CRABV 51 COM 872
CRABV 51 COM 872
C
HAMBRE DES REPRÉSENTANTS
DE
B
ELGIQUE
B
ELGISCHE
K
AMER VAN
V
OLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
OMPTE
R
ENDU
A
NALYTIQUE
B
EKNOPT
V
ERSLAG
R
ÉUNION COMMUNE DES COMMISSIONS DE
L
'I
NTÉRIEUR
,
DES
A
FFAIRES GÉNÉRALES ET DE
LA
F
ONCTION PUBLIQUE
,
ET DE LA
J
USTICE
G
EMEENSCHAPPELIJKE VERGADERING VAN DE
COMMISSIES VOOR DE
B
INNENLANDSE
Z
AKEN
,
DE
A
LGEMENE
Z
AKEN EN HET
O
PENBAAR
A
MBT
,
EN VOOR DE
J
USTITIE
lundi maandag
06-03-2006 06-03-2006
Après-midi Namiddag
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
i
SOMMAIRE
INHOUD
Questions et interpellations jointes de
1
Samengevoegde vragen en interpellaties van
1
- M. Tony Van Parys à la vice-première ministre et
ministre de la Justice et au vice-premier ministre
et ministre de l'Intérieur sur "la fuite de Fehriye
Erdal" (n° 10602)
1
- de heer Tony Van Parys aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie en aan de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de ontsnapping van Fehriye Erdal"
(nr. 10602)
1
- M. Bart Laeremans à la vice-première ministre et
ministre de la Justice et au vice-premier ministre
et ministre de l'Intérieur sur "la disparition de la
terroriste turque Fehriye Erdal" (n° 10603)
1
- de heer Bart Laeremans aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie en aan de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van de Turkse
terroriste Fehriye Erdal" (nr. 10603)
1
- M. Tony Van Parys à la vice-première ministre et
ministre de la Justice et au vice-premier ministre
et ministre de l'Intérieur sur "la disparition de
Fehriye Erdal" (n° 810)
1
- de heer Tony Van Parys tot de vice-eerste
minister en minister van Justitie en tot de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van Fehriye Erdal"
(nr. 810)
1
- M. Patrick De Groote au vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur et à la vice-première ministre
et ministre de la Justice sur "la disparition de
Fehriye Erdal" (n° 10620)
1
- de heer Patrick De Groote aan de vice-eerste
minister en minister van Binnenlandse Zaken en
aan de vice-eerste minister en minister van Justitie
over "de verdwijning van Fehriye Erdal"
(nr. 10620)
1
- M. Bart Laeremans à la vice-première ministre et
ministre de la Justice et au vice-premier ministre
et ministre de l'Intérieur sur "la disparition de la
terroriste turque Fehriye Erdal" (n° 811)
1
- de heer Bart Laeremans tot de vice-eerste
minister en minister van Justitie en tot de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van Fehriye Erdal"
(nr. 811)
1
- Mme Marie Nagy à la vice-première ministre et
ministre de la Justice sur "la disparition de Mme
Fehriye Erdal" (n° 10622)
1
- mevrouw Marie Nagy aan de vice-eerste minister
en minister van Justitie over "de verdwijning van
mevrouw Fehriye Erdal" (nr. 10622)
1
- Mme Marie Nagy au vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur sur "la disparition de Mme
Fehriye Erdal" (n° 10623)
1
- mevrouw Marie Nagy aan de vice-eerste minister
en minister van Binnenlandse Zaken over "de
verdwijning van mevrouw Fehriye Erdal"
(nr. 10623)
2
- M. Walter Muls à la vice-première ministre et
ministre de la Justice sur "la disparition de Fehriye
Erdal" (n° 10625)
1
- de heer Walter Muls aan de vice-eerste minister
en minister van Justitie over "de verdwijning van
Fehriye Erdal" (nr. 10625)
2
- M. Dylan Casaer à la vice-première ministre et
ministre de la Justice et au vice-premier ministre
et ministre de l'Intérieur sur "la disparition de Mme
Erdal" (n° 10638)
2
- de heer Dylan Casaer aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie en aan de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van mevrouw Erdal"
(nr. 10638)
2
- M. Melchior Wathelet à la vice-première ministre
et ministre de la Justice et au vice-premier
ministre et ministre de l'Intérieur sur "la disparition
de Mme Fehriye Erdal" (n° 812)
2
- de heer Melchior Wathelet tot de vice-eerste
minister en minister van Justitie en tot de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van mevrouw Fehriye
Erdal" (nr. 812)
2
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
ii
- M. Pieter De Crem au vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur et à la vice-première ministre
et ministre de la Justice sur "les mesures prises
par le gouvernement dans le dossier Erdal après
le jeudi 2 mars 2006" (n° 10654)
2
- de heer Pieter De Crem aan de vice-eerste
minister en minister van Binnenlandse Zaken en
aan de vice-eerste minister en minister van Justitie
over "de door de regering na donderdag
2 maart 2006 genomen maatregelen in het Erdal-
dossier" (nr. 10654)
2
Orateurs: Tony Van Parys, Bart Laeremans,
Patrick De Groote, Marie Nagy, Walter Muls,
Dylan Casaer, Melchior Wathelet, président
du groupe cdH, Pieter De Crem, président du
groupe CD&V, Laurette Onkelinx, vice-
première ministre et ministre de la Justice,
Patrick Dewael, vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur, Gerolf Annemans,
président du groupe Vlaams Belang
Sprekers: Tony Van Parys, Bart Laeremans,
Patrick De Groote, Marie Nagy, Walter Muls,
Dylan Casaer, Melchior Wathelet, voorzitter
van de cdH-fractie, Pieter De Crem, voorzitter
van de CD&V-fractie, Laurette Onkelinx, vice-
eerste minister en minister van Justitie,
Patrick Dewael, vice-eerste minister en
minister van Binnenlandse Zaken, Gerolf
Annemans, voorzitter van de Vlaams Belang-
fractie
Motions
29
Moties
29
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
1
RÉUNION COMMUNE DES
COMMISSIONS DE L'INTÉRIEUR,
DES AFFAIRES GÉNÉRALES ET
DE LA FONCTION PUBLIQUE, ET
DE LA JUSTICE
GEMEENSCHAPPELIJKE
VERGADERING VAN DE
COMMISSIES VOOR DE
BINNENLANDSE ZAKEN, DE
ALGEMENE ZAKEN EN HET
OPENBAAR AMBT, EN VOOR DE
JUSTITIE
du
LUNDI
06
MARS
2006
Après-midi
______
van
MAANDAG
06
MAART
2006
Namiddag
______
La réunion publique est ouverte à 14 h 31 par
M.
André Frédéric et Mme
Martine Taelman,
présidents.
De vergadering wordt geopend om 14.31 uur door
mevrouw Martine Taelman en de heer André
Frédéric, voorzitters.
01 Questions et interpellations jointes de
- M. Tony Van Parys à la vice-première ministre et
ministre de la Justice et au vice-premier ministre
et ministre de l'Intérieur sur "la fuite de Fehriye
Erdal" (n° 10602)
- M. Bart Laeremans à la vice-première ministre
et ministre de la Justice et au vice-premier
ministre et ministre de l'Intérieur sur "la
disparition de la terroriste turque Fehriye Erdal"
(n° 10603)
- M. Tony Van Parys à la vice-première ministre et
ministre de la Justice et au vice-premier ministre
et ministre de l'Intérieur sur "la disparition de
Fehriye Erdal" (n° 810)
- M. Patrick De Groote au vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur et à la vice-première
ministre et ministre de la Justice sur "la
disparition de Fehriye Erdal" (n° 10620)
- M. Bart Laeremans à la vice-première ministre
et ministre de la Justice et au vice-premier
ministre et ministre de l'Intérieur sur "la
disparition de la terroriste turque Fehriye Erdal"
(n° 811)
- Mme Marie Nagy à la vice-première ministre et
ministre de la Justice sur "la disparition de Mme
Fehriye Erdal" (n° 10622)
- Mme Marie Nagy au vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur sur "la disparition de Mme
Fehriye Erdal" (n° 10623)
- M. Walter Muls à la vice-première ministre et
01 Samengevoegde vragen en interpellaties van
- de heer Tony Van Parys aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie en aan de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de ontsnapping van Fehriye Erdal"
(nr. 10602)
- de heer Bart Laeremans aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie en aan de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van de Turkse
terroriste Fehriye Erdal" (nr. 10603)
- de heer Tony Van Parys tot de vice-eerste
minister en minister van Justitie en tot de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van Fehriye Erdal"
(nr. 810)
- de heer Patrick De Groote aan de vice-eerste
minister en minister van Binnenlandse Zaken en
aan de vice-eerste minister en minister van
Justitie over "de verdwijning van Fehriye Erdal"
(nr. 10620)
- de heer Bart Laeremans tot de vice-eerste
minister en minister van Justitie en tot de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van Fehriye Erdal"
(nr. 811)
- mevrouw Marie Nagy aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie over "de
verdwijning van mevrouw Fehriye Erdal"
(nr. 10622)
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
2
ministre de la Justice sur "la disparition de
Fehriye Erdal" (n° 10625)
- M. Dylan Casaer à la vice-première ministre et
ministre de la Justice et au vice-premier ministre
et ministre de l'Intérieur sur "la disparition de
Mme Erdal" (n° 10638)
- M. Melchior Wathelet à la vice-première ministre
et ministre de la Justice et au vice-premier
ministre et ministre de l'Intérieur sur "la
disparition de Mme Fehriye Erdal" (n° 812)
- M. Pieter De Crem au vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur et à la vice-première
ministre et ministre de la Justice sur "les
mesures prises par le gouvernement dans le
dossier Erdal après le jeudi 2
mars
2006"
- mevrouw Marie Nagy aan de vice-eerste
minister en minister van Binnenlandse Zaken
over "de verdwijning van mevrouw Fehriye
Erdal" (nr. 10623)
- de heer Walter Muls aan de vice-eerste minister
en minister van Justitie over "de verdwijning van
Fehriye Erdal" (nr. 10625)
- de heer Dylan Casaer aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie en aan de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van mevrouw Erdal"
(nr. 10638)
- de heer Melchior Wathelet tot de vice-eerste
minister en minister van Justitie en tot de vice-
eerste minister en minister van Binnenlandse
Zaken over "de verdwijning van mevrouw Fehriye
Erdal" (nr. 812)
- de heer Pieter De Crem aan de vice-eerste
minister en minister van Binnenlandse Zaken en
aan de vice-eerste minister en minister van
Justitie over "de door de regering na donderdag
2 maart 2006 genomen maatregelen in het Erdal-
dossier" (nr. 10654)
01.01 Tony Van Parys (CD&V) : Je suis heureux
de constater que le ministre Dewael est rentré
indemne au moins physiquement des sports
d'hiver. Nous verrons tout à l'heure s'il s'en sortira
aussi bien sur le plan politique.
Depuis le dépôt de ma demande d'interpellation, de
nouveaux éléments intéressants sont apparus.
Aussi, je souhaiterais poser quelques questions
supplémentaires à ce sujet dans un instant.
La terroriste turque Fehriye Erdal, membre du front
révolutionnaire pour la libération du peuple turc, le
DHKPC, a disparu sans laisser de traces le lundi 27
février 2006. Elle est parvenue à duper la Sûreté de
l'État dans le cadre de l'opération de filature dont
elle faisait l'objet. Elle a ainsi échappé à
l'ordonnance de capture consécutive à sa
condamnation par le tribunal correctionnel de
Bruges. Lors d'une réunion de crise spéciale qui lui
a été consacrée le 17 février 2006, la probabilité
qu'elle cherche à échapper à son arrestation avait
pourtant déjà été clairement établie. C'est pourquoi
elle était étroitement surveillée par une équipe de
32 agents de la Sûreté de l'État, ce qui en soi déjà
démontre à quel point sa surveillance était
prioritaire.
L'impensable s'est pourtant produit : Fehriye Erdal
est parvenue à tromper tous ces gardiens. Lundi
soir, alors qu'on réalise qu'elle est introuvable, le
ministre Dewael ne juge pas devoir interrompre ses
vacances de ski. Ce n'est qu'au moment où le
premier ministre met l'avion gouvernemental à sa
01.01 Tony Van Parys (CD&V): Ik ben blij dat
minister Dewael - althans fysiek - heelhuids is
teruggekeerd uit skivakantie. Of dat ook op politiek
vlak zal lukken, zal straks wel blijken.
Sedert de indiening van mijn interpellatieverzoek
zijn er nieuwe en belangwekkende elementen aan
de oppervlakte gekomen, waarover ik straks een
aantal bijkomende vragen zal stellen.
De Turkse terroriste Fehriye Erdal, lid van het
Turkse Bevrijdingsleger DHKPC, is sinds maandag
27 februari 2006 spoorloos verdwenen. Zij is erin
geslaagd de Staatsveiligheid te verschalken, die op
haar een schaduwoperatie uitvoerde. Hierdoor is zij
ontsnapt aan het bevel tot onmiddellijke
aanhouding na haar veroordeling door de
correctionele rechtbank van Brugge. Op een
bijzondere crisisvergadering die op 17 februari
2006 aan haar werd gewijd, was nochtans al
duidelijk dat de kans dat zij zou proberen te
ontsnappen aan haar aanhouding, heel reëel was.
Vandaar dat er een strikte observatie op haar werd
toegepast door een team van 32 agenten van de
Staatsveiligheid. Dit alleen al bewijst hoezeer haar
bewaking als prioritair werd beschouwd.
Toch is het ondenkbare gebeurd: Fehriye Erdal is
erin geslaagd al die bewakers om de tuin te leiden.
Wanneer men maandagavond tot het besef komt
dat zij onvindbaar is, acht minister Dewael het
echter geenszins nodig om zijn skivakantie af te
breken. Het is pas wanneer de premier hem het
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
3
disposition que le ministre de l'Intérieur rentre en
Belgique pour y donner une conférence de presse.
Voilà qui illustre bien l'inacceptable nonchalance du
ministre Dewael.
regeringsvliegtuig ter beschikking stelt, dat de
minister van Binnenlandse Zaken even terugkeert
naar België om een persconferentie te geven. Dit is
een illustratie van onaanvaardbare lichtzinnigheid
van de kant van minister Dewael.
Comment cette filature menée avec le concours de
32 agents a-t-elle pu échouer ? Cet échec serait-il à
mettre en corrélation avec le statut d'informateur de
la Sûreté de l'État de M. Musa Asoglu ? Pourquoi la
Sûreté de l'État n'est-elle toujours pas autorisée à
mettre les personnes observées sur écoute et doit-
elle toujours se contenter d'une paire de jumelles ?
Pourquoi Mme Erdal n'a-t-elle pas été mise à la
disposition du gouvernement et incarcérée lorsqu'il
a été souligné à l'occasion de la réunion du
17
février que le système de contrôle d'une
résidence obligatoire est inefficace et que le risque
que Mme Erdal cherche à échapper à sa
condamnation était bien réel ? Est-il exact que la
Sûreté de l'État s'est plainte il y a un an déjà, et à
trois reprises, de ce que l'observation de Mme
Erdal en sa résidence obligatoire était intenable ?
Pourquoi M. Dewael n'a-t-il pas jugé nécessaire de
fournir des explications au Parlement la semaine
dernière, estimant plus important de rejoindre sa
destination de vacances à bord de l'avion du
gouvernement, prétendument pour aller récupérer
des effets personnels ?
Hoe is die schaduwoperatie met inzet van 32
agenten kunnen mislukken? Zou er een verband
zijn met het statuut van de heer Musa Asoglu als
informant van de Staatsveiligheid? Waarom krijgt
de Staatsveiligheid nog altijd niet de mogelijkheid
om geobserveerde personen af te luisteren en moet
men het nog altijd stellen met een verrekijker?
Waarom werd mevrouw Erdal niet ter beschikking
van de regering gesteld en opgesloten, toen op de
vergadering van 17 februari werd beklemtoond dat
het systeem van toezicht op een verplichte
verblijfplaats niet efficiënt is en dat de kans dat zij
aan haar veroordeling zou proberen te ontsnappen,
heel reëel was? Klopt het dat de Staatsveiligheid al
een jaar geleden tot driemaal toe heeft geklaagd
dat de observatie van mevrouw Erdal op haar
verplichte verblijfplaats onhoudbaar was?
Waarom vond minister Dewael het verleden week
niet nodig uitleg te verschaffen aan het Parlement
en achtte hij het belangrijker om met het
regeringsvliegtuig naar zijn vakantiebestemming
terug te keren, zogenaamd om persoonlijke bagage
op te halen?
Le gouvernement a assigné Mme Erdal à résidence
au quartier général du DHKPC à Bruxelles. Le
gouvernement pensait-il ainsi pouvoir garantir la
sûreté nationale ? Il est certain que Mme Erdal a
ainsi eu tout le loisir de poursuivre ses activités
sans être inquiétée. Il ressort du réquisitoire du
procureur fédéral et du jugement final prononcé à
Bruges que le quartier général du DHKPC à
Bruxelles joue le rôle d'un centre névralgique et de
communication pour l'organisation terroriste. Ce
centre est destiné à diffuser dans le monde entier
de la propagande ainsi que des informations sur les
attentats qui ont été commis. Mais il y a plus : c'est
depuis ce même quartier général que l'attentat
manqué du 24 juin 2004 à Istanbul a été
officiellement revendiqué et que des tracts
expliquant les motivations de l'attentat ont été
diffusés.
De regering heeft mevrouw Erdal een verplichte
verblijfplaats opgelegd op het hoofdkwartier van
DHKPC in Brussel. Dacht de regering zo de
nationale veiligheid te garanderen? Natuurlijk kreeg
mevrouw Erdal op die manier alle kansen om haar
activiteiten ongestoord voort te zetten. Uit het
rekwisitoor van de federale procureur en uit het
uiteindelijke vonnis in Brugge is gebleken dat het
Brussels hoofdkwartier van DHKPC functioneert als
communicatie- en zenuwcentrum van de
terroristische organisatie om over heel de wereld
propaganda te voeren en informatie over de
gepleegde aanslagen te verspreiden. Meer nog:
vanuit datzelfde hoofdkwartier werd de mislukte
aanslag van 24 juni 2004 in Istanbul officieel
opgeëist en werden er vlugschriften verspreid
waarin de motivatie van de aanslag werd
uiteengezet.
La seule bonne réaction de l'État belge aurait
consisté à annuler l'obligation de Mme Erdal de
séjourner dans ce lieu puis à la mettre à la
disposition du gouvernement ou à l'héberger dans
un autre lieu de telle sorte qu'elle ne puisse plus
collaborer à ces activités terroristes. La manière
dont ce séjour obligatoire lui a été imposé soulève
De enige fatsoenlijke reactie van de overheid zou
erin bestaan hebben het verplichte verblijf op die
plaats in te trekken, Erdal ter beschikking van de
regering te stellen of op een andere plaats onder te
brengen, zodat zij niet langer kon meewerken aan
die terroristische activiteiten. Er rijzen vragen over
de manier waarop het verplichte verblijf werd
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
4
des questions, d'autant que l'inefficacité des
mesures prises à son encontre était un secret de
polichinelle. En 2005, la Sûreté de l'État a demandé
par trois fois d'autres mesures mais il n'y a pas été
donné suite.
