KAMER
-3
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2000
2001
CHAMBRE
-3
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
CRIV 50 COM 318
CRIV 50 COM 318
V
OORLOPIGE VERSIE
N
IET CITEREN ZONDER BRONVERMELDING
De definitieve versie, op wit papier, bevat de
bijlagen en het tweetalige beknopt verslag.
V
ERSION PROVISOIRE
N
E PAS CITER SANS MENTIONNER LA SOURCE
La version définitive, sur papier blanc, comprend les
annexes et le compte rendu analytique bilingue
B
ELGISCHE
K
AMER VAN
V
OLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
HAMBRE DES
R
EPRÉSENTANTS
DE
B
ELGIQUE
I
NTEGRAAL
V
ERSLAG
C
OMPTE
R
ENDU
I
NTEGRAL
C
OMMISSIE VOOR DE
S
OCIALE
Z
AKEN
C
OMMISSION DES
A
FFAIRES SOCIALES
woensdag mercredi
29-11-2000 29-11-2000
14:15 uur
14:15 heures
De teksten werden nog niet door de sprekers nagezien. Zij
kunnen hun correcties schriftelijk
meedelen vóór
Les textes n'ont pas encore été révisés par les orateurs.
Ceux-ci peuvent communiquer leurs corrections par écrit
avant le
01/12/2000, om 16 uur
aan de Dienst Parlementaire Handelingen.
01/12/2000, à 16 heures
au Service des Annales parlementaires.
Fax: 02 549 88 47
e-mail: CRIV.CRABV.correcties@deKamer.be
Fax: 02 549 88 47
e-mail: CRIV.CRABV.corrections@laChambre.be
KAMER
-3
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2000
2001
CHAMBRE
-3
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
AGALEV-ECOLO
Anders gaan leven / Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales
CVP Christelijke
Volkspartij
FN Front
National
PRL FDF MCC
Parti Réformateur libéral Front démocratique francophone-Mouvement des Citoyens pour le Changement
PS Parti
socialiste
PSC Parti
social-chrétien
SP Socialistische
Partij
VLAAMS BLOK
Vlaams Blok
VLD
Vlaamse Liberalen en Democraten
VU&ID Volksunie&ID21
Afkortingen bij de nummering van de publicaties :
Abréviations dans la numérotation des publications :
DOC 50 0000/000 Parlementair document van de 50e zittingsperiode + nummer
en volgnummer
DOC 50 0000/000
Document parlementaire de la 50e législature, suivi du n° et du
n° consécutif
QRVA
Schriftelijke Vragen en Antwoorden
QRVA
Questions et Réponses écrites
CRIV
Integraal Verslag (op wit papier, bevat de bijlagen en het
beknopt verslag, met kruisverwijzingen tussen Integraal en
Beknopt Verslag)
CRIV
Compte Rendu Intégral (sur papier blanc, avec annexes et
CRA, avec renvois entre le CRI et le CRA)
CRIV
Voorlopige versie van het Integraal Verslag (op groen papier)
CRIV
Version Provisoire du Compte Rendu Intégral (sur papier vert)
CRABV Beknopt Verslag (op blauw papier)
CRABV Compte
Rendu Analytique (sur papier bleu)
PLEN
Plenum (witte kaft)
PLEN
Séance plénière (couverture blanche)
COM
Commissievergadering (beige kaft)
COM
Réunion de commission (couverture beige)
Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail : alg.zaken@deKamer.be
CRIV 50
COM 318
29/11/2000
KAMER
-3
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2000
2001
CHAMBRE
-3
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
i
INHOUD
SOMMAIRE
Mondelinge vraag van de heer Guy D'haeseleer
aan de vice-eerste minister en minister van
Werkgelegenheid over "de eenmaking van de
sociale inspecties" (nr. 2743)
1
Question orale de M. Guy D'haeseleer à la vice-
première ministre et ministre de l'Emploi sur
"l'unification des inspections sociales" (n° 2743)
1
Sprekers:
Guy D'haeseleer, Laurette
Onkelinx, vice-eerste minister en minister van
Werkgelegenheid
Orateurs:
Guy D'haeseleer, Laurette
Onkelinx, vice-première ministre et ministre
de l'Emploi
Mondelinge vraag van mevrouw Greta D'Hondt
aan de vice-eerste minister en minister van
Werkgelegenheid over "de rechterlijke
tussenkomst op eenzijdig verzoekschrift bij
collectieve conflicten" (nr. 2787)
2
Question orale de Mme Greta D'Hondt à la vice-
première ministre et ministre de l'Emploi sur
"l'intervention judiciaire sur requête unilatérale
lors de conflits collectifs" (n° 2787)
2
Sprekers: Greta D'Hondt, Laurette Onkelinx,
vice-eerste minister en minister van
Werkgelegenheid
Orateurs: Greta D'Hondt, Laurette Onkelinx,
vice-première ministre et ministre de l'Emploi
CRIV 50
COM 318
29/11/2000
KAMER
-3
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2000
2001
CHAMBRE
-3
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
1
COMMISSIE VOOR DE SOCIALE
ZAKEN
COMMISSION DES AFFAIRES
SOCIALES
van
WOENSDAG
29
NOVEMBER
2000
14:15 uur
______
du
MERCREDI
29
NOVEMBRE
2000
14:15 heures
______
La séance est ouverte à 14.19 heures par M. Joos
Wauters, président.
