel, die door collega
Decroly via zijn amendement in de commissie is
tot stand gekomen, wegnemen zodanig dat we
efficiënt van dit instrument gebruik kunnen maken,
ook via het minionderzoek en de mini-instructie.

De

voorzitter: De stemming over de

amendementen en artikelen wordt aangehouden.
Le vote sur les amendements et les articles est
réservé.

De artikelen 1 tot 10, 12 en 13 en 15 tot 17
worden artikel per artikel aangenomen.

Les articles 1 à 10, 12 et 13 et 15 à 17 sont
adoptés article par article.

De stemming over de amendementen en de
artikelen 11 en 14 wordt aangehouden.
Le vote sur les amendements et les articles 11 et
14 est réservé.

De bespreking van de artikelen is gesloten. De
stemming over de aangehouden amendementen
en artikelen en over het geheel zal later
plaatsvinden.
La discussion des articles est close. Le vote sur
les amendements et les articles réservés ainsi
que sur l'ensemble aura lieu ultérieurement.

02 Wetsontwerp tot wijziging van de

faillissementswet van 8 augustus 1997, de wet
van 17 juli 1997 betreffende het gerechtelijk
akkoord en het Wetboek van vennootschappen
(1132/1 tot 14)
- Wetsvoorstel van de heren Jo Vandeurzen,
Stefaan De Clerck en Karel Van Hoorebeke tot
wijziging van de faillissementswet van
8 augustus 1997 (689/1 en 2)
- Wetsvoorstel van de heren Jo Vandeurzen,
Karel Van Hoorebeke en Stefaan De Clerck tot
wijziging van de wet van 17 juli 1997
betreffende het gerechtelijk akkoord (701/1)
- Wetsvoorstel van de heer Jean-Pierre Grafé tot
wijziging van artikel 101, tweede lid, van de
faillissementswet van 8 augustus 1997 (735/1
en 2)
- Wetsvoorstel van de heren Geert Bourgeois,
Karel Van Hoorebeke en Alfons Borginon tot
wijziging van de wet van 17 juli 1997 op het
gerechtelijk akkoord (1030/1)

02 Projet de loi modifiant la loi du 8 août 1997

sur les faillites, la loi du 17 juillet 1997 relative
au concordat judiciaire et le Code des sociétés
(1132/1 à 14)
- Proposition de loi de MM. Jo Vandeurzen,
Stefaan De Clerck et Karel Van Hoorebeke
modifiant la loi du 8 août 1997 sur les faillites
(689/1 et 2)
- Proposition de loi de MM. Jo Vandeurzen,
Karel Van Hoorebeke et Stefaan De Clerck
modifiant la loi du 17 juillet 1997 relative au
concordat judiciaire (701/1)
- Proposition de loi de M. Jean-Pierre Grafé
modifiant l'article 101, alinéa 2, de la loi du
8 août 1997 sur les faillites (735/1 et 2)
- Proposition de loi de MM. Geert Bourgeois,
Karel Van Hoorebeke et Alfons Borginon
modifiant la loi du 17 juillet 1997 relative au
concordat judiciaire (1030/1)

De commissie heeft de wetsvoorstellen nrs. 701

18/07/2001

CRIV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

en 1030 afgesplitst. De wijzigingen van de wet
betreffende het gerechtelijk akkoord zullen door
middel van een afzonderlijke wetswijziging
geschieden (zie verslag nr. 1132/3 blz. 8).

Algemene bespreking
Discussion générale

De algemene bespreking is geopend.
La discussion générale est ouverte.

Mme Anne Barzin, rapporteur, se réfère au
rapport écrit.

Je vous prie de bien vouloir excuser son absence.
Elle a des raisons extrêmement pertinentes d'être
absente ce soir. Elle me les a communiquées. Je
suis de tout coeur avec elle.

02.01 Jo Vandeurzen (CVP): Mijnheer de

voorzitter, mijnheer de minister, collega's, ik neem
toch even het woord, hoewel ik mij realiseer dat
op dit late uur op het einde van onze
werkzaamheden wellicht de belangstelling voor dit
belangrijke ontwerp niet zo groot meer is. Toch wil
ik graag hulde brengen aan de medewerkers van
het secretariaat en de medewerkers van de
minister en de collega's omdat wij samen in de
commissie, op het verborgen uur van
donderdagmiddag toch constructief hebben
samengewerkt. Tijdens de totstandkoming van de
faillissementswet van 8 augustus 1979 is er al op
gewezen dat wij wellicht na enkele jaren deze wet
reeds moeten onderwerpen aan een evaluatie.
Sinds de inwerkingtreding zijn er inderdaad in de
praktijk een aantal onduidelijkheden en correcties
opgedoken. Reeds lang lagen er enkele
voorstellen klaar om het hoofd te bieden aan
problemen die zich in de praktijk voordeden rond
de toepassing van deze wet. Toch hebben wij de
besprekingen enige tijd uitgesteld om de minister
toe te laten ook een ontwerp aan de discussie toe
te voegen. Ik kan bevestigen dat de besprekingen
zeer constructief zijn verlopen. Nogmaals, ik breng
hiervoor ook de waardering over aan de minister
voor zijn medewerkers die ook deze bespreking
op een bijzonder loyale manier ondersteund
hebben.

Zonder volledig te zijn wil ik enkele belangrijke
verbeteringen uit de wet overlopen. Er is eerst en
vooral de meldingsplicht van de curator bij
belangentegenstelling of schijn van partijdigheid.
In het nieuwe wetsartikel wordt bepaald dat de
curator er zich moet van vergewissen dat zijn
professionele activiteiten in het verleden geen
aanleiding kunnen geven tot een schijn van
partijdigheid. Wanneer hij denkt dat hij die schijn

zou kunnen wekken dient hij de rechter te
informeren. In dit geval maakt de rechter een
opportuniteitsafweging en beschikt hierbij over
drie keuzemogelijkheden. De rechter kan oordelen
dat het om onbeduidende feiten gaat en neemt er
akte van. Hij kan beslissen om een curator ad hoc
aan te stellen voor een specifieke vordering of
procedure. Tot slot kan hij overgaan tot
vervanging.

De invoering van het principe van de
meldingsplicht en de appreciatiebevoegdheid van
de rechter zijn een aanzienlijke verbetering ten
aanzien van hetgeen oorspronkelijk in het
regeerontwerp was opgenomen. De regering
suggereerde inderdaad dat er alleen in
welbepaalde gevallen of situaties sprake zou zijn
van een belangenconflict of een mogelijke
partijdigheid. Indien wij deze zienswijze hadden
gevolgd zou dit a contrario hebben kunnen
betekenen dat er in andere situaties geen sprake
kon zijn van een belangenconflict of schijn van
partijdigheid.

In de oorspronkelijke wet werd bepaald dat de
rechtbank al dan niet beslist of een gefailleerde
verschoonbaar is. De verschoonbaarheid werd
gezien als een gunst voor wie in de toekomst
verder als betrouwbare handelspartner zou
kunnen worden beschouwd. In de nieuwe
wetswijziging gaat de rechter steeds de
verschoonbaarheid toekennen tenzij gewichtige
redenen tot het tegendeel nopen. De toekomst zal
moeten uitwijzen of dit automatisme een juiste
keuze is. Alleszins hadden wij daar enkele vragen
over, samen trouwens met onze collega's van de
VU. Wij hebben in de commissie nogal wat tijd
besteed aan het paralysme tussen de
verschoonbaarheid in het faillissementsrecht en
de kwijtschelding bij de collectieve
schuldenregeling. Beide regimes, het ene
toepasselijk op de natuurlijke persoon en het
andere op de handelsman, de koopman,
natuurlijke of rechtspersoon, later in de
besprekingen beperkt tot de natuurlijke persoon.
Beide regimes strekken ertoe de financiële
toestand van de schuldenaars te herstellen. Toch
zijn er nu tussen de beide regimes een aantal
incoherenties, gevolgen voor de borg, omvang van
de kwijtschelding, de verschoonbaarheid. Wij
denken dat dat niet de beste situatie is. Het gaat
over niet-vergelijkbare situaties, niet helemaal
vergelijkbare situaties, maar toch denken wij dat
het wenselijk zou zijn om tussen beide systemen
een coherente logica te behouden en ze op elkaar
af te stemmen.

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister,

CRIV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

collega's, na het zomerreces zullen wij de
bespreking van de wet op het gerechtelijk akkoord
aanvatten. Oorspronkelijk had u, mijnheer de
minister, dat vervat in één ontwerp, maar ik denk
dat wij er samen wijs aan hebben gedaan om de
praktische verbeteringen die op terrein
ongetwijfeld zullen worden gewaardeerd, nu te
behandelen en dan een fundamentele discussie te
houden over het gerechtelijk akkoord. Daar is de
discussie toch fundamenteler en beperkt het zich
niet tot enkele reparaties of praktische
verbeteringen. Het oorspronkelijke doel van deze
wet, namelijk zieke ondernemingen die nog te
genezen zijn opsporen en helpen en zo een
volwaardig alternatief bieden aan het faillissement,
is zeer positief. Daar is iedereen het over eens. De
wet zorgt voor een belangrijke sensibilisering rond
deze problematiek. Toch blijkt het beoogde effect
niet steeds bereikt. Nog te veel gerechtelijke
akkoorden eindigen in een faillissement.

Om dit te verhelpen moet, enerzijds, een
mentaliteitswijziging plaatsvinden bij de
vennootschappen en de handelaars en,
anderzijds, moeten een aantal onwerkbare
wetsartikelen worden aangepast. Wij hopen dat
deze besprekingen zullen verlopen in dezelfde
constructieve geest als bij de bespreking van de
faillissementswet.

De voorzitter: Ik deel het standpunt van de heer
Vandeurzen inzake de degelijkheid van deze
speciale commissie waarin de heer Grafé en de
leden heel veel tijd hebben gespendeerd op
donderdagmiddag.

02.02 Guy Hove (VLD): Mijnheer de voorzitter,

mijnheer de minister, collega's, de heer Lano
verblijft in het buitenland. Hij heeft mij gevraagd
een evaluatie voor te lezen van dit ontwerp dat
heel wat van zijn amendementen bevat. Het
voorliggend ontwerp is immers de eerste grote
aanpassing van de faillissementswet sinds 1997.
Gestart als een beperkte aanpassing van de wet
via het aanvankelijk ontwerp, werd het
samengevoegd met een aantal voorstellen die een
oplossing voor diverse problemen in het
faillissementsrecht voorstonden.