À présent, une terroriste est dans la nature, que ce
soit en Belgique ou ailleurs. Le jugement dont elle a
été l'objet ne peut être exécuté. Tout cela nuit
gravement à la réputation de notre pays dans le
contexte de la lutte antiterroriste. On s'interroge
une fois de plus sur l'efficacité des services de
renseignements. Pendant des années, l'Intérieur a
obligé Mme Erdal à séjourner au siège de son
organisation terroriste. Les deux ministres
compétents assumeront-ils la responsabilité
politique de cette bévue ?
opgelegd. Men wist dat de maatregelen onefficiënt
waren. Er werden in 2005 drie keer andere
maatregelen gevraagd door de Staatsveiligheid,
maar daaraan werd geen gevolg gegeven.
Nu loopt een terroriste vrij rond in België of elders.
Het vonnis dat tegen haar werd uitgesproken, kan
niet worden uitgevoerd. De reputatie van ons land
in de strijd tegen het terrorisme is duchtig
aangetast. De doeltreffendheid van de
inlichtingendiensten staat eens te meer ter
discussie. Jarenlang heeft Binnenlandse Zaken
Erdal verplicht te verblijven in de zetel van haar
terroristische organisatie. Nemen de twee ministers
daarvoor de politieke verantwoordelijkheid op zich?
01.02 Bart Laeremans (Vlaams Belang) : Je ne
répéterai pas les faits mais j'aimerais souligner
l'image lamentable que ces événements confèrent
à la Belgique en matière de lutte contre le
terrorisme international. Les signaux émis par la
Belgique au cours des dernières années sont tout
bonnement négatifs. Le système de la détention
préventive est pris à la légère. La justice est d'une
lenteur exaspérante et la nouvelle loi Franchimont
reconnaîtra bientôt plus encore de droits aux
prévenus, alors que cette mesure ralentira encore
les instructions judiciaires. Les terroristes sont par
ailleurs surveillés de manière à tout le moins
inefficace. La coordination entre nos services de
sécurité laisse à désirer. En Belgique, seule une
partie de la peine prononcée doit être purgée -
dans le cas de Mme Erdal, il ne s'agissait que de
dix mois à peine - et la loi sur la mise en liberté
provisoire est néanmoins encore assouplie. Les
terroristes d'envergure internationale ont dès lors
raison de considérer la Belgique comme un pays
de cocagne. Le système pénal belge est celui qui
comporte le moins de risques pour eux. L'évasion
de Mme Erdal confirme la réputation qu'a la justice
belge d'être extrêmement laxiste, inefficace et
nonchalante. Ces éléments exercent un effet
d'aimant sur les terroristes internationaux et les
dangereux criminels.
Les deux ministres ont procédé à tout le moins à la
légère. Les faits ont été annoncés trop tard,
l'enquête a été commandée trop tard et on s'en est
lavé les mains trop tôt. Nos deux excellences ont
également fait montre d'un manque de correction
lorsqu'ils ont refusé, quatre jours après l'évasion,
de s'expliquer devant le Parlement. Dans un
communiqué Belga, M. Koen Dassen indique que
la Sûreté de l'État avait mis les ministres en garde
à plusieurs reprises contre le risque d'évasion mais
qu'ils n'en ont jamais tenu compte. Jamais des
01.02 Bart Laeremans (Vlaams Belang): Ik zal de
feiten niet herhalen, maar ik wil wel ingaan op de
lamentabele indruk waarmee deze gebeurtenissen
België opzadelen als het gaat over de strijd tegen
het internationale terrorisme. De signalen die België
de laatste jaren uitzendt, zijn ronduit negatief. Er
wordt lichtzinnig omgesprongen met het systeem
van de voorlopige hechtenis. Het gerecht werkt
tergend traag en de nieuwe wet-Franchimont geeft
binnenkort nog meer rechten aan de verdachten,
wat de strafonderzoeken nog zal vertragen.
Terroristen worden bovendien op een zeer
klungelachtige manier bewaakt. Er is een
gebrekkige coördinatie tussen onze
veiligheidsdiensten. In België moet slechts een deel
van de uitgesproken straf worden ondergaan - in
het geval van Erdal was dat amper tien maanden -
en toch wordt de wet op de voorlopige
invrijheidstelling nog versoepeld. Internationale
terroristen beschouwen België dan ook terecht als
het luilekkerland. Het Belgische strafrechtsysteem
houdt voor hen de minste risico's in. De
ontsnapping van Erdal bevestigt de reputatie van
de Belgische Justitie als uiterst laks, onbekwaam
en nonchalant. Dit werkt als een magneet op
internationale terroristen en zware misdadigers.
De twee ministers gingen zeer lichtzinnig te werk.
De feiten werden te laat bekendgemaakt, het
onderzoek te laat bevolen, de handen te vlug in
onschuld gewassen. Het ontbrak beide excellenties
ook aan fatsoen toen zij vier dagen na de
ontsnapping weigerden zich te verantwoorden voor
het Parlement. In een Belgabericht van de heer
Koen Dassen staat dat de Staatsveiligheid de
ministers herhaaldelijk had gewezen op het
ontsnappingsgevaar, maar dat zij die
waarschuwingen naast zich neerlegden. Nooit
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
5
ministres aussi dûment mis en garde n'ont géré
d'informations de manière aussi irresponsable,
comme si tout avait été intentionnel. M. Luc Van
der Kelen écrivait dans le quotidien Het Laatste
Nieuws du jeudi 2 mars 2006 qu'un accord avait
peut-être été conclu, pour condamner certes Mme
Erdal mais aussi pour lui permettre d'échapper à la
justice turque.
gingen ministers die zo goed gebrieft waren, zo
onverantwoordelijk om met die informatie. Dit wekt
de indruk dat er opzet in het spel is. Luc Van der
Kelen schreef in Het Laatste Nieuws van
donderdag 2 maart 2006 dat er misschien een deal
werd afgesloten om Erdal weliswaar te veroordelen,
maar toch de kans te bieden te ontsnappen aan het
Turkse gerecht.
Il est inexact que nous n'avions pas le droit
d'arrêter Mme Erdal. L'article 22 de la loi sur les
étrangers permet d'arrêter quelqu'un pour
l'extrader. Pourquoi cette disposition légale ne
permettrait-elle pas de citer quelqu'un à
comparaître devant le tribunal correctionnel ? De
plus, l'article 52bis de la même loi prévoit que toute
personne se trouvant dans des circonstances
exceptionnelles peut être mise à la disposition du
gouvernement. Donc, nous pouvions arrêter Mme
Erdal ou nous aurions pu à tout le moins veiller à ce
qu'elle soit l'objet d'une surveillance efficace par les
services spécialisés de la DSU qui relèvent du
ministre de l'Intérieur.
Nous demandons donc la démission de la ministre
Onkelinx mais aussi celle du ministre Dewael parce
que dans ce dossier extrêmement délicat de
terrorisme, l'incompétence de la justice et des
services de sécurité a été démontrée comme
jamais jusqu'ici. Cette fois, il ne suffira pas de
tourner la page.
Dat men niet het recht had Erdal aan te houden,
klopt niet. Artikel 22 van de Vreemdelingenwet
biedt de mogelijkheid iemand aan te houden om
hem uit te leveren, waarom dan niet om te
verschijnen voor de correctionele rechtbank?
Bovendien zegt artikel 52bis dat personen in
uitzonderlijke omstandigheden ter beschikking
kunnen worden gesteld van de regering. Men kon
Erdal dus aanhouden, minstens had men moeten
zorgen voor een efficiënte bewaking door de
gespecialiseerde DSU-diensten, die onder de
verantwoordelijkheid vallen van de minister van
Binnenlandse Zaken.
Wij vragen niet alleen het ontslag van minister
Onkelinx, maar ook van minister Dewael, omdat in
dit uiterst gevoelige terrorismedossier de
incompetentie van het gerecht en van de
veiligheidsdiensten op een nooit geziene wijze werd
aangetoond. Deze bladzijde kan niet zomaar
worden omgedraaid.
Comment les ministres expliquent-ils que Mme
Erdal ait été assignée à résidence au-dessus du
bureau du DHKPC ? Pourquoi n'avoir pas choisi un
autre lieu ? Pourquoi ce bureau n'a-t-il pas encore
été fermé et placé sous scellés, à présent qu'il est
établi qu'il s'agit d'une organisation terroriste ?
Quelles mises en garde la Sûreté de l'État a-t-elle
formulées et quelle suite leur a-t-on réservée ? À
quels services incombait la surveillance de Mme
Erdal ? A-t-on procédé à des écoutes et quels ont
été les résultats de ces dernières ? La Belgique a-t-
elle été avertie de certains éléments par les
services de sécurité turcs ? Quelles initiatives a-t-
on précisément prises, lundi dernier, pour éviter
l'évasion ? Où se situe la faille ? Pourquoi n'a-t-on
pas procédé à l'arrestation provisoire de Mme Erdal
sur la base des articles 22 et 52bis de la loi sur les
étrangers ? Qui a été informé de sa disparition ?
Quelles initiatives a-t-on prises pour la retrouver ?
Où en est-on des recherches
? Qu'en est-il
exactement de l'attitude de M. Dewael quand il
s'est agi pour lui de venir s'expliquer au
Parlement
? Quelles sont les conclusions
personnelles des ministres à la suite de cet incident
grave ?
Hoe verklaren de ministers dat Erdal verplicht
verbleef boven het kantoor van de DHKPC?
Waarom werd geen andere opvangplaats
gekozen? Waarom is dat kantoor nog steeds niet
gesloten en verzegeld, nu vaststaat dat het om een
terroristische organisatie gaat? Welke
waarschuwingen kwamen van de Staatsveiligheid
en welk gevolg werd eraan gegeven? Welke
diensten hielden zich bezig met de bewaking van
Erdal? Werd er afgeluisterd en met welke
resultaten? Werd België door de Turkse
veiligheidsdiensten gewaarschuwd? Wat is er
vorige maandag precies gebeurd om de
ontsnapping te voorkomen? Waar is het
misgelopen? Waarom werd geen beroep gedaan
op artikelen 22 en 52bis van de Vreemdelingenwet
om Erdal tijdelijk aan te houden? Wie werd
geïnformeerd over haar verdwijning? Welke
initiatieven werden genomen om haar terug te
vinden? Hoe ver staat het met de opsporing? Wat
is de juiste informatie over de houding van minister
Dewael in verband met zijn verschijning voor het
Parlement? Welke persoonlijke conclusies trekken
de ministers uit dit zware incident?
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
6
01.03 Patrick De Groote (N-VA) : De nos jours, les
dossiers importants sont d'abord débattus dans les
médias. Devrions-nous peut-être remercier les
ministres de laisser enfin le Parlement faire son
travail ? Le ministre Dewael s'en est tiré à bon
compte. Il interrompt ses vacances le temps d'une
conférence de presse et repart ensuite, tandis que
les services de police sont chargés de rechercher
activement Mme Erdal. Le fait que la Chambre soit
informée par le biais d'une conférence de presse
témoigne d'une arrogance et d'un mépris extrêmes
à l'égard du fonctionnement de la Chambre.
De nombreuses incertitudes subsistent dans ce
dossier. La seule chose dont nous pouvons être
sûrs, c'est qu'il refera surface dans plus d'une
conférence de fin d'année. Ces faits sont très
importants à mes yeux. La Sûreté de l'État n'est
clairement pas en mesure de protéger le pays. La
justice est inopérante et il n'y a aucune
collaboration entre la police, la justice et la Sûreté
de l'État. Les responsables tentent d'ouvrir leur
parapluie. En outre, il est incompréhensible que
Mme Erdal ait été assignée à résidence au siège
d'une organisation terroriste.
Je pensais initialement que cette évasion
s'expliquait par le manque de personnel à la Sûreté
de l'État. J'ai toutefois d'emblée été fixé à ce
propos puisque 32 hommes avaient été mis à pied
d'oeuvre. Les déclarations de Filip Van Hamme, qui
a indiqué qu'il aurait mieux valu mobiliser les
services de police, qui disposent d'un personnel
formé et d'équipes spéciales, m'ont rappelé l'ancien
antagonisme entre la police et la gendarmerie.
01.03 Patrick De Groote (N-VA): Tegenwoordig
wordt een debat over een belangrijk dossier eerst in
de media gevoerd. Moeten we de ministers
misschien dankbaar zijn dat ze eindelijk het
Parlement zijn werk laten doen? Minister Dewael
heeft zich er gemakkelijk vanaf gemaakt. Hij
onderbreekt even zijn vakantie voor een
persconferentie en reist dan opnieuw af, terwijl de
politiediensten de opdracht krijgen om mevrouw
Erdal met man en macht op te sporen. Dat de
Kamer geïnformeerd wordt via een persconferentie,
getuigt van verregaande arrogantie en miskenning
van de werking van de Kamer.
Over dit dossier bestaat nog veel onduidelijkheid.
Het enige waar we zeker van kunnen zijn, is dat het
zal terugkomen in menige eindejaarsconference. Ik
til zwaar aan deze feiten. De Staatsveiligheid kan
het land duidelijk niet beschermen. Justitie werkt
niet en er is geen samenwerking tussen politie,
gerecht en Staatsveiligheid. De verantwoordelijken
zoeken een paraplu om onder te schuilen.
Bovendien is het onbegrijpelijk dat mevrouw Erdal
een verplicht verblijf werd opgelegd in de zetel van
een terroristische organisatie.
Initieel dacht ik dat personeelsgebrek bij de
Staatsveiligheid aan de basis van de ontsnapping
lag. Daarover werd echter meteen uitsluitsel
gegeven, want er werden 32 manschappen ingezet.
De uitspraken van Filip Van Hamme, die verklaarde
dat men voor deze taak beter de had ingezet,
omdat die over opgeleid personeel en speciale
teams beschikt, deden mij denken aan de vroegere
strijd tussen politie en rijkswacht.
Personnellement, je trouve que le plus gros
problème, ce sont les réactions de la Sûreté de
l'État elle-même et des deux ministres compétents
qui ont estimé qu'ils ne pouvaient arrêter Erdal
avant qu'elle ne soit condamnée alors qu'ils étaient
parfaitement conscients qu'elle pouvait s'enfuir. Je
ne comprends pas. Pourquoi la Sûreté de l'État n'a-
t-elle rien dit aux autorités compétentes, ce qui
aurait permis à la justice de prendre des
précautions ? Pourquoi aucun magistrat du parquet
n'était-il de garde ?
Je ne suis pas d'accord avec les ministres quand
ils disent qu'ils ne pouvaient procéder à l'arrestation
de Mme Erdal. Aux termes de l'article 28 de la loi
sur les services de renseignements et de sécurité,
toute personne qui prépare un délit peut être
arrêtée. Or quand on veut se soustraire à la justice,
on commet un délit.
Quelles conditions la chambre des mises en
Het grootste probleem vind ik de reacties van de
Staatsveiligheid zelf en de beide ministers, die
meenden dat zij mevrouw Erdal niet konden
arresteren voordat ze veroordeeld werd, terwijl ze
wel rekening hielden met een mogelijke vlucht. Ik
kan dat niet begrijpen. Waarom heeft de
Staatsveiligheid niets laten weten aan de bevoegde
instanties, zodat het gerecht voorzorgsmaatregelen
had kunnen treffen? Waarom was er geen
parketmagistraat stand-by?
Ik ben het niet eens met de stelling dat mevrouw
Erdal niet kon worden opgepakt. Volgens artikel 28
van de wet op de inlichtingen- en
veiligheidsdiensten kan in geval van nood een
persoon die een misdrijf voorbereidt, worden
vastgehouden. Iemand die zich aan het gerecht wil
onttrekken, pleegt een misdrijf.
Welke voorwaarden werden aan mevrouw Erdal
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
7
accusation a-t-elle imposées à Mme Erdal ? Mme
Erdal a-t-elle enfreint ces conditions ? Qui en a
contrôlé le respect ? Les autorités chargées de ce
contrôle pouvaient-elles procéder à l'arrestation
d'Erdal ? La police et la Sûreté de l'État ont-elles
collaboré ? Quelles initiatives ont été prises pour
empêcher que Mme Erdal ne prenne la fuite ? La
police avait-elle le pouvoir d'arrêter Mme Erdal ?
Quelles conclusions les ministres concernés tirent-
ils de cette mésaventure ?
opgelegd door de kamer van
inbeschuldigingstelling? Werden die voorwaarden
geschonden? Wie controleerde de naleving?
Konden zij overgaan tot arrestatie? Was er
samenwerking tussen de politie en de
Staatsveiligheid? Welke initiatieven werden er
genomen om te voorkomen dat mevrouw Erdal zou
vluchten? Had de politie de bevoegdheid mevrouw
Erdal aan te houden? Welke conclusies trekken de
ministers?
01.04 Marie Nagy (ECOLO) : La nouvelle de la
fuite de la militante kurde à la veille du prononcé de
son jugement m'a plongée dans l'étonnement, pour
ne pas dire plus. En effet, le procès avait
commencé avec des mesures exceptionnelles de
sécurité et voilà que, tout à coup, la veille du
verdict, l'une des personnes accusées disparaît
dans la nature. Cela pose question quant au
fonctionnement de la Sûreté de l'État. Et c'est 72
heures après les faits que les deux ministres ont
réagi, annonçant qu'une enquête serait confiée aux
Comités R et P.
01.04 Marie Nagy (ECOLO): Het nieuws dat de
Koerdische militante aan de vooravond van de
uitspraak van het vonnis wist te ontsnappen, heeft
me op zijn zachtst gezegd verbaasd. Naar
aanleiding van het proces werden immers
uitzonderlijk scherpe veiligheidsmaatregelen
genomen en toch weet een van de beschuldigden
de avond voor de uitspraak te ontkomen. Dat doet
vragen rijzen omtrent het functioneren van de
Staatsveiligheid. De twee ministers reageerden pas
72 uur na de feiten en kondigden aan dat de
Comités I en P met een onderzoek zouden worden
belast.
Aucune explication n'est donnée quant à la prise en
charge de la responsabilité des services. J'ai
demandé à interpeller les ministres dès la semaine
passée, vu la gravité des faits. On m'a fait savoir
que c'était impossible, sans m'en donner la raison.
En fait, il s'avère que M. Dewael est reparti aux
sports d'hiver en empruntant l'avion du
gouvernement. Comment peut-on à la fois mobiliser
des moyens aussi importants et puis laisser une
des personnes impliquées fuir et réagir ensuite
avec autant de légèreté
? Cela appelle des
explications en long et en large.
Er werd geen enkele uitleg gegeven met betrekking
tot het op zich nemen van de vrantwoordelijkheid
voor de diensten. Ik heb vorige week al gevraagd
om de ministers te interpelleren, gelet op de ernst
van de feiten. Men heeft mij meegedeeld dat zulks
onmogelijk was, zonder een reden te vermelden.
Het is echter gebleken dat de heer Dewael met het
regeringsvliegtuig opnieuw op wintersport is
vertrokken. Hoe kan men tegelijkertijd zoveel
middelen inzetten en een van de betrokkenen laten
ontsnappen en zo lichtzinnig reageren. Wij
verwachten dan ook een omstandige uitleg.
