SÉANCE PLÉNIÈRE

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

AGALEV-ECOLO

Anders gaan leven / Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales

CVP Christelijke

Volkspartij

FN Front

National

PRL FDF MCC

Parti Réformateur libéral Front démocratique francophone-Mouvement des Citoyens pour le Changement

PS Parti

socialiste

PSC Parti

social-chrétien

SP Socialistische

Partij

VLAAMS BLOK

Vlaams Blok

VLD

Vlaamse Liberalen en Democraten

VU&ID Volksunie&ID21

Afkortingen bij de nummering van de publicaties :

Abréviations dans la numérotation des publications :

DOC 50 0000/000 Parlementair document van de 50e zittingsperiode + nummer

en volgnummer

DOC 50 0000/000

Document parlementaire de la 50e législature, suivi du n° et du
n° consécutif

QRVA

Schriftelijke Vragen en Antwoorden

QRVA

Questions et Réponses écrites

CRIV

Integraal Verslag (op wit papier, bevat de bijlagen en het
beknopt verslag, met kruisverwijzingen tussen Integraal en
Beknopt Verslag)

CRIV

Compte Rendu Intégral (sur papier blanc, avec annexes et
CRA, avec renvois entre le CRI et le CRA)

CRIV

Voorlopige versie van het Integraal Verslag (op groen papier)

CRIV

Version Provisoire du Compte Rendu Intégral (sur papier vert)

CRABV Beknopt Verslag (op blauw papier)

CRABV Compte

Rendu Analytique (sur papier bleu)

PLEN

Plenum (witte kaft)

PLEN

Séance plénière (couverture blanche)

COM

Commissievergadering (beige kaft)

COM

Réunion de commission (couverture beige)

Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail : alg.zaken@deKamer.be

Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes :
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be
e-mail : aff.generales@laChambre.be

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

INHOUD

SOMMAIRE

Vraag van de heer Jef Valkeniers aan de vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken over "de toestand in Zimbabwe" (nr. 4439)

Question de M. Jef Valkeniers au vice-premier
ministre et ministre des Affaires étrangères sur "la
situation au Zimbabwe" (n° 4439)

Sprekers: Jef Valkeniers, Louis Michel, vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken

Orateurs: Jef Valkeniers, Louis Michel, vice-
premier ministre et ministre des Affaires
étrangères

Vraag van mevrouw Leen Laenens aan de eerste
minister over "de aanwezigheid van kernwapens
op Belgische bodem" (nr. 4478)

Question de Mme Leen Laenens au premier
ministre sur "la présence d'armes nucléaires sur
le territoire belge" (n° 4478)

Sprekers: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken

Orateurs: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
premier ministre et ministre des Affaires
étrangères

Samengevoegde interpellatie en vraag van

Interpellation et question jointes de

- de heer Karel Pinxten tot de vice-eerste minister
en minister van Buitenlandse Zaken over "de
Italiaanse verkiezingen" (nr. 792)

- M. Karel Pinxten au vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères sur "les élections
italiennes" (n° 792)

- de heer Gerolf Annemans aan de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse Zaken over
"het uitblijven en/of laattijdig karakter van de
felicitaties van de Belgische regering aan het
adres van de overwinnaar van de verkiezingen in
Italië" (nr. 4678)

- M. Gerolf Annemans au vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères sur "l'absence
des félicitations et/ou leur caractère tardif,
adressées par le gouvernement belge au
vainqueur des élections italiennes" (n° 4678)

Sprekers: Karel Pinxten, Gerolf Annemans,
voorzitter van de VLAAMS BLOK-fractie,
Louis Michel, vice-eerste minister en minister
van Buitenlandse Zaken, Ferdy Willems

Orateurs: Karel Pinxten, Gerolf Annemans,
président du groupe VLAAMS BLOK, Louis
Michel, vice-premier ministre et ministre des
Affaires étrangères, Ferdy Willems

Moties

Motions

Sprekers: Georges Clerfayt, Louis Michel,
vice-eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken, Ferdy Willems, Gerolf
Annemans, voorzitter van de VLAAMS BLOK-
fractie, Karel Pinxten

Orateurs: Georges Clerfayt, Louis Michel,
vice-premier ministre et ministre des Affaires
étrangères, Ferdy Willems, Gerolf
Annemans, président du groupe VLAAMS
BLOK, Karel Pinxten

Samengevoegde vragen van

Questions jointes de

- de heer Pieter De Crem aan de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse Zaken over
"de relatie tussen de Europese Unie en de
Verenigde Staten" (nr. 4542)

- M. Pieter De Crem au vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères sur "les relations
entre l'Union européenne et les Etats-Unis"
(n° 4542)

- de heer Jacques Simonet aan de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse Zaken over
"de stand van zaken op het stuk van de
transatlantische betrekkingen" (nr. 4644)

- M. Jacques Simonet au vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères sur "l'état des
relations transatlantiques" (n° 4644)

Sprekers:

Pieter De Crem, Jacques

Simonet, Louis Michel, vice-eerste minister
en minister van Buitenlandse Zaken

Orateurs: Pieter De Crem, Jacques Simonet,
Louis Michel, vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères

Vraag van de heer Ferdy Willems aan de vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken over "de nieuwe vlaag van geweld in
Algerije, waarbij Berbers cultureel en sociaal
onderdrukt worden" (nr. 4581)

Question de M. Ferdy Willems au vice-premier
ministre et ministre des Affaires étrangères sur "la
nouvelle vague de violence en Algérie et la
répression culturelle et sociale des Berbères"
(n° 4581)

Sprekers: Ferdy Willems, Louis Michel, vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken

Orateurs: Ferdy Willems, Louis Michel, vice-
premier ministre et ministre des Affaires
étrangères

Vraag van de heer Karel Pinxten aan de vice-

Question de M. Karel Pinxten au vice-premier 19

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken over "de 'geheime' Belgische plannen in
Congo" (nr. 4602)

ministre et ministre des Affaires étrangères sur
"les projets 'secrets' de la Belgique au Congo"
(n° 4602)

Sprekers: Karel Pinxten, Louis Michel, vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken

Orateurs: Karel Pinxten, Louis Michel, vice-
premier ministre et ministre des Affaires
étrangères

Vraag van mevrouw Leen Laenens aan de vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken over "bepaalde uitlatingen van een
kabinetslid over de heer Jean-Pierre Bemba"
(nr. 4648)

Question de Mme Leen Laenens au vice-premier
ministre et ministre des Affaires étrangères sur
"certains propos tenus par un collaborateur de
cabinet au sujet de M. Jean-Pierre Bemba"
(n° 4648)

Sprekers: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken, Karel Pinxten

Orateurs: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
premier ministre et ministre des Affaires
étrangères, Karel Pinxten

Samengevoegde interpellatie en vraag van

[FR]Interpellation et question jointes de

- mevrouw Leen Laenens aan de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse
Betrekkingen over "het onderzoek naar Ascorp in
het licht van de activiteiten van de Task Force"
(nr. 4672)

- Mme Leen Laenens au vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères sur "l'enquête
concernant Ascorp dans le cadre des activités de
la Task Force" (n° 4672)

Sprekers: Guido Tastenhoye, Leen Laenens,
Louis Michel, vice-eerste minister en minister
van Buitenlandse Zaken

Orateurs: Guido Tastenhoye, Leen Laenens,
Louis Michel, vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères

Moties

Motions

Sprekers: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken

Orateurs: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
premier ministre et ministre des Affaires
étrangères

Vraag van mevrouw Leen Laenens aan de vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken over "het Amerikaanse NMD-project"
(nr. 4632)

Question de Mme Leen Laenens au vice-premier
ministre et ministre des Affaires étrangères sur "le
projet NMD des Etats-Unis" (n° 4632)

Sprekers: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken

Orateurs: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
premier ministre et ministre des Affaires
étrangères

Vraag van mevrouw Leen Laenens aan de vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken over "de politiek inzake Joodse
nederzettingen in Gaza" (nr. 4643)

Question de Mme Leen Laenens au vice-premier
ministre et ministre des Affaires étrangères sur "la
politique en matière d'implantations juives à
Gaza" (n° 4643)

Sprekers: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken, Jacques Lefevre

Orateurs: Leen Laenens, Louis Michel, vice-
premier ministre et ministre des Affaires
étrangères, Jacques Lefevre

Vraag van de heer Guido Tastenhoye aan de
vice-eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken over "het visumincident tussen België en
Rusland" (nr. 4647)

Question de M. Guido Tastenhoye au vice-
premier ministre et ministre des Affaires
étrangères sur "l'incident entre la Belgique et la
Russie à propos de visas" (n° 4647)

Sprekers: Guido Tastenhoye, Louis Michel,
vice-eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken

Orateurs: Guido Tastenhoye, Louis Michel,
vice-premier ministre et ministre des Affaires
étrangères

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

COMMISSIE VOOR DE

BUITENLANDSE BETREKKINGEN

COMMISSION DES RELATIONS

EXTÉRIEURES

van

WOENSDAG

MEI

2001

14:30 uur

______

MERCREDI

MAI

2001

14:30 heures

______

De vergadering wordt geopend om 14.45 uur door
de heer Pierre Chevalier, voorzitter.
La séance est ouverte à 14.45 heures par M.
Pierre Chevalier, président.

01 Vraag van de heer Jef Valkeniers aan de

vice-eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken over "de toestand in
Zimbabwe" (nr. 4439)

01 Question de M. Jef Valkeniers au vice-

premier ministre et ministre des Affaires
étrangères sur "la situation au Zimbabwe"
(n° 4439)

01.01 Jef Valkeniers (VLD): Mijnheer de

voorzitter, mijnheer de minister, collega's, ik ben
nog maar pas een paar dagen terug uit Zuid-
Afrika; mijn vraag komt dus op het gepaste
ogenblik op de agenda.

Mijnheer de minister, ik ben ten zeerste ongerust
over de ontwikkelingen ginder, zeker wat het
respect voor de democratie en de mensenrechten
betreft. Terzake is er niet alleen een ongunstige
evolutie in Zimbabwe; ook in de omringende
landen hebben de aan de macht zijnde politici het
zeer moeilijk met het respect voor de persvrijheid
en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht.
Ik zie bijvoorbeeld hoe de huidige Zambiaanse
president, Frederick Shiluba, die een derde
ambtstermijn ambieert, de politici die zich
daartegen verzetten, door zijn eigen partijcollega's
onder druk laat zetten. Bovendien laat hij
bepaalde tegenstanders die niet uit Zambia zelf,
maar uit Malawi of zelfs Aziatische landen
afkomstig zijn, uit het land deporteren. Ik moet ook
vaststellen dat bepaalde leden van het ANC in
Zuid-Afrika van oordeel zijn dat de pers tegen
president Mbeki tekeergaat en het imago van het
land schaadt, terwijl het vooral de heer Mbeki zelf
is met zijn standpunten over onder meer AIDS, die

indruisen tegen alle wereldwijd aanvaarde
wetenschappelijke stellingen, die het imago
negatief beïnvloedt.

Ik stel zelfs vast dat in Zimbabwe de
oppositieleider Sangirai, de voorzitter van de
Beweging voor Democratische Verandering, de
MDC, momenteel voor de rechtbank moet
verschijnen. Hij wordt ervan beschuldigd dat hij de
veiligheid van de staat in het gedrang zou
brengen, hoewel het om een man gaat die bij de
laatste verkiezingen 47% van de stemmen heeft
behaald. De kans bestaat dat hij veroordeeld
wordt en in de gevangenis terechtkomt.

Nog erger is dat president Mugabe in plaats van te
worden terechtgewezen door president Mbeki en
de president van Nigeria steun krijgt van die
landen. Vermits wij over zes weken het
voorzitterschap van de Europese Unie
overnemen, maak ik mij grote zorgen. Ik weet dat
wij omwille van het optreden van Mugabe in
Congo in een zeer moeilijke positie verkeren.
Toch geloof ik dat er grote principes op het spel
staan die wij niet kunnen miskennen. Wij zien dat
de Commonwealth drie ministers van
Buitenlandse Zaken, die van Australië, Nigeria en
Barbados, naar Zimbabwe stuurt om de heer
Mugabe en zijn regering aan te manen de
intimidatie van de politici van de oppositie, de
media en het gerecht stop te zetten. Een
eindverslag zou klaar moeten zijn tegen de top
van de 54 aangesloten landen in Brisbane in
oktober. De Commonwealth Ministerial Action
Group die het respect voor de democratie en de
mensenrechten nagaat in de lidstaten, is zeer
ontevreden over de manier waarop de voorzitter
van het hoogste gerechtshof tot ontslag werd
gedwongen en over het politiek geweld sedert de
parlementsverkiezingen van vorig jaar, waarbij
reeds veertig doden vielen.

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

De onwettig verklaarde onteigening van
landbouwgronden, de militaire interventies in
Congo en de steeds verder voortschrijdende aids-
epidemie hebben de toestand en dan vooral de
economische toestand verder uit de hand doen
lopen. De lokale dollar daalt steeds verder in
waarde. De devaluatie neemt zienderogen toe, om
nog te zwijgen over het toenemend gebrek aan
stookolie, elektriciteit en voedsel. Door de
hartelijke ontvangst die Mugabe genoot in Brussel
en Parijs in de media uit te spelen tegen de
oppositie wekte Mugabe de indruk dat er in
Europa geen vuiltje aan de lucht is ten overstaan
van de door hem gevoerde politiek. We weten dat
België in een zeer moeilijke positie verkeert
omwille van de betrokkenheid van Zimbabwe in
Congo. We zijn echter van oordeel dat dit ons er
zeker niet van mag weerhouden gangmaker te zijn
in een initiatief gelijkaardig aan dat van de
Commonwealth.

Ik zou graag de houding kennen die België over
een zestal weken in deze materie zal aannemen
wanneer het voorzitterschap van de Europese
Unie wordt overgenomen. Jammer genoeg
moeten we immers vaststellen dat de
machthebbers in zuidelijk Afrika en misschien ook
in Centraal-Afrika wanneer ze een tijdje aan de
macht zijn zo machtsgeil worden dat ze niet langer
de democratie en de mensenrechten eerbiedigen.
Alle middelen zijn goed om aan de macht te
blijven. Natuurlijk moeten de media, het gerecht
en de politici die niet meespelen dan van het
toneel verdwijnen.

Mijnheer de minister, u kent mijn betrokkenheid bij
zuidelijk Afrika. Ik meen dat het hoog tijd wordt dat
niet alleen de Commonwealth maar ook de
Europese Unie daadwerkelijk de voet op de grond
zet en deze manier van handelen een halt
toeroept. Anders zullen wij ook in zuidelijk Afrika
toestanden zien ontstaan die vandaag schering en
inslag zijn in Centraal-Afrika.

01.02 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, mijnheer Valkeniers, de Belgische
regering deelt natuurlijk de ernstige bezorgdheid
van de internationale gemeenschap en meer
bepaald van de Europese Unie omtrent de
verslechterende economische en politieke
toestand in Zimbabwe. Zimbabwe staat steevast
op de agenda van het EU-overleg inzake Afrika en
België neemt daar actief aan deel.

Op 5 maart 2001 bezocht president Mugabe van
Zimbabwe inderdaad Brussel in het gezelschap
van Minbuza Mudenge en een achttienkoppige

delegatie. Hij werd op de residentie van de
premier door de eerste minister en door mijzelf
ontvangen. Voorheen lunchte hij met commissaris
Nielson in aanwezigheid van het Zweedse
voorzitterschap. Op 5 maart werd Mugabe in het
kader van een privé-bezoek door president Chirac
in Parijs ontvangen.

Het Belgische bilaterale contact had het karakter
van een werkbezoek. Het bezoek kadert in het
geheel van de Belgische inspanningen om een
oplossing te vinden voor het conflict in het gebied
van de Grote Meren. Dat bezoek was ook van
belang voor de veiligheid van de Belgen in Congo.
U weet zeer goed dat de Zimbabwaanse troepen
daar eigenlijk voor de orde zorgen. Derhalve is het
voor ons interessant te weten op welke manier
onze mensen daar kunnen worden behandeld. Dit
bezoek dient te worden gezien in de reeks van
onderhouden die de premier en ikzelf onlangs
hebben gehad met Afrikaanse staatshoofden te
Brussel. Zimbabwe is als bondgenoot van de DRC
met troepen op het terrein aanwezig, is partij bij
het Lusaka-akkoord en is voorzitter van de JMC.

België wenst zich op generlei wijze te distantiëren
van de EU-beleidsopties. België heeft van het
onderhoud met Mugabe wel degelijk
gebruikgemaakt om op kritische wijze de
binnenlandse situatie in Zimbabwe aan te kaarten.
Mijn vragen aan president Mugabe waren
trouwens in nauwe samenwerking met Robin
Cook, de Britse minister van Buitenlandse Zaken,
opgesteld. België volgt dus de filosofie van de
Europese politieke dialoog met Zimbabwe,
gevoerd in de geest van artikel 8 van het Cotonou-
akkoord.

Deze Europese politieke dialoog ging op 11 april
2001 officieel van start te Harare. Op dit ogenblik
wordt de dialoog gevoerd tussen de plaatselijke
EU-trojka en de secretaris-generaal van het
Zimbabwaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken. Als toekomstig EU-voorzitter is België lid
van deze trojka van ambassadeurs te Harare.
Vanaf 1 juli 2001 zal de Belgische ambassadeur
de dialoog langs EU-zijde leiden.

Ook tijdens het Belgische voorzitterschap zal
Zimbabwe ongetwijfeld hoog op de agenda staan
van het Europese overleg inzake Afrika.
Inhoudelijk zullen de Belgische voorstellen en
standpunten in dit verband afhangen van het al
dan niet succesvolle verloop van de EU-dialoog
met Zimbabwe.

Ik wil daar aan toevoegen dat de betrekkingen en
onze houding tegenover Zimbabwe in het kader

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

van een regionale aanpak van de problematiek in
Centraal-Afrika moeten worden geplaatst. Men
kan dat probleem zeer moeilijk afzonderlijk
aanpakken. Het moet in het hele kader worden
beschouwd. Ik kan geen ander antwoord geven.
Wij zullen uiteraard op een zeer nauwkeurige
manier de situatie daaromtrent volgen en de beste
inspanningen doen om druk uit te oefenen op de
houding en op de politiek van Mugabe. Ik geef
evenwel toe dat een geïsoleerde aanpak
tegenover Mugabe en zijn politieke beleid zeer
moeilijk is.

01.03 Jef Valkeniers (VLD): Mijnheer de

voorzitter, ik dank de minister voor zijn antwoord
en ik zie samen met hem ook wel hoe moeilijk
onze positie is. Ik heb dat in het begin reeds
onderstreept. Enerzijds hebben wij die politici
nodig om tot een resultaat te komen in Congo en
anderzijds, moeten wij ze terechtwijzen.

Ik verheug mij erover dat u contact had met de
heer Cook, de Engelse minister van Buitenlandse
Zaken, opdat wij toch op dezelfde golflengte
blijven.

Overigens benadruk ik tevens dat wij niet enkel
stelling moeten nemen tegenover Zimbabwe,
maar ook tegenover Nigeria en Zuid-Afrika, de
twee sterkste staten in centraal en zuidelijk Afrika.
We zien immers dat ook zij terugschrikken voor
hun verantwoordelijkheid. Zouden onze
ambassades in die landen niet moeten worden
aangespoord om de machthebbers aldaar te
beïnvloeden? Ik heb immers de indruk dat hun
houding op het ogenblik veel te zwak is en dat ze
president Mugabe veeleer steunen dan
terechtwijzen.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

02 Vraag van mevrouw Leen Laenens aan de

eerste minister over "de aanwezigheid van
kernwapens op Belgische bodem" (nr. 4478)

02 Question de Mme Leen Laenens au premier

ministre sur "la présence d'armes nucléaires
sur le territoire belge" (n° 4478)

(Het antwoord zal worden verstrekt door de vice-
eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken.)
(La réponse sera fournie par le vice-premier
ministre et ministre des Affaires étrangères.)

02.01 Leen Laenens (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de voorzitter, reeds een maand geleden
had ik deze vraag ingediend, naar aanleiding van

acties van burgerlijke ongehoorzaamheid op de
luchtmachtbasis van Kleine Brogel begin april
2001. Ik wil de eerste minister de vice-eerste
minister zal in zijn naam antwoorden vragen
naar de stand van zaken van de uitvoering van het
regeerakkoord op gebied van denuclearisering.

Ten eerste, welke pogingen heeft de Belgische
regering reeds ondernomen om in het kader van
het non-proliferatieverdrag over te gaan tot
verdere denuclearisering binnen de NAVO?