Sinds de inwerkingtreding van de wet van 1997
was gebleken dat op een aantal punten
verbetering kon worden aangebracht en dat de
procedure op verschillende punten efficiënter kon
worden georganiseerd. Het lijken dikwijls details
maar het zijn zaken die in hun totaliteit het beslag
op de rechtbank van koophandel kunnen
verminderen of de procedure doorzichtiger
maken. Ik geef een opsomming van de meest

essentiële wijzigingen.

De curator legt voortaan niet meer voor elk
faillissement een nieuwe eed af, maar doet dit een
maal op het ogenblik dat hij op de lijst van de
curators wordt opgenomen. Op die manier kan de
eed opnieuw een plechtig moment worden,
hetgeen in principe de bedoeling is. Verschillende
verplaatsingen van rechter-commissaris, griffier
en curator worden hierdoor vermeden.

Een tweede belangrijke nieuwigheid is de regeling
inzake de tegenstrijdigheid van belangen en de
meldingsplicht. Terzake verwijs ik naar het betoog
van de heer Vandeurzen.

Een derde belangrijk element heeft betrekking op
de elkaar overlappende rapporteringverplichtingen
tijdens het eerste jaar van het faillissement. De
rapporteringen werden beter op elkaar afgestemd
en gecoördineerd.

De bewaring van de stukken van het faillissement
werd geharmoniseerd met de wet van 1975 op de
boekhouding van de onderneming. De curator die
de stukken moet archiveren heeft geen
verdergaande verplichtingen dan de gefailleerde
handelaar zelf had.

De voorwaarden voor de onmiddellijke verkoop
van activa werden aangepast aan de heersende
praktijk en de stortingen aan Deposito- en
Consignatiekas gebeuren voortaan binnen de
maand in plaats van binnen de week.

De regering heeft een amendement ingediend dat
ertoe strekt de curator te verplichten om
onmiddellijk over te gaan tot verificatie en
verbetering dan wel opstellen van de balans
desnoods op kosten van de bestuurders en
zaakvoerders van de gefailleerde vennootschap.

Als vervolging wordt ingesteld tegen een
gefailleerde of tegen de bestuurders of
zaakvoerders wordt hiervan een kennisgeving
gedaan aan de curator.

Op amendement van de VLD werd een nieuw
artikel 63bis ingevoerd dat eindelijk een
doeltreffende regeling uitwerkt voor op datum van
het faillissement hangende rechtsgedingen.

Het voortbestaan van een verschoonbaar
verklaarde failliete rechtspersoon was een
maatregel met betwijfelbaar nut en bracht in de
praktijk enkel problemen en overbodige
procedures mee.

18/07/2001

CRIV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

De sluiting van het faillissement van de
rechtspersoon maakt voortaan een onmiddellijk
einde aan zijn bestaan, zodat geen verschoonbaar
verklaarde vennootschappen nog als lege dozen
zullen worden verkocht, vaak aan malafide
personen die voornamelijk de aansprakelijkheid
van de oprichter wensen te ontlopen.

Bepaalde of alle schulden kunnen geheel of
gedeeltelijk uit de verschoonbaarheid worden
gesloten, zodat een verschoonbaar verklaarde
gefailleerde nog kan worden verplicht na het
faillissement de helft van alle schulden terug te
betalen.

De borg uit vrijgevigheid wordt gedefinieerd en
kan worden ontslagen van zijn verplichtingen.
Individuele schuldeisers kunnen voortaan naast
de curator de aansprakelijkheidsvordering tegen
de bestuurders instellen, wat ongetwijfeld tot meer
nauwkeurigheid en zorgzaamheid bij het bestuur
van vennootschappen zal leiden.

Dit zijn enkele van de belangrijkste verbeteringen
die in hun geheel in belangrijke mate de
afhandeling van faillissementen zullen verbeteren.

Wij hadden echter verder willen gaan. Twee van
onze voorstellen hebben het niet gehaald in de
commissie, maar ik deel ze mee, omdat wij
overtuigd zijn van hun belang en hun efficiëntie.

Ten eerste, de afhandeling van de
schuldvorderingen kan even goed gebeuren door
minder dan vandaag een beroep te doen op de
rechtbank. Daardoor komt er daar tijd vrij voor
andere noodzakelijke activiteiten. Alleen de echte
betwistingen de aangiften waarvoor curator en
schuldeiser niet tot een akkoord kunnen komen en
waarvoor nog geen procedure loopt op datum van
het faillissement zouden door de rechtbank
moeten worden behandeld. Voor de overige
schuldvorderingen volstaat het nazicht van de
curator onder toezicht van de rechter-
commissaris.

Ten tweede, de territoriale bevoegdheid van de
rechtbank om het faillissement uit te spreken zou
moeten berusten op een systeem waarbij malafide
handelaars geen baat meer hebben bij
opeenvolgende zetelverplaatsingen, al dan niet
gekoppeld aan een naamsverandering, om
uiteindelijk de boeken van een leeggemaakte
handelszaak neer te leggen in een
arrondissement waar de handelaar niet gekend is
en waar nog nooit een onderzoek door de kamers
voor handelsonderzoek of door het parket werd
gevoerd.

Ten derde, de huidige bescherming van de
beschermde werknemer werkt contraproductief en
is deze mensen eigenlijk meer tot last dan tot
bescherming.

Hoe dan ook, de eindbalans is nu reeds positief.
Wij kijken met tevredenheid terug op de goede
samenwerking in de commissie tussen de
verschillende partijen en de regering.

Wij hopen dan ook dat het tweede deel van de
hervorming op dezelfde manier kan verlopen. Het
concordaat is tot vandaag een instelling die niet
aan haar doel beantwoordt, met name het
vermijden van faillissementen door een tijdige en
efficiënte bescherming van ondernemingen die
tijdelijke betalingsproblemen hebben. Daarom is
het volgens ons van essentieel belang dat
publiekrechtelijke schuldeisers, zoals de RSZ en
de belastingen, de bevoegdheid krijgen om
dadingen te sluiten betreffende de openstaande
schulden. Dit is essentieel opdat het gerechtelijk
akkoord de efficiëntie van het Amerikaanse
chapter 11 zou krijgen. Dit impliceert niet alleen
een wijziging aan de wetgeving op het concordaat,
maar daarover zullen wij nog de nodige
voorstellen indienen.

Rest mij nog de aangename verplichting om
iedereen te danken, die op een coöperatieve
manier aan de totstandkoming van dit ontwerp
heeft meegewerkt, in het bijzonder de diensten
van de Kamer zonder wiens inzet het ontwerp
nooit op een dergelijk tijdsspanne door de
commissie kon worden behandeld.

De voorzitter: Mijnheer Vanhoutte, ik veronderstel
dat ook de heer Van Hoorebeke het woord nog wil
voeren tijdens deze algemene bespreking. Ik hoop
dat u uw bespreking beknopt houdt.

02.03 Peter Vanhoutte (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister,
collega's, ik wil me aansluiten bij de uitspraak van
de voorzitter. Ik wil iedereen bedanken die aan de
werkzaamheden in de commissie heeft
meegewerkt. Met name dank ik de medewerkers
van de minister en de collega's van de oppositie,
de heren Van Hoorebeke, Bourgeois en
Vandeurzen. Die laatsten hebben op bijzonder
constructieve wijze meegewerkt in de commissie.
Ik ben er pas halverwege de rit ingevallen ter
vervanging van een collega. Ik werd aangenaam
verrast over de functionaliteit van deze commissie
en ik hoop dat die goede werking zo blijft ondanks
het moeilijke uur waarop wij altijd moeten
vergaderen.

CRIV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Mijnheer Coveliers, daarnet vroeg de heer
Bourgeois zich af waar de coherentie zat in de
regering. Laat mij u een riem onder het hart
steken. Inzake het stimuleren van de
ondernemers in dit land, zitten wij volgens mij toch
wel op één lijn. Net als u vinden wij die stimulatie
uitermate belangrijk. Het ongunstige
ondernemersklimaat in België heeft namelijk niet
alleen te maken met te hoge lasten, maar ook met
andere aspecten, zoals de problematiek van de
faillissementen. Om dat te verhelpen werd vroeger
ook al gesleuteld aan de wetgeving over het
gerechtelijk akkoord. Na een initiële opleving is
het aantal aanvragen voor een gerechtelijk
akkoord echter minimaal. Uit de groep die toch
een aanvraag indient, belandt een groot deel toch
nog in het faillissement. Daarom is het zeer zinvol
dat de wetgeving over het faillissement ten gronde
werd herbekeken.

Volgens mij moeten wij om te beginnen het idee
kwijtraken dat een gefailleerde middenstander of
onderneming de schulden van dat faillissement
voor het verdere leven meedraagt. België is een
van de weinige landen waarin dat nog altijd het
geval is. Deze wetgeving beoogt daarin
verandering. De automatische verschoonbaarheid
is volgens mij een belangrijke stap. Mogelijk is het
nog wat experimenteel en moeten wij nog wat de
kat uit de boom kijken. Toch meen ik dat de
invoering van dit principe belangrijk is mits de
voorwaarden worden nageleefd. Wanneer dit
ontwerp wordt goedgekeurd, is de
verschoonbaarheid een verworven recht.

Wij mogen de schuldeisers natuurlijk niet uit het
oog verliezen. Zij mogen niet in de kou blijven
staan. Een gedeeltelijke verschoonbaarheid kan
worden overwogen als blijkt dat een volledige
verschoonbaarheid de schuldeisers in de
problemen brengt. Het is niet de bedoeling dat de
schuldeisers ten onder gaan aan de automatische
toekenning van de verschoonbaarheid. Op die
manier zouden wij alleen maar een waterval aan
faillissementen in de hand werken.

Voor een ander element hebben wij de minister
niet gevolgd. Het gaat om de uitbreiding van de
verschoonbaarheid tot de rechtspersonen.
Momenteel blijft de verschoonbaarheid beperkt tot
de fysieke personen. Volgens mij was het voor de
commissie misschien een
gemakkelijkheidoplossing om zich daartoe te
beperken.

