CRABV 51 COM 930
CRABV 51 COM 930
C
HAMBRE DES REPRÉSENTANTS
DE
B
ELGIQUE
B
ELGISCHE
K
AMER VAN
V
OLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
OMPTE
R
ENDU
A
NALYTIQUE
B
EKNOPT
V
ERSLAG
C
OMMISSION DE LA
S
ANTÉ PUBLIQUE
,
DE
L
'E
NVIRONNEMENT ET DU
R
ENOUVEAU DE LA
S
OCIÉTÉ
C
OMMISSIE VOOR DE
V
OLKSGEZONDHEID
,
HET
L
EEFMILIEU EN DE MAATSCHAPPELIJKE
H
ERNIEUWING
mardi dinsdag
25-04-2006 25-04-2006
Après-midi Namiddag

CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
i


SOMMAIRE
INHOUD
Question de Mme Sabien Lahaye-Battheu au
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique sur "les hôtels hospitaliers" (n° 10822)
1
Vraag van mevrouw Sabien Lahaye-Battheu aan
de minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid over "de zorghotels" (nr. 10822)
1
Orateurs: Sabien Lahaye-Battheu, Rudy
Demotte
, ministre des Affaires sociales et de
la Santé publique
Sprekers: Sabien Lahaye-Battheu, Rudy
Demotte
, minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Question de Mme Dominique Tilmans au ministre
des Affaires sociales et de la Santé publique sur
"le SMUR de Virton" (n° 11086)
2
Vraag van mevrouw Dominique Tilmans aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "de MUG van Virton" (nr. 11086)
2
Orateurs:
Dominique Tilmans, Rudy
Demotte, ministre des Affaires sociales et de
la Santé publique
Sprekers:
Dominique Tilmans, Rudy
Demotte, minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Question de Mme Talbia Belhouari au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur
"l'augmentation des IVG chez les adolescentes et
le suivi médical des jeunes mères et de leurs
enfants" (n° 11090)
5
Vraag van mevrouw Talbia Belhouari aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "het hogere aantal
zwangerschapsonderbrekingen bij tienermeisjes
en de medische opvolging van de jonge moeders
en hun kinderen" (nr. 11090)
5
Orateurs: Talbia Belhouari, Rudy Demotte,
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique
Sprekers: Talbia Belhouari, Rudy Demotte,
minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Question de Mme Nahima Lanjri au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "les
services de garde des médecins généralistes dans
les villes" (n° 10901)
6
Vraag van mevrouw Nahima Lanjri aan de minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de
wachtposten van de huisartsen in de steden"
(nr. 10901)
6
Orateurs: Nahima Lanjri, Rudy Demotte,
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique
Sprekers: Nahima Lanjri, Rudy Demotte,
minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Questions jointes de
8
Samengevoegde vragen van
8
- Mme Dominique Tilmans au ministre des Affaires
sociales et de la Santé publique sur "le Plan
national Nutrition" (n° 11105)
8
- mevrouw Dominique Tilmans aan de minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het
Nationaal Voedingsplan" (nr. 11105)
8
- M. Miguel Chevalier au ministre des Affaires
sociales et de la Santé publique sur "le Plan
National Nutrition Santé" (n° 11289)
8
- de heer Miguel Chevalier aan de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het
Nationaal Voedings- en Gezondheidsplan"
(nr. 11289)
8
Orateurs:
Dominique Tilmans, Miguel
Chevalier, Rudy Demotte, ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique
Sprekers: Dominique Tilmans, Miguel
Chevalier, Rudy Demotte
, minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid
Question de Mme Colette Burgeon au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "les
rendez-vous chez le médecin via l'internet"
(n° 11157)
10
Vraag van mevrouw Colette Burgeon aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "doktersafspraken via internet" (nr. 11157)
10
Orateurs: Colette Burgeon, Rudy Demotte,
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique
Sprekers: Colette Burgeon, Rudy Demotte,
minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Question de Mme Colette Burgeon au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "les
effets désastreux à long terme des anorexigènes"
(n° 11161)
12
Vraag van mevrouw Colette Burgeon aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "de desastreuze gevolgen op lange termijn
van eetlustremmers" (nr. 11161)
12
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
ii
Orateurs: Colette Burgeon, Rudy Demotte,
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique
Sprekers: Colette Burgeon, Rudy Demotte,
minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Question de Mme Colette Burgeon au ministre des
Affaires Sociales et de la Santé Publique sur "le
suivi des données relatives aux médicaments" (n°
11162).
12
Vraag van mevrouw Colette Burgeon aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "de opvolging van de gegevens met
betrekking tot geneesmiddelen" (nr. 11162)
12
Orateurs: Colette Burgeon, Rudy Demotte,
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique
Sprekers: Colette Burgeon, Rudy Demotte,
minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Question de Mme Zoé Genot au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "le
temps de travail et la période de disponibilité
ininterrompue maximum des médecins salariés
résidents des hôpitaux" (n° 11167)
13
Vraag van mevrouw Zoé Genot aan de minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de
arbeidstijd en de maximumperiode van
ononderbroken beschikbaarheid van de artsen die
in loonverband in een ziekenhuis werken"
(nr. 11167)
13
Orateurs: Zoé Genot, Rudy Demotte, ministre
des Affaires sociales et de la Santé publique
Sprekers: Zoé Genot, Rudy Demotte,
minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Questions jointes de
14
Samengevoegde vragen van
14
- Mme Annelies Storms au ministre des Affaires
sociales et de la Santé publique sur "un avis
récent de la Croix-Rouge américaine sur les dons
de sang par les homosexuels" (n° 11239)
14
- mevrouw Annelies Storms aan de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid over "een
recent advies van het Amerikaanse Rode Kruis in
verband met bloed gegeven door homo's"
(nr. 11239)
14
- Mme Zoé Genot au ministre des Affaires
sociales et de la Santé publique sur "les dons de
sang des homosexuels masculins" (n° 11360)
14
- mevrouw Zoé Genot aan de minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid over "het geven van
bloed door mannelijke homoseksuelen"
(nr. 11360)
14
Orateurs: Annelies Storms, Zoé Genot,
Rudy Demotte
, ministre des Affaires sociales
et de la Santé publique
Sprekers: Annelies Storms, Zoé Genot,
Rudy Demotte
, minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Question de Mme Muriel Gerkens au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "le
surnombre d'étudiants en médecine par rapport
aux quotas fédéraux" (n° 11259)
17
Vraag van mevrouw Muriel Gerkens aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "het te groot aantal studenten geneeskunde
in verhouding tot de federale quota" (nr. 11259)
17
Orateurs: Muriel Gerkens, Rudy Demotte,
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique
Sprekers: Muriel Gerkens, Rudy Demotte,
minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Question de M. Luc Goutry au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "la
compatibilité entre le droit de consultation d'un
dossier médical et les contestations relatives à un
testament" (n° 11308)
19
Vraag van de heer Luc Goutry aan de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de
verenigbaarheid van het inzagerecht in een
medisch dossier met testamentaire betwistingen"
(nr. 11308)
19
Orateurs: Luc Goutry, Rudy Demotte,
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique
Sprekers: Luc Goutry, Rudy Demotte,
minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid
Question de M. Jef Van den Bergh au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "la
politique en matière de tabagisme dans les
maisons de jeunes et les salles de fêtes"
(n° 11330)
21
Vraag van de heer Jef Van den Bergh aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "het rookbeleid in jeugdhuizen en fuifzalen"
(nr. 11330)
21
Orateurs: Jef Van den Bergh, Rudy Demotte,
ministre des Affaires sociales et de la Santé
Sprekers: Jef Van den Bergh, Rudy
Demotte
, minister van Sociale Zaken en
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
iii
publique
Volksgezondheid
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
1


COMMISSION DE LA SANTE
PUBLIQUE, DE
L'ENVIRONNEMENT ET DU
RENOUVEAU DE LA SOCIETE
COMMISSIE VOOR DE
VOLKSGEZONDHEID, HET
LEEFMILIEU EN DE
MAATSCHAPPELIJKE
HERNIEUWING
du
MARDI
25
AVRIL
2006
Après-midi
______
van
DINSDAG
25
APRIL
2006
Namiddag
______



La discussion des questions commence à 15 h 53
sous la présidence de M. Yvan Mayeur, président.
De vragen vangen aan om 15.53 uur.
Voorzitter: de heer Yvan Mayeur, voorzitter.
01 Question de Mme Sabien Lahaye-Battheu au
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique sur "les hôtels hospitaliers" (n° 10822)
01 Vraag van mevrouw Sabien Lahaye-Battheu
aan de minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid over "de zorghotels"
(nr. 10822)
01.01 Sabien Lahaye-Battheu (VLD) : Un hôtel
hospitalier est un hôtel associé à un établissement
de soins et destiné à accueillir des patients qui ne
nécessitent qu'un minimum de soins. On leur
propose donc, contre paiement, un séjour à l'hôtel
et des soins infirmiers.

Est-il exact qu'un hôtel hospitalier est situé à
Tournai ? Y en a-t-il d'autres en Belgique ? Que
pense le ministre de ce concept ? Est-il exact que
la mutuelle n'intervient pas pour un séjour dans un
hôtel hospitalier
? Le ministre envisage-t-il de
modifier la situation
? Les hôtels hospitaliers
concurrenceront-ils les maisons de repos qui sont
déjà sous-financées ?
01.01 Sabien Lahaye-Battheu (VLD): Een
zorghotel is een hotel gelieerd aan een
zorginstelling. Het is bedoeld voor patiënten die
slechts minimale verzorging nodig hebben. Tegen
betaling wordt dus hotelfunctie én verpleegkundig
toezicht aangeboden.

Klopt het dat er in Doornik zo een zorghotel is? Zijn
er in België nog voorbeelden van dergelijke
zorghotels? Hoe staat de minister tegenover dit
concept? Klopt het dat het ziekenfonds niet
tussenkomt bij een verblijf in een zorghotel? Wenst
de minister dit te wijzigen? Zullen de zorghotels
gaan concurreren met de al ondergefinancierde
rusthuizen?
01.02 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
Un établissement répondant à la définition de l'hôtel
hospitalier est effectivement situé à Tournai. Étant
donné qu'il n'existe pas de cadre légal pour les
hôtels hospitaliers, je ne suis pas en mesure de
fournir une liste de ces établissements. Ces hôtels
peuvent offrir une solution aux patients qui peuvent
difficilement rentrer chez eux immédiatement après
un séjour à l'hôpital. Ces établissements sont en
principe financés par l'intervention des patients. Les
soins infirmiers sont financés par traitement.
01.02 Minister Rudy Demotte (Nederlands): In
Doornik bevindt er zich inderdaad een instelling die
beantwoordt aan de definitie van een zorghotel.
Aangezien er echter geen wettelijk kader bestaat
voor zorghotels kan ik ook geen lijst bezorgen van
deze instellingen. Deze zorghotels kunnen een
oplossing bieden wanneer het na een
ziekenhuisopname moeilijk is om onmiddellijk naar
huis terug te keren. In principe worden deze
instellingen gefinancierd door de tussenkomst van
de patiënten. De verpleegkundige zorg wordt per
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
2
Lorsque l'établissement fonctionne comme un
centre de convalescence, les mutuelles peuvent
intervenir partiellement. Je n'envisage toutefois pas
de légiférer en la matière.


À mon estime, il n'y a pas de problème de
concurrence parce que le protocole 2 ne prévoit
que des lits pour un court séjour pour des
personnes de plus de 60 ans.
behandeling gefinancierd. Wanneer de instelling
werkt als een herstellingsoord kunnen de
ziekenfondsen gedeeltelijk tussenkomen. Ik ben
echter niet van plan om voor deze materie wetten
op te stellen.

Mijns inziens is er geen concurrentieprobleem,
omdat protocol 2 enkel bedden voor een kort
verblijf invoert voor personen ouder dan zestig.
01.03 Sabien Lahaye-Battheu (VLD) : Le ministre
n'a donc pas connaissance de l'existence
d'établissements similaires en Belgique à
l'exception de celui de Tournai ?
01.03 Sabien Lahaye-Battheu (VLD): De minister
heeft dus geen weet van gelijkaardige instellingen
in België behalve dat van Doornik?
01.04 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
En effet.
01.04 Minister Rudy Demotte (Nederlands):
Inderdaad.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
02 Question de Mme Dominique Tilmans au
ministre des Affaires sociales et de la Santé
publique sur "le SMUR de Virton" (n° 11086)
02 Vraag van mevrouw Dominique Tilmans aan
de minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid over "de MUG van Virton"
(nr. 11086)
02.01 Dominique Tilmans (MR) : Il existerait un
projet de déployer en province de Luxembourg, en
plus des trois services mobiles d'urgence et de
réanimation (SMUR) existants, cinq SMUR light, ou
équipes paramédicales d'intervention (EPI), qui
sont des ambulances « 100 » avec à leur bord un
infirmier du service d'intervention et d'aide médicale
urgente (SIAMU), et non plus seulement un SMUR
light à Virton.
Je déplore que cette expérience soit apparemment
limitée à la province de Luxembourg. J'aimerais
également relayer l'inquiétude des médecins
anesthésistes qui soulignent les risques liés à une
mauvaise utilisation du combitube.

Existe-t-il effectivement une proposition de déployer
cinq SMUR light en province de Luxembourg ?
Comment sera assurée la coordination avec les
SMUR ? Quel sera le coût de ce projet ? Existe-t-il
une possibilité de faire appel à des médecins
généralistes pour pallier l'absence de médecins
urgentistes dans les ambulances ?
02.01 Dominique Tilmans (MR): Er zou een
project bestaan om in gans de provincie
Luxemburg, naast de drie bestaande mobiele
urgentiegroepen (MUG), vijf MUG's-light in te
zetten,en dus niet enkel meer in Virton. De MUG-
light wordt ook wel Paramedisch Interventieteam
(PIT) genoemd. Dit zijn 100-ambulances die een
verpleger van de Dienst voor Brandweer en
Dringende Medische Hulp (DBDMH) aan boord
hebben.
Ik vind het jammer dat dit experiment blijkbaar
enkel gedaan wordt in de provincie Luxemburg. Ik
wil eveneens gewag maken van de onrust bij
anesthesisten die wijzen op de risico's verbonden
aan een slecht gebruik van de combitube.