D'autres collègues l'ont dit : des avertissements ont
été donnés. Comment est organisée la coordination
entre les services de la Sûreté de l'État et les
services de police
? Les services étaient-ils
suffisamment coordonnés pour avoir la capacité
d'intervenir au moment voulu ? Quelles sont les
missions exactes de la Sûreté de l'État et de la
police ? Que va-t-il se passer maintenant ? Des
responsabilités doivent être prises. Quel sera le
« suivi » ? Quels sont les moyens existants pour
assurer la mise à disposition du gouvernement de
M
me
Erdal ? Lorsqu'un avertissement a été donné
et que le scénario redouté survient, que fait-on ?
Andere collega's zeiden het al: er werden
verwittigingen gegeven. Hoe verloopt de
coördinatie tussen de Veiligheid van de Staat en de
politiediensten? Was die coördinatie optimaal
genoeg om de capaciteit te hebben om op het
gewenste moment te interveniëren? Wat is de
precieze opdracht van de Veiligheid van de Staat
en van de politie? Wat nu? Wie verantwoordelijk is,
moet de verantwoordelijkheid op zich nemen. Wat
gaat er nu gebeuren? Met welke middelen kan
mevrouw Erdal ter beschikking van de regering
gesteld worden? Wat doet men als er een
verwittiging gegeven werd en het gevreesde
scenario werkelijkheid wordt?
01.05 Walter Muls (sp.a-spirit) : Des sanctions
judiciaires sont prononcées quotidiennement et,
dans certains cas, l'arrestation immédiate est
ordonnée. On semble pouvoir distinguer deux types
de juristes dans notre pays. Ceux de l'opposition
01.05 Walter Muls (sp.a-spirit): Dagelijks worden
er gerechtelijke straffen uitgesproken en in
sommige gevallen wordt de onmiddellijke
aanhouding bevolen. Blijkbaar bestaan er twee
soorten juristen in ons land. De juristen van de
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
8
soulignent la possibilité de procéder à une
arrestation administrative avant la décision du juge.
J'espère qu'ils ne deviendront jamais ministres de
la Justice ou de l'Intérieur. Qu'adviendrait-il si une
personne était arrêtée alors qu'elle va peut-être
être acquittée ?
Quelles procédures a-t-on suivi avant et après la
décision du tribunal de Bruges ? À mon sens, il est
exceptionnel de prendre une personne en filature
en prévision d'une décision judiciaire. Cette
surveillance visait-elle à préserver la sûreté
publique ou la sécurité de l'intéressée ?
oppositie beklemtonen de mogelijkheid om iemand
administratief aan te houden vooral de uitspraak
van de rechter gevallen is. Ik hoop dat zij nooit
minister van Justitie of Binnenlandse Zaken
worden. Wat zou er gebeuren als iemand wordt
aangehouden die dan achteraf wordt
vrijgesproken?
Welke procedure werd er gevolgd vóór de uitspraak
van het Brugse gerecht en welke erna? Volgens mij
is het uitzonderlijk dat iemand gevolgd wordt in het
vooruitzicht van een gerechtelijke uitspraak. Was er
toezicht omwille van de openbare veiligheid of
omwille van de veiligheid van de betrokkene?
01.06 Dylan Casaer (sp.a-spirit) : Il est important
que la transparence soit rapidement faite dans ce
dossier. Quelles informations ont suscité la
convocation d'une réunion extraordinaire pour
évaluer le risque d'évasion ? D'où provenaient ces
informations et qu'en a-t-on fait ? Quel était le statut
de Mme Erdal au moment de son évasion ?
Quelles étaient les compétences de ceux qui
devaient la surveiller ? Comment la filature a-t-elle
finalement pu échouer ?
L'enquête annoncée par le Comité R et le Comité P
a-t-elle déjà commencé ? Quel est le rôle du
Comité P ? Estime-t-on que certains services de
police ont commis des erreurs ? Quand l'enquête
sera-t-elle terminée
? La confiance dans les
services concernés est fortement ébranlée et il est
dès lors primordial qu'elle soit rétablie le plus
rapidement possible, notamment en fournissant des
informations précises.
01.06 Dylan Casaer (sp.a-spirit): In deze zaak is
het belangrijk dat er snel duidelijkheid komt. Welke
informatie heeft ervoor gezorgd dat er een
bijzondere bijeenkomst werd gehouden om het
vluchtgevaar in te schatten? Wat was de bron van
deze informatie en wat werd ermee gedaan? Wat
was het statuut van mevrouw Erdal op het ogenblik
van haar ontsnapping? Wat waren de
bevoegdheden van diegenen die haar in het oog
moesten houden? Hoe is de achtervolging
uiteindelijk fout kunnen lopen?
Is het aangekondigde onderzoek door het Comité I
en het Comité P al gestart? Wat is de rol van het
Comité P? Denkt men dat bepaalde politiediensten
in de fout zijn gegaan? Wanneer zal het onderzoek
afgerond zijn? Het vertrouwen in de diensten is
ernstig geschonden en daarom is het belangrijk dat
dit zo snel mogelijk wordt hersteld, onder andere
door het verschaffen van duidelijke informatie.
Peut-on espérer retrouver la trace de Mme Erdal en
Belgique ? Quel rôle a joué M. Asoglu dans toute
cette affaire
? Ne pourrait-on pas lui soutirer
certaines informations ? Par ailleurs, une sombre
organisation néerlandaise se serait mise en rapport
avec la Justice pour lui laisser entendre que Mme
Erdal pourrait purger sa peine aux Pays-Bas. Qu'en
est-il ?
Enfin, il convient évidemment que nous nous
interrogions sur l'avenir de la Sûreté de l'État car
elle a déjà gaffé dans plusieurs dossiers, ce qui a
terni son image de marque en Belgique aussi bien
qu'à l'étranger. Nous avons besoin d'une Sûreté de
l'État moderne, investie de pouvoirs ministériels
clairement délimités. La Sûreté de l'État doit être
une machine bien huilée qui remplisse
infailliblement sa mission, laquelle consiste à glaner
du renseignement qui permette aux services de
police d'entrer en action. À cette fin, il est
Is er nog hoop om mevrouw Erdal in België terug te
vinden? Wat is de rol van de heer Asoglu in dit
alles? Is het mogelijk om van hem informatie los te
krijgen? Er zou zich ook een schimmige
Nederlandse organisatie gemeld hebben bij Justitie
met de boodschap dat Erdal in Nederland haar straf
zou kunnen uitzitten. Wat is daarvan aan?
Ten slotte moeten we natuurlijk de vraag stellen
hoe de toekomst van de Staatsveiligheid er uitziet.
Deze dienst heeft al in verschillende dossiers
geblunderd, wat zijn imago in binnen- en buitenland
in het gedrang heeft gebracht. We hebben een
moderne Staatsveiligheid nodig, met duidelijke
ministeriële bevoegdheden. De Staatsveiligheid
moet een goed geoliede machine zijn die haar taak
feilloos vervult, namelijk intelligence verzamelen
waarmee de politiediensten dan aan de slag
kunnen. Een goed management is daartoe
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
9
évidemment indispensable qu'elle soit bien gérée.
Par conséquent, nous sommes curieux de savoir
qui présidera aux destinées de notre Sûreté de
l'État.
natuurlijk onontbeerlijk. We zijn dan ook zeer
benieuwd naar de nieuwe leiding van de
Staatsveiligheid.
01.07 Melchior Wathelet (cdH) : Afin d'éviter de
tels problème, qui ne donnent pas de la Belgique
une image des meilleures, il faut qu'un certain
nombre de mesures soient prises.
Alors que tout le monde savait qu'on avait affaire à
une personne dangereuse, lors de la réunion des
services de la Justice et de l'Intérieur du 17 février,
la filature relative à M
me
Erdal a été confiée à la
Sûreté de l'État alors que ce service est le moins
bien équipé pour ce genre de mission, à la fois
techniquement et juridiquement, car il ne peut
appréhender des personnes risquant de troubler
l'ordre public. De plus, sa direction se trouve dans
un processus de démission.
01.07 Melchior Wathelet (cdH): Om dergelijke
problemen, die niet bijster bevorderlijk zijn voor het
imago van ons land, te voorkomen, moeten
maatregelen getroffen worden.
Hoewel iedereen wist dat de betrokkene een
gevaar vormde, werd tijdens de vergadering van de
diensten van Justitie en Binnenlandse Zaken op 17
februari besloten de Veiligheid van de Staat te
belasten met het schaduwen van Fehriye Erdal. Die
dienst is nochtans zowel technisch als juridisch
gezien het slechtst toegerust voor dat soort
opdrachten, want de Staatsveiligheid kan mensen
van wie gevreesd wordt dat ze de openbare orde
zullen verstoren, niet oppakken. Bovendien heeft
de baas van de Veiligheid van de Staat net zijn
ontslag ingediend.
Pourquoi, lors de cette réunion, n'a-t-on pas, à la
demande de la Sûreté ou non, confié la filature aux
services de l'Intérieur, à la Direction des unités
spéciales (DSU), par exemple, mieux à même
d'accomplir cette mission, étant notamment
habilitée à appréhender des personnes risquant de
troubler l'ordre public ?
De plus, le flux d'informations ne semble pas
toujours optimal entre les services. En effet,
l'information concernant la «
planque
» dont
disposait M
me
Erdal à Bruges n'aurait été
communiquée par la DSU à la Sûreté que deux
heures après sa fuite.
Waarom heeft men tijdens die vergadering, al dan
niet op verzoek van de Staatsveiligheid, het
schaduwen van de betrokkenen niet toevertrouwd
aan de diensten van Binnenlandse Zaken, aan de
Directie Speciale Eenheden (DSE) bijvoorbeeld, die
beter geschikt is om die taak te vervullen,
aangezien zij met name gemachtigd is personen
die de openbare orde dreigen te verstoren, op te
pakken?
Tevens lijkt de doorstroming van informatie tussen
de diensten niet altijd optimaal te verlopen. De
informatie met betrekking tot het onderduikadres
waarover mevrouw Erdal in Brugge beschikte, zou
door de DSE pas twee uur na haar vlucht aan de
Staatsveiligheid zijn doorgespeeld.
La Sûreté doit recevoir les moyens techniques et
juridiques de mener à bien ce type de mission, sa
direction doit être réorganisée et elle doit pouvoir se
désister en faveur de services mieux équipés
qu'elle. La totalité des informations doit être mise à
la disposition de tous les services concernés.
Enfin, M
me
Erdal a fait l'objet d'une détention
préventive en 1999 et le jugement n'a été rendu
qu'en 2006, après plus de six ans d'instruction. Une
décision de justice plus rapide ne lui aurait pas
laissé autant de temps pour organiser sa fuite.
Les décisions de justice doivent intervenir plus
rapidement.
De Staatsveiligheid moet over de nodige
technische en juridische instrumenten kunnen
beschikken om dat soort opdrachten tot een goed
einde te brengen. De directie van de
Staatsveiligheid moet worden gereorganiseerd en
ze moet bepaalde taken aan beter uitgeruste
diensten kunnen doorschuiven. Alle beschikbare
informatie moet aan alle betrokken diensten worden
bezorgd.
Mevrouw Erdal werd in 1999 in voorlopige
hechtenis genomen, maar het vonnis volgde pas in
2006, na een onderzoek dat meer dan zes jaar
aansleepte. Indien de gerechtelijke beslissing niet
zo lang was uitgebleven, had betrokkene niet
zoveel tijd gehad om haar ontsnapping voor te
bereiden.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
10
De beslissingen van het gerecht mogen niet zo lang
op zich laten wachten.
01.08 Pieter De Crem (CD&V) : Lors de la réunion
de crise du 17 février, il a été clairement indiqué
que le procès Erdal représentait une menace pour
la sécurité et que la principale suspecte devait faire
l'objet d'une surveillance rapprochée. Selon le
Comité R, le risque qu'elle s'enfuie était
incontestable.
Lundi passé, la principale suspecte disparaît. Les
ministres ont-ils calmement attendu la décision de
justice de mardi ou savaient-ils déjà que Mme Erdal
avait pris la poudre d'escampette ? Quand ont-ils
été informés de sa disparition ? Comment ont-ils
réagi
? Cette cavale arrangeait peut-être le
gouvernement, surtout le PS, car elle permettait
d'éviter une extradition vers la Turquie dans
l'hypothèse d'une condamnation.
Les arguments de la Justice et de l'Intérieur sont-ils
toujours aussi inattaquables en ce qui concerne la
possibilité d'une disparition voulue, voire presque
autorisée ? Des doutes subsistent. Nous ne savons
toujours pas d'où venait le bus, qui le conduisait ni
qui il transportait.
01.08 Pieter De Crem (CD&V): Op de
crisisvergadering van 17 februari werd duidelijk
gezegd dat het proces-Erdal een
veiligheidsbedreigend gebeuren was en dat de
hoofdverdachte zeer nauwgezet in het oog
gehouden moest worden. Volgens het Comité I was
er onmiskenbaar sprake van vluchtgevaar.
Vorige week maandag verdween de
hoofdverdachte. Hebben de ministers de
rechterlijke uitspraak van dinsdag rustig afgewacht
of wisten ze al dat mevrouw Erdal in rook was
opgegaan? Wanneer werden ze op de hoogte
gebracht van de verdwijning? Hoe reageerden ze?
De verdwijning paste misschien wel in het kraam
van de regering, en vooral dan de PS, want zo
werd na een eventuele veroordeling een uitlevering
aan Turkije vermeden.
Zijn en blijven de argumenten van Justitie en
Binnenlandse Zaken waterdicht wat betreft het
mogelijk maken van een gewilde, haast
geautoriseerde ontsnapping? Er blijven veel
twijfels. We weten nog steeds niet van waar de bus
kwam, wie ermee reed en wie er op de bus zat.
Il est incompréhensible et inexcusable que le
ministre de l'Intérieur n'ait pas demandé
l'arrestation administrative de Mme Erdal. En tant
que présidents des zones de police, les
bourgmestres sont informés quasi quotidiennement
que des personnes ont fait l'objet d'une arrestation
administrative dans le souci du maintien de l'ordre
public et de la sécurité. Il s'agit souvent de cas de
dispute conjugale ou d'état d'ivresse. Jamais on n'a
posé de diagnostic d'incompétence plus flagrant
que celui où un ministre de l'Intérieur n'ose, ne peut
ou ne veut arrêter à titre préventif une terroriste
d'extrême-gauche qui menace la sécurité de l'État.
Quel a été le résultat des concertations
interministérielles
? Que pensent le premier
ministre et le ministre des Affaires étrangères de ce
dossier ? Nos chefs de gouvernement peuvent-ils
encore évoquer la Belgique comme un pays
exemplaire ou un État modèle lors des conseils
européens ou des rencontres internationales ?
Le premier ministre estime-t-il que son
gouvernement est responsable et que les ministres
Dewael et Onkelinx doivent prendre leurs
responsabilités ? Ou l'évasion de Mme Erdal sera-t-
elle imputée entre autres choses au CD&V ?
Het is onbegrijpelijk en onvergeeflijk dat de minister
van Binnenlandse Zaken niet de opdracht gaf
mevrouw Erdal administratief aan te houden. Als
voorzitters van de politiezones vernemen de
burgemeesters haast elke dag dat mensen
administratief werden aangehouden om de
openbare orde en de veiligheid te handhaven. Vaak
gaat het dan om een echtelijke twist of
dronkenschap. Dat een minister van Binnenlandse
Zaken een staatsgevaarlijke, extreem-linkse
terroriste niet preventief durft, kan of wil
aanhouden, is het grootste bewijs van
onbekwaamheid ooit.
Wat leverde de beraadslaging tussen de ministers
op? Wat vinden de eerste minister en de minister
van Buitenlandse Zaken van de kwestie? Kunnen
onze regeringsleden op Europese raden of
internationale fora nog over België als gidsland of
modelstaat spreken?
Vindt de eerste minister dat zijn regering
verantwoordelijkheid draagt en dat de ministers
Dewael en Onkelinx hun verantwoordelijkheid
moeten opnemen? Of is de ontsnapping van
mevrouw Erdal ook weer de schuld van CD&V?
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
11
01.09 Laurette Onkelinx, ministre (en français) :
Compte tenu du jugement rendu le 28 février 2006
par le tribunal correctionnel de Bruges, de la
dimension internationale du dossier Erdal et des
polémiques politiques qu'il a suscitées, l'intérêt
porté à ce dossier est légitime.
Je répondrai avec un maximum de transparence
aux nombreuses questions posées. Ce matin, la
Sûreté de l'État a donné à huis clos des précisions
au comité de « suivi » parlementaire du Comité R.
Je ne pourrai toutefois pas divulguer l'ensemble de
ces informations, car certaines ont été classifiées
confidentielles.
01.09 Minister Laurette Onkelinx (Frans):
Rekening houdend met het vonnis van 28 februari
2006 van de correctionele rechtbank van Brugge,
de internationale dimensie van het Erdal-dossier en
de politieke polemieken die het heeft veroorzaakt,
is de belangstelling voor die kwestie terecht.
Ik zal de vele gestelde vragen op een zo
transparant mogelijke manier beantwoorden.
Vanochtend heeft de Staatsveiligheid met gesloten
deuren toelichtingen verstrekt aan het parlementair
opvolgingscomité van het Comité I. Ik kan al die
inlichtingen echter niet onthullen, want sommige
werden als vertrouwelijk geclassificeerd.
01.10 Tony Van Parys (CD&V) : On a décidé de
les déclassifier.
01.10 Tony Van Parys (CD&V): Er werd beslist ze
te declassificeren.
01.11 Laurette Onkelinx, ministre (en français) :
Monsieur Van Parys, vous n'étiez pas là ce matin et
moi, je suis tenue de respecter la loi. La Sûreté de
l'État doit encore examiner quelles informations
peuvent être déclassifiées, la sécurité d'agents de
la Sûreté de l'État étant en jeu.
Dans ma réponse, je souhaiterais aborder cinq
points : la justice, l'extradition, le rôle de la Sûreté
de l'État, le sort du DHKPC et la réorganisation de
la Sûreté de l'État.
Je commencerai par le volet «justice». M
me
Erdal a
été arrêtée le 27 septembre 1999. Le 14 mars
2000, la chambre du conseil a levé le mandat
d'arrêt à son encontre. Le 28 mars 2000, la
chambre des mises en accusation a confirmé cette
décision pour une durée de trois mois en
l'assortissant de trois conditions : le dépôt d'une
caution, l'obligation pour M
me
Erdal d'assister aux
devoirs d'enquête et celle de répondre aux
convocations de la police. M
me
Erdal ayant satisfait
à ces conditions pendant trois mois, la chambre
des mises en accusation a décidé de ne pas les
prolonger. À partir de mars 2000, M
me
Erdal,
présumée innocente, était donc en liberté sur notre
territoire.
01.11 Minister Laurette Onkelinx (Frans):
Mijnheer Van Parys, u was vanochtend niet
aanwezig en ik moet de wet naleven. De
Staatsveiligheid moet nog onderzoeken welke
inlichtingen openbaar mogen worden gemaakt,
want de veiligheid van agenten van de
Staatsveiligheid staat op het spel.
In mijn antwoorden wil ik vijf punten aansnijden: het
justitieel aspect, de uitlevering, de rol van de
Staatsveiligheid, het lot van DHKPC en de
reorganisatie van de Staatsveiligheid.