Ten tweede, op welke wijze houdt de Belgische
regering rekening met het vonnis van het
internationaal gerechtshof van 1996, dat dreiging
met en inzet van kernwapens als een misdaad
tegen de mensheid beschouwt?

Ten derde, hoe bepleit de Belgische regering de
afbouw van kernwapens bij de lidstaten van de
Europese Unie en hoe reageren de lidstaten
hierop?

02.02 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, mevrouw Laenens, het streefdoel van
de regering blijft de algehele afbouw van
kernwapens. Onze ondertekening van het non-
proliferatieverdrag is de uitdrukking van dat
streven.

Het regeringsbeleid gaat echter ook uit van de
realiteit van het bestaan van kernwapens, in de
eerste plaats bij een aantal grootmachten, maar
eveneens en in toenemende mate bij een aantal
landen die het non-proliferatieverdrag al dan niet
hebben ondertekend. De dreiging van proliferatie
van massavernietigingswapens nam aanzienlijk
toe tijdens het voorbije decennium.

Het strategisch concept van de NAVO, dat in 1999
diepgaand werd aangepast, behoudt het principe
van ontrading. Oorlog en agressie worden
voorkomen door het behoud van nucleaire en
conventionele bewapening op een zo laag
mogelijk niveau. Kernwapens zijn politieke
wapens, in die zin dat zij een agressie
onberekenbaar en daardoor onaanvaardbaar
maken. Zo dragen zij bij tot de bewaring van de
vrede.

Wel verminderde de NAVO haar kernwapen-
arsenaal met 85% sinds het einde van de koude
oorlog en worden haar kernwapens niet langer op
specifieke doelen gericht. Binnen de strategische
doctrine en in het licht van de verminderde
aanwezigheid van kernwapens werkten de NAVO-
landen opties uit voor verdere
vertrouwenwekkende maatregelen: verificatie,

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

non-proliferatie en ontwapening.

Het resultaat van die bevindingen werd in
december 2000 gepubliceerd. In het rapport wordt
geen eindpunt geplaatst achter dat beleid en
worden de krachtlijnen bevestigd van het NAVO-
beleid, namelijk verdere reductie van kernwapens,
steun aan het non-proliferatieverdrag, steun aan
de ontwapeningsverdragen, non-proliferatie van
massavernietigingswapens, overleg omtrent de
bestrijding van kleine wapens en overleg met
Rusland.

Die vertrouwenwekkende maatregelen zijn erop
gericht het risico op conflicten te verminderen en
een vreedzame samenwerking met Rusland te
bevorderen. België steunt dat beleid en verwacht
dat Rusland hierop positief reageert. De
vertrouwenwekkende maatregelen tussen de
NAVO en Rusland zouden nieuwe vooruitgang op
het vlak van ontwapening en stabiliteit in Europa
toelaten.

België nam nota van het advies van het
Internationaal Gerechtshof van 8 juli 1996. De
regering schaart zich achter de unanieme
conclusie van het advies, met name de
verplichting om te goeder trouw onderhandelingen
te voeren die leiden tot nucleaire ontwapening
onder strenge en doeltreffende internationale
controle. Hierbij wordt wel beklemtoond dat het
advies van het Internationaal Gerechtshof
genuanceerd is en dat het Internationaal
Gerechtshof geen unanieme conclusie kon geven
over het al dan niet wettelijk karakter van het
gebruik van kernwapens in extreme
omstandigheden waarbij het voortbestaan van de
staat in het gedrang wordt gebracht.

In de bilaterale contacten met de
kernmogendheden, op de diverse internationale
fora zoals de algemene vergadering van de
Verenigde Naties, de eerste commissie en de
ontwapeningsconferentie te Genève, en tijdens de
bijeenkomsten van de verdragspartijen bij het non-
proliferatieverdrag, ijvert België voor de uitvoering
van artikel 6 van het verdrag. Het is opvallend dat
de eerste verantwoordelijkheid bij de
kernmogendheden zelf ligt en dat ernstige
onderhandelingen slechts mogelijk zijn zodra een
sfeer van wederkerigheid en van volledig
vertrouwen bij de kernmachten ontstaat.

De nucleaire ontwapening is een gradueel proces.
In dat verband verwijs ik naar het slotdocument
van de toetsingsconferentie over het non-
proliferatieverdrag van mei 2000. De nadruk moet
bijgevolg in eerste instantie worden gelegd op de

uitvoering van dat document.

Hoe bepleit de Belgische regering de afbouw van
kernwapens bij de lidstaten van de Europese Unie
en hoe reageren de lidstaten hierop?

Ten eerste, binnen de Europese Unie ijvert België
voor de uitwerking van een gemeenschappelijk
standpunt inzake nucleaire ontwapening. Dat is
geen gemakkelijke opgave, aangezien er drie
groepen met verschillende uitgangsposities,
namelijk de kernwapenstaat, de neutrale landen
en een middengroep, vertegenwoordigd zijn.

Ten tweede wens ik de Belgische actie inzake
nucleaire ontwapening aan de hand van het
volgende voorbeeld te illustreren. België lanceerde
in de ontwapeningsconferentie te Genève in 1998
een voorstel tot informatie-uitwisseling over de
inspanningen van de kernwapenstaten inzake
nucleaire ontwapening. Dat voorstel vormde de
basis voor een regelmatige consultatie tussen
Noorwegen, België, Duitsland, Nederland en Italië,
zowel over de globale context als over de
nucleaire ontwapeningsdynamiek binnen de
NAVO. Het voorstel werd eveneens het
uitgangspunt voor de positie van de Europese
Unie ter voorbereiding van de NPV-
toetsingsconferentie van mei 2000. Die
conferentie leidde tot een akkoord over de
noodzaak om binnen de ontwapeningsconferentie
een orgaan op te richten over de monitoring van
kernontwapening.

Ten derde, België staat aldus voor een graduele
aanpak die resultaten oplevert.

Het concentreert zich nu op het toekomstige EU-
voorzitterschap. Prioritair daarbij is de uitvoering
van de akkoorden van de vijfjaarlijkse
toetsingsconferentie inzake het non-
proliferatieverdrag, met nadruk op het
kernstopverdrag, de deblokkering van de
ontwapeningsconferentie in Genève en het
aanvatten van de onderhandelingen over een
verdrag tot banning van de productie van
nucleaire splijtstoffen voor militaire doeleinden.

In de tweede helft van het jaar zijn er de
belangrijke conferentie over de niet-
inwerkingtreding van het kernstopverdrag in
New York van 25 tot 27 september en de
algemene vergadering van de VN. Er werd in de
Europese Unie een werkverdeling onder de
lidstaten overeengekomen om de snelle toetreding
tot het kernstopverdrag overal ter wereld te
bepleiten. België neemt actief deel aan die
demarches. Ikzelf zal deelnemen aan de

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

bovenvermelde conferentie over de niet-
inwerkingtreding van het kernstopverdrag.

In de algemene vergadering van de VN buigt de
eerste commissie zich in oktober en november
over het hoofdstuk inzake ontwapening en
wapenbeheersing. België poogt traditioneel een zo
groot mogelijke coherentie van de EU-posities na
te streven. Daarbij is het essentieel dat een
middenpositie wordt gehuldigd.

Tevens werd binnen de Europese Unie een totaal
programma voor bijstand aan Rusland
overeengekomen om zijn wapenbeheersings- en
ontwapeningsovereenkomsten na te leven. Dat
programma slaat ook op het nucleair arsenaal en
het zal tegen het einde van het jaar op zijn
resultaten moeten worden geëvalueerd. Het is
belangrijk dat op het gebied van non-proliferatie
vooruitgang wordt geboekt, opdat zou worden
beslist het programma voort te zetten.

02.03 Leen Laenens (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de minister, ik dank u voor het uitvoerig
antwoord en voeg daar de volgende opmerkingen
aan toe.

Ten eerste, u spreekt over het advies van het
Internationaal Gerechtshof. Ik dacht dat we toch
wel over een uitspraak mogen spreken gelet op
het feit dat er een heel boekwerk werd gewijd aan
de uitspraak en aan alle discussies die daarover in
het Internationaal Gerechtshof werden gevoerd.
Er kan niet worden ontkend dat de eis van de
vredesbeweging een rechtmatige eis is.

Ten tweede, ik ben het met u eens dat het niet
vanzelfsprekend zal zijn om tijdens het Europees
voorzitterschap een gemeenschappelijke
uitgangspositie tot stand te brengen. Ik wil u de
informatie die mij vanuit Frankrijk werd
doorgegeven, niet onthouden. Oud-minister
Michel Rocard heeft recentelijk verklaard dat de
Verenigde Staten in 1947 een geheime
overeenkomst met het Verenigd Koninkrijk zouden
hebben afgesloten. Het ging om een clausule van
het NAVO-verdrag, volgens dewelke de Britten
ook atoomwapens kunnen inzetten zonder
instemming van de andere bondgenoten. Omdat
een gelijkaardige clausule aan Frankrijk werd
geweigerd, stapte zijn land uit de NAVO.

De kernwapens op ons grondgebied kunnen op
bevel van de Verenigde Staten worden ingezet,
zonder dat België daarbij wordt betrokken, of
begrijp ik dat verkeerd?

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

03 Samengevoegde interpellatie en vraag van

- de heer Karel Pinxten tot de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse Zaken
over "de Italiaanse verkiezingen" (nr. 792)
- de heer Gerolf Annemans aan de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse Zaken
over "het uitblijven en/of laattijdig karakter van
de felicitaties van de Belgische regering aan het
adres van de overwinnaar van de verkiezingen
in Italië" (nr. 4678)

03 Interpellation et question jointes de

- M. Karel Pinxten au vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères sur "les
élections italiennes" (n° 792)
- M. Gerolf Annemans au vice-premier ministre
et ministre des Affaires étrangères sur
"l'absence des félicitations et/ou leur caractère
tardif, adressées par le gouvernement belge au
vainqueur des élections italiennes" (n° 4678)

03.01 Karel Pinxten (CVP): Mijnheer de

voorzitter, mijnheer de minister, collega's,
wanneer ik terugkijk op uw parcours van de
afgelopen twee jaar als minister van Buitenlandse
Zaken, dan komt mij spontaan het gezegde van
André Gide voor de geest, die ooit het volgende
schreef: "Quand je cesserai de m'indigner, j'aurai
commencé à vieillir".

Mijnheer de minister, ik heb de indruk dat u nog
wel verontwaardiging rest, maar dat die al wat
tanend is. De actualiteit van de voorbije dagen
doet mij bovendien concluderen dat uw
verontwaardiging vooral selectief is. Uw
verontwaardiging was buitensporig groot toen het
om een klein land als Oostenrijk ging; ze is
buitengewoon miniem wanneer het gaat over het
derde grootste land in Europa en de vierde
economische macht van Europa, met name Italië.
In het licht van het nakend Europees
voorzitterschap doet uw houding afbreuk aan de
geloofwaardigheid die we zo nodig hebben vanaf
1 juli 2001, willen we in de tweede helft van 2001
initiatieven ontplooien die de Europese Unie en
zijn burgers ten goede komen.

Een geloofwaardig buitenlands beleid moet op zijn
minst voldoen aan een drietal toetsstenen. Ten
eerste moet het coherent zijn of samenhang
hebben. Ten tweede moet het consistent zijn, dus
logisch in de tijd en zonder tegenstrijdigheden.
Ten derde moet het consequent zijn wanneer het
aankomt op de toepassing van de gehanteerde
principes.

Wanneer ik het beleid nader beschouw, dan vind

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

ik dat het vandaag gevoerde buitenlands beleid
noch coherent is, noch consistent, noch
consequent met de gehanteerde principes. Ik
verklaar mij nader.

Een collega ondervroeg u zopas over het Afrika-
beleid en stelde vast dat president Mugabe van
Zimbabwe hier met zeer veel egards wordt
ontvangen. Eigenlijk komt dat erop neer dat
volgens de regering het respect voor de
mensenrechten selectief moeten worden
begrepen. Mensenrechten zijn schijnbaar minder
belangrijk voor niet-Europeanen dan voor
Europeanen. De woorden "blanken" en "niet-
blanken" wil ik nog niet in de mond nemen.

Vergelijken we het vorig jaar gevoerde beleid
tegenover Oostenrijk met het huidig beleid
tegenover Italië, dan zien we dezelfde
inconsequenties en dezelfde politiek van twee
maten en twee gewichten. We zien grote
gestrengheid wanneer het gaat over een klein,
minder belangrijk landje, maar er heerst haast een
omerta wanneer het gaat over een groot land. De
verontwaardiging neemt dus af en wordt alsmaar
selectiever.

Ik zal het hele verhaal over Oostenrijk niet
herhalen, maar even wat feiten opfrissen. Nog
vóór er in Oostenrijk een coalitie was gevormd,
kwam er al een lawine van reacties, ook vanuit
België. Voor de Oostenrijkse bevolking waren die
kwetsend tot vernederend, omdat toch meer dan
70% van de Oostenrijkers niet voor extreem-
rechts had gestemd. U verklaarde dat u de
Belgische ambassadeur zou terugtrekken, dat
Oostenrijk moest worden geïsoleerd en dat het
evengoed uit de Europese Unie kon verdwijnen
als dat aangewezen was. Op een bepaald
ogenblik beklemtoonde u zelfs dat de Oostenrijkse
bevolking de gevolgen van haar stemgedrag maar
moest dragen. Ik wijs u erop dat met hetzelfde
argument indertijd Dresden werd gebombardeerd.
Als toetje op de taart mochten de Belgen zelfs niet
naar Oostenrijk op vakantie gaan.

Op 26 februari 2001 verklaarde u in De Standaard
dat uw houding tegenover Italië precies dezelfde
zou zijn als die tegenover Oostenrijk.

Mijnheer de minister, in de commissie voor de
Buitenlandse Zaken verklaarde u op 12 maart
2001 dat u een coalitie met de heren Bossi en Fini
niet zag zitten. Ik wil hier niet uw hele verklaring
citeren, maar ik ga er toch een stukje uithalen. U
zei op een bepaald ogenblik: "Je porte exactement
le même jugement sur la Lega Nord que sur le
FPÖ de Jörg Haider, ou sur le Vlaams Blok de

Raes." In het Nederlands vervolgde u: "Daar is
geen verschil tussen." Mijnheer de minister, nadat
u dit op 12

maart

2001 in deze commissie

verklaarde, waren wij zeer benieuwd naar uw
reacties op de jongste verkiezingsuitslag in Italië.
U zult dat wel begrijpen. Uit interviews in de
geschreven pers, op de radio en op de televisie,
vernemen we dat u nu, in tegenstelling met uw
zeer vlugge reactie over Oostenrijk, gaat wachten
op de coalitievorming in Italië vooraleer
verklaringen af te leggen.

Mijnheer de minister, toen het over Oostenrijk
ging, dat kleine landje, kon het allemaal niet vlug
genoeg gaan. Er konden wat u betreft geen
krachtiger uitspraken worden gevonden. Nu zegt u
dat intussen een nieuw mechanisme is ontstaan in
Europa. Er is een nieuwe paragraaf 1 in artikel 7
van het verdrag. Er is nu een soort 'early warning
system', een waarschuwingsmechanisme, dat kan
leiden tot het geven van aanbevelingen. Mijnheer
de minister, indien u dit als argument gebruikt,
moet ik u er wel op wijzen dat paragraaf 1 van
artikel 7 wel een nieuw gegeven is, maar dat deze
paragraaf nog niet geratificeerd is. De situatie is
dus nog altijd precies dezelfde als toen het over
Oostenrijk ging. De nieuwe paragraaf kan nog niet
worden ingeroepen om Italië tot de orde te roepen.
De nieuwe paragraaf is volgens het communautair
recht nog steeds onbestaande.

Mijnheer de minister, ik citeer uw verklaring uit de
Morgen van vandaag, 16

mei

2001, over het

verschil dat u maakt tussen de verkiezingen in
Italië en die in Oostenrijk: "In Oostenrijk was er
meteen een groter democratisch onevenwicht."
Dat is een sterk argument! Het roept bij mij de
vraag op hoeveel kilogram extreem-rechts een
Europese regering wel kan verdragen. Volgens u
kan de regering in Italië blijkbaar nog net door de
beugel omdat er minder extreem-rechts inzit dan
in Oostenrijk? Bij uw beoordeling van de
verkiezingsuitslagen in Europa, meet u blijkbaar
de aanwezigheid van extreem-rechts af in
kilogram? Hoeveel extreem-rechts is er aanwezig
en hoeveel kan er nog worden getolereerd? Ik
vind dit een zeer merkwaardige redenering.

Mijnheer de minister, ik kan mij niet van de indruk
ontdoen dat u en deze regering met twee maten
meten. Wat Oostenrijk betreft, ging het over een
klein landje, met een beperkt economisch gewicht.
Oostenrijk is ook geen grote speler in Europa, wat
Italië wel is. Daarom werd van meet af aan heel
hard gereageerd tegen de nieuwe Oostenrijkse
regering. Er zijn twee mogelijkheden. Ofwel
reageren u en de regering nu op dezelfde manier
inzake de verkiezingen in Italië, ofwel zegt u dat u

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

zich vorig jaar vergaloppeerd hebt inzake
Oostenrijk. In dat laatste geval geeft u expliciet toe
dat u vorig jaar overdadig gereageerd hebt.

De tweede conclusie is dat, hoewel bestendig
wordt gezegd dat ons land vandaag een
buitenlands beleid voert dat op zeer hoge morele
beginselen is gebaseerd, er tegelijkertijd een
aantal principes terzijde worden geschoven. Ik
wees reeds op het feit dat er probleemloos
contacten worden gelegd met dictators, met
mensen die anderen aanzetten om landgenoten in
bijvoorbeeld Zimbabwe te vermoorden of geweld
te plegen. Dat levert geen problemen op. Zij
worden met alle mogelijke honneurs en egards
ontvangen. Inzake het terzijde schuiven van
principes zegt u dat extreemrechts niet kan, maar
dat de situatie in Italië wel moet kunnen. Dit is dus
een politiek van twee maten en twee gewichten,
die bovendien bol staat van de interne
contradicties.

Mijnheer de minister, ik wil u vier heel eenvoudige
vragen stellen.

Ten eerste, vindt u niet dat de aanpak van
Oostenrijk versus de aanpak van Italië, op een
cruciaal ogenblik voor ons land, de
geloofwaardigheid van België als toekomstig
voorzitter van de Europese Unie zwaar heeft
ondergraven?

Ten tweede, bent u zinnens enige uitleg te geven
aan uw overigens charmante Oostenrijkse collega,
die zich wellicht wat vragen zal stellen bij de
toenmalige opstelling ten overstaan van Oostenrijk
en vandaag ten overstaan van Italië?

Ten derde, hebt u of de regering felicitaties aan de
heer Berlusconi gezonden? Dat benieuwt mij,
zeker als ik naar de principes inzake het
buitenlands beleid kijk die de regering wil
toepassen.

Ten vierde dat is misschien de belangrijkste
vraag

mag de eerste minister nog naar

Toscane op vakantie gaan met een regering
Berlusconi?

Ik dank u bij voorbaat voor uw ongetwijfeld
uitvoerig antwoord.

De voorzitter: Mijnheer Pinxten, ik stel vast dat u
vier vragen aan de vice-eerste minister stelt, die
anders zijn dan de drie vragen die u hebt
ingediend. U moet toch enige concordantie
toepassen in de vragen die u nu stelt en de vragen
in uw schriftelijk verzoek.

03.02 Karel Pinxten (CVP): Mijnheer de

voorzitter, het is evident dat er tijd zit tussen het
opstellen van de vragen en het houden van de
interpellatie. Ondertussen werden reeds een
aantal vragen in de pers beantwoord. Het leek mij
weinig zinvol om daarop terug te komen. De
vragen lijken mij voorts dermate eenvoudig dat ze
niet door het kabinet moeten worden voorbereid.

De voorzitter: Mijnheer Pinxten, daar twijfel ik
geen ogenblik aan. Het is een kwestie van
appreciatie, maar ik vond de vragen in uw
schriftelijke aanvraag interessanter dan de vragen
die u nu hebt gesteld.

03.03 Gerolf Annemans (VLAAMS BLOK):

Mijnheer de voorzitter, ik had de vraag vorige
donderdag willen stellen, maar de voorzitter heeft
mijn vraag samengevoegd met de interpellatie van
de heer Pinxten. De vraag naar de felicitaties had
ik ook aan de minister willen stellen. Hebben wij
ons laten voorafgaan door de Verenigde Staten of
niet?