Bestaat er echt een voorstel om 5 MUG's-light in te
zetten in de provincie Luxemburg? Hoe zal de
coördinatie met de MUG dan verlopen? Wat is het
kostenplaatje van dit project? Is het mogelijk om
een beroep te doen op huisartsen om zo tegemoet
te komen aan het tekort aan spoedartsen in de
ziekenwagens?
02.02 Rudy Demotte, ministre (en français)
:
L'expérience du SMUR satellite de Virton révèle
plusieurs problèmes.
D'une part, l'organisation d'une permanence
médicale et infirmière n'a pas toujours été
possible : il y a donc eu des interruptions dans la
continuité du service. D'autre part, du fait que le
02.02 Minister Rudy Demotte (Frans): Het
proefproject met een MUG-afdeling in Virton kent
heel wat moeilijkheden.
Enerzijds is het niet steeds mogelijk gebleken een
medische en verpleegkundige permanentie te
organiseren. De continuïteit van de dienst was dus
niet steeds gewaarborgd. Anderzijds kunnen de
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
3
nombre de sorties SMUR est en moyenne inférieur
à une sortie par jour, une expertise suffisante des
prestataires n'est pas garantie.
Ce problème s'inscrit dans une réflexion plus large
menée sur le bénéfice des SMURS dans notre
pays dont nul ne conteste l'utilité dans un nombre
limité d'interventions. Néanmoins, il est établi que,
dans une majorité d'interventions, la présence d'un
médecin dans l'équipe SMUR ne se justifie pas
dans la mesure où les nouvelles technologies
permettent aux paramédicaux de pratiquer des
actes comme les défibrillations, auparavant
réservés aux médecins.

Ce sujet est actuellement controversé car nous ne
disposons pas d'éléments de réponse définitifs à
certaines questions posées. Il convient donc de
soutenir les analyses à ce sujet, en particulier sur
les deux problèmes médicaux pour lesquels le
facteur temps est important
: la fibrillation
ventriculaire et les problèmes liés à l'asphyxie.

Nous avons proposé à quelques centres tant au
Nord qu'au Sud du pays d'envisager une
expérience où l'aide médicale urgente proposerait à
la population trois niveaux de réponse en fonction
de la gravité estimée de la situation médicale.
zorgverstrekkers niet voldoende kennis opdoen,
omdat de MUG's gemiddeld minder dan een keer
per dag moeten uitrukken.
Die problematiek moet in een ruimere context
geplaatst worden. We moeten ons bezinnen over
de rol van de MUG-diensten in ons land. Niemand
betwist dat ze in een beperkt aantal interventies
hun nut reeds bewezen hebben. Maar het is ook
duidelijk dat in de meeste gevallen de
aanwezigheid van een arts in het MUG-team niet te
verantwoorden valt, omdat de paramedici over
nieuwe technieken beschikken om ingrepen, zoals
defibrilleren, uit te voeren die voorheen aan de
artsen waren voorbehouden.
Over dit onderwerp bestaat er geen
eensgezindheid, omdat we niet over voldoende
gegevens beschikken om een aantal vragen
duidelijk te beantwoorden. We moeten derhalve
deze problematiek nog verder laten onderzoeken,
in het bijzonder inzake de twee medische aspecten
waarvoor de factor tijd levensbelangrijk is:
ventrikelfibrillatie en verstikkingsgevaar.
We hebben een aantal centra in Vlaanderen en
Wallonië voorgesteld een experiment uit te voeren
waarbij de dringende medische hulpverlening aan
de bevolking volgens drie soorten respons in
functie van de vermoede ernst van de medische
toestand zou verlopen.
Ces trois niveaux sont : l'ambulance, l'ambulance
paramédicalisée et le SMUR, avec à chaque fois un
degré supérieur d'accompagnement et de
compétences à bord. Les contacts établis avec les
acteurs hospitaliers de la province de Luxembourg
font croire que cette solution rencontrerait mieux les
besoins spécifiques de la population de Virton. Les
concertations à ce sujet doivent aboutir dans les
prochaines semaines.

La complémentarité avec les acteurs de la
médecine générale doit toujours être recherchée.

Je ne me prononcerai pas sur la question de savoir
s'il y a lieu de renforcer les fonctions hospitalières
pointues du site de Virton avant d'avoir une
réponse des experts qui ont été chargés par la
tutelle du Luxembourg de proposer un plan médical
de base.



Quant aux EPI, il s'agit d'une logique graduée de
réponse qui offre davantage d'efficacité grâce à la
souplesse de ses modes d'intervention. Des
expériences semblables ont été menées à l'échelon
international.
En Belgique, d'autres expériences sont menées sur
le même modèle, par exemple à Louvain. Cela
Die drie niveaus zijn: de ambulance, de
paramedische ambulance en de MUG, waarbij het
personeel aan boord van het voertuig telkens een
hogere graad van begeleiding en deskundigheid
heeft. Uit onze contacten met de
ziekenhuisverantwoordelijken in de provincie
Luxemburg blijkt dat die oplossing het meest zou
tegemoetkomen aan de specifieke noden van de
inwoners van Virton. Het overleg daarover wordt
tijdens de komende weken afgerond.
De complementariteit met de algemene
geneeskundigen moet steeds worden nagestreefd.

Over de vraag of de gespecialiseerde
ziekenhuisfuncties van de site van Virton moeten
worden versterkt, zal ik me pas uitspreken wanneer
ik een antwoord heb ontvangen van de
deskundigen die door de toezichthoudende
overheid van Luxemburg werden aangesteld om
een medisch basisplan voor te stellen.

Met de Paramedische Interventieteams is een
progressieve respons mogelijk die dankzij de
soepelheid van de interventie een grotere
doeltreffendheid biedt. Op internationaal vlak
werden gelijksoortige projecten gerealiseerd.
In België lopen nog andere projecten die op
hetzelfde model zijn gestoeld, bijvoorbeeld in
Leuven, en die uitstekende resultaten geven. Aan
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
4
fonctionne très bien. Du côté francophone, il n'y en
a pas. Le tout premier EPI financé est celui de Hal.


Nous intervenons actuellement dans le
Luxembourg pour mailler le territoire dans une
logique de démarche graduée. Cela évite d'envoyer
des ambulances hyper-équipées qui font perdre un
temps précieux aux personnes sur place qui
pourraient aller sauver une vie à quelques
kilomètres de là.
Franstalige kant zijn er geen projecten. Het eerste
gefinancierde PIT is actief in Halle.

Met de huidige interventies in Luxemburg trachten
we dat grondgebied zo te bestrijken dat een
respons in functie van de ernst mogelijk wordt. Op
die manier hoeven er geen ambulances met een
uitgebreide uitrusting uit te rijden; dat betekent een
belangrijke tijdsbesparing voor de betrokken
hulpverleners die nauwelijks enkele kilometers
verder iemands leven zouden kunnen redden.
02.03 Dominique Tilmans (MR) : Louvain et Hal
sont deux zones urbaines où la situation diffère de
celle d'une zone rurale comme le Luxembourg. Ce
qui m'inquiète dans le projet, c'est que les SMUR
ne seraient activés qu'en tournante. Je n'en
comprends pas la fonctionnalité. En effet, si c'est
le SMUR d'Arlon qui est de garde, il mettra une
heure pour arriver à Marche, avec le risque
d'arriver après le décès de la personne.

Enfin, même si les sorties nécessitant la présence
d'un médecin urgentiste sont rares, il est indéniable
que celui-ci peut sauver des vies. Dans le cas de
Virton qui ne dispose pas d'un hôpital à proximité,
n'y aurait-il pas moyen de disposer de médecins
généralistes, formés à l'urgence, lesquels
pourraient assister les ambulanciers pour assurer
une présence médicale lors de ces interventions ?
02.03 Dominique Tilmans (MR): Leuven en Halle
zijn twee stedelijke gebieden waar de situatie
verschilt van een landelijke regio zoals Luxemburg.
Wat mij in dat plan verontrust, is dat men voor de
MUG's met een beurtrol zou werken. Ik begrijp de
functionaliteit ervan niet. Wanneer de MUG van
Aarlen dienst heeft, duurt het een uur voordat die in
Marche aankomt, met het risico dat de patiënt
intussen al overleden is.

Ook al gebeurt het zelden dat de aanwezigheid van
een urgentiearts echt vereist is wanneer een MUG
moet uitrukken, toch is het onmiskenbaar zo dat
daardoor levens kunnen worden gered. Zou men er
voor Virton, waar er geen ziekenhuis in de nabije
omgeving is gevestigd, niet kunnen voor zorgen dat
huisartsen met een bijkomende opleiding in de
urgentiegeneeskunde de ambulanciers zouden
vergezellen teneinde een medische aanwezigheid
tijdens die interventies te garanderen?
02.04 Rudy Demotte, ministre (en français) : En
cas de problème en liaison avec la fibrillation
ventriculaire, une équipe paramédicale est
aujourd'hui tout à fait capable de stabiliser la
personne à l'aide du défibrillateur. L'EPI peut jouer
un rôle identique à celui joué maintenant par des
équipes suréquipées par rapport aux besoins réels.
On n'expose donc pas davantage la population au
risque; au contraire, on donne davantage
d'instruments au Luxembourg car on crée des EPI
là où aucune réponse n'existait. C'est tout l'intérêt!
02.04 Minister Rudy Demotte (Frans): Als er zich
een ventrikelfibrillatieprobleem voordoet, is een
paramedisch team vandaag perfect in staat de
patiënt te stabiliseren met behulp van een
defibrillator. Het PIT kan dezelfde rol spelen als die
welke nu wordt gespeeld door de teams die
overuitgerust zijn met betrekking tot de echte
behoeften. De bevolking loopt aldus zeker niet
meer gevaar, wel integendeel: Luxemburg krijgt
meer instrumenten ter beschikking, want er worden
PIT's opgericht daar waar er voorheen geen enkele
voorziening bestond. Dat is precies het nut van het
opzet!
02.05 Dominique Tilmans (MR) : Il ne s'agit pas
seulement de la défibrillation. Le combitube, en cas
de mauvaise utilisation, cause énormément de
dégâts. En outre, l'urgentiste, seule personne
adéquate pour toute intervention envers des
polytraumatisés de la route, peut sauver des vies.
02.05 Dominique Tilmans (MR): Het gaat niet
enkel om de defibrillatie. Wanneer de combitube
slecht wordt gebruikt, veroorzaakt dat heel wat
schade. Bovendien is de urgentiearts de enige die
levens kan redden wanneer de ambulance moet
uitrukken voor verkeersslachtoffers met multipele
letsels.
02.06 Rudy Demotte, ministre (en français) :
Actuellement, la couverture du Luxembourg est-elle
02.06 Minister Rudy Demotte (Frans): Vindt u dat
er thans voldoende urgentiediensten zijn in de
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
5
suffisante en ce qui concerne les urgences?
provincie Luxemburg?
02.07 Dominique Tilmans (MR) : Certainement
pas.
02.07 Dominique Tilmans (MR): Absoluut niet.
02.08 Rudy Demotte, ministre (en français) :
J'apporte de nouveaux services à côté de ceux qui
existent pour mieux mailler le territoire. Il ne s'agit
pas d'une substitution, mais d'une nouvelle
création. Il y aura davantage d'ambulances et
d'équipes sur le terrain.
02.08 Minister Rudy Demotte (Frans) : Ik richt
nieuwe diensten op naast de bestaande, teneinde
het grondgebied beter te kunnen bestrijken. Er is
hier geen sprake van een vervanging van diensten
maar van de oprichting van nieuwe diensten. Er
zullen meer ambulances en teams beschikbaar
zijn.
02.09 Dominique Tilmans (MR) : Le nombre de
sorties de SMUR ou d'EPI est suffisant, mais ces
EPI se trouveront aux mêmes endroits que les
SMUR. En cas d'accident à Bouillon, situé à 20 km
de Libramont, la situation restera inchangée, que
ce soit un EPI ou un SMUR.

Les EPI seront en appoint des SMUR, lesquels ne
fonctionneront plus qu'en tournante. Voilà qui est
curieux.
Le fonctionnement proposé m'agrée si la situation
n'exige pas d'urgentiste.
02.09 Dominique Tilmans (MR): De MUG's of
PIT's rukken voldoende uit, maar die PIT's
bevinden zich op dezelfde plaatsen als de MUG's.
Als er zich een ongeval voordoet in Bouillon, dat op
20 km van Libramont ligt, zal de situatie
ongewijzigd blijven, ongeacht of het nu een PIT of
een MUG is die uitrukt.
De PIT's zullen een aanvullende rol vervullen ten
aanzien van de MUG's, die enkel nog met een
beurtrol zullen werken. Dat is eigenaardig. Ik kan
met de voorgestelde werkwijze instemmen als de
aanwezigheid van een urgentiearts niet vereist is.
02.10 Rudy Demotte, ministre (en français) : Ce
n'est pas ce que dit ma note.
02.10 Minister Rudy Demotte (Frans): Dat is niet
wat in mijn nota staat.
Le président : Monsieur le ministre, ne pourriez-
vous pas fournir un document écrit établissant la
liste des postes de SMUR ou d'EPI équivalents
pour l'ensemble du projet ?
De voorzitter: Mijnheer de minister, kan u ons
geen document bezorgen met de lijst van MUG's of
equivalente PIT's voor het plan in zijn geheel?
02.11 Dominique Tilmans (MR) : Il y a cinq
hôpitaux.
02.11 Dominique Tilmans (MR): Er zijn vijf
ziekenhuizen.
02.12 Rudy Demotte, ministre (en français) : Une
cartographie sera communiquée à la commission.
02.12 Minister Rudy Demotte (Frans): We zullen
de commissie een document bezorgen waarop het
probleem in kaart is gebracht.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
03 Question de Mme Talbia Belhouari au ministre
des Affaires sociales et de la Santé publique sur
"l'augmentation des IVG chez les adolescentes et
le suivi médical des jeunes mères et de leurs
enfants" (n° 11090)
03 Vraag van mevrouw Talbia Belhouari aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "het hogere aantal
zwangerschapsonderbrekingen bij tienermeisjes
en de medische opvolging van de jonge moeders
en hun kinderen" (nr. 11090)
03.01 Talbia Belhouari (PS) : Selon La Libre
Belgique du 20 mars 2006, les IVG sont en
augmentation et le « suivi » prénatal de plus en
plus tardif chez les adolescentes. Ne faudrait-il pas
renforcer l'effort de prévention, en collaboration
avec les Communautés et Régions ? L'accès à la
contraception ne peut-il être encore facilité et le
03.01 Talbia Belhouari (PS): In haar uitgave van
20 maart 2006 wist La Libre Belgique te melden dat
de zwangerschapsonderbrekingen in stijgende lijn
gaan en dat tienermeisjes de prenatale begeleiding
steeds langer uitstellen. Moet er in samenwerking
met de Gemeenschappen en de Gewesten niet
meer aan preventie worden gedaan? Kan de
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
6
« suivi » médical de la mère et de l'enfant amélioré
?
verkrijgbaarheid van voorbehoedmiddelen en de
medische begeleiding van de moeder en het kind
niet verder verbeterd worden?
03.02 Rudy Demotte, ministre (en français) : Les
grossesses chez les adolescentes sont
effectivement en augmentation. Ce phénomène est
généralisé dans les pays développés.