Ik zal beginnen met het justitieel gedeelte. Mevrouw
Erdal werd op 27 september 1999 aangehouden.
Op 14 maart 2000 heeft de Raadkamer het
arrestatiebevel dat ten aanzien van haar was
uitgevaardigd, ingetrokken. Op 28 maart 2000 heeft
de kamer van inbeschuldigingstelling die beslissing
voor een duur van drie maanden bevestigd en aan
drie voorwaarden gekoppeld: de betaling van een
borgsom, de verplichting voor mevrouw Erdal om
aanwezig te zijn bij de uitvoering van de
onderzoeksdaden en om gevolg te geven aan de
convocaties van de politie. Aangezien mevrouw
Erdal gedurende drie maanden aan die
voorwaarden had voldaan, heeft de kamer van
inbeschuldigingstelling beslist ze niet te verlengen.
Vanaf maart 2000 kon mevrouw Erdal, van wie
vermoed werd dat ze onschuldig was, zich vrij in
ons land bewegen.
M
me
Erdal a été condamnée le 28 février à quatre
ans de prison ferme. Le parquet fédéral a requis
son arrestation immédiate. Des perquisitions ont
été effectuées mais M
me
Erdal n'a pas été
retrouvée. Un mandat d'arrêt européen a été établi.
Mevrouw Erdal werd op 28 februari tot vier jaar
effectieve gevangenisstraf veroordeeld. Het
federaal parket heeft haar onmiddellijke
aanhouding bevolen. Er gebeurde een aantal
huiszoekingen, maar mevrouw Erdal bleef
spoorloos. Er werd een Europees
aanhoudingsbevel uitgevaardigd.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
12
Aujourd'hui, tout est mis en oeuvre pour retrouver
M
me
Erdal. Je ne m'étendrai pas sur ce sujet pour
ne pas compromettre les chances de succès du
parquet fédéral et en raison de la nécessité de
respecter la séparation des pouvoirs.
Je rappelle cependant que, depuis la loi du 27
décembre 2005, le parquet fédéral peut avoir
recours à des méthodes particulières pour
rechercher des personnes qui se soustraient à
l'exécution de leur peine d'emprisonnement.
D'autre part, la nouvelle instruction judiciaire qui est
en cours permet de nouvelles mesures
d'interception de renseignements.
En conclusion, entre le 28 mars 2000 et le 28
février 2006, M
me
Erdal était présumée innocente et
jouissait de sa liberté. Le 28 février, le tribunal a
décidé de permettre l'arrestation immédiate de M
me
Erdal, fournissant ainsi un moyen judiciaire de
contrainte à son égard qui faisait défaut jusqu'à
cette date. Cette situation est confirmée par le
tribunal correctionnel de Bruges qui souligne dans
son jugement :
Vandaag wordt alles in het werk gesteld om
mevrouw Erdal terug te vinden. Ik zal hier niet
nader op ingaan om de slaagkansen van het
federaal parket niet in het gedrang te brengen en
omwille van de scheiding der machten.
Ik wijs er wel op dat het federaal parket sinds de
wet van 27 december 2005 gebruik mag maken
van bijzondere opsporingsmethoden om personen
die zich aan de uitvoering van hun gevangenisstraf
onttrekken, op te sporen. Anderzijds kunnen in het
kader van het nieuwe gerechtelijk onderzoek
nieuwe maatregelen worden genomen om
informatie te onderscheppen.
Tot besluit: mevrouw Erdal werd in de periode
tussen 28 maart 2000 en 28 februari 2006 geacht
onschuldig te zijn en werd dus niet van haar vrijheid
beroofd. Op 28 februari besliste de rechtbank tot de
onmiddellijke aanhouding van mevrouw Erdal zodat
vanaf dan een gerechtelijk dwangmiddel ten
aanzien van betrokkene mogelijk was. Dat was
voorheen niet het geval. Die situatie wordt
bevestigd door de correctionele rechtbank van
Brugge die in haar vonnis het volgende
onderstreept:
(En néerlandais) « Elle a introduit une demande
d'asile et la procédure est pendante. L'inculpée
peut quitter sa résidence et aucune mesure
coexercitive ne peut être prise si elle s'y soustrait.
Mme Erdal a créé la situation actuelle qui est dans
l'intérêt de sa propre sécurité. Le tribunal estime
dès lors qu'il ne doit aucunement en être tenu
compte dans la fixation du taux de la peine ». Fin
de la citation.
(Nederlands) "Zij diende een asielaanvraag in. De
procedure loopt nog. De beklaagde kan haar
verblijfplaats verlaten en er kunnen geen
dwangmaatregelen worden genomen wanneer ze
zich eraan onttrekt. Mevrouw Erdal creëerde de
huidige toestand, die in het belang is van haar
eigen veiligheid, zelf. De rechtbank is dan ook van
oordeel dat hiermee geenszins rekening moet
worden gehouden bij het bepalen van de
strafmaat." Einde citaat.
(En français) Ces derniers jours, les raisons pour
lesquelles M
me
Erdal a comparu librement devant le
tribunal de Bruges ont suscité certaines
interrogations. La possibilité d'une ordonnance de
prise de corps pour la priver de sa liberté a
notamment été évoquée. Je tiens à préciser que ce
type d'ordonnance est spécifique à la procédure
d'assises et que je ne serais pas favorable à son
extension à la procédure correctionnelle, car cela
reviendrait à transformer la présomption
d'innocence en présomption de culpabilité.
(Frans) De afgelopen dagen heeft men zich
afgevraagd waarom Fehriye Erdal als een vrije
vrouw voor de rechtbank van Brugge kon
verschijnen. Sommigen wierpen de mogelijkheid op
om een beschikking tot gevangenneming uit te
vaardigen. Ik wil er echter op wijzen dat een
beschikking tot gevangenneming enkel
uitgevaardigd kan worden in het kader van een
assisenprocedure, en ik ben geen voorstander van
een uitbreiding van die mogelijkheid tot de
procedure voor de correctionele rechtbank, want op
die manier zou er geen sprake meer zijn van een
vermoeden van onschuld, maar wel van een
vermoeden van schuld.
(En néerlandais) Le 9 janvier 1996, Mme Erdal a
été suspectée par les autorités turques d'avoir
participé à un triple assassinat perpétré par le
DHKPC, dont elle serait une militante active.
(Nederlands) Op 9 januari 1996 wordt mevrouw
Erdal er door de Turkse autoriteiten van verdacht
mededader te zijn van een driedubbele moord door
het DHKPC. Mevrouw Erdal zou een actieve
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
13
En juin 1999, le dossier judiciaire belge est ouvert.
Des armes et des passeports turcs sont saisis dans
un véhicule avec à son bord plusieurs membres du
DHKPC. Le 4 novembre 1999, la Turquie demande
une première fois à la Belgique d'extrader Mme
Erdal mais la chambre des mises en accusation de
Gand rend un avis négatif le 23 mai 2000.
Le 26 mai 2000, le Conseil des ministres décide de
ne pas extrader Mme Erdal vers la Turquie en
raison de la nature politique des délits dont elle est
suspectée en Turquie et du fait que la peine de
mort n'y a toujours pas été abolie.
Le 21 avril 2004, la Turquie introduit une nouvelle
demande d'extradition, qui a déclenché un débat
dans notre pays sur la question de savoir si Mme
Erdal pouvait être poursuivie en Belgique pour des
faits dont elle est suspectée en Turquie. Certains
aménagements ont été apportés au Code de
procédure pénale pour rendre les cours belges
compétentes mais ces modifications ont été
annulées par la Cour d'arbitrage le 20 avril 2005.
L'arrêt stipule qu'aucune disposition ne peut
étendre rétroactivement la compétence matérielle
des juridictions belges. Le 2 novembre 2005, la
cour d'appel de Gand a conclu que la Belgique
n'était pas compétente pour les faits commis en
Turquie. Ce jugement a toutefois été attaqué
devant la Cour de cassation, qui ne s'est pas
encore prononcée à ce jour.
militante zijn van die beweging.
In juni 1999 wordt het Belgische gerechtelijke
dossier geopend. In een voertuig waarin zich
meerdere leden van DHKPC bevinden, worden
wapens en Turkse reispassen in beslag genomen.
Op 4 november 1999 vraagt Turkije België een
eerste keer mevrouw Erdal uit te leveren, maar de
kamer van inbeschuldigingstelling van Gent geeft
op 23 mei 2000 een negatief advies.
Op 26 mei 2000 beslist de ministerraad om
mevrouw Erdal niet aan Turkije uit te leveren
wegens de politieke aard van de misdrijven
waarvan ze in Turkije wordt verdacht en het feit dat
de doodstraf in dat land nog niet is afgeschaft.
Op 21 april 2004 dient Turkije een nieuw verzoek
tot uitlevering in. Dit deed in ons land een debat
losbarsten over de vraag of mevrouw Erdal in
België kan worden vervolgd voor feiten waarvan ze
in Turkije wordt verdacht. Er werd een aantal
wijzigingen aangebracht aan het Wetboek van
strafvordering om de bevoegdheid te vestigen van
Belgische hoven, maar die wijzigingen werden op
20 april 2005 nietig verklaard door het Arbitragehof.
Het arrest stelt dat er geen bepalingen mogelijk zijn
die de materiële bevoegdheid van de Belgische
jurisdicties met terugwerkende kracht zouden
uitbreiden. Op 2 november 2005 concludeerde het
Hof van beroep in Gent dat België niet bevoegd is
voor de in Turkije gepleegde feiten. Deze uitspraak
werd echter aangevochten bij het Hof van Cassatie
dat tot op vandaag hierover nog geen uitspraak
heeft gedaan.
Le 23 janvier 2006, les débats sur les faits commis
dans notre pays par Mme Erdal et ses complices
ont commencé devant le tribunal correctionnel de
Bruges.
Le 20 février, la Turquie a adressé à la Belgique
une troisième demande d'extradition, laquelle n'a
pas davantage été traitée jusqu'au bout parce que
la Cour de cassation ne s'est pas encore
prononcée sur la compétence des cours belges en
ce qui concerne les faits commis par Mme Erdal et
ses complices sur le territoire turc. Dès que la Cour
aura rendu son arrêt, les demandes d'extradition
pourront être examinées. Elles seront ensuite
présentées au parquet fédéral qui les présentera à
son tour à la chambre compétente des mises en
accusation, laquelle devra ensuite rendre un avis
sur la conformité de ces deux demandes avec les
conditions de la convention européenne
d'extradition passée entre la Belgique et la Turquie.
Lorsque la chambre des mises en accusation aura
rendu cet avis, le Conseil des ministres
Op 23 januari 2006 startten voor de correctionele
rechtbank van Brugge de debatten over de feiten
die door mevrouw Erdal en haar medeplichtigen in
ons land werden gepleegd.
Turkije richtte op 20 februari aan België een derde
verzoek tot uitlevering. Dit verzoek werd evenmin al
definitief afgehandeld omdat het Hof van Cassatie
zich nog niet heeft uitgesproken over de
bevoegdheid van Belgische hoven ten aanzien van
de in Turkije gepleegde feiten. Zodra dit arrest er is,
kunnen de verzoeken om uitlevering worden
onderzocht. Ze zullen dan worden voorgelegd aan
het federale parket dat ze op zijn beurt voorlegt aan
de bevoegde kamer van inbeschuldigingstelling.
Die kamer moet vervolgens een advies verstrekken
over de overeenstemming van beide verzoeken
met de voorwaarden uit de Europese
uitleveringsovereenkomst tussen België en Turkije.
Wanneer dit advies is verstrekt, zal de ministerraad
een ministerieel besluit treffen dat de uitlevering
van Ferhiye Erdal toestaat dan wel weigert.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
14
promulguera un arrêté ministériel qui autorisera ou
refusera l'extradition de Ferhiye Erdal.
(En français) A propos des relations de la Belgique
avec la Turquie sur le sujet, il faut savoir que, le 1
er
mars 2006, l'ambassadeur turc a demandé aux
Affaires étrangères confirmation de la disparition de
l'intéressée. Le département a répondu en fonction
du communiqué du 28
février. Un contact
téléphonique a aussi eu lieu entre les ministres des
Affaires étrangères belge et turc. La poursuite de
l'information des autorités turques se fera via les
canaux diplomatiques habituels.
La Sûreté de l'État a surveillé M
me
Erdal sur la base
des lois de décembre 1980 et novembre 1998.
Celle-ci est candidate réfugiée politique depuis le
20 décembre 1999. Sa demande est toujours à
l'examen (Ricanements sur les bancs de
l'opposition).
Arrêtée et inculpée en septembre 1999, son
mandat d'arrêt fut levé le 28 mars 2000 par la
chambre des mises en accusation. Le 31 mai 2000,
le ministre de l'Intérieur prend un arrêté de mise à
disposition du gouvernement, ce qui revient à une
détention administrative, sur base de l'article 52bis
de la loi du 15 décembre 1980 sur le statut des
étrangers. Le 16
août 2000, pour raisons
humanitaires, le ministre de l'Intérieur retire cet
arrêté ministériel et prend un nouvel arrêté pour
assigner M
me
Erdal à une résidence précise et
secrète.
Le ministre requiert aussi la Sûreté d'assurer la
surveillance d'un bâtiment occupé par le bureau du
DHKPC. La police, quant à elle, était chargée de la
liaison avec M
me
Erdal qui devait l'informer au
préalable de toute sortie.
(Frans) Wat de Belgisch-Turkse betrekkingen in het
kader van deze kwestie betreft, heeft de Turkse
ambassadeur Buitenlandse Zaken op 1 maart 2006
gevraagd de verdwijning van de betrokkene te
bevestigen. Het departement heeft een antwoord
gegeven op grond van het communiqué van 28
februari. Er is ook telefonisch contact geweest
tussen de Belgische minister van Buitenlandse
Zaken en zijn Turkse collega. De Turkse
autoriteiten zullen verder via de gebruikelijke
diplomatieke kanalen op de hoogte worden
gehouden.
De Veiligheid van de Staat surveilleerde Fehriye
Erdal overeenkomstig de wetten van december
1980 en november 1998. Mevrouw Erdal is
kandidaat-politiek vluchteling sinds 20 december
1999. Het onderzoek van haar aanvraag is nog
steeds aan de gang. (Hoongelach bij de oppositie)
Mevrouw Erdal werd in september 1999
aangehouden en in verdenking gesteld. Het
aanhoudingsbevel werd op 28 maart 2000 door de
kamer van inbeschuldigingstelling opgeheven. Op
31 mei 2000 vaardigde de minister van
Binnenlandse Zaken een besluit tot
terbeschikkingstelling van de regering uit, wat
neerkomt op een administratieve aanhouding, op
grond van artikel 52bis van de vreemdelingenwet
van 15 december 1980. Op 16 augustus 2000 trok
de minister van Binnenlandse Zaken dat
ministerieel besluit om humanitaire redenen weer in
en vaardigde een nieuw besluit uit waarbij mevrouw
Erdal huisarrest wordt opgelegd op een vast en
geheim adres.
Voorts droeg de minister de Veiligheid van de Staat
op een gebouw waar de DHKPC kantoor houdt, te
surveilleren. De contacten met mevrouw Erdal
verliepen dan weer via de politie; telkens wanneer
zij haar onderduikadres wenste te verlaten, diende
zij de politie daar vooraf van op de hoogte te
brengen.
La Sûreté a donc installé une caméra de
surveillance et, pendant six ans, a averti la police
fédérale à chaque sortie de M
me
Erdal, permettant
de vérifier le respect des conditions d'assignation à
résidence. La police devait aussi avertir la Sûreté
de l'État de tout déplacement de M
me
Erdal.
Le 17 février, le centre de crise organisa une
réunion de coordination. À l'approche du prononcé
De Staatsveiligheid heeft dus een
bewakingscamera geïnstalleerd en heeft,
gedurende zes jaar, de federale politie verwittigd
telkens mevrouw Erdal het pand verliet, zodat kon
worden nagegaan of de voorwaarden van het
huisarrest werden nageleefd. De politie moest de
Staatsveiligheid ook van alle verplaatsingen van
mevrouw Erdal op de hoogte brengen.
Op 17 februari organiseerde het crisiscentrum een
coördinatievergadering. In de aanloop naar de
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
15
du jugement, on décida de modifier les modalités
de travail et d'organiser une surveillance humaine
24 heures sur 24, dès le 24 février. En tant que
ministre de la Justice ayant la tutelle de la Sûreté
de l'État, j'ai demandé que le plan opérationnel de
la Sûreté sorte ses effets au plus tôt, et que l'on
avertisse à titre préventif les services de
renseignements des pays limitrophes du risque de
fuite, risque évoqué dans un rapport du Groupe
interforces antiterroriste du 7 février 2006, portant
cependant surtout sur les mesures de protection
des membres du parquet, magistrats et policiers
actifs dans ce dossier et sur les risques de
manifestation pouvant troubler l'ordre public lors du
prononcé du jugement.
uitspraak van het vonnis werd beslist een nieuwe
procedure te volgen en betrokkene met ingang van
24 februari de klok rond door personeel ter plaatse
te laten bewaken. Als minister van Justitie bevoegd
voor de Staatsveiligheid, heb ik gevraagd dat het
operationeel plan van de Staatsveiligheid zo vlug
mogelijk uitwerking zou hebben en heb ik ook
gevraagd dat de inlichtingendiensten uit onze
buurlanden bij wijze van voorzorgsmaatregel op de
hoogte zouden worden gebracht van de mogelijke
ontsnapping van betrokkene. Op dat risico werd
ook al gewezen in het verslag van de
Antiterroristische Gemengde Groep van 7 februari
2006, dat weliswaar hoofdzakelijk betrekking had
op de maatregelen tot bescherming van de leden
van het parket, van de magistraten en van de
politieambtenaren die zich met dit dossier
bezighouden en over mogelijke betogingen die,
naar aanleiding van het vonnis, de openbare orde
zouden kunnen verstoren.
A la suite de cette réunion, la Sûreté met en place
un dispositif de surveillance comprenant trois
équipes de huit personnes, relayées 24h sur 24, du
23 au 28 février, et envoie un avertissement aux
différents services de renseignements concernés.
Huit personnes sont aussi affectées à des
opérations de filature avec quatre voitures.
Sur les détails pratiques de cette opération, les
informations sont toujours classifiées (Protestations
sur divers bancs).
C'est le 27 février, vers 19 heures, que la Sûreté a
échoué dans sa mission de filature à l'égard de M
me
Erdal et d'un complice, M. Asoglu. De 19 à 20
heures, la Sûreté avertit le parquet fédéral, le
cabinet de la Justice et le Centre de crise. Elle se
rend aussi, en vain, dans les lieux susceptibles
d'être fréquentés par M
me
Erdal. À ce moment,
aucune mesure de contrainte judiciaire n'était
possible, M
me
Erdal était toujours, pour la justice,
libre et présumée innocente.
Le 3 mars, nous avons saisi les Comités P et R, qui
examineront les circonstances de l'échec de cette
filature et les mesures de surveillance eu égard à la
spécificité du mouvement DHKPC et de la situation
administrative de M
me
Erdal. Dès le 27 février au
soir, j'ai aussi demandé un rapport détaillé à la
Sûreté de l'État, qui m'a été communiqué le 2 mars.
Tous les documents ont été remis au Comité R.
