CRABV 51 COM 040
CRABV 51 COM 040
C
HAMBRE DES REPRÉSENTANTS
DE
B
ELGIQUE
B
ELGISCHE
K
AMER VAN
V
OLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
OMPTE
R
ENDU
A
NALYTIQUE
B
EKNOPT
V
ERSLAG
C
OMMISSION DE L
'E
CONOMIE
,
DE LA
P
OLITIQUE
SCIENTIFIQUE
,
DE L
'E
DUCATION
,
DES
I
NSTITUTIONS SCIENTIFIQUES ET CULTURELLES
NATIONALES
,
DES
C
LASSES MOYENNES ET DE
L
'A
GRICULTURE
C
OMMISSIE VOOR HET
B
EDRIJFSLEVEN
,
HET
W
ETENSCHAPSBELEID
,
HET
O
NDERWIJS
,
DE
N
ATIONALE WETENSCHAPPELIJKE EN
CULTURELE
I
NSTELLINGEN
,
DE
M
IDDENSTAND
EN DE
L
ANDBOUW
mardi dinsdag
04-11-2003 04-11-2003
Matin Voormiddag
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
i
SOMMAIRE
INHOUD
Question de Mme Colette Burgeon à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur "les moyens
accordés au CEGES" (n° 504)
1
Vraag van mevrouw Colette Burgeon aan de
minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid over "de middelen
toegekend aan het SOMA" (nr. 504)
1
Orateurs:
Colette Burgeon, Fientje
Moerman, ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique
Sprekers:
Colette Burgeon, Fientje
Moerman, minister van Economie, Energie,
Buitenlandse Handel en Wetenschapsbeleid
Question de M. François-Xavier de Donnea à la
ministre de l'Economie, de l'Energie, du
Commerce extérieur et de la Politique scientifique
sur "le projet ITER" (n° 564)
2
Vraag van de heer François-Xavier de Donnea
aan de minister van Economie, Energie,
Buitenlandse Handel en Wetenschapsbeleid over
"het ITER-project" (nr. 564)
2
Orateurs: , Fientje Moerman, ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce
extérieur et de la Politique scientifique
Sprekers: , Fientje Moerman, minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid
Question de M. Richard Fournaux à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur "la taxe de
transmission d'électricité décidée par le Comité de
concertation" (n° 315)
3
Vraag van de heer Richard Fournaux aan de
minister van Economie, Energie, Buitenlanse
Handel en Wetenschapsbeleid over "de beslissing
van het Overlegcomité om een heffing op de
transmissie van elektriciteit in te voeren" (nr. 315)
3
Orateurs:
Richard Fournaux, Fientje
Moerman, ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique
Sprekers:
Richard Fournaux, Fientje
Moerman, minister van Economie, Energie,
Buitenlandse Handel en Wetenschapsbeleid
Interpellation de Mme Karine Lalieux à la ministre
de l'Economie, de l'Energie, du Commerce
extérieur et de la Politique scientifique sur "le
marché des télécommunications" (n° 70)
4
Interpellatie van mevrouw Karine Lalieux tot de
minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid over "de
telecommarkt" (nr. 70)
4
Orateurs: Karine Lalieux, Fientje Moerman,
ministre de l'Economie, de l'Energie, du
Commerce extérieur et de la Politique
scientifique
Sprekers: Karine Lalieux, Fientje Moerman,
minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid
Interpellation et questions jointes de:
7
Samengevoegde interpellatie en vragen van:
7
- Mme Muriel Gerkens à la ministre de l'Economie,
de l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur «les tarifs d'électricité et
de gaz des clients captifs» (n° 72)
7
- Mevrouw Muriel Gerkens tot de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de elektriciteits- en
gastarieven voor de eindgebruiker" (nr. 72)
7
- M. François Bellot à la ministre de l'Economie,
de l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur « l'ouverture du marché
de l'électricité » (n° 518)
7
- de heer François Bellot tot de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de opening van de
elektriciteitsmarkt" (nr. 518)
7
- M. Claude Eerdekens à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur « l'évolution du
prix de l'électricité » (n° 591)
7
- de heer Claude Eerdekens aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de evolutie van de
elektriciteitsprijs" (nr. 591)
7
- M. Pierre Lano à la ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur «
l'ouverture des
marchés de l'électricité et du gaz » (n°° 593)
7
- de heer Pierre Lano aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de openstelling van de
elektriciteits- en gasmarkt" (nr. 593)
7
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
ii
Orateurs: Muriel Gerkens, François Bellot,
Claude Eerdekens, président du groupe PS,
Pierre Lano, Fientje Moerman, ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce
extérieur et de la Politique scientifique
Sprekers: Muriel Gerkens, François Bellot,
Claude Eerdekens, voorzitter van de PS-
fractie, Pierre Lano, Fientje Moerman,
minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid
Motions
17
Moties
17
Question de M. Pierre-Yves Jeholet à la ministre
de l'Economie, de l'Energie, du Commerce
extérieur et de la Politique scientifique sur
"l'ouverture du Bureau de tarification automobile"
(n° 530)
17
Vraag van de heer Pierre-Yves Jeholet aan de
minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid over "de opening
van het Tariferingsbureau voor
autoverzekeringen" (nr. 530)
17
Orateurs:
Pierre-Yves Jeholet, Fientje
Moerman, ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique
Sprekers: Pierre-Yves Jeholet, Fientje
Moerman, minister van Economie, Energie,
Buitenlandse Handel en Wetenschapsbeleid
Questions jointes de
19
Samengevoegde vragen van
19
- Mme Zoé Genot à la ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur "l'attitude de la Belgique
au Conseil des brevets sur le brevet logiciel"
(n° 568)
19
- mevrouw Zoé Genot aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de houding die België in
de Octrooiraad over softwarepatenten heeft
aangenomen" (nr. 568)
19
- Mme Anne-Marie Baeke à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur "la position du
gouvernement par rapport à la directive
concernant la brevetabilité des inventions mises
en oeuvre par ordinateur, approuvée par le
Parlement européen le 24 septembre dernier"
(n° 592)
20
- mevrouw Anne-Marie Baeke aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "het standpunt van de
regering met betrekking tot de richtlijn over de
octrooieerbaarheid van in computers
geïmplementeerde uitvindingen, die op
24 september jongstleden door het Europees
parlement werd aangenomen" (nr. 592)
20
Orateurs: Zoé Genot, Anne-Marie Baeke,
Fientje Moerman, ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique
Sprekers: Zoé Genot, Anne-Marie Baeke,
Fientje Moerman, minister van Economie,
Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid
Question de Mme Hilde Claes à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur "l'âge à partir
duquel les enfants sont soumis à l'obligation
scolaire" (n° 580)
23
Vraag van mevrouw Hilde Claes aan de minister
van Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de instapleeftijd van de
schoolbevolking" (nr. 580)
23
Orateurs: Hilde Claes, Fientje Moerman,
ministre de l'Economie, de l'Energie, du
Commerce extérieur et de la Politique
scientifique
Sprekers: Hilde Claes, Fientje Moerman,
minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid
Questions jointes de
24
Samengevoegde vragen van
24
- Mme Muriel Gerkens à la ministre de l'Economie,
de l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur "la facturation des
opérations aux guichets électroniques par la
banque Fortis" (n° 586)
24
- mevrouw Muriel Gerkens aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "het aanrekenen van
kosten voor verrichtingen aan de elektronische
loketten door Fortis Bank" (nr. 586)
24
- Mme Karine Lalieux à la ministre de l'Economie,
de l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur "la facturation des retraits
d'argent aux automates" (n° 590)
24
- mevrouw Karine Lalieux aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "het aanrekenen van
kosten voor geldafhalingen aan de automaat"
(nr. 590)
24
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
iii
Orateurs: Muriel Gerkens, Karine Lalieux,
Fientje Moerman, ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique
Sprekers: Muriel Gerkens, Karine Lalieux,
Fientje Moerman, minister van Economie,
Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
1
COMMISSION DE L'ECONOMIE,
DE LA POLITIQUE SCIENTIFIQUE,
DE L'EDUCATION, DES
INSTITUTIONS SCIENTIFIQUES ET
CULTURELLES NATIONALES, DES
CLASSES MOYENNES ET DE
L'AGRICULTURE
COMMISSIE VOOR HET
BEDRIJFSLEVEN, HET
WETENSCHAPSBELEID, HET
ONDERWIJS, DE NATIONALE
WETENSCHAPPELIJKE EN
CULTURELE INSTELLINGEN, DE
MIDDENSTAND EN DE
LANDBOUW
du
VENDREDI
04
NOVEMBRE
2003
Matin
______
van
VRIJDAG
04
NOVEMBER
2003
Voormiddag
______
La séance est ouverte à 10.09 heures par M. Paul
Tant, président.
De vergadering wordt geopend om 10.09 uur door
de heer Paul Tant, voorzitter.
01 Question de Mme Colette Burgeon à la
ministre de l'Economie, de l'Energie, du
Commerce extérieur et de la Politique
scientifique sur "les moyens accordés au
CEGES" (n° 504)
01 Vraag van mevrouw Colette Burgeon aan de
minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid over "de middelen
toegekend aan het SOMA" (nr. 504)
01.01 Colette Burgeon (PS): Selon le journal Le
Soir du 22 octobre dernier, la mise sur pied d'une
commission d'enquête consacrée à la réalisation
d'une étude scientifique sur les persécutions et la
déportation des juifs en Belgique pendant la
seconde guerre mondiale par le Centre Guerre et
Société contemporaine(CEGES) rencontrerait
quelques difficultés.
Le projet de loi mandatant le CEGES a été voté le 3
avril 2003, par la Chambre des Représentants à
l'unanimité.
L'étude en question porte aussi bien sur l'attitude
du gouvernement en exil à Londres que sur celle
des secrétaires généraux, des services de
l'Administration centrale, des autorités judiciaires et
des autorités provinciales et communales.
Le rapport sur cette étude du CEGES doit être
communiqué par ce dernier au Parlement et au
gouvernement au plus tard le 2 juin 2005.
N'estimez-vous pas que six mois après l'entrée en
vigueur de la loi, il est urgent de donner au CEGES
01.01 Colette Burgeon (PS): Volgens de krant Le
Soir van 22 oktober jongstleden zou de oprichting
van een onderzoekscommissie voor de uitvoering
van een wetenschappelijk onderzoek naar de
vervolging en deportatie van joden in België tijdens
de tweede wereldoorlog door het Studie- en
Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse
Maatschappij (SOMA) met enige moeilijkheden te
kampen hebben.