Ik heb een bijkomende vraag. Reeds naar
aanleiding van de opvolging van Kabila hebben wij
kunnen zien dat het beleid van de vice-eerste
minister helemaal niet op de mensenrechten is
gericht of op de essentie in het beleid inzake de
mensenrechten, want de contradictie tussen de
behandeling van Afrikaanse dictators en de
behandeling van Oostenrijk werd door de minister
weggewuifd. Ik heb hem daarover geïnterpelleerd
met de melding dat er inderdaad andere normen
over gelden.

Wij moeten blijkbaar handen kunnen schudden
van Afrikaanse dictators. Wij moeten de
mensenrechten vooral in Europa en in mindere
mate elders als belangrijk en essentieel
beschouwen. Met andere woorden, daar waar
men meer behoefte heeft aan het respecteren van
de mensenrechten zijn ze voor ons veel minder
essentieel. Dat is mijn conclusie.

Ik stel vast dat die contradictoire behandeling
tussen Oostenrijk en Kabila reeds had
aangetoond dat de minister in hoge mate door
hypocrisie en schijnheiligheid wordt geïnspireerd.
In de zaak Italië blijkt dit nog meer het geval te
zijn. Wat stellen wij nu immers vast? De minister
heeft er uiteraard geen bezwaar tegen dat
extreemrechts verliest en niet in een regering
komt. Dat is vrij logisch. De minister, die vroeger
bezwaren had tegen een extreemrechts dat wint
en in de regering komt, heeft nu evenwel geen
bezwaren meer tegen extreemrechts dat in de

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

regering komt maar verliest. Dit is wat ik noem
hypocrisie.

Mijnheer de minister, ofwel is extreemrechts
essentieel gevaarlijk voor een coalitie en in de
kwintessens een besmetting op een coalitie, ofwel
is het dat niet. U beweert nu dat ze in de regering
zitten maar toch ongevaarlijk zijn omdat ze
verloren hebben. Het is volgens u niet de
kwintessens van een coalitie dat extreemrechts
een slechte invloed heeft op die coalitie. U gaat
eerst na of extreemrechts al dan niet heeft
gewonnen. Het is voldoende om dat antwoord te
analyseren om vast te stellen dat u in de
hypocrisie bent beland.

Wij hebben in de Vlaamse literatuur de figuur van
Baas Ganzendonck. Dat was een herenboertje dat
een beetje was opgeklommen en wilde proberen
om de kasteelheer naar de kroon te steken en zelf
kasteelheer te worden. Die figuur had u reeds
belichaamd, maar ik zal in de eerstkomende
dagen zeker zoeken naar een literaire figuur die
de hypocrisie kan belichamen, want wat u
vandaag tentoonspreidt is werkelijk een staaltje
van koorddanserij.

Ik neem aan dat u gisteren in Parijs uw instructies
bent gaan halen in verband met uw houding ten
opzichte van Italië. Ik lees dat het gaat om
instructies voor uw voorzitterschap. Wat heeft u
besproken met uw Franse collega in verband met
de houding ten opzichte van Italië? De heer Fini
zal waarschijnlijk vice-eerste minister worden. Ik
heb het dan nog niet over de heer Bossi, die de
laatste jaren als de grote fascist wordt
bestempeld. Als iemand van de Lega Nord of de
Alleanza Nazionale als minister dit land zal
bezoeken, zal hij dan op dezelfde behandeling
kunnen rekenen als die die uw kameraad Di Rupo
7 jaar geleden voor hen had gereserveerd? Wat is
de houding van de Belgische regering ten opzichte
van de manier waarop Italiaanse ministers van
een van die partijen moeten worden behandeld
tijdens en na het Europese voorzitterschap?

03.04 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, ik zal zeer kort zijn.

Ik hoop dat de onderhandelingen over het
programma en de vorming van de volgende
regering blijk zullen geven van de gehechtheid van
Italië aan de democratische waarden die aan de
basis liggen van de Europese samenleving. Ik stel
vooral vast dat de partij van de heer Bossi verliest.
Dit is een vernederende nederlaag voor de ideeën
die hij voorstaat. Ik verheug mij over dit verlies,
mijnheer Annemans. Het stemt mij zelfs vrolijk. Ik

geniet iedere seconde van die nederlaag.

Par conséquent, en ce qui concerne les
félicitations à vos frères xénophobes et racistes, je
vous en laisse le soin. Il vous revient de les leur
adresser.

België zal in minder dan twee maanden het
voorzitterschap van de EU waarnemen. Het land
dat de Unie voorzit u hebt mij dat vaak gezegd
behoort een consensus na te streven en de
Europese regels strikt na te leven.

Wij wachten op de benoeming van de nieuwe
regering. Mijn persoonlijke mening is sinds lange
tijd bekend: deelname van een extreem-rechtse
partij met xenofobe, racistische en soms
neonazistische ideeën van een lidstaat van de
Unie vormt een gevaar een zeer groot gevaar,
mijnheer Annemans

voor de democratische

samenleving. Ik blijf ervan overtuigd dat de heer
Bossi extreem-rechtse ideeën voorstaat en
xenofobe maatregelen aanhangt die niet
overeenstemmen met de basisprincipes van de
EU. Sinds de gebeurtenissen in Oostenrijk heeft
de raad van Nice besloten tot de invoering van
een preventief alarmmechanisme. Ik zal niet
eenzaam het initiatief nemen als dat zou moeten;
we zullen zien. Indien de nieuwe Italiaanse
regering bepaalde daden stelt, zullen wij oordelen
of de bepalingen van artikel 7 van het nieuwe
verdrag van Nice al dan niet moeten worden
toegepast.

Wat de felicitaties betreft, wacht ik om na te gaan
of de heer Bossi of zijn partij in de regering zitten
of niet.

03.05 Karel Pinxten (CVP): Mijnheer de

voorzitter, ik ga akkoord met de laatste reactie van
de minister. Uiteraard ben ik niet echt tevreden en
dat kan ook moeilijk. Ik begrijp dat de Belgische
regering, mijnheer de minister, nog altijd geen
wensen heeft gestuurd naar de heer Berlusconi. Ik
weet nog niet of de eerste minister in de zomer
naar Toscane mag gaan. Ik heb geen njet
gehoord, dus waarschijnlijk zal hij toch wel mogen.

03.06 Minister Louis Michel: Ik ben trouwens

uitgenodigd bij de eerste minister in Toscane. Ik
zal gaan. Dat is een zeer mooie streek, weet u.

03.07 Karel Pinxten (CVP): Dus dan mogen wij

ook naar Oostenrijk voortaan?

03.08 Minister Louis Michel: Natuurlijk.

03.09 Karel Pinxten (CVP): Dat verheugt ons ten

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

zeerste.

03.10 Minister Louis Michel: Ik ben ook in

Oostenrijk uitgenodigd en ik zal ook gaan. Dat
gebeurde door de minister, een charmante dame
overigens.

03.11 Karel Pinxten (CVP): Toch kan ik mij niet

van de indruk ontdoen dat dit politiek een
opstelling blijft van contradicties en van twee
maten en twee gewichten. Ik wil maar een deeltje
uit uw antwoord lichten. Heel wat elementen
werden reeds aangeduid in mijn eerste
uiteenzetting. Nu zegt u dat u de Italiaanse
regering zult beoordelen op haar daden. Dat is net
wat u met betrekking tot de Oostenrijkse regering
niet deed.

03.12 Minister Louis Michel: Maar dat is de

houding van Europa, mijnheer Pinxten. Die
bestond niet toen het geval Oostenrijk zich
voordeed. Dat weet u toch.

03.13 Karel Pinxten (CVP): Mijnheer de minister,

ik heb er u zeer duidelijk op gewezen dat er met
betrekking tot artikel 7 ook vandaag, na Nice,
geen enkel verschil is: het blijft ongewijzigd de
tekst van Amsterdam. Wat dat betreft is er dus
geen enkel verschil tussen de situatie vandaag
met betrekking tot Italië en de situatie van een
goed jaar geleden met betrekking tot Oostenrijk.
Toen werd geoordeeld dat het om een klein landje
ging, niet echt belangrijk. Men dacht waarschijnlijk
ook nog niet aan het voorzitterschap, want dat
was nog ver weg. Toen werd geoordeeld louter op
basis van de coalitievorming en werd zeker niet
gekeken naar de beleidsdaden. Wij hebben toen
gepleit voor enige voorzichtigheid. Het lijkt ons
belangrijk dat de Belgische regering, zeker met
het oog op het nakende voorzitterschap, haar
geloofwaardigheid behoudt en dat terzake dus ook
de nodige consistentie of consequentie en
coherentie aan de dag worden gelegd met
betrekking tot de opstelling van onze regering. Dat
is het enige waarvoor ik pleit. Wat is het probleem
van het buitenlands beleid vandaag?

Wat is het probleem van het buitenlands beleid
vandaag? Men is begonnen met hoogdravende
taal, met grote stadhuiswoorden en met morele
principes. Dat is zeer goed, maar als men weet
dat men straks wapenlicenties moet afleveren die
gevoelig liggen, als men weet dat men terug naar
Afrika en de streek van de Grote Meren wil gaan,
dan moet men ook weten dat men ab initio een
probleem heeft ingebouwd.

Mutatis mutandis geldt hetzelfde voor de houding

jegens Oostenrijk en Italië. Men had zich moeten
realiseren dat het Belgische voorzitterschap eraan
stond te komen. Na de verkiezingen in Oostenrijk
had men zich moeten realiseren dat de uitspraken
die men daarover zou doen vroeg of laat als een
boemerang zouden terugkeren. Dat is, mijnheer
de minister, wat er is gebeurd.

Ik geef u twee aspecten: het Afrika-beleid en de
grote morele onderbouw van het buitenlands
beleid, enerzijds en het boemerangeffect,
anderzijds. Automatisch moet u op het vlak van de
mensenrechten met twee maten meten. Als u
vertrekt met dit discours, bouwt u zelf het
boemerangeffect in en creëert u ab initio de
problemen die nu inderdaad op u afkomen in het
Afrika-beleid. Zo is het ook met Italië. Dat men u
daarover interpelleert, is enkel en alleen het
resultaat van het feit dat u en de Belgische
regering zich zo onbedachtzaam voortvarend
tegenover Oostenrijk hebben opgesteld.

Men had perfect met hetzelfde morele en ethische
gehalte kunnen reageren op de Oostenrijkse
situatie. Voor het buitenlands beleid geldt
hetzelfde als voor de privé-sfeer: ethiek en
moraliteit zijn zaken waarover men niet moet
spreken, maar waarnaar men moet handelen. Ik
denk dat het vandaag duidelijk is dat met
betrekking tot de problematiek in Oostenrijk en
Italië, onze regering zich zeker met het oog op
het nakende voorzitterschap niet alleen zeer
dubbelzinnig en ongeloofwaardig, maar ook
contraproductief heeft opgesteld. Met de mensen
die in Oostenrijk en in Italië zijn verkozen, zullen
de premier en u, mijnheer de vice-premier,
gedurende de tweede helft van dit jaar aan de
tafel moeten zitten. Dit is geen productieve
opstelling van het Belgische buitenlands beleid.

03.14 Gerolf Annemans (VLAAMS BLOK):

Mijnheer de voorzitter, ik stel vast dat de vice-
premier hier verklaart dat hij gelukkig is met de
uitslag van de heer Bossi. Ik heb die uitslag zelf
niet bekeken, het interesseert mij eigenlijk ook niet
zozeer, maar de minister blijkbaar wel en het
maakt hem gelukkig. Ik kan dus concluderen dat
de verkiezingsuitslag voor de heer Bossi slecht
was. Dat stemt ook mij gelukkig, want dat bewijst
dat ik de minister ongelukkig kan maken door
goede uitslagen van het Vlaams Blok op de
scoreborden te blijven zetten. Dat is een
aangename vaststelling!

De minister focust zich op die figuur van Bossi.
Dat is weer heel typisch voor minister Michel. Men
noemt dat gedrevenheid, maar in werkelijkheid
laat hij de buitenlandse politiek eenvoudigweg

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

beheersen door emoties en persoonlijke aversies.
Minister Michel stoort zich blijkbaar veel minder
aan de heer Fini, de leider van de neofascistische
partij en de werkelijke erfgenamen van het
fascisme! Dat is een naam die ik niet draag of
opeis, noch zoek ik enige solidariteit hiermee. Ik
heb geen enkele affiniteit met Bossi of met Fini,
ofschoon u dat misschien wel denkt, mijnheer de
minister. U laat de heer Fini ontsnappen aan die
ordemotie. U behandelt Bossi en Fini op twee
verschillende manieren. Ik kan dus niet anders
dan te concluderen dat uw handelen door uw
emoties en persoonlijke afkeer wordt geregeerd.
Ik denk dat dat geen goede leidraad is in de
buitenlandse politiek. Om de een of de andere
reden mag Fini ontsnappen en Bossi niet.

Ik hoor nu dat de minister van Buitenlandse Zaken
de diplomatiek veronderstelde felicitaties uitstelt
tot wanneer hij weet of Bossi al dan niet deel van
de regering zal uitmaken. Excuseert u mij,
mijnheer de vice-premier, maar dat is toch wel
een beetje vergezocht!

Iedereen weet dat Berlusconi op geen enkele
manier dat kartel zal doorbreken. Nu reeds,
mijnheer de minister, weet u dat de heer Bossi en
de Lega Nord deel zullen uitmaken van de
regering. Welnu, als u uw felicitatie nu uitstelt, dan
bent u zonder meer, zoals in buitenlandse
politieke kringen wordt gezegd, onbeschoft.

Mijn oud-professor internationaal recht, de heer
De Schutter de voorzitter ongetwijfeld bekend
vanuit de vereniging waarvan zij beide lid zijn ...

De voorzitter: Kreeg u ooit les van professor De
Schutter, mijnheer Annemans?

03.15 Gerolf Annemans (VLAAMS BLOK):

Inderdaad, mijnheer de voorzitter, en wij konden
goed met elkaar om; hij was trouwens een zeer
verstandig persoon.

Welnu, deze professor heeft ons steeds
voorgehouden dat men geen grote normen noch
grote ethische beginselen moest zoeken in de
internationale politiek; volgens hem bleef
internationale politiek steeds en in essentie een
zaak van macht en machtsevenwicht en van de
kracht waarmee men zich op het internationale
forum kan manifesteren. Hij noemde het een
jungle als het ware en relativeerde zelf alle grote,
algemene principes en zeker alle ethische
beginselen van toepassing in de buitenlandse
politiek.

Mijnheer de minister, telkens ik u bezig zie, denk

ik terug aan professor De Schutter. Ik betreur het
te moeten vaststellen dat we aan de vooravond
van ons Europees voorzitterschap door de zaak-
Italië en het uitblijven van de Belgische felicitaties,
nogmaals duidelijk maken dat België

bijgevolg ook de Europese Unie un abruti als
minister van Buitenlandse Zaken heeft
aangesteld; un abruti die door niemand kan
worden teruggefloten en blijkbaar door niemand
onder controle kan worden gehouden. Dat is
jammer, niet alleen voor België, maar vooral voor
de Europese Unie.

03.16 Ferdy Willems (VU&ID): Mijnheer de

voorzitter, ik herinner eraan dat wij vorig jaar
reeds, als eersten, wezen op het mogelijke
parallellisme tussen Oostenrijk en Italië.

Thans stel ik vast dat de vice-eerste minister
inderdaad zich negatief over de heer Bossi uitlaat,
waarbij ik mij trouwens kan aansluiten. Wat ik
evenwel niet goed begrijp, is dat de heer
Berlusconi aan een negatieve beoordeling
ontsnapt. Immers tenzij ik verkeerd ben ingelicht

werd Berlusconi reeds veroordeeld wegens

schriftvervalsing en zijn er tegen hem rechtszaken
hangende. Sommige procedures over de opbouw
van zijn economisch imperium zouden echter zijn
uitgesteld, omdat de betrokkene politiek
machtsmisbruik zou hebben gepleegd door zijn
media-imperium in te zetten in de
verkiezingsstrijd. Ironisch genoeg wil hij, vanuit
zijn positie, de RAI zuiveren.

Wij hadden het daarnet over de waarde van de
democratie. Welnu, het treft mij dat een figuur als
Berlusconi premier van Italië via verkiezingen
wordt en dat in de Verenigde Staten en Israël
personen zoals Bush respectievelijk Sharon
worden verkozen. Ik vrees aldus dat het probleem
zich niet alleen situeert aan de top, maar ook bij
de burger. Dat moet men durven toe te geven.

Zoekt u naar een inconsequente daad van de
regering inzake buitenlands beleid, dat zult u die
volgens mij niet vinden op het vlak van haar
houding tegenover de mensenrechten. Inderdaad,
op dat gebied stelt zij moedige daden en tracht zij
een en ander te ondernemen, quid het al dan niet
voldoende is. Op dat vlak zal elk initiatief
ontoereikend zijn.

Ik ben echter niet tevreden met de indruk die
ontstaat alsof onze regering alleen de kleintjes
aanpakt en niet de groten. Ik herinner mij nog dat
zij vorige week verklaarde regelrecht te zullen
ingaan tegen het voornemen van de Verenigde
Staten om een ruimteschild te bouwen. En dat is

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

een belangrijk gegeven.

Ik vind dat een belangrijk gegeven. Als men dan
toch inconsequenties of een achillespees inzake
buitenlands beleid zoekt, dan vindt men die niet op
het vlak van de mensenrechten, maar wel in het
beleid met betrekking tot de wapenleveringen. Dat
is de ware inconsequentie die af en toe van deze
regering uitgaat, met name
wapenleveringsdossiers rond Israel. Daar komen
we later nog op terug. Dat is een genuanceerder,
rechtvaardiger oordeel dan de agressieve,
denigrerende, onterende taal die ik hier heb
mogen horen.

Moties
Motions

Tot besluit van deze bespreking werden volgende
moties ingediend.
En conclusion de cette discussion les motions
suivantes ont été déposées.

Een eerste motie van aanbeveling werd ingediend
door de heer Karel Pinxten en luidt als volgt:
"De Kamer,
gehoord de interpellatie van de heer Karel Pinxten
en het antwoord van de vice-eerste minister en
minister van Buitenlandse Zaken,
verzoekt de regering:
1. ook tijdens het Belgische EU-voorzitterschap
een consequente houding aan te nemen
tegenover de grondslagen en waarden die aan de
basis liggen van de EU;
2. alle lidstaten op dezelfde manier te behandelen
en geen politiek van twee maten en twee
gewichten toe te passen teneinde alzo de
geloofwaardigheid van het Belgisch buitenlands
beleid niet in het gedrang te brengen."

Une première motion de recommandation a été
déposée par M. Karel Pinxten et est libellée
comme suit:
"La Chambre,
ayant entendu l'interpellation de M. Karel Pinxten
et la réponse du vice-premier ministre et ministre
des Affaires étrangères,
demande au gouvernement:
1. d'adopter, au cours de la présidence belge de
l'UE également, une attitude cohérente en ce qui
concerne les fondements et les valeurs
constituant la base de l'UE;
2. de traiter l'ensemble des Etats membres de la
même manière et de ne pas mener une politique
de deux poids deux mesures en vue de ne pas
porter atteinte à la crédibilité de la politique
extérieure belge."

Een tweede motie van aanbeveling werd
ingediend door de heren Gerolf Annemans en
Guido Tastenhoye en luidt als volgt:
"De Kamer,
gehoord de interpellatie van de heer Karel Pinxten
en het antwoord van de vice-eerste minister en
minister van Buitenlandse Zaken,
vraagt de regering om onverwijld felicitaties aan te
bieden aan de heer Berlusconi, en vraagt de
Belgische regering om de beste relaties te
onderhouden met de Italiaanse regering."

Une seconde motion de recommandation a été
déposée par MM. Gerolf Annemans et Guido
Tastenhoye et est libellée comme suit:
"La Chambre,
ayant entendu l'interpellation de M. Karel Pinxten
et la réponse du vice-premier ministre et ministre
des Affaires étrangères,
demande au gouvernement d'adresser sans délai
ses félicitations à M. Berlusconi et demande au
gouvernement belge d'entretenir les meilleures
relations avec le gouvernement italien."

Een eenvoudige motie werd ingediend door de
heren Georges Clerfayt en Erik Derycke en
mevrouw Josée Lejeune.
Une motion pure et simple a été déposée par MM.
Georges Clerfayt et Erik Derycke et Mme Josée
Lejeune.

Over de moties zal later worden gestemd. De
bespreking is gesloten.
Le vote sur les motions aura lieu ultérieurement.
La discussion est close.