Na die vergadering zette de Staatsveiligheid drie
bewakingsteams van acht personen in, die elkaar
24 uur op 24 aflosten in de periode van 23 tot 28
februari. Daarnaast verwittigde ze de verschillende
betrokken inlichtingendiensten. Voorts worden acht
personen en vier wagens ingezet om betrokkene te
schaduwen.
De details van dergelijke operaties zijn altijd
vertrouwelijk. (Protest op verscheidene banken)
Op 27 februari raakte de Staatsveiligheid
omstreeks 19.00 uur het spoor van mevrouw Erdal
en van een medeplichtige, de heer Asoglu, bijster.
Tussen 19 en 20 uur bracht de Staatsveiligheid het
federaal parket, het kabinet van Justitie en het
crisiscentrum op de hoogte. Ze begaf zich ook
tevergeefs naar de plaatsen waar mevrouw Erdal
zich zou kunnen bevinden. Op dat ogenblik
beschikte ze echter niet over enige gerechtelijke
dwangmaatregel, aangezien mevrouw Erdal voor
het gerecht nog steeds vrij was en geacht werd
onschuldig te zijn.
Op 3 maart hebben we dit dossier aan de Comités
P en I overgezonden, die zullen nagaan in welke
omstandigheden deze operatie mislukte en zich
zullen buigen over de bewakingsmaatregelen die
werden genomen, gelet op de specifieke situatie
van de DHKPC-beweging en op de administratieve
toestand van mevrouw Erdal. Op 27 februari heb ik
nog diezelfde avond een gedetailleerd verslag
gevraagd aan de Staatsveiligheid, dat me op 2
maart werd overgezonden. Alle documenten
werden aan het Comité I bezorgd.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
16
En ce qui concerne le sort du DHKPC, s'il est en
effet considéré comme mouvement terroriste du
point de vue de l'Union européenne, c'est la
première fois qu'une décision de justice belge le
qualifie expressément de mouvement terroriste. Ce
jugement, rendu en première instance, peut faire
l'objet d'un appel
: il est donc prématuré
d'envisager des mesures qui pourront l'être
lorsqu'une décision sera définitive.
Une perquisition a cependant été menée dans les
bureaux du DHKP-C, le 4 mars. Un nouveau
dossier judiciaire a été ouvert afin de déterminer qui
pourrait être poursuivi du chef de recel de criminel.
Elle a abouti à la saisie d'un ordinateur et de divers
documents relatifs au volet financement du
DHKPC. Le tribunal de Bruges a qualifié le DHKPC
d'organisation terroriste dangereuse au sens du
Code pénal. Si ce jugement est confirmé, le
mouvement ne pourra s'exprimer librement sur
notre territoire et toute forme de financement pourra
faire l'objet de poursuites judiciaires.
De DHKP-C werd door de Europese Unie al langer
als een terroristische beweging beschouwd, maar
wordt nu voor het eerst uitdrukkelijk door een
Belgische rechter als terroristische beweging
aangemerkt. Tegen dat vonnis, dat in eerste aanleg
geveld werd, kan nog in hoger beroep gegaan
worden: het heeft dan ook geen zin om op de feiten
vooruit te lopen en nu al maatregelen te overwegen
die getroffen kunnen worden als er een definitieve
beslissing valt.
Op 4 maart werd er een huiszoeking verricht in de
kantoren van de DHKP-C. Er werd een nieuw
gerechtelijk dossier geopend om uit te maken wie
eventueel vervolgd kan worden voor het verbergen
van misdadigers. Een computer en diverse
documenten betreffende de financiering van de
DHKPC werden in beslag genomen. De rechtbank
van Brugge heeft de DHKPC als gevaarlijke
terroristische organisatie zoals omschreven in het
Strafwetboek aangemerkt. Als dat vonnis bevestigd
wordt, zal de beweging haar opvattingen op
Belgisch grondgebied niet meer vrijuit mogen
verkondigen, en zal tegen elke vorm van
financiering rechtsvervolging mogelijk zijn.
Selon la procédure habituelle, dès l'inscription du
DHKPC sur la liste de l'Union européenne, les
Finances ont automatiquement procédé à
l'évaluation des avoirs du mouvement en vue d'une
saisie éventuelle. Il n'a pu être déterminé d'avoirs
patrimoniaux.
La Sûreté de l'État est souvent pointée du doigt à
travers l'actualité de ces dernières semaines et elle
a régulièrement été mise en cause ces dernières
années. Mais ce que l'on sait moins, c'est tout
l'investissement de la Sûreté de l'État dans sa lutte
journalière contre des phénomènes menaçants, qui
a permis le démantèlement de dangereux réseaux.
La Sûreté de l'État ne peut mettre en avant ses
réussites, eu égard à la nature de ses activités.
Nulle part ailleurs, les réussites et les échecs des
services de renseignement ne donnent lieu à des
manoeuvres revenant à les déstabiliser. Chez nous,
on méprise les réussites de la Sûreté de l'État et on
considère ses erreurs comme inacceptables.
Zodra de DHKPC op de lijst van de Europese Unie
werd opgenomen, heeft het departement Financiën,
zoals gebruikelijk is, automatisch een raming
gemaakt van de bezittingen van die beweging met
het oog op een eventuele inbeslagname. Er konden
geen vermogensbestanddelen worden vastgesteld.
De Staatsveiligheid wordt naar aanleiding van de
recente gebeurtenissen vaak op de korrel genomen
en kreeg ook de voorbije jaren heel wat kritiek te
verduren. De publieke opinie heeft echter
nauwelijks weet van de dagelijkse strijd van de
Staatsveiligheid tegen mogelijke bedreigingen,
waardoor gevaarlijke netwerken konden worden
ontmanteld. Gelet op de aard van haar activiteiten
kan de Staatsveiligheid echter niet met haar
successen uitpakken. In geen enkel land leiden de
successen en mislukkingen van de
inlichtingendiensten tot reacties die op een
destabilisatie van die diensten neerkomen. Bij ons
wordt er geringschattend gedaan over de
successen van de Staatsveiligheid en worden haar
vergissingen als onaanvaardbaar beschouwd.
Un service de renseignement se trouve toujours
dans une situation sensible. Plus que toute autre
institution, la Sûreté de l'État a besoin de confiance
et de stabilité. Les agents de la Sûreté de l'État ont
été reçus récemment par mon cabinet : pour eux,
ces situations s'accompagnent d'énormément de
malaise.
De situatie van een inlichtingendienst is sowieso
delicaat. De Staatsveiligheid heeft, meer dan enige
andere instelling, nood aan vertrouwen en
stabiliteit. De ambtenaren van de Staatsveiligheid
werden onlangs op mijn kabinet ontvangen. Al deze
gebeurtenissen leiden bij hen tot een diepe
malaise.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
17
Ma première priorité est de recruter au plus vite un
nouveau dirigeant de la Sûreté de l'État et de
repenser son mode de fonctionnement, dans la
sérénité, sans révolution, en assurant le suivi des
services au quotidien.
La procédure de recrutement a été entamée. Nous
disposerons de l'ensemble des candidatures le 29
mars. Je tiens à ce que cette procédure soit
objectivée. La mise en oeuvre d'un plan stratégique
du renseignement, dans le but de rendre la Sûreté
de l'État davantage opérationnelle eu égard aux
nouveaux objectifs du renseignement, sera un
élément central de l'évaluation des candidats.
Vóór alles wil ik zo snel mogelijk een nieuw hoofd
van de Staatsveiligheid in dienst nemen en in alle
sereniteit, zonder beeldenstorm, zijn functie
hertekenen, zonder de continuïteit van de dienst in
het gedrang te brengen.
De wervingsprocedure werd gestart. Tegen 29
maart worden alle kandidaturen ingewacht. Ik wil
dat die procedure volgens objectieve criteria
verloopt. De tenuitvoerlegging van een strategisch
plan voor de inlichtingendiensten, dat de
opdrachten van de Staatsveiligheid meer moet
toespitsen op de nieuwe doelstellingen in dat
verband, zal bij de evaluatie van de kandidaten
centraal staan.
D'ores et déjà, un agent P&O a été transféré à la
Sûreté de l'État afin de professionnaliser la gestion
du personnel.
Des efforts particuliers ont déjà été consentis. Ces
derniers mois, le nombre des agents a été
augmenté de 20%. Le budget a été augmenté de
33 % depuis 2003.
D'autres efforts seront envisagés, notamment
l'appui du directeur-général et du directeur-adjoint
par différents experts.
Les agents des services extérieurs de la Sûreté de
l'État attendent la réforme de leur statut. Il est
grand temps de les doter d'un statut plus adapté
aux spécificités de leurs missions légales. J'espère
pouvoir soumettre le statut en projet aux
négociations syndicales dès juin 2006. La tâche du
nouvel administrateur général de la Sûreté de l'État
sera aussi de s'impliquer dans cette réforme.
Een ambtenaar van P&O werd overgeplaatst naar
de Veiligheid van de Staat om het personeelsbeleid
op een professionelere leest te schoeien.
Er werden al buitengewone inspanningen geleverd.
De afgelopen maanden werd het aantal
ambtenaren met 20 procent opgetrokken. De
begroting werd sinds 2003 met 33 procent
verhoogd.
We gaan nog meer inspanningen doen: zo zullen
de directeur-generaal en de adjunct-directeur zich
kunnen laten bijstaan door diverse experts.
De ambtenaren van de buitendiensten van de
Veiligheid van de Staat wachten op een hervorming
van hun statuut. Hun statuut moet dringend beter
aangepast worden aan de specificiteit van hun
wettelijke opdracht. Ik hoop tegen juni 2006 met de
vakbonden te kunnen onderhandelen over een
nieuw ontwerpstatuut. De nieuwe administrateur-
generaal van de Veiligheid van de Staat zal onder
meer tot taak hebben zich met die hervorming
bezig te houden.
01.12 Patrick Dewael, ministre (en néerlandais) :
Je veux avant tout préciser pourquoi le débat
parlementaire n'a lieu qu'aujourd'hui. Lorsque j'ai
été informé des questions et des interpellations
déposées jeudi, j'ai décidé, en concertation avec le
président de la Chambre M. De Croo, d'y répondre
lundi au lieu de vendredi, afin de pouvoir demander
quelques documents à la police fédérale et à la
Sûreté de l'État. Ces documents n'ont été mis à ma
disposition que vendredi soir et un débat aurait dès
lors été prématuré vendredi après-midi. Même si ce
dossier est très délicat, je n'ai en rien porté
préjudice au Parlement en laissant s'écouler un jour
ouvrable entre le dépôt des interpellations et la
discussion à la Chambre.
01.12 Minister Patrick Dewael (Nederlands): Ik
wil eerst verduidelijken waarom het parlementaire
debat pas vandaag doorgaat. Toen ik op de hoogte
werd gebracht van de donderdag ingediende
vragen en interpellaties, heb ik er in overleg met
Kamervoorzitter De Croo voor geopteerd daarop
maandag te antwoorden in plaats van vrijdag, om
enkele documenten te kunnen opvragen bij de
federale politie en de Staatsveiligheid. Die
documenten werden mij pas vrijdagavond ter
beschikking gesteld, zodat een debat
vrijdagnamiddag voorbarig zou zijn geweest. Ook al
ligt dit dossier zeer gevoelig, ik heb het Parlement
geen onrecht aangedaan door een enkele werkdag
te laten verlopen tussen de indiening van de
interpellaties en de behandeling in de Kamer.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
18
En ce qui concerne les critiques qui me sont
personnellement adressées et la cabale contre
mon retour en France jeudi soir, je tiens à souligner
que j'avais expressément interdit à mon porte-
parole de parler de mes enfants qui se trouvaient
encore en France. Pour moi en tant que père, il
s'agissait bien entendu d'un facteur important, mais
les membres de la Chambre doivent exercer leur
droit de contrôle. Il est exact qu'un ministre de
l'Intérieur doit être en permanence à la disposition
du Parlement. J'ai suivi le dossier d'heure en heure,
jour après jour, par le biais de tous les moyens de
communication disponibles, dès la condamnation,
l'alerte et les recherches. Mon retour en France
pour aller chercher mes enfants n'a nullement
influencé le dossier Erdal. Une partie de l'opinion
publique s'est tout simplement fait une idée fausse
de la situation.
Wat de kritieken op mij persoonlijk betreft en de
hetze over mijn terugkeer donderdagavond naar
Frankrijk, wil ik erop wijzen dat ik mijn
woordvoerder uitdrukkelijk had verboden te
spreken over mijn kinderen die zich nog in Frankrijk
bevonden. Voor mij als vader speelde dat
vanzelfsprekend mee, maar de Kamerleden
moeten hun controlerecht uitoefenen. Het is juist
dat een minister van Binnenlandse Zaken
voortdurend beschikbaar moet zijn van het
Parlement. Ik volgde het dossier uur na uur, dag na
dag, via alle beschikbare communicatiemiddelen,
vanaf de veroordeling, het seinen en de opsporing.
Mijn terugkeer naar Frankrijk om mijn kinderen
terug te halen, heeft het dossier-Erdal geenszins
beïnvloed. Er is alleen een verkeerde perceptie
ontstaan bij een gedeelte van de publieke opinie.
En ce qui concerne le statut de Fehriye Erdal, il
revêt un aspect judiciaire et un aspect qui relève du
droit régissant le séjour des étrangers sur notre
territoire. Mme Erdal est en effet suspecte dans une
instruction depuis le 27 septembre 1999 et elle a
demandé l'asile chez nous le 20 décembre 1999.
La question-clé est de savoir si elle aurait pu être
arrêtée avant le prononcé du jugement. Je rappelle
encore qu'en 2000, la chambre des mises en
accusation avait libéré Mme Erdal sous conditions.
Or ces conditions devaient être prolongées tous les
trois mois et elles ne l'ont pas été. Pour les
autorités judiciaires, elle était donc une femme
libre, ce qui a eu évidemment une influence sur le
cadre dans lequel nous pouvions envisager
d'autres mesures.
Sous la pression d'Ankara, mon prédécesseur a
décidé d'invoquer l'article 52bis de la loi sur les
étrangers afin de neutraliser la mesure de libération
prise en faveur de Mme Erdal. On peut se
demander si c'était une décision judicieuse car il
n'appartient pas au pouvoir exécutif de neutraliser
des décisions judiciaires en appliquant des
procédures d'exception.
Mais il faut se souvenir qu'il y a six ans, on portait
un tout autre regard sur le dossier Erdal. C'est ainsi
qu'en 2000, le député Van Hoorebeke a déclaré
que la détention de Mme Erdal était une « violation
grave des droits de l'homme ». Aujourd'hui qu'elle a
été condamnée pour appartenance à une
organisation terroriste, l'affaire a évidemment pris
une tournure tout à fait différente.
Wat het statuut van Fehriye Erdal betreft, is er een
gerechtelijk en een verblijfsrechtelijk aspect.
Fehriye Erdal is immers sinds 27 september 1999
verdachte in een gerechtelijk onderzoek en op 20
december 1999 heeft zij asiel aangevraagd. De
hamvraag is of Erdal aangehouden had kunnen
worden vóór de uitspraak van het vonnis. Ik
herinner er nogmaals aan dat de kamer van
inbeschuldigingstelling (KI) mevrouw Erdal in 2000
heeft vrijgelaten onder voorwaarden. Die
voorwaarden moesten elke drie maand verlengd
worden, wat niet gebeurd is. Voor de gerechtelijke
instanties was zij dus een vrije vrouw en dit
beïnvloedt natuurlijk het kader waarbinnen wij
andere maatregelen konden overwegen.
Onder druk van Turkije heeft mijn voorganger
besloten een beroep te doen op artikel 52bis van
de Vreemdelingenwet om de invrijheidstelling te
neutraliseren. Men kan zich afvragen of dat wel een
goede zaak was. Het is immers niet aan de
uitvoerende macht om gerechtelijke beslissingen te
neutraliseren met uitzonderingsprocedures.
Zes jaar geleden keek men ook met een heel
andere bril naar de affaire-Erdal. Zo verklaarde
kamerlid Van Hoorebeke in 2000 dat het opsluiten
van Erdal een "ernstige schending van de
mensenrechten" was. Nu zij veroordeeld is wegens
lidmaatschap van een terroristische organisatie,
ziet de zaak er natuurlijk helemaal anders uit.
Mon prédécesseur a d'abord fait enfermer Mme
Erdal à Vottem sur la base de l'article en question.
Cette décision a cependant été suspendue par le
Mijn voorganger heeft op basis van genoemd artikel
mevrouw Erdal eerst laten opsluiten in Vottem.
Deze beslissing is echter door de Raad van State
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
19
Conseil d'État avant d'être annulée en 2003. Le
Conseil d'État a jugé qu'il suffisait, dans un souci
de maintien de l'ordre public, d'imposer une
résidence obligatoire à Mme Erdal. Selon le
Conseil, aucune autre mesure ne pouvait être prise
sans motivation expresse. Un lieu de résidence fixe
a donc été attribué à Mme Erdal par un arrêté
ministériel du 16 août 2000. Cette situation est
restée inchangée depuis lors.
Je tiens à souligner qu'il ne s'agissait pas d'une
assignation à résidence. Dans notre pays, cette
formule ne peut en effet être appliquée que comme
modalité d'exécution d'une peine. En vertu de
l'arrêt du Conseil d'État, je ne pouvais prendre
aucune autre mesure en l'absence d'éléments
nouveaux. Or, depuis que j'ai repris ce dossier, je
n'ai reçu aucune information indiquant une
modification de la situation. Au contraire, il ressort
des rapports de la police fédérale que Mme Erdal
s'est strictement conformée aux conditions qui lui
étaient imposées, ne quittant le bâtiment
pratiquement que pour des raisons médicales.
eerst geschorst en vervolgens in 2003 vernietigd.
De Raad van State was van oordeel dat het voor de
bescherming van de openbare orde volstond om
Erdal een verplichte verblijfplaats toe te wijzen.
Zonder uitdrukkelijke motivering konden er geen
andere maatregelen genomen worden, stelde de
Raad. Bij MB van 16 augustus 2000 is mevrouw
Erdal dan ook een vaste verblijfplaats toegewezen.
Deze situatie bleef sindsdien bestaan.
Ik benadruk dat het niet om huisarrest ging. Die
formule bestaat bij ons immers enkel als modaliteit
van de strafuitvoering. Uit het arrest van de Raad
van State volgt dat ik geen nieuwe maatregelen kon
nemen zonder dat er nieuwe elementen
voorhanden waren. Welnu, sinds ik het dossier heb
overgenomen, heeft mij geen enkele inlichting
bereikt die op een verandering van de situatie
wees. Uit de verslagen van de federale politie blijkt
integendeel dat mevrouw Erdal zich strikt aan de
voorwaarden hield en het pand bijna alleen verliet
om medische redenen.
Le rapport du Groupe Interforces antiterroriste
(GIA) n'aborde le risque de fuite qu'en tant
qu'hypothèse de travail. Il n'existait aucune
indication concrète. Nous avons toutefois pris
l'hypothèse au sérieux et avons rassemblé les
services responsables pour une réunion le 27
février. L'objectif de cette réunion était toutefois
plus vaste que la seule affaire Erdal. Cette
rencontre a également porté sur la sécurisation du
palais de justice de Bruges, la protection des
magistrats et le risque pour les intérêts belges en
Turquie.