In feite zijn heel wat rechtspersonen fysieke
personen met een kleine, beperkte omhulling

omdat het dikwijls gaat om kleine ondernemingen
die zich om allerlei redenen een
rechtspersoonlijkheid hebben toegemeten. Ik zie
eigenlijk niet in waarom men dat voor deze
mensen niet zou organiseren en voor de fysieke
personen wel, behalve dan dat de manier waarop
het nu gesteld wordt gemakkelijk en duidelijk is. Ik
denk echter dat we daarop in de toekomst moeten
terugkomen, zodat wij ook voor die
rechtspersonen in een verschoonbaarheidsgrond
kunnen voorzien.

Mijnheer de minister, ik wil eindigen met enkele
niet onbelangrijke algemene bedenkingen. Wie in
dit land wil ondernemen, verdient eigenlijk alle
steun. Ondernemers vormen immers nog steeds
de basis van ons economisch netwerk. Ook als
een zaak op de klippen loopt, is het belangrijk dat
deze ondernemers alle steun krijgen. Daarnaast
mogen wij niet uit het oog verliezen dat heel wat
faillissementen kunnen worden voorkomen door
ondernemers van bij de aanvang op een goede
manier te begeleiden, voor te bereiden op het
starten van hun onderneming en hen te blijven
begeleiden tijdens de opstart en de uitbating.
Wanneer dat efficiënt en goed gebeurt, met een
minimaal flexibel kader wanneer dat zoals de
minister zelf zou zeggen goed gemanaged wordt
dan kunnen we er op die manier ook in slagen
heel wat faillissementen te vermijden.

Ik wil ook op een pijnpunt wijzen. Ik stel vast dat er
momenteel nogal wat banken weigeren leningen
te verstrekken aan kleine ondernemingen en aan
starters. Dat dreigt in toenemende mate een
probleem te worden. Wij moeten eens goed
nadenken over hoe wij de toegang tot het
leningenstelsel voor ondernemers kunnen
optimaliseren en garanderen. Ik vind dat ook een
starter ongeacht de eventuele risico's het recht
heeft om tenminste een lening te krijgen.

Tot slot is er nog niets gezegd over het behoud
van de consignatiekas. Dat is belangrijk. Wij
blijven dat steunen. Wij hebben hier lang over
gediscussieerd en wij hebben de mensen
gehoord. Als deze consignatiekas verder
gemoderniseerd wordt, biedt dat een goede
garantie om de fondsen uit faillissementen op een
zinvolle manier te beheren ten gunste van de
gefailleerde en niet zoals dat in de perceptie van
de banken meestal is voor de eigen winsten en
baten. Wij moeten deze consignatiekas dan ook in
stand houden en ze stimuleren om met haar tijd
mee te gaan.

02.04 Karel Van Hoorebeke (VU&ID): Mijnheer

de voorzitter, ik zal pogen u vandaag niet te

18/07/2001

CRIV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

ontgoochelen en het kort te houden zoals ik u heb
beloofd. Vooreerst wil ik mij aansluiten bij de
woorden van hulde die mijn voorganger heeft geuit
ten aanzien van alle betrokkenen die in deze
veeleer technische commissie ver van de pers en
de belangstelling goed hebben gewerkt. Mijnheer
de minister, uw medewerkers waren een goed
klankbord voor de bemerkingen en bedenkingen
die wij opperden.

Ik heb echter ook een aantal collega's leren
waarderen die ik voorheen nog niet tijdens het
parlementair werk was tegengekomen. Het is
mooi dat men mensen leert waarderen over de
politieke tegenstellingen heen.

De heer Vanhoutte zei terecht dat hieraan nog een
tweede deel moet worden toegevoegd. Wij
hadden eigenlijk eerst het gerechtelijk akkoord en
de faillissementswet moeten bekijken. Het
faillissement is het gevolg van een eventueel
geslaagd gerechtelijk akkoord. Ik weet dat het de
bedoeling van de regering is om ook het
gerechtelijk akkoord terzake aan te pakken. Onze
maatschappij en onze economie, en vooral de
kleine zelfstandige die bereid is om zijn nek uit te
steken, zijn met een goede faillissementswet en
een goede wetgeving inzake het gerechtelijk
akkoord gebaat. Het is inderdaad belangrijk om
dat ernstig te herbekijken om beginnende
ondernemers een betere kans te geven om daar
na een zekere moeilijke periode in te slagen. Dit
gerechtelijk akkoord zal wellicht in het najaar aan
bod komen.

Vandaag staan wij, na een jarenlange evaluatie,
voor een technische aanpassing van de
faillissementswet. Wij hebben veel inbreng gehad
van de curatoren op het terrein, van de rechters in
handelszaken en van de schrijnende gevallen van
de gefailleerden zelf, die een belangenvereniging
hebben opgericht en die ons hebben gemeld wat
er fout gaat tijdens een faillissement, een zwarte
periode waar men door moet. Daarom is het
belangrijk over een menselijke procedure te
beschikken die tegemoet komt, niet alleen aan de
belangen van de schuldeisers, maar ook van de
gefailleerden.

Een aantal wijzigingen was dus technisch van
aard. Wij hebben dit breed gesteund. Het ging
onder meer om het wegwerken van een aantal
procedurele incoherenties tussen de sluiting van
het faillissement bij gebrek aan de actieve en de
gewone sluiting en over de specificatie dat een
procedure van derde verzet tegen de curator moet
worden gericht. Mijnheer Vanhoutte, wij hebben
daarover lang gedebatteerd. Dat was een zinvol

debat en wij zijn daarin ook verder geraakt dan
voorheen het geval was. De publicatie van het
faillissementsvonnis in het Belgisch Staatsblad
gebeurt voortaan door toedoen van de griffier.
Deze zaken zijn gebeurd op vraag van de
curatoren en de rechtbanken aan de hand van
vaststellingen van de laatste jaren.

Het wetsontwerp dat wij zullen goedkeuren, bevat
ook een aantal interessante innovaties. Ik
onderstreep dat de Volksunie heeft gestreefd naar
een grotere onafhankelijkheid van de curator. De
wet zal bepalen dat een curator elke vorm van
tegenstrijdigheid van belangen of van schijn van
partijdigheid moet melden aan de rechtbank.

De meldingsplicht is belangrijk. Uiteindelijk zal de
rechtbank, de rechter-commissaris of de rechter in
handelszaken beslissen welk gevolg eraan wordt
gegeven. Het lijkt mij deontologisch gezien van
belang dat de curator melding maakt van wat zijn
onafhankelijkheid in het gedrang kan brengen op
het ogenblik dat hij wordt aangesteld. Ik neem
aan, collega Hove, dat ook u daarop hebt
gewezen.

De rapporteringsverplichting van de curator wordt
evenwichtiger. Mijnheer de minister, op dat vlak
bestond er een vrij zware belasting van de curator
die op zeer korte termijn een rapport moest
opmaken. Dit wil evenwel niet zeggen dat de
curator daardoor een vrijgeleide krijgt om
gedurende een zekere periode te doen wat hij wil.
Ik meen dat er een nog grotere samenwerking
moet ontstaan tussen enerzijds, de curator en
anderzijds, de rechter in handelszaken, de
rechter-commissaris die wordt aangesteld en die
niet zozeer de controleur is van de curator maar
wel de medewerker van de curator om snel tot
een afwikkeling van het faillissement te komen.

Door een VU-amendement werd de mogelijkheid
gecreëerd om over te gaan tot een onmiddellijke
realisering van de activa en werd er een
uitbreiding doorgevoerd. Dit was eveneens een vrij
omslachtige procedure.

Mijnheer de minister, op een bepaald ogenblik
werden wij geconfronteerd met een aantal
amendementen van de regeringscommissaris, de
heer Zenner. In het kader van de wijziging van de
faillissementswet wou hij de strijd tegen de fiscale
fraude verscherpen.

Mijnheer de voorzitter, ik kom dan bij enkele
negatieve bedenkingen. Wij hebben een debat
gevoerd over de rol van de Deposito- en
Consignatiekas. Dit debat werd reeds gevoerd

CRIV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

tijdens de bespreking van de vorige
faillissementswet. Ik dacht dat we vandaag op dat
vlak iets verder zouden staan. Dit is echter niet
gelukt want de positie van de Deposito- en
Consignatiekas werd gehandhaafd. Ik moet
toegeven dat wij mensen van de Deposito- en
Consignatiekas hebben gehoord. Ondertussen
hebben zij een heel lange weg afgelegd om te
automatiseren zodat zij een betere dienstverlening
kunnen geven aan de curatoren en de
rechtbanken. Er blijft evenwel nog steeds een
tegenstrijdigheid bestaan tussen enerzijds, die
monopoliepositie en anderzijds, de banken. Wij
hebben allemaal een zekere inbreng gedaan in
het debat maar volgens mij moet dit nog verder
worden bekeken.

Er was ook een discussie over de verplichting ten
aanzien van de curator om de bijzonder
omslachtige procedure bij ontslag van
beschermde werknemers af te schaffen. Wij
hebben terzake een advies gekregen van minister
Onkelinx. Volgens mij is zij aan de essentie
voorbijgegaan want ik heb toen gewezen op een
belangrijk artikel dat in een tijdschrift is
verschenen waarin werd gesteld dat het
Arbitragehof terzake gevat is. Ik had gehoopt dat
minister Onkelinx een grotere inbreng zou doen. Ik
wil daarmee echter niet gezegd hebben dat het
standpunt dat werd ingenomen niet juist zou zijn.
Als we over dergelijk belangrijke zaken praten
moeten wij op een correcte manier worden
ingelicht.

Tot slot, mijnheer de minister, kom ik tot het
aspect van de verschoonbaarheid. Onder meer
collega Vanhoutte heeft het hierover gehad.
Mijnheer de minister, in uw gewijzigde versie ging
u vrij ver en wij hebben dat teruggeschroefd zodat
wij vandaag een vrij goed evenwicht hebben
gevonden. De verschoonbaarheid van de
rechtspersoon ging toch te ver. Collega Coveliers
heeft opgemerkt dat een rechtspersoon kan
ontbonden worden of in vereffening gesteld. In de
commissie hebben wij dat debat ook gevoerd.