Het wetsontwerp waarbij CEGES die opdracht heeft
gekregen werd op 3 april 2003 eenparig door de
Kamer van volksvertegenwoordigers aangenomen.
Het onderzoek heeft zowel betrekking op de
houding van de regering in ballingschap in Londen
als op die van de secretarissen-generaal, de
diensten van de centrale administratie, de
gerechtelijke overheid en de provinciale en
gemeentelijke overheden.
Het SOMA moet het verslag over die studie ten
laatste op 2 juni 2005 aan het Parlement en de
regering bezorgen.
Bent u niet van mening dat het SOMA zes
maanden na de inwerkingtreding van de wet
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
2
vigueur de la loi, il est urgent de donner au CEGES
les moyens nécessaires à la réalisation de ses
recherches, d'autant que le Parlement a aussi
marqué son accord pour l'étude d'archives inédites
à ce jour ?
dringend de nodige middelen moet krijgen om dit
onderzoek uit te voeren, vooral omdat het
Parlement ook achter het onderzoek staat van tot
op heden onuitgegeven archieven?
01.02 Fientje Moerman, ministre (en français):
Dans le cadre de la mission confiée au CEGES, il
est précisé que l'étude en question doit commencer
le 1
er
janvier 2004.
Actuellement, le nombre de chercheurs ainsi que
les qualifications requises restent encore à
préciser.
Lors du contrôle budgétaire 2004, une demande de
budget sera faite, mais un montant de 60.000 euros
est d'ores et déjà inscrit en vue d'accorder des
moyens de fonctionnement au CEGES.
01.02 Minister Fientje Moerman (Frans): In het
kader van de opdracht waarmee het SOMA werd
belast, werd bepaald dat de desbetreffende studie
op 1 januari 2004 van start dient te gaan.
Het aantal onderzoekers en de vereiste
kwalificaties dienen nog te worden bepaald.
Bij de begrotingscontrole voor 2004 zullen
begrotingsmiddelen voor deze studie worden
gevraagd. Er werd echter reeds voorzien in een
bedrag van 60.000 euro opdat het SOMA over
voldoende werkingsmiddelen zou kunnen
beschikken.
01.03 Colette Burgeon (PS): Pourquoi attendre le
contrôle budgétaire ?
01.03 Colette Burgeon (PS): Waarom wachten tot
de begrotingscontrole?
01.04 Fientje Moerman , ministre (en français):
Comme le nombre de chercheurs et les
qualifications restent à préciser, nous avons prévu
un montant de base qui pourra être revu lors du
contrôle budgétaire.
01.04 Minister Fientje Moerman (Frans) :
Aangezien het aantal vorsers en de kwalificaties
nog moeten worden gepreciseerd, hebben wij in
een basisbedrag voorzien dat tijdens de
begrotingscontrole nog kan worden herzien.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
02 Question de M. François-Xavier de Donnea à
la ministre de l'Economie, de l'Energie, du
Commerce extérieur et de la Politique
scientifique sur "le projet ITER" (n° 564)
02 Vraag van de heer François-Xavier de Donnea
aan de minister van Economie, Energie,
Buitenlandse Handel en Wetenschapsbeleid over
"het ITER-project" (nr. 564)
02.01 François-Xavier de Donnea (MR): Dans le
sixième programme-cadre en recherche, l'Union
européenne a adopté, sous la présidence belge, un
budget quadriennal 2003-2006 en fusion contrôlée
de 750 millions d'euros, dont le début de la
construction d'ITER, un multiplicateur d'énergie
d'une puissance de 500 MW, constitue un élément
clé.
L'Union européenne demeure le leader mondial
incontesté dans cette recherche vitale qui doit
rendre possible une nouvelle source d'énergie
électrique quasi inépuisable, absolument sûre et
environnementalement bénéfique.
Aux partenaires initiaux des négociations entamées
en 2001 pour la construction d'ITER, soit l'Union
européenne, le Japon, la Russie et le Canada, se
sont joints la Chine, les Etats-Unis et la Corée du
Sud. Ces négociations doivent se terminer fin 2003.
Trois sites sont proposés : en France, en Espagne
et au Japon. Le Conseil de l'UE devait se
prononcer sur un site unique en Europe, mais la
02.01 François-Xavier de Donnea (MR): In het
zesde kaderprogramma voor onderzoek, keurde de
Europese Unie, onder het Belgische
voorzitterschap, voor de gecontroleerde fusie een
begroting goed van 750 miljoen euro voor de
periode 2003-2006. De bouw van de ITER, een
reactor met een vermogen van 500 MW, is in dat
verband een sleutelelement.
De Europese Unie blijft de onbetwiste wereldleider
in dit vitale onderzoek, dat moet uitmonden in een
nieuwe bron van elektrische energie, die nagenoeg
onuitputtelijk, 100 % veilig en milieuvriendelijk is.
Aan de eerste onderhandelingen over de bouw van
de ITER vanaf 2001 namen de Europese Unie,
Japan, Rusland en Canada, deel. Later traden ook
China, de Verenigde Staten en Zuid-Korea tot de
onderhandelingen toe. Eind 2003 zouden deze
worden afgerond.
Er werden drie sites voorgesteld: in Frankrijk, in
Spanje en in Japan. De Europese Raad moest zich
uitspreken over één Europese site, maar die
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
3
décision fut reportée au 27 novembre prochain.
Cette indécision européenne a redynamisé l'offre
japonaise, alors que la participation européenne à
ce projet est dominante tant du point de vue
scientifique qu'au point de vue organisationnel et
administratif.
Quels contacts prend notre pays avec ses
partenaires européens et la Commission pour
s'assurer qu'il soit certain que le Conseil du 27
novembre sera décisif ?
beslissing werd uitgesteld tot 27 november
eerstkomend.
Door dat Europees getalm, trad het Japanse
voorstel scherper naar de voorgrond. Europa heeft
in dit project, zowel op wetenschappelijk als op
organisatorisch en administratief vlak, echter een
dominante rol.
Welke contacten legt ons land met zijn Europese
partners en met de Commissie om ervoor te zorgen
dat op 27 november door de Raad zeker een
beslissing wordt genomen?
02.02 Fientje Moerman, ministre (en français): La
Belgique a toujours appuyé le projet européen
ITER et le gouvernement continuera à le faire.
La décision n'a pas été reportée, car elle ne figurait
pas à l'ordre du jour du Conseil du 22 septembre.
Elle figure à celui du 27 novembre.
La Belgique est consciente de la nécessité d'une
décision à cette date pour un site unique européen;
l'Espagne et la France maintiennent actuellement
leur candidature. La présidence italienne a été
chargée de faire les démarches nécessaires.
02.02 Minister Fientje Moerman (Frans) : België
heeft het Europees ITER-project altijd gesteund en
de regering zal dat ook blijven doen.
De beslissing werd niet uitgesteld omdat zij niet op
de agenda van de Raad van 22 september stond.
Zij staat wel op de agenda van de vergadering van
27 november.
België is zich bewust van de noodzaak om op die
datum een beslissing met betrekking tot één
Europese site te nemen ; Spanje en Frankrijk
handhaven momenteel hun kandidatuur. Het
Italiaanse voorzitterschap werd ermee belast de
nodige demarches te doen.
02.03 François-Xavier de Donnea (MR): Je fais
confiance à la ministre pour être un intermédiaire
subtil, afin qu'une décision intervienne le 27
novembre.
02.03 François-Xavier de Donnea (MR): Ik
vertrouw erop dat de minister de rol van tactvol
tussenpersoon op zich zal nemen, zodat op 27
november een beslissing kan worden genomen.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
03 Question de M. Richard Fournaux à la
ministre de l'Economie, de l'Energie, du
Commerce extérieur et de la Politique
scientifique sur "la taxe de transmission
d'électricité décidée par le Comité de
concertation" (n° 315)
03 Vraag van de heer Richard Fournaux aan de
minister van Economie, Energie, Buitenlanse
Handel en Wetenschapsbeleid over "de
beslissing van het Overlegcomité om een heffing
op de transmissie van elektriciteit in te voeren"
(nr. 315)
03.01 Richard Fournaux (cdH): Le Comité de
concertation a décidé de permettre aux Régions de
facturer à Elia une taxe de 4,3 euros par mégawatt
heure transporté, afin de compenser les pertes
financières des communes dues à la libéralisation
du marché de l'électricité.
Or les Régions wallonne et bruxelloise avaient déjà,
à cette fin, instauré une taxe régionale de voirie. Le
risque existe donc que les entreprises et les
ménages wallons et bruxellois payent deux fois une
contribution aux communes, via la taxe régionale et
via une surcharge des tarifs d'Elia, alors que le
Nord du pays ne verserait qu'une seule
contribution.
03.01 Richard Fournaux (cdH): Het
Overlegcomité heeft beslist dat de Gewesten een
heffing van 4,3 euro per vervoerde megawattuur
mogen doorrekenen aan Elia. Zo kunnen de
financiële verliezen die de gemeenten lijden als
gevolg van de vrijmaking van de elektriciteitsmarkt
worden gecompenseerd.
Ter compensatie hadden het Waalse en het
Brusselse Gewest echter reeds een gewestelijke
wegenbelasting ingevoerd. Het gevaar bestaat dus
dat de Waalse en Brusselse bedrijven en
huishoudens tweemaal een bijdrage moeten
betalen aan de gemeenten, eenmaal via de
gewestelijke heffing en andermaal via een
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
4
verhoging van de tarieven van Elia. In Vlaanderen
daarentegen zou slechts een enkele bijdrage
moeten worden betaald.
03.02 Fientje Moerman, ministre (en français)
:Aux termes de l'accord intervenu au sein du
Comité de concertation, chaque Région a la
possibilité d'une exonération partielle ou totale de la
taxe de transmission. Les Régions wallonne et
bruxelloise peuvent donc instaurer cette
exonération. Elia facturera la taxe de transmission
uniquement en Région flamande.
Le système de taxe étant assez transparent,
l'intervention de la CREG me paraît inutile.
03.02 Minister Fientje Moerman (Frans):
Krachtens het akkoord dat werd bereikt binnen het
Overlegcomité, kan elk Gewest opteren voor een
gedeeltelijke of een volledige vrijstelling van de
transmissieheffing. Het Waals en het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest kunnen dus deze vrijstelling
invoeren. Elia zal de transmissieheffing enkel in het
Vlaams Gewest aanrekenen.
Aangezien het systeem van de heffing nogal
transparant is, lijkt het mij niet nuttig de CREG
hierbij te betrekken.