Son aspect le plus déroutant est qu'il ne s'agit
souvent pas de grossesses accidentelles mais bien
délibérées, qui reflètent l'ambivalence, face à la
maternité, d'adolescentes qui se l'imaginent comme
une place dans la société en raison d'une
démotivation dans la vie, à l'école ou en formation
professionnelle.


Les conséquences sont en général négatives :
outre les IVG, elles entraînent aussi souvent ces
jeunes vers une désinsertion sociale.
L'accompagnement de ces jeunes mères est
essentiel : la prévention, la scolarité, l'information
professionnelle, l'aide à la famille relèvent des
Communautés et des Régions.

Vous connaissez les dispositions importantes que
j'ai prises pour faciliter l'accès à la contraception
(rendue très abordable voire gratuite pour les moins
de 21 ans). Le plan financier est le seul à relever
exclusivement de ma compétence, et je ne puis
aller plus loin. La campagne d'information sur la
diminution du prix de la contraception pour les
jeunes abordait précisément la question des mères
adolescentes. À ce stade, j'ai été jusqu'au bout de
ce que je pouvais faire.
03.02 Minister Rudy Demotte (Frans): Het aantal
tienerzwangerschappen neemt inderdaad hand
over hand toe. In de ontwikkelde landen zijn ze een
algemeen verschijnsel.

Het meest opmerkelijke aspect van deze
problematiek is dat tienermeisjes vaak niet per
ongeluk zwanger raken maar bewust voor een kind
kiezen. Daaruit blijkt hun tweeslachtige houding ten
aanzien van het moederschap: vaak zijn ze
teleurgesteld in het leven, op school of in de
beroepsopleiding en hopen ze als moeder alsnog
een plaats in de samenleving te verwerven.

De gevolgen zijn meestal negatief, gaande van
abortus tot sociale uitsluiting. De begeleiding van
die jonge moeders is dan ook van fundamenteel
belang: preventie, scholing, beroepsoriëntering en
gezinshulp vallen onder de bevoegdheid van de
Gemeenschappen en de Gewesten.


U weet welke belangrijke maatregelen ik heb
genomen om de toegang tot contraceptiva te
vergemakkelijken: voor jongeren tot 21 jaar zijn ze
erg betaalbaar en zelfs gratis geworden. Alleen het
financiële aspect valt volledig onder mijn
bevoegdheid, verder kan ik dus niet gaan. Tijdens
de informatiecampagne over de prijsdaling van
contraceptiva voor jongeren werd met name op het
probleem van de tienerzwangerschappen gewezen.
Ik ben toen zover gegaan als binnen mijn
mogelijkheden lag.
03.03 Talbia Belhouari (PS) : Comme cela ne
dépend pas directement de vos compétences, je
devrai attirer l'attention d'autres collègues ou
niveaux de pouvoir.

Les centres de planning font un travail excellent.
Mais il faut aussi un travail d'accompagnement
dans les centres d'accueil pour jeunes femmes ou
adolescentes.
03.03 Talbia Belhouari (PS): Aangezien die
kwestie niet rechtstreeks onder uw bevoegdheid
valt, zal ik ze onder de aandacht van andere
collega's of beleidsniveaus moeten brengen.

De centra voor gezinsplanning leveren uitstekend
werk, maar in de opvangcentra voor jonge vrouwen
en meisjes moet er ook aan begeleiding gedaan
worden.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
04 Question de Mme Nahima Lanjri au ministre
des Affaires sociales et de la Santé publique sur
"les services de garde des médecins
généralistes dans les villes" (n° 10901)
04 Vraag van mevrouw Nahima Lanjri aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "de wachtposten van de huisartsen in de
steden" (nr. 10901)
04.01 Nahima Lanjri (CD&V) : Le ministre veut
subventionner deux services de garde de médecins
04.01 Nahima Lanjri (CD&V): De minister wil in
steden met meer dan 150 000 inwoners telkens
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
7
généralistes dans chacune des villes du pays
comptant plus de 150 000 habitants et il prévoit à
cet effet un budget de 2 millions d'euros. Lorsque je
lui ai posé une question à ce sujet l'an dernier, il
m'a dit vouloir attendre l'évaluation de ce qui était
alors en phase d'expérimentation.

Sur quelle base le ministre a-t-il fixé un seuil à
150 000 habitants ? Pourquoi les services de garde
doivent-ils aussi fonctionner le soir entre 19 et 24
heures, ce qui risque de faire décrocher de
nombreux médecins généralistes dont les
consultations se poursuivent à leur cabinet à ce
moment-là ?
twee wachtposten van huisartsen subsidiëren en
trekt daarvoor een budget van 2 miljoen euro uit.
Toen ik de minister hierover vorig jaar een vraag
stelde, kreeg ik als antwoord dat hij de evaluatie
van wat toen nog experimenten waren, wou
afwachten.


Op welke basis stelde de minister de grens vast op
150
000 inwoners? Waarom moeten de
wachtposten ook 's avonds tussen 19 en 24 uur
open zijn? Op deze manier zullen heel wat
huisartsen afhaken, omdat zij op die uren nog
werkzaam zijn in hun eigen praktijk.
Le service de garde de Deurne concerne 120 000
habitants. Qu'adviendra-t-il de ce service ? Le
ministre a-t-il déjà conclu des accords concrets
avec les personnes qui ont lancé et mis en oeuvre
les projets ? Tiendra-t-il compte de l'historique des
différents services de garde et permettra-t-il le
travail `sur mesure' ?


Nous devons veiller à ce que ces services puissent
continuer à réaliser leurs objectifs, à savoir
notamment délester les services d'urgences des
hôpitaux.
De wachtpost van Deurne heeft een bereik van
120 000 inwoners. Wat zal er met deze wachtpost
gebeuren? Is de minister al tot concrete afspraken
gekomen met de personen die de projecten hebben
opgestart en uitgevoerd? Zal de minister rekening
houden met de ontstaansgeschiedenis van de
verschillende wachtposten en zal hij ruimte laten
voor 'maatwerk'?

We moeten erover waken dat de eigenlijke
doelstellingen ­ onder meer het ontlasten van de
spoeddiensten van de ziekenhuizen ­ gerealiseerd
blijven worden.
04.02 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
L'arrêté royal en question concerne le problème de
l'aide médicale généraliste urgente dans les
grandes villes. Le critère des 150 000 habitants sert
uniquement à définir la notion de grande ville.
L'obligation d'organiser un poste de garde de
médecins généralistes les jours ouvrables entre 19
et 24 heures se justifie par la nécessité de partager
la charge de travail avec les services de garde
classiques. L'initiative en question fait appel à un
financement expérimental fondé sur l'arrêté royal
du 16 janvier 2003. L'évaluation permettra de
mettre au point des systèmes de financement
tendant à réaliser les mêmes objectifs pour les
régions situées en dehors des grandes villes. La
condition des 150 000 habitants ne s'applique pas
à ces initiatives.
04.02 Minister Rudy Demotte (Nederlands): In
het betrokken KB werd uitgegaan van de reeds
ruim gekende problematiek van de dringende
huisartsgeneeskundige hulp in Belgische grote
steden. Het criterium van 150 000 inwoners dient
enkel om de grote steden te definiëren. De
opgelegde verplichting om een huisartsenpost op
weekdagen tussen 19 en 24 uur open te houden
wordt verantwoord door de behoefte de werklast te
delen met de klassieke wachtdiensten. Het initiatief
waarvan sprake doet een beroep op een
experimentele financiering, gebaseerd op het KB
van 16 januari 2003. De evaluatie zal toelaten om
financieringssystemen op te stellen die dezelfde
doelstellingen realiseren voor gebieden buiten de
grote steden. Voor deze initiatieven geldt de
voorwaarde van 150 000 inwoners niet.
04.03 Nahima Lanjri (CD&V) : Je ne cerne pas
tout à fait le propos du ministre. Considère-t-il
Deurne, une commune fusionnée d'Anvers, comme
une initiative à réaliser dans le cadre de la
deuxième phase ? Ou un deuxième poste de garde
sera-t-il prévu à Anvers, parallèlement à l'initiative
de Deurne ? Ce scénario ne tiendrait en fait pas la
route car Deurne n'est pas une commune
périphérique.
04.03 Nahima Lanjri (CD&V): Het is voor mij niet
helemaal duidelijk wat de minister precies bedoelt.
Beschouwt de minister Deurne, een deelgemeente
van Antwerpen, als een initiatief dat in de tweede
fase aan bod zal komen? Of zal er naast het
initiatief in Deurne nog een tweede wachtpost in
Antwerpen komen? Dat klopt dan eigenlijk niet,
want Deurne is geen randgemeente.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
8
04.04 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
Je dispose de trop peu d'informations pour pouvoir
vous répondre maintenant.
04.04 Minister Rudy Demotte (Nederlands): Ik
heb te weinig informatie om nu daarop te
antwoorden.
04.05 Nahima Lanjri (CD&V) : J'ai appris que le
ministre a déjà été en contact avec un médecin de
Deurne.
04.05 Nahima Lanjri (CD&V): Ik heb vernomen
dat de minister wel al contact heeft gehad met een
arts uit Deurne.
04.06 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
C'est inexact. Il se peut qu'un collaborateur de mon
cabinet ait entre-temps été en contact avec un
médecin de Deurne. Je ne puis toutefois vous
répondre maintenant. Je fournirai à Mme Lanjri une
réponse écrite plus détaillée.
04.06 Minister Rudy Demotte (Nederlands): Klopt
niet. Misschien heeft iemand van mijn kabinet
ondertussen contact gehad met een arts uit
Deurne. Ik kan daar echter nu niet op antwoorden.
Ik zal mevrouw Lanjri een schriftelijk antwoord
bezorgen met meer details.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
05 Questions jointes de
- Mme Dominique Tilmans au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "le
Plan national Nutrition" (n° 11105)
- M. Miguel Chevalier au ministre des Affaires
sociales et de la Santé publique sur "le Plan
National Nutrition Santé" (n° 11289)
05 Samengevoegde vragen van
- mevrouw Dominique Tilmans aan de minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het
Nationaal Voedingsplan" (nr. 11105)
- de heer Miguel Chevalier aan de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het
Nationaal Voedings- en Gezondheidsplan"
(nr. 11289)
05.01 Dominique Tilmans (MR) : Des allégations
nutritionnelles fleurissent sur de nombreux
emballages et influencent fortement le
consommateur. Cet étiquetage est facultatif et il n'y
a pas de contrôle de l'utilisation des allégations.
Après l'enquête du CRIOC d'avril 2005, nous
avions déposé une proposition de résolution pour
réglementer l'étiquetage nutritionnel.



Ces derniers jours, vous avez lancé une campagne
d'information et de sensibilisation sur la nutrition.
Quelles sont donc les conclusions du groupe de
travail « nutrition » ? Est-ce bien de la compétence
du fédéral ou de celle des Communautés, ou cela
s'est-il fait en symbiose ?
05.01 Dominique Tilmans (MR): Op tal van
verpakkingen voor levensmiddelen staan allerlei
beweringen over de voedingswaarde die het
koopgedrag van de consument sterk beïnvloeden.
Die etikettering is niet verplicht en het
waarheidsgehalte van die beweringen wordt niet
gecontroleerd. Naar aanleiding van het onderzoek
van OIVO in april 2005 hadden we een voorstel van
resolutie ingediend teneinde de voedingswaarde-
etikettering te reglementeren.

U heeft zopas een informatie- en
sensibiliseringscampagne over gezonde voeding
opgestart. Tot welke besluiten is de werkgroep
"Voeding" derhalve gekomen? Zijn de
Gemeenschappen of de federale overheid of beide
voor die aangelegenheid bevoegd?
05.02 Miguel Chevalier (VLD) : Je regrette que ce
plan, alors qu'il a été annoncé depuis bien
longtemps déjà, soit précisément présenté en
période de vacances. Étant donné son importance
pour les consommateurs individuels et pour les
autorités, un tel plan doit être présenté à répétition
au public. Il s'avère, en effet, que tous les aliments
sains font en réalité défaut dans le régime
alimentaire quotidien de la population.

Cette campagne d'information est-elle le début
d'une action à plus long terme ? Quel en est
l'objectif initial ? Comment celui-ci sera-t-il élargi ?
05.02 Miguel Chevalier (VLD): Ik betreur dat dit
plan reeds zeer lang was aangekondigd en dat het
dan uitgerekend tijdens een reces wordt
voorgesteld. Omwille van het belang voor de
individuele gebruiker en de overheid moet een
dergelijk plan bij herhaling voorgesteld worden aan
het grote publiek. Het blijkt immers dat alles wat
gezond is eigenlijk ontbreekt in het dagelijkse
voedingspatroon van de mensen.

Is deze informatiecampagne het begin van een
langer proces? Wat is de initiële doelstelling? Hoe
zal men dit verder uitbreiden? Heeft de minister
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
9
Le ministre a-t-il mesuré l'incidence potentielle de la
campagne sur le comportement des Belges ?
ingeschat wat de campagne kan teweegbrengen in
het gedrag van de Belgen?
Il était question à un moment donné d'associer un
certain nombre de communes à un projet pilote
concernant la poursuite de l'élaboration de ce plan.
Qu'en est-il ? Une concertation avec les Régions a-
t-elle déjà eu lieu ? Dans l'affirmative, tout le monde
est-il sur la même longueur d'ondes
? Des
initiatives seront-elles prises simultanément par
tous les acteurs concernés
? Sur le terrain,
mesure-t-on si oui ou non les comportements
changent ? Quels sont les effets finalement visés
par le ministre ?
Op een bepaald ogenblik was er sprake van dat
een aantal gemeenten in het kader van een
proefproject zou betrokken worden bij de verdere
uitwerking van het plan. Wat is daarvan aan? Heeft
men al vergaderd met de Gewesten? Zo ja, zit
iedereen op dezelfde lijn? Zal iedereen gelijktijdig
actie ondernemen? Meet men op het terrein of er al
dan niet een gedragswijziging is? Welke effect
beoogt de minister uiteindelijk?
05.03 Rudy Demotte, ministre (en français) : Le
plan national nutrition santé a été lancé le 11 avril
2006. Un projet de règlement européen, auquel la
Belgique participe activement, est en cours de
discussion.