De vergadering wordt geopend om 14.19 uur door
de heer Joos Wauters, voorzitter.
01 Mondelinge vraag van de heer Guy
D'haeseleer aan de vice-eerste minister en
minister van Werkgelegenheid over "de
eenmaking van de sociale inspecties" (nr. 2743)
01 Question orale de M. Guy D'haeseleer à la
vice-première ministre et ministre de l'Emploi
sur "l'unification des inspections sociales"
(n° 2743)
01.01 Guy D'haeseleer (VLAAMS BLOK):
Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, in het
kader van de grote Copernicushervorming van de
federale overheidsdiensten zou ook de herindeling
van de ministeries behandeld worden. Ook de
eventuele samensmelting van de arbeidsinspectie
en de sociale inspectie zou reeds ter sprake
gekomen zijn op het kernkabinet van 20
november jongstleden. Volgens berichten zou u
zich verzetten tegen een fusie van deze twee
inspectiediensten, die dan eventueel bij de
minister van Sociale Zaken zouden worden
ondergebracht.
Ik had graag een antwoord op de volgende
vragen. Is het de bedoeling van de regering om in
het kader van de Copernicushervorming beide
inspectiediensten samen te voegen? Verzet de
minister zich tegen een mogelijke samensmelting?
Wat zijn de exacte redenen? Welke plannen heeft
de regering met de inspectiediensten van de
sociale parastatalen, zoals de RVA? Worden ook
hier structurele wijzigingen in het vooruitzicht
gesteld?
01.02 Minister Laurette Onkelinx: Mijnheer de
voorzitter, de voorstellen die werden gedaan door
de consultanten binnen de Copernicus-hervorming
beoogden inderdaad het integreren van alle
inspecties in een gespecialiseerd agentschap.
Ingevolge de bilaterale besprekingen met de
minister van Ambtenarenzaken, werd de inspectie
van de sociale wetgeving uit deze fusie getrokken
om de volgende redenen.
Ten eerste, de eigenheid van de aard van de
opdrachten van de ISW pleit voor een nauwe
band tussen deze administratie en het ministerie
van Tewerkstelling en Arbeid. De taken van de
controleurs in de bedrijven zijn inderdaad in de
eerste plaats georiënteerd naar preventie en
informatie. Bijgevolg dient een nauwe link
gewaarborgd te worden tussen die controleurs en
de personen die de reglementeringen
neerschrijven binnen het bestuur van de
Arbeidsreglementering en de juridische dienst.
Vermits de ISW het bestuur is dat het best
eventuele toepassingsproblemen van de
reglementering binnen de bedrijven kan
aanduiden, zou het natuurlijk gepast zijn in een
nauwe samenwerking te voorzien tussen de
inspectie en de algemene diensten, en ook met de
diensten voor de bevordering van de arbeid die de
informatie en de sensibilisatie van werknemers en
werkgevers verzekeren.
Vermits de ISW waakt over de goede toepassing
van de collectieve arbeidsovereenkomsten,
moeten haar directeur-generaal en diens
ambtenaren rechtstreekse contacten kunnen
onderhouden met de paritaire comités en met de
sociale gesprekspartners.
