SÉANCE PLÉNIÈRE

CRABV 51

COM 049

05/11/2003

SOMMAIRE

INHOUD

Question et interpellation jointes de

Samengevoegde vraag en interpellatie van

- de heer François-Xavier de Donnea aan de vice-
eerste minister en minister van Justitie over "de
mogelijke aanleg van een autotunnel onder de
Kortenberglaan en het Schumanrondpunt"
(nr. 301)

- Interpellation de Mme Marie Nagy à la vice-
première ministre et ministre de la Justice sur « la
construction d'un tunnel en dessous de l'avenue
Cortenbergh dans le cadre de l'accord de
coopération »

- mevrouw Marie Nagy tot de vice-eerste minister
en minister van Justitie over "de aanleg van een
tunnel onder de Kortenberglaan in het raam van
het samenwerkingsakkoord" (nr. 61)

Orateurs: , Marie Nagy, Laurette Onkelinx,
vice-première ministre et ministre de la Justice

Sprekers: , Marie Nagy, Laurette Onkelinx,
vice-eerste minister en minister van Justitie

CHAMBRE

-1

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-1

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

CRABV 51

COM 049

05/11/2003

COMMISSION DE

L'INFRASTRUCTURE, DES

COMMUNICATIONS ET DES

ENTREPRISES PUBLIQUES

COMMISSIE VOOR DE

INFRASTRUCTUUR, HET

VERKEER EN DE

OVERHEIDSBEDRIJVEN

MERCREDI

NOVEMBRE

2003

Après-midi

______

van

WOENSDAG

NOVEMBER

2003

Namiddag

______

La séance est ouverte à 14.04 heures par M.
Francis Van den Eynde, président.

De vergadering wordt geopend om 14.04 uur door
de heer Francis Van den Eynde, voorzitter.

L'incident est clos.

Het incident is gesloten.

01 Question et interpellation jointes de

- M. François-Xavier de Donnea à la vice-
première ministre et ministre de la Justice sur
"l'aménagement éventuel d'un tunnel routier
sous l'avenue de Cortenbergh et le rond point
Schuman » (n°301)
- Interpellation de Mme Marie Nagy à la vice-
première ministre et ministre de la Justice sur
« la construction d'un tunnel en dessous de
l'avenue Cortenbergh dans le cadre de l'accord
de coopération »

01 Samengevoegde vraag en interpellatie van

- de heer François-Xavier de Donnea aan de vice-
eerste minister en minister van Justitie over "de
mogelijke aanleg van een autotunnel onder de
Kortenberglaan en het Schumanrondpunt"
(nr. 301)
- mevrouw Marie Nagy tot de vice-eerste minister
en minister van Justitie over "de aanleg van een
tunnel onder de Kortenberglaan in het raam van
het samenwerkingsakkoord" (nr. 61)

01.01 François-Xavier de Donnea (MR): Je me

réjouis de constater que vous avez conservé l'une
des idées maîtresses comprises dans les axes
directeurs que j'avais élaborés concernant le
quartier européen, à savoir la mise sous tunnel de
l'axe comprenant l'avenue de Cortenberg et le
rond-point Schuman. A la Région bruxelloise, le
DIT (ancien MCI) a introduit des plans modificatifs
aux plans d'urbanisme, ce qui revient à rendre des
modifications possibles sans procédure d'enquête.
Les modifications introduites, il y a quelques
semaines, reviennent à supprimer la possibilité de
prévoir un permis routier. Avez-vous pu faire
changer d'avis la Ville de Bruxelles, qui a fait perdre
plus d'un an à la réalisation d'un projet qui avait eu
l'aval de la Région ? Avez-vous demandé à votre
administration de modifier les plans modificatifs
pour qu'une suite puisse être donnée à votre
projet ?