Parallèlement à ce débat, j'ai demandé qu'un
groupe travaille sur les allégations, l'étiquetage
nutritionnel et la publicité. Les observations faites
ont amené le groupe à proposer les mesures
suivantes : faire l'audit des exigences pour un bon
étiquetage et concevoir une simplification de
l'étiquetage nutritionnel. Pour de plus amples
informations je vous renvoie aux pages 80-85 du
PNNS.
05.03 Minister Rudy Demotte (Frans): Het
nationaal voedings- en gezondheidsprogramma is
op 11 april 2006 van start gegaan. Een ontwerp van
Europese verordening, waaraan ons land actief
meewerkt, wordt momenteel besproken.

Tegelijktijd heb ik gevraagd dat een werkgroep zich
over de voedingswaardeclaims, de
voedingswaarde-etikettering en de reclame ter
zake zou buigen. Na onderzoek heeft de werkgroep
de volgende maatregelen voorgesteld: de eisen
met betrekking tot een deugdelijke etikettering
doorlichten en een vereenvoudiging van de
voedingswaarde-etikettering overwegen. Voor meer
inlichtingen ter zake verwijs ik naar de pagina's 80-
85 van het NVGP.
(En néerlandais) Les activités qui devaient
déboucher sur le Plan national nutrition santé ont
débuté en 2003. Un protocole d'accord conclu le 13
juillet 2005 avec les gouvernements des
Communautés et des Régions a été publié au
Moniteur belge le 23 novembre 2005. En outre, il y
a eu une abondante concertation avec différents
acteurs de la société et des experts scientifiques.


Le plan a été inspiré par le constat dramatique que
notre population est de plus en plus confrontée à la
surcharge pondérale et à l'obésité : 37,7 pour cent
des hommes affichent une surcharge pondérale et
9,9 pour cent sont obèses. Pour les femmes, ces
chiffres sont respectivement de 23,5 pour cent et
de 11,6 pour cent. De surcroît, les Belges mangent
trop peu de légumes, de fruits, d'hydrates de
carbone complexes et de fibres alimentaires et
absorbent trop de calories et de lipides. Trois
quarts de la population n'ont pas d'activité physique
suffisante.

La campagne médiatique, dont le coût se montera
à 620
000 euros, comprendra un message
publicitaire à diffuser sur les chaînes nationales, un
(Nederlands) In 2003 werden de werkzaamheden
opgestart die tot het nationaal voedings- en
gezondheidsplan zouden leiden. Met de
gemeenschaps- en gewestregeringen werd op 13
juli 2005 een protocolakkoord gesloten dat op 23
november 2005 in het Belgisch Staatsblad
verscheen. Er was bovendien heel wat overleg met
diverse maatschappelijke actoren en met
wetenschappelijke experts.

Aan de basis van het plan ligt de dramatische
vaststelling dat onze bevolking steeds meer met
overgewicht en zwaarlijvigheid te kampen heeft.
Van de volwassen mannen weegt 37,7 procent te
veel en is 9,9 procent zwaarlijvig. Bij vrouwen is dat
respectievelijk 23,5 en 11,6 procent. Bovendien
eten de Belgen te weinig groenten, fruit, complexe
koolhydraten en voedingsvezels en nemen ze te
veel energie en vet in. Driekwart van de bevolking
beweegt onvoldoende.



De mediacampagne ten bedrage van 620 000 euro
bestaat uit een spot op de nationale zenders, een
website en de verspreiding van vijf voedingsgidsen.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
10
site Internet et la diffusion de cinq guides de
nutrition. Cette campagne ne constitue qu'une
première étape qui sera complétée par les
initiatives des Communautés, des Régions et des
autorités locales.
Deze campagne is slechts een eerste stap,
aanvullend op de initiatieven van de
Gemeenschappen, de Gewesten en de lokale
overheden.
La partie opérationnelle du Plan nutrition santé
prévoit au cours de la période de 2006 à 2010
soixante actions articulées autour de huit lignes de
force stratégiques.

Un groupe d'experts auquel les gouvernements des
Communautés et des Régions ont activement
participé supervise l'élaboration et la mise en
oeuvre du plan. À présent que l'accord de protocole
a été publié, le groupe d'experts continue à
coordonner l'opération. Les acteurs sociaux restent
impliqués dans le plan. L'impact des diverses
initiatives devrait dès lors être maximal.
Het operationele onderdeel van het voedings- en
gezondheidsplan voorziet van 2006 tot 2010 in
zestig acties, verdeeld over acht strategische
krachtlijnen.

De ontwikkeling en uitvoering van het plan wordt
gesuperviseerd door een stuurgroep van experts
waarin de gemeenschaps- en gewestregeringen
actief hebben geparticipeerd. Nu het
protocolakkoord is gepubliceerd, blijft de stuurgroep
een en ander coördineren. Ook de
maatschappelijke actoren blijven bij de zaak
betrokken. Op die manier moet de impact van de
diverse initiatieven maximaal zijn.
05.04 Dominique Tilmans (MR) : Peut-on obtenir
les conclusions ?
05.04 Dominique Tilmans (MR): Kunnen we over
de besluiten beschikken?
05.05 Rudy Demotte, ministre (en français) : Un
fascicule synthétise le travail des différents groupes
et quatre opuscules de vulgarisation sont repris sur
le site.
05.05 Minister Rudy Demotte (Frans): De
werkzaamheden van de diverse werkgroepen zijn
in een brochure samengevat en op de site staan
vier vulgarisaties.
(En néerlandais) Je transmettrai toutes les
brochures au secrétariat de la commission.
(Nederlands) Ik zal alle brochures aan het
secretariaat van de commissie bezorgen.
05.06 Miguel Chevalier (VLD)
: Je suis
entièrement d'accord avec le ministre. Il faut du
courage pour lancer un tel projet parce qu'il s'agit
d'un problème complexe et que nous vivons dans
un pays compliqué.

Nous devons effectivement veiller à une approche
cohérente, tant vis-à-vis des producteurs que des
consommateurs. Les pouvoirs publics ont un rôle
important à jouer à cet égard.

Le ministre pourrait-il nous tenir régulièrement
informés de l'état d'avancement du projet ? Il
conviendrait en fait d'accorder une attention
permanente à ce problème, dans les médias
populaires, mais également dans l'enseignement et
dans le cadre des soins de première ligne.
05.06 Miguel Chevalier (VLD): Ik ben het
volkomen met de minister eens. Er is moed nodig
om een dergelijk project te lanceren, zeker omdat
het hier over een complex probleem gaat en omdat
we in een ingewikkeld land leven.

Wij moeten inderdaad zorgen voor een
consequente aanpak, zowel tegenover de
producenten als tegenover de consumenten. Hier
heeft de overheid een belangrijke rol te spelen.

Kan de minister ons regelmatig informeren over dit
project? Aan deze problematiek moet eigenlijk
permanent aandacht worden gegeven, zeker in de
populaire media, maar ook in het onderwijs en in de
eerstelijnszorg.
05.07 Rudy Demotte, ministre (en français) : Je
ne peux vous répondre maintenant. J'ai continué à
négocier avec les Communautés sur les différentes
lignes du plan d'action. Je donnerai les informations
au fur et à mesure de leur mise en oeuvre. Je ne
pourrais les détailler maintenant, cela prendrait
beaucoup trop de temps.
05.07 Minister Rudy Demotte (Frans): Ik kan u nu
daarop niet antwoorden. Ik heb de
onderhandelingen met de Gemeenschappen over
de diverse elementen van het actieplan voortgezet.
Ik zal de nodige informatie verstrekken naarmate
een en ander uitvoering krijgt. Ik kan hier daarover
nu geen gedetailleerd overzicht geven want dat zou
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
11
te veel tijd in beslag nemen.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
06 Question de Mme Colette Burgeon au ministre
des Affaires sociales et de la Santé publique sur
"les rendez-vous chez le médecin via l'internet"
(n° 11157)
06 Vraag van mevrouw Colette Burgeon aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "doktersafspraken via internet" (nr. 11157)
06.01 Colette Burgeon (PS) : La prise de rendez-
vous chez le médecin par voie électronique connaît
un succès grandissant dans toutes les provinces
flamandes. En revanche, le phénomène est encore
très peu connu côté wallon. À peine 5% des
médecins inscrits sur le site "afspraken.be" sont
originaires du sud du pays.

Pourriez-vous prendre une initiative pour que ces
rendez-vous électroniques se développent
également en Région bruxelloise et en Région
wallonne ? Quelle est l'information donnée aux
médecins en cette matière ?
06.01 Colette Burgeon (PS): Het maken van een
doktersafspraak via internet kent een groeiend
succes in alle Vlaamse provincies. In Wallonië heeft
dat systeem nog geen ingang gevonden. Amper vijf
procent van de artsen die op de website
"afspraken.be" vermeld staan, zijn afkomstig uit het
Franstalige landsgedeelte.

Kan u ervoor zorgen dat dat elektronische
afspraaksysteem eveneens in het Brussels en het
Waals gewest wordt ingevoerd? Welke informatie
krijgen de artsen daarover?
06.02 Rudy Demotte, ministre (en français) : La
gestion des agendas est un problème difficile car
elle concerne les comportements individuels des
médecins. Il s'agit d'un site privé appartenant à une
société qui a récemment adressé un courrier
d'information aux médecins francophones.

Pour le moment, aucune mesure de notre part n'est
prévue. Sa valeur ajoutée en termes de santé
publique n'est pas toujours évidente. J'ai en
revanche mis en place les conditions pour la
création d'un site d'information sur les gardes, à
travers les cercles de médecins généralistes. Cela
permet au médecin de mieux organiser ses rendez-
vous, ce qui apporte une vraie plus-value
thérapeutique.

Mais cela entraîne des problèmes spécifiques : les
absences aux rendez-vous pris par internet sont
plus nombreuses.
06.02 Minister Rudy Demotte (Frans): Het
agendabeheer is een moeilijke kwestie aangezien
het met het individuele gedrag van de artsen
verband houdt. Het gaat hier om een privésite van
een bedrijf dat onlangs ook Franstalige artsen heeft
aangeschreven.

Momenteel zijn wij niet voornemens maatregelen
ter zake te nemen. Het is immers niet altijd duidelijk
welke toegevoegde waarde het project voor de
volksgezondheid kan hebben. Ik heb wel al
voorwaarden uitgewerkt voor de ontwikkeling van
een informatieve website over de wachtdiensten in
overleg met de huisartsenkringen. Zo kan een arts
zijn afspraken beter organiseren, wat een echte
therapeutische meerwaarde verzekert.

Aan dit systeem zijn echter wel specifieke
problemen verbonden: bij de patiënten die een
afspraak via het internet hebben gemaakt, zijn er
meer die uiteindelijk niet komen opdagen.
06.03 Colette Burgeon (PS) : Dans ma région,
lorsque l'on appelle le numéro des médecins de
garde le week-end, on ne sait pas quel médecin
vient, pour des raisons de sécurité du médecin.
Mais tout le monde n'a pas toujours envie de voir
n'importe quel médecin. En ce qui concerne ce site,
saura-t-on quel médecin viendra à domicile ?
06.03 Colette Burgeon (PS): Wanneer mensen
uit mijn streek het nummer van de arts met
weekenddienst opbellen, weten zij niet welke arts
bij hen ten huize zal komen, en zulks omwille van
de veiligheid van de arts. Sommige mensen willen
echter graag op voorhand weten door welke arts ze
zullen worden onderzocht. Zal men op de site
kunnen zien welke arts ten huize komt?
06.04 Rudy Demotte, ministre (en français) : Cela
va dépendre des cercles de médecins généralistes
mais, pour le moment, il n'y a pas de règle.
06.04 Minister Rudy Demotte (Frans): Dat zal
afhangen van de huisartsenkringen, maar
momenteel werden dienaangaande geen regels
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
12

Je comprends qu'on n'ait pas toujours le souhait de
divulguer les coordonnées du médecin, pour des
raisons de sécurité.
vastgelegd.

Ik heb er begrip voor dat men de identiteit van de
arts uit veiligheidsoverwegingen soms niet bekend
wil maken.
06.05 Colette Burgeon (PS) : Il faut également
tenir compte du patient.

À quelle date le site est-il prévu?
06.05 Colette Burgeon (PS): Men moet ook
rekening houden met de patiënten.

Wanneer zal die site van start gaan?
06.06 Rudy Demotte, ministre (en français) : Pour
le moment, aucun timing n'est fixé.
06.06 Minister Rudy Demotte (Frans): Er is nog
geen datum vooropgesteld.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
07 Question de Mme Colette Burgeon au ministre
des Affaires sociales et de la Santé publique sur
"les effets désastreux à long terme des
anorexigènes" (n° 11161)
07 Vraag van mevrouw Colette Burgeon aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "de desastreuze gevolgen op lange termijn
van eetlustremmers" (nr. 11161)
07.01 Colette Burgeon (PS) : Les dangers des
anorexigènes sont connus depuis plusieurs
années. Certains ont été retirés du marché depuis
1997, d'autres depuis 2001.

Une étude française, qui sera bientôt publiée, invite
les personnes qui ont consommé ces médicaments
à faire preuve de la plus extrême vigilance. Le délai
entre le dernier comprimé d'anorexigènes et les
premiers symptômes d'hypertension artérielle
pulmonaire s'étale de deux ans à plus de cinq ans.
De plus, la maladie est habituellement
diagnostiquée à un stade avancé, car les
symptômes initiaux sont communs à des
pathologies diverses.


Ne conviendrait-il pas de recommander aux
femmes ayant été traitées avec ces coupe-faim de
consulter sans tarder leur médecin traitant ?

Une information des patients et des médecins est-
elle prévue sur ce sujet ? Si non, pourquoi ?
07.01 Colette Burgeon (PS): De gevaren van de
eetlustremmers zijn al jaren bekend. Sommige
eetlustremmers werden in 1997 uit de handel
genomen, andere in 2001.