03.17 Georges Clerfayt (PRL FDF MCC):

Monsieur le président, je crois avoir entendu un
intervenant envoyer, à l'adresse de notre ministre,
des injures personnelles. On peut traiter un
adversaire politique de fasciste ou de communiste
car ce sont des tendances politiques. Mais
employer des mots tels que ceux-là qui ne
correspondent en rien à une tendance politique
mais sont des caractéristiques personnelles
supputées et envoyées à l'adresse de quelqu'un,
est inacceptable! Vous devriez intervenir pour
supprimer ces paroles du compte rendu.

Le président: Monsieur Clerfayt, je ne veux pas
parler au nom du ministre, mais je pense qu'il peut
peser l'importance des propos tenus par
M. Annemans, lui-même.

03.18 Louis Michel, ministre: Monsieur le

président, je remercie M.

Clerfayt de son

intervention mais je pense qu'il serait bon que ces
propos soient maintenus dans le compte rendu.

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

C'est un témoignage du niveau et de la qualité de
celui qui les a prononcés. Pour le futur, je souhaite
que l'on sache qu'il y avait ici des personnages de
ce type-là!

En tout cas, je vous remercie pour votre soutien
moral.

03.19 Ferdy Willems (VU&ID): Mijnheer de

voorzitter, ik wil alleen maar beklemtonen dat ik in
het laatste deel van mijn uiteenzetting eigenlijk
hetzelfde beoog als wat de heer Clerfayt zegt. Ik
heb vanaf de eerste dag in de Kamer gezegd dat
schelden, het negatief appreciëren van andere
mensen mij niet bevalt. Als wij in het Parlement de
elite van het land zouden zijn, merk ik daar niets
van. Elkaar uitschelden voor hypocriet en
huichelaar! Waar bent u mee bezig? Tot wie u het
ook richt, het is geen stijl en ik zou het ook nooit
doen.

03.20 Gerolf Annemans (VLAAMS BLOK):

Mijnheer de voorzitter, de termen racist en
xenofoob zijn zeer precieze juridische begrippen
die strafrechtelijk vervolgd worden in dit land. Dat
zijn geen politieke termen die een politieke
ideologie verwoorden. Het zijn scheldwoorden die
iemand die geen racist is en ik ben geen racist
kunnen kwetsen. Wie mij voor xenofoob en racist
uitscheldt, beledigt mij want ik wil geen racist en
xenofoob zijn. Als u dat wilt kunnen zeggen, moet
u mij eerst een arrest of een vonnis van een
rechtbank tonen waarin staat dat u dat tegen mij
mag zeggen. Dat is de wet.

03.21 Karel Pinxten (CVP): Mijnheer de

voorzitter, om het niveau wat op te krikken, wil ik
de heer Willems verwijzen naar een voor hem
onverdachte bron, Berthold Brecht, die zegt: "Als
het volk u niet bevalt, kies dan een ander volk".

Daarnaast pleit ik er ook voor dat alles wat door
alle sprekers is gezegd ook in het verslag zou
worden bewaard. Anders valt voor ons een bron
weg op grond waarvan wij de minister kunnen
interpelleren.

De voorzitter: Laat ons zeggen dat het tot de
levendigheid van het debat bijdraagt en dat het
misschien een eer voor bepaalde mensen zal zijn
om op die manier te worden behandeld.

Voorzitter: Erik Derycke.
Président: Erik Derycke.

La question n° 4520 de M. Robert Denis n'aura
pas lieu vu l'absence de son auteur.

04 Samengevoegde vragen van

- de heer Pieter De Crem aan de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse Zaken
over "de relatie tussen de Europese Unie en de
Verenigde Staten" (nr. 4542)
- de heer Jacques Simonet aan de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse Zaken
over "de stand van zaken op het stuk van de
transatlantische betrekkingen" (nr. 4644)

04 Questions jointes de

- M. Pieter De Crem au vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères sur "les
relations entre l'Union européenne et les Etats-
Unis" (n° 4542)
- M. Jacques Simonet au vice-premier ministre
et ministre des Affaires étrangères sur "l'état
des relations transatlantiques" (n° 4644)

04.01 Pieter De Crem (CVP): Mijnheer de

voorzitter, mijnheer de minister, collega's, de
Verenigde Staten zullen in de toekomst van het
halfjaarlijkse topberaad met de Europese Unie
afzien. In de plaats daarvan treffen de Europese
en de Amerikaanse leiders elkaar nog slechts
eenmaal per jaar. Nochtans was een van de
agendapunten van de Europese Raad in
Luxemburg de commissiemededeling "Reinforcing
the transatlantic relationship, focusing on strategy
and delivering results". De commissie wou
daarmee voorstellen de band tussen de Verenigde
Staten en de Europese Unie te versterken.

Momenteel is de relatie tussen de Europese Unie
en de Verenigde Staten op zijn zachtst gezegd
niet optimaal, zeker niet voor bondgenoten van het
eerste uur. Er zijn een aantal fundamentele
meningsverschillen die de relatie verstoren. Er is
het NMD-project, het National Missile Defence
project, het Kyoto-verdrag tegen het
broeikaseffect, de verhoudingen met landen zoals
Noord-Korea, Israël, de Palestijnen, maar ook de
relatie die de Amerikanen met Rusland willen
uitbouwen.

Ik wil terzake een aantal vragen stellen.

Wat is het standpunt van de Belgische regering
ten opzichte van de internationale politiek van de
Verenigde Staten en in het bijzonder ten opzichte
van de Europese Unie? Welke initiatieven stelt de
minister in het vooruitzicht in het kader van het
Belgisch EU-voorzitterschap om enig resultaat te
bekomen in de twistpunten met de Verenigde
Staten?

Ik wil nog even stilstaan bij de nota van maart
waarin wordt gezegd, ik parafraseer: beide kanten
zouden vier of vijf gemeenschappelijke

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

uitdagingen, strategische thema's kunnen
selecteren. Door de selectie van deze thema's zou
een lange termijnvisie op de relaties tussen de
Verenigde Staten en Europa kunnen ontstaan.

04.02 Jacques Simonet (PRL FDF MCC):

Monsieur le président, monsieur le ministre, chers
collègues, en raison de ses nombreux contacts
internationaux, a pu se rendre directement compte
de la différence existant entre les positions de
l'Union européenne et celles de la nouvelle
administration américaine. Et s'il est encore trop
tôt, aujourd'hui, pour déterminer précisément les
futures lignes directrices de la politique
républicaine, un certain nombre de spécialistes
des relations internationales voient dans la
période de transition actuelle une opportunité pour
l'Union européenne de se positionner plus
avantageusement par rapport à un certain nombre
de questions, afin de mieux défendre la vision
européenne des relations transatlantiques ainsi
qu'une certaine vision européenne de la
problématique de résolution des conflits.

Dès lors que le ministre présidera, dans quelques
semaines, le Conseil des Affaires générales de
l'Union européenne, je désirerais connaître son
analyse sur une série de cas concrets, où
Européens et Américains ont des intérêts à
défendre sans pour autant partager une position
commune.

Le premier point que je souhaiterais évoquer avec
le ministre des Affaires étrangères est celui de la
problématique du processus de paix au Proche-
Orient qui manifestement, aujourd'hui, attend que
les belligérants puissent reprendre l'initiative des
négociations. Chaque mois qui passe réduit à
néant le chemin déjà parcouru et les efforts mis
en oeuvre pour aider les Palestiniens à jeter les
bases d'un Etat viable, qui serait le gage de
l'apaisement dans la région et de la sécurité
d'Israël.

Quelles sont les propositions concrètes que
pourra, dans les semaines et les mois à venir,
formuler l'Union en tandem avec les Etats-Unis,
condition indispensable pour faire baisser la
tension dans la région et trouver sur place des
formules de compromis acceptables?

Le deuxième élément que je voudrais aborder est
celui du partenariat avec la Russie, qui est une
autre illustration de la relative opposition, en tout
cas des divergences de vues, entre les positions
américaine et européenne, illustrée par une
baisse significative des budgets pour les
programmes de dénucléarisation militaire en

Russie, le renvoi d'une cinquantaine de
diplomates, la dénonciation d'activités
commerciales favorisant la prolifération.

Ainsi, à l'estime des dirigeants américains, la
Russie semble être redevenue une menace et non
plus un partenaire, du moins, paraît être devenue
une moindre priorité sur l'agenda présidentiel
américain, alors qu'en contraste, les Européens
semblent disposer à engager la Russie vers un
partenariat et un dialogue approfondi sur les
grandes questions économiques et stratégiques.
Là encore, je voudrais connaître le point de vue du
ministre, tant en sa qualité de représentant des
Affaires étrangères belges qu'en celle de futur
président de l'Union.

Le dernier élément sur lequel je voudrais
interroger le ministre est celui de la problématique
de la défense européenne. En effet, celle-ci a tout
à gagner à sortir de l'équation, purement
otanienne, dans laquelle Washington veut la figer
et de cette vision un peu simpliste selon laquelle
les Américains seraient le pouvoir indispensable
en Europe. Telle est la vision que développait la
secrétaire d'Etat, Mme Albright, en décembre
1996. Donc l'Union, dans le chef d'un certain
nombre de dirigeants américains, est davantage
perçue comme un instrument que comme un
acteur et comme un paramètre d'une équation
entre le coût du leadership américain et la
soumission de l'Union.

Dès lors, au-delà des arrangements techniques
qui, demain, seront nécessaires pour la
transmission des capacités OTAN à l'Union
européenne, dans le cas d'opérations où l'Alliance
n'interviendrait pas en tant que telle, c'est toute la
question de l'autonomie stratégique de l'Europe et
donc de son rôle politique sur la scène mondiale
qui va se trouver posée pour ceux qui auront à
présider aux destinées de l'Union dans les
prochains mois et les prochaines années.

En conclusion, monsieur le président, à l'estime
de mon groupe, l'Union se doit de pouvoir
développer un certain nombre d'instruments
propres, comme l'Euro, comme une PESC
cohérente, éthique, active et basée sur une
stratégie globale, comme des instruments
militaires et civils de gestion des crises, parce que
ces instruments sont, selon moi, les garants de la
capacité de l'Union européenne à défendre sa
vision, ses intérêts, ses valeurs sur la scène
internationale.

Je voudrais savoir si le ministre partage l'analyse
selon laquelle l'intérêt est de tracer davantage

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

l'image de l'unité politique de l'Union européenne
pour affirmer sa crédibilité sur la scène
internationale et qu'il nous confirme que c'est ce à
quoi il s'emploiera pendant les mois pendant
lesquels il présidera le Conseil de l'Union
européenne.

04.03 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, collega's, met de val van het IJzeren
Gordijn en de bijhorende verschuivingen in de
wereldstabiliteit kreeg de transatlantische
samenwerking een vernieuwende betekenis. De
transatlantische verklaring van 1990, alsmede de
nieuwe transatlantische agenda en het actieplan
van 1995 waren daarvan een uiting. In die
documenten nemen de EU en de VS zich voor om
echt samen te werken teneinde democratie,
mensenrechten, beginselen van de rechtsstaat,
open samenlevingen en open markten te
bevorderen in de wereld van na de koude oorlog.

Ik wil best aannemen dat momenteel de relaties
tussen de EU en de VS niet optimaal verlopen.
Meningsverschillen tussen de EU en de VS
hebben altijd bestaan. Men zou in dit verband de
toenaderingspolitiek van Europa tot de Sovjet-
Unie in de jaren '70, de aanpak van de
energiecrisis in 1974, de Euro-rakettenkwestie van
de vroege jaren '80 en de zaak rond de Siberische
pijplijn van 1986 indachtig kunnen zijn. Ik ben het
ook eens over het fundamentele karakter van
sommige misverstanden. Europeanen en
Amerikanen hebben een verschillende kijk op de
wereld en dit zal niet overnacht veranderen. De
misverstanden tussen de Verenigde Staten en de
Europese Unie moeten dan ook gerelativeerd
worden. Bij nader inzien is er meer dat de EU aan
de VS bindt dan andersom.

Inzake het Midden-Oosten liggen de
gevoeligheden traditioneel anders en is de aanpak
verschillend. Europa tracht een evenwichtige lijn te
volgen die echter meer open staat voor het
vraagstuk van een Palestijnse staat. Niemand
ontkent de determinerende rol die de Verenigde
Staten bij de oplossing van de crisis spelen en
zullen blijven spelen. Nu de Verenigde Staten zich
in het vredesproces minder possessief zo niet
minder geëngageerd opstellen, moet de EU in
samenspraak met de Amerikanen uitzoeken hoe
de vrede in de regio kan worden hersteld. Dit
houdt uiteraard een actieve rol in van de EU. In
het vooruitzicht van ons voorzitterschap zetten wij
ons hiervoor in.

Wat de veiligheid en de defensie betreft, blijven de
Verenigde Staten en Europa gehecht aan de
NAVO, het enige verdrag dat de twee zijden van

de Atlantische Oceaan bindt. Over het vraagstuk
van de Europese defensie, dat wij niet als een
alternatief van de NAVO zien maar daarentegen
als een middel om de samenhang, de Europese
bijdrage en het gewicht van Europa in het
bondgenootschap te versterken, liggen de
Amerikaanse en Europese standpunten
waarschijnlijk dichter bij elkaar dan het soms lijkt.
De Verenigde Staten aanvaarden het project van
het Europese veiligheids- en defensiebeleid als
het niet ten koste gaat van de solidariteit tussen
de bondgenoten. Op dit ogenblik betreft de kern
van het vraagstuk niet zozeer het evenwicht
binnen de NAVO, maar veeleer Turkije en de
betrekkingen van dat land met de Europese Unie.
Momenteel spelen de Verenigde Staten een
constructieve rol om de standpunten dichter bij
elkaar te brengen.

Pour la Russie, des nuances existent, mais il ne
fait pas de doute que les Etats-Unis recherchent,
comme nous, le développement d'une relation
constructive avec Moscou, même si la nature des
relations EU-Russie et Europe-Russie est
différente. Après l'élargissement, les frontières
communes entre la Russie et l'union européenne
seront fort importantes. Ces nuances
n'empêchent nullement une coopération
exemplaire entre les Etats-Unis et l'Europe au sein
de l'OSCE.

Enfin, en ce qui concerne la Corée, l'implication de
l'Union est plus grande, mais reste prudente et à
moyen terme, le réengagement des Etats-Unis
dans la région reste probable.

En définitive, le monde serait beaucoup moins sûr
et les intérêts européens seraient moins bien
servis sans cette coopération intense entre les
Etats-Unis et l'Union européenne. Si j'ai bien
compris, c'est exactement ce dont parle la
communication de la commission à laquelle on a
fait référence à juste titre.

Le gouvernement belge considère que l'Union doit
tout entreprendre pour concilier les opinions
divergentes sur la base des valeurs communes.
Le dialogue et la coopération active dans tous les
domaines possibles offrent les meilleures chances
pour trouver des solutions à l'amiable. Il faut noter
qu'une Europe unifiée et forte est plus à même
d'atteindre cet objectif que les Etats membres
isolés.

Nous souhaitons que le dialogue soit intense,
profond et efficace, et souhaitons assister à des
rencontres bien préparées, traitant des sujets
politiques à l'ordre du jour, donnant lieu à des

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

débats sensés et reconnaissant que les positions
respectives sont indispensables. Actuellement, les
chefs d'Etat et de gouvernement se rencontrent
en général deux fois par an, sans que ces
réunions aboutissent à des résultats satisfaisants.
On reproche à ces rencontres un caractère
compliqué, lourd et inefficace. Il semble que les
Américains estiment qu'une réunion par an soit
suffisante. Face aux désaccords, entre autres
ceux dont vous faites mention, nous pensons au
contraire qu'il faut renforcer le dialogue, y compris
au plus haut niveau, entre les chefs d'Etat et de
gouvernement.

Vous pouvez rajouter à votre liste la politique
européenne de sécurité, les Balkans, le Moyen-
Orient, la Fédération de Russie, l'Ukraine, la non-
prolifération, le commerce, les investissements et
la biotechnologie. Dernièrement, lors de ma visite
à Washington en avril, nous avons fait part de ces
problèmes à notre interlocuteur américain; en
outre, nous avons expliqué que si les négociations
actuelles posent problème, nous allons tout
d'abord nous pencher sur le processus de
préparation des rencontres qui trahissent une
certaine bureaucratisation. Il va de soi que la
Belgique est disposée à y contribuer en
concertation étroite avec les autres Etats
membres, le haut représentant permanent et la
Commission européenne.

En réalité, mes collègues du Conseil des ministres
partagent cette vision, comme l'a démontré la
réunion du Conseil des Affaires générales du 14
mai. Le Conseil européen souligne la nécessité de
mettre en place des structures de négociation
efficaces et confirme que les consultations Etats-
Unis/Europe doivent avoir lieu de façon régulière
et à tous les niveaux, y compris au niveau des
chefs d'Etat et de gouvernement et insiste sur la
réalisation de ces objectifs.

Dans sa communication, la Commission invoque
quelques pistes de réflexion, dont notamment
l'affinement de ce processus de préparation et la
poursuite d'objectifs de moyen à long terme. La
Belgique participe évidemment activement à ce
processus. L'Union doit mener un dialogue
engagé et efficace avec les Etats-Unis visant à
une bonne relation avec ce pays qui joue un rôle
principal dans le monde. La visite que nous avons
rendue à Washington nous a permis de nous
rendre compte de l'utilité des consultations
mutuelles. C'est pourquoi je suis résolu à
persévérer dans ce sens.

J'émettrai encore un certain nombre de
considérations par rapport aux questions que vous

avez posées, par exemple sur le Moyen-Orient,
sur la Russie, en matière de défense européenne.

En ce qui concerne le Moyen-Orient, mon
sentiment est qu'aujourd'hui à Washington, il y a
une tendance lourde qui veut rompre avec
l'administration Clinton. On a presque parfois
l'impression que le symbole suffit. Il suffit donc
que la position soit différente, le plus possible, de
celle de Clinton, pour que ce soit cette position
que l'on mette en avant. On a l'impression aussi
que parallèlement à ce que l'on pourrait appeler
une démarche assez simpliste sur le plan de la
symbolique politique, il y a toujours le filet de
sécurité qui permet, si nécessaire de revenir à
autre chose. Ce filet s'appelle Colin Powell. Il est
clair qu'entre la ligne Bush-Cheney et la ligne
Powell, il y a une tonalité et un contenu différent.

Ce que je crois, c'est que la méthode Bush-
Cheney est difficilement tenable à terme. Il est
difficile pour les Etats-Unis de continuer
longtemps dans cette voie-là. C'est un pari que
l'on fait mais je ne pense pas qu'ils puissent tenir
longtemps. On le constate au vu de ce qui se
passe avec la Chine, par exemple. Je ne sais pas
s'il s'agit d'une stratégie élaborée et sophistiquée -
j'espère que c'est le cas sinon ce serait plus
grave - mais on a l'impression, quand on parle
avec les deux tendances, que la ligne Bush-
Cheney correspond à la culture de la guerre
froide. On a l'impression que le monde n'a pas
évolué depuis toutes ces années et que l'on se
trouve dans une sorte de bain mental qui n'a rien
à voir avec la réalité du monde d'aujourd'hui. Par
contre, Colin Powell a, lui, une culture, une
rhétorique et une conviction qui sont beaucoup
plus modernistes; il a intégré les paramètres
nouveaux de la géopolitique actuelle.

Prenons l'exemple du Moyen-Orient. J'ai dit que,
pour le moment, l'administration Bush est moins
possessive du dossier. Bien sûr, elle veut agir
autrement que Clinton. Elle ne va donc reprendre
ni la stratégie, ni la méthode Clinton. Mais un
autre élément intervient aussi. Je suis convaincu
qu'elle est aussi préoccupée de ce qui se passe
là-bas que Clinton. Je ne crois pas qu'elle soit
moins préoccupée du Moyen-Orient que
l'ancienne administration. Du reste, elle ne peut
pas se le permettre; elle est obligée d'avoir cette
même préoccupation. A mon sens, les Etats-Unis
sont moins possessifs, peut-être pour des raisons
sincères parce qu'ils pensent que l'Union
européenne peut intervenir efficacement, mais je
crois plutôt qu'ils le sont parce qu'ils estiment qu'il
serait préférable pour eux de partager les risques
de ce dossier avec d'autres partenaires. En

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

réalité, ils héritent d'un dossier très complexe et
très compliqué et ils savent qu'il sera très difficile
de le mener à bien. Quel intérêt ont-ils à être les
seuls à mener la négociation?