03.03 Richard Fournaux (cdH): Qu'en est-il du
prix de l'électricité?
03.03 Richard Fournaux (cdH): Hoe staat het met
de elektriciteitsprijs ?
03.04 Fientje Moerman, ministre (en français): Je
répondrai sur ce point dans le cadre d'interventions
ultérieures.
03.04 Minister Fientje Moerman (Frans): Ik zal
hierop ingaan wanneer ik de volgende vragen
beantwoord.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
04 Interpellation de Mme Karine Lalieux à la
ministre de l'Economie, de l'Energie, du
Commerce extérieur et de la Politique
scientifique sur "le marché des
télécommunications" (n° 70)
04 Interpellatie van mevrouw Karine Lalieux tot
de minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid over "de
telecommarkt" (nr. 70)
04.01 Karine Lalieux (PS): Les directives
européennes en matière de libéralisation des
télécommunications veillent à un équilibre entre
l'ouverture du marché aux nouveaux opérateurs
visant à empêcher une position dominante des
anciens détenteurs du monopole et le maintien d'un
service universel, pour lequel elles énoncent une
définition minimale.
Aujourd'hui en Belgique plus de 50 sociétés ont le
droit d'exploiter le réseau. Le financement du
Service universel devrait se faire par l'activation du
Fonds de Compensation intrasectoriel. Sous la
législature précédente, les conditions étaient
réunies mais le Fonds n'a pas été activé. Qu'en
est-il ? Le ministre Daems avait argumenté qu'il ne
fallait pas s'arc-bouter sur les chiffres et tenir
compte d'une vue d'ensemble du secteur. Il
expliquait alors que le secteur, hormis peut-être
Belgacom, n'étant pas au mieux de sa forme,
l'activation aurait été préjudiciable.
04.01 Karine Lalieux (PS): In de Europese
richtlijnen met betrekking tot de liberalisering van
de telecommunicatiesector wordt erop toegezien
dat er een evenwicht is tussen de openstelling van
de markt voor nieuwe operatoren, teneinde te
vermijden dat de vroegere houders van het
monopolie een dominante positie zouden
verwerven, en het behoud van een universele
dienstverlening, waarvoor zij een minimale definitie
vaststellen.
Vandaag de dag hebben in ons land meer dan 50
vennootschappen het recht om het net te
exploiteren. De universele dienstverlening zou
moeten worden gefinancierd door de activering van
het Intrasectoraal Compensatiefonds. Tijdens de
vorige zittingsperiode waren alle voorwaarden
vervuld, maar het Fonds werd niet geactiveerd. Hoe
zit het daarmee? Minister Daems argumenteerde
dat men zich niet moest blindstaren op de cijfers en
dat men de sector in zijn geheel moest bekijken. Hij
legde toen uit dat de sector, met uitzondering van
Belgacom wellicht, er niet al te best aan toe was en
dat de activering nadelig zou zijn geweest.
Dat is een verbijsterende redenering, die strijdig is
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
5
C'est un raisonnement ahurissant. Il est contraire
aux règles de la Communauté européenne qui
visent à garantir le service universel. Si les autres
opérateurs doivent y prendre une part active, cela
s'apparente à un soutien aux concurrents de
Belgacom. On entend également qu'il serait
préférable de revoir l'organisation du service
universel avant l'activation du Fonds. C'est encore
plus ahurissant. Les coûts seraient alors
uniquement supportés par Belgacom, et deux ans
seraient perdus pour l'entreprise publique.
Une autre question se pose également, celle de
l'identification sectorielle des dominants. Peut-on
toujours considérer que Belgacom est dominant
dans des secteurs comme l'accès à l'Internet
rapide ou la téléphonie mobile ? La méthodologie
de l'IBPT a un siècle de retard.
met de regels van de Europese Gemeenschap die
ertoe strekken de universele dienstverlening te
garanderen. Als de andere operatoren daar actief
moeten aan deelnemen, dan heeft dat veel weg
van steun aan de concurrenten van Belgacom. Men
hoort ook zeggen dat het verkieslijk zou zijn de
organisatie van de universele dienstverlening te
herzien alvorens het Fonds te activeren. Dat is nog
verbijsterender. De kosten zouden aldus enkel door
Belgacom worden gedragen en dat overheidsbedrijf
zou twee jaar hebben verloren.
Er rijst nog een andere vraag, namelijk die van de
sectorale identificatie van de dominante spelers.
Mag men er nog altijd van uitgaan dat Belgacom
een dominante speler is in sectoren zoals de snelle
internettoegang of de mobiele telefonie? De
methodologie van het BIPT loopt een eeuw achter.
Belgacom se voit, par exemple, imposer certaines
contraintes auxquelles les câblo-opérateurs comme
Telenet ne sont pas soumis. Peut-on, dès lors,
affirmer que le retard ne portera aucun préjudice ?
Et qu'en est-il de la réforme de l'IBPT ?
Par ailleurs, les règles de l'IBPT sont-elles
compatibles avec les autres pays européens ?
Dans le cas des subsidiations croisées, on constate
des différences. Versatel ou Telenet multiplient par
6 ou 15 leurs tarifs, alors que Belgacom ne peut
faire de même devant respecter les préceptes de
l'IBPT. Dans ce domaine, nous sommes originaux,
car, ailleurs, les frais d'interconnexion sont
semblables. N'y a-t-il pas là une distorsion de
concurrence ?
Aan Belgacom worden bijvoorbeeld beperkingen
opgelegd die voor de kabelmaatschappijen zoals
Telenet niet gelden. Kunt u dan ook bevestigen of
de vertraging geen schade zal berokkenen? En hoe
ver staat het met de hervorming van het BIPT?
Zijn de procedures van het BIPT wel compatibel
met die van de andere Europese landen? Op het
stuk van de kruissubsidiëring stellen we verschillen
vast. Versatel en Telenet vermenigvuldigen hun
tarieven met 6 of 15 terwijl Belgacom dat niet kan
omdat het de voorschriften van het BIPT moet
naleven. Hierin zijn wij wel origineel, want elders
zijn de interconnectiekosten gelijk. Is dit geen
concurrentievervalsing?
04.02 Fientje Moerman, ministre (en français): Il y
a cinq parties dans votre question.
La première concerne l'activation du Fonds
d'activation intersectoriel en ce qui concerne le
service universel. Le régulateur doit demander à
Belgacom de calculer ses coûts nets. L'IBPT a
découvert des erreurs matérielles dans les
documents qui lui ont été transmis, et récemment il
a encore renforcé ses réserves par rapport à ces
comptes. J'ai interrogé l'IBPT sur la date de
disponibilité de ces comptes, et je souhaite
disposer d'indications chiffrées avant la fin du mois
de novembre.
Le deuxième point portait sur la position de
Belgacom sur certains marchés. Vu le cadre
législatif actuel, aucune enquête n'est exigée par
rapport à la présence d'un acteur dominant.
Cependant, les opérateurs identifiés comme
détenant une part importante du marché sont sujets
à certaines règles de surveillance. La dernière liste
04.02 Minister Fientje Moerman (Frans): Uw vraag
bestaat uit vijf delen.
Het eerste deel betreft de activering van het
Intersectorieel activeringsfonds betreffende de
universele dienstverlening. De regulator moet
Belgacom vragen de nettokosten te berekenen. Het
BIPT heeft materiële fouten in de hem bezorgde
documenten gevonden en onlangs heeft het nog
zijn voorbehoud tegenover deze rekeningen
versterkt. Ik heb het BIPT gevraagd wanneer de
rekeningen beschikbaar zijn en ik wens voor het
einde van de maand november over cijfergegevens
te beschikken.
Het tweede deel betrof de positie van Belgacom op
bepaalde markten. Gezien het huidig wetgevend
kader is geen enkel onderzoek vereist aangaande
de aanwezigheid van een dominant bedrijf. Toch
gelden voor de operatoren met een groot
marktaandeel bepaalde regels van toezicht. De
recentste lijst die in april 2003 door het BIPT werd
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
6
publiée, en avril 2003, par l'IBPT montre à cet
égard que si Belgacom est identifié comme
détenant une part importante du marché, c'est
également le cas d'autres acteurs comme Mobistar.
gepubliceerd toont in dit opzicht aan dat als
Belgacom wordt geïdentificeerd als zijnde een
bedrijf met een groot marktaandeel, dit ook het
geval is voor andere bedrijven zoals Mobistar.
En ce qui concerne l'accès rapide à Internet, la loi
ne définit nulle part ce segment de marché. Aucun
opérateur n'est donc identifié comme dominant. De
nouvelles règles ont été élaborées, mais elles n'ont
pas encore été approuvées par le gouvernement.
L'IBPT a consulté les acteurs par rapport à des
paramètres robustes en termes d'accès et de
concurrence. Les données sont à fournir pour le 1
er
décembre 2003.
Troisièmement, vous demandez comment le
marché des télécommunications peut résister aux
règles européennes sans que les opérateurs en
souffrent? L'ancien cadre vaut jusqu'à ce que l'on
définisse les contraintes. Des mesures sont prises
pour l'adaptation, et le retard des transpositions ne
portera pas préjudice. Quatrièmement, la réforme
de l'IBPT est réalisée. La loi doit être complétée par
un arrêté d'exécution en préparation.
In de wet is er geen enkele omschrijving van het
marktsegment van de snelle internettoegang. Geen
enkele operator wordt dus als dominant
geïdentificeerd. Er werden nieuwe regels
uitgewerkt, maar de regering heeft ze nog niet
goedgekeurd. Het BIPT heeft de actoren
geraadpleegd met betrekking tot forse parameters
in termen van toegang en concurrentie. De
gegevens dienen tegen 1 december 2003 te
worden bezorgd.
Ten derde vraagt u hoe de telecommunicatiemarkt
de Europese regels kan weerstaan zonder dat de
operatoren daarvan het slachtoffer worden? Het
oude kader blijft gelden tot wanneer men de
verplichtingen vaststelt. Er worden maatregelen
getroffen met het oog op de aanpassing en de
vertraging op het stuk van de omzettingen zal geen
nadeel berokkenen. Ten vierde werd het BIPT
hervormd. De wet moet worden aangevuld met een
uitvoeringsbesluit dat thans in voorbereiding is.
Enfin, le régulateur belge a signalé en matière
d'interconnexions entre opérateurs concurrents que
l'on pouvait déroger à la règle d'égalité des tarifs.
Mais d'autres mesures sont prévues pour éviter
toute inefficacité. Les tarifs de clôture sont soumis à
une tarification en fonction des coûts d'échelles. Si
le fichier clients se développe, les tarifs baissent.