Spécifiquement en ce qui concerne la possibilité
d'arrêter Mme Erdal, la conclusion de la réunion
était claire : sur le plan administratif, nous ne
disposions d'aucun instrument jusqu'au jugement.
Telle était la conclusion des hauts responsables
des deux départements et de l'ensemble des
services de sécurité et de renseignements.
In het verslag van de Antiterroristische Gemengde
Groep (AGG) wordt het vluchtgevaar enkel als
werkhypothese besproken. Er waren geen concrete
indicaties. Toch hebben wij de hypothese ernstig
genomen en hebben we de verantwoordelijke
diensten samengebracht voor een vergadering op
27 februari. De doelstelling van deze vergadering
was echter ruimer dan alleen de zaak-Erdal. Het
ging ook over de beveiliging van het Brugse
erechtsgebouw, de bescherming van de
magistraten en het risico voor de Belgische
belangen in Turkije.
Specifiek wat betreft de mogelijkheid om mevrouw
Erdal aan te houden, was het besluit van de
vergadering duidelijk: "Op bestuurlijk vlak
beschikken wij over geen enkel instrument tot op de
uitspraak". Dat was de conclusie van de
topverantwoordelijken van beide departementen en
van alle veiligheids- en inlichtingendiensten.
01.13 Gerolf Annemans (Vlaams Belang) : C'était
une erreur. Le ministre aurait dû passer outre.
01.13 Gerolf Annemans (Vlaams Belang): Dat
was een fout. De minister had dat moeten
overrulen.
01.14 Minister Patrick Dewael (en néerlandais) :
Je ne considère pas que ce que disent les plus
hauts dirigeants des services concernés est la
vérité absolue mais, dans cette affaire, je fais
miennes leurs conclusions. Il est de mon devoir de
ne pas sortir du cadre légal et de tenir compte des
décisions de la chambre des mises en accusation
et du Conseil d'État. La décision de libérer une
01.14 Minister Patrick Dewael (Nederlands): Wat
de topverantwoordelijken van de diensten zeggen
is voor mij niet noodzakelijk de absolute waarheid,
maar in deze onderschrijf ik hun conclusie. Ik moet
binnen het wettelijke kader blijven en rekening
houden met de uitspraken van de KI en de Raad
van State. De beslissing om iemand vrij te laten is
een gerechtelijke beslissing, geen bestuurlijke. Als
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
20
personne détenue est une décision judiciaire, non
une décision administrative. Si j'avais ordonné
l'arrestation préventive de Mme Erdal, que ce soit
sur la base de la loi sur la police intégrée ou sur la
base de la loi sur les étrangers, je me serais rendu
coupable d'un détournement de pouvoir. Mais à
l'évidence, d'aucuns estiment que la fin justifie les
moyens.
ik de preventieve aanhouding van mevrouw Erdal
bevolen had, zij het op basis van de wet op de
geïntegreerde politie of op basis van de
Vreemdelingenwet, dan had ik mij schuldig
gemaakt aan machtsafwending. Maar blijkbaar
vinden sommigen dat het doel de middelen heiligt.
D'aucuns estiment que la chambre des mises en
accusation n'aurait pas dû laisser Mme Erdal en
liberté et que j'aurais dû tout simplement permettre
son arrestation car nécessité fait loi. En tant que
légaliste, je trouve cette attitude inacceptable.
D'aucuns veulent que le pouvoir exécutif écroue
des gens à titre préventif. Quelle est alors la limite
entre l'État de droit et l'État policier ? Je refuse
d'entrer dans un tel système, même pour des
dossiers qui ont la priorité absolue, comme celui-ci.
Dans ce procès, d'autres accusés, contre lesquels
des peines plus lourdes étaient généralement
requises, ont d'ailleurs également comparu en toute
liberté. Certains d'entre eux ont été condamnés et
arrêtés mais personne n'en parle.
Au cours des derniers jours, les prétendus
spécialistes de l'opposition, comme MM. Top et
Vandenberghe, ont recherché avec assiduité toutes
sortes de fondements légaux qui auraient permi,
selon eux, d'incarcérer Mme Erdal avant la décision
du tribunal.
Sommigen vinden dat de kamer van
inbeschuldigingstelling mevrouw Erdal niet had
moeten vrijlaten en dat ik ze dan maar had moeten
laten aanhouden, want nood breekt wet. Als legalist
vind ik deze houding onaanvaardbaar. Sommigen
willen dat de uitvoerende macht personen
preventief opsluit. Waar eindigt dan de rechtsstaat
en waar begint de politiestaat? Ik doe daar niet aan
mee, ook niet voor zaken die de hoogste prioriteit
hebben, zoals in dit dossier.
Andere beschuldigden in dit proces, tegen wie vaak
zwaardere straffen gevorderd werden, zijn
trouwens eveneens verschenen als vrij persoon.
Sommigen onder hen werden veroordeeld en
aangehouden, maar niemand spreekt daarover.
De afgelopen dagen hebben de zogenaamde
specialisten van de oppositie, zoals de heren Top
en Vandenberghe, naarstig gezocht naar allerlei
wettelijke gronden die het volgens hen mogelijk
maakten om mevrouw Erdal vóór de uitspraak van
de rechtbank vast te houden.
01.15 Tony Van Parys (CD&V) : Le ministre nie-t-
il également la compétence de M. Luc Denys, qui
défend la même thèse ?
01.15 Tony Van Parys (CD&V): Ontkent de
minister ook de bekwaamheid van Luc Denys, die
dezelfde stelling verdedigt?
01.16 Patrick Dewael, ministre (en néerlandais) :
J'ai également connaissance d'articles où M. Denys
tire des conclusions exactement inverses à celles
qu'il défend à présent. Notre discussion porte
aujourd'hui sur les principes et il ne s'agit pas de
savoir qui a raison. En déplorant une décision
judiciaire donnée, d'aucuns estiment que notre
système judiciaire révèle son inefficacité et que le
pouvoir exécutif doit priver les gens de leur liberté.
Je ne veux pas mener une telle politique. On
passe, selon son bon vouloir, de la loi sur les
étrangers à la loi sur la police, pour
systématiquement confondre l'intervention judiciaire
avec l'action administrative et vice versa.
En vertu de l'arrêté royal du 16 août 2000, Mme
Erdal devait signaler tous ses déplacements à la
police fédérale, étant donné qu'un lieu de résidence
fixe lui avait été attribué. Par ailleurs, une
surveillance statique était organisée par la Sûreté
de l'État à l'aide de caméras. Seules des mesures
01.16 Minister Patrick Dewael (Nederlands): Er
zijn ook artikels waar hij net de tegenovergestelde
conclusie trekt als wat hij nu verdedigt. Het gaat
hier om een principiële discussie en niet over wie
gelijk heeft. Wanneer sommigen een bepaalde
gerechtelijke uitspraak betreuren, vinden ze dat ons
rechtssysteem gefaald heeft en dat de uitvoerende
macht mensen van hun vrijheid moet beroven. Zo
wil ik mijn beleid niet voeren. Men stapte à la carte
van de Vreemdelingenwet over naar de Politiewet
om altijd maar opnieuw het gerechtelijke optreden
te vermengen met het administratieve en vice
versa.
Volgens het MB van 16 augustus 2000 moest
mevrouw Erdal elke verplaatsing melden aan de
federale politie, omdat haar een vaste verblijfplaats
was toegewezen. Daarnaast was er een statische
observatie door middel van cameratoezicht door de
Veiligheid van Staat. Er konden enkel
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
21
restrictives de liberté pouvaient être imposées et
pas d'assignation à résidence. Cette mesure du
ministre de l'Intérieur n'était donc pas
contraignante. Aucune mesure administrative ou
judiciaire contraignante n'interdisait à Mme Erdal de
quitter son lieu de résidence.
Veiligheid van Staat. Er konden enkel
vrijheidsbeperkende maatregelen worden
opgelegd, geen huisarrest. Deze maatregel van de
minister van Binnenlandse Zaken was dus niet
afdwingbaar. Er was geen enkele bestuurlijk of
gerechtelijk afdwingbare maatregel die mevrouw
Erdal verbood om haar adres te verlaten.
Une infraction à la mesure prévue à l'arrêté
ministériel ne pouvait conduire à une arrestation
administrative, ce que stipule d'ailleurs clairement
le rapport du GIA du 7 février 2006. Étant donné
que le non-respect de la mesure n'était pas
punissable, seules des mesures de contrôle
pouvaient être prises.
Overtreding van de maatregel uit het MB kon niet
leiden tot een administratieve aanhouding. Dat
staat ook duidelijk in het verslag van AGG van 7
februari 2006. Omdat het niet-naleven van de
maatregel niet strafbaar was, konden er enkel
controlerende maatregelen genomen worden.
M. Van Parys demande si Mme Erdal n'aurait pas
dû être mise à la disposition du gouvernement.
Mais aux termes de l'article 52bis, on ne peut
mettre une personne à la disposition du
gouvernement que dans des circonstances
exceptionnelles et graves, et cette mesure doit être
nécessaire au maintien de l'ordre public ou à la
sécurité nationale.
De heer Van Parys vraagt of mevrouw Erdal ter
beschikking gesteld had moeten worden van de
regering. De voorwaarden voor een
terbeschikkingstelling volgens artikel 52bis zijn
echter uitzonderlijke, ernstige omstandigheden en
een noodzaak voor de handhaving van de
openbare orde of nationale veiligheid.
01.17 Tony Van Parys (CD&V): Les services
compétents avaient communiqué au ministre que
les mesures prises étaient inadéquates.
01.17 Tony Van Parys (CD&V): De diensten
hadden aan de minister meegedeeld dat de
genomen maatregelen inadequaat waren.
01.18 Patrick Dewael, ministre (en néerlandais) :
Mes services m'ont dit qu'il y avait un risque
hypothétique que Mme Erdal prenne la fuite.
Trouvez-vous que cela constitue une motivation
suffisante pour prononcer une mesure de mise à
disposition ?
01.18 Minister Patrick Dewael (Nederlands): Mijn
diensten hebben mij gezegd dat er een
hypothetisch risico kon zijn dat mevrouw Erdal zou
vluchten. Is dat een voldoende motivatie om een
terbeschikkingstelling uit te spreken?
01.19 Tony Van Parys (CD&V): Si j'avais été
ministre et que les services compétents m'avaient
fait savoir qu'une mesure de séjour obligatoire était
inadéquate et que l'intéressée risquait de s'enfuir,
j'aurais pris une mesure tendant à empêcher cette
fuite. En outre, la participation à des activités
terroristes constitue une circonstance
exceptionnelle qui aurait justifié la mise à la
disposition du gouvernement de Mme Erdal.
01.19 Tony Van Parys (CD&V): Als de diensten
laten weten dat een maatregel van verplicht verblijf
inadequaat is en dat het risico bestaat dat de
betrokkene gaat vluchten, dan zou ik een maatregel
nemen waardoor de betrokkene niet kan vluchten.
Betrokkenheid bij terrorisme is een uitzonderlijke
omstandigheid die de terbeschikkingstelling
verantwoordt.
01.20 Patrick Dewael, ministre (en néerlandais) :
Ce que dit M. Van Parys est lumineux. (Colloque)
01.20 Minister Patrick Dewael (Nederlands): Wat
de heer Van Parys zegt, is bijzonder verhelderend.
(Woordenwisselingen)
01.21 Patrick Dewael, ministre (en néerlandais) :
Même si M. Van Parys juge cela inintéressant, je
poursuivrai tout de même. Il craint peut-être que la
situation ne devienne quelque peu embarrassante.
01.21 Minister Patrick Dewael (Nederlands): Ook
al vindt de heer Van Parys het niet interessant, ik
zal het toch zeggen. Hij vreest misschien dat het
wat gênant kan worden.
01.22 Pieter De Crem (CD&V) : La situation est
surtout embarrassante pour le ministre. Il s'agit en
01.22 Pieter De Crem (CD&V): Het is vooral
gênant voor de minister. Het gaat hier over de
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
22
l'occurrence de l'évasion d'une terroriste
représentant une menace pour l'État !
ontsnapping van een staatsgevaarlijke terrorist!
01.23 Patrick Dewael, ministre (en néerlandais) :
L'hypothèse selon laquelle une fuite éventuelle
n'est pas à exclure ne suffit pas à mes yeux pour
justifier une mesure de privation de la liberté. Selon
les spécialistes dont je me suis entouré, une telle
motivation ne passerait jamais l'épreuve du Conseil
d'État.
M. Van Parys argumente qu'en dépit de tout cela,
j'aurais dû prendre un arrêté, motivé ou non, en vue
de l'arrestation de Mme Erdal. Un peu plus tard, un
membre de son parti, M. Vandenberghe, plaide en
faveur de la mise en oeuvre de la loi sur la police
intégrée qui permet de procéder à une arrestation
administrative de douze heures. Cette législation
vise les rassemblements, les manifestations ou les
rencontres de football. Si j'agissais de la sorte dans
le cas de Mme Erdal, je devrais faire de même à
l'avenir chaque fois que des personnes encourent
de lourdes peines de prison et ne sont pas
détenues préventivement.
01.23 Minister Patrick Dewael (Nederlands): De
hypothese dat een mogelijke vlucht niet uit te
sluiten valt, volstaat niet voor mij om een maatregel
te treffen om iemand van zijn vrijheid te beroven.
Een dergelijke motivatie zou volgens mijn
specialisten de toetsing van de Raad van State
nooit doorstaan.
De heer Van Parys bepleit dat ik ondanks dit alles,
een besluit had moeten maken, of het nu
gemotiveerd was of niet, zodat mevrouw Erdal kon
worden aangehouden. Wat later bepleit zijn
partijgenoot Vandenberghe de toepassing van de
wet op de geïntegreerde politie, waardoor iemand
twaalf uur administratief kan worden aangehouden.
Deze wetgeving is er voor manifestaties,
betogingen of voetbalwedstrijden. Als ik dit zou
doen in het geval van mevrouw Erdal, dan moet ik
dat morgen doen in alle gevallen waarin mensen
zware gevangenisstraffen riskeren en niet in
voorlopige hechtenis worden genomen.
M. Laeremans plaide pour l'application de l'article
22 de la loi sur les étrangers. Cet article concerne
uniquement la privation de liberté en vue de
l'éloignement. Il ne s'applique pas tant que la
procédure d'asile de Mme Erdal est en cours. Ou
alors nous considérons que nous ne sommes pas
tenus de respecter la loi auquel cas je dois
reconsidérer également tous les autres cas. Je
respecte les décisions de la réunion de crise du 17
février.
En ce qui concerne l'application de l'article 75 de
cette loi, on a demandé ce qu'il était possible de
faire si la surveillance faisait apparaître que Mme
Erdal ne respectait pas ses engagements. Dès le
moment où elle ne revient pas à son lieu de
résidence, il est clair qu'elle se rend coupable d'un
délit qui peut être sanctionné d'une peine de prison
de huit jours à trois mois. La police et le parquet
doivent alors intervenir mais même à ce moment-là,
le mandat d'arrêt ne peut être appliqué étant donné
que la sanction possible n'est pas assez lourde.
Les articles 52bis, 31 ou 22 de la loi sur les
étrangers ne s'appliquent donc pas dans ce dossier
car ce serait s'engager dans une voie que je refuse
d'emprunter. Je répète ce que Mme Onkelinx a
déclaré : au moment de la condamnation, Mme
Erdal était une personne libre.
De heer Laeremans pleit voor de toepassing van
artikel 22 van de Vreemdelingenwet. Dat artikel
heeft enkel te maken met vrijheidsberoving met het
oog op de verwijdering. Dat is niet aan de orde
zolang de asielprocedure van mevrouw Erdal loopt.
Ofwel zegt men dat we ons niet aan de wet moeten
houden, maar dan moet ik dat ook overwegen in
alle andere gevallen. Ik respecteer de besluiten van
de crisisvergadering van 17 februari.
Wat betreft de toepassing van artikel 75 van die
wet, heeft men gevraagd wat er kon gedaan
worden wanneer uit de observatie bleek dat
mevrouw Erdal haar verplichtingen niet naleefde.
Op het moment dat zij niet terugkeert naar haar
woning, weet men dat zij zich schuldig maakt aan
een misdrijf dat bestraft kan worden met een
gevangenisstraf van acht dagen tot drie maanden.
Dan moet de politie optreden en het parket
tussenkomen, maar zelfs dan is er geen
aanhoudingsmandaat mogelijk, omdat de mogelijke
straf niet zwaar genoeg is.
De artikelen 52bis, 31 of 22 van de
Vreemdelingenwet kunnen in deze dus niet
toegepast worden, want dan betreedt men paden
die ik niet wil betreden. Ik herhaal wat minister
Onkelinx heeft gezegd: op het ogenblik van de
veroordeling was mevrouw Erdal een vrij iemand.
Des rapports ont été demandés aux Comités R et Er zijn rapporten aangevraagd bij het Comité P en
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
23
P. Je pense qu'il convient d'attendre les
conclusions de ces rapports avant d'établir des
responsabilités ou des erreurs. Nous devons veiller
à ne pas faire de déclarations politiques
prématurées, sinon nous risquons de donner un
sauf-conduit à ceux qui ont éventuellement commis
des erreurs. Les intéressés pourraient alors
affirmer qu'ils n'ont pas eu droit à un procès
honnête parce que le monde politique les aura déjà
condamnés à l'avance.
Nous avons ainsi donné toutes les réponses que
nous sommes actuellement raisonnablement en
mesure de vous fournir, même si ceci ne sera
certainement pas le dernier débat sur le sujet. Les
commissions du suivi de la Chambre et du Sénat
vont encore jouer un rôle important en ce qui
concerne les rapports des Comités R et P.
Le président : Conformément au Règlement, nous
accordons la parole uniquement aux interpellateurs
et auteurs de questions, pour cinq minutes
maximum.
L'article 131 de celui-ci stipule en effet que si, dans
le cadre d'une interpellation, il peut y avoir réplique
de l'auteur plus trois intervenants, dans le cas de
plusieurs interpellations jointes, seuls les
interpellateurs disposent de cinq minutes. C'est ce
que nous appliquons ici ; nous écoutons donc,
d'abord, M. Van Parys.
bij het Comité I. Ik denk dat we de resultaten van
deze rapporten moeten afwachten alvorens
verantwoordelijkheden of fouten vast te leggen. Als
we niet oppassen met voorbarige politieke
uitspraken, dan lopen we het risico een vrijgeleide
te geven aan wie mogelijk fouten heeft gemaakt.
De betrokkenen zouden dan kunnen aanvoeren dat
een eerlijk proces onmogelijk was omdat de
politieke wereld hen al bij voorbaat had veroordeeld
Hiermee hebben we alle antwoorden gegeven die
we momenteel redelijkerwijze kunnen geven, maar
dit zal wel niet het laatste debat zijn. De
begeleidingscommissies van Kamer en Senaat
zullen nog een belangrijke rol spelen wat de
rapporten van de Comités I en P betreft.
De voorzitter: Overeenkomstig het Reglement
verlenen wij enkel het woord aan de interpellanten
en de indieners van vragen, voor ten hoogste vijf
minuten.