A mon avis, il y a là une perspective pour l'Union
européenne. La question est de savoir si cette
ouverture va durer longtemps. Je n'en sais rien.
Pour le moment, j'ai toujours le sentiment qu'en ce
qui concerne ces sujets, l'administration Bush est
en recherche d'une position. On n'a pas
l'impression que sa position soit définitivement
arrêtée. L'ouverture existe donc mais le rôle que
pourrait jouer l'Europe ne dépend pas uniquement
des Etats-Unis mais aussi d'Israël.

Je pense que l'Europe pourrait à la fois apporter
des assurances aux Palestiniens et être un levier
plus efficace pour les amener à faire un pas vers
le dialogue. De ce point de vue-là, l'ouverture est
plus importante pour les raisons que je viens
d'évoquer: la question dépend en grande partie
des Etats-Unis mais pas uniquement; il faudra voir
comment Israël réagit par rapport à cette affaire.
Je puis dire en tout cas qu'Israël est extrêmement
sensible à tout ce que l'on peut dire. Un de mes
collègues estimait que c'était ennuyeux pour
l'Union européenne car elle sera sans cesse
forcée de choisir entre un jugement critique et
honnête des faits et l'utilité politique. En effet, dès
que l'on pose un jugement de valeur fondé sur
une observation honnête des faits, Israël
considère automatiquement que l'on prend parti,
ce qui n'est pas le cas. La neutralité n'implique
pas que l'on abandonne son droit légitime à
l'objectivité et l'élaboration d'un jugement critique.

La difficulté pour l'Union européenne dans ce
processus dépend, à mon sens, de la perception
que les parties auront de cette neutralité de
l'Union européenne.

J'en arrive ainsi au deuxième point. L'idée
avancée actuellement de constituer un groupe de
partenaires externes avec un groupe de
partenaires directement branchés sur la région et
d'essayer d'élargir la négociation à ces deux
entités, peut être intéressante. Certains suggèrent
de faire jouer dans cette négociation les Etats-
Unis cela va de soi , l'Union européenne qui
doit tenter de trouver la plus grande convergence
possible avec la position américaine même si son
rôle est un peu différent, les Nations unies et la
Russie. Quant aux partenaires directement
branchés sur la région, il y a Israël et la Palestine
ainsi que certains pays de la région comme
l'Egypte et la Jordanie. Cette idée fait son chemin
pour le moment.

J'en viens à la Russie. On peut tenir le même
raisonnement à l'égard de ce pays mais la
différence conceptuelle est plus grande. Au niveau
européen, pour toutes sortes de raisons, de
proximité géographique, de réalités régionales et
pour les raisons dont j'ai parlé tantôt, à savoir
qu'une fois que l'élargissement aura eu lieu, nous
aurons des frontières très importantes avec la
Russie, nous sommes, dès lors, beaucoup plus
conscients du rôle d'acteur majeur que conserve
la Russie dans toute cette partie de l'Europe.

Par contre, les contacts que j'ai eus avec Mme
Rice, par exemple, sont presque caricaturaux. "Le
PIB de la Russie est moins important que celui de
la Belgique. Donc dans un raisonnement assez
simple, la Russie est beaucoup moins importante
que la Belgique pour nous. Surtout pas d'euphorie
avec la Russie. Il faut la traiter exactement
comme l'y autorise son véritable poids". Une
attitude pareille n'est, bien entendu, pas loin du
mépris.

Cela nous pose donc un réel problème. A propos
de la Yougoslavie, par exemple, Mark Eyskens
avait très bien développé ce raisonnement
consistant à se demander pourquoi ne pas
mouiller plus la Russie, en mission déléguée,
dans des opérations de diplomatie internationale.
Pourquoi ne pas les charger de certaines
responsabilités dans les relations diplomatiques
sur le plan international? Pourquoi ne pas leur
reconnaître un certain savoir-faire et un statut
d'acteur important? Cela canalisera leur énergie et
guérira aussi la Russie, dans une certaine
mesure, des frustrations et des humiliations que
les Russes ressentent à juste titre. Je m'inscris
beaucoup plus dans cette approche relationnelle
vis-à-vis de la Russie que dans une perception
assez simpliste et ouderwets qui ne correspond
pas à l'évolution réelle des choses.

Sur le plan de la défense européenne, nous nous
trouvons à nouveau face à deux positions. Je
crois toutefois sincèrement que les Américains
commencent à percevoir les limites que nous
nous imposons dans ce domaine, et pour cause.
Mais ils perçoivent également le côté positif et
complémentaire que la défense européenne peut
représenter dans le cadre de l'OTAN. De ce point
de vue-là, j'ai l'impression qu'ils font un réel effort
pour convaincre la Turquie de bouger. Cela dit, je
ne sais pas jusqu'où va leur effort. Je suis
incapable de le dire maintenant.

Cependant, je pense que la défense européenne
a évidemment besoin d'autonomie. Mais celle-ci

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

doit être très proche de la concertation
permanente avec l'OTAN. Il ne faut pas que cela
devienne un corps complètement indépendant de
l'OTAN. Je crois même que l'évolution de
la

défense européenne doit s'inscrire

progressivement dans le temps. L'autonomie peut
aussi s'approfondir en faisant la démonstration de
notre parfaite solidarité avec l'OTAN. Donner
l'impression que l'on veut, à terme, se découpler
totalement de l'OTAN serait, à mon avis, une
erreur.

Quant aux relations entre l'Union européenne et
les Etats-Unis, et même si d'aucuns n'aiment pas
cela, je crois qu'il est indispensable de faire tout
ce qui est en notre pouvoir pour approfondir
celles-ci.

Pour en revenir à ces rencontres transatlantiques,
je crois qu'il faudrait peut-être essayer de
convaincre les Etats-Unis d'avoir de vraies
discussions d'options politiques. Car cela reste
toujours dans un cadre extrêmement lourd, très
technocratique et bureaucratique. C'est d'ailleurs
un des reproches qu'ils formulent à notre
encontre. Ils estiment que cela représente
beaucoup d'efforts et de dépenses pour un
résultat médiocre. C'est de l'énergie perdue.

Je me demande par conséquent si organiser une
réunion classique et une réunion à haut niveau
avec des agendas politiques réduits ne vaudrait
pas mieux que deux réunions qui sont quasiment
devenues impayables. Car sachez qu'à l'heure
actuelle, c'est tout à fait "barnumesque" de ce
point de vue là.

De voorzitter: Ik denk dat we de minister moeten
danken voor dit diepgaande gesprek over de
relaties met de Verenigde Staten. Volgens mij zal
dit in de volgende zes maanden een van de
moeilijkste en ingewikkeldste politieke punten zijn.
Er is trouwens nog niet gesproken over de grote
divergentie van de handelsproblematiek, de WTO.
De houding van de Verenigde Staten jegens een
land wordt immers vaak bepaald door het
economische cijfer van dat land. Kijk maar naar
de houding van mevrouw Rice ten opzichte van
Rusland. Bedenk daarbij dat België slechts een
klein land is en zijn economisch cijfer daarmee in
overeenstemming is. Alles wordt vertaald in
economische termen en dat heeft uiteraard ook
consequenties voor de economische
belangensfeer tussen Europa en de Verenigde
Staten. Ik denk dit het belangrijkste, maar ook het
moeilijkste debat is dat moet worden aangevat.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

05 Vraag van de heer Ferdy Willems aan de

vice-eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken over "de nieuwe vlaag van
geweld in Algerije, waarbij Berbers cultureel en
sociaal onderdrukt worden" (nr. 4581)

05 Question de M. Ferdy Willems au vice-

premier ministre et ministre des Affaires
étrangères sur "la nouvelle vague de violence
en Algérie et la répression culturelle et sociale
des Berbères" (n° 4581)

05.01 Ferdy Willems (VU&ID): Mijnheer de

voorzitter, het is bijna een traditie geworden dat wij
het woord nemen als relatief kleine volkeren
verdrukt worden.

Ik wil erop wijzen dat het hier gaat om een grote
cultuur. Ik zou daarover een lange uiteenzetting
kunnen houden maar dit is uiteraard niet nodig.
De Berbercultuur gaat terug op een van de oudste
culturele uitingen in Afrika met wortels tot in de
cultuur van Carthago. Dit uit zich in hun taal,
muziek, literatuur, culinaire tradities, kledij, religie,
gezinsstructuren, economie, enzovoort. Kortom,
de Berbers vertegenwoordigen een stukje
patrimonium van de mensheid.

Het gaat hier om een relatief kleine cultuur. Laten
we toch niet vergeten dat de Berbers in Algerije
zowat 20 tot 30% vertegenwoordigen van de totale
bevolking wat neerkomt op ongeveer 10 miljoen
mensen. In heel de Maghreb wordt hun aantal
geschat op 25 tot 30 miljoen.

Deze cultuur werd zwaar verdrukt, gekoloniseerd,
geïslamiseerd en gearabiseerd. Ondanks dit alles
is deze cultuur blijven bestaan en kende in 1980
zelfs een zogenaamde "Berberse lente". Het gaat
hier om een zeker reveil waarbij de taal eindelijk
werd erkend en in 1996 zelfs in de Grondwet van
Algerije werd opgenomen. Ook in de media en in
het onderwijs zijn ze weliswaar beperkt aan
bod gekomen.

Actie lokt reactie uit en er is dan ook zware
tegenwind gekomen vanuit fundamentalistisch
Arabisme, meer bepaald door het FIS en de GIA.
Het hoogtepunt van deze reactie was toch wel de
moord op de zanger Matub op 25 juni 1998. Hij
had het aangedurfd de fundamentalisten te
bestrijden.

Ik heb een zekere bewondering voor de
vrijheidsliefde van die cultuur. Vandaag komt die
cultuur opnieuw in de verdrukking. Het gaat deze
keer niet alleen over hun religieus-culturele maar

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

vooral ook sociale identiteit. Deze cultuur voelt
zich verdrukt in zijn vermogen tot arbeid en
huisvesting.

De relletjes die aandacht kregen in de media
hebben tientallen doden opgeleverd. De
geweldpleging vond plaats aan beide kanten. De
reacties liegen er niet om. Een kleinere partij in
Algerije, die deze bevolkingsgroep steunt, het
Rassemblement pour la Culture en la Démocratie,
is uit de regering getreden. Zij vragen bovendien
een onderzoek naar de feiten. President
Bouteflika heeft beloofd een onderzoek te laten
uitvoeren. Kofi Annan heeft zelfs beloofd een VN-
gezant ter plaatse te zullen sturen.

Wat kan de minister doen om dit geweld tegen de
Berbers tegen te gaan? Doen wij op Europees
niveau iets? Kunnen wij dit thema aankaarten?
Kunnen wij een onderzoek vragen? Ziet de
regering een mogelijkheid om de Berberse cultuur
te steunen?

05.02 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, collega's, België is ten zeerste ontsteld
over de twee weken van ongeregeldheden in
Kabylië met een zeer zware balans van tientallen
doden en een zeer groot aantal gewonden. Deze
slachtoffers zijn te voegen bij die van de zeer
precaire interne toestand waarin Algerije zich
sinds enkele jaren bevindt en die elke maand te
veel slachtoffers eist. België veroordeelt dit geweld
in Kabylië, wat de oorsprong ervan ook mag zijn.
Wij hopen dat de onafhankelijke
onderzoekscommissie opgericht door president
Bouteflika spoedig de verantwoordelijkheid kan
vaststellen en de schuldigen aanwijzen opdat ze
zouden kunnen worden gestraft.

De benoeming van de heer Bohat, zelf afkomstig
uit Kabylië, aan het hoofd van deze
onderzoekscommissie zal moeten toelaten om
vlug een opheldering te bekomen over de
werkelijke gebeurtenissen. Een eerste analyse
schijnt uit te wijzen dat de gewelddadige
manifestaties, buiten een blunder van de politie,
hun hoofdoorzaak vinden in de vertwijfeling
waarmee de jeugd wordt geconfronteerd bij de
recente evolutie van de Algerijnse samenleving.

Sociale problemen als werkloosheid en
woningtekort alsmede de economische crisis
blijven inderdaad de Algerijnse samenleving
diepgaand ondermijnen. In Kabylië blijven
bovendien aanspraken inzake eigenheid en
cultuur zwaar doorwegen op de maatschappij. De
cultuur en de taal van de Berbers vormen een
waardevolle erfenis van een oorspronkelijke en

eeuwenoude samenleving. Zij zal de mogelijkheid
tot expressie en ontplooiing moeten zien te vinden
binnen het kader van de Algerijnse staat. Het komt
de Algerijnen toe de modaliteiten hiervan te
bepalen. In deze context bestaat mijn eerste
reactie erin de versnelling van de
hervormingsplannen en de modernisering van de
economie zoals voorgesteld op 26 april 2001 door
president Bouteflika, aan te moedigen. In dat
perspectief menen wij dat de toenadering tot de
EU, vooral door het bijna afgeronde
associatieakkoord EU-Algerije, een belangrijke
positieve bijdrage kan leveren. Ook de heropname
van Algerije in de lijst van 25 concentratielanden
moet in die zin worden begrepen.

Het overleg op Europees niveau op het vlak van
de mensenrechten dat integraal deel uitmaakt van
onze politieke dialoog met Algerije, dient
eveneens te worden verstevigd. In dit perspectief
meen ik dat het proces van hervorming der
instellingen en de vooruitgang van de democratie
ook aan de vertegenwoordigers van de
Berbergemeenschap moeten toelaten om een
betere respons te vinden op het nationale vlak.
België zal niet nalaten hiertoe bij te dragen, zowel
op bilateraal als op Europees vlak.

05.03 Ferdy Willems (VU&ID): Mijnheer de

minister, ik ben tevreden met uw antwoord en met
de gebruikte terminologie. Ik beklemtoon hoe hier
een concreet actiepunt kan worden gevonden
naar het fundamentalisme van bepaalde
islamitische groepen. Die hebben enkel kans en
bloeien enkel op als zij gepaard gaan met
vertwijfeling zoals hier. Denk maar aan Palestijnen
en Saharawi's. Daar waar de islam niet
onmiddellijk gepaard gaat met sociaal onrecht, is
die veel minder gevaarlijk dan men tracht voor te
houden. Het is enkel wanneer een islamitische
bevolkingsgroep tegelijk wordt gefrustreerd, dat zij
gevaarlijk wordt en dat men de islam gaat
gebruiken als een element om de frustraties te
uiten. Dat is hier manifest het geval. Uit uw
reacties zou ik duidelijk willen kunnen opmaken
dat u hiermee rekening houdt. De islam is maar
gevaarlijk als hij wordt misbruikt, wat hier het
geval is.

U verwijst ook naar opname van Algerije in de lijst
van concentratielanden. Vroeger maakte Algerije
daar deel van uit, meen ik mij te herinneren.
Algerije verdween daaruit door de precaire
toestand van dat land. Daarvoor zullen wij ons
wenden tot staatssecretaris Boutmans.

Voorzitter: Pierre Chevalier.
Président: Pierre Chevalier.

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

06 Vraag van de heer Karel Pinxten aan de vice-

eerste minister en minister van Buitenlandse
Zaken over "de 'geheime' Belgische plannen in
Congo" (nr. 4602)

06 Question de M. Karel Pinxten au vice-

premier ministre et ministre des Affaires
étrangères sur "les projets 'secrets' de la
Belgique au Congo" (n° 4602)

06.01 Karel Pinxten (CVP): Mijnheer de

voorzitter, mijnheer de minister, collega's, ik stel
deze vraag omdat ik verbaasd was vanwege een
bericht van het persagentschap AFP. Ik heb
samen met u ervaren dat dit niet altijd even
betrouwbaar is als persagentschap. Het bericht
dateert van 24 april 2001. Ik heb sindsdien geen
enkele reactie op dit bericht gezien, anders zou ik
de vraag niet hebben gesteld.

Hoe dan ook, het is een merkwaardig bericht. Ik
zal het bericht van 24 april trouwens even
voorlezen en er daarna een vraag aan koppelen.
Het bericht luidt als volgt: "De rebellen van het
Congolees bevrijdingsfront dat gesteund wordt
door Oeganda, beschuldigen België en Frankrijk
ervan een geheim plan te hebben dat erop gericht
is het regime in Kinshasa te ondersteunen". Wat
verder volgt de uitspraak van Jean-Pierre Bemba,
leider van het bevrijdingsfront, aan het AFP, en ik
citeer: "Met het plan willen de twee westerse
landen de huidige regering van het democratische
Congo steunen en bepaalde oppositieleiders
fysiek elimineren". Wat verder zegt de heer
Bemba: "Het plan wordt gefinancierd door fondsen
van de geheime diensten van België en Frankrijk.
Hij beweert zijn informatie te hebben verkregen
uit, en ik citeer: "Bronnen die dichtbij die diensten
staan".

In Congo bestaat uiteraard heel wat verwarring,
maar zelfs al houdt men daarmee rekening, dan
nog is de inhoud van dit bericht van verregaande
aard. Aangezien dit nergens enige reactie uitlokte,
wens ik van de minister te vernemen of dit bericht
hem of zijn diensten bekend is. Wat is het
waarheidsgehalte of het onwaarheidsgehalte van
dit bericht en van deze beweringen in verband met
een geheim plan tot fysieke eliminatie van
bepaalde oppositieleiders en omtrent de
financiering hiervan. De fysieke eliminatie van
personen roept wellicht reminiscenties op in dit
parlement.

Ik voeg er meteen aan toe dat, mocht voornoemd

citaat wel degelijk afkomstig zijn van de heer
Bemba, zulks wijst op interne
communicatieproblemen in Congo tussen de
verschillende partijen enerzijds en de regering
anderzijds. Dit is geen positieve berichtgeving met
betrekking tot de evolutie aldaar. Ik weet uiteraard
niet of het citaat in de mond van de heer Bemba
mag worden gelegd; ik gaf alleen het citaat en de
bronnen terzake.

06.02 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, collega's, ik nam eveneens nota van
een krantenbericht waarin België en Frankrijk
ervan worden beschuldigd een geheim plan te
hebben dat erop gericht is het regime in Kinshasa
te

ondersteunen enerzijds en bepaalde

oppositieleiders fysiek te elimineren anderzijds. In
het artikel wordt gestipuleerd dat het vermeende
plan zou worden gefinancierd door fondsen van de
Belgische en Franse geheime diensten.

Ik kan u ervan verzekeren dat ik deze beweringen
als totaal ongegrond beschouw. Het gaat louter en
alleen om hersenspinsels, zoals de Franse
minister van Buitenlandse Zaken zei.

Ik herhaal dat België zich actief inzet om een
bijdrage te leveren tot het vinden van een
degelijke oplossing in Congo en in het gebied van
de Grote Meren. Dit is geen gemakkelijk proces
dat bovendien heel wat tijd en energie vergt. Toch
kijk ik hoopvol uit naar de resultaten van de
Belgische inspanningen en naar de zoektocht naar
vrede in Congo en in de regio van de Grote
Meren.

Je voudrais ajouter que depuis plusieurs mois, je
rentre très régulièrement en contact avec Jean-
Pierre Bemba. Je l'ai encouragé à adhérer à
l'esprit des accords de Lusaka et à respecter ce
qui lui a été demandé.

Ik voel zeer goed aan dat de heer Bemba heel
ongeduldig is. Hij is niet erg tevreden; hij beweert
dat België te openlijk steun geeft aan Joseph
Kabila, wat niet waar is. Wij proberen op een
eerlijke manier te handelen om een dialoog
mogelijk te maken en de voorwaarden te bieden
die zo'n dialoog kunnen doen slagen. Dat is ons
doel.

Als ik alle geruchten uit Congo of uit sommige
partijen die bij de Congolese problematiek zijn
betrokken, moet natrekken, dan heb ik niet
genoeg aan de dag en de nacht. Ik heb,
bijvoorbeeld, gisteren een papier gezien waarop
men zei dat mijn zoon lid of aandeelhouder is van
Gécamines. Dat wist ik niet. Ik heb dat gelezen.

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

06.03 Karel Pinxten (CVP): Gelukkig voor hem.

06.04 Minister Louis Michel: Dat zijn leugens,

maar ik denk dat een bekwaam en eerlijk man
zoals u het verschil kan maken tussen valse
geruchten en geruchten ten gronde. C'était sans
doute pour rire que vous m'avez posé cette
question.

06.05 Karel Pinxten (CVP): Ik wou gewoon de

vraag stellen omdat ik het een dusdanig
merkwaardig persbericht vind. Ik weet zelfs niet of
de heer Bemba die woorden in de mond heeft
genomen. Ik wou gewoon vragen of de minister
van Buitenlandse Zaken, die een heel
departement ter beschikking heeft, dit heeft laten
controleren en of hij de precieze draagwijdte zou
willen verduidelijken. Ik heb daar een helder
antwoord op gekregen dat niet verschilt van mijn
opinie van het bericht. Ik wil u dat ook zeggen. Ik
vind het toch een zeer merkwaardig en zeer
vergaand bericht. Klopt het citaat?