L'inconvénient de ce système est que le nouveau
venu n'a pas réellement un encouragement pour
développer son fichier. L'IBPT suit cette affaire.
Ten slotte heeft de Belgische regulator er op
gewezen dat er van het gelijkheidsbeginsel voor
tarieven afgeweken mag worden inzake
interconnectie tussen concurrerende operatoren. Er
werd echter in andere maatregelen voorzien om
inefficiënties te vermijden. De eindtarieven zijn
functie van de schaalkosten. Naarmate het
klantenbestand uitgebreid wordt zullen de tarieven
dalen. Het nadeel van dit systeem is dat
nieuwkomers niet echt aangemoedigd worden om
hun bestand uit te breiden. Het BIPT volgt deze
zaak.
04.03 Karine Lalieux (PS): On passe son temps à
attendre les chiffres relatifs à l'IBPT. Existe-t-il un
problème pour les calculs ? L'IBPT a-t-il modifié
ses calculs à la suite de la plainte déposée par
Mobistar devant le Conseil d'État ?
Nous savons que l'IBPT fait l'objet de grandes
réformes. Mais nous avions insisté pour que
l'Institut ne devienne pas totalement indépendant
des pouvoirs publics car ceux-ci doivent contrôler le
respect des missions de service public. Or, vous
vous êtes réjouie de l'autonomie de l'IBPT et les
arrêtés royaux qui doivent permettre le contrôle par
les pouvoirs publics n'ont toujours pas été pris.
Ceci m'inquiète.
La transposition du package télécom est important.
L'IBPT ne respecte, en effet, pas la technologie
européenne qui permet une mise à niveau des
opérateurs ainsi que le contrôle par les services
04.03 Karine Lalieux (PS): Wij zitten maar te
wachten op de cijfers betreffende het BIPT. Is er
een probleem met de berekeningen ? Paste het
BIPT zijn berekeningen aan na de klacht van
Mobistar bij de Raad van State ?
Wij weten dat er binnen het BIPT belangrijke
hervormingen worden doorgevoerd. Wij hadden er
echter op aangedrongen dat het Instituut niet
volledig onafhankelijk zou worden van de overheid,
omdat zij erop toe dient te zien dat de opdrachten
van openbare dienst worden nageleefd. Welnu, u
was tevreden met de autonomie van het BIPT en
de koninklijke besluiten die de controle door de
overheid dienen toe te laten, zijn nog altijd niet
genomen. Dit baart mij zorgen.
De omzetting van de telecom-package is belangrijk.
Het BIPT eerbiedigt inderdaad de Europese
technologie niet, dankzij dewelke de operators op
eenzelfde niveau zouden kunnen worden getild en
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
7
publics. Nous espérons que le parlement aura son
mot à dire dans cette transposition et nous
attendons le projet de loi ad hoc.
En ce qui concerne les frais d'interconnexion, je
reste sur ma faim. L'IBPT a opté pour la réciprocité
des coûts, ce qui engendre une distorsion de
concurrence néfaste pour les consommateurs. On
n'a jamais constaté dans aucun pays de telles
différences. Ici, on ne soutient pas la concurrence
mais les concurrents, au détriment du
consommateur.
de overheid controle zou kunnen uitoefenen. Wij
hopen dat het parlement inspraak zal hebben bij
deze omzetting en wij wachten het wetsontwerp ad
hoc af.
Wat de interconnectiekosten betreft, kan ik geen
genoegen nemen met uw antwoord. Het BIPT heeft
geopteerd voor de wederkerigheid van de kosten,
wat leidt tot een concurrentievervalsing die de
verbruikers niet ten goede komt. In geen enkel land
werden ooit zulke verschillen vastgesteld. Hier
ondersteunt men niet de concurrentie maar de
concurrenten, ten koste van de verbruiker.
04.04 Fientje Moerman, ministre (en français): La
date fixée par la directive européenne pour la
transposition était le 23 juillet 2003. À ce moment,
on a installé le nouveau gouvernement. Il était donc
impossible de respecter cette date. Je pouvais
opter pour une transposition rapide au moyen
d'arrêtés royaux à confirmer par une loi. Mais j'ai
opté pour un débat parlementaire. Celui-ci devrait
avoir lieu au printemps 2004, après dépôt d'un
projet de loi. En attendant, des choses doivent être
faites. Des compétences ont été données à l'IBPT.
Nous devons éviter de créer un cadre juridique
instable, néfaste pour le marché.
04.04 Minister Fientje Moerman (Frans) De door
de Europese richtlijn vastgelegde datum voor de
omzetting was 23 juli 2003. Toen werd de nieuwe
regering geïnstalleerd. Deze datum naleven was
dus onmogelijk. Ik had kunnen kiezen voor een
snelle omzetting door middel van door wet te
bevestigen KB's. Ik heb echter voor een
parlementair debat gekozen, dat in het voorjaar
2004 zou moeten plaatsvinden, na indiening van
een wetsontwerp. In afwachting moet er gewerkt
worden. Het BIPT heeft bevoegdheden gekregen.
We moeten vermijden dat een onstabiel juridisch
kader ontstaat, want dat zou nefast zijn voor de
markt.
04.05 Karine Lalieux (PS): Il est très important
qu'un débat ait lieu au Parlement.
L'incident est clos.
04.05 Karine Lalieux (PS): Het is van groot
belang dat in het Parlement wordt gedebatteerd.
Het incident is gesloten.
05 Interpellation et questions jointes de:
- Mme Muriel Gerkens à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur «les tarifs
d'électricité et de gaz des clients captifs» (n° 72)
- M. François Bellot à la ministre de l'Economie,
de l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur « l'ouverture du marché
de l'électricité » (n° 518)
- M. Claude Eerdekens à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur « l'évolution du
prix de l'électricité » (n° 591)
- M. Pierre Lano à la ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur «
l'ouverture des
marchés de l'électricité et du gaz » (n°° 593)
05 Samengevoegde interpellatie en vragen van:
- Mevrouw Muriel Gerkens tot de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de elektriciteits- en
gastarieven voor de eindgebruiker" (nr. 72)
- de heer François Bellot tot de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de opening van de
elektriciteitsmarkt" (nr. 518)
- de heer Claude Eerdekens aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de evolutie van de
elektriciteitsprijs" (nr. 591)
- de heer Pierre Lano aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de openstelling van de
elektriciteits- en gasmarkt" (nr. 593)
05.01 Muriel Gerkens (ECOLO): Le Comité de
contrôle de l'électricité et du gaz a été supprimé le
1
er
juillet 2003. Depuis lors, le ministre de
l'Économie fixe, après avis de la CREG et
délibération au Conseil des ministres, le tarif de
l'électricité et du gaz des clients captifs. Quand la
05.01 Muriel Gerkens (ECOLO): Het
Controlecomité voor de elektriciteit en het gas werd
op 1 juli 2003 afgeschaft. Sindsdien stelt de
minister van Economie, na advies van de CREG en
beraadslaging in de Ministerraad, het tarief van de
elektriciteit en het gas van de gebonden afnemers
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
8
ministre a-t-elle demandé l'avis de la CREG sur des
projets d'arrêtés ministériels fixant des nouveaux
tarifs d'électricité et de gaz ? La diminution des
tarifs de transport, découlant des décisions de la
CREG, ne doit-elle pas être répercutée dans les
tarifs des clients finaux ? De nouveaux tarifs seront-
ils fixés avant le 1
er
janvier 2005 ?
Le marché de l'électricité est, par contre, libéralisé
pour les gros consommateurs, dits clients éligibles.
Le gouvernement précédent avait demandé à la
CREG de réaliser une étude sur le sujet. L'a-t-elle
été ? Quelles suites la ministre y a-t-elle données ?
L'arrêté royal du 15 mars 1993 interdit les abus de
position dominante. Or, la note d'électricité que la
SNCB doit payer à Electrabel a augmenté de 10%.
D'autres grosses entreprises comme Arcelor se
plaignent elles aussi. N'y-t-il donc pas un abus de
position dominante dans le chef d'Electrabel ? La
ministre a-t-elle saisi le corps des rapporteurs du
service de la concurrence, comme le lui permet
l'arrêté royal précité ? Si non, pourquoi ?
vast. Wanneer heeft de minister het advies van de
CREG over de ontwerp-koninklijke besluiten tot
vaststelling van de nieuwe elektriciteits- en
gastarieven gevraagd? Moet de vermindering van
de transporttarieven die voortvloeit uit de
beslissingen van de CREG niet in de tarieven van
de eindafnemers worden doorberekend? Zullen
vóór 1 januari 2005 nieuwe tarieven worden
vastgesteld?
De elektriciteitsmarkt is daarentegen wel
geliberaliseerd voor grote verbruikers, de
zogenaamde in aanmerking komende afnemers.
De vorige regering had de CREG gevraagd terzake
een studie uit te voeren. Is dat gebeurd? Welk
gevolg heeft de minister daaraan gegeven?
Het koninklijk besluit van 15 maart 1993 verbiedt
elk misbruik van een dominante positie. De
elektriciteitsfactuur die de NMBS aan Electrabel
moet betalen is echter met 10% gestegen. Ook
andere grote bedrijven zoals Arcelor hebben hun
beklag gedaan. Is er dus geen sprake van misbruik
van dominante positie in hoofde van Electrabel?
Heeft de minister de zaak aangekaart bij het korps
van verslaggevers van de dienst voor de
mededinging, een mogelijkheid die haar door
voornoemd koninklijk besluit wordt geboden? Zo
neen, waarom?
05.02 François Bellot (MR): Les objectifs
poursuivis par la Commission européenne lors de
l'instauration de la concurrence sur le marché de
l'électricité consistaient notamment à abaisser le
coût de cette énergie, à renforcer ainsi la
compétitivité de nos entreprises et à supprimer les
monopoles. Force est de constater que ces
objectifs sont loin d'être atteints. Ainsi, de
nombreuses entreprises, comme la SNCB, se
plaignent de voir leur note d'électricité augmenter.
Cette tendance altère la compétitivité de nos
entreprises et peut compromettre le choix de
localisation de nouvelles activités industrielles.
L'ouverture du marché semble en fait avoir permis
la concentration du secteur électrique dans les
mains d'une poignée d'entreprises européennes.
Quelles dispositions la ministre compte-t-elle
prendre pour faire sauter les blocages permettant
une véritable ouverture du marché de l'électricité ?