Uit een Franse studie die binnenkort wordt
gepubliceerd, blijkt dat personen die die producten
genomen hebben, uiterst waakzaam moeten zijn.
Binnen een termijn van twee tot meer dan vijf jaar
na het nemen van de laatste comprimé van de
eetlustremmer zouden zich de eerste symptomen
van pulmonaire arteriële hypertensie kunnen
voordoen. Bovendien wordt de diagnose doorgaans
pas gesteld als de aandoening al een vergevorderd
stadium heeft bereikt, want de eerste symptomen
zijn die van een groot aantal pathologieën.

Zou men de vrouwen die eetlustremmers hebben
genomen niet moeten aanbevelen om onverwijld
hun arts te raadplegen?

Zullen de patiënten en de artsen daarover worden
ingelicht? Zo neen, waarom?
07.02 Rudy Demotte, ministre (en français) : Les
effets des anorexigènes ont déjà fait l'objet de
nombreuses publications dans les "Folia" du CBIP
(Centre belge d'information pharmaco-
thérapeutique). Les informations sont également
accessibles sur le site "
www.cbip.be
".

J'ai bien eu connaissance de la publication de
l'Agence française des médicaments.

La communication urgente n'a pas été jugée
nécessaire dans la mesure où les professionnels
07.02 Minister Rudy Demotte (Frans): In de
"Folia" van het BCFI (Belgisch Centrum voor
Farmacotherapeutische Informatie) zijn al
verscheidene publicaties gewijd aan de gevolgen
van het gebruik van eetlustremmers. Die informatie
is eveneens beschikbaar op de site
www.bcfi.be
.

Ik ben wel degelijk in kennis gesteld van de
publicatie van het Agence française des
médicaments (Frans Geneesmiddelenagentschap).
Het werd niet nodig geacht om daarover een
dringende mededeling te verspreiden, aangezien
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
13
de la santé sont déjà bien informés. Des experts
spécialisés seront contactés dès que les détails
seront publiés, pour autant que nécessaire.

Enfin, le dernier rapport reçu par le CBIP
concernant des problèmes pulmonaires liés aux
anorexigènes date de 2001.
de gezondheidswerkers ter zake al goed
geïnformeerd zijn. Zodra gedetailleerde gegevens
worden gepubliceerd, zal desgevallend contact met
experts ter zake worden opgenomen.
Het jongste BCFI-rapport met betrekking tot
pulmonaire problemen ten gevolge van het gebruik
van eetlustremmers dateert van 2001.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
Président : M. Luc Goutry.
Voorzitter : de heer Luc Goutry
08 Question de Mme Colette Burgeon au ministre
des Affaires Sociales et de la Santé Publique sur
"le suivi des données relatives aux
médicaments" (n° 11162).
08 Vraag van mevrouw Colette Burgeon aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "de opvolging van de gegevens met
betrekking tot geneesmiddelen" (nr. 11162)
08.01 Colette Burgeon (PS) : Une banque de
données regroupant des informations sur le
conditionnement, les dosages et la disponibilité des
médicaments devrait voir le jour avant fin 2006.

Le projet dénommé "be-prescript" se trouve encore
en phase d'étude.

Le but est que les médecins ne doivent plus
introduire eux-même tous les changements liés aux
médicaments mais que ces changements soient
signalés par la banque de données.

Où en est la réalisation de cette banque de
données ? Comment sera-t-elle accessible au
public ? Quand sera-t-elle opérationnelle ?
08.01 Colette Burgeon (PS): Een databank met
de informatie over de verpakking, de doseringen en
de beschikbaarheid van de geneesmiddelen zou
tegen eind 2006 opgericht worden moeten.

Het "be-prescript" project zit momenteel nog in de
studiefase.

De bedoeling is dat de artsen alle veranderingen
met betrekking tot de geneesmiddelen niet langer
zelf invoeren maar dat deze veranderingen door de
databank aangegeven worden.

Hoe ver staat het met de realisatie van die
databank? Hoe zal die toegankelijk zijn voor het
publiek? Wanneer zal die operationeel zijn?
08.02 Rudy Demotte, ministre (en français) :
L'étude descriptive du projet "be-prescript" sera
terminée fin mai. Ses résultats vont alimenter les
décisions nécessaires pour les phases
d'implémentation ultérieures. On peut s'attendre à
ce que la base de données soit opérationnelle pour
la mi-2007.


Pour ce qui est des modalités d'accès, dans l'état
actuel de la question, il s'agirait d'un site dédicacé.
08.02 Minister Rudy Demotte (Nederlands): De
beschrijvende studie van het be-prescript project
zal eind mei zijn afgerond. De resultaten ervan
zullen een invloed hebben op de beslissingen die
voor de latere implementatiefasen moeten worden
genomen. Het ziet ernaar uit dat de databank tegen
half mei 2007 operationeel zal.

In de huidige stand van zaken zou men inzake
toegangsvoorwaarde een specifieke website
hanteren.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
09 Question de Mme Zoé Genot au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "le
temps de travail et la période de disponibilité
ininterrompue maximum des médecins salariés
résidents des hôpitaux" (n° 11167)
09 Vraag van mevrouw Zoé Genot aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "de arbeidstijd en de maximumperiode van
ononderbroken beschikbaarheid van de artsen
die in loonverband in een ziekenhuis werken"
(nr. 11167)
09.01 Zoé Genot (ECOLO) : Suite à l'annulation
de l'arrêté d'exécution qui fixait le temps de travail
09.01 Zoé Genot (ECOLO): Tengevolge van de
vernietiging van het uitvoeringsbesluit dat de
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
14
maximum des médecins salariés résidents en
hôpitaux, plus aucune disposition de droit belge ne
réglemente cette matière.


Reconnaissez-vous que cette absence de
réglementation, et par exemple l'absence de limite
au nombre d'heures de travail successives de ces
médecins, comporte des dangers pour la santé
publique, en particulier eu égard au risque accru
d'erreur médicale ? Comptez-vous prendre des
mesures à ce sujet ?
maximale arbeidstijd vastlegde voor de artsen die
in loonverband in een ziekenhuis werken, bevat het
Belgisch recht geen bepaling meer die deze
aangelegenheid regelt.

Is u niet van oordeel dat het ontbreken van een
reglementering ter zake ­ zo ontbreekt er
bijvoorbeeld een maximumperiode van
ononderbroken arbeidsduur voor die artsen ­ een
gevaar voor de volksgezondheid kan betekenen?
Het risico van medische fouten neemt immers toe.
Zal u in dat verband de nodige maatregelen
treffen?
09.02 Rudy Demotte, ministre (en français) : Les
dispositions relatives au temps de travail relèvent
de la compétence du ministre Vanvelthoven, à qui il
revient de prendre une initiative suite à l'annulation
de l'arrêté que vous mentionnez. Cette question a
toutefois une incidence sur mon domaine de
compétence et je me concerterai avec lui à ce
sujet.


Je partage votre avis quant à la nécessité d'une
réglementation fixant le temps de travail maximal
des travailleurs médecins. Je précise néanmoins
que cette réglementation devra être en accord avec
la directive européenne 93/104/CE concernant
certains aspects de l'aménagement du temps de
travail et qu'il faudra tenir compte des arrêts de la
Cour de justice dans lesquels il est statué sur des
questions préjudicielles.
09.02 Minister Rudy Demotte (Frans): De
maatregelen met betrekking tot de arbeidstijd vallen
onder de bevoegdheid van minister Vanvelthoven.
Het komt hem toe een initiatief te nemen naar
aanleiding van de vernietiging van het door u
aangehaalde besluit. Die kwestie heeft echter
gevolgen voor mijn bevoegdheidsdomein en ik zal
met hem daarover overleg plegen.

Ik deel uw standpunt met betrekking tot de
noodzaak om een regelgeving tot vaststelling van
de maximale arbeidstijd van de in loondienst
werkzame artsen uit te werken. Ik preciseer
evenwel dat die regelgeving zal moeten sporen met
de bepalingen van de Europese richtlijn 93/104/EG
betreffende een aantal aspecten van de organisatie
van de arbeidstijd en dat rekening zal moeten
worden gehouden met de arresten van het Hof van
Justitie waarin het uitspraak over prejudiciële
vragen heeft gedaan.
09.03 Zoé Genot (ECOLO)
: Le ministre
Vanvelthoven m'a déjà répondu que cette question
était compliquée, que le calcul des heures de garde
était difficile et qu'il ne pouvait pas prendre
d'initiative en la matière en l'absence d'une position
européenne. Il me semble toutefois peu
responsable d'attendre une coordination au niveau
européen sans un encadrement minimal sur le
terrain.
09.03 Zoé Genot (ECOLO): Minister Vanvelthoven
heeft mij al geantwoord dat het een ingewikkelde
kwestie betreft, dat het moeilijk is om de uren
wachtdienst te berekenen en dat hij ter zake geen
initiatief kan nemen bij gebrek aan een Europees
standpunt dienaangaande. Het lijkt mij echter
weinig verantwoord om te wachten tot er een
coördinatie op Europees niveau plaatsvindt zonder
dat er sprake is van een minimale bezetting in de
praktijk.
09.04 Rudy Demotte, ministre (en français) : La
question du temps de travail est particulièrement
délicate au niveau européen. Les logiques de
flexibilité, notamment en Europe centrale et
orientale, sont parfois stupéfiantes.
09.04 Minister Rudy Demotte (Frans): De kwestie
van de arbeidstijd is bijzonder netelig op Europees
niveau. De flexibiliteitslogica die met name in
Centraal- en Oost-Europa wordt gehanteerd, is
soms verbijsterend.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
10 Questions jointes de
- Mme Annelies Storms au ministre des Affaires
sociales et de la Santé publique sur "un avis
10 Samengevoegde vragen van
- mevrouw Annelies Storms aan de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid over "een
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
15
récent de la Croix-Rouge américaine sur les dons
de sang par les homosexuels" (n° 11239)
- Mme Zoé Genot au ministre des Affaires
sociales et de la Santé publique sur "les dons de
sang des homosexuels masculins" (n° 11360)
recent advies van het Amerikaanse Rode Kruis in
verband met bloed gegeven door homo's"
(nr. 11239)
- mevrouw Zoé Genot aan de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het
geven van bloed door mannelijke
homoseksuelen" (nr. 11360)
10.01 Annelies Storms (sp.a-spirit) : Trois
organisations, une association américaine de
banques de sang (l'AABB), les `America's Blood
Centers' (ABC) et la Croix Rouge américaine ont
rendu un avis sur les critères appliqués lors du don
de sang. Depuis 1997, l'AABB demande que
l'exclusion des hommes homosexuels qui ont eu
des relations sexuelles soit ramenée à douze mois.
La recommandation n'a pas été acceptée par
crainte d'une augmentation du nombre de donneurs
contaminés par le VIH. Or, ces trois organisations
sont en mesure de prouver que tous les donneurs
contaminés par le VIH seraient dépistés par la
méthode du double test.

Du sang contaminé par le VIH peut être reconnu
comme tel de 10 à 21 jours après la contamination.
Les organisations estiment que l'exclusion de
donneurs au-delà de cette période ne repose sur
aucun fondement scientifique.
10.01 Annelies Storms (sp.a-spirit): Drie
organisaties, een Amerikaanse vereniging van
bloedbanken (AABB), de America's Blood Centers
(ABC) en het Amerikaanse Rode Kruis brachten
advies uit over de criteria die worden gehanteerd bij
het geven van bloed. Sinds 1997 pleit het AABB
voor een inkorting van de uitsluiting tot twaalf
maanden voor homoseksuele mannen die seksuele
betrekkingen hadden. De aanbeveling werd niet
aanvaard omdat men vreesde dat het aantal
donoren met een HIV-besmetting zou toenemen.
De drie organisaties kunnen echter bewijzen dat
alle met HIV besmette donoren door de dubbele
testmethode zouden worden opgespoord.

Met HIV besmet bloed kan 10 tot 21 dagen na de
besmetting als dusdanig worden herkend. De
organisaties vinden dat er geen wetenschappelijke
reden is om donoren na deze periode uit te sluiten.
Les organisations jugent discriminatoire la
différence qui est faite au niveau des critères entre
les hétérosexuels et les homosexuels. Les
donneurs pourraient être enclins à fournir des
informations moins précises, ce qui pourrait nuire à
la sécurité des transfusions de sang.

Les organisations demandent que la période
d'exclusion des hommes homosexuels soit la
même que pour les hétérosexuels qui adoptent un
comportement à haut risque. Le ministre a-t-il
connaissance de ces avis ?

Qu'a-t-il été décidé lors de la réunion de la
European Blood Alliance le 14 avril 2006 ?

Le ministre peut-il adhérer à l'avis en question et
celui-ci influera-t-il sur les critères appliqués en
Belgique pour les dons de sang ? Quelles initiatives
ont déjà été prises à cet égard ?
De organisaties vinden het verschil in criteria
tussen hetero's en homoseksuelen discriminerend.
Donoren zouden minder nauwkeurige informatie
kunnen geven, wat de veiligheid van het bloed in
gevaar kan brengen.


De organisaties vragen dat de uitsluitingsperiode
voor homoseksuele mannen wordt gelijkgesteld
aan die voor heteroseksuelen met een verhoogd
risicogedrag. Is de minister op de hoogte van deze
adviezen?

Wat werd er beslist op de bijeenkomst van de
European Blood Alliance op 14 april 2006?

Kan de minister zich in het advies in kwestie
terugvinden en zal het gevolgen hebben voor de
criteria die in België worden gehanteerd bij het
geven van bloed? Welke initiatieven
dienaangaande werden reeds genomen?
10.02 Zoé Genot (ECOLO) : Depuis ma question
n° 6084 sur l'exclusion des homosexuels masculins
du don de sang (voir Compte rendu analytique
567 du 25 avril 2005, p. 31), un groupe de travail a
réuni le Centre pour l'égalité des chances, les
associations de lesbigays et la Croix-Rouge. Ce
groupe de travail n'a toutefois pu aboutir qu'à une
10.02 Zoé Genot (ECOLO): Sinds ik mijn vraag nr.
6084 heb gesteld over het feit dat homoseksuele
mannen geen bloed mogen geven (zie Beknopt
verslag nr. 567 van 25 april 2005, blz. 31), heeft
een werkgroep een ontmoeting op touw gezet
tussen het Centrum voor Gelijke Kansen, de
holebiverenigingen en het Rode Kruis. Toch was
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
16
groupe de travail n'a toutefois pu aboutir qu'à une
fiche d'explication de la Croix-Rouge rédigée avec
une certaine précaution terminologique.

Or, dans plusieurs pays, la tendance est à
l'exclusion des comportements à risque et non plus
de groupes à risque. De surcroît, de nouvelles
techniques de dépistage ont été développées.
Celles-ci sont plus fiables et permettent une
détection plus précoce du virus.