01.01 François-Xavier de Donnea (MR): Het

verheugt me dat u een van de hoofdideeën van de
krachtlijnen die ik inzake de ontwikkeling van de
Europese wijk heb uitgewerkt, namelijk de aanleg
van een autotunnel onder de Kortenberglaan en het
Schumanplein, heeft overgenomen. Van de zijde
van het Brussels Gewest heeft de directie
Infrastructuur en Openbaar Vervoer (DIOV, het
voormalige MVI) wijzigingsplannen ingediend voor
de stedenbouwkundige plannen. Daardoor kunnen
wijzigingen worden aangebracht zonder dat een
onderzoeksprocedure moet worden opgestart. Door
deze wijzigingen die enkele weken geleden werden
aangebracht vervalt de mogelijkheid van een
wegvergunning. Heeft u de stad Brussel op andere
gedachten kunnen brengen? Ze heeft meer dan
een jaar tijd doen verliezen bij de uitvoering van
een project dat door het Gewest was goedgekeurd.
Heeft u uw administratie gevraagd de
wijzigingsplannen te wijzigen opdat een gunstig

CHAMBRE

-1

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-1

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

05/11/2003

CRABV 51

COM 049

gevolg kan gegeven worden aan uw project?

01.02 Marie Nagy (ECOLO): Vous avez

récemment, dans la presse et en réponse à l'une
de mes interpellations, réaffirmé votre attachement
à la solution du tunnel routier.

Fin des années '80, l'option a été choisie de
réaliser un tunnel sous l'avenue de Cortenberg.
Puis, on s'est accordé sur une entrée dans la ville
en surface à partir de la place Jamblinne de Meux,
afin de limiter le trafic entrant dans Bruxelles,
solution qui constituait un compromis.

01.02 Marie Nagy (ECOLO): Onlangs heeft u in de

pers en in antwoord op een van mijn interpellaties
opnieuw bevestigd dat u gewonnen is voor de
oplossing van de autotunnel.

Aan het eind van de jaren 80 werd voor de aanleg
van een tunnel onder de Kortenberglaan gekozen.
Nadien is men het eens geworden over een
bovengrondse invalsweg vanaf het Jamblinne De
Meuxplein teneinde het verkeer dat Brussel
binnenrijdt te beperken. Die oplossing was een
compromis.

Dans un deuxième temps, on décide de l'ajout d'un
tunnel ferroviaire pour assurer la mise en oeuvre du
système RER.
Le ministre des Communications a introduit une
demande de permis en mai 2001. Au cours de la
même année, le gouvernement fédéral réalise le
schéma directeur pour le quartier Léopold-
Schuman. L'étude révèle l'intérêt de créer une
place de l'Europe et de soulager le trafic au-dessus
du rond-point Schuman. La solution la plus simple
et la moins coûteuse consiste à faire passer le trafic
venant du côté est du rond-point sous ce dernier,
pour le faire ressortir rue de la Loi. A l'époque, le
ministre-président de la Région, M. de Donnea, a
conditionné la délivrance du permis concernant le
tunnel ferroviaire à la réalisation parallèle d'un
tunnel routier supplémentaire, ce qui a suscité un
recours de la Ville de Bruxelles. La Région y a
renoncé en 2003. Plus rien ne s'opposait donc à la
délivrance du permis pour le tunnel ferroviaire ,
mais il n'a, à ce jour, toujours pas été délivré.

Vervolgens wordt beslist een spoorwegtunnel toe te
voegen met het oog op de uitbouw van het GEN.

In mei 2001 dient de minister van Verkeer een
aanvraag in voor een bouwvergunning. Datzelfde
jaar stelt de federale regering een leidraad op voor
de Leopold-Schumanwijk. De studie toont aan dat
men er baat bij heeft een Europaplein aan te
leggen en het verkeer boven de Schuman-rotonde
te ontlasten. De eenvoudigste en goedkoopste
oplossing bestaat erin het verkeer dat vanuit het
oosten komt, een doorgang te geven onder de
rotonde en weer bovengronds te laten komen in de
Wetstraat. De minister-president van het Gewest,
de heer de Donnea, stelde indertijd als voorwaarde
voor de afgifte van de vergunning voor de
spoorwegtunnel dat er tegelijkertijd een bijkomende
tunnel zou worden aangelegd voor het wegverkeer.
De Stad Brussel ging tegen deze eis in beroep en
het Gewest zag er in 2003 van af. Niets staat de
afgifte van de vergunning voor de spoorwegtunnel
dus nog in de weg, maar tot op vandaag is dit niet
gebeurd.