Ten tweede, deze specifieke preventieve
opdracht, die trouwens gewenst werd in de
conventies van de IAO, zal overigens slechts echt
doeltreffend zijn indien ze gecombineerd wordt
met repressiemacht. Alleen deze macht verplicht
de werkgevers de preventie ernstig op te vatten.
Ten derde, een andere eigenheid van de ISW is,
dat de beoordelingsmarge van deze inspectie
ruimer is dan bij andere inspecties. Wanneer een
werkgever bijvoorbeeld zijn bijdragen voor de
29/11/2000
CRIV 50
COM 318
KAMER
-3
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2000
2001
CHAMBRE
-3
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
2
sociale zekerheid niet betaalt, is er rechtstreeks
inbreuk en kan er onmiddellijk gesanctioneerd
worden.
Als een controleur van de ISW illegale arbeid
vaststelt, zal hij onmiddellijk de nodige
maatregelen treffen. Wanneer een inspecteur
echter, bijvoorbeeld, tussenbeide moet komen in
een geschil over een stuk arbeidsreglementering,
dan moet hij tegelijk rekening houden met het
belang van de werknemer en met de
economische realiteit van het bedrijf. Hij moet
trachten de partijen te verzoenen en mocht hij
daarbij in bepaalde gevallen mislukken, dan zal
het geschil voor het gepaste paritaire comité
worden gebracht.
Al deze kwesties werden binnen de regering
opnieuw besproken en de minister van Sociale
Zaken en ikzelf zijn overeengekomen om een
betere samenwerking tussen de inspectiediensten
te verzekeren, liever dan over te gaan tot een
functionele fusie van de diensten. Het is binnen
deze betere samenwerking tussen de inspecties
dat men de besprekingen over de inspecties van
de parastatalen opnieuw moet plaatsen.
01.03 Guy D'haeseleer (VLAAMS BLOK):
Mijnheer de voorzitter, ik dank de minister voor dit
antwoord. Ik onthoud dat de ISW uit de complete
integratie van de inspectiediensten werd gelicht,
naar zeggen van de minister omwille van een
aantal specifieke taken inzake voorlichting en
preventie. Ik hoop dat de geplande betere
samenwerking tussen deze verschillende
inspectiediensten zal toelaten dat er een
operationeler, efficiënter en doeltreffender beleid
zal worden gevoerd, zeker inzake zwartwerk. Ik
hoop ook dat die eventuele betere samenwerking
op tijd en stond zal worden geëvalueerd. Mocht
dan blijken dat eventueel een volledige fusie
efficiënter zou zijn, dan kan dit ook best
geschieden. Ik denk niet dat het hier past dat men
krampachtig vasthoudt aan de eigen
inspectiediensten: dat zou in deze geen goede
zaak zijn.
Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
02 Mondelinge vraag van mevrouw Greta
D'Hondt aan de vice-eerste minister en minister
van Werkgelegenheid over "de rechterlijke
tussenkomst op eenzijdig verzoekschrift bij
collectieve conflicten" (nr. 2787)
02 Question orale de Mme Greta D'Hondt à la
vice-première ministre et ministre de l'Emploi
sur "l'intervention judiciaire sur requête
unilatérale lors de conflits collectifs" (n° 2787)
02.01 Greta D'Hondt (CVP): Mijnheer de
voorzitter, mevrouw de minister, tot mijn spijt doe
ik de vaststelling dat de laatste jaren meer en
meer werkgevers die met collectieve acties
worden geconfronteerd, hun toevlucht zoeken tot
de procedure van eenzijdig verzoekschrift in kort
geding bij de voorzitter van de rechtbank van
eerste aanleg. Des te verontrustender is het
gemak waarmee dergelijke vorderingen
ontvankelijk worden verklaard. Dit is opmerkelijk
omdat het hier om een uitzonderingsprocedure
gaat in drievoudig opzicht: ten eerste, het gaat om
een kortgedingprocedure, dus met spoedeisend
karakter; ten tweede, er is een eenzijdig
verzoekschrift, waarvoor noodzakelijkheid vereist
is en, ten derde, het betreft die zaken die ertoe
strekken een toekomstige aantasting van
vermeende rechten te vrijwaren.