Quelle est la position belge en la matière
?
L'exclusion des homosexuels masculins du don de
sang est-elle discriminatoire ? Qui fixe les règles ?
Les nouveaux procédés de contrôle du sang
utilisés dans les pays qui acceptent les donneurs
gays sont-ils utilisés en Belgique ? Si tel n'est pas
le cas, pourquoi ? Quel en serait le coût ? Ce coût
n'est-il pas justifié par une meilleure sûreté ?
Quelles mesures comptez-vous prendre pour
mettre fin à l'exclusion actuelle ?
het enige resultaat dat die werkgroep heeft bereikt
een verklarende fiche van het Rode Kruis die in
voorzichtige bewoordingen is gesteld.

In verscheidene landen bestaat vandaag evenwel
de tendens om risicogedrag en niet zozeer
risicogroepen uit te sluiten. Bovendien zijn nieuwe
opsporingstechnieken ontwikkeld die meer
betrouwbaar zijn en een vroegere opsporing van
het virus mogelijk maken.

Wat is de Belgische houding ter zake? Is de
uitsluiting van homoseksuele mannen
discriminerend? Wie legt de regels vast? Wordt in
België gebruik gemaakt van de nieuwe
controletechnieken die worden aangewend in de
landen waar homo's bloed mogen geven? Indien dit
niet zo is, waarom? Wat zou de kost ervan
bedragen? Wordt die kost niet gerechtvaardigd
door het feit dat die technieken een grotere
veiligheid waarborgen? Welke maatregelen neemt
u aan die uitsluiting een einde te maken?
10.03 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
Je connais la situation aux États-Unis. Lors de la
réunion du 14 avril 2006, le groupe de travail au
sein de la European Blood Alliance (EBA) a
confirmé la politique actuelle en ce qui concerne
Men with a history of sex with another Man (MSM)
arguant du fait que la sécurité des produits
sanguins est prioritaire.
10.03 Minister Rudy Demotte (Nederlands): De
situatie in de VS is mij bekend. De werkgroep
binnen de European Blood Alliance (EBA) heeft het
huidige beleid tegenover Men with a history of sex
with another Man (MSM) op de bijeenkomst van 14
april 2006 gehandhaafd, omwille van het argument
dat de veiligheid van de bloedproducten voorrang
moet krijgen.
(En français) Cette position est mentionnée dans
une directive européenne qui écarte les donneurs
qui ont un comportement sexuel à haut risque. Or,
comme je l'ai indiqué dans ma réponse à la
question n° 10533 de M
me
Storms (voir Compte
rendu analytique n° 889 du 14 mars 2006, p. 38), le
risque pour le HIV est 27,6 fois supérieur pour les
hommes qui ont eu des relations sexuelles avec
d'autres hommes.
(Frans) Dit standpunt wordt uiteengezet in een
Europese richtlijn die donoren met een risicovol
seksueel gedrag uitsluit. Nu, zoals ik in antwoord
op vraag nr. 10533 van Mevrouw Storms (zie
Beknopt Verslag nr. 889 van 14 maart 2006,
blz. 38) gesteld heb, is het risico op HIV-besmetting
27,6 maal groter voor mannen die seksuele
omgang met andere mannen gehad hebben.
(En néerlandais) Il ne s'agit absolument pas de
stigmatiser certaines personnes. L'objectif consiste
à éliminer les facteurs de risque pour veiller à une
qualité optimale des produits sanguins. Comme
vous le savez, la Croix-Rouge s'est concertée à
mon initiative avec le Centre pour l'égalité des
chances et la lutte contre le racisme ainsi que des
représentants des associations holebi à propos de
la communication des critères de sélection. J'ai pris
cette initiative dans le but d'adopter une attitude
non discriminatoire. La concertation a débouché
sur un texte explicatif diffusé sous la forme d'une
brochure.
(Nederlands) Het gaat er geenszins om personen
te stigmatiseren. Men wil risicofactoren wegnemen
zodat de kwaliteit van de bloedproducten optimaal
is. Het Rode Kruis heeft zoals bekend op mijn
initiatief overlegd met het Centrum voor de
Gelijkheid van Kansen en racismebestrijding en
vertegenwoordigers van holebiverenigingen inzake
de communicatie van de selectiecriteria. Ik heb dit
gevraagd vanuit de intentie een niet-
discriminerende houding aan te nemen. Het overleg
leidde tot een verklarende tekst die als brochure
wordt verspreid.
(En français) La réglementation sur le don de sang
obéit à une directive européenne et à une loi. Son
(Frans) De regelgeving inzake het geven van bloed
beantwoordt aan een Europese richtlijn en een wet.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
17
adaptation vise à tenir compte des nouveaux tests.
We willen ze aan de nieuwe tests aanpassen.
(En néerlandais) Ce problème est l'objet d'un suivi
constant car d'éventuels éléments relevant de
l'évolution des données épidémiologiques
pourraient aboutir à une adaptation des critères.
Toutefois, actuellement, les indicateurs font plutôt
apparaître une évolution défavorable. Dans ce
contexte, le droit à la sécurité des produits
sanguins prime le droit des donneurs.
(Nederlands) De problematiek wordt continu
opgevolgd, omdat eventuele elementen uit de
evolutie van de epidemiologische gegevens zouden
kunnen leiden tot een aanpassing van de criteria.
De indicatoren geven momenteel echter eerder blijk
van een ongunstige evolutie. In die context primeert
het recht van de veiligheid van de bloedproducten
op het recht van de donoren.
(En français) La poursuite du débat au niveau de
l'Union européenne est nécessaire et souhaitable.
Tous les pays sont confrontés au même problème
épidémiologique et la position devrait être uniforme.


Pour terminer, je voudrais préciser que la presse
n'a pas relayé fidèlement la position du Portugal,
qui n'a pas modifié sa position sur le fond mais a
apporté des corrections d'ordre terminologique
pour contrer la perception de discrimination.
(Frans) Een voortzetting van het debat in de
Europese Unie is nodig en wenselijk. Alle landen
hebben met hetzelfde epidemiologische probleem
te kampen en men zou een eensgezind standpunt
moeten innemen.

Ten slotte wil ik stellen dat de pers het standpunt
van het Portugal niet nauwkeurig heeft
weergegeven. Portugal heeft de inhoud van zijn
standpunt niet veranderd maar heeft verbeteringen
van terminologische aard aangebracht om te
voorkomen dat het van een discriminatie werd
verdacht.
10.04 Annelies Storms (sp.a-spirit) : Je souscris à
l'idée que les différents pays européens devraient
adopter la même attitude. La European Blood
Alliance (EBA) joue un rôle majeur à cet égard. Elle
a décidé en effet que les avis des institutions
américaines n'étaient pas suffisamment
convaincants pour la persuader de changer de
stratégie.

Il est impératif de suivre avec attention les
évolutions technologiques telles que les nouveaux
tests. Que l'EBA suive ces évolutions de près est
une bonne chose. J'espère qu'ainsi nous pourrons
nous rapprocher de notre objectif qui est de faire
bénéficier les personnes ayant une orientation
autre qu'hétérosexuelle d'un traitement égal aux
autres.
10.04 Annelies Storms (sp.a-spirit): Ik ben het
ermee eens dat de verschillende Europese landen
dezelfde houding moeten aannemen. De EBA
speelt daarin een belangrijke rol. Zij heeft beslist
dat de adviezen van de Amerikaanse instellingen
niet voldoende doorwegen om haar strategie te
veranderen.

De technologische evoluties, zoals de nieuwe tests,
moeten aandachtig gevolgd worden. Het is een
goede zaak dat de EBA dat allemaal nauwgezet
volgt. Ik hoop dat we op die manier de gelijke
behandeling van personen met een verschillende
seksuele voorkeur dichterbij kunnen brengen.
10.05 Zoé Genot (ECOLO) : Je n'ai pas reçu de
réponse à un élément de ma question. En
Belgique, emploie-t-on ce nouveau système de test
d'amplification des acides nucléiques permettant
d'avoir une sécurité et une fiabilité supérieures aux
tests actuels ? Son coût serait-il la raison pour
laquelle on ne l'utiliserait pas ?
J'espère qu'on entamera la discussion pour
distinguer "groupes à risque" de "conduite à risque"
afin d'aplanir cette sensation de discrimination.
10.05 Zoé Genot (ECOLO): Ik heb geen antwoord
gekregen op een deel van mijn vraag. Gebruikt
men in België die nieuwe nucleïnezuurtest die een
betere veiligheid en betrouwbaarheid biedt dan de
huidige tests? Is de kostprijs de reden waarom men
hem niet gebruikt?

Ik hoop dat men de discussie zal aanvatten om het
onderscheid te maken tussen "risicogroepen" en
"risicogedrag" teneinde die discriminatie te
beperken.
10.06 Rudy Demotte, ministre (en français) : En
ce qui concerne les tests, je vous ai donné la
10.06 Minister Rudy Demotte (Frans): Wat de
testen betreft, heb ik u het antwoord gegeven maar
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
18
réponse mais je vais relire le texte pour que ce soit
clair.

La réglementation relative au don de sang obéit à
une directive européenne et à une loi, lesquelles
fixent les règles de sécurité. Les adaptations
apportées actuellement à la réglementation visent à
actualiser les tests auxquels vous faites allusion
afin de voir s'ils répondent aux critères.
ik zal de tekst herlezen opdat alles duidelijk zou
zijn.

De reglementering voor het geven van bloed
beantwoordt aan een Europese richtlijn en een wet
die de veiligheidsregels vaststellen. De
aanpassingen die momenteel aan de
reglementering worden aangebracht beogen een
actualisering van de tests waar u naar verwijst om
na te gaan of ze beantwoorden aan de criteria.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
11 Question de Mme Muriel Gerkens au ministre
des Affaires sociales et de la Santé publique sur
"le surnombre d'étudiants en médecine par
rapport aux quotas fédéraux" (n° 11259)
11 Vraag van mevrouw Muriel Gerkens aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "het te groot aantal studenten geneeskunde
in verhouding tot de federale quota" (nr. 11259)
11.01 Muriel Gerkens (ECOLO) : Ma question a
trait à la planification médicale, élément important
de l'organisation de notre système de soins de
santé. Les modifications successives apportées
dans la sélection des étudiants admis à pratiquer
dans le cadre de la médecine soignante
déboucheraient sur un vide juridique. Si le
problème est réglé pour les étudiants en première
candidature, tous les autres seront sélectionnés
après sept ans d'études, en raison du
contingentement fédéral de l'accès aux spécialités.

Le classement pour l'accès à la médecine générale
a été publié aux valves de l'UCL. Il en ressort que
dix étudiants sont "en attente", ce qui veut dire
qu'ils n'auront pas accès à la pratique de la
médecine générale.
Or, nous manquons de médecins généralistes ; de
plus, leur vieillissement pose problème ainsi que
leur couverture géographique du pays.
Voilà donc dix étudiants, rien qu'à l'UCL, qui
avaient choisi d'exercer la médecine générale et
qui en sont privés.
11.01 Muriel Gerkens (ECOLO): Mijn vraag heeft
betrekking op de medische planning. De medische
planning is een belangrijk element in de organisatie
van onze gezondheidszorg. De opeenvolgende
wijzigingen in de selectie van studenten die het
beroep van arts mogen uitoefenen zouden tot een
juridisch vacuüm kunnen leiden. Dat probleem is
weliswaar opgelost voor de studenten van eerste
kandidatuur, maar al de anderen worden na zeven
jaar geselecteerd, en dit wegens de federale
contingentering die voor de toegang tot de
specialiteiten geldt.
In de UCL werd de rangschikking met het oog op
de toegang tot de algemene geneeskunde
uitgehangen. Hieruit blijkt dat tien studenten "in
afwachting" zijn, wat betekent dat zij geen toegang
zullen hebben tot het beoefenen van de algemene
geneeskunde. Het is echter zo dat wij niet genoeg
huisartsen hebben. Bij de huisartsen is ook de
vergrijzing en de geografische spreiding een
probleem. Alleen al bij de UCL zijn er dus tien
studenten die ervoor hadden gekozen de algemene
geneeskunde te beoefenen en die dat niet zullen
mogen doen.
Savez-vous ce qu'il est advenu de la demande
récente de la commission de planification
d'augmenter les quotas autorisés ? Ces étudiants
vont-ils devoir renoncer à exercer la médecine
générale ou avez-vous des solutions?
Il apparaît que, dans les années à venir, entre 500
et 800 étudiants risquent de se trouver dans la
même situation.
On va se retrouver avec ce problème tout en ayant
un manque de médecins généralistes à couvrir.
Kan u zeggen welk gevolg er werd gegeven aan
het recent verzoek van de planningscommissie om
de toegelaten quota te verhogen? Zullen die
studenten geen huisarts kunnen worden of heeft u
een oplossing voor dit probleem? Naar het schijnt
zouden in de komende jaren 500 à 800 studenten
in een identieke situatie kunnen terechtkomen. Het
probleem zal zich dus opnieuw voordoen en we
zullen met een tekort aan huisartsen opgescheept
zitten.
11.02 Rudy Demotte, ministre (en français) : Le
contingentement de l'entrée de médecins dans le
système des soins de santé a été défini dans un
11.02 Minister Rudy Demotte (Frans): De
contingentering van het aantal artsen dat tot het
stelsel van de gezondheidszorg wordt toegelaten,
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
19
arrêté royal du 30 mai 2002 entré en vigueur en
2004.
Les nombres sont fixés après avis de la
commission de planification. Vu la durée des
études, l'alignement du nombre d'étudiants sur ce
quota doit se faire sept ans plus tôt.

Cela ne s'est pas fait de la même façon dans les
Communautés.
En Communauté française, un décret a été
approuvé en juillet 2005. Suite à la définition des
quotas pour 2012, il a été prévu que le surnombre
d'étudiants diplômés pour les années 2004 à 2010
pouvait être étendu, ce qui se fait en tenant compte
du total pour les années concernées.
werd vastgelegd in een koninklijk besluit van 30 mei
2002 dat in 2004 in werking is getreden.
De aantallen worden vastgelegd na advies van de
planningscommissie. Gelet op de duur van de
studies, moet het aantal studenten zeven jaar
eerder op dat quotum worden afgestemd.