06.06 Minister Louis Michel: Dat weet ik niet. Ik

kan mij niet garant stellen voor wat AFP vertelt,
mijnheer Pinxten.

Je ne peux pas me porter garant des informations
fournies par l'Agence France Presse. J'ai vécu de
près cette situation. Je ne peux vous dire si c'est
vrai ou non. (Interruption)

Je suis très content que vous ayez posé une
question mais j'ai déjà dit qu'il s'agissait
d'élucubrations.

Je peux vous dire que j'ai un contact téléphonique
régulier avec M. Bemba. Je l'ai rencontré deux
fois. Il est vrai qu'à la demande du facilitateur
Masire avec qui je suis aussi constamment en
contact, hebben wij Bemba voortdurend proberen
te overtuigen een beetje geduld te hebben, kalm
te blijven en zich in te schakelen in het Lusaka-
akkoord. Dat werkt. Ik voel echter goed aan dat hij
écht ongeduldig wordt.

Bemba stelt dat Kabila niet op een wettelijke
manier is aangesteld. Ik kan dat begrijpen. Ik
antwoord Bemba steeds dat in Congo op dit
ogenblik niemand legitimiteit heeft. Waarom niet?
In Congo bestaat geen legitimatiesysteem. Kabila
is niet wettelijk, Bemba evenmin.

Ik dring er bij Bemba op aan kalm te blijven en
geduld te oefenen. Masire zal een vergadering
beleggen met de MLC, de RCD-Goma en met de
RDC-Kinshasa. Afgevaardigden van deze 3

groepen kwamen samen in Lusaka en tekenden
een akkoord. Ik heb het akkoord gelezen. Het is,
mijns inziens, niet slecht en herneemt inzake
Congo de understanding van de Lusaka-
akkoorden. Hij wou dat Kabila dit akkoord samen
met hem zou ondertekenen. Op die manier
zouden beiden "hetzelfde statuut" hebben. Ik
beklemtoon dat we voortdurend inpraten op
Bemba en Kabila om hun relaties te verdiepen. Dit
vraagt veel werk. We moeten blijven verder
werken. We blijven in contact met Bemba die een
beetje gefrustreerd is omdat België Joseph Kabila
legitimiteit heeft gegeven door hem te ontvangen
als een legitiem president. Ik blijf erbij dat we juist
gehandeld hebben. Er is een evolutie merkbaar in
Congo. Ik beschik over andere informatie die mij
overtuigt dat er in Congo positieve veranderingen
bezig zijn. Ik kan het niet helpen dat Bemba
ontevreden is. Als hij deze uitspraken gedaan
heeft, zijn het hersenspinsels.

Ik herhaal en beklemtoon dat er geen geheim plan
is. Meer zelfs, er bestaan, mijns inziens, ook geen
geheime fondsen. Mocht dit het geval zijn, dan
zou minister Vande Lanotte daarvan reeds lang op
de hoogte zijn en zou het geld reeds gebruikt zijn!

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

07 Vraag van mevrouw Leen Laenens aan de

vice-eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken over "bepaalde uitlatingen
van een kabinetslid over de heer Jean-Pierre
Bemba" (nr. 4648)

07 Question de Mme Leen Laenens au vice-

premier ministre et ministre des Affaires
étrangères sur "certains propos tenus par un
collaborateur de cabinet au sujet de M. Jean-
Pierre Bemba" (n° 4648)

07.01 Leen Laenens (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister,
collega's, ik deel uw standpunt dat men moeilijk al
de geruchten, valse en gegronde, kan natrekken.
Ik was echter verrast in Het Nieuwsblad van
8 mei 2001 te lezen dat Jean-Pierre Bemba een
lans brak voor meer neutraliteit. Ik was eveneens
verrast door zijn bewering dat in België een
complot werd gesmeed om hem fysiek uit te
schakelen. Misschien had ik het bij verbazing
gelaten, mocht ik niet op hetzelfde ogenblik van
twee verschillende personen uit Kampala het
bericht hebben gekregen over hetgeen er in de
lokale kranten over België geschreven werd.

De heer Bemba beweert dat na het officieel
interview een kabinetsmedewerker van de

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

minister hem gezegd zou hebben dat hij mogelijk
dezelfde weg zou opgaan als Patrice Lumumba
als hij teveel stokken in de Belgische wielen zou
steken. Er is terecht al een aantal keren gewezen
op de noodzaak van een neutrale positie van de
minister die meewerkt aan vredes-
onderhandelingen, in dit geval de mogelijke
uitvoering van de akkoorden van Lusaka. Welnu,
in dat licht zijn, mijns inziens die uitlatingen
zwaarwichtig genoeg om na te trekken of ze
correct zijn. Als dat het geval zou zijn, dan is dat
ontoelaatbaar voor een kabinetslid. Misschien val
ik enigszins in herhaling wanneer ik vraag of de
minister hierop gereageerd heeft. Zal dat tijdens
de volgende gesprekken met de heer Bemba,
eventueel zijdelings, ter sprake komen? Dan kan
hier definitief een punt achter worden gezet en kan
het gerucht uit de wereld worden geholpen.

07.02 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, ik heb nota genomen van het artikel in
Het Nieuwsblad van 8 mei 2001 waarin gesteld
wordt dat een lid van mijn kabinet aan Jean-Pierre
Bemba zou hebben gezegd dat "hij mogelijk
dezelfde weg opgaat als Patrice Lumumba als hij
teveel stokken in de Belgische wielen steekt". Ik
kan u verzekeren dat ik erop vertrouw dat mijn
kabinetsmedewerker zulks niet aan de heer
Bemba heeft gezegd. Er zijn slechts weinig
kabinetsmedewerkers die de gelegenheid hebben
gehad om met de heer Bemba te spreken. De
enige die de heer Bemba geregeld ontmoet, is
Paul Van Goethem. Hij is hier vandaag aanwezig
en u kunt hem dus ondervragen. Misschien moet
een onderzoekscommissie worden opgericht die
nagaat of de geruchten waar zijn.

Ik kan u trouwens melden dat mijn
kabinetsmedewerker op 4

mei

2001 in de

Zambiaanse hoofdstad Lusaka een onderhoud
heeft gehad met de heer Bemba, en dit in
aanwezigheid van de Belgische ambassadeur. Ik
heb dus ook de Belgische ambassadeur
ondervraagd. Deze laatste bevestigt dat het
gesprek in een vriendelijke en constructieve sfeer
is verlopen. Tot daar de inlichtingen die ik u kan
verschaffen.

Mijnheer de voorzitter, ik moet hier wel aan
toevoegen dat ik meer en meer problemen heb
met de manier waarop ik in de commissie word
ondervraagd. Begrijp me goed: ik sta open voor
de vragen en wil daar eerlijk op antwoorden. Wij
moeten ons er echter collectief van bewust zijn dat
dergelijke vragen veel schade aanrichten aan de
Belgische politiek in Afrika. Ik heb geen geheimen.
Wel heb ik confidentiële en discrete contacten met
veel personen en u begrijpt dat ik niet alles publiek

kan meedelen. Ik kan niet vertellen wat de heer
Bemba mij zegt of wat hij vraagt aan Kabila mee
te delen. Ik kan u evenmin de vragen van Kagame
herhalen. Ik heb gisteren bijvoorbeeld de heer
Vedrine erop attent gemaakt dat het nuttig zou zijn
dat de Fransen opnieuw normale relaties met
Kigali zouden aanknopen. Dat kan ons immers
helpen. Dat kan ik echter niet onmiddellijk
openbaar verkondigen.

Nogmaals, wij hebben geen geheim plan. Ik heb u
dat al uitgelegd. Wij proberen de betrokkenen bij
elkaar te brengen en hen bij problemen effectief te
steunen.

Je comprends que vous posiez ce type de
questions mais, dans ce cas, je préférerais que
l'on fasse ce que le ministre Derycke avait
suggéré un jour.

Je l'ai fait au Sénat dernièrement, je veux bien
que l'on organise des réunions de la commission
à huis clos et que vous m'interrogiez. Je veux bien
vous dire tout ce que je sais et tout ce que je fais,
mais vous comprendrez que, si l'on continue à
poser ce type de questions en séance publique, je
n'aurai bientôt plus de politique, je n'aurai plus la
possibilité d'avoir une ligne cohérente. Il ne faudra
pas me reprocher par après qu'il n'y a plus
d'espace pour aider.

Demander d'un côté que l'on essaie d'obtenir des
résultats en ce qui concerne la politique menée en
Afrique Centrale et, de l'autre, rebondir sans
cesse sur des éléments qui ne sont que des
rumeurs, cela me semble difficile.

Ik zie niet goed in op welke manier ik nog over
een ruimte kan beschikken om positief te kunnen
werken. Dat is echt moeilijk. Het is normaal dat u
mij die vragen stelt, ik verwijt u niets. We zouden
het op een andere manier moeten doen. Ik kom
graag een rapport voorstellen van alles wat wij
gedaan hebben of onze intentie uiteenzetten. Dat
is geen probleem.

S'il s'agit chaque fois de petits éléments, ce n'est
pas possible! Je ne vois pas pourquoi un
collaborateur irait rapporter pareille chose! Ce que
je crois, pour vous dire la vérité, c'est que ce
collaborateur sert de bouc émissaire au fait que
Bemba m'en veut de ne pas l'avoir encore
officiellement invité sous le statut d'un chef d'Etat.
Ce que Bemba attend de moi, c'est que je l'invite
tout comme j'ai invité Joseph Kabila et Kagame.
Ce que Bemba veut, c'est acquérir, aux yeux d'un
certain nombre d'interlocuteurs internationaux, un
statut équivalent à celui de Joseph Kabila.

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Certes, Joseph Kabila n'a en définitive pas plus de
légitimité que Bemba, mais le problème, c'est que
la situation de Kabila est différente. Ce dernier a
fait le tour d'un certain nombre de pays et qu'on le
veuille ou non, il a virtuellement assis une certaine
légitimité en tant qu'interlocuteur. Je ne suis pas
plus favorable à Kabila qu'à Bemba. Le problème
ne réside pas là. Je constate simplement que
Kabila a réalisé un certain nombre de choses que
nous avions demandées, pas toutes! Ainsi, hier
matin, vers 10 heures - il n'y a pas de secret - je
l'ai appelé parce que j'avais lu dans la presse que
des enfants soldats risquaient d'être fusillés. Je lui
ai demandé si ces informations étaient correctes.
Il m'a assuré qu'il ne se passerait rien et que les
enfants soldats ne seraient pas fusillés. J'ai
également abordé d'autres sujets importants.

Si le parlement désire poursuivre sur la lancée
actuelle, je me soumettrai sans problème.

Het beste zou zijn om, zoals de heer Derycke
voorstelde, regelmatig verslag uit te brengen.

Il n'y a pas de problème. Je veux bien rapporter
tout ce que vous voulez et expliquer en fait où
nous en sommes. Je l'ai déjà fait, mais nous
pouvons encore actualiser la question. C'est
selon!

07.03 Leen Laenens (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, ik heb
ook al een werkwijze gevraagd die daarbij
aansluit. Ik heb gevraagd om meer systematisch
en ten gronde te werken. Het is precies vanuit
dezelfde bezorgdheid rond een aantal dossiers dat
ik dat soort vragen stel. Ik word er zelf ook over
ondervraagd. Er zijn wel meer mensen die
wensen dat het vredesproces te Congo vordert.
Misschien moeten we effectief een werkwijze
afspreken, zodat het niet blijft bij de stelling dat we
onze werkwijze beter zouden aanpassen aan een
aantal dossiers.

07.04 De voorzitter: Ik zou even willen

tussenkomen, niet zozeer als commissievoorzitter
maar als lid van deze commissie. Ik stel vast dat
men in het anekdotische begint te vervallen. Ik
heb namelijk de indruk, althans als ik goed ben
ingelicht, dat een aantal mensen niet graag
hebben dat deze regering een bewuste politiek
voert.

Mevrouw Laenens, ik verklaar mij nader. Ten
eerste, ik herinner me de tijd dat door de vorige
regering zelfs niet werd gesproken over Afrika.
Enkele partijen hadden wel een visie en ook een

actie op het terrein, die ze blijkbaar liefst voor
zichzelf wilden houden.

Ten tweede stel ik vast dat deze regering op dat
vlak vooruitgang boekt en door de Europese Unie
werd gevraagd om de leiding te nemen in dat
dossier. Ik was er zelf getuige van toen ook op de
Wereldbank te Washington aan de minister werd
gevraagd om de leiding te nemen in het
herstructureringsplan. Volgens mij zijn dat
positieve zaken.

Tot mijn grote spijt stel ik het volgende vast.
Mevrouw Laenens, ik heb ook mijn inlichtingen. U
wordt opgebeld uit Kampala en ik kan ongeveer
vermoeden door wie u opgebeld werd.

Ik las echter een artikel in de Oegandese pers van
bepaalde Europese parlementairen. Het gaat om
Euro-MP. Hun artikelen en interviews gegeven in
De Standaard worden naar de Oegandese pers
vertaald om te melden dat de daden van België
totaal verkeerd zijn. Ik heb het artikel bij me. De
heer Van Hecke wil blijkbaar zijn eigen actie
voeren. Hij discrediteert de regeringspolitiek, wat
als lid van de oppositie begrijpelijk is. De heer Van
Hecke zegt dat België of de heer Michel een
nieuwe Mobutu creëert in de figuur van Kabila. De
heer Van Hecke laat mensen komen naar België.
In de Oegandese "New Vision" laat hij publiceren
dat hij erbij was toen de tweede hoogstgeplaatste
persoon van de geheime diensten van Oeganda in
België was.

De heer Derycke heeft volledig gelijk als hij zegt
dat we in dit parlement het debat ten gronde
moeten voeren. Het mag niet gericht zijn op de
export van oppositiespelletjes naar het buitenland,
waarbij wordt gezegd dat alles wat België doet,
verkeerd is. We moeten laten weten dat deze
regering zeker door de meerderheid maar hopelijk
door het hele parlement gesteund wordt in haar
daden. Men kan kritiek hebben op de methode of
op bepaalde aspecten.

Onze regeringspolitiek wordt echter internationaal
gewaardeerd, anders zou de Europese Unie of de
Wereldbank niet vragen dat de minister of de
regering daarin de leiding neemt. Sommigen
vinden het blijkbaar plezant om hun eigen
interviews in het buitenland te laten vertalen met
als inhoud: "Kijk eens hoe slecht het loopt in
België!" Dat is een bijzonder bedenkelijke manier
van handelen.

Mijnheer Pinxten, ik merk dat u verwonderd bent.
Ik heb de artikels bij me. Ik wil ze u gerust
bezorgen.

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Ik ben het er met de minister volkomen over eens
dat we erover moeten nadenken op welke manier
er hier een ernstig debat kan worden gevoerd over
de grond van de zaak, over het rapport van de VN.
Dat is veel belangrijker. De exploitatie en de
uitbuiting van de rijkdommen in Congo is
belangrijker dan het spelen van spelletjes van
oppositie tegenover meerderheid, waarna die
spelletjes worden geëxporteerd.

Mijnheer de minister, verontschuldig mij voor dit
intermezzo.

07.05 Karel Pinxten (CVP): Mijnheer de

voorzitter, vooraleer te reageren, zou ik graag de
betreffende artikelen lezen. Dat is mijn gewoonte.
Het zijn namelijk geen artikelen uit een krant die
hier gelezen wordt.

07.06 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, ook ik zou graag hebben dat de
informatie volledig is. Ik heb ook contact gehad
met de heer Van Hecke. Ik luister naar wat hij te
vertellen heeft. Er is geen kloof tussen zijn ideeën
en de mijne. Ik ben wel wat verbaasd over dat
artikel. Ik wil echter alle adviezen en informatie
aanvaarden die men mij biedt, zodat ik een
persoonlijke opinie kan vormen.

Het zou principieel misschien positiever zijn
daarover vrij te kunnen spreken onder ons, maar
minder publiek.

In principe denk ik dat het beter zou zijn dat wij
daarover eens vrij met elkaar zouden kunnen
spreken, niet in het openbaar.

07.07 Karel Pinxten (CVP): Indien men daarover

een gesloten commissievergadering wil houden,
kan dat voor ons; met de afspraak dat wat in die
commissie wordt gezegd, binnen die commissie
moet blijven. Ik heb daarmee geen enkel
probleem en ik respecteer dat.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

08 Samengevoegde interpellatie en vraag van

- de heer Guido Tastenhoye tot de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse Zaken
over "de maatregelen die recent werden
genomen met betrekking tot het
controlesysteem voor de Antwerpse
diamantsector" (nr. 785)
- mevrouw Leen Laenens aan de vice-eerste
minister en minister van Buitenlandse
Betrekkingen over "het onderzoek naar Ascorp

in het licht van de activiteiten van de Task
Force" (nr. 4672)

08 [FR]Interpellation et question jointes de

- M. Guido Tastenhoye au vice-premier ministre
et ministre des Affaires étrangères sur " les
mesures prises récemment en ce qui concerne
le système de contrôle dans le secteur du
diamant à Anvers" (n° 785)
- Mme Leen Laenens au vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères sur "l'enquête
concernant Ascorp dans le cadre des activités
de la Task Force" (n° 4672)

08.01 Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK):

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister,
collega's, het is niet de eerste keer dat ik vragen
stel en interpelleer over de belangen van de
Antwerpse diamantsector, een van de
belangrijkste economische sectoren van dit land.
Zoals u weet, doe ik dit slechts met mondjesmaat.
Nu is het echter tijd om een tussentijdse balans op
te maken.

De Antwerpse diamantsector kwam immers
enkele weken geleden opnieuw onaangenaam en
onterecht in de belangstelling. Onlangs werd een
Antwerps diamantbedrijf gelieerd aan een
paramilitair netwerk, dat vooral in zuidelijk Afrika,
met name in Angola, actief zou zijn. De Brusselse
krant Le Soir heeft een rapport van de militaire
inlichtingendienst uitgebracht over de mogelijke
betrokkenheid van Belgen bij illegale
diamantwinning in die regio. De Hoge Raad voor
Diamant heeft zich zwaar gestoord aan dit
gammele rapport, dat achterhaald was en geen
harde bewijzen kon aanvoeren. Er bestaat een
vermoeden

dat wellicht niet kan worden

hardgemaakt

dat Israël deels achter die

verdachtmakingen zit, nu het zijn monopolie op de
diamanthandel in Congo is kwijtgeraakt en het
Antwerpse controle- en certificatensysteem van de
Hoge Raad voor Diamant de wereldwijde norm
aan het te worden is.

Heeft de minister aanwijzingen dat Israël achter
de schermen pogingen onderneemt om de
Antwerpse diamantsector schade toe te brengen,
in een poging om de concurrentiepositie van Tel
Aviv als werelddiamantcentrum te vrijwaren?

De minister weet dat de Kamer van
Volksvertegenwoordigers in juli 2000, zo'n tien
maanden geleden, unaniem een resolutie heeft
goedgekeurd die aandrong op maatregelen om de
positie van de Antwerpse diamantsector als
leidinggevend werelddiamantcentrum veilig te
stellen, onder meer in samenwerking met de Hoge
Raad voor Diamant en de Verenigde Naties.

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Daarin werd ook aangedrongen op een actieve
inzet van de Belgische autoriteiten. Eerder werd er
reeds een taskforce opgericht om de maatregelen
te coördineren.

Momenteel bestaan er reeds controlesystemen in
Sierra Leone, in Angola en in Congo. Ook met
Guinee werden reeds afspraken gemaakt.
Gisteren nog werd er onderhandeld met de
Centraal-Afrikaanse Republiek. Met Botswana, de
grootste diamantproducent ter wereld, zouden
onderhandelingen worden gevoerd. Ook Australië
zou al grote belangstelling hebben getoond.

Het Antwerpse controle- en certificatensysteem is
dus inderdaad op weg om de wereldnorm te
worden. Van 25 tot 27

april

2001 kwam de

Kimberley-werkgroep samen in Brussel. België
wilde daar een aantal nieuwe voorstellen lanceren.
Het Kimberley-proces bestaat uit
vertegenwoordigers van de industrie, de NGO's en
de landen die bij de diamanthandel betrokken zijn.
Op de agenda van de Kimberley-groep stond
onder meer een verplichte standaardisering van
het certificatensysteem.