Compte-t-elle rechercher une éventuelle infraction
au droit européen ? Envisage-t-elle d'exercer un
contrôle de l'évolution des prix de l'électricité et un
plafonnement de ceux-ci ?
05.02 François Bellot (MR): Bij de invoering van
de mededinging op de elektriciteitsmarkt had de
Europese Commissie een daling van de kostprijs
van deze energievorm, een hieraan verbonden
versterking van de concurrentiepositie van onze
ondernemingen en het verdwijnen van de
monopolies voor ogen. Men moet echter vaststellen
dat deze doelstellingen niet werden gehaald. Zo
klagen talrijke ondernemingen, waaronder de
NMBS, over hun stijgende elektriciteitsrekeningen.
Als gevolg van deze tendens komt de
concurrentiepositie van onze ondernemingen in
gevaar en kan de keuze voor de vestiging van
nieuwe industriële activiteiten negatief worden
beïnvloed.
Door het openstellen van de markt werd blijkbaar
de voorwaarde geschapen voor de concentratie
van de elektriciteitssector in de handen van een
kleine groep Europese ondernemingen. Welke
maatregelen wil de minister nemen om de
hindernissen voor een echte openstelling van de
elektriciteitsmarkt uit de weg te ruimen? Is zij van
plan om de mogelijkheid van een inbreuk op het
Europees recht te onderzoeken? Zal ze de evolutie
van de elektriciteitsprijzen aan een toezicht
onderwerpen en zal ze maximumtarieven
opleggen?
05.03 Claude Eerdekens (PS): J'avais des
réserves lors de l'adoption de la loi de 99. Je ne
05.03 Claude Eerdekens (PS): Ik had mijn
bedenkingen bij de goedkeuring van de wet van
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
9
crois pas que la libéralisation soit synonyme
d'amélioration de la qualité de vie du citoyen, ni
avantageuse pour son portefeuille. Il en est de
même pour les entreprises.
Arcelor, après avoir fermé son usine à chaud à
Liège, a remis en cause son investissement à
Charleroi dans l'inox en faisant état du coût trop
élevé de l'énergie Le résultat actuel est donc
contraire à l'objectif premier, à savoir un moindre
prix pour tous les consommateurs, qu'ils soient
industriels ou particuliers. Mais les communes
aussi sont touchées.
'99. Ik denk niet dat vrijmaking gelijk staat met een
verbetering van de levenskwaliteit van de burger en
ook niet dat het goed is voor zijn beurs. Dat geldt
ook voor de ondernemingen.
Nadat Arcelor zijn warmwalserij in Luik had
gesloten heeft het zijn investering in Charleroi in de
inox-sector omwille van de al te hoge energiekost
opnieuw ter discussie gesteld. De huidige toestand
staat dus diametraal tegenover de oorspronkelijke
doelstelling, nl. een prijsverlaging voor alle
gebruikers, zowel de industriële als de private.
Maar ook de gemeenten worden benadeeld.
En acceptant la perte de dividendes immatériels,
elles sont privées de recettes importantes pour la
confection de leur budget. On évalue par exemple à
près de 60 millions EUR la perte pour les
communes bruxelloises. Donc tout le monde y
perd, les particuliers, les entreprises et les
communes.
La Commission européenne mènerait actuellement
une réflexion sur les abus de position dominante en
matière de production, de transport et de fourniture
d'énergie. Nous souhaiterions connaître la position
de la ministre sur les points suivants.
Suite à une décision du conseil de la concurrence,
Electrabel doit vendre une partie de sa production
aux enchères. Où en sont ces ventes? Quelles sont
les modalités choisies pour les réaliser?
Ensuite, la déclaration gouvernementale précise
qu'il faudra intensifier les contacts avec les
autorités françaises pour renforcer, dans les plus
brefs délais, la capacité frontalière du réseau de
transport. Où en sont ces contacts? Quels sont les
délais prévus pour débloquer ce dossier? Au cas
où le déblocage à court terme se révèlerait
impossible, des solutions pour éviter le
renforcement de la position dominante d'Electrabel
sont-elles envisagées? Une évaluation des
investissements à réaliser par ELIA a-t-elle été
menée?
En outre, le précédent gouvernement, peut-être en
prévision de cette augmentation des prix, avait
émis l'hypothèse de maintenir les prix fixes. Mais il
ne s'agissait que d'une disposition transitoire, donc
insuffisante. La seule solution serait un contrôle des
prix. Il semble que le facteur de la production soit
déterminant pour expliquer les augmentations.
Qu'en pense la ministre? Ne faudrait-il pas identifier
clairement les causes de ces augmentations?
Enfin, étant donné l'explosion des prix, et à défaut
de leur contrôle par le gouvernement, ne risque-t-
on pas de remettre en cause les mécanismes de
compensation pour les communes
? Ce qui
aggraverait encore la situation, car ce dispositif
Met het verlies van immateriële dividenden,
mislopen ze ook aanzienlijke inkomsten voor het
opstellen van hun begroting. De Brusselse
gemeenten, bijvoorbeeld, zouden hun inkomsten
met zo'n 60 miljoen euro zien dalen. Verliezers
alom, dus: de particulier, de bedrijven en de
gemeenten.
Op dit ogenblik zou de Europese Commissie zich
buigen over misbruiken van machtspositie inzake
de productie, het vervoer en de levering van
energie. Graag het standpunt van de minister over
volgende punten.
Ingevolge een beslissing van de Raad voor de
Mededinging, moet Electrabel een deel van zijn
productie bij opbod verkopen. Wat is de stand van
zaken? Hoe zal de verkoop concreet worden
georganiseerd?
In de regeringsverklaring lezen we dat de contacten
met de Franse overheid moeten worden
opgevoerd, om de capaciteit van het vervoersnet in
de grensstreek zo snel mogelijk te versterken. Hoe
staat het daarmee? Binnen welke termijn denkt u
dit dossier te deblokkeren? Indien dat op korte
termijn niet mogelijk is, worden maatregelen
overwogen om te vermijden dat de machtspositie
van Electrabel nog wordt versterkt? Vond al een
evaluatie plaats van de investeringen die ELIA
moet doorvoeren?
De vorige regering kaartte de mogelijkheid aan met
vaste prijzen te blijven werken, misschien wel
omdat ze deze prijsstijging zag aankomen. Het ging
echter maar om een overgangsmaatregel, die dus
onvoldoende blijkt. De enige oplossing bestaat in
een prijscontrole. Naar verluidt is de productiefactor
verantwoordelijk voor de prijsstijging. Wat is het
standpunt van de minister? Moeten de oorzaken
van de prijsstijgingen niet duidelijk worden
vastgesteld?
Dreigen deze aanzienlijke prijsstijgingen, die buiten
de controle van de regering vallen, de
compensatiemechanismen voor de gemeenten niet
op de helling te zetten? Aangezien dat mechanisme
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
10
permet de compenser une partie des pertes des
communes liées à la libéralisation.
Ma cinquième réflexion, qui a trait à une
compétence wallonne, concerne le problème des
certificats verts. Le fait d'imposer aux producteurs
qui n'achètent pas de l'énergie verte, une taxe -
j'appelle cela une taxe puisque ce qu'ils doivent
payer comme redevance fait que le prix de
l'électricité verte est plus élevé que le prix de toute
autre électricité - n'est-il pas contraire à la directive
sur la libre circulation des biens et services en
Europe? En effet, on impose aux producteurs
wallons d'acheter des certificats verts
exclusivement produits en Wallonie.
J'ai fait une simulation.
A l'intention des municipalistes, je vais citer des
chiffres qui je l'espère ne seront pas
concrétisés demain. J'évalue à l'horizon 2008, par
rapport à l'horizon 2002, la perte de revenus pour
l'ensemble des communes belges entre 500
millions et 750 millions d'euros dans le pire des
cas.
er precies op gericht is de gemeenten te
compenseren voor de verliezen die samenhangen
met de liberalisering, dreigen die daardoor nog
verder weg te zinken.
Mijn vijfde bedenking houdt verband met een
Waalse bevoegdheid en betreft de
groenestroomcertificaten. Is het opleggen van een
belasting aan de producenten die geen groene
energie kopen en ik heb het over een belasting,
omdat de retributie die ze moeten betalen groene
elektriciteit duurder maakt dan om het even welke
andere elektriciteit - niet strijdig met de richtlijn
over het vrij verkeer van diensten en goederen in
Europa? Men verplicht de Waalse producenten er
immers toe certificaten te kopen toegekend op
basis van groene stroom die uitsluitend in Wallonië
werd geproduceerd.
Op basis van een simulatie voer ik, ter attentie van
de verdedigers van de gemeentebelangen, een
aantal cijfers aan, waarvan ik hoop dat ze niet
zullen worden bewaarheid. Ik schat het
inkomstenverlies van de Belgische gemeenten van
het hele grondgebied in 2008, in vergelijking met de
toestand in 2002, in het slechtste geval, op tussen
500 en 750 miljoen euro.
Les communes ont été traumatisées par la réforme
des polices. Les pertes financières pour les
communes seront catastrophiques.
Septième réflexion. La sortie du nucléaire entraîne
une diminution de notre production d'électricité. Si
nous rajoutons à cela le prix de l'énergie éolienne,
cela nous rend dépendants de la production
étrangère. Pour conclure, je dirai que
consommateurs, entreprises et communes sont
sacrifiés tandis que le pouvoir est impuissant.
Comment trouver une issue?
De politiehervorming was voor de gemeenten een
traumatiserende ervaring. Het financieel verlies zal
voor de gemeenten catastrofaal zijn.
Zevende bedenking. De nucleaire uitstap zal tot
een daling van onze elektriciteitsproductie leiden.
Indien men dan nog de prijs van windenergie in
beschouwing neemt staat vast dat wij afhankelijk
zullen worden van de buitenlandse productie. Tot
slot denk ik dat de consumenten, de
ondernemingen en de gemeenten hiervan het
slachtoffer zullen worden, terwijl de overheid
machteloos staat. Hoe kan een uitweg worden
gevonden?
05.04 Pierre Lano (VLD): L'ouverture du marché
de l'électricité devait se traduire par une
augmentation de la compétitivité et par une
réduction des frais au profit du consommateur.
C'est toutefois ce que l'on avait fait miroiter lors de
l'élaboration de la loi. Depuis lors, il apparaît
clairement que ces objectifs ne seront pas atteints.
A l'époque, j'ai discuté de cette question des
heures durant avec le secrétaire d'Etat Deleuze et
j'avais alors prévu la plupart des problèmes que
nous rencontrons aujourd'hui.