Vous avez relancé le débat avec l'option d'un
tunnel routier entrant dans la ville, option qui venait
d'être abandonnée par la Région. Ce faisant, vous
remettez en cause la réalisation du projet. Votre
projet revient à faire prévaloir l'automobile sur le
train et le RER. Allez-vous vous obstiner en ce
sens ? Le RER ne peut, en effet, se révéler
rentable que si le transfert modal est assuré et non
une augmentation de la capacité routière.

U hebt het debat weer aangezwengeld en u doet
opnieuw het voorstel om een tunnel aan te leggen
voor het verkeer dat de stad binnenkomt. Het
Gewest zag echter reeds af van deze optie. Zo
brengt u de verwezenlijking van het project in
gevaar. In uw gedachtegang heeft de auto de
bovenhand op de trein en het GEN. Blijft u daarin
volharden ? Het GEN kan namelijk alleen zijn
rentabiliteit bewijzen indien er werkelijk een modale
verschuiving plaatsvindt en niet indien de
wegcapaciteit wordt uitgebreid.

01.03 Laurette Onkelinx, ministre (en français):

J'ai effectivement demandé à mon administration
des études en vue de rendre souterraine la
circulation sous l'avenue de Cortenberg et le rond-
point Schuman. Cette solution, qui devra, bien
entendu, faire l'objet d'un accord complet entre le
fédéral et la Région, est, avant tout, destinée à

01.03 Minister Laurette Onkelinx (Frans): Ik heb

mijn administratie inderdaad gevraagd te
onderzoeken of het verkeer van de Kortenberglaan
en de Schumanrotonde ondergronds kon worden
afgeleid. Deze oplossing, waarvoor uiteraard zowel
federaal als gewestelijk een volledig akkoord is
vereist. is in de eerste plaats bedoeld om de wijk

CHAMBRE

-1

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-1

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

CRABV 51

COM 049

05/11/2003

rendre ce quartier à ses habitants, qui ont fortement
applaudi à cette initiative, qui fait notamment écho
aux appels du Groupe d'animation du Quartier
européen de la Ville de Bruxelles, le comité
d'habitants de ce quartier. Dans la perspective de
l'organisation de dorénavant tous les Sommets
européens à Bruxelles, une solution était
indispensable. Enfin, le projet coïncide avec
l'accord bipartite entre l'Etat fédéral et la Région de
Bruxelles-Capitale.

terug te geven aan de bewoners, die dit initiatief
hebben toegejuicht omdat het beantwoordt aan de
oproep van het comité van de bewoners van de
Europese wijk van Brussel. In het licht van de
organisatie van voortaan alle Europese
topontmoetingen in Brussel drong zich een
oplossing op. Ten slotte stemt het ontwerp overeen
met het tweepartijenakkoord tussen de Federale
Staat en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Trois options existent mais j'attends les résultats de
l'étude pour me positionner définitivement.

Quant au permis d'urbanisme, il a déjà été délivré
concernant la section «

Archimède-Résidence

pour le tunnel ferroviaire, mais non pour la section
« Archimède-Plasky ». Les études y relatives n'ont
donc pas encore été entamées. En ce qui concerne
la question précise de M. de Donnea, mon
administration s'est conformée aux trois remarques
de la Région.

Er zijn drie mogelijkheden, maar ik wacht de
resultaten van de studie af voor ik een definitief
standpunt inneem.

De stedenbouwkundige vergunning voor de
spoortunnel werd al uitgereikt voor de sectie
"Archimède-Résidence", maar nog niet voor de
sectie "Archimède-Plasky". De studies daarover
werden nog niet opgestart. Wat de precieze vraag
van de heer de Donnea betreft, hield mijn
administratie rekening met de drie opmerkingen
van het Gewest.

01.04 François-Xavier de Donnea (MR): Qui

rendent le permis impossible ! Je vous conseille de
prendre des informations auprès de M. Draps. Le
DIT a introduit une demande de permis modificatif.