De Gemeenschappen hebben ter zake niet
dezelfde werkwijze gevolgd.
In de Franse Gemeenschap werd er in juli 2005
een decreet goedgekeurd. In het kader van de
vastlegging van de quota voor 2012 werd bepaald
dat het aantal afgestudeerde studenten in overtal
voor de jaren 2004 tot 2010 kon worden uitgebreid.
Daarbij dient er rekening gehouden te worden met
het totaal voor de betrokken jaren.
En 2004, il y avait dans notre pays 4,06 médecins
pour mille habitants, avec 52,5 % de généralistes.
La moyenne européenne est de 3,3 pour mille
habitants. Mais nombre de médecins quittent la
pratique après quelques années et cela m'inquiète.
J'ai demandé une étude à ce sujet via le Centre
d'expertise.

Les informations que vous me demandez par
ailleurs ne relèvent nullement de mes
compétences.
In 2004 telde België 4,06 geneesheren per duizend
inwoners. Van die geneesheren waren 52,5 procent
huisarts. Het Europees gemiddelde bedraagt 3,3
per duizend inwoners. Maar veel artsen zetten hun
praktijk na enkele jaren stop en die evolutie
verontrust me. Ik heb het Kenniscentrum gevraagd
die tendens te laten onderzoeken.

De verdere informatie die u me vraagt, valt
trouwens niet onder mijn bevoegdheid.
11.03 Muriel Gerkens (ECOLO) : Je connais les
dispositifs mis en place dans le but d'éviter un
surnombre de prestataires. Ces étudiants qui ont
choisi de devenir médecins généralistes
s'entendent dire que le quota est atteint et qu'ils ne
pourront pas exercer la médecine générale ; qu'ils
peuvent choisir une spécialisation ou un « hors
quota », comme la recherche.

Il me semblait que vous étiez compétent pour
adapter l'accès à la pratique.
Les méthodes de lissage décidées ne suffiront pas
à l'évaluation que je vois poindre à partir des
chiffres correspondant aux prochaines années.
11.03 Muriel Gerkens (ECOLO): Ik ben op de
hoogte van de maatregelen die werden genomen
om een overaanbod aan zorgverleners te
voorkomen. Studenten die voor een
huisartsenopleiding hebben geopteerd, krijgen te
horen dat het quotum bereikt is en dat ze zich niet
als huisarts zullen kunnen vestigen; dat ze er beter
aan doen zich te specialiseren of een studierichting
zonder quotum, zoals het onderzoek, te kiezen.
Ik dacht dat u bevoegd was om de toegang tot de
artsenpraktijk te regelen.
De vooropgestelde afvlakmethodes zullen niet
volstaan bij de nakende evaluatie op grond van de
cijfers voor de komende jaren.
11.04 Rudy Demotte, ministre (en français) : Vous
abordez ici un dossier hautement communautaire.
Le lissage a déjà fait l'objet d'une très longue
discussion en notre commission. C'est seulement
parce que la commission de Planification a dit
"qu'on entrait dans une mesure de lissage à
condition que..." que nous sommes parvenus à le
faire.
11.04 Minister Rudy Demotte (Frans): U kaart
hier een dossier aan dat een sterke communautaire
inslag heeft. De afvlakking werd reeds langdurig in
onze commissie besproken. Ze is enkel mogelijk
geweest omdat de planningscommissie heeft
gesteld "dat men een afvlakkingsmaatregel zou
nemen op voorwaarde dat...".
11.05 Muriel Gerkens (ECOLO) : Voici quelques
semaines, la commission de planification a dit elle-
même qu'il faudrait augmenter les quotas.
11.05 Muriel Gerkens (ECOLO): Een paar weken
geleden heeft de Planningscommissie zelf
verklaard dat de quota verhoogd moeten worden.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
20
Le président : Ce débat très sensible doit inciter à
la prudence.
De voorzitter: Dit debat ligt zeer gevoelig en moet
met veel omzichtigheid worden gevoerd.
11.06 Muriel Gerkens (ECOLO) : Les outils mis
en place me semblent stériles.
11.06 Muriel Gerkens (ECOLO): De instrumenten
waarin voorzien werd, lijken mij steriel.
11.07 Rudy Demotte, ministre (en français) : En
médecine, c'est préférable ... (Sourires).
11.07 Minister Rudy Demotte (Frans): In de
geneeskunde is zoiets ten zeerste wenselijk ...
(Glimlachjes)
Le président : Ce débat mérite d'être poursuivi.
De voorzitter: We moeten dit debat later
voortzetten.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
12 Question de M. Luc Goutry au ministre des
Affaires sociales et de la Santé publique sur "la
compatibilité entre le droit de consultation d'un
dossier médical et les contestations relatives à
un testament" (n° 11308)
12 Vraag van de heer Luc Goutry aan de minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de
verenigbaarheid van het inzagerecht in een
medisch dossier met testamentaire
betwistingen" (nr. 11308)
12.01 Luc Goutry (CD&V) : Après qu'une
personne est décédée, il arrive que ses héritiers
s'aperçoivent qu'elle a modifié son testament à la
fin de sa vie. Les membres de la famille du défunt
ou de la défunte qui ont des doutes sur sa lucidité
et son aptitude à exprimer sa volonté font alors
appel à l'article 9, § 4, de la loi sur les droits du
patient pour consulter son dossier de patient et
étayer leur présomption.
12.01 Luc Goutry (CD&V): Na een overlijden blijkt
soms dat de patiënt zijn testament aan het eind van
zijn leven nog heeft veranderd. Familieleden die
twijfels hebben inzake de geestelijke helderheid en
wilsbekwaamheid van de erflater, doen dan soms
een beroep op artikel 9, paragraaf 4 van de wet op
de patiëntenrechten om inzage te krijgen in het
patiëntendossier en hun vermoedens te staven.
L'Ordre des médecins formule le plus souvent un
avis négatif parce que les intérêts du patient
décédé ne coïncident pas avec ceux de la famille. Il
me semble que l'esprit de la loi va dans le sens
d'une préservation maximale du secret médical
après le décès sauf en cas d'intérêts convergents,
par exemple lorsqu'il y a présomption d'erreur
médicale.


Le ministre estime-t-il tout comme moi que l'article
9 doit faire l'objet d'une interprétation très restrictive
et qu'il ne peut en principe pas être invoqué pour
demander la révision d'un testament ? La position
de l'Ordre des médecins en la matière est-elle
correcte ?
De Orde van Geneesheren adviseert echter
meestal negatief omdat de belangen van de
overleden patiënt niet samenlopen met de
familiebelangen. Mijns inziens is het de geest van
de wet dat het beroepsgeheim na het overlijden
maximaal gevrijwaard moet worden, tenzij bij
samenlopende belangen, zoals een vermoeden van
medische fout.

Is de minister het met mij eens dat artikel 9 zeer
restrictief moet worden geïnterpreteerd en in
principe niet kan worden ingeroepen om
testamenten te laten herzien? Neemt de Orde van
Geneesheren in deze aangelegenheid een correcte
houding aan?
12.02 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
L'article 9, paragraphe 4 de la loi relative aux droits
du patient a été élaboré sous l'insistance de la
Commission de la protection de la vie privée. Celle-
ci désirait qu'une mise en balance des intérêts soit
possible en ce qui concerne le droit à la
consultation du dossier après le décès. Seul un
cercle restreint de proches parents peut consulter
le dossier, fût-ce indirectement et en passant par
12.02 Minister Rudy Demotte (Nederlands):
Artikel 9, paragraaf 4 van de wet op de
patiëntenrechten kwam er omdat de Commissie
voor de Bescherming van de Persoonlijke
Levenssfeer daarop aandrong. Zij wou dat er een
belangenafweging mogelijk was inzake het
inzagerecht na overlijden. Enkel een beperkte kring
van nabestaanden heeft inzage, zij het
onrechtstreeks en via een beroepsbeoefenaar.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
21
un praticien professionnel. La consultation du
dossier n'est pas possible si le patient s'y est
opposé. Par ailleurs, les demandes doivent être
motivées. Afin de protéger la vie privée du patient,
le praticien professionnel doit mettre en balance les
intérêts du patient et des demandeurs au cas par
cas. L'interprétation du paragraphe 4 doit donc être
restrictive, mais il me semble impossible et
inopportun d'exclure d'une manière générale
l'accès au dossier dans le cas d'une contestation
en matière testamentaire. Une telle décision
pourrait en effet à son tour mener à des
contestations.
Inzage is niet mogelijk als de patiënt zich daartegen
heeft verzet. Bovendien moeten aanvragen
gemotiveerd zijn. Om de privacy van de patiënt te
beschermen moet de beroepsbeoefenaar de
belangen van patiënt en verzoekers geval per geval
afwegen. Paragraaf 4 moet dus restrictief worden
geïnterpreteerd, maar het lijkt me onmogelijk en
niet opportuun om inzage in het algemeen uit te
sluiten in geval van testamentaire betwistingen.
Ook dat zou immers vaak tot betwistingen kunnen
leiden.
12.03 Luc Goutry (CD&V) : Le ministre plaide à
juste titre pour une interprétation restrictive de
l'article 9. Pour le surplus, la nécessité d'envisager
le droit de consultation au cas par cas est
précisément un problème auquel l'Ordre des
Médecins est confronté. Il ne peut étudier chaque
dossier au préalable pour conclure ensuite à un
abus testamentaire. Il doit prendre une décision de
principe sur la question de savoir si un médecin
peut vérifier si le patient décédé était encore lucide
lors de l'adaptation du testament.

Nombreux étaient ceux qui pensaient que le
ministre affirmerait que l'article 9 vise à détecter les
erreurs médicales et non à contester des
dispositions testamentaires.
12.03 Luc Goutry (CD&V): Terecht pleit de
minister voor een restrictieve interpretatie van
artikel 9. Dat het recht op inzage voor het overige
geval per geval moeten worden bekeken, is echter
net het probleem waarmee de Orde van
Geneesheren wordt geconfronteerd. De Orde kan
niet eerst elk dossier onderzoeken om vervolgens
te besluiten dat er al dan niet sprake is van
testamentair misbruik. Ze moet principieel beslissen
of een dokter mag nagaan of de overleden patiënt
nog een heldere geest had toen het testament werd
aangepast.

Velen verwachtten dat de minister zou zeggen dat
artikel 9 bedoeld is om medische fouten te
achterhalen en niet om testamentaire
beschikkingen te betwisten.
12.04 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
Je comprends les préoccupations de M. Goutry
mais je ne puis fournir une réponse plus précise. Il
s'agit d'une question juridique qui requiert
évidemment une réponse nuancée.
12.04 Minister Rudy Demotte (Nederlands): Ik
begrijp de bezorgdheid van de heer Goutry, maar
preciezer dan in mijn antwoord kan ik niet zijn. Het
gaat om een juridische kwestie en die verdient
vanzelfsprekend een genuanceerd antwoord.
12.05 Luc Goutry (CD&V) : L'Ordre ne peut
donner un avis que sur la base des connaissances
dont il dispose. Il s'agit en fait de la question de
principe de savoir si un dossier peut être ouvert en
cas de contestations testamentaires. Si l'Ordre le
permet à l'une ou l'autre reprise, ce sera la porte
ouverte à tous les excès.

Je transmettrai la réponse du ministre aux
instances qui m'ont demandé de poser une
question parlementaire à ce sujet et je reviendrai
peut-être ultérieurement sur le problème.
12.05 Luc Goutry (CD&V): De Orde kan enkel
een advies geven op basis van de kennis die ze
heeft. Eigenlijk gaat het om de principiële vraag of
een dossier kan worden geopend bij testamentaire
betwistingen. Staat de Orde dat een paar keer toe,
dan is het hek van de dam en zullen sommigen het
onderste uit de kan trachten te halen.

Ik leg het antwoord van de minister voor aan de
instanties die mij vroegen hierover een
parlementaire vraag te stellen en kom later
misschien op de zaak terug.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
13 Question de M. Jef Van den Bergh au ministre
des Affaires sociales et de la Santé publique sur
"la politique en matière de tabagisme dans les
maisons de jeunes et les salles de fêtes"
13 Vraag van de heer Jef Van den Bergh aan de
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
over "het rookbeleid in jeugdhuizen en fuifzalen"
(nr. 11330)
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
22
(n° 11330)
13.01 Jef Van den Bergh (CD&V) : La semaine
dernière, j'ai interrogé le ministre sur la politique en
matière de tabagisme dans les maisons de jeunes
et les salles de fêtes. Sa réponse était claire ; les
maisons de jeunes et les salles polyvalentes sont
des endroits publics et non des établissements
horeca et l'interdiction de fumer doit donc être
absolue en ce qui les concerne. La réalité est
néanmoins tout autre.

Les maisons de jeunes ne sont, en effet, pas des
établissements horeca, d'autant plus que leur
structure est généralement celle d'une ASBL et
qu'elles n'ont pas de numéro de TVA. L'arrêté royal
du 13 décembre 2005 n'exclut néanmoins pas
totalement la possibilité de considérer les maisons
de jeunes comme des établissements horeca.

L'interdiction générale de fumer connaît une
exception pour les débits de boissons. Ceux-ci sont
des endroits publics où des boissons sont
proposées pour consommation immédiate sans
être accompagnées de repas. Je pense que la
plupart des maisons de jeunes répondent à cette
définition. Les maisons de jeunes dont les activités
sont essentiellement axées sur les jeunes de moins
de 16 ans ne servent pas de boissons alcoolisées
et ne répondent pas à la définition.
13.01 Jef Van den Bergh (CD&V): Vorige week
ondervroeg ik de minister over het rookbeleid in
jeugdhuizen en fuifzalen. Zijn antwoord was
duidelijk; jeugdhuizen en polyvalente zalen zijn
openbare plaatsen en geen horecazaken en
moeten dus volledig rookvrij zijn. Dit botst echter
met de realiteit.



Jeugdhuizen zijn uiteraard geen horecazaken,
zeker omdat ze meestal een vzw-structuur hebben
en geen BTW-nummer. Het KB van 13 december
2005 laat echter een mogelijkheid open om
jeugdhuizen toch als horeca-inrichting te
beschouwen.



Voor drankgelegenheden wordt een uitzondering
gemaakt op het algemeen rookverbod op openbare
plaatsen. Een drankgelegenheid is een openbare
plaats waar dranken voor onmiddellijke consumptie
worden aangeboden zonder samen te gaan met
maaltijden. De meeste jeugdhuizen voldoen
volgens mij aan deze definitie. Jeugdhuizen met
een specifieke werking voor ­16-jarigen schenken
geen alcoholische dranken en voldoen niet aan de
definitie.
Les salles de fêtes utilisées par les groupements de
jeunes ou les écoles sont effectivement des salles
polyvalentes dans de nombreux cas, mais il
pourrait aussi s'agir de salles paroissiales ou de
maisons de jeunes. Le ministre a affirmé la
semaine dernière que les salles polyvalentes ne
sont pas des établissements horeca et que
l'interdiction de fumer doit donc y être respectée.