Néanmoins, les lois adoptées doivent être
respectées : se plaindre maintenant des problèmes
rencontrés par les communes et les
intercommunales n'aurait guère de sens. Le même
raisonnement s'applique à la sortie du nucléaire :
05.04 Pierre Lano (VLD): De opening van de
elektriciteitsmarkt zou resulteren in een grotere
competitiviteit en lagere kosten voor de gebruikers,
zo werd ons bij de totstandkoming van de wet
voorgespiegeld. Het is intussen duidelijk dat deze
doelstellingen niet worden bereikt. Uren heb ik met
staatssecretaris Deleuze indertijd over dit alles
gediscussieerd en de meeste problemen van
vandaag heb ik toen voorspeld.
Goedgekeurde wetten moeten echter worden
nageleefd: het heeft weinig zin om nu te komen
klagen over de problemen die de gemeenten en
intercommunales ondervinden. Hetzelfde geldt voor
de uitstap uit de nucleaire energie: ik heb er bij de
totstandkoming van de wet voor geijverd om het
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
11
lors de la préparation de la loi, je me suis démené
pour faire remplacer la notion de "force majeure"
par celle de "nécessité" mais nul n'a voulu
m'entendre. Je me réjouis d'avoir visiblement
trouvé aujourd'hui un allié en la personne de M.
Eerdekens.
woord `overmacht' te vervangen door `noodzaak',
maar ving toen bot. Ik ben blij dat ik in de heer
Eerdekens nu blijkbaar een bondgenoot heb
gevonden.
05.05 Fientje Moerman, ministre (en français): En
ce qui concerne les tarifs des clients captifs, j'ai
demandé à la CREG de fixer un nouveau tarif. Pour
rappel, le comité de contrôle de l'électricité et du
gaz a proposé une mesure en vue de favoriser les
clients à revenus modestes ou précaires. En outre,
le coût n'est qu'un des éléments dans la fixation du
prix.
Il est également difficile de comparer avec les prix
pratiqués dans le passé, car les factures étaient
alors peu détaillées.
Le gouvernement a décidé la création d'un groupe
de travail pour comparer les prix en Belgique et
ceux des pays limitrophes mais aussi les taxes et
redevances fédérales sur le réseau de transport.
J'attends les résultats de ce groupe.
05.05 Minister Fientje Moerman (Frans): Wat de
tarieven voor de gebonden afnemers betreft, heb ik
de CREG gevraagd een nieuw tarief vast te stellen.
Ik herinner eraan dat het Controlecomité voor de
elektriciteit en het gas een maatregel had
voorgesteld ten voordele van de cliënten met een
bescheiden of zeer laag inkomen. Bovendien zijn
de kosten maar één van de elementen in de
vaststelling van de prijs.
Het is eveneens moeilijk om te vergelijken met de
prijzen uit het verleden, omdat de facturen toen
weinig gedetailleerd waren.
De regering heeft beslist een werkgroep op te
richten die de prijzen in ons land zal vergelijken met
die in de omringende landen. Zij zal tevens een
vergelijking maken van de federale taksen en
heffingen op het transmissienet. Ik wacht op de
resultaten van de werkzaamheden van die
werkgroep.
Un plafonnement des prix est contradictoire avec la
libéralisation du marché et aurait des effets pervers.
Si les investissements ne sont pas garantis par un
juste retour et se révèlent insuffisants, il la capacité
ne sera pas suffisante, on l'a vu en Californie.
En matière de règles de concurrence, en fonction
des résultats de l'étude réalisée par la CREG, le
gouvernement déterminera les modalités de mise
aux enchères de capacités virtuelles de production.
Je n'ai pas saisi le corps des rapporteurs institué
auprès du service de la concurrence afin qu'ils
examinent s'il y a abus de position dominante dans
le chef d'Electrabel, car les éléments sont
insuffisants.
On peut certes, Monsieur Bellot, observer une
consolidation au sein des producteurs, mais
auparavant, les entreprises belges n'avaient pas le
choix de leur fournisseur.
La rentabilité d'un marché libéralisé ne sera
effective que s'il y a suffisamment de producteurs.
L'évolution est lente. C'est aussi le cas dans les
autres pays européens.
Même si le marché s'ouvre de plus en plus au
Een begrenzing van de prijzen druist in tegen de
vrijmaking van de markt en zou nadelige gevolgen
kunnen hebben. Indien de investeringen niet
worden gewaarborgd door een billijke opbrengst en
indien zij onvoldoende blijken, zal de capaciteit
ontoereikend zijn. Dat hebben we in Californië
kunnen vaststellen.
Wat concurrentieregels betreft, zal de regering de
modaliteiten bepalen volgens dewelke virtuele
productie-eenheden kunnen worden geveild, en dit
in functie van de resultaten van de studie die de
CREG uitvoerde.
Vermits er onvoldoende elementen zijn, heb ik dit
dossier niet aanhangig gemaakt bij het korps van
verslaggevers van de Dienst voor de Mededinging
om te laten onderzoeken of Electrabel misbruik
maakt van een dominante positie.
Mijnheer Bellot, men kan inderdaad vaststellen dat
bepaalde producenten hun positie versterken, maar
voorheen konden de Belgische bedrijven hun
leverancier niet kiezen.
De vrijgemaakte markt zal slechts rendabel zijn
indien er voldoende producenten zijn. Dit is een
trage ontwikkeling, ook in de andere Europese
landen.
Zelfs indien de markt meer en meer wordt
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
12
producteurs étrangers, tous les problèmes ne sont
pas résolus. C'est pourquoi l'accord de
gouvernement prévoit, d'une part, d'augmenter la
liquidité du marché et, d'autre part, d'investir dans
les interconnexions, avec la France notamment.
opengesteld voor buitenlandse producenten, zijn
niet alle problemen opgelost. Daarom voorziet het
regeerakkoord, enerzijds, in een verhoging van de
liquiditeit van de markt en anderzijds, in meer
investeringen in de interconnecties, meer bepaald
met Frankrijk.
La concentration d'entreprises n'est pas
répréhensible en soi, mais les abus de position
dominante sont inacceptables. J'ai bien l'intention
de renforcer le rôle des organes de concurrence.
La Commission européenne peut entamer des
procédures, si elle estime que les règles
européennes sur la concurrence sont enfreintes.
Toute personne a la possibilité d'introduire une
plainte auprès de la Commission ou de mes
services.
La CREG a fait, dans le cadre de l'étude dont elle
avait été chargée sur la mise aux enchères de
capacités virtuelles de production, des propositions,
qui sont à l'analyse, mais devront être complétées,
notamment parce qu'elles ne prennent pas en
compte l'article 18,3° de la loi organisant le marché
de l'électricité. Je compte demander l'avis de la
commission sur ce point.
Le modèle sera inspiré du modèle français et
consistera en tranches probablement de 1.000
mégawatts à répartir entre des adjudicataires. Le
nombre de ceux-ci et les volumes maximaux seront
à définir.
De concentratie van ondernemingen is op zich niet
laakbaar, maar wel de misbruiken van een
dominerende positie. Ik ben van plan om de rol van
de mededingingsorganen te versterken. De
Europese Commissie kan een procedure instellen
indien ze acht dat de Europese mededigingsregels
geschonden worden. Eenieder kan een klacht bij
de Commissie of mijn diensten indienen.
In het kader van de studie over de veiling van
virtuele productiecapaciteiten waarmee zij belast
werd, heeft de CREG voorstellen gedaan die
momenteel onderzocht worden, maar nog
aangevuld zullen moeten worden, onder meer
omdat ze geen rekening houden met artikel 18,3°
van de wet betreffende de organisatie van de
elektriciteitsmarkt. Ik zal het advies van de
commissie daaromtrent vragen.
Het model zal naar Frans voorbeeld worden
uitgewerkt en zal bestaan uit schijven van
vermoedelijk 1000 megawatt te verdelen onder de
opdrachtnemers. Het aantal ervan en de maximale
volumes moeten nog vastgesteld worden.
L'exemple français devra être modifié en fonction
des défauts qui seront constatés.
Un avis a été demandé à la CREG sur le plan de
renforcement du réseau introduit par le
gestionnaire, notamment à la lumière des
interconnexions avec le réseau français, point qui
devra recevoir toute la priorité qu'il mérite. Je
rencontrerai mes homologues des pays voisins et
des marchés d'électricité, dont les interconnexions
sont un aspect important.
Divers paramètres techniques sont à prendre en
compte, et il y a des difficultés d'obtention des
permis pour des lignes nouvelles. Il faudra
améliorer la concertation avec toutes les autorités
compétentes.
Le timing dépendra pour beaucoup des projets
retenus dans le plan de développement.
L'accord de gouvernement prévoit l'augmentation
de la liquidité du marché. De plus, j'ai demandé
l'avis de la CREG sur la création d'une bourse de
Het Franse voorbeeld zal afhankelijk van de
vastgestelde gebreken moeten gewijzigd worden.
De CREG werd om een advies verzocht over het
plan tot versterking van het netwerk dat door de
beheerder werd ingediend, met name in het licht
van de interconnecties met het Franse netwerk,
een kwestie die met de nodige prioriteit zal moeten
worden behandeld. Ik zal een ontmoeting hebben
met mijn collega's van onze buurlanden en van de
elektriciteitsmarkten waarvan de interconnecties
een belangrijk aspect vormen.
Verschillende technische parameters moeten in
aanmerking komen. Er zijn bovendien problemen
met het verkrijgen van de vergunningen voor de
nieuwe lijnen. Het overleg met alle bevoegde
overheden moet worden verbeterd.
De timing zal in grote mate van de in aanmerking
genomen projecten van het ontwikkelingsplan
afhangen.
Het regeerakkoord voorziet in de toename van de
marktsliquiditeit. Ik heb overigens advies gevraagd
aan de CREG over de oprichting van een
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
13
l'électricité en Belgique.
elektriciteitsbeurs in België.
Pour ce qui est des prix pour l'industrie, on constate
une tendance au sein de l'Union européenne à une
augmentation du prix de l'électricité due à
l'augmentation du prix du gaz naturel dans les
centrales et à la loi de l'offre et de la demande.
Le niveau de tarification doit assurer une
rémunération équitable du capital et le
développement du réseau.
Un groupe de travail opérera une comparaison
avec les prix dans les pays limitrophes. La Belgique
semble occuper une place médiane.