01.04 François-Xavier de Donnea (MR): Die de

uitreiking van een stedenbouwkundige vergunning
onmogelijk maken! Legt u alstublieft het oor te
luisteren bij de heer Draps. De DIOV heeft een
aangepaste vergunningsaanvraag ingediend.

01.05 Laurette Onkelinx, ministre (en français) :

Par ailleurs, il est probable qu'il faudra introduire
une demande de permis modificatif pour le tunnel
ferroviaire. Ces deux éléments me font conclure
que cette modification ne retardera en rien les
travaux du RER.

Vous avez cependant raison de m'interpeller sur le
lien entre cette initiative et la mise en oeuvre du
RER. Le RER est essentiel pour désengorger
Bruxelles. On a trop traîné dans le passé ; ce
gouvernement-ci entend respecter un échéancier
strict. Par ailleurs nous réfléchissons aux mesures
à prendre pour garantir que le RER sera un succès
pour Bruxelles et pour les Bruxellois. Dans mon
esprit les deux projets ne sont pas antagonistes.
Une mise en souterrain du trafic venant de l'E 40
n'aura pas un effet d'aspiration. L'idée est de s'en
tenir au maximum à ce qui est présent actuellement
en surface. Tout cela sera étudié par mes services.
Les deux projets se mettront en place
parallèlement.

Vous m'avez interrogée sur mon idée et mes
déclarations à ce propos. Bien entendu, vous savez
qu'il s'agit d'un Accord de coopération qui nécessite
l'accord de l'ensemble des parties. Afin de prévenir
un accord éventuel, j'ai demandé la réalisation

01.05 Minister Laurette Onkelinx (Frans):

Bovendien moet er voor de spoorwegtunnel
waarschijnlijk een nieuwe gewijzigde aanvraag
worden ingediend. Deze twee elementen doen mij
besluiten dat die wijziging de werken aan het GEN
geenszins zal vertragen.
U heeft echter gelijk mij te interpelleren over het
verband tussen dit initiatief en de verwezenlijking
van het GEN. Het GEN is essentieel om Brussel te
ontlasten. We hebben de zaken in het verleden te
lang laten aanslepen; deze regering wil zich aan
een streng tijdsschema houden. Bovendien denken
wij na over de maatregelen die moeten worden
genomen om te garanderen dat het GEN een
succes voor Brussel en de Brusselaars wordt.
Volgens mij zijn beide ontwerpen niet tegenstrijdig.
Door het verkeer dat van de E40 komt ondergronds
te leiden, zal het aantal voertuigen niet toenemen.
De bedoeling is om maximum het op dit ogenblik
bereikte niveau dat bovengronds aanwezig is te
evenaren. Mijn diensten zullen dat allemaal
bestuderen. Beide ontwerpen zullen parallel
worden ingevoerd.
U hebt gevraagd wat ik hiervan denk en wat ik
hierover te zeggen heb. U weet uiteraard dat het
hier een samenwerkingsovereenkomst betreft
waarmee alle partijen akkoord moeten gaan. In het
vooruitzicht van een eventueel akkoord, heb ik mijn

CHAMBRE

-1

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-1

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

05/11/2003

CRABV 51

COM 049

d'une étude à mon administration. C'est ce qui s'est
toujours fait; c'est toujours de cette façon-là que
l'on a travaillé. L'idée de ce tunnel routier sous
Cortenbergh et le rond-point Schuman est de créer
un tunnel pour le quartier, le rendre à ses habitants
et non de provoquer un nouvel afflux.

administratie gevraagd een onderzoek te doen. Dat
gebeurt altijd zo; er wordt altijd op die manier
gewerkt. Een dergelijke autotunnel onder de
Kortenberglaan en de Schumanrotonde is bedoeld
om een tunnel voor de wijk aan te leggen, om de
buurt terug te geven aan de bewoners en niet om
een nieuwe verkeersstroom te creëren.