Collega Coveliers, waarom is dit debat gevoerd?
Waarom is de verschoonbaarheid van een
rechtspersoon nog altijd belangrijk? Welnu, zelfs
als gefailleerde blijft een rechtspersoon bestaan
en een van de argumenten om een rechtspersoon
niet verschoonbaar te verklaren is het gevaar dat
men zou kunnen gebruikmaken van gefailleerde
rechtspersonen die verschoonbaar zijn verklaard
om die in de handel te brengen. Ik denk dat het
goed is dat wij dat wat hebben afgeblokt, maar wij
moeten wel nagaan wat wij doen met de
rechtspersoon die blijft bestaan, ook na het

faillissement.

Dan is er het aspect van de borg die kan
verschoonbaar worden verklaard. Wij hebben
erop gewezen dat de automatische
verschoonbaarheid van de borg ongewenste
effecten op het economisch leven zou hebben.
Desondanks wordt in het huidig ontwerp een borg
uit vrijgevigheid door de rechtbank van zijn
resterende schulden ontslagen, behalve wanneer
hij zijn onvermogen op bedrieglijke wijze heeft
geregeld. Wij blijven onze bezwaren tegen een
dergelijke bepaling handhaven. De kredietmarkt
zal lijden onder deze nieuwe bepaling. Deze wet
wordt trouwens goedgekeurd op het ogenblik dat
minister van Financiën Reynders een onderzoek
laat uitvoeren naar de kredietschaarste. In de
praktijk zal de borgtocht bovendien gemakkelijk
worden omzeild door een overeenkomst te sluiten
met twee hoofdelijke schuldenaren in plaats van
met een schuldenaar en een borg om een
abstracte garantie te bedingen. Wij zeggen dat
een dergelijke bepaling niet thuishoort in het
faillissementsrecht, maar zou moeten worden
bekeken in de hele problematiek van de
borgstelling en de zekerheden.

Mijnheer de minister, bovendien stellen wij ons de
vraag of dit alles niet ongrondwettelijk is, want een
borg die zich heeft borg gesteld voor iemand die
nadien wordt gefailleerd, wordt wel verschoonbaar
verklaard. Een borg die zich borg heeft gesteld
voor een gewone schuldenaar kan niet
verschoonbaar worden verklaard, tenzij hij de
moeilijke procedure van de collectieve
schuldenregeling gaat volgen. Dat initiatief moet
hij dan zelf nemen, terwijl hier de borg
automatisch door de rechtbank zelf
verschoonbaar kan worden verklaard.

Collega's, ik heb zowel de positieve als de
negatieve aspecten van de wijziging van de
faillissementswet willen onderstrepen. Wij hebben
daar ook constructief aan meegewerkt, maar toch
wil ik nog enkele bezwaren aanbrengen. In elk
geval zijn wij een stap verder in een betere
afwikkeling van wat voor de gefailleerde van
belang is, namelijk weten hoe snel zijn
faillissement kan worden afgesloten en hoe snel
hij opnieuw in het maatschappelijke en
economisch leven kan worden ingeschakeld.

Vandaag is het nu eenmaal zo dat eens men
failliet is gegaan, men er bijna niet meer uit
geraakt, tenzij men dan een procedure van
eerherstel gaat voeren. Dit wetsontwerp maakt
daaraan een einde en daarover kunnen wij ons
enkel verheugen.

18/07/2001

CRIV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

02.05 Minister Marc Verwilghen: Mijnheer de

voorzitter, ik zal ook kort zijn. De heer Van
Hoorebeke beloofde dat ook te zijn, wat hem
evenwel niet belette om in detail de positieve en
negatieve kanten te belichten. Ik herinner mij
levendig de periode 1996-1997, toen wij de
faillissementswet en achteraf het gerechtelijk
akkoord hebben behandeld. Wij konden
aannemen dat de faillissementswet degelijk was
geconstrueerd. Dat bleek ook zo op het terrein het
geval te zijn. Alleen hebben wij kunnen zien dat
door de inspanningen die in de tweede ronde
werden geleverd, wij de wet door evaluatie beter
op punt hebben kunnen stellen dan voorheen.
Sommigen noemen dat een evaluatie, anderen
een reparatiewet. Dit hangt af van het standpunt,
dat laat ik in het midden.

En deuxième lieu, je voudrais souligner comme
plusieurs intervenants l'ont d'ailleurs fait, la bonne
atmosphère qui régnait dans cette commission.
J'espère que nous rencontrerons le même esprit
positif quand nous entamerons les débats sur
l'accord judiciaire.

Mijnheer de voorzitter, ik denk dat de twee
doelstellingen die in 1997 ten grondslag aan de
wet lagen, met name een meer humane
afhandeling van het faillissement en een snellere
liquidatie bij onafwendbaar faillissement, verder
werden ingevoerd.

Il y a la reconnaissance d'une moindre
responsabilité du failli selon des critères objectifs,
ce que je considère comme un très grand
avantage.

In tegenstelling tot u, mijnheer Van Hoorebeke,
vind ik niet dat de borgstelling die men eigenlijk uit
familiale solidariteit doet, op dezelfde wijze moet
worden bekeken als de professionele financiële
borgstelling. Voor mij is er een essentieel verschil
tussen beide. Ik prijs mij gelukkig over de
genomen maatregelen. Er is een reeks van
problemen aangeraakt en opgelost. Persoonlijk
heb ik nooit geaarzeld om de consignatie- en
depositokas gelijk te stellen met andere private
ondernemingen, die ook garanties kunnen bieden.
Ik leg mij echter neer bij de keuzes die werden
gemaakt. Daarmee is een belangrijk probleem
opgelost. Naar aanleiding van het gerechtelijk
akkoord hoop ik op dezelfde goede klemtonen.
Misschien hebben wij in 1997 bij de vele
inspanningen voor het ene project, wat weinig
aandacht aan het tweede besteed, het gerechtelijk
akkoord. Dat moet nog op punt worden gesteld.

De voorzitter: De algemene bespreking is
gesloten.
La discussion générale est close.

Bespreking van de artikelen
Discussion des articles

Wij vatten de bespreking van de artikelen aan. De
door de commissie aangenomen tekst geldt als
basis voor de bespreking. (Rgt 66,4) (1132/14)
Nous passons à la discussion des articles. Le
texte adopté par la commission sert de base à la
discussion. (Rgt 66,4) (1132/14)

Het wetsontwerp telt 37 artikelen.
Le projet de loi compte 37 articles.

Het opschrift werd door de commissie gewijzigd in
"wetsontwerp tot wijziging van de
faillissementswet van 8

augustus

1997, het

Gerechtelijk Wetboek en het Wetboek van
vennootschappen".
L'intitulé a été modifié par la commission en
"projet de loi modifiant la loi du 8 août 1997 sur les
faillites, le Code judiciaire et le Code des
sociétés".

Er werden geen amendementen ingediend.
Aucun amendement n'a été déposé.

De artikelen 1 tot 37 worden artikel per artikel
aangenomen.
Les articles 1 à 37 sont adoptés article par article.

De bespreking van de artikelen is gesloten. De
stemming over het geheel zal later plaatsvinden.
La discussion des articles est close. Le vote sur
l'ensemble aura lieu ultérieurement.

De vergadering is gesloten.
La séance est levée.

De vergadering wordt gesloten om 21.20 uur.
Volgende vergadering donderdag 19 juli 2001 om
14.15 uur.
La séance est levée à 21.20 heures. Prochaine
séance le jeudi 19 juillet 2001 à 14.15 heures.

CRABV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

INHOUD

SOMMAIRE

Berichten van verhindering

Excusés

Wetsontwerp betreffende de anonimiteit van de
getuigen (1185/1 tot 10)

Projet de loi relatif à l'anonymat des témoins
(1185/1 à 10)

Hervatting van de algemene bespreking

Reprise de la discussion générale

Sprekers: Fred Erdman, Marc Verwilghen,
minister van Justitie

Orateurs: Fred Erdman, Marc Verwilghen,
ministre de la Justice

Bespreking van de artikelen

Discussion des articles

Sprekers: Tony Van Parys

Orateurs: Tony Van Parys

Wetsontwerp tot wijziging van de
faillissementswet van 8 augustus 1997, de wet
van 17 juli 1997 betreffende het gerechtelijk
akkoord en het Wetboek van vennootschappen
(1132/1 tot 14)

Projet de loi modifiant la loi du 8 août 1997 sur les
faillites, la loi du 17 juillet 1997 relative au
concordat judiciaire et le Code des sociétés
(1132/1 à 14)

- Wetsvoorstel van de heren Jo Vandeurzen,
Stefaan De Clerck en Karel Van Hoorebeke tot
wijziging van de faillissementswet van 8 augustus
1997 (689/1 en 2)

- Proposition de loi de MM. Jo Vandeurzen,
Stefaan De Clerck et Karel Van Hoorebeke
modifiant la loi du 8 août 1997 sur les faillites
(689/1 et 2)

- Wetsvoorstel van de heer Jean-Pierre Grafé tot
wijziging van artikel 101, tweede lid, van de
faillissementswet van 8 augustus 1997 (735/1 en
2)

- Proposition de loi de M. Jean-Pierre Grafé
modifiant l'article 101, alinéa 2, de la loi du 8 août
1997 sur les faillites (735/1 et 2)

Algemene bespreking

Discussion générale

Sprekers: Jo Vandeurzen, Guy Hove, Peter
Vanhoutte, Karel Van Hoorebeke, Marc
Verwilghen, minister van Justitie

Orateurs: Jo Vandeurzen, Guy Hove, Peter
Vanhoutte, Karel Van Hoorebeke, Marc
Verwilghen, ministre de la Justice

Bespreking van de artikelen

Discussion des articles

CRABV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

PLENUMVERGADERING SEANCE

PLENIERE

van

WOENSDAG

JULI

2001

19:33 uur

______

MERCREDI

JUILLET

2001

19:33 heures

______

De vergadering wordt geopend om 19.30 uur door
de heer Herman De Croo, voorzitter.

La séance est ouverte à 19.30 heures par M.
Herman De Croo, président.

Tegenwoordig bij de opening van de vergadering is
de minister van de federale regering: Marc
Verwilghen

Ministre du gouvernement fédéral présent lors de
l'ouverture de la séance: Marc Verwilghen

Een reeks mededelingen en besluiten moeten ter
kennis gebracht worden van de Kamer. Zij zullen in
bijlage bij het integraal verslag van deze
vergadering opgenomen worden.