Artikel 131 van het Reglement bepaalt immers dat
in het kader van een interpellatie, de interpellant en
drie andere leden kunnen repliceren, maar
wanneer het meerdere samengevoegde
interpellaties betreft, mogen alleen de interpellanten
repliceren, ieder gedurende vijf minuten. Dat is wat
wij hier toepassen; wij luisteren dus eerst naar de
heer Van Parys.
01.24 Gerolf Annemans (Vlaams Belang) : Je
souhaite évoquer l'ordre des travaux.
Le président : Monsieur Annemans, relisez l'article
131 du Règlement ! M. Van Parys a la parole !
01.24 Gerolf Annemans (Vlaams Belang): Wat de
orde van de werkzaamheden betreft ...
De voorzitter: Mijnheer Annemans, lees artikel 131
van het Reglement er maar over na! De heer Van
Parys heeft het woord!
Monsieur Annemans, vous n'avez pas la parole !
C'est M. Van Parys qui l'a !
Mijnheer Annemans, u heeft het woord niet! De
heer Van Parys heeft het woord!
01.25 Gerolf Annemans (Vlaams Belang) : Je
demande formellement la parole!
Le président : Monsieur Annemans, je vous
rappelle à l'ordre une première fois ! (Protestations
de M. Annemans). Je vous rappelle à l'ordre une
deuxième fois !
01.25 Gerolf Annemans (Vlaams Belang): Ik
vraag formeel het woord!
De voorzitter: Mijnheer Annemans, ik roep u een
eerste keer tot de orde! (Protest van de heer
Annemans). Ik roep u een tweede keer tot de orde!
La réponse est non. Je me réfère à l'article 131.
Het antwoord is nee. Ik verwijs naar artikel 131.
01.26 Gerolf Annemans (Vlaams Belang)
:
(Furieux) C'est du jamais vu. Je conteste cette
interprétation du Règlement et je ne me laisserai
pas museler par un président du PS ! Nous
sommes ici au Parlement et non au bureau des
01.26 Gerolf Annemans (Vlaams Belang):
(Woedend) : Dit heb ik nog nooit meegemaakt. Ik
betwist deze interpretatie van het Reglement en
laat me niet de mond snoeren door een voorzitter
van de PS! Dit is het Parlement, niet het
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
24
socialistes wallons.
Le président : Monsieur Annemans, vous vous
êtes défoulé devant les caméras ! Maintenant,
nous écoutons M. van Parys !
partijbestuur van de Waalse socialisten.
De voorzitter: Mijnheer Annemans, u heeft uw
nummertje kunnen opvoeren voor de camera's. Nu
luisteren we naar de heer Van Parys!
Je suspends les travaux quelques minutes ! Cela
vous calmera, Monsieur Annemans !
Ik schors onze werkzaamheden gedurende enkele
minuten! Dat zal u wat tot bedaren brengen,
mijnheer Annemans!
La séance est suspendue de 16 h 50 à 16 h 55.
De vergadering wordt geschorst van 16.50 uur tot
16.55 uur.
01.27 Tony Van Parys (CD&V) : Nous avons reçu
très peu de réponses. Le rapport de la Sûreté de
l'État permettrait de clarifier beaucoup de choses,
mais la ministre de la Justice ne veut pas le
communiquer sur la base de sa classification. Un
accord de principe avait pourtant été conclu en ce
qui concerne sa déclassification. Je comprends que
la ministre ne communique pas de données
pouvant mettre en danger la sécurité des
enquêteurs et des magistrats. J'aimerais savoir si le
rapport mentionne explicitement que les mesures
prises à l'encontre de Mme Erdal n'étaient plus
tenables au début de l'année 2005 et que des
solutions alternatives étaient proposées. La
réponse à cette question est extrêmement
importante et ne met personne en danger.
01.27 Tony Van Parys (CD&V): We hebben zeer
weinig antwoorden gekregen. Het rapport van de
Staatsveiligheid zou veel verduidelijken, maar dat
wil de minister van Justitie op basis van de
classificatie niet vrijgeven. Nochtans was er een
principieel akkoord inzake declassificatie. Ik begrijp
dat de minister geen gegevens bekendmaakt die de
veiligheid van speurders en magistraten bedreigen.
Ik zou wel willen weten of in het rapport expliciet
staat dat de maatregelen die ten aanzien van
mevrouw Erdal waren genomen begin 2005 niet
langer houdbaar waren en dat er alternatieven
werden voorgesteld? Het antwoord op die vraag is
uitermate belangrijk en brengt niemand in gevaar.
01.28 Laurette Onkelinx, ministre (en français) :
Je ne révélerai rien sur le contenu du rapport de la
Sûreté de l'État, soumis aux Comités R et P.
Je puis seulement vous dire que la Sûreté s'est
interrogée sur ses capacités d'intervention. Des
évaluations ont eu lieu jusqu'au moment de la
réunion au centre de crise, où les modalités de
travail de la Sûreté ont été modifiées d'un commun
accord.
01.28 Minister Laurette Onkelinx (Frans): Ik zal
niets onthullen over de inhoud van het verslag van
de Staatsveiligheid dat aan de Comités I en P werd
voorgelegd.
Ik kan u enkel zeggen dat de Staatsveiligheid
vraagtekens bij haar interventiecapaciteit heeft
geplaatst. Een en ander werd geëvalueerd tot op
het ogenblik waarop de vergadering in het
crisiscentrum heeft plaatsgevonden, waar de
werkwijze van de Staatsveiligheid in
gemeenschappelijk overleg werd gewijzigd.
01.29 Tony Van Parys (CD&V) : La ministre reste
très vague. J'attends de pouvoir consulter les
documents.
M. Dewael a déclaré qu'il ne disposait d'aucune
information sur laquelle il aurait pu se baser pour
modifier les mesures prises à l'égard de Fehriye
Erdal. Je démens formellement ces affirmations.
Tout d'abord, il faut citer le rapport Dassen, qui
rappelle que la Sûreté de l'État a indiqué à trois
reprises, début 2005, que la mesure était
inadéquate et que la Sûreté de l'État a en outre
proposé d'autres solutions.
01.29 Tony Van Parys (CD&V): De minister blijft
vaag. Ik wacht de inzage van de documenten af.
Minister Dewael heeft verklaard dat hij over geen
enkele informatie beschikte waarop hij zich kon
baseren om de maatregelen ten aanzien van
Fehriye Erdal te wijzigen. Ik spreek dit ten stelligste
tegen. Er is om te beginnen - voorlopig onder
voorbehoud het rapport-Dassen waarin wordt
gesteld dat de Staatsveiligheid begin 2005 tot
driemaal toe heeft laten weten dat de maatregel
inadequaat was en dat de Staatsveiligheid
bovendien alternatieven voorstelde.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
25
Lors de la réunion du 17 février 2006, tous les
représentants des services impliqués ont constaté
que la situation était devenue intenable et qu'il y
avait bel et bien un danger réel que Mme Erdal
s'enfuie.
Soulignons surtout que le secrétariat du DHKPC à
Bruxelles a revendiqué l'attentat du 24 juin 2004 à
Istanbul. Cet attentat est considéré comme un acte
de terrorisme dans le jugement du tribunal de
Bruges, ce qui fait du DHKPC une organisation
terroriste.
Op de vergadering van 17 februari 2006 werd door
alle vertegenwoordigers van de betrokken diensten
vastgesteld dat de situatie onhoudbaar was
geworden en dat er wel degelijk reëel
ontsnappingsgevaar was.
Er is vooral de opeising door het DHKPC-
secretariaat in Brussel van de aanslag van 24 juni
2004 in Istanbul. Deze aanslag werd in het vonnis
van de Brugse rechtbank als een daad van
terrorisme beschouwd, wat de DHKPC tot een
terroristische organisatie maakt.
À ce moment-là, le ministre ne pouvait faire
autrement qu'adapter la mesure et enjoindre Mme
Erdal de résider dans un autre lieu. Il me semble
difficile de ne pas considérer que nous nous
trouvons ici en présence de circonstances
exceptionnelles lorsqu'on constate que Mme Erdal
séjourne en un lieu où est hébergée une
organisation terroriste et d'où émane la
revendication d'un attentat. Or le ministre Dewael
n'a pas cillé. C'est inacceptable !
Op dat moment kon de minister toch niet anders
dan de maatregel aanpassen en de verplichte
verblijfplaats van mevrouw Erdal wijzigen. Dat
Fehriye Erdal op een plaats verblijft waar een
terroristische organisatie is gehuisvest en van
waaruit een aanslag wordt opgeëist, kan men toch
moeilijk anders dan als uitzonderlijke
omstandigheden omschrijven? En toch verroerde
minister Dewael geen vin. Dit is werkelijk
onaanvaardbaar!
01.30 Patrick Dewael, ministre (en néerlandais) :
Si votre thèse était exacte, la justice aurait
effectivement dû intervenir à ce moment-là. Lors de
la réunion du 17 février, nous avons discuté de ce
qui était légalement envisageable compte tenu des
limites de la décision judiciaire. Nous sommes
parvenus à la conclusion qu'aucune mesure
administrative - je songe à l'arrestation de Mme
Erdal - ne pourrait être prise tant que le juge
n'aurait pas prononcé son jugement et que le seul
scénario possible était d'intensifier la surveillance.
L'enquête déterminera si l'intervention de la Sûreté
de l'Etat s'est faite dans les règles de l'art.
Je suis étonné d'entendre un légaliste chevronné
tel que M. Van Parys plaider en faveur de la prise
d'une décision illégale. Que le Vlaams Belang
prononce un tel plaidoyer me surprend moins
puisque ce parti ne reculerait devant rien pour
incarcérer des gens sans aucune forme de procès.
(Protestations du Vlaams Belang)
01.30 Minister Patrick Dewael (Nederlands): Als
die stelling zou kloppen, had het gerecht op dat
ogenblik inderdaad moeten optreden. Op de
vergadering van 17 februari werd besproken wat er
wettelijk mogelijk was, rekening houdend met de
beperkingen van de gerechtelijke uitspraak. Men is
hierbij tot het besluit gekomen dat er tot aan het
vonnis van de rechter geen bestuurlijke
maatregelen mogelijk waren, zoals bijvoorbeeld de
aanhouding, en dat het enige mogelijke scenario
het opvoeren van de observatie was. Het
onderzoek zal duidelijk maken of de
Staatsveiligheid hierbij de regels van de kunst heeft
gevolgd.
Het verbaast me dat een ervaren legalist als de
heer Van Parys pleit voor het nemen van een
beslissing die indruist tegen de wet. Het verbaast
me minder van het Vlaams Belang, dat alle
mogelijkheden zou overwegen om mensen zonder
enige vorm van protest op te sluiten. (Protest van
het Vlaams Belang)
01.31 Tony Van Parys (CD&V) : L'article 52bis de
la loi sur les étrangers prévoit que le ministre de
l'Intérieur est compétent pour attribuer à une
personne un lieu de résidence obligatoire et pour
mettre une personne à la disposition du
gouvernement dans des circonstances
exceptionnelles.
01.31 Tony Van Parys (CD&V): Artikel 52bis van
de Vluchtelingenwet zegt dat de minister van
Binnenlandse Zaken bevoegd is om iemand een
verplicht verblijf toe te wijzen en om in uitzonderlijke
omstandigheden iemand ter beschikking te stellen
van de regering.
Le gouvernement a décidé d'imposer une De
regering besliste om mevrouw Erdal verplicht te
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
26
résidence obligatoire à Mme Erdal au siège
bruxellois d'une organisation terroriste. Il est
proprement scandaleux que le ministre n'ait pas
modifié la mesure à l'égard de Mme Erdal à la
lumière de l'attentat de juin 2004. Il en va ici de la
compétence ministérielle personnelle du ministre
de l'Intérieur. Dans sa réponse, M. Dewael a
cependant tenté de semer la confusion en se
retranchant derrière la distinction entre arrestation
administrative et judiciaire. Le ministre affirme qu'il
n'entendait nullement s'opposer, par une
arrestation administrative, à la mise en liberté
décidée par la chambre des mises en accusation.
Ce n'est absolument pas exact ! En vertu de
l'article 52bis, le ministre assume une mission
administrative dans le cadre du maintien de l'ordre
public et de la sûreté nationale. M. Dewael
disposait bel et bien des compétences nécessaires
pour prendre une nouvelle mesure visant à éviter
que Mme Erdal se soustraie à la mesure
administrative qui avait été précédemment prise à
son égard. Le ministre a cependant manqué cette
occasion.
laten verblijven op de Brusselse zetel van een
terroristische organisatie. Dat de minister de
aanslag van juni 2004 niet heeft aangegrepen om
de maatregel ten aanzien van Erdal te wijzigen, is
werkelijk ongehoord. Het is de persoonlijke
ministeriële bevoegdheid van de minister van
Binnenlandse Zaken die hier aan de orde is.
Minister Dewael heeft echter geprobeerd om in zijn
antwoord verwarring te zaaien door te schermen
met het onderscheid tussen bestuurlijke en
gerechtelijke aanhouding. De minister stelt dat hij
niet via een bestuurlijke aanhouding wenste in te
gaan tegen de invrijheidstelling door de kamer van
inbeschuldigingstelling. Dat klopt echter helemaal
niet! De minister heeft krachtens artikel 52bis een
bestuurlijke opdracht in het kader van de vrijwaring
van de openbare orde en de nationale veiligheid.
Minister Dewael had perfect de bevoegdheid om
een nieuwe maatregel te treffen om te vermijden
dat Erdal zich zou onttrekken aan de
administratieve maatregel die eerder ten aanzien
van haar was genomen. Dat heeft de minister
echter verzuimd te doen.
01.32 Patrick Dewael, ministre (en néerlandais) :
Je ne partage pas cet avis.
01.32 Minister Patrick Dewael (Nederlands): Ik
heb hierover een andere mening.
01.33 Tony Van Parys (CD&V) : Dans leur
réponse, les deux ministres ne laissent pas
transparaître le moindre aveu de culpabilité. À
aucun moment, ils n'ont été disposés à assumer
leurs responsabilités.
01.33 Tony Van Parys (CD&V): In het antwoord
van beide ministers is geen zweem van
schuldbekentenis te bespeuren. Op geen enkel
moment zijn ze bereid geweest hun
verantwoordelijkheid op te nemen.
Les faits datent aujourd'hui d'il y a une semaine et
le gouvernement fait comme si aucune erreur
n'avait été commise. J'ai parfois l'impression que
tout était organisé pour ne pas devoir arrêter Mme
Fehriye Erdal !
Cette attitude des ministres ne me surprend
nullement. La responsabilité politique est une
expression qui ne fait pas partie du vocabulaire de
la coalition violette. La majorité va une fois de plus
acquiescer et encaisser. Pendant ce temps, les
ministres pourront continuer à se vautrer dans leur
pouvoir, bien qu'ils aient complètement perdu leur
crédibilité et leur autorité.
La conclusion du CD&V est claire : les ministres de
l'Intérieur et de la Justice sont politiquement
responsables dans ce dossier. Mon groupe dépose
dès lors une motion de méfiance à leur encontre.
We zijn vandaag een week na de feiten en de
regering doet alsof er nergens een fout te
bespeuren valt. Ik heb soms de indruk dat alles zo
georganiseerd werd om Fehriye Erdal niet te
hoeven oppakken!
Deze houding van de ministers verbaast me
geenszins. Politieke verantwoordelijkheid opnemen
staat niet in het woordenboek van paars. Eens te
meer zal de meerderheid knikken en slikken.
Ondertussen zullen de ministers zich verder
kunnen wentelen in hun macht, al zijn ze hun
geloofwaardigheid en autoriteit helemaal kwijt.
De conclusie van CD&V is duidelijk: de ministers
van Binnenlandse Zaken en Justitie dragen in dit
dossier politieke verantwoordelijkheid. Mijn fractie
dient dan ook een motie van wantrouwen in jegens
beiden.
01.34 Bart Laeremans (Vlaams Belang) : Cette
réunion n'a apporté aucune information
complémentaire. Pourquoi le gouvernement voulait-
01.34 Bart Laeremans (Vlaams Belang): Deze
vergadering heeft geen bijkomende informatie
opgeleverd. Waarom wou de regering dan per se
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
27
il dès lors attendre à tout prix jusqu'à aujourd'hui
pour informer le Parlement ?
Pourquoi n'avons-nous pas obtenu de chronologie
des avertissements de la Sûreté de l'État ? Les
deux ministres font croire qu'aucun signal n'a été
donné, si ce n'est lors de la réunion du 17 février.
Ceci est néanmoins en contradiction avec les
déclarations faites ce matin au Sénat. Qui ne dit
pas la vérité, le gouvernement ou la Sûreté de
l'État ?
Le ministre de l'Intérieur a omis de placer Mme
Fehriye Erdal en un autre lieu de résidence
obligatoire. Il ne l'a fait ni après les attentats de juin
2004, ni après les avertissements clairs formulés
lors de la réunion du 17 février. Dans l'intervalle, les
locaux du DHKPC n'ont pas même été placés sous
scellés. Aucune perquisition n'a été effectuée et
l'organisation peut poursuivre ses activités
librement.
wachten tot vandaag om het Parlement in te
lichten?
Waarom hebben wij geen chronologie gekregen
van de waarschuwingen vanwege de
Staatsveiligheid? Beide ministers doen uitschijnen
dat er geen signalen zijn geweest, tenzij dan op de
vergadering van 17 februari. Dit is echter in
tegenspraak met wat er vanochtend werd gezegd in
de Senaat. Wie spreekt de waarheid niet: de
regering of de Staatsveiligheid?
De minister van Binnenlandse Zaken heeft
verzuimd Fehriye Erdal op een andere verplichte
verblijfplaats onder te brengen. Dit gebeurde niet
na de aanslagen van juni 2004, noch na de
duidelijke waarschuwingen die op de vergadering
van 17 februari werden geformuleerd. Ondertussen
werden de lokalen van de DHKPC niet eens
verzegeld. Er werd enkel een huiszoeking gedaan.
De organisatie mag ondertussen ongehinderd haar
activiteiten voortzetten.
L'allégation du ministre Dewael selon laquelle il ne
disposait d'aucun moyen légal pour arrêter Fehriye
Erdal participe d'un point de vue purement
formaliste et non légaliste. On peut discuter de la
détention préventive mais on aurait dû pouvoir
intervenir lorsque Mme Erdal s'est soustraite à la
surveillance. À cet effet, le ministre aurait dû
mobiliser la DSU plutôt que la Sûreté de l'État. La
DSU était en mesure d'intervenir et y était habilitée.
Les mesures permettant d'empêcher cette fuite
n'ont toutefois pas été prises.
Les belles déclarations du ministre sur l'État de
droit ne sont pas crédibles. J'ai moi-même déjà été
arrêté des dizaines de fois mais on laisse courir
une terroriste. Le ministre ne pouvait pas
davantage se fonder sur la présomption
d'innocence. Le Standaard du 28 janvier 2006
énumère l'ensemble des éléments trouvés au
repère du DHKPC. Le ministre aurait dû prendre
des mesures à l'encontre de dangereux individus
de cet acabit. C'est faire preuve de lâcheté que de
ne pas assumer ses responsabilités dans ce
dossier. Nous exigeons la démission des deux
ministres.