Pour cette raison on va examiner les aspects de
prix et de redevance. On va voir s'il n'y a pas lieu
de mettre un plafonnement par rapport aux grands
consommateurs. Le prix de l'électricité constitue un
handicap pour les grandes entreprises. J'ai pris des
dispositions pour établir un tel plafonnement qui est
présent en France et aux Pays-Bas. Mais je dois
vous dire que dans l'établissement auquel vous
faites référence il n'y a pas d'accord. On ne peut se
plaindre du prix des clients industriels et réclamer
qu'avant de plafonner on étudie la question.
Wat de elektriciteitsprijs voor de industrie betreft
stelt men binnen de Europese Unie een tendens tot
een prijsverhoging vast, te wijten aan de stijging
van de prijs van aardgas in de centrales en ook aan
het mechanisme van vraag en aanbod.
De tarifering moet een juiste beloning van het
kapitaal en de ontwikkeling van het net
waarborgen.
Een werkgroep zal een vergelijking maken met de
prijzen in de buurlanden. België schijnt zo ongeveer
midden in het peloton te zitten.
De aspecten prijs en vaste vergoeding zullen
daarom onderzocht worden. Er zal worden
nagegaan of er geen plafond moet worden
ingevoerd ten opzichte van de grote verbruikers. De
elektriciteitsprijs is een handicap voor de grote
ondernemingen. Ik heb maatregelen genomen om
een dergelijk plafond, dat reeds in Frankrijk en
Nederland toegepast wordt, in te voeren. Maar ik
moet hier wel aan toevoegen dat er binnen de
instelling waar u naar verwijst geen akkoord
bestaat. Men kan niet klagen over de prijs voor de
industriële klanten en vragen dat men het probleem
onderzoekt vooraleer een plafond in te voeren.
De nombreuses entreprises (Arcelor entre autres,
mais il y a aussi des exemples au Nord du pays). Et
les grands clients industriels commencent à avoir
des problèmes. Mais ne sommes-nous pas aussi
responsables ?
J'en reviens maintenant à l'histoire d'ELIA et de la
compensation des communes pour leurs pertes à
cause de la libéralisation. On a choisi d'organiser
cette compensation via une redevance sur
l'électricité. En général, ces redevances ont un lien
avec avec la production de l'électricité. Mais je ne
souhaite pas que l'on fasse payer ceux qui ne
payaient pas avant, c'est-à-dire les grandes
entreprises, raccordées sur le réseau de
transportute tension). Il faut compenser les
communes, mais il faut également faire baisser le
prix de l'énergie. On n'a donc pas intérêt à imposer
des charges supplémentaires à ces entreprises.
Dans l'accord conclu au sein du Comité de
concertation fin septembre, nous avons inscrit et
c'est positif que la contribution des grands clients
serait limitée.
Heel wat bedrijven en belangrijke industriële
klanten (waaronder Arcelor, maar er zijn ook
Vlaamse voorbeelden) beginnen moeilijkheden te
ondervinden. Maar zijn wij daar niet mee
verantwoordelijk voor ?
Ik kom terug op de lotgevallen van Elia en de vraag
hoe de gemeenten gecompenseerd dienen te
worden voor de verliezen die zij lijden als gevolg
van de vrijmaking. Wij hebben ervoor geopteerd
deze compensatie te organiseren via een heffing op
de elektriciteit. Over het algemeen houden deze
bijdragen verband met de elektriciteitsproductie. Ik
wil echter niet dat men diegenen doet betalen die
voorheen niet betaalden, d. w. z. de grote
bedrijven, die aangesloten zijn op het
transmissienet (hoogspanning). Men dient de
gemeenten te compenseren maar men dient ook de
energieprijs te doen dalen. Men heeft er dus geen
baat bij de bedrijven bijkomende lasten op te
leggen. In het akkoord dat eind september binnen
het Overlegcomité werd bereikt, hebben wij
bepaald en dat is positief dat de bijdrage van de
belangrijke klanten zou worden beperkt.
On se dirigerait vers un maximum d'une
consommation d'un gigawatt. Pour toute
consommation supérieure, il n'y aurait plus de
Men zou in de richting gaan van een
maximumverbruik van één gigawatt. Boven dat
verbruik zouden er geen bijdragen meer moeten
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
14
contributions.
En ce qui concerne les certificats verts, vous avez
raison. Mais je pense que le gouvernement wallon
a pris la mesure pour plafonner. J'essaie de faire la
même chose au niveau fédéral. Il faut plafonner les
contributions des grandes entreprises. Les
certificats verts représentent une très bonne idée.
Mais c'est comme pour la sécurité sur la route : on
ne peut pas imposer de lourdes amendes à ceux
qui n'empruntent pas les passages pour piétons et
en même temps supprimer la majorité de ces
passages. De même, on n'a pas suffisamment
d'énergie disponible. De plus les certificats
flamands ne sont pas échangeables avec les
wallons, et on ne peut acheter à l'étranger.
Je ne suis plus expert en concurrence, mais ce
problème est à étudier car il y a peut-être là un
problème de libre circulation.
worden betaald.
U hebt gelijk wat de groene certificaten betreft. Ik
denk evenwel dat de Waalse regering een
maatregel tot plafonnering heeft genomen. Ik
probeer dat ook te doen op federaal niveau. De
bijdragen van de grote ondernemingen moeten
begrensd worden. De groene certificaten zijn een
heel goed idee. Maar het is zoals met de
verkeersveiligheid: het kan niet dat men zware
boetes oplegt aan de mensen die de zebrapaden
niet gebruiken en tegelijkertijd de zebrapaden
afschaft. Dat geldt ook voor energie: er is er niet
genoeg beschikbaar. Bovendien kunnen de
Vlaamse certificaten niet tegen Waalse worden
geruild en kunnen er geen certificaten in het
buitenland worden gekocht. Ik ben geen expert
meer op het vlak van de mededinging maar die
kwestie moet onderzocht worden want er kan een
probleem rijzen met betrekking tot het vrij verkeer.
(En néerlandais) J'ai pris acte de la bonne entente
intellectuelle qui régnait entre M. Lano et mon
prédécesseur et j'espère que nous pourrons
poursuivre dans la même optique.
(Nederlands) Ik heb akte genomen van de goede
intellectuele relatie die de heer Lano had met mijn
voorganger en ik hoop deze te kunnen voortzetten.
05.06 Muriel Gerkens (ECOLO): Merci pour cette
réponse complète. Une date limite est-elle prévue
pour formuler les conclusions à partir de l'avis
demandé à la CREG concernant les modifications
tarifaires ?
Par ailleurs, je ne comprends pas pourquoi il n'y a
pas d'étude sur la position dominante d'Electrabel.
On navigue dans un mythe de la libéralisation, mais
la présence monopolistique sur le terrain laisse à
penser qu'il y a un abus de position dominante.
Autre élément : vous signalez que le gouvernement
limite la participation dans les achats de certificats
verts. Il est vrai que la production est trop limitée, et
il faudrait revoir le cadre de la concrétisation de
cette mesure qui s'inscrit dans les obligations
européennes et mondiales. De même je suis
d'accord avec le plafonnement en ce qui concerne
les réseaux de transports.
Je m'inquiète également des comparaisons de prix
avec les pays voisins. C'est intéressant mais les
modes de calculs diffèrent. Vous avez dit M.
Eerdekens que la sortie du nucléaire augmenterait
les coûts.
05.06 Muriel Gerkens (ECOLO): Ik dank u voor
dit volledig antwoord. Is er een uiterste datum
vastgesteld voor het formuleren van de besluiten
uitgaande van het aan de CREG gevraagd advies
met betrekking tot de wijziging van de tarieven?
Voorts begrijp ik niet waarom er geen studie werd
verricht over de dominante positie van Electrabel.
Men schermt met de mythe van de liberalisering,
maar het monopolie dat in de praktijk bestaat wekt
de indruk dat er sprake is van misbruik van een
dominante positie.
Ander element : u wijst erop dat de regering de
participatie in de aankoop van groene
stroomcertificaten beperkt. Het klopt dat de
productie te beperkt is, en het kader voor de
concrete invulling van die maatregel, die kadert in
de Europese en mondiale verplichtingen, moet
worden herzien. Tevens ben ik het eens met de
plafonnering wat de transmissienetten betreft.
Ik maak mij ook zorgen over de prijsvergelijkingen
met de buurlanden. Dat is interessant, maar de
berekeningswijzen verschillen. De heer Eerdekens
heeft gezegd dat de uitstap uit de kernenergie de
kosten de hoogte in zal jagen.
05.07 Claude Eerdekens (PS): Je n'ai jamais dit
cela.
05.07 Claude Eerdekens (PS): Dat heb ik nooit
gezegd.
05.08 Muriel Gerkens (ECOLO): C'est tout
comme. Nous avons eu le prix de l'électricité
quasiment le plus élevé qui puisse exister alors que
05.08 Muriel Gerkens (ECOLO): Het geleek er
toch sterk op. Wij hadden bijna de hoogst mogelijke
elektriciteitsprijzen, terwijl wij over de zogenaamd
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
15
nous avions le mode de production dit le moins
cher et que les centrales nucléaires étaient déjà
amorties, depuis pas mal d'années. Je pense donc
vraiment qu'il y a une pratique de prix qui ne
correspond pas à la réalité.
goedkoopste productiewijze beschikten en de
kerncentrales al jaren waren afgeschreven. Ik denk
dus echt dat het prijzenbeleid niet met de
werkelijkheid overeenstemt.
Si l'on peut avoir les prix les plus bas, ce sera tant
mieux pour les clients. Je regrette qu'on n'utilise
pas la commission du Conseil de la concurrence.
En ce qui concerne le système des compensations,
j'ai du mal à cerner vos inquiétudes. J'ai le
sentiment que le système de compensations est
efficace, mais on répare le fonctionnement via des
dividendes perçus ce qui n'est pas tenable. Mais
j'ai cru comprendre que les communes s'étaient
arrangées pour ne rien perdre.
Als men de laagste prijzen kan hebben, dan is dat
des te beter voor de cliënten. Ik betreur dat men
geen beroep doet op de commissie van de Raad
voor de Mededinging. Wat de compensatieregeling
betreft, begrijp ik uw ongerustheid niet goed. Ik heb
het gevoel dat de compensatieregeling doeltreffend
is, maar men herstelt de werking via geïnde
dividenden, wat niet houdbaar is. Maar ik heb
menen te begrijpen dat de gemeenten de nodige
maatregelen hebben getroffen om geen verlies te
lijden.
05.09 Fientje Moerman, ministre (en français): La
situation des communes est fort différente selon
qu'on se trouve en Flandre, en Wallonie ou à
Bruxelles. La libéralisation est, en effet,
actuellement plus poussée dans le Nord du pays.