Une série de communications et de décisions
doivent être portées à la connaissance de la
Chambre. Elles seront reprises en annexe du
compte rendu intégral de cette séance.

Berichten van verhindering

Gezondheidsredenen: Pierre Chevalier, Patrick
Moriau en Simonne Leen
Beroepsplicht: Corinne De Permentier
Buitenslands: Zoé Genot, Annemie Van de
Casteele, Pierre Lano en Pierrette Cahay-André
Raad van Europa: Stef Goris

Federale regering
Guy verhofstadt, eerste minister: Madrid
Louis Michel, vice-eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken: Rome
Luc Van den Bossche, minister van
Ambtenarenzaken en Modernisering van de
openbare besturen: gezondheidsredenen
Eddy Boutmans, staatssecretaris voor
Ontwikkelingssamenwerking: Genève
Olivier Deleuze, staatssecretaris voor Energie en
Duurzame Ontwikkeling: Bonn

Excusés

Raisons de santé: Pierre Chevalier, Patrick Moriau
et Simonne Leen
Obligations professionnelles: Corinne De
Permentier
A l'étranger: Zoé Genot, Annemie Van de Casteele
Pierre Lano et Pierrette Cahay-André
Conseil de l'Europe: Stef Goris

Gouvernement fédéral
Guy Verhofstadt, premier ministre: Madrid
Louis Michel, vice-premier ministre et ministre des
Affaires étrangères: Rome
Luc Van den Bossche, ministre de la Fonction
publique et de la Modernisation de l'administration:
raisons de santé
Eddy Boutmans, secrétaire d'Etat à la Coopération
au développement: Genève
Olivier Deleuze, secrétaire d'Etat et au
Développement durable: Bonn

01 Wetsontwerp betreffende de anonimiteit van

de getuigen (1185/1 tot 10)

01 Projet de loi relatif à l'anonymat des témoins

(1185/1 à 10)

Hervatting van de algemene bespreking

Reprise de la discussion générale

01.01 Fred Erdman (SP): De voorzitter verwees

zo-even naar de wordingsgeschiedenis van dit
ontwerp, dat zich lange tijd bij de Raad van State

01.01 Fred Erdman (SP): Le président vient de

faire la genèse de ce projet de loi qui a fait un long
séjour au Conseil d'Etat. Ce projet a également fait

18/07/2001

CRABV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

bevond. Daarnaast werd het ook sterk
geamendeerd en verfijnd.

Vandaag is de rechter soeverein in de beoordeling
van getuigenissen. De anonieme getuige is niet
nieuw, maar wordt al geruime tijd gebruikt als
element in de bewijsvoering. Dat heeft te maken
met bescherming van getuigen en met het bestaan
van afrekeningen.

Bij het gebruik van de anonieme getuigen moeten
de nodige voorzorgen worden genomen. Er werd
herhaaldelijk gewezen op mogelijk verzet van
Straatsburg. Straatsburg sluit de anonieme getuigen
echter niet uit voor zover de procedure voldoende
garanties inhoudt voor de rechten van de
verdediging. Dat staat niet alleen in het boek van
professor De Clerck, maar ook in diverse arresten.

Welke garanties biedt dit ontwerp? Vandaag werkt
men met inlichtingen uit welingelichte bron, die
ongecontroleerd in het strafdossier terechtkomen.
De rechter kan op basis van elementen van dat
dossier beslissen dat de tenlastelegging bewezen
is. Nu wil men garanties inbouwen. De tussenkomst
van een onderzoeksrechter is nodig bij gebruik van
volledig anonieme getuigen. Ik betreur nog altijd dat
men mijn suggestie om de gedeeltelijke anonimiteit
altijd op te leggen aan alle politieambtenaren, niet
heeft willen volgen.

Er is wel het subsidiariteitprincipe: de anonimiteit
wordt slechts gegarandeerd als ze expliciet
aangevraagd wordt; de geloofwaardigheid van de
anonieme getuige moet onderzocht worden; er
mogen geen andere middelen voorhanden zijn om
de noodzakelijke garanties te bieden en de rechter
beslist. De anonimiteit wordt voor de hele procedure
beslist. Alle in het geding betrokken partijen kunnen
tegenspraak leveren, maar de rechter beslist over
de vragen die gesteld mogen worden precies om
de anonimiteit te bewaren. Vervolgens oordeelt de
rechter ten gronde.

l'objet de nombreux amendements et il a par
ailleurs été affiné.

Désormais, le juge décidera souverainement de la
crédibilité des témoins. Le concept de témoin
anonyme n'est pas nouveau mais depuis un certain
temps déjà, il constitue un élément de
l'administration de la preuve. Il s'agit, en l'espèce,
de la protection des témoins et des règlements de
compte.

Il faut prendre les précautions nécessaires lorsque
l'on recourt aux témoins anonymes. A plusieurs
reprises, il a été fait état de l'éventuelle opposition
de Strasbourg. En effet, la Cour européenne de
Justice n'exclut pas les témoins anonymes à
condition que la procédure offre des garanties
suffisantes aux droits de la défense comme on peut
le lire dans l'ouvrage du professeur De Clerck mais
aussi dans différents arrêts.

Quelles garanties ce projet offre-t-il ? A l'heure
actuelle, des informations provenant de sources
fiables sont inscrites au dossier pénal sans aucun
contrôle. Sur la base des éléments figurant dans ce
dossier, le juge peut estimer que le chef
d'accusation est établi. On souhaite désormais des
garanties. L'intervention d'un juge d'instruction est
requis en cas de témoignage anonyme complet. Je
regrette toujours que ma proposition visant à
contraindre les fonctionnaires de police à recourir
au témoignage anonyme partiel dans tous les cas
n'ait pas été suivie.

Il existe cependant le principe de subsidiarité :
l'anonymat n'est garanti que s'il est explicitement
demandé ; la crédibilité du témoin anonyme doit
être examinée ; il ne peut exister d'autres moyens
de réunir les garanties nécessaires et c'est le juge
qui tranche. L'anonymat vaut pour l'ensemble de la
procédure. Toutes les parties impliquées dans le
procès peuvent formuler des objections, mais le
juge détermine quelles questions pourront être
posées, précisément pour garantir l'anonymat.
Vervolgens oordeelt de rechter ten gronde. Le juge
statue ensuite sur le fonds.

Op een bepaald ogenblik werd opgeworpen dat
bewijs door anonieme getuigen moest worden
gestaafd door andere bewijsmiddelen. Het mag niet
om een andere anonieme getuigenis gaan; het
moet een ander bewijselement zijn.

De heer Coveliers maakte en afweging van
belangen. Ik volg zijn redenering niet helemaal,
omdat de belangen volgens mij gelijkwaardig
moeten zijn. De rechten van de gemeenschap
kunnen dus niet primeren op de rechten van de

Il a été dit à un moment que les éléments fournis
par les témoins anonymes devraient être
corroborés par d'autres éléments probants. Il ne
pouvait s'agir en l'espèce d'un autre témoin
anonyme mais bien d'un autre élément de preuve.

M. Coveliers a pesé les intérêts en présence. Je ne
partage pas entièrement son raisonnement car, à
mon estime, les intérêts doivent être semblables.
Les droits de la collectivité ne peuvent pas prévaloir
sur ceux de la défense. La défense doit pouvoir

CRABV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

verdediging. Bestaande rechtsregels mogen door
de verdediging worden uitgeput. Zulks mag niet
worden afgedaan als manoeuvres om de
gemeenschap te schaden. Wanneer men het
pentiti-systeem verder uitbouwt, moet men er zich
voor hoeden het te stringent te willen toepassen.

s'appuyer pleinement sur les règles de droit
existantes. Mais il ne faut pas que ces règles
puissent être détournées au détriment de la
collectivité. En développant le système des repentis,
il faut se garder de vouloir l'appliquer trop
rigoureusement.

(Frans) Ik neem het voorbeeld van de
amendementen van de heer Decroly. Het heeft
geen zin de procedure te overbelasten als de
finaliteit de anonimiteit is. Dan verkies ik de huidige
- zij het illegale - procedure.

(En français) Je prends comme exemple les
amendements de M. Decroly. Surcharger la
procédure si l'on veut obtenir la finalité de
l'anonymat ne sert à rien. J'y préférerais la
procédure actuelle, toute illégale qu'elle soit.

(Nederlands) Misschien had minister Verwilghen
beter een globaal wetgevend project ingediend,
waarvan het luik over de anonieme getuigen slechts
een onderdeel zou zijn geweest, naast bijvoorbeeld
de proactieve recherche. In dat geval zou de
eigenlijke fiscaliteit van de voorgestelde
hervormingen beter uit de verf zijn gekomen.

(En néerlandais)Le ministre Verwilghen aurait peut-
être mieux fait de déposer un projet de loi global
dont le volet relatif aux témoins anonymes n'aurait
constitué qu'un élément, à côté d'un volet consacré
par exemple à la recherche pro-active. De la sorte,
la finalité spécifique des réformes proposées aurait
été mieux exposée.

(Frans) Wat is de zware criminaliteit ? Ik geloof dat
er behoefte is aan een meer verfijnde
wetgevingtechnische definitie.

(En français): Qu'est-ce que la grande criminalité?
Ne devrait-on pas avoir une définition légistique plus
peaufiné ?

(Nederlands) Het amendement had tot doel een
uitzondering vast te leggen. Als een rechter in een
uitzonderlijk geval vaststelt dat het onmogelijk is om
andere bewijzen te verzamelen dan de anonieme
getuigenissen, moest hij daar een beroep op
kunnen doen. Die rechter moest dan wel de
motivering duidelijk omschrijven. Helemaal nieuw
was dat niet, want in zekere zin bestaat die
mogelijkheid nu al.

(En néerlandais) L'amendement tendait à
déterminer une exception, le juge étant sensé y
recourir s'il constatait l'impossibilité de recueillir des
preuves autres que celles fournies par des
témoignages anonymes. Toutefois, le juge devait
alors clairement motiver sa décision. Il ne s'agit pas
véritablement d'une innovation puisque cette
formule existe déjà dans une certaine mesure.