Kan de minister een overzicht geven van de
maatregelen die totnogtoe werden genomen en
van de inspanningen die werden gedaan om de
controle op de diamanthandel wereldwijd te
optimaliseren? Het is immers van het grootste
belang dat de diamantsector niet zou kunnen
worden geassocieerd met illegale wapenhandel en
met steun aan rebellenbewegingen.

Het lijkt mij interessant om malafide
diamanthandelaars desnoods ook te kunnen
vervolgen voor delicten, begaan in het buitenland.
Met andere woorden, om het gerecht op dit vlak
een soort van extraterritoriale bevoegdheid te
geven naar analogie van het wetsvoorstel inzake
de wapenhandel, dat momenteel in de Kamer in
behandeling is. Ik ken de bezorgdheid van de
minister voor de belangen van de Antwerpse
diamantsector. Door deze interpellatie geef ik hem
dan ook de gelegenheid om zijn beleid terzake toe
te lichten en te evalueren.

08.02 Leen Laenens (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de minister, ik denk dat de
voortrekkersrol, die België speelt in de Task Force
bij het zoeken naar een uniform
certificatiesysteem, er moet voor zorgen dat
zaken, zoals de zaak die ik u wil voorleggen,
bestraft kunnen worden zodat het positieve werk
van de Task Force meer op de voorgrond kan
komen. Het gaat meer bepaald om een in
Antwerpen allesbehalve onbesproken figuur, de

gewezen BOB'er Willy Van Mechelen. Die zou op
dit moment in Angola werken voor de
veiligheidsdienst van een diamanthandel die
opereert onder de naam Ascorp.

In de maand juni 2000 werd de heer Van
Mechelen door de raadkamer van Antwerpen naar
de rechter doorverwezen en werd daar in
verdenking gesteld in verband met drugssmokkel.
Halverwege de jaren '90 heeft het Belgische
onderzoek naar de betrokkenheid van Van
Mechelen bij de drugstrafiek in de Antwerpse
haven hem doen verwijderen uit de BOB. Hij nam
echter geen ontslag bij de rijkswacht en hij werd
ook niet ontslagen door de rijkswacht. Indien mijn
informatie correct is, betekent dit dat hij op dit
moment in dienst is van de nieuwe federale politie.
Jarenlang heeft men niets meer van Van
Mechelen gehoord. Zoals ik daarnet zei, zou hij nu
in Angola werken in opdracht van het Angolese
diamantbedrijf Ascorp.

Ascorp kreeg het monopolie op de verkoop van
Angolese diamant en moet er nu garant voor
staan dat de Angolese diamant die op de
wereldmarkt wordt aangeboden, legaal ontgonnen
is. Het is maar de vraag of Ascorp zich daaraan
houdt, want eind 2000 verschenen de eerste
rapporten waaruit bleek dat vertegenwoordigers
van Ascorp toch bloeddiamanten van het Unita-
rebellenleger kochten. De Angolese regering
ontkende dit met klem, maar het is wel zo dat
Unita, toen het zich uit een aantal
diamantgebieden moest terugtrekken, ruw
geschat voor 250 miljoen dollar aan ruwe diamant
zou hebben meegenomen. Die diamant wordt
mondjesmaat toch nog verkocht.

Zolang het certificatiesysteem van België niet
globaal wordt toegepast, meen ik dat het een
belangrijke verantwoordelijkheid van België is om
toe te kijken op bedrijven zoals Ascorp en hun
exportactiviteiten. Mijn vraag is of dit deel uitmaakt
van de taken van de Task Force. Indien dat het
geval is en indien zou blijken dat inderdaad
diamanten uit Unita-gebied verhandeld worden,
bestaat er dan een mogelijkheid om te
sanctioneren. Indien dat het geval is, door wie zal
er worden opgetreden en op welke manier zullen
er sancties opgelegd worden?

08.03 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, gedurende de laatste maanden zijn er
zowel op nationaal als op internationaal vlak een
aantal initiatieven genomen om de handel in
conflictdiamanten te beteugelen. Op nationaal vlak
heeft de taskforce, onderdeel diamant haar
werkzaamheden voortgezet en in samenwerking

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

met de Hoge raad voor Diamant mogelijke acties
onderzocht om een einde te maken aan de illegale
diamanthandel. Een speciale dienst van het
ministerie van Buitenlandse Zaken, de Cel
Diamanten, heeft de opdracht het Belgisch beleid
inzake diamant te coördineren, en de door de
taskforce genomen maatregelen op te volgen.

Het verdient vermelding dat de internationale
gemeenschap het Belgisch systeem erkent als
een model. Dit wordt in het verslag van 21
december 2000 van het VN Monitoring Comity
voor Angola duidelijk gesteld. Andere
diamantcentra worden aangespoord het systeem
dat door België werd uitgewerkt te bestuderen.

België werkt actief mee aan alle internationale
initiatieven die tot doel hebben oorlogsdiamanten
te bestrijden en trekt in het bijzonder het voortouw
in het proces van de Kimberley Group. Deze
groepering van de voornaamste in- en
uitvoerlanden van diamant, de industrie en een
aantal NGO's heeft op 1 december 2000 van een
algemene vergadering van de Verenigde Naties
de opdracht gekregen voorstellen uit te werken
om gestalte te geven aan een internationaal
systeem voor de certificering van de ruwe
diamant. In die context heeft België onlangs op
25, 26 en 27 april te Brussel een
conferentie georganiseerd

waaraan

regeringsvertegenwoordigers van zevendertig
landen deelnamen, waaronder de Europese
Commissie, de Werelddouane-organisatie en
vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en van
de NGO's. Deze conferentie, de eerste uit een
cyclus van vijf, heeft de leden van de Kimberley
Group voor de eerste keer mogelijkheden
gegeven concrete elementen aan te reiken die
aan de grondslag moeten liggen van een
internationaal certificeringsysteem.

Er werd een ruim inventariserend onderzoek
gevoerd naar de maatregelen die door
verschillende landen genomen worden, en de
vorm die dit systeem moet aannemen werd alvast
verscherpt.

De volgende conferentie wordt begin juni in
Moskou gehouden. Tegen die tijd zouden de
deelnemers de minimumnormen van het
certificeringsysteem definitief moeten afspreken.
België zal, met haar unieke ervaring terzake, aan
deze vergadering voorstellen het voorbeeld te
volgen van het stelsel van certificaten van
oorsprong dat zij heeft helpen opbouwen met
Sierra Leone en Angola.

Wat de vragen van mevrouw Laenens betreft,

houdt de taskforce zich op de hoogte van alles wat
diamant betreft en volgt in dit kader het werk van
de experts van de Verenigde Naties van nabij, en
specifiek ook het monitoring mechanisme voor
Angola.

Wat de import van diamanten uit Angola betreft
bestaat er overeenkomstig de resoluties van de
Veiligheidsraad van de Verenigde Naties een
certificatiesysteem. Volgens dit systeem moeten
alle zendingen aan diamanten die afkomstig zijn
uit Angola vergezeld worden van een
oorsprongscertificaat, uitgereikt door de Angolese
overheid. Alles wordt in het werk gesteld om te
vermijden dat Unita-diamanten op de markt
gebracht worden. In geval van fraude kan er
gesanctioneerd worden met gevangenisstraffen
van vier maanden tot een jaar, en wordt een boete
opgelegd van twee maal de waarde van de in
beslag genomen goederen. In geval van herhaling
van misdrijf kunnen gevangenisstraffen tot twee
jaar worden opgelegd.

Voor wat Ascorp betreft, blijft de Belgische
regering erg waakzaam, zoals dat het geval is
voor alle diamanten die uit Angola geëxporteerd
worden. Tot nu toe werd geen enkel geval van
fraude door Ascorp vastgesteld.

Er moet ook vermeld worden dat het VN-
monitoring mechanisme voor Angola het
monopoliesysteem van Ascorp niet negatief heeft
beoordeeld. Zij hebben zelfs in paragraaf 235 van
hun rapport geschreven dat het controlestelsel dat
door Ascorp werd uitgewerkt als model kan dienen
voor de toekomst.

08.04 Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK):

Mijnheer de minister, ik ben tevreden met uw
antwoord. U bewees samen met uw administratie
dat u met succes inspanningen leverde om het
Belgische, het Antwerpse controle- en
certificatensysteem te propageren in een ernstige
poging om er de wereldwijde norm van te maken.
Op die manier kan het risico op zogenaamde
conflict-diamonds tot een minimum gereduceerd
worden.

Ik heb dan ook een motie ingediend - die u
misschien zal verbazen want men is dat niet
gewoon van het Vlaams Blok - die de regering op
dit vlak onze steun toezegt om de inspanningen
die ze al gedaan heeft en haar aanmoedigt om
deze inspanningen voort te zetten.

De voorzitter: De heer Tastenhoye dient een
motie van aanbeveling in die de regering steunt en
aanmoedigt deze weg verder te gaan.

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Moties
Motions

Tot besluit van deze bespreking werden volgende
moties ingediend.
En conclusion de cette discussion les motions
suivantes ont été déposées.

Een motie van aanbeveling werd ingediend door
de heer Guido Tastenhoye en luidt als volgt:
"De Kamer,
gehoord de interpellatie van de heer Guido
Tastenhoye
en het antwoord van de vice-eerste minister en
minister van Buitenlandse Zaken,
steunt de regering bij haar inspanningen om in
samenwerking met de Hoge Raad voor de
Diamant het certificatie- en controlesysteem van
de HRD wereldwijd tot standaard te maken voor
de diamanthandel, om aldus het risico op "conflict
diamonds" tot een minimum te beperken, en
moedigt de regering aan om op deze weg voort te
gaan."

Une motion de recommandation a été déposée
par M. Guido Tastenhoye et est libellée comme
suit:
"La Chambre,
ayant entendu l'interpellation de M. Guido
Tastenhoye
et la réponse du vice-premier ministre et ministre
des Affaires étrangères,
soutient le gouvernement dans ses efforts visant,
en collaboration avec le Conseil supérieur du
diamant, à imposer le système de certification et
de contrôle du CSD comme le standard mondial
du commerce du diamant, afin de limiter au
maximum le risque de "conflict diamonds", et
encourage le gouvernement à poursuivre dans
cette voie."

Een eenvoudige motie werd ingediend door
mevrouw Josée Lejeune en de heren Georges
Clerfayt, Dirk Van der Maelen en Geert Versnick.
Une motion pure et simple a été déposée par
Mme Josée Lejeune et MM. Georges Clerfayt,
Dirk Van der Maelen et Geert Versnick.

Over de moties zal later worden gestemd.
Le vote sur les motions aura lieu ultérieurement.

08.05 Leen Laenens (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de voorzitter, ter informatie, er werd
verslag gedaan over de bijeenkomst van de
Kimberley-groep in Brussel. Hebben andere
landen deze overeenkomst reeds getekend om in
dezelfde richting van België te gaan of is dat nog

te vroeg?

08.06 Minister Louis Michel: Dat is nog te vroeg.

09 Vraag van mevrouw Leen Laenens aan de

vice-eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken over "het Amerikaanse
NMD-project" (nr. 4632)

09 Question de Mme Leen Laenens au vice-

premier ministre et ministre des Affaires
étrangères sur "le projet NMD des Etats-Unis"
(n° 4632)

09.01 Leen Laenens (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de voorzitter, de relatie tussen de
Verenigde Staten en Europa werd reeds uitvoerig
toegelicht. Op de vraag van de heer Van der
Maelen in de plenaire vergadering van 3 mei 2001
heeft de minister geantwoord dat de Belgische
ministers van Buitenlandse Zaken en
Landsverdediging reeds eerder hun bezorgdheid
over het ruimteschild hebben geuit, dat het
ruimteschild steunen gevaarlijk is omdat het een
nieuwe wapenwedloop op gang zal brengen en
dat we de Amerikanen ervan moeten zien te
overtuigen af te zien van dat systeem.

Op dinsdag 8 mei 2001 was er een delegatie van
hoge ambtenaren van de ministeries van
Buitenlandse Zaken en Defensie van de
Verenigde Staten op rondreis door Europa. Dit
had vooral betrekking op de algemene
defensiepolitiek van de Verenigde Staten en
vooral over het NMD-project. Recente onthullingen
in de New York Times en andere gerenommeerde
Amerikaanse dagbladen wijzen erop dat dit
project, net zoals het vorige project onder
president Reagan, geen uitzicht op praktische
toepasbaarheid heeft, maar eerder moet worden
gezien als een middel om de eigen industrie te
subsidiëren. Het lijkt mij dan niet onbelangrijk te
weten of de minister van Buitenlandse Zaken bij
de besprekingen hetzelfde standpunt heeft
ingenomen als in de plenaire vergadering. Denkt
de minister dat dit soort gesprekken aanleiding
kan geven tot een positieve vooruitgang en dat de
regering van de Verenigde Staten nog vatbaar is
voor verandering op dit punt?

09.02 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, op dinsdag 8

mei

2001 werd een

delegatie op technisch niveau op het ministerie
van Buitenlandse Zaken ontvangen. Er werden
dus gesprekken gevoerd tussen experten van
beide departementen. Op die ontmoeting werden
voornamelijk de Amerikaanse opvattingen over de
missile defense besproken. Voor mijn diensten is
het opmerkelijk dat de nieuwe VS-administratie

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

nog geen beslissing heeft genomen over de
modaliteiten van de ontplooiing of over het soort
ruimteschild. De VS-administratie is echter wel
bereid diepgaand overleg te voeren met de
bondgenoten en bevriende naties.

De argumentatie van de VS terzake blijft dus
ongewijzigd: bescherming tegen chantage van de
zogenaamde states of concern, complementariteit
tussen de missile defense, een defensief wapen
en de klassieke offensieve afschrikkingmiddelen,
de ontplooiing van de missile defense biedt de
mogelijkheid om het aantal atoomwapens verder
te verminderen en de uitbreiding van de missile
defense tot de bondgenoten en bevriende naties
versterkt de stabiliteit op wereldvlak en verhoogt
de veiligheid in Europa. Bovendien heeft de VS-
delegatie bevestigd dat er ook onderhandelingen
met Rusland en China worden gevoerd,
voornamelijk om het antiballistisch
rakettenverdrag te amenderen. Dat is uiteraard
belangrijk. Toch denken wij dat de veiligheid een
globale aanpak vereist, die niet uitsluitend op
militaire middelen steunt, maar tevens
diplomatieke en politieke acties insluit. Voor België
mag de missile defense enkel ten dienste van de
veiligheid staan. Het moet dus het volledige stelsel
van non-proliferatie en veiligheid versterken. Dat
betekent dat de resultaten die sinds de koude
oorlog op dat gebied werden verworven, moeten
worden bewaard, en als dat tot een nieuwe
wapenwedloop zou kunnen bijdragen dan moet dit
met de grootste omzichtigheid worden gehandeld.
Aanmoedigend is echter dat de VS wezenlijk
overleg voert. Het is een belangrijke stap vooruit.
Ik ben dan ook van mening dat wij de
onderhandeling met de VS moeten blijven
voortzetten.

Ik ben dan ook van mening dat wij de
onderhandelingen met de VS moeten voortzetten.
Meer dan ooit moet de EU de kans grijpen om zijn
bezorgdheid te uiten. Het is belangrijk dat de
definitieve keuze van de Amerikaanse overheid tot
de algemene veiligheid en de non-proliferatie
bijdraagt.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

10 Vraag van mevrouw Leen Laenens aan de

vice-eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken over "de politiek inzake
Joodse nederzettingen in Gaza" (nr. 4643)

10 Question de Mme Leen Laenens au vice-

premier ministre et ministre des Affaires
étrangères sur "la politique en matière
d'implantations juives à Gaza" (n° 4643)

10.01 Leen Laenens (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, dit is
een vraag van een heel andere orde. Uit uw
rondreis van eind april hebben we duidelijk kunnen
opmaken dat het een essentiële stap was in het
zoeken naar openingen om het vastgelopen
vredesproces in de regio terug op gang te
brengen. U heeft kunnen getuigen van de
onrechtvaardige tegenstellingen tussen de
Palestijnse kampen enerzijds, en de Joodse
nederzettingen anderzijds.

Via een bericht in het dagblad Haaretz van 6 mei
vernamen we dat Ariël Sharon op 12 of 13 mei
een voorstel zou doen op de Israëlische
ministerraad om de steun aan de Joodse
nederzettingen te verhogen met ongeveer 15
miljard Belgische frank. Dat betekent een zeer
belangrijke verhoging van het gewone budget dat
reeds in het kader van een twintigjarenprogramma
aan de nederzettingen wordt besteed.
Ondertussen hebben we in hetzelfde dagblad van
11 mei kunnen lezen dat het zou gaan om een
vijfjarenprogramma. Er wordt ook gezegd dat het
de bedoeling is de veiligheid in de nederzettingen
te verhogen.

Precies in die periode hadden wij de gelegenheid
om hier in het parlement een ontmoeting te
hebben met Shlomo Ben-Ami, gewezen minister
van Buitenlandse Zaken en een van de
hoofdonderhandelaars van de Camp David-
akkoorden, wat overigens een zeer zinvol en
diepgaand debat heeft opgeleverd. Van hem
hebben we kunnen begrijpen dat een voortzetting
van de politiek van de uitbreiding van de
nederzettingen absoluut niet meer kan.

Wij zijn dan ook van mening dat dergelijke
beslissingen de situatie op het ogenblik alleen
maar kunnen verergeren. Zou het geen belangrijk
signaal zijn als u de Belgische ambassadeur naar
Brussel zou terugroepen met een vraag om uitleg
over deze, naar ons aanvoelen, negatieve evolutie
in het zoeken naar een oplossing voor de
bezettingspolitiek die nog alle dagen wordt
gevoerd?

10.02 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, ik ben van mening dat de problematiek
van de nederzettingen een centraal element is in
het debat over de hervatting van de
vredesdialoog. Het is tevens een van de
voornaamste oorzaken van het alsmaar
toenemende geweld rond de nederzettingen in
Gaza en Palestina. Ik heb vernomen dat het
Mitchell-rapport dezelfde analyse maakt en dat het

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

rapport, dat tot de bevriezing van de
bouwuitbreiding van nederzettingen oproept, een
nuttige basis voor de hervatting van de dialoog
zou kunnen zijn. Die mening wordt ook gedeeld
door Kofi Annan, met wie ik daarover heb
gesproken toen hij in ons land was. Volgens hem
vormen zowel het Mitchell-rapport als het Non-
paper van de Jordaniërs en de Egyptenaren een
goed vertrekpunt voor een nieuwe dialoog. De
Europese Unie en wijzelf moeten op die weg
voortgaan.

Net zo min als mijn Europese collega's ben ik van
oordeel dat het terugroepen van onze
ambassadeur een nuttig en gepast teken zou zijn
van ons streven naar een diplomatieke oplossing
van de crisis. Ik ben absoluut geen voorstander
van een dergelijke actie. Volgens mij zou dat een
grote politieke fout zijn die een omgekeerd effect
zou kunnen hebben.

10.03 Leen Laenens (AGALEV-ECOLO):

Mijnheer de minister, u moet toch toegeven dat dit
soort berichten totaal tegengesteld zijn aan de
aanbevelingen van de Senaatscommissie in de
Verenigde Staten, de commissie-Mitchell, om de
vredesonderhandelingen te hervatten. Op welke
manier kan die boodschap dan op een duidelijke
manier aan de Israëlische regering worden
overgebracht?

10.04 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, mevrouw, eigenlijk heb ik daar reeds
gedeeltelijk op geantwoord, toen ik het had over
de relaties tussen Europa en de VS. Ik wil daar
nog graag op inspelen. Wij moeten alles proberen
om met de VS op eenzelfde strategische
golflengte te zitten en de Israëliërs te overtuigen
van een bredere kring van onderhandelaars wat
het proces betreft. U kent dat probleem ook. U
vertolkt wat het meest problematisch is voor onze
houding tijdens het voorzitterschap. Wij hebben de
keuze. Ofwel doen wij voort en geven wij geregeld
een eerlijke beoordeling op een objectieve manier.
Doen wij dat, dan hebben wij zeer weinig kans om
partner te worden in het onderhandelingsproces.
Geven wij beoordelingen die politiek nuttig kunnen
zijn, maar die wat minder eerlijk en objectief zijn,
dan hebben wij misschien een kans dat Solana in
dat proces een rol kan spelen. Wij zitten in een
zeer ongemakkelijke positie. Ik zou het daar graag
met u eens over hebben om een goede houding te
kunnen afwegen en mijn persoonlijk standpunt
dienaangaande te bepalen. Ik zou graag totaal
eerlijk willen oordelen en mogen zeggen wat ik
feitelijk denk wat er daar gebeurt. Ik weet echter
dat, als wij dat doen, wij sommige gevoelige
vooroordelen van de Israëliërs wakker maken. Zij

hebben dan een reden om Europa niet bij het
proces te betrekken. Het is echt moeilijk. Ik moet
toegeven dat de opinies hierover in de Europese
Raad voor algemene zaken verdeeld zijn.
Sommige landen een kleine minderheid willen
systematisch een beoordeling op een eerlijke
manier uiten en de nadruk leggen op de fout van
degenen die bijvoorbeeld op een te hevige manier
reageren. Anderen zeggen voorzichtig te zijn
omdat Europa, wil het een rol spelen in het
politieke proces, meer uitgebalanceerd moet
reageren. Ik geef toe dat dit moeilijk is. Ik weet
niet wat het meest efficiënt kan zijn, al heb ik mijn
ideeën daarover. Een eerlijke beoordeling kan
alleen werken als de Amerikanen zich ook zo
opstellen. Dat is de ruimte die wij hebben.
Eigenlijk is dat geen ruimte, maar minder dan
ruimte. Het is eigenlijk geen doorgang.