De bewering van minister Dewael dat hij geen
rechtsmiddel had om Fehriye Erdal aan te houden,
is een puur formalistisch, geen legalistisch
standpunt. Over haar preventieve aanhouding kan
worden gediscussieerd, maar wanneer zij zich
onttrok aan de bewaking, had men moeten kunnen
optreden. Daartoe had de minister de DSU moeten
inschakelen in plaats van de Staatsveiligheid. De
DSU kon immers optreden en was daarvoor
bevoegd. De maatregelen om haar vlucht te
beletten, werden echter niet genomen.
De mooie verklaringen van de minister over de
rechtsstaat zijn ongeloofwaardig. Zelf werd ik al
tientallen keren aangehouden, maar een terrorist
laat men vrij rondlopen. De minister kon zich ook
niet beroepen op het vermoeden van onschuld. In
De Standaard van 28 januari 2006 staat wat er
allemaal werd gevonden bij DHKPC. Tegen zulke
gevaarlijke individuen had de minister maatregelen
moeten nemen. Het is laf dat niemand daarvoor de
verantwoordelijkheid opneemt. Wij eisen het
ontslag van beide ministers.
01.35 Patrick De Groote (N-VA) : Je constate que
l'on s'efforce surtout de brouiller les pistes, et c'est
à peine si nous obtenons une réponse à nos
questions. En ce qui concerne les conditions
imposées par la chambre des mises en accusation,
je reste sur ma faim. Mme Onkelinx a annoncé
qu'elle vérifierait cet élément dans le dossier.
01.35 Patrick De Groote (N-VA): Er wordt hier
een groot mistgordijn opgetrokken en onze vragen
werden nauwelijks beantwoord. Ik blijf op mijn
honger in verband met de door de kamer van
inbeschuldigingstelling opgelegde voorwaarden.
Minister Onkelinx zou dit nog bekijken in het
dossier.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
28
01.36 Laurette Onkelinx, ministre (en français) : Il
y a eu pendant trois mois des conditions qui n'ont
pas été prolongées.
01.36 Minister Laurette Onkelinx (Frans): Er
werden gedurende drie maanden voorwaarden
opgelegd, en die regeling werd niet verlengd.
01.37 Patrick De Groote (N-VA) : On use et on
abuse de la notion d'État de droit. On note, au sein
du gouvernement, des visions diamétralement
opposées concernant le rôle de la Sûreté de l'État.
Aucune mesure administrative n'a été prise à
l'égard d'une terroriste. La Belgique a laissé
s'échapper Fehriye Erdal et la vengeance de la
Turquie ne s'est pas fait attendre. Je me demande
si l'on peut établir un lien avec l'assassinat de deux
parents âgés de militants kurdes qui séjournent en
Belgique.
01.37 Patrick De Groote (N-VA): Er wordt hier
gegoocheld met het begrip rechtsstaat. Er zijn
binnen de regering tegengestelde visies op de rol
van de Staatsveiligheid. Er werden geen
bestuurlijke maatregelen genomen ten aanzien van
een terrorist. België liet Fehriye Erdal ontsnappen
en de wraak werd in Turkije al voltrokken. Ik vraag
mij af of er een verband is met de moord op twee
bejaarde ouders van Koerdische activisten die in
België verblijven.
01.38 Marie Nagy (ECOLO) : Tout le monde a
donc fait tout ce qu'il fallait. On va faire des
rapports et prendre des mesures. Les deux
ministres ne portent aucune responsabilité. Tout
roule ! Sauf que M
me
Erdal s'est enfuie et qu'au
moment du prononcé, elle n'était pas là !
01.38 Marie Nagy (ECOLO): Iedereen heeft dus
gedaan wat hij of zij moest doen. Er zullen
verslagen worden opgesteld en maatregelen
worden getroffen. De beide ministers dragen dus
geen enkele verantwoordelijkheid. Alles loopt dus
gesmeerd! Behalve dat mevrouw Erdal gevlucht is
en niet aanwezig was toen de uitspraak viel!
01.39 Laurette Onkelinx, ministre (en français) :
Ecolo plaide donc en faveur de l'ordonnance de
prise de corps.
01.39 Minister Laurette Onkelinx (Frans): Ecolo
spreekt zich dus uit voor de beschikking tot
gevangenneming.
01.40 Marie Nagy (ECOLO) : Il reste deux
questions. Puisqu'on savait qu'elle risquait de
s'enfuir, pourquoi, le 17 février ou plus tard, n'a-t-on
pas décidé d'adjoindre pour les derniers jours aux
agents de la Sûreté de l'État des policiers, qui ont
des capacités d'action différentes ?
01.40 Marie Nagy (ECOLO): Er blijven nog twee
vragen. Men wist dat zij dreigde te vluchten;
waarom heeft men dan op 17 februari of later niet
beslist om voor de laatste dagen politiemensen toe
te voegen aan de Staatsveiligheid, aangezien zij
over andere actiemiddelen beschikken?
L'article 52bis permet au ministre, en cas de
circonstances exceptionnellement graves, de
mettre provisoirement la personne à la disposition
du gouvernement en vue de la sauvegarde de
l'ordre public ou de la sécurité nationale. Or, le
ministre avait prévenu les pays voisins qu'elle
pouvait s'enfuir, c'est donc qu'il y avait bien un
problème !
Vous auriez pu avoir la décence de reconnaître
qu'il y a eu un grave problème.
Op grond van artikel 52bis kan de minister, in
uitzonderlijk ernstige omstandigheden, wanneer hij
zulks nodig acht voor de handhaving van de
openbare orde of de nationale veiligheid,
betrokkene voorlopig ter beschikking van de
regering stellen. De minister had de buurlanden op
de hoogte gebracht dat betrokkene mogelijkerwijze
zou ontsnappen. Er was dus wel degelijk een
probleem!
U had de eer aan uzelf kunnen houden en
toegeven dat zich wel degelijk een ernstig probleem
heeft voorgedaan.
01.41 Walter Muls (sp.a-spirit) : Tout à l'heure, j'ai
déjà exprimé l'espoir qu'un certain échevin de
Groen! et un certain sénateur du CD&V ne
deviendraient jamais ministre de la Justice ou de
l'Intérieur. Ma liste se rallonge. En effet, certains
membres de l'opposition ont fait des déclarations
très excessives qui ne conviennent pas à une
démocratie.
01.41 Walter Muls (sp.a-spirit): Ik haalde daarnet
al aan dat ik hoop dat een bepaalde schepen van
Groen! en een bepaalde CD&V-senator nooit
minister van Justitie of Binnenlandse Zaken zullen
worden. Het lijstje wordt langer. Een aantal leden
van de oppositie deed immers zeer verregaande
uitspraken die in een democratie niet passen.
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
29
01.42 Dylan Casaer (sp.a-spirit) : Je demande
que toute la clarté soit faite sur les rapports
d'enquête des Comités P et R et sur la réforme de
la Sûreté de l'État.
01.42 Dylan Casaer (sp.a-spirit): Ik vraag dat met
bekwame spoed duidelijkheid wordt geschapen
over de onderzoeksrapporten van het Comité P en
het Comité I en over de hervorming van de
Staatsveiligheid.
01.43 Melchior Wathelet (cdH) : Je suis déçu :
aucune faute n'a été reconnue. On a seulement
reconnu qu'il y avait un problème de statut pour les
membres de la Sûreté de l'État.
Il reste une question cruciale : le 17 février on a
commis une erreur, car on savait que M
me
Erdal
mettait en oeuvre une stratégie pour s'enfuir.
01.43 Melchior Wathelet (cdH): Ik ben
teleurgesteld: niemand heeft zijn fout toegegeven.
Men heeft alleen toegegeven dat er een probleem
is met het statuut van de ambtenaren van de
Veiligheid van de Staat.
De crux blijft evenwel dat men op 17 februari een
fout gemaakt heeft, want men wist dat Fehriye
Erdal plannen had om te vluchten.
Et même si l'on admet qu'on ne pouvait pas
l'arrêter préventivement, il fallait recourir à un
service, à savoir la DSU, à même de la rattraper,
puisque, par sa fuite, elle troublait l'ordre public ...
La Sûreté, elle, qui exécute d'ailleurs très bien les
missions proactives dont elle est chargée, ne
pouvait que la regarder s'enfuir !
En zelfs als men ervan uitgaat dat ze niet preventief
kon worden aangehouden, had men een beroep
moeten doen op een welbepaalde dienst, namelijk
de DES, die haar had kunnen oppakken, aangezien
ze, door te vluchten, de openbare orde
verstoorde... De Staatsveiligheid, die de proactieve
opdrachten waarmee ze wordt belast trouwens
zeer goed uitvoert, kon enkel toekijken terwijl ze
vluchtte!
01.44 Pieter De Crem (CD&V): La ministre n'a pas
répondu à la question que j'avais encore ajoutée, à
savoir : quelles mesures supplémentaires ont été
prises depuis la conférence de presse de la
semaine dernière. Si le commencement de cette
réunion a été légèrement décalé, c'est parce que
certains documents devaient encore être
déclassifiés. Nous ne pouvons tirer que deux
conclusions de ce qui vient d'être dit : soit il n'a été
procédé à aucune déclassification, soit les
documents concernés sont compromettants pour le
gouvernement. J'ai rarement vu un gouvernement
se défendre aussi mal. Aujourd'hui, une nouvelle
définition de la notion de légalisme a été donnée :
désormais, ce mot est aussi synonyme
d'escapisme. Une gangster qui représente un
danger pour l'Etat s'est échappée et nul n'en
assume la responsabilité. Un nouveau Rideau de
fer vient aussi de se dresser : entre Dewael et
Onkelinx ! Ils évitent soigneusement de se regarder
et s'évertuent à se rejeter la responsabilité de ce
couac.
Et la question centrale de notre débat de ce jour
où est Erdal ? - n'a pas davantage reçu de
réponse. On n'en a aucune idée.
Vande Lanotte, lui, sait déjà ce qu'il faut faire. Sans
attendre les résultats de l'opération « noyer le
poisson » à laquelle on ne manquera pas de se
01.44 Pieter De Crem (CD&V): Ik heb geen
antwoord gekregen op de vraag die ik nog had
toegevoegd, namelijk welke bijkomende
maatregelen er genomen zijn sinds de
persconferentie van vorige week. Het begin van
deze vergadering is even uitgesteld omdat er nog
een aantal documenten gedeclassificeerd moest
worden. Uit wat hier gezegd is, kunnen maar twee
conclusies getrokken worden: ofwel heeft er geen
declassificatie plaatsgevonden, ofwel zijn de
documenten bezwarend voor de regering. Ik heb
zelden zo'n zwakke verdediging gehoord in het
Parlement. Er is vandaag een nieuwe definitie
gegeven aan het begrip legalisme: legalisme is
escapisme geworden. Een staatsgevaarlijke
gangster is ontsnapt en niemand is
verantwoordelijk. Er is ook een nieuw IJzeren
Gordijn neergedaald, met name tussen de ministers
Dewael en Onkelinx. Ze vermijden elkaars blik en
doen hard hun best om de zwarte piet naar elkaar
door te schuiven.
Op de belangrijkste vraag hebben we vandaag
natuurlijk geen antwoord gekregen: waar is Erdal?
Men heeft geen flauw idee.
Voorzitter Vande Lanotte van de sp.a weet wel al
wat er moet gebeuren. Hij wacht niet op de uitslag
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
06/03/2006
CRABV 51
COM 872
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
30
livrer aux comités P et R, il en a d'ores et déjà
conclu que la Surêté de l'Etat devait être intégrée
au sein des services de police.
Le gouvernement Verhofstadt II ne mérite pas que
nous lui accordions notre confiance. Nous
déposerons donc une motion de méfiance.
van de operatie `Verdrink de vis' in de Comités P en
I. Zijn conclusie is dat de Staatsveiligheid bij de
politie ondergebracht moet worden.
Deze regering verdient ons vertrouwen niet. Wij
dienen dan ook een motie van wantrouwen in.
Motions
Moties
En conclusion de cette discussion les motions
suivantes ont été déposées.
Tot besluit van deze bespreking werden volgende
moties ingediend.
Une première motion de méfiance a été déposée
par MM. Bart Laeremans et Gerolf Annemans et est
libellée comme suit:
"La Chambre,
ayant entendu les interpellations de MM. Tony Van
Parys, Bart Laeremans et Melchior Wathelet
et la réponse de la vice-première ministre et
ministre de la Justice et du vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur,
demande la démission du ministre de l'Intérieur, M.
Dewael, et de la ministre de la Justice, Mme
Onkelinx."
Een eerste motie van wantrouwen werd ingediend
door de heren Bart Laeremans en Gerolf
Annemans en luidt als volgt:
"De Kamer,
gehoord de interpellaties van de heren Tony Van
Parys, Bart Laeremans en Melchior Wathelet
en het antwoord van de vice-eerste minister en
minister van Justitie en van de vice-eerste minister
en minister van Binnenlandse Zaken,
vraagt het ontslag van de minister van
Binnenlandse Zaken, de heer Dewael, en de
minister van Justitie, mevrouw Onkelinx."
Une deuxième motion de méfiance a été déposée
par MM. Tony Van Parys, Dirk Claes, Pieter De
Crem et Patrick De Groote et est libellée comme
suit:
"La Chambre,
ayant entendu les interpellations de MM. Tony Van
Parys, Bart Laeremans et Melchior Wathelet
et la réponse de la vice-première ministre et
ministre de la Justice et du vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur,
constate que:
- des fautes graves ont été commises par la Sûreté
de l'État dans le cadre de l'observation et de la
surveillance de Mme Fehriye Erdal, bien que, lors
de la concertation de crise menée par les services
concernés le 17 février dernier, une mise en garde
explicite avait été formulée quant au risque accru
d'une disparition;
- le gouvernement n'a pas donné à la Sûreté de
l'État les possibilités et les moyens permettant à ce
service de fonctionner efficacement et est dès lors
responsable des problèmes qui se posent dans le
cadre de la direction de ce service;
- la disparition de Mme Fehriye Erdal a gravement
nui à l'image de marque de notre pays sur la scène
internationale dans le cadre de la lutte contre le
terrorisme;
- Mme Fehriye Erdal était membre d'une
organisation terroriste, le DHKPC, qui dispose à
Bruxelles d'un bureau d'information au départ
duquel il prépare des activités et des attentats
terroristes;
Een tweede motie van wantrouwen werd ingediend
door de heren Tony Van Parys, Dirk Claes, Pieter
De Crem en Patrick De Groote en luidt als volgt:
"De Kamer,
gehoord de interpellaties van de heren Tony Van
Parys, Bart Laeremans en Melchior Wathelet
en het antwoord van de vice-eerste minister en
minister van Justitie en van de vice-eerste minister
en minister van Binnenlandse Zaken,
stelt vast dat
- er zware fouten zijn gemaakt door de
Staatsveiligheid bij de observatie van en het
toezicht op Fehriye Erdal, hoewel op het
crisisoverleg van de betrokken diensten van
17 februari jl. uitdrukkelijk is gewaarschuwd voor
het toegenomen risico op verdwijning;
- de regering niet de mogelijkheden en de middelen
aan de Staatsveiligheid heeft gegeven opdat deze
dienst efficiënt zou kunnen werken en de regering
verantwoordelijk is voor de problemen inzake de
leiding van deze dienst;
- ons land als gevolg van de ontsnapping van
Fehriye Erdal in het kader van de
terrorismebestrijding op het internationale vlak zeer
aanzienlijke schade heeft opgelopen;
- Fehriye Erdal deel uitmaakt van de terroristische
organisatie DHKPC die in Brussel over een
informatiebureau beschikt van waaruit terroristische
activiteiten en aanslagen zijn voorbereid;
- de minister van Binnenlandse Zaken en de
minister van Justitie politiek verantwoordelijk zijn
voor de ontsnapping van Fehriye Erdal;
CRABV 51
COM 872
06/03/2006
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2005
2006
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
31
- le ministre de l'Intérieur et la ministre de la Justice
sont politiquement responsables de la fuite de Mme
Fehriye Erdal;
- le ministre de l'Intérieur a par ailleurs préféré, la
semaine dernière, prolonger ses vacances à la
neige plutôt que de rester dans le pays et a, de ce
fait, totalement mésestimé la gravité de la fuite de
Mme Erdal ;
- retire dès lors sa confiance au ministre de
l'Intérieur et à la ministre de la Justice."
- minister van Binnenlandse Zaken daarenboven
vorige week de voorkeur gaf aan een skivakantie in
plaats van in het land te blijven en hiermee de ernst
van de ontsnapping volledig verkeerd inschatte;
- ontneemt om deze redenen het vertrouwen in de
minister van Binnenlandse Zaken en de minister
van Justitie."
Une motion de recommandation a été déposée par
M. Melchior Wathelet et est libellée comme suit:
"La Chambre,
ayant entendu les interpellations de MM. Tony Van
Parys, Bart Laeremans et Melchior Wathelet
et la réponse de la vice-première ministre et
ministre de la Justice et du vice-premier ministre et
ministre de l'Intérieur,
demande au gouvernement :
1) de mettre tout en oeuvre pour retrouver Mme
Erdal;
2) d'entreprendre les réformes nécessaires pour
qu'un tel scénario ne puisse plus se reproduire à
l'avenir. Ainsi, le gouvernement doit:
- s'assurer d'une collaboration optimale entre la
Sûreté de l'État et les services dépendant du
ministère de l'Intérieur;
- mettre en oeuvre une procédure de
communication efficace entre les différents corps
de contrôle et de sécurité ainsi que vis-à-vis de leur
ministre de tutelle;
- promouvoir rapidement un débat sur le
renforcement des moyens de la Sûreté de l'État;
- désigner dans les plus brefs délais un nouvel
administrateur général à la tête de la Sûreté de
l'État."
Een motie van aanbeveling werd ingediend door de
heer Melchior Wathelet en luidt als volgt:
"De Kamer,
gehoord de interpellaties van de heren Tony Van
Parys, Bart Laeremans en Melchior Wathelet
en het antwoord van de vice-eerste minister en
minister van Justitie en van de vice-eerste minister
en minister van Binnenlandse Zaken,
vraagt de regering:
1) alles in het werk te stellen om mevrouw Erdal
terug te vinden;
2) werk te maken van de nodige hervormingen
opdat een dergelijk scenario zich niet meer zou
kunnen herhalen. Daartoe dient de regering:
- ervoor te zorgen dat de Veiligheid van de Staat en
de onder het departement Binnenlandse Zaken
ressorterende diensten optimaal samenwerken;
- een procedure uit te werken voor een werkzame
communicatie tussen de diverse controle- en
veiligheidsinstanties, alsook ten aanzien van de
toezichthoudende minister;
- spoedig een debat over de versterking van de
middelen van de Veiligheid van de Staat op gang te
brengen;
- onverwijld een nieuwe administrateur-generaal
aan het hoofd van de Veiligheid van de Staat te
benoemen."
Une motion pure et simple a été déposée par MM.
Dylan Casaer, Thierry Giet, Alfons Borginon et
Olivier Maingain.
Een eenvoudige motie werd ingediend door de
heren Dylan Casaer, Thierry Giet, Alfons Borginon
en Olivier Maingain.
Le vote sur les motions aura lieu ultérieurement. La
discussion est close.
Over de moties zal later worden gestemd. De
bespreking is gesloten.
La réunion publique de commission est levée à
17 h 36.
De openbare commissievergadering wordt gesloten
om 17.36 uur.
Document Outline