Cependant, l'arrêté royal du 13 décembre 2005
dispose que « tout lieu ou local accessible au
public, où les membres d'une association ou d'un
groupement et leurs invités et/ou visiteurs se
réunissent, quelles que soient les conditions
d'accès pour y consommer des repas et/ou des
boissons », est assimilé à un établissement horeca.
Le ministre peut prévoir une exception pour les
événements strictement occasionnels.

Si la réglementation en vigueur est différente d'une
part dans le circuit commercial des lieux de sortie,
comme dans les cafés, les restaurants, les casinos,
les discothèques, etc., et d'autre part dans le circuit
associé aux mouvements de jeunesse, comme les
maisons de jeunes et les fêtes organisées par des
associations et des écoles, un effet de glissement
Fuifzalen voor jeugdverenigingen of scholen zijn
inderdaad dikwijls polyvalente zalen, maar het zou
ook om parochiezalen of jeugdhuizen kunnen gaan.
Vorige week zei de minister dat polyvalente zalen
geen horecazaak zijn en dus rookvrij moeten zijn.




In het KB van 13 december 2005 staat echter dat
alle voor het publiek toegankelijke plaatsen waar
leden van een vereniging en hun bezoekers
bijeenkomen om maaltijden of dranken te
gebruiken, gelijkgesteld worden met een
horecazaak. De minister kan echter een
uitzondering maken voor strikt
gelegenheidsgebonden evenementen.


Als er een verschillende reglementering wordt
toegepast op enerzijds het commerciële
uitgaanscircuit, met name cafés, restaurants,
casino's, discotheken en zo verder en anderzijds
op het alternatieve uitgaanscircuit, dat verbonden is
met het jeugdwerk, zoals jeugdhuizen en fuiven van
verengingen en scholen, dan lijkt een
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
23
paraît inéluctable.

Les maisons de jeunes où des boissons
alcoolisées sont servies de manière permanente
satisfont-elles à la définition du débit de boissons et
est-il dès lors autorisé d'y fumer ? Est-il exact
qu'une telle exception peut être accordée à
condition que ces maisons de jeunes disposent
d'une licence de débit de boissons permanente ?
verplaatsingseffect onvermijdelijk.

Voldoen de jeugdhuizen waar permanent
alcoholische dranken worden aangeboden aan de
definitie van drankgelegenheid en mag er daarom
gerookt worden? Klopt het dat deze uitzondering
mag worden toegestaan op voorwaarde dat deze
jeugdhuizen een permanente drankvergunning
hebben?
Si une maison de jeunes satisfait à ces conditions
mais organise quelques fois par an une fête
destinée aux moins de seize ans où alcool et
cigarettes sont bannis, le caractère permanent de
l'offre de boissons alcoolisées cesse-t-il d'être
d'application ? L'interdiction de fumer doit-elle dès
lors s'appliquer si des boissons alcoolisées sont
proposées à d'autres moments ?

Si une maison de jeunes partage son infrastructure
avec une autre organisation, est-on alors en
présence d'un établissement assimilé à un
établissement horeca lorsque le local concerné fait
office de maison de jeunes
? Des salles
polyvalentes peuvent-elles être considérées
comme des établissements horeca si elles sont
utilisées comme salles des fêtes ? Le ministre est-il
disposé, à cette fin, à prévoir une exception ? Les
salles paroissiales doivent-elles être considérées
comme des locaux où il est interdit de fumer pour
tous les événements qui y sont organisés ? Une
interdiction de fumer est-elle également
d'application dans ces salles lorsqu'y sont
organisées des soirées où on joue aux cartes ou
des fêtes ?

Quid des événements organisés sous chapiteau ?
Un chapiteau est-il un espace public ne relevant
pas de la définition d'établissement horeca et faut-il
dès lors prévoir une interdiction de fumer ? Ou une
dérogation sera-t-elle accordée pour les
événements strictement occasionnels ? Le ministre
juge-t-il souhaitable d'appliquer une réglementation
différente pour les lieux de sortie fonctionnant sur
une base commerciale et les lieux de sortie
alternatifs ?
Als een jeugdhuis aan die voorwaarden voldoet,
maar enkele keren per jaar een fuif organiseert
voor -16-jarigen, waar geen alcohol geschonken
wordt en niet wordt gerookt, vervalt dan het
permanent karakter van het aanbieden van
alcoholische dranken? Moet het rookverbod dan
ook toegepast worden als er wel alcoholische
dranken geschonken wordt op andere momenten?

Als een jeugdhuis zijn infrastructuur deelt met een
andere organisatie, kan er dan gesproken worden
van een gelegenheid gelijkgesteld met een horeca-
inrichting als het lokaal als jeugdhuis functioneert?
Kunnen polyvalente zalen als ze gebruikt worden
als fuifzaal worden beschouwd als horeca-
inrichtingen? Is de minister bereid om daarvoor in
een uitzondering te voorzien? Moeten
parochiezalen worden beschouwd als rookvrije
ruimten voor alle evenementen die erin
plaatsvinden? Geldt een rookverbod daar ook voor
bijvoorbeeld kaartavonden en fuiven?




Wat met de evenementen in tenten? Is een tent
een openbare ruimte die geen horecagelegenheid
is en moet er dus een rookverbod gelden? Of zal er
een uitzondering worden toegestaan voor strikt
gelegenheidsgebonden evenementen? Acht de
minister het wenselijk om een verschillende
reglementering toe te passen voor het commerciële
en het alternatieve uitgaanscircuit?
13.02 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
L'arrêté royal du 13 décembre 2005 s'inscrit dans le
cadre de la lutte contre le tabagisme passif pour
protéger les non-fumeurs, de la réglementation du
tabagisme dans les lieux publics et de la garantie
d'un environnement social sans tabac. Lors de
l'approbation du plan fédéral de lutte contre le
tabagisme, le Conseil des ministres m'a chargé de
me concerter avec le secteur horeca au sujet des
mesures qui concernent les restaurants et les cafés
pour faire en sorte que la viabilité du secteur ne soit
13.02 Minister Rudy Demotte (Nederlands): Het
KB van 13 december 2005 kadert in de strijd tegen
passief roken om niet-rokers te beschermen, het
openbaar tabaksgebruik in een reglement te gieten
en een rookvrije sociale omgeving te garanderen.
Bij de goedkeuring van het federaal plan ter
bestrijding van het tabaksgebruik droeg de
ministerraad mij op te overleggen met de
horecasector over alle maatregelen die restaurants
en cafés aanbelangen zodat de leefbaarheid van
de sector niet in het gedrang komt.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
25/04/2006
CRABV 51
COM 930
24
pas menacée.

Il a été décidé en concertation avec les trois
fédérations de l'horeca de prévoir des dérogations
à la règle pour les cafés et les restaurants. Les
restaurants et les cafés peuvent aménager un
espace pour fumeurs. Les conditions en matière de
dimension, de ventilation, etc. de ces espaces sont
clairement définies. Les dérogations ne
s'appliquent qu'au secteur horeca et non pas au
secteur de la jeunesse.


Met de drie horecafederaties werd beslist om voor
cafés en restaurants te voorzien in afwijkingen van
de regel. Restaurants mogen een rookruimte
inrichten en cafés een rookzone. De voorwaarden
inzake omvang, ventilatie en zo verder van die
ruimtes zijn duidelijk omschreven. De afwijkingen
gelden echter uitsluitend voor de horecasector en
niet voor de jeugdsector.
Ces mesures doivent contribuer à l'amélioration de
la santé publique. Les jeunes constituent le groupe
le plus vulnérable en ce qui concerne le tabagisme.
La description de l'établissement horeca ou du
débit de boissons ne permet aucune confusion : il
s'agit d'un lieu où l'activité principale et permanente
consiste à servir des repas et/ou des boissons à
base d'alcool pour consommation sur place. La loi
interdit de servir des boissons fortement alcoolisées
aux mineurs d'âge.

Une maison de jeunes n'a pas pour principale
vocation de servir des boissons à base d'alcool et
des repas pour consommation sur place. Ce lieu
n'est jamais entré en ligne de compte pour une
dérogation. Si l'on considère qu'un lieu constitue
une extension d'un débit de boissons, l'ensemble
tombe sous le régime de l'exception pendant les
heures d'ouverture du débit en question. Les salles
polyvalentes sont considérées comme des lieux
fermés accessibles au public ; l'interdiction de
fumer y est donc totale. Les salles paroissiales sont
des salles publiques, où il est interdit de fumer. Un
chapiteau est considéré comme un lieu public
fermé et n'est pas un établissement horeca.
De maatregelen willen de volksgezondheid
verbeteren. Inzake roken zijn de jongeren het
meest kwetsbaar. Er is geen verwarring over de
omschrijving van een horeca-inrichting of
drankgelegenheid: het is een plaats waar de
permanente en belangrijkste activiteit erin bestaat
dranken op basis van alcohol en voedingsmiddelen
op te dienen die ter plaatse verbruikt worden. Het
aanbieden van sterk alcoholhoudende dranken aan
minderjarigen is bij wet verboden.

Een jeugdhuis heeft niet als voornaamste doel
dranken op basis van alcohol en voedingsmiddelen
aan te bieden die ter plaatse worden verbruikt. De
plaats in kwestie komt nooit in aanmerking voor een
afwijking. Als men meent dat de plaats een
uitbreiding is van een café, dan valt het geheel
onder het afwijkend regime tijdens de openingsuren
van het café. Polyvalente zalen worden beschouwd
als gesloten plaatsen die toegankelijk zijn voor het
publiek en waar dus een totaal rookverbod geldt.
Parochiezalen zijn openbare zalen met een
rookverbod. Een tent wordt beschouwd als een
gesloten openbare plaats en is geen horeca-
inrichting.
L'arrêté royal ne s'inscrit pas dans une logique qui
viserait à adapter la réglementation de façon à
autoriser les fumeurs en davantage de lieux où se
rassemblent des jeunes. Un peu plus de deux tiers
des jeunes ne fument pas. Ils doivent absolument
pouvoir disposer de lieux réservés aux non-
fumeurs.
Het ligt niet in de logica van het KB om de
reglementering aan te passen zodat op meer
plaatsen waar jongeren samenkomen gerookt zou
mogen worden. Twee derden - en zelfs iets meer -
van de jongeren rookt niet. Zij moeten absoluut
rookvrije plaatsen krijgen.
13.03 Jef Van den Bergh (CD&V) : Je conçois
ces préoccupations en matière de santé, mais je
suis mal à l'aise lorsqu'on opère une distinction
entre les différents modes de sorties des jeunes. La
réalité est différente sur le terrain. Vous voulez aller
trop loin, trop rapidement. Nous assisterons dès
lors à un déplacement massif des groupes de
jeunes. Je crains que cette situation ait des
conséquences néfastes sur les organisations
basées sur le volontariat et qui organisent des
événements destinés à financer d'autres activités.
Les maisons de jeunes qui entendent offrir d'autres
13.03 Jef Van den Bergh (CD&V): Ik heb begrip
voor de gezondheidsbekommernissen, maar ik heb
er problemen mee dat men een onderscheid maakt
tussen de verschillende manieren waarop jongeren
uitgaan. De realiteit op het terrein is anders. De
stap die men in één keer wil zetten is erg groot. We
zullen een verplaatsing van grote groepen jongeren
krijgen. Ik vrees dat dit nefaste gevolgen zal
hebben voor die organisaties die leven op basis
van vrijwilligers en die zaken organiseren om
andere zaken te kunnen financieren. Dit lijkt mij
nefast voor onder meer de jeugdhuizen die een
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 930
25/04/2006
25
solutions que celles proposées par la vie nocturne
commerciale en subiront également les
conséquences.
alternatief willen bieden voor het commercieel
uitgaansleven.
13.04 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
M. Van den Bergh proposerait-il, en tant que
ministre de la Santé publique, d'accorder une
exception aux clubs de jeunes et aux salles de
fêtes ? Il faut également penser aux jeunes qui ne
fument pas.
13.04 Minister Rudy Demotte (Nederlands): Zou
de heer Van den Bergh als minister van
Volksgezondheid voorstellen om aan jeugdclubs en
fuifzalen een uitzondering te verlenen? Men moet
ook denken aan de jongeren die niet roken.
13.05 Jef Van den Bergh (CD&V) : La disposition
prévue pourrait tout de même également être
appliquée au secteur horeca. Pourquoi consent-on
une exception pour un secteur et non pour un
autre ?
13.05 Jef Van den Bergh (CD&V): De uitgewerkte
regeling zou men toch ook kunnen toepassen op
de horeca. Waarom is er voor de ene sector wel
een uitzondering en voor de andere niet?
13.06 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
Vous affirmez qu'il serait préférable qu'on puisse
fumer partout !
13.06 Minister Rudy Demotte (Nederlands): U
zegt dat het beter is dat men overal zou kunnen
roken!
13.07 Jef Van den Bergh (CD&V) : La question
ne porte pas sur le tabagisme mais sur l'égalité de
traitement. Il s'agit d'une situation fâcheuse pour
les organisations de jeunesse.
13.07 Jef Van den Bergh (CD&V): Dit gaat niet
over roken of niet roken, maar over een gelijke
behandeling. Voor de jeugdorganisaties is dit een
ongelukkige situatie.
13.08 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
Vous souhaitez une interdiction totale de fumer ?
13.08 Minister Rudy Demotte (Nederlands): U
wilt een absoluut rookverbod?
13.09 Jef Van den Bergh (CD&V) : C'est l'un ou
l'autre.
13.09 Jef Van den Bergh (CD&V): Het is het een
of het ander.
13.10 Rudy Demotte, ministre (en néerlandais) :
La vie est un peu plus nuancée que cela.
13.10 Minister Rudy Demotte (Nederlands): Het
leven is iets genuanceerder.
13.11 Jef Van den Bergh (CD&V) : Je pense que
le dernier mot n'a pas encore été dit à ce sujet.
13.11 Jef Van den Bergh (CD&V): Het laatste
woord lijkt mij hierover nog niet gezegd.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
La réunion publique de commission est levée à
17 h 57.
De openbare commissievergadering wordt gesloten
om 17.57 uur.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE

Document Outline