(Frans) Artikel 16 van de wet betreffende de
voorlopige hechtenis bepaalt dat in geval van
aanhouding de rechter de feitelijke omstandigheden
van de zaak vermeldt en die welke eigen zijn aan de
persoonlijkheid van de verdachte, die de voorlopige
hechtenis wettigen.
U bent het misschien niet eens met die tekst,
mijnheer Decroly, maar hij bestaat al sinds 1960 en
wordt nog dagelijks toegepast.

(En français) L'article 16 de la loi sur la détention
préventive dit que si quelqu'un est arrêté, le juge
mentionne les circonstances de la cause et les
éléments de personnalité de l'inculpé qui justifient la
détention.

Peut-être n'êtes-vous pas d'accord avec ce texte,
Monsieur Decroly, mais il tient la route depuis 1960
et est appliqué tous les jours.

(Nederlands) Meer nog, wanneer de rechter iemand
veroordeelt, louter en alleen op basis van de
elementen van het dossier, is er toch ook geen
sprake van een expliciete motivatie. Daar zal het
Hof van Cassatie in een eventuele uitspraak geen
problemen mee hebben.

(En néerlandais) Qui plus est, lorsque le juge
prononce une condamnation en se fondant
exclusivement sur des éléments du dossier, il n'est
pas davantage question d'une motivation explicite.
La Cour de cassation n'y verrait aucun
inconvénient.

(Frans) Laten we aannemen dat de analyse van de
heer Van Parys en anderen niet volstaat voor het
Hof van Straatsburg. Het Hof zou dan kunnen
oordelen dat de rechter onvoldoende bewijsstukken
heeft en vragen de inverdenkinggestelde in vrijheid
te stellen.

(En français) Admettons que l'analyse de M. Van
Parys et d'autres ne suffise pas à la Cour de
Strasbourg, celle-ci pourrait estimer que le juge n'a
pas assez d'éléments probants et demander la
relaxe du prévenu.

18/07/2001

CRABV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Uit het oogpunt van de door u verdedigde principes,
mijnheer Decroly, valt er niets te vrezen, want
zonder bewijs kan niemand veroordeeld worden.

Dan staan we weer waar we begonnen zijn, maar
we zullen tenminste de moeite gedaan hebben om
de door de mensenhandelmaffia bedreigde
gemeenschap te dwingen zich te verdedigen.

Du point de vue des principes que vous défendez,
Monsieur Decroly, on ne risque rien, car s'il n'y a
pas d'élément probant, on ne peut condamner.

On revient à la case départ, mais, au moins, on
aurait fait l'effort d'obliger la communauté menacée
par cette mafia de la traite des êtres humains à se
défendre.

(Nederlands) Ik aanvaard dat men daar nog
vraagtekens bij plaatst. Men kan daar eindeloos
mee doorgaan. Ook bij de discussie over de wet op
de voorlopige hechtenis werd voortdurend
gedebatteerd over bijkomende garanties, terwijl
anderen weer stelden dat te veel rechten werden
vastgelegd. Ik verwijs naar de oeverloze debatten
rond het Franchimont-ontwerp.

(En néerlandais): Je comprends qu'on s'interroge
encore à ce propos mais on pourrait le faire
indéfiniment. Lors de l'examen de la loi sur la
détention provisoire, on a été longuement question
de garanties supplémentaires cependant que
d'autres considéraient que l'on avait établi trop de
droits. Je renvoie à cet égard aux interminables
débats au sujet du projet Franchimont.

(Frans) Indertijd zeiden sommigen dat als de
hervorming-Franchimont haar beslag zou krijgen, er
geen bestraffing meer zou zijn; men zou alleen nog
rechten hebben.

(En français) A l'époque, on entendait dire que si la
réforme Franchimont était réalisée, on n'aurait plus
de répression, mais uniquement des droits.

(Nederlands) Ook in de moeilijke omstandigheden,
die ik zonet heb geschetst, is er uiteindelijk een
soort compromis uit de bus gekomen. Men moet nu
eenmaal bepaalde keuzes maken. Het is trouwens
niet uitgesloten dat de senatoren vooralsnog
bepaalde wijzigingen willen aanbrengen. We zullen
wel zien.

De SP zal alleszins dit wetsontwerp goedkeuren.
(Applaus)

(En néerlandais) Dans les circonstances difficiles
que je viens d'esquisser, une sorte de compromis a
en définitive pu se dégager. Certains choix doivent
en effet être faits. Par ailleurs, il n'est pas exclu que
les sénateurs apportent des modifications. Nous
verrons.

Le SP adoptera en tout cas le présent projet de loi.
(Applaudissements)

01.02 Minister Marc Verwilghen (Nederlands):

Een minister moet tegenwoordig een manager zijn.
Dat geldt ook voor Justitie. Ik heb wel degelijk
gedacht aan een omvattend project voor het hele
probleem van de georganiseerde misdaad, maar
dat is niet gelukt. Het heeft in de praktijk veel langer
geduurd en het dossier werd opgedeeld in
verschillende delen. Ondertussen vraagt de burger
nog steeds om management. Hij vraagt ons
bijvoorbeeld om stappen te zetten met betrekking
tot de spijtoptanten, want hij heeft vernomen dat in
Italië en de Verenigde Staten zoiets bestaat.

01.02 Marc Verwilghen , ministre (en

néerlandais): De nos jours, un ministre doit être un
gestionnaire et le département de la Justice
n'échappe pas à la règle. J'ai effectivement
envisagé un projet global qui s'attaquerait à
l'ensemble du problème du crime organisé mais ce
projet n'a pas vu le jour. Dans la pratique, les
travaux ont duré plus longtemps que prévu et le
dossier a été subdivisé. En attendant, le citoyen
demande que la gestion soit assurée. Ayant appris
l'existence d'un tel système en Italie et aux Etats-
Unis, il attend de nous des démarches dans le
dossier des repentis .

(Frans) Net als de heer Giet vind ik dat wetteksten
alleen niet volstaan. Zo is er een circulaire waarbij
de actoren in het veld gehouden zijn een bijzondere
procedure op te starten bij car- of homejackings.

(En français) Je suis d'accord avec M. Giet sur le
fait qu'il faut d'autres éléments que des textes
légaux. Ainsi, une circulaire force les intervenants
de terrain à mettre en oeuvre une procédure
particulière en cas de car- ou de homejacking.

(Nederlands) We zijn ontegensprekelijk bezig met
de uitbouw van een instrumentarium, dat het
concrete werk op het terrein moet

(en néerlandais) Nous élaborons différents
instruments destinés à faciliter le travail concret sur
le terrain. Je pense ainsi au parquet fédéral, au

CRABV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

vergemakkelijken. Ik denk bijvoorbeeld aan het
federaal parket, de centrale dienst voor de
inbeslagname of verbeurdverklaring, de centrale
tapkamer en zo verder. Het terrein heeft absoluut
behoefte aan een goed uitgebouwd
instrumentarium. Men verwacht zulks met nadruk
van de wetgever.

service central des saisies et confiscations, à la
centrale d'écoutes, etc.... Les personnes actives sur
le terrain ont absolument besoin de tels
instruments. Elles attendent une initiative en ce
sens du législateur.

(Frans) Ik ben er enigszins beducht voor om
aangelegenheden te bespreken die nog niet
geregeld zijn, maar waarnaar er echt vraag is.

(En français) J'ai une certaine crainte parce que
nous devons débattre de matières qui ne sont pas
encore réglées, mais font l'objet d'une demande
réelle.

(Nederlands) De burger begrijpt niet dat politici niet
in staat zijn een degelijk probleem te managen,
terwijl bedrijfsleiders dat op hun terrein wel kunnen.
Er zijn parlementaire onderzoekscommissies
geweest en thans is er een ontwerp. Daartussen ligt
de tijd die nodig was voor debatten in de
Ministerraad, de Kamer- en de Senaatscommissies.

(En néerlandais) Les citoyens ne comprennent pas
que les politiciens ne soient pas en mesure de gérer
un tel problème alors que les chefs d'entreprise s'en
montrent parfaitement capables dans le domaine
qui est le leur. Il y a eu les commissions d'enquête
parlementaires et, à présent, il y a ce projet. Entre
les deux, des débats ont pu être menés en conseil
des ministres ainsi qu'au sein des commissions de
la Chambre et du Sénat.

(Frans) Volgens de Senaatscommissie belast met
het onderzoek naar de georganiseerde misdaad
belemmert het geweld waaraan getuigen blootstaan
het aanbrengen van het getuigenbewijs, waardoor
die getuigen beschermd moeten worden.

Uit de jaarverslagen blijkt dat in 63 procent van de
gevallen geweld wordt gepleegd om te voorkomen
dat leden van criminele milieus uit de biecht zouden
klappen.

(En français) La commission d'enquête du Sénat
sur la criminalité organisée a estimé que la violence
exercée sur les témoins entrave l'administration de
la preuve testimoniale et rend nécessaire un
mécanisme de protection des témoins.

Les rapports annuels nous montrent qu'il y a
utilisation de la violence dans 63% des cas pour
maintenir la pression dans les milieux criminels.

(Nederlands) Het wetsontwerp heeft het aspect van
de volledige anonimiteit uit het mini-onderzoek
gehaald. Sommigen zien hierin een uitholling van
het concept. Ik spreek dit tegen. Al in een vroege
fase werd de persoon van de onderzoeksrechter in
het geheel gevaloriseerd. Hij of zij krijgt de
macht om het mini-onderzoek op elk ogenblik te
stoppen. Bovendien is het mini-onderzoek een recht
dat enkel door het openbaar ministerie kan worden
opgevorderd: noch het slachtoffer, noch de dader
hebben die mogelijkheid.

(En néerlandais) Le projet de loi a retiré l'aspect de
l'anonymat total de la mini-instruction. D'aucuns
estiment que le concept se trouve ainsi vidé de sa
substance. Je ne suis pas d'accord. La personne du
juge d'instruction est déjà valorisée dans un stade
précoce. Le juge d'instruction a le pouvoir d'arrêter
à tout moment la mini-instruction. Par ailleurs, la
mini-instruction est un droit qui ne peut être requis
que par le ministère public. Ni la victime, ni l'auteur
des faits ne disposent de cette possibilité.