01.06 François-Xavier de Donnea (MR): Je me

réjouis des propos de la ministre. Je tiens à
signaler qu'il serait absurde de construire un tunnel
ferroviaire à une hauteur telle par rapport au sol
qu'il n'y aurait plus moyen de faire un nouveau
tunnel. D'autre part, il est clair qu'il faudra un
nouveau permis d'urbanisme. Il n'est pas question
ici que l'on fasse un tunnel routier sans un nouveau
permis. M. Draps a bloqué cette affaire suite aux
déclarations de Mme Onkelinx et à mes contacts
avec lui. Il conviendrait de reprendre contact avec
lui au plus vite.

Mme Nagy a raison. Des études sur plusieurs
aspects sont nécessaires. Il existe des variantes à
envisager.

01.06 François-Xavier de Donnea (MR): Ik

verheug mij over de verklaringen van mevrouw de
minister. Ik wil er op wijzen dat het absurd zou zijn
om een spoorwegtunnel op een zodanige hoogte te
bouwen dat er geen nieuwe tunnel meer zou
kunnen worden aangelegd. Anderzijds is het
duidelijk dat er een nieuwe stedenbouwkundige
vergunning moet worden afgegeven. Er kan hier
geen sprake zijn van de aanleg van een autotunnel
zonder een nieuwe vergunning. De heer Draps
heeft dat dossier geblokkeerd na de verklaringen
van mevrouw Onkelinx en nadat ik met hem contact
had opgenomen. Men zou zo snel mogelijk met
hem opnieuw contact moeten opnemen. Mevrouw
Nagy heeft gelijk. Er moeten studies over
verscheidene aspecten worden verricht. Er kunnen
varianten worden overwogen.

01.07 Marie Nagy (ECOLO): Vous n'avez pas

répondu à la question concernant le contenu de
l'étude portant sur le quartier Schuman-Léopold,
qui pourrait constituer une solution moins coûteuse.
Le lien que je fais avec l'Accord de coopération
c'est que l'argent utilisé ici ne pourra l'être ailleurs.

L'argument visant à rendre le quartier à ses
habitants est récurrent. Mais, en réalité, les tunnels
sont toujours surmontés en surface de l'équivalent
en capacité de trafic, nécessaire dans les cas où
les tunnels sont fermés. En réalité on double donc
la capacité routière.

01.07 Marie Nagy (ECOLO): U heeft niet

geantwoord op de vraag over de studie betreffende
de Leopold-Schumanwijk, die een goedkopere
oplossing aandraagt. Hier leg ik een verband met
het samenwerkingsakkoord: de middelen die hier
worden aangewend, zullen niet elders kunnen
worden ingezet.
Het argument om de wijk terug te geven aan de
bewoners, wordt steeds weer herhaald. We moeten
echter vaststellen dat de bovengrondse
wegcapaciteit steeds gelijkwaardig is aan die van
de tunnels, wat ook nodig is indien de tunnels
worden gesloten. In werkelijkheid komt dit dus neer
op een verdubbeling van de wegcapaciteit.

On crée par ailleurs ici une offre concurrentielle par
rapport au RER mis en difficulté tant par rapport au
transfert modal qu'aux coûts. Vous représentez ici
la vieille pensée du tout aux voitures, tout au béton.
Ecolo a encore du boulot.

Bovendien betekent dit concurrentie voor het GEN
dat het moeilijker zal krijgen op het stuk van de
modale verschuiving en wat de kosten betreft. U
vertolkt hier een voorbijgestreefde visie volgens
dewelke voor de auto en de wegen alles moet
wijken. Er is dus nog veel werk aan de winkel voor
de Groenen.

01.08 Laurette Onkelinx, ministre (en français):

Vous ne faites aucun cas de l'asphyxie des piétons
par le gaz des voitures.

01.08 Minister Laurette Onkelinx (Frans): U houdt

geen rekening met de verstikkende uitlaatgassen
van de wagens.

01.09 Marie Nagy (ECOLO): M. Olivier disait déjà

cela dans le temps. M. de Donnéa pourra vous le
confirmer.

01.09 Marie Nagy (ECOLO): Indertijd zei de heer

Olivier hetzelfde. De heer de Donnea kan u dat
bevestigen.

CHAMBRE

-1

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-1

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Document Outline