Zowel het Internationaal Verdrag inzake
Economische, Sociale en Culturele Rechten van
de UNO en het Europees Sociaal Handvest van
de Raad van Europa erkennen het recht tot staken
en ook het recht tot het voeren van een collectieve
actie. De Belgische regering, net zoals de
regeringen van de andere landen, dient bij deze
twee toezichthoudende organen rapporten in te
dienen met betrekking tot de implementatie van
zowel het Internationaal Verdrag inzake
Economische, Sociale en Culturele Rechten als
het Europees Sociaal Handvest.
Het comité dat toeziet op de naleving van het
Europees Sociaal Handvest vraagt zich in zijn
conclusies in de veertiende en de vijftiende cyclus
af of België met zijn rechterlijke praktijk om een
staking te verbieden onder verbeurte van een
dwangsom via de procedure van het eenzijdig
verzoekschrift, wel zijn verdragrechterlijke
verplichtingen ex artikel 6 paragraaf 4 van het
Europees Sociaal Handvest naleeft. Het betreft
hier niet zomaar een opmerking of een conclusie,
want het comité heeft zijn positief oordeel over de
naleving van dit verdragsartikel door de Belgische
Staat opgeschort.
De verklaring van deze opschorting zou te vinden
zijn in het feit dat de Belgische regering te
gebrekkige informatie verschafte aan het comité
over de omvang van het fenomeen. Het comité
wou, blijkens de informatie waarover ik beschik,
vernemen hoeveel beschikkingen in kort geding
op eenzijdig verzoekschrift terzake onder
verbeurte van een dwangsom gewezen werden.
De Belgische regering zou dus in het laatst
ingediende rapport hieromtrent geen statistische
CRIV 50
COM 318
29/11/2000
KAMER
-3
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2000
2001
CHAMBRE
-3
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
3
gegevens verstrekt hebben. In de toekomst, en
dat weet ik wel, mevrouw de minister, zou de
"Collectieve Klachtenprocedure" de Belgische
representatieve werknemersorganisaties, in casu
de vakbonden, in staat moeten stellen een klacht
in te leiden tegen de Belgische Staat om de
rechterlijke praktijk te toetsen aan dit
verdragsartikel.
In deze commissie werden door verschillende
fracties waaronder de onze, vroeger al vragen
gesteld inzake het beroep doen door de
werkgevers op de procedure van het eenzijdig
verzoekschrift bij collectieve conflicten. Als
antwoord daarop deelde de minister van
Werkgelegenheid mee dat dit punt ook op de
agenda zou geplaatst worden van het sociaal
overleg dat nu nog loopt.
Vandaar dus mijn vragen, mevrouw de minister.
Ze zijn niet zozeer bedoeld als een kritiek op de
minister van Werkgelegenheid maar eerder een
vraag aan de minister van Justitie, als appel op de
wet en aan de minister van Werkgelegenheid, als
appèl op haar bevoegdheid voor collectieve
conflicten en voor het sociaal overleg.
Mijn vraag is zeer concreet. Hoeveel
beschikkingen werden er in kort geding op
eenzijdig verzoekschrift van de werkgever onder
verbeurte van een dwangsom gewezen in 1999 en
tot op vandaag in 2000?
Is deze mogelijkheid om beroep te doen op een
procedure van eenzijdig verzoekschrift op dit
ogenblik zoals u hebt meegedeeld onderwerp
van het moeizaam op gang komend sociaal
interprofessioneel overleg? Vanaf wanneer wordt
de collectieve klachtenprocedure, waarnaar ik in
mijn vraag heb verwezen, een wettelijk instrument
in ons land? Moet de Belgische wetgever een
aanvullend protocol bij Europa indienen om die
collectieve klachtenprocedure goed te keuren? Zo
ja, welke timing is hiervoor vooropgesteld?
02.02 Laurette Onkelinx, ministre: Monsieur le
président, il ne me sera pas possible de répondre
complètement à la question posée par Mme
D'hondt, notamment en ce qui concerne les
chiffres relatifs à l'utilisation de la requête
unilatérale durant les années 1999-2000. J'ai
interpellé mon collègue, le ministre de la Justice,
qui m'a signalé qu'il interrogeait les procureurs
généraux afin d'obtenir les chiffres souhaités.
J'espère pouvoir communiquer ces informations
rapidement.