Dans le Sud, on a instauré une taxe de voirie, mais
il conviendra d'examiner les effets de la
libéralisation en 2007.
05.09 Minister Fientje Moerman (Frans): De
situatie van de gemeenten is sterk verschillend
naargelang zij in Vlaanderen, Wallonië of Brussel
gelegen zijn. De liberalisering is momenteel
inderdaad sterker doorgedreven in het noorden van
het land. In het zuiden des lands heeft men een
wegenbelasting ingesteld, maar de gevolgen van
de liberalisering zullen in 2007 moeten worden
onderzocht.
05.10 Muriel Gerkens (ECOLO): Comment
expliquer une augmentation à ce point importante
des prix en Europe, à la suite de la libéralisation ?
05.10 Muriel Gerkens (ECOLO): Hoe verklaart u
dat de prijzen in Europa zo sterk zijn gestegen na
de liberalisering?
05.11 François Bellot (MR): Je salue la
constitution d'un groupe de travail chargé de se
pencher sur les écarts de tarifs. Pourquoi ne
pourrait-on pas prévoir une limitation des moyens
de production détenus par les entreprises, comme
c'est le cas dans le secteur brassicole ? Si ce n'est
pas fait, d'autres producteurs pourront difficilement
émerger.
Auparavant, 28% des tarifs de l'électricité étaient
ristournés aux communes. Va-t-on désormais les
déduire de la facture des clients, ce qui engendrera
de gros problèmes pour les finances communales ?
On veut aider les grosses entreprises qui doivent
faire face à la concurrence mondiale mais les
petites PME doivent elles aussi affronter cette
concurrence.
Enfin, je rappelle qu'il existait jadis dans notre pays
neuf petites régies d'électricité. L'une d'entre elles
se trouvait dans ma commune et offrait 37% de
rentabilité soit des revenus supplémentaires pour
les caisses communales. Ces régies ont dû se
suicider à la suite de l'adoption de la loi, ce qui a
engendré des problèmes insurmontables pour les
communes.
05.11 François Bellot (MR): Ik sta achter de
oprichting van een werkgroep die ermee wordt
belast zich over de discrepantie tussen de tarieven
te buigen. Waarom kunnen we geen beperking
opleggen aan de productiemiddelen van de
ondernemingen, zoals het geval is in de
brouwerijsector? Als dat niet wordt gedaan, kunnen
er moeilijk nieuwe producenten komen.
Vroeger werd 28 % van de elektriciteitstarieven aan
de gemeenten terugbetaald. Zal dit voortaan van de
factuur van de klanten worden afgetrokken, wat de
gemeentelijke financiën in ernstige moeilijkheden
zal brengen? Men wil de grote ondernemingen die
met de wereldwijde concurrentie te kampen hebben
helpen, maar de kleine KMO's moeten ook deze
concurrentie het hoofd bieden.
Tot slot herinner ik eraan dat ons land vroeger
negen kleine elektriciteitsmaatschappijen telde. Een
daarvan was in mijn gemeente gevestigd en had
een rendabiliteit van 37 %, wat een mooie
bijverdienste voor de gemeentekas betekende.
Toen de wet werd aangenomen moesten die
maatschappijen zichzelf de das omdoen, wat de
gemeenten voor onoverkomelijke problemen heeft
geplaatst.
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
16
Dans le secteur de l'électricité, l'ouverture du
marché a entraîné une concentration.
In de elektriciteitssector heeft de openstelling van
de markt voor centralisatie gezorgd.
05.12 Fientje Moerman, ministre (en français):
Les entreprises qui prenaient leur électricité
directement sur le réseau haute-tension
bénéficiaient de tarifs différents de ceux qui étaient
imposés aux clients desservis par le réseau de
distribution. Elles n'ont donc pas contribué de la
même manière aux finances communales. Si on les
place sous le même régime, elles devront payer
une taxe nouvelle pour elles.
Par ailleurs, les communes ne recevront pas moins
d'argent car leurs anciens dividendes sont
répercutés sur le total. A terme, il faudra aider les
communes car, si on lie la redevance à la
consommation, on n'assistera pas à une
augmentation étant donné qu'à l'avenir, la
consommation risque fort de diminuer.
05.12 Minister Fientje Moerman (Frans) De
bedrijven die hun elektriciteit rechtstreeks van het
hoogspanningsnet afnamen genoten andere
tarieven dan deze die opgelegd werden aan de
klanten die hun stroom kregen via het distributienet.
Zij droegen dus niet op dezelfde manier bij tot de
gemeentefinanciën. Als ze in hetzelfde stelsel
worden ondergebracht zullen ze een voor hen
nieuwe bijdrage moeten betalen.
Bovendien zullen de gemeenten niet minder geld
ontvangen want hun vroegere dividenden worden
op het totaal verhaald. Op termijn zal men de
gemeenten moeten ondersteunen: als men de
heffing aan het verbruik koppelt zal dit niet leiden
tot een verhoging van de inkomsten omdat de kans
groot is dat het verbruik in de toekomst zal dalen.
05.13 Claude Eerdekens (PS): Je partage votre
avis au sujet des certificats verts.
Les communes subissent la situation. D'ici 2008,
leurs pertes cumulées risquent fort de s'élever à 20
ou 30 milliards.
J'attire par ailleurs votre attention sur la situation
historique de la Belgique. Électrabel était le
fournisseur exclusif. Dans les intercommunales, on
a nommé du personnel d'Electrabel qu'il faudra
continuer à payer, même si le marché est libéralisé.
Des licenciements ont déjà eu lieu et auront encore
lieu. Nous devons donc faire face à un désastre
social.
La production d'électricité n'a plus d'avenir en
Belgique. Les entreprises s'installeront de
préférence dans des pays où elles ne devront pas
subir des contraintes environnementales
coûteuses.
Enfin, les communes ont consacré d'énormes
investissements dans le réseau de distribution.
Aujourd'hui, elles n'ont plus d'intérêt à entretenir ce
réseau puisqu'elles ne perçoivent plus de
dividendes. Qui l'entretiendra ? À long terme, la
qualité risque de baisser fortement et les
consommateurs devront subir de fréquentes
coupures de courant.
Aujourd'hui la seule possibilité intelligente pour les
communes consiste à vendre leur réseau dès que
possible.
05.13 Claude Eerdekens (PS): Ik deel uw mening
inzake de groene certificaten.
De gemeenten ondergaan de situatie. Tegen 2008
kunnen hun gecumuleerde verliezen wel eens
oplopen tot 20 of 30 miljard.
Daarnaast wil ik uw aandacht vestigen op de
historische situatie van België. Electrabel had een
monopoliepositie. In de intercommunales werd er
personeel van Electrabel benoemd dat men zal
moeten blijven betalen, ook na de vrijmaking van
de markt. Er zijn reeds ontslagen gevallen en er
zullen er nog volgen. Wij zullen dus met een sociaal
drama geconfronteerd worden.
Voor de elektriciteitsproductie is er in België geen
toekomst weggelegd. De ondernemingen zullen
zich bij voorkeur vestigen in landen waar ze niet
onderworpen zijn aan dure milieuverplichtingen.
Tot slot, de gemeenten hebben zwaar in het
distributienet geïnvesteerd. Vandaag hebben ze er
geen belang meer bij om dit net te onderhouden
vermits ze geen dividenden meer ontvangen. Wie
zal instaan voor het onderhoud? Op lange termijn
kan de kwaliteit dalen en zullen de gebruikers vaak
te maken krijgen met stroomonderbrekingen.
De gemeenten doen er nu verstandig aan hun net
zo snel mogelijk te verkopen.
05.14 Pierre Lano (VLD): Après la guerre, mon
père a créé une intercommunale en Flandre
05.14 Pierre Lano (VLD): Mijn vader heeft na de
oorlog een intercommunale gesticht in West-
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
17
occidentale pour faire contre-poids à Electrabel. Je
constate avec étonnement que les personnes qui
jugent aujourd'hui la position d'Electrabel
problématique sont celles que j'ai pu rencontrer
pendant des années lors de fêtes organisées par
cette même société sans qu'elles n'évoquent
jamais de tels problèmes.
Vlaanderen om Electrabel wat tegenwicht te
bieden. Het is opmerkelijk dat ik degenen die nu
problemen zeggen te hebben met de positie van
Electrabel, jarenlang op feestjes van Electrabel heb
ontmoet zonder dat zij het over die problemen
hadden.
05.15 Fientje Moerman, ministre (en français): Je
spécifie à l'intention de Mme Gerkens que la
CREG dispose de 40 jours francs pour déposer son
avis.
05.15 Minister Fientje Moerman (Frans): Ik wijs er
mevrouw Gerkens op dat de CREG over 40
kalenderdagen beschikt om een advies uit te
brengen.
05.16 Muriel Gerkens (ECOLO): Je vais déposer
une motion qui portera uniquement sur la demande
d'étude au niveau du Conseil de la concurrence. A
la fois les éléments donnés dans ma réplique, ceux
apportés par les pratiques que M. Eerdekens
dénonce et par l'intervention de M. Lano montrent
que c'est une mesure intéressante à prendre.
05.16 Muriel Gerkens (ECOLO):Ik zal een motie
indienen die enkel betrekking heeft op een verzoek
om een studie op het niveau van de Raad voor de
mededinging. Uit de elementen die werden
aangereikt in mijn repliek, de praktijk aangeklaagd
door de heer Eerdekens en het betoog van de heer
Lano blijkt dat het hier om een interessante
maatregel gaat.
Motions
Moties
En conclusion de cette discussion les motions
suivantes ont été déposées.
Tot besluit van deze bespreking werden volgende
moties ingediend.
Une motion de recommandation a été déposée par
Mme Muriel Gerkens et est libellée comme suit:
"La Chambre,
ayant entendu l'interpellation de Mme Muriel
Gerkens
et la réponse de la ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la Politique
scientifique,
recommande au gouvernement
de saisir le corps des rapporteurs du service de la
concurrence afin de vérifier s'il n'y a pas abus de
position dominante de la part d'Electrabel."
Een motie van aanbeveling werd ingediend door
mevrouw Muriel Gerkens en luidt als volgt:
"De Kamer,
gehoord de interpellatie van mevrouw Muriel
Gerkens
en het antwoord van de minister van Economie,
Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid,
beveelt de regering aan
die kwestie voor te leggen aan het korps van
verslaggevers van de Dienst voor de Mededinging
teneinde na te gaan of Electrabel geen misbruik
van haar dominante positie heeft gemaakt."
Une motion pure et simple a été déposée par
Mmes Anne