De greep van de georganiseerde misdaad op de
samenleving wordt ondraaglijk. Slachtoffers vragen
dat de conclusies van de parlementaire
onderzoekscommissies in wetten worden omgezet.
Ik roep dan ook het Parlement op het ontwerp goed
te keuren, zodat ten minste deze eerste stap kan
gezet worden. (Applaus)

La mainmise du crime organisé sur la société
devient intolérable. Les victimes demandent que les
conclusions formulées par les commissions
parlementaires d'enquête soient coulées dans des
lois. J'exhorte donc le Parlement à adopter ce projet
afin qu'une première étape au moins puisse être
franchie. (Applaudissements)

Vraagt nog iemand het woord? (Nee)

Quelqu'un demande-t-il encore la parole? (Non)

De algemene bespreking is gesloten.

La discussion générale est close.

18/07/2001

CRABV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Bespreking van de artikelen

Discussion des articles

Wij vatten de bespreking van de artikelen aan. De
door de commissie aangenomen tekst geldt als
basis voor de bespreking. (Rgt 66,4) (1185/10)

Nous passons à la discussion des articles. Le texte
adopté par la commission sert de base à la
discussion. (Rgt 66,4) (1185/10)

Het wetsontwerp telt 17 artikelen.

Le projet de loi compte 17 articles.

De artikelen 1 à 10 zijn zonder opmerkingen
aangenomen.

Les articles 1 à 10 sont adoptés sans observation.

Ingediend amendement:

Amendement déposé:

Art. 11
- 60: Tony Van Parys, Geert Bourgeois (1185/12)

Het amendement is aangenomen.

De artikelen 12 en 13 zijn zonder opmerkingen
aangenomen.

Art. 14
- 58: Vincent Decroly (1185/11)
- 62: Thierry Giet (1185/00)
- 61: Geert Bourgeois (1185/00)

Art. 11
- 60: Tony Van Parys, Geert Bourgeois (1185/12)

L'amendement est réservé.

Les articles 12 et 13 sont adoptés sans observation.

Art. 14
- 58: Vincent Decroly (1185/11)
- 62: Thierry Giet (1185/00)
- 61: Geert Bourgeois (1185/00)

01.03 Tony Van Parys (CVP): Dit amendement wil

de uitsluiting van het mini-onderzoek opheffen. We
willen hiermee terug naar de oorspronkelijke visie
van het ontwerp, vóór het amendement-Decroly het
heeft uitgehold. Voor de indieners is er geen enkele
reden om het beroep doen op de volledige
anonimiteit van getuigen uit te sluiten van de mini-
instructie.

01.03 Tony Van Parys (CVP): Cet amendement

tend à lever l'exclusion de la mini-enquête. Ainsi,
nous souhaitons revenir à la vision initiale du projet,
avant que l'amendement de M. Decroly ne la vide
de sa substance. Les auteurs n'ont aucune raison
d'exclure le recours au témoignage anonyme
complet lors de la mini-instruction.

De stemming over de amendementen en artikelen
wordt aangehouden.

Le vote sur les amendements et les articles est
réservé.

De artikelen 15 tot 17 worden artikel per artikel
aangenomen.

Les articles 15 à 17 sont adoptés article par article.

De bespreking van de artikelen is gesloten. De
stemming over de aangehouden amendementen en
artikelen en over het geheel zal later plaatsvinden.

La discussion des articles est close. Le vote sur les
amendements et les articles réservés ainsi que sur
l'ensemble aura lieu ultérieurement.

02 Wetsontwerp tot wijziging van de

02 Projet de loi modifiant la loi du 8 août 1997 sur

les faillites, la loi du 17 juillet 1997 relative au
concordat judiciaire et le Code des sociétés
(1132/1 à 14)
- Proposition de loi de MM. Jo Vandeurzen,
Stefaan De Clerck et Karel Van Hoorebeke
modifiant la loi du 8 août 1997 sur les faillites
(689/1 et 2)
- Proposition de loi de M. Jean-Pierre Grafé
modifiant l'article 101, alinéa 2, de la loi du 8 août
1997 sur les faillites (735/1 et 2)

CRABV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

faillissementswet van 8 augustus 1997 (735/1 en
2)

Algemene bespreking

Discussion générale

De algemene bespreking is geopend.

De voorzitter: Mevrouw Barzin, rapporteur, kan om
de persoonlijke redenen waarvan zij mij in kennis
gesteld heeft, niet aanwezig zijn en laat zich
verontschuldigen.

La discussion générale est ouverte.

Le président:: Mme Barzin, rapporteuse, ne peut
être présente pour des raisons personnelles qu'elle
m'a communiquées. Elle est donc excusée.

02.01 Jo Vandeurzen (CVP): De evaluatie van de

faillissementswet van 17 juli 1997 was al lang
verwacht. De bespreking van de voorstellen tot
aanpassing werden even uitgesteld tot ook de
minister met een ontwerp klaar was. De volgende
verbeteringen werden aangebracht. De curator
moet voortaan aangeven dat zijn professionele
activiteiten in het verleden geen aanleiding kunnen
geven tot de schijn van partijdigheid. De rechter kan
reageren met een vervanging, de aanstelling van
een speciale curator of het oordeel dat het
probleem onbeduidend is. Voorts was
verschoonbaarheid vroeger een gunst, terwijl het nu
automatisch een recht wordt, behalve als specifieke
omstandigheden dat vereisen.

02.01 Jo Vandeurzen (CVP): L'évaluation de la loi

du 17 juillet 1997 sur les faillites était attendue
depuis longtemps. La discussion des propositions
d'adaptation a été reportée jusqu'à ce que le
ministre ait pu présenter un projet. Les
améliorations suivantes ont été apportées au texte.
Dorénavant, le curateur doit déclarer que ses
activités professionnelles passées ne peuvent
susciter un sentiment de partialité. L'attitude du juge
peut consister à désigner un remplaçant, nommer
un curateur spécial ou considérer le problème
comme insignifiant. De plus, par la passé,
l'excusabilité était considérée comme une faveur
alors qu'elle devient actuellement un droit
automatique, sauf circonstances spécifiques.

De wet op het gerechtelijk akkoord zal na het reces
worden besproken. Daarbij gaat het om een vrij
grondige herziening. Het was een goede zaak dat
dossier af te splitsen van wat we nu vanavond
bespreken. Ik hoop trouwens dat de besprekingen
in dezelfde constructieve sfeer kunnen gebeuren als
die inzake de faillissementswet. (Applaus)

La loi sur le concordat judiciaire sera examinée à la
rentrée. Il s'agit d'une réforme assez importante. La
scission de ce dossier d'avec celui que nous
examinons ce soir est une bonne chose. J'espère
d'ailleurs que les discussions se dérouleront de
manière aussi constructive que lors des discussions
relatives à la loi sur les faillites. (Applaudissements)

02.02 Guy Hove (VLD): Ik spreek mee in naam

van de heer Lano, die een actieve rol heeft
gespeeld bij de behandeling van dit ontwerp.

De faillissementswet van 1997 was duidelijk voor
een aantal verbeteringen en aanpassingen vatbaar.

02.02 Guy Hove (VLD): Je prends la parole au

nom de M. Lano qui a joué un rôle actif dans
l'examen de ce projet.

Il est clair que la loi de 1997 sur les faillites devait
être améliorée et adaptée.

De procedure kan daardoor doorzichtiger worden
gemaakt. Zo moet de curator slechts één maal de
eed afleggen. De rapporteringsverplichtingen
worden beter gecoördineerd. De voorwaarden voor
de onmiddellijke verkoop van de activa werden
aangepast. De nieuwe wet zal dus een grote
verbetering betekenen. De VLD wilde nog verder
gaan om te komen tot meer efficiëntie en een
geringer beroep op de rechtbanken. Ook inzake de
territoriale bevoegdheid van de rechtbanken hadden
we een ander voorstel ingediend. Hoe dan ook is
het eindresultaat positief. (Applaus)

La procédure pourrait ainsi être rendue plus
transparente. Le curateur ne doit plus prêter
serment qu'une seule fois. Les obligations de
reporting sont mieux coordonnées. Les conditions
pour procéder à une vente immédiate des actifs ont
été adaptées. La nouvelle loi apportera donc de
grandes améliorations. Le VLD souhaitait aller plus
loin encore dans le souci d'une efficacité pluis
grande encore et pour diminuer le nombre de
recours aux tribunaux. Nous avions également
déposé une autre proposition concernant la
compétence territoriale des tribunaux. Quoi qu'il en
soit, le résultat final est appréciable.
(Applaudissements)

18/07/2001

CRABV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

02.03 Peter Vanhoutte (AGALEV-ECOLO): Onze

fractie zit op dezelfde lijn als de VLD voor wat
betreft het stimuleren van het ondernemerschap.
Dat kan niet alleen door lastenverlaging, maar ook
door de wetgeving over de faillissementen te
verbeteren. Dat gebeurde al eerder met de wet op
het gerechtelijk akkoord. Nu wordt de wet op het
faillissement zelf aangepakt.

Eindelijk raken we van de notie af dat een
gefailleerde zelfstandige zijn leven lang de schulden
meedraagt. Verschoonbaarheid is voortaan een
verworven recht. Toch blijven de schuldeisers niet
in de kou staan: ook een beperkte
verschoonbaarheid is mogelijk. De nieuwe regeling
geldt evenwel niet voor de rechtspersonen, maar
alleen voor de fysieke personen. De motivering van
die nuance ontsnapt mij. Wellicht moeten we daar
in de toekomst op terugkomen.

02.03 Peter Vanhoutte (AGALEV-ECOLO): Notre

groupe est sur la même longueur d'onde que le
VLD en ce qui concerne la promotion de l'esprit
d'entreprise. Toutefois, si l'on veut atteindre cet
objectif, il ne faudra pas seulement réduire les
charges mais encore améliorer la législation relative
aux faillites. Ceci a déjà été fait précédemment par
l'adoption de la loi sur le concordat judiciaire. Mais,
aujourd'hui, on remanie la loi sur les faillites elle-
même.