Pour ce qui concerne le protocole additionnel à la
charte sociale européenne qui prévoit, comme
vous l'avez dit, un système de réclamation
collective, la procédure de ratification est toujours
en cours. Ce protocole a été signé par la Belgique
le 14 mai 1996 et la loi fédérale d'assentiment est
datée du 26 juin 2000. A l'heure actuelle, la
procédure de ratification est suspendue dans
l'attente du décret d'assentiment de la
Communauté flamande. D'après la liste fournie
par la Communauté flamande, la procédure n'a
pas encore été initiée. Nous avons besoin de cet
instrument. Pour le moment, il est impossible de
prévoir un calendrier pour la ratification de cet
instrument mais nous insistons pour que
l'ensemble des entités fédérées puissent voter le
décret d'assentiment.
Il est évident que le système de réclamation
collective n'entrera en vigueur qu'après la
ratification du protocole additionnel.
Enfin, pour ce qui concerne la discussion sur les
requêtes unilatérales en matière de conflits
collectifs, comme chacun le sait, les organisations
syndicales sont très demanderesses d'une
modification du système. Je ne sais pas si ce
point a été retenu comme pouvant faire l'objet
d'un accord dans le cadre de la concertation telle
qu'elle s'organise actuellement. Nous le saurons
peut-être ce soir puisque la concertation sociale
se terminera aujourd'hui si tout va bien.
En tout cas, des discussions sont en cours
actuellement. J'en veux pour preuve une
proposition de loi déposée au Sénat qui fait l'objet
d'un dialogue entre les parlementaires et les
partenaires sociaux.
02.03 Greta D'Hondt (CVP): Mijnheer de
voorzitter, mevrouw de minister, we moeten nog
zien hoe we dit concreet moeten verwezenlijken.
Hier is de vraag gemeenschappelijk gesteld en
wordt ze gemeenschappelijk beantwoord. Kunnen
wij hier afspreken dat wij die gegevens bij het
verslag van deze commissie binnen een redelijke
termijn ontvangen zodat we de minister van
Justitie niet opnieuw moeten ondervragen?
Mevrouw de minister, uiteraard moest het
cijfermateriaal niet van uw departement, maar van
het departement van Justitie komen. Ik kan heel
goed begrijpen dat wanneer de Belgische regering
niet in staat was om dit materiaal aan Europa te
geven, men ook niet in staat was tussen het
indienen van de vraag en vandaag deze cijfers
aan mij over te maken, zoniet zou men ze
waarschijnlijk eerst aan Europa hebben
29/11/2000
CRIV 50
COM 318
KAMER
-3
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2000
2001
CHAMBRE
-3
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
4
overgemaakt, voordat men ze hier zou hebben
voorgesteld.
Ik vind het wel belangrijk om de impact van deze
zaak te kennen. Ik noteer dat de minister van
Justitie de cijfers aan de procureurs-generaal
heeft gevraagd. Als we op een redelijke termijn
geen antwoord krijgen, dan zullen wij de minister
van Justitie daaraan herinneren.
Mevrouw de minister; ik noteer met onaangename
verwondering dat de ratificering voor een deel
wordt gehypothekeerd door het feit dat men in
Vlaanderen in gebreke blijft inzake het verlenen
van de nodige adviezen of wetgevend werk. Wij
zullen de collega's in Vlaanderen daarop attent
maken.
Mevrouw de minister, ik verwees naar het sociaal
overleg omdat naar aanleiding van andere vragen,
onder andere van mijzelf, u voordien had gezegd
dat de regering ook inspanningen zou hebben
geleverd om dit op de agenda van het sociaal
overleg te krijgen. Ik versta uit uw antwoord dat u
tot nu toe niet weet of dit het onderwerp uitmaakt
van het officieel overleg dat misschien in de
eerstkomende uren kan worden afgerond. Naar
aanleiding van vorige vragen had ik begrepen dat
de regering, die zich niet mengt in het debat
tussen werkgevers en vakbonden, maar wel weet
dat we hier een juridisch probleem hebben ook
naar de Europese instanties toe bij de partners
zou hebben aangedrongen om voor het te
gemakkelijk beroep doen op de rechtbank bij
eenzijdig verzoekschrift, een oplossing te zoeken.
Ik noteer uw antwoord. Het zou zeer spijtig zijn
mocht men dit niet hebben gedaan.
Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
De openbare commissievergadering wordt
gesloten om 14.42 uur.
La réunion publique de commission est levée à
14.42 heures.
Document Outline