Ik herhaal, ik geef toe dat het een moeilijke
opdracht is. Ik zie ook niet goed in hoe wij moeten
handelen om Europa te laten deelnemen aan het
proces. Mijn persoonlijke mening is dat Europa
een zeer belangrijke rol kan spelen om - en het zal
u verrassen - de Palestijnen ertoe te brengen ook
toegevingen te aanvaarden tijdens het proces. Als
het verzoek van Europa komt, dan bestaat de
kans om Arafat sommige stappen te doen
ondernemen. Dat is trouwens nodig. Het zal niet
volstaan alleen aan Israël te vragen om
toegevingen te doen, maar niet aan Palestina.
Men kan dat uiteraard proberen - men kan alles
proberen - maar dat zal nooit lukken.

Volgens mij moet Europa de nadruk leggen op wat
aan Palestina wordt gevraagd. Wij moeten soms
ook een en ander vragen aan Arafat.

Ik meen echter de vinger te hebben gelegd op een
belangrijk misverstand, in die zin dat Israël en
zelfs de Israëlische publieke opinie, tot de
linkervleugel toe, niet meer geloven in de goede
wil noch in de bekwaamheid van Arafat. Immers,
zij

zelfs Shlomo Ben-Ami gelooft dat

gaan

ervan uit dat niemand zoveel stappen heeft gezet
in de richting van de Palestijnse eisen als Barak
en dat niemand zo ver ging op het vlak van de
consensus. Vanuit strikt technisch oogpunt is dat
trouwens de waarheid; niemand ging ooit verder
dan hij. Zelfs tijdens de bespreking van het statuut
voor Jeruzalem legde hij verregaande
verklaringen af.

Toch weigerde Arafat het vredesakkoord te
aanvaarden en de publieke opinie meent dat hij
nooit vrede zal sluiten.

Op mijn vraag aan Arafat waarom hij de kans niet

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

heeft gegrepen om een vredesakkoord te sluiten,
antwoordde hij - en zijn antwoord is enig begrip
waard - dat hem werd gevraagd risico's te nemen
ten opzichte van zijn publieke opinie, maar dat hij
niet met zekerheid kon weten of de volgende
regering het akkoord zou eerbiedigen.

"Le jeu n'en valait pas la chandelle", dat is de
uitleg van Arafat.

Il résume en disant que c'est arrivé trop tard. Il
s'agit d'un réel problème car le malentendu est là.
Comment allons-nous faire croire à l'opinion
israélienne qu'Arafat veut vraiment la paix,
puisque celle-ci est persuadée que la méthode
pacifiste a totalement échoué, qu'il faut aller
jusqu'au bout du bras de fer et discuter après, en
position de force. Cette situation est dramatique.

En même temps, je comprends l'attitude d'Arafat.
Il me dit que s'il avait accepté, alors qu'on était
presque certain que Barak allait perdre les
élections, il allait s'exposer devant son opinion
publique pour rien, sans aucune garantie.

En vérité, je pense que le président Clinton n'a
pas bien mesuré les risques qu'il faisait prendre à
tout le processus de paix. On a été rempli
d'admiration devant la dernière tentative de
Clinton de mettre une cerise sur le gâteau de sa
présidence, si j'ose dire. Je ne sais pas s'il a
vraiment tenu compte de la réalité. Le temps
manquait.

Par exemple, Arafat nous a longuement expliqué
le fait que les accords étaient relativement
généraux et qu'un certain nombre d'éléments
concrets, de détail, manquaient. Il a demandé à
pouvoir encore discuter de ces détails par la suite.
Imaginons qu'il ait dit qu'il acceptait l'accord, il
s'exposait devant son opinion publique et puis
arrivait Sharon. Croyez-vous vraiment que Sharon
aurait respecté l'accord? Non! Et Arafat le sait
aussi. Il allait se faire "tirer dessus" par son
opinion publique au sens propre ou au sens
figuré, pour rien! C'est cela le dilemme.

Ben-Ami a une interprétation différente et j'ignore
s'il a tort ou raison: il dit qu'Arafat est
indiscutablement le chef mythique des
Palestiniens mais qu'il n'est pas un leader
politique car il n'est pas capable de clore une
négociation. A un moment donné, un leader
politique doit être capable de s'exposer à sa
propre opinion publique pour clore un accord, pour
faire la paix. Je partage assez cette analyse.

On peut débattre de manière métaphysique à ce

sujet jusqu'à demain matin. En attendant, les faits
sont là. Je reconnais que notre marge de
manoeuvre est extrêmement réduite. J'ajoute
qu'un certain nombre d'éléments m'irritent aussi.
Par exemple je l'ai vécu et mes collaborateurs
aussi il y a un réflexe d'intimidation systématique
de la part d'Israël. En d'autres termes, on a
l'impression que si vous n'êtes pas d'accord avec
eux à 100%, vous êtes contre eux. C'est très
dérangeant. Ce qui m'effraie le plus, c'est le fait
que les deux opinions publiques soient totalement
chauffées à blanc. La raison n'a plus de prise sur
elles.

On peut avancer un autre élément dans le débat:
est-ce une bonne chose que Perez soit dans le
gouvernement Sharon? Je ne le crois pas. Je
pense que la présence de cet homme, alors qu'il
n'a aucune marge de manoeuvre, prolonge
d'autant la possibilité pour une alternative politique
de nouveau plus pacifique. J'ai d'ailleurs été très
surpris par mes deux rencontres, avec Perez et
avec Sharon: ma rencontre avec Sharon était plus
positive que celle avec Perez. Pourtant je connais
bien ce dernier, je l'ai rencontré à plusieurs
reprises et j'ai toujours eu beaucoup d'admiration
pour lui. La rencontre bilatérale que j'ai faite avec
Perez était tout sauf positive. Je me suis trouvé en
face de quelqu'un qui répétait la position la plus
dure de Sharon. Par exemple, j'ai beaucoup
insisté sur la restitution du produit des taxes.

J'ai dit à Sharon: « Comment voulez-vous que
notre opinion publique comprenne que vous
fassiez main-basse sur quelque chose qui ne vous
appartient pas?» Perez a justifié cela avec un
sang-froid qui était une insulte au bon sens et à
l'honnêteté. J'ai été fort dérangé par cette
argumentation. Je lui ai demandé s'il trouvait
normal que l'Europe doive se substituer? Il m'a
répondu qu'il ne trouvait pas cela normal mais
injuste de la part de l'Union européenne. Elle ne
devrait pas le faire. Perez, un prix Nobel!

Les espaces que j'ai pressentis dans la discussion
que j'ai eue avec Sharon étaient un peu plus
positifs. J'ai également compris qu'il est inutile que
nous utilisions des discours ou des communiqués
moralisateurs vis-à-vis de Sharon pour la raison
qu'il est totalement sûr de son bon droit et de sa
morale. Il estime que son devoir moral est
d'assurer la sécurité de ses concitoyens.
Personne ne l'empêchera de le faire.

L'argument moral, général, du type éthique
classique ne peut agir sur Sharon parce qu'il
pense que sa vertu morale est meilleure que celle
des autres. Il ne sert donc à rien de parler de cela.

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Il faut aborder le problème autrement mais
certainement pas de cette manière-là.

10.05 Jacques Lefevre (PSC): Monsieur le

président, monsieur le ministre, je crois que vous
avez rencontré les gens de Peace now lorsque
vous avez fait le voyage à Jérusalem. Je pense
qu'il y a des Israéliens qui pensent différemment.
Il faudra davantage compter sur ces gens-là. Vous
avez confirmé que les colonies de peuplement
dans les villages de Palestine sont sûrement un
des problèmes majeurs. Comme je lis
attentivement tous les mails que m'envoie Peace
now, j'ai appris qu'il y a 6.000 nouveaux
logements en construction dans les colonies de
peuplement et qu'il y en a encore 3.000
inoccupés. Cela signifie que de nouveaux colons
vont encore arriver. M. Sharon avait pourtant dit
dans la presse à l'époque qu'il allait arrêter ces
colonies de peuplement. Apparemment, ce n'est
pas le cas!

Il est clair que si ce conflit est géré par les
opinions publiques, on n'en sortira pas. Une autre
solution serait de trouver dans les deux camps
des gens qui sont capables de mener une autre
politique. Je pense que Peace Now est capable de
le faire du côté israélien. Il faudrait trouver
l'équivalent du côté palestinien. Dans le Monde du
10 mai, je lis qu'Arafat doit faire face à une
contestation grandissante. Il est de plus en plus
contesté également. Mais comme le dit l'article,
cela ne donne que du pouvoir à des plus
extrémistes que M. Arafat. Si la Belgique pouvait
au moins jouer avec des mouvements comme
Peace Now, ce serait déjà beaucoup.

10.06 Louis Michel, ministre: J'ai d'ailleurs

annoncé, dans les interviews de cette tournée,
qu'on mettrait en oeuvre des programmes people
to people etc. J'ai déjà pris contact avec les deux
communautés dans ce but-là.

Vous avez raison. Mais, sans noircir le tableau, je
pense devoir vous dire que l'opinion publique
israélienne, aujourd'hui et tant que des ministres
travaillistes seront dans le gouvernement de
Sharon, est loin de pouvoir initier un mouvement
parce que même des personnalités qui sont des
humanistes comme nous sont convaincues que la
méthode classique de paix n'est pas la bonne.

Ces gens sont dans une situation très délicate et il
faut rester sur ses gardes! Si nous l'Union
européenne

ne qualifions que des gens

comme Shlomo Ben-Ami qui croient encore aux
vertus du dialogue, comme interlocuteurs, on va
les réduire à néant.

Quand on fait venir des gens pour réaliser un
échange, il faut aussi faire venir ceux qui
soutiennent Sharon et parler avec eux. Il n'est pas
sain de ne parler qu'avec l'opposition. Vous allez
avoir un problème majeur vis-à-vis de Sharon.

J'espère qu'à un moment donné les travaillistes
sortiront de ce gouvernement afin de prouver que
la formule Sharon n'a pas non plus donné les
résultats escomptés.

En attendant, que pouvons-nous faire de positif?
On peut faire plusieurs choses et j'ai fait un
rapport à ce sujet au Conseil européen lors de la
réunion informelle qui s'est tenue en Suède.

Tout d'abord, il est bon que les ministres
européens, à tour de rôle, rencontrent tout le
monde et qu'ils posent les bonnes questions pour
produire un effet répétitif. Chaque fois que vous
posez une question un peu directe à Sharon, il
doit répondre. Plus il devra répondre, plus il devra
assouplir ses réponses. Il faut aussi le faire de
l'autre côté.

Par ailleurs, comme vous le dites, il faut utiliser les
prochains mois pour faire du people to people
massivement. Si tous les pays européens
agissent de cette manière, vous aurez un effet
multiplicateur. Il faudra bien que les travaillistes
sortent un jour ou l'autre de ce gouvernement
pour redonner une chance à une alternative
politique qui veuille en revenir à l'autre méthode.

Lorsque je suis rentré, j'ai rendu visite à la
communauté juive en Belgique. Il y a dans cette
communauté des gens qui ne sont pas du tout
suspects, qui ont un sens démocratique
excessivement développé et qui sont très
respectueux des Droits de l'Homme. Or je me
rends compte qu'il est difficile de convaincre. Pour
le moment ils sont sous le choc. Ils ne croient plus
en la méthode des pacifistes.

L'incident est clos.
Het incident is gesloten.

11 Vraag van de heer Guido Tastenhoye aan de

vice-eerste minister en minister van
Buitenlandse Zaken over "het visumincident
tussen België en Rusland" (nr. 4647)

11 Question de M. Guido Tastenhoye au vice-

premier ministre et ministre des Affaires
étrangères sur "l'incident entre la Belgique et la
Russie à propos de visas" (n° 4647)

11.01 Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK):

CRIV 50

COM 478

16/05/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, de
voorbije dagen zijn de relaties tussen België en
Rusland wat gespannen geweest omdat de
Belgische regering had besloten om gedurende
twee weken geen visa meer te verlenen aan
Russische staatsburgers die naar België wilden
afreizen. Op die manier wilde ons land Rusland
onder druk zetten om twee zaken te bereiken.

Ten eerste, men moest iets doen aan de instroom
van asielzoekers uit Rusland, die nog altijd zeer
hoog is. In het begin van dit jaar kwamen per
maand meer dan 200 asielzoekers uit Rusland in
ons land aan. Vorig jaar hebben wij een kwart van
alle Russische asielzoekers in de hele Europese
Unie hier over de vloer gekregen.

Ten tweede, er zijn nog altijd meer dan 3.500
Russische asielzoekers op ons grondgebied die
geen asielzoekers zijn, maar illegalen, want hun
procedure is beëindigd. Zij zijn uitgeprocedeerd en
moeten naar hun vaderland terugkeren, maar
Rusland maakt daar problemen over en wil deze
afgewezen asielzoekers niet terugnemen. Daarom
heeft België terecht een beetje druk op de ketel
gezet en een incident uitgelokt rond de
visumplicht.

Deze maatregel is in Moskou hard aangekomen.
Omdat de ambassadeur in Tsjetsjenië was, moest
de tweede in bevel op het matje komen bij het
Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken en
kreeg hij daar een nota overhandigd. Kortom, de
situatie dreigde even uit de hand te lopen tot
staatssecretaris Annemie Neyts, al dan niet
toevallig, eind vorige week in Moskou was om te
proberen deze zaak op te lossen. Naar verluidt
zou dat met succes zijn gebeurd. De Russen
zouden eindelijk hun medewerking hebben
toegezegd. Er zou zijn afgesproken dat een
werkgroep van Russische ambtenaren deze week
naar ons land zou komen. Ik hoop van u te
vernemen of deze Russische diplomaten al in
België zijn aangekomen of dat dit staat te
gebeuren. Het zou de bedoeling zijn om hier een
ad hoc-mechanisme op te zetten om de
afgewezen asielzoekers alsnog de nodige
documenten te verlenen om naar Rusland terug te
keren. Intussen meen ik begrepen te hebben dat
België in ruil daarvoor zou hebben beloofd om de
maatregel om geen visa meer aan de Russen af
te leveren, in te trekken. Het is mij niet duidelijk of
die maatregel op dit ogenblik al is ingetrokken of
dat het zal gebeuren nadat er een akkoord is met
de delegatie uit Moskou over die
"terugnameplicht" van illegale Russen.

Mijnheer de minister, kunt u een overzicht geven

van de gebeurtenissen en de opgeleverde
resultaten?

11.02 Minister Louis Michel: Mijnheer de

voorzitter, collega's, de problematiek van de
samenwerking met Rusland inzake de illegale
immigratie staat reeds een aantal maanden op de
agenda.

In december vorig jaar heeft de eerste minister bij
zijn Russische evenknie zijn beklag gemaakt over
netwerken die emigratie vanuit Moskou naar
België organiseren. Gelet op het grote aantal
Russische asielzoekers werd deze problematiek
voor ons steeds dringender.

Op 12 februari 2001 heb ik de ambassadeur van
de Russische federatie ontboden. Ik heb er bij
hem op aangedrongen dat zijn diensten beter met
de betrokken Belgische instellingen zouden
samenwerken. De terugkeer van een aantal
uitgewezen Russische asielzoekers stuitte immers
op administratieve belemmeringen bij de
ambassade van de Russische federatie. Naar
aanleiding van dit gesprek werd op
21 februari 2001 een afvaardiging van de
Belgische betrokken instellingen voor een bezoek
aan de Russische ambassade uitgenodigd om te
onderzoeken op welke manier de problemen
konden worden opgelost. Het bezoek heeft niet tot
het verhoopte resultaat geleid. Op 23 april 2001
heeft de eerste minister zelf de Russische
ambassadeur te Brussel ontboden. Het werd
steeds duidelijker dat om schot in de zaak te
krijgen een rechtstreekse dialoog met de
autoriteiten van deze ambassade wenselijk was.
Tijdens zijn bezoek aan Moskou op 23 en 24 april
2001 heeft de minister van Binnenlandse Zaken
de problematiek diepgaand kunnen bespreken. Hij
verkreeg dat een groep deskundigen van beide
landen binnen de maand zouden bijeenkomen om
een ad hoc-oplossing te vinden voor het probleem
van de terugkeer van uitgewezen asielzoekers.
Alhoewel dit een positief perspectief leek, zouden
de resultaten van de bijeenkomst naar alle
waarschijnlijkheid ontoereikend zijn geweest.

Op 4 mei heeft de Ministerraad besloten de afgifte
van visa door de Belgische ambassade in Moskou
voorlopig op te schorten, behalve voor humanitaire
redenen of voor personen die naar de Europese
Unie en de NAVO reizen.

Op 11 mei reisde staatssecretaris Neyts naar
Moskou. Het was een vooraf vastgelegd bezoek
ter voorbereiding van ons voorzitterschap van de
Europese Unie. Mevrouw Neyts heeft zich
ingespannen om een dubbel probleem op te

16/05/2001

CRIV 50

COM 478

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

lossen: enerzijds, het probleem van de
samenwerking in de strijd tegen de illegale
immigratie waarvoor wij op het ons beloofd
bezoek van Russische deskundigen wachten en
anderzijds, de problematiek van de afgifte van
visa door onze ambassade te Moskou. Tijdens de
onderhandelingen hebben de eerste minister en
ikzelf telefonisch contact gehad om druk uit te
oefenen en resultaat te boeken. Het overleg van
mevrouw Neyts maakte het mogelijk dat de
sluiting van de visa-afdeling op de consulaire
sectie van de Belgische ambassade te Moskou
niet werd verlengd. De Russen hebben zich ertoe
verbonden een ad hoc-oplossing uit te werken met
het oog op de zending van Russische
deskundigen naar Brussel. Deze zending zal
vroeger plaatsvinden dan gepland was. Ik citeer
het proces-verbaal: "De Russische partij zal voor
de vergadering van de werkgroep op 17 en
18 mei 2001 mechanismen van snelle identificatie
en afgifte van documenten uitwerken ten einde
Russische burgers die zich illegaal op het
Belgische grondgebied bevinden terug te sturen.
De Russische partij verbindt zich ertoe die
personen op te vangen. Het mechanisme zal in
werking treden naar gelang en in afwachting van
de amendering van de overeenkomstige
wetteksten".

Mijnheer de voorzitter, collega's, alles moet in het
werk worden gesteld om samen met de Russische
deskundigen die deze week verwacht worden tot
een nauwere samenwerking te komen. Globaal
genomen zijn onze betrekkingen met Rusland
goed. We willen dit zo te houden en uit te breiden.
Dat is een prioriteit van ons buitenlands beleid. Dit
vereist echter dat beide partijen een inspanning
leveren om begrip te hebben voor de wetmatige
belangen van de andere partij. Ik heb het gevoel
dat we op dit punt grote vooruitgang hebben
geboekt. Deze vooruitgang moet echter worden
voortgezet.

11.03 Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK):

Mijnheer de minister, als ik uw antwoord goed
begrepen heb, dan moeten de Russen nog aan
hun wetgeving sleutelen opdat er een oplossing
voor dit probleem zou kunnen worden gevonden.
Het zal dus waarschijnlijk nog een tijdje duren. Ik
hoop dan ook dat de Belgische regering net als u
zelf, vooral nu u vanaf juli voorzitter wordt van de
ministers van Buitenlandse Zaken, de druk op de
ketel zal houden opdat de Russische overheid
snel tot resultaten zou kunnen komen.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

De openbare commissievergadering wordt
gesloten om 18.01 uur.
La réunion publique de commission est levée à
18.01 heures.

CRABV 50