Nous en finissons une fois pour toutes avec l'idée
qu'un indépendant failli porte durant toute sa vie le
fardeau de ses dettes. Le fait de pouvoir bénéficier
de causes d'excuse est désormais un droit acquis
pour les intéressés. Mais cela ne signifie pas qu'on
oublie les créanciers: eux aussi pourront bénéficier
de causes d'excuse. Toutefois, cette nouvelle
réglementation ne s'applique pas aux personnes
morales, mais uniquement aux personnes
physiques. Et j'avoue ne pas voir ce qui justifie cette
différence de traitement. Nous devrons sans doute
revenir sur ce problème dans l'avenir.

Wie in België wil ondernemen, verdient eigenlijk alle
steun. Ondernemers vormen de basis van ons
economisch bestel. Mensen moeten goed
ondersteund en begeleid worden bij de start van
hun zaak en goed gemanaged. Zo kunnen heel wat
faillissementen vermeden worden. Maar als er dan
een faillissement komt, verdienen ondernemers nog
steun. Starters moeten vlot toegang krijgen tot
krediet. De Consignatiekas kan indien
gemoderniseerd ook worden aangewend als
beheerder van de faillissementsrekening, zodat ook
in het belang van de gefailleerde kan worden
gehandeld, in plaats van louter in het belang van de
banken, zoals nu doorgaans het geval is. (Applaus)

Celui qui veut entreprendre en Belgique mérite
d'être soutenu. Les entrepreneurs sont le
fondement de notre système économique.
Lorsqu'ils démarrent une affaire, les gens doivent
être soutenus et encadrés. De nombreuses faillites
pourraient ainsi être évitées. En cas de faillite aussi
cependant, il convient d'apporter une aide au failli.
Les jeunes entrepreneurs doivent par ailleurs avoir
aisément accès au crédit. La Caisse des
consignations devrait être modernisée pour pouvoir
assurer la gestion des comptes de faillites. Cela
permettrait d'agir aussi dans l'intérêt du failli et plus
uniquement dans l'intérêt des banques, comme
c'est généralement le cas à l'heure actuelle.
(Applaudissements)

02.04 Karel Van Hoorebeke (VU&ID): Ook ik

breng hulde aan al wie ver van de pers
meewerkte in deze technische commissie. Deze
tekst moet nog worden aangevuld met een tekst
over het gerechtelijk akkoord, die in het najaar aan
bod zal komen. Dit is een technische aanpassing
van de faillissementswet, die er kwam na een
periode van evaluatie. De procedure moet zowel
tegemoet komen aan de belangen van de
schuldeisers als aan die van de gefailleerde.

Naast de technische aanpassingen zijn er een
aantal interessante innovaties, zoals de grotere
onafhankelijkheid voor de curator. Deze heeft ook
een meldingsplicht als iets zijn onafhankelijkheid in
het gedrang kan brengen.

02.04 Karel Van Hoorebeke (VU&ID): Je rends

également hommage à tous ceux qui ont participé
loin de tout battage médiatique aux travaux de
cette commission technique. Ce texte doit encore
être complété par un texte sur le concordat
judiciaire, qui sera discuté à l'automne. Ce projet
apporte des aménagements techniques à la loi sur
les faillites, ceci à l'issue d'une période d'évaluation.
Il s'agit de tenir compte à la fois des intérêts des
créanciers et de ceux du failli.

Outre les adaptations techniques, quelques
dispositions novatrices intéressantes ont également
été insérées dans la loi. Je pense notamment à la
plus grande indépendance du curateur. Celui-ci a à
présent un devoir de notification si un élément
risque de porter atteinte à son indépendance.

CRABV 50

PLEN 157

18/07/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

De rapporteringsplicht van de curator wordt
evenwichtiger; hij krijgt echter geen vrijgeleide. De
rechter-commissaris wordt de medewerker van de
curator, niet louter de controleur ervan.

Regeringscommissaris Zenner onderstreepte de
noodzaak de faillissementswetgeving te verfijnen in
de strijd tegen de fiscale fraude. Dat leidde terecht
tot amenderingen.

De monopolipositie van de Deposito- en
Consignatiekas blijft behouden. We moeten daarop
later terugkomen.

Het Arbitragehof werd aangesproken inzake de
arbeidsrechtelijke aspecten. Ik had gehoopt dat
minister Onkelinx daarin een grotere inbreng zou
gehad hebben.

De verschoonbaarheid van de rechtspersoon was
iets te verregaand, maar ze blijft als principe
bestaan. Dit probleem is nog niet volledig opgelost.
Er blijft hier werk aan de winkel.

L'obligation de reporting du curateur devient plus
équilibrée mais il n'obtient cependant pas de sauf-
conduit. Le juge-commissaire n'est plus simplement
le contrôleur du curateur mais devient son
collaborateur.

M. Zenner, commissaire du gouvernement, a
souligné la nécessité d'affiner la législation en
matière de faillites pour combattre la fraude fiscale,
ce qui a entraîné le dépôt d'amendements.

La caisse des dépôts et consignations conserve
son monopole. Nous devrons réexaminer cette
matière ultérieurement.

La Cour d'Arbitrage a été interrogée sur les aspects
relatifs au droit du travail. J'avais espéré que la
ministre Onkelinx examinerait cette question plus
avant.

L'excusabilité de la personne morale était un
concept trop extrême mais le principe a néanmoins
été conservé. Ce problème n'a pas encore été
complètement résolu. Il reste du travail à accomplir.

De borg kan verschoonbaar worden verklaard. Wij
staan daar negatief tegenover, omdat dit negatieve
invloed kan hebben op de kredietmarkt. Bovendien
bestaat de mogelijkheid de borg te omzeilen. Deze
aangelegenheid zou moeten worden geregeld in de
ruimere context van borgstelling en zekerheden.
Daarnaast heb ik vragen bij de grondwettelijkheid:
een borg van een gefailleerde zou verschoonbaar
zijn, die voor een gewone schuldenaar niet.

Deze wet is een verdere stap in de snelle en
menselijke afwikkeling van het faillissement.
(Applaus)

La caution peut être déclarée excusable. Cette
mesure ne nous satisfait pas car elle peut avoir un
effet néfastef sur le marché du crédit. De surcroît, il
existe une possibilité de contourner la caution.
Cette matière devrait être réglée dans le contexte
plus vaste du cautionnement et des garanties. Je
m'interroge également sur la constitutionnalité de la
mesure car si la caution d'un failli serait excusable,
celle d'un créditeur ordinaire ne le serait pas.

Cette loi constitue un pas de plus vers le traitement
rapide et humain des faillites. (Applaudissements)

02.05 Minister Marc Verwilghen (Nederlands): In

1996 en 1997 werd de hervorming van de
faillissementswetgeving en de wet op het
gerechtelijk akkoord doorgevoerd, na grondige
besprekingen. Door deze tweede ronde kunnen wij
de wetgeving na evaluatie verfijnen. Sommigen
noemen dit, nogal smalend, een reparatiewet, maar
dat laat ik voor hun rekening.

02.05 Marc Verwilghen , ministre (en

néerlandais): En 1996

et 1997, la législation sur les

faillites et la loi sur le concordat judiciaire ont été
réformées à l'issue de longues discussions. Cette
deuxième manche doit nous permettre d'affiner la
législation après avoir procédé à son évaluation.
Certains parlent avec condescendance d'une loi de
réparation mais je leur en laisse la responsabilité.

(Frans) Ik wil onderstrepen dat er in de commissie
in een goede sfeer gewerkt is. Ik hoop dat ik op
evenveel steun zal kunnen rekenen in het debat
over het gerechtelijk akkoord.

(En français) Je veux souligner la bonne
atmosphère qui régnait en commission. J'espère
bénéficier du même soutien lors du débat sur le
concordat judiciaire.

(Nederlands) Het faillissement moest niet alleen
humaner worden afgewerkt, ook de liquidatie moest
vlotter gebeuren. Beide doelstellingen worden nu
gerealiseerd.

(En néerlandais) La faillite devait être traitée avec
plus d'humanité la liquidation devait s'opérer avec
davantage de souplesse. Ces deux objectifs sont
atteints.

18/07/2001

CRABV 50

PLEN 157

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Ik meen niet dat de borgstelling uit familiale kring
moet onderscheiden worden van de professionele
borgstelling.

Wat de Deposito- en Consignatiekas betreft, heeft
men een beslissing genomen. Ik respecteer die
keuze. Ik hoop dat dezelfde positieve houding zal
worden aangenomen bij de besprekingen ter
verfijning van de wet op het gerechtelijk akkoord.
(Applaus)

A mon estime, il ne faut pas établir de distinction
entre le cautionnement au sein du cercle familial et
le cautionnement professionnel.

En ce qui concerne la caisse des dépôts et
consignations, une décision a été prise. Je respecte
le choix qui a été fait. J'espère que cette attitude
positive sera également adoptée lors des
discussions relatives aux précisions qui devront être
apportées à la loi sur le concordat judiciaire.
(Applaudissements)

De algemene bespreking is gesloten.

La discussion générale est close.

Bespreking van de artikelen

Discussion des articles

Wij vatten de bespreking van de artikelen aan. De
door de commissie aangenomen tekst geldt als
basis voor de bespreking. (Rgt 66,4) (1132/14)

Nous passons à la discussion des articles. Le texte
adopté par la commission sert de base à la
discussion. (Rgt 66,4) (1132/14)

Het wetsontwerp telt 37 artikelen.

Le projet de loi compte 37 articles.

Het opschrift werd door de commissie gewijzigd in
"wetsontwerp tot wijziging van de faillissementswet
van 8 augustus 1997, het Gerechtelijk Wetboek en
het Wetboek van vennootschappen".

L'intitulé a été modifié par la commission en "projet
de loi modifiant la loi du 8 août 1997 sur les faillites,
le Code judiciaire et le Code des sociétés".

Er werden geen amendementen ingediend.

Aucun amendement n'a été déposé.

De artikelen 1 tot 37 worden artikel per artikel
aangenomen.

Les articles 1 à 37 sont adoptés article par article.

De bespreking van de artikelen is gesloten. De
stemming over het geheel zal later plaatsvinden.

La discussion des articles est close. Le vote sur
l'ensemble aura lieu ultérieurement.

De vergadering wordt gesloten om 21.20 uur.

Volgende vergadering donderdag 19 juli 2001 om
14.15 uur.

La séance est levée à 21.20 heures.

Prochaine séance le jeudi 19 juillet 2001 à 14.15
heures.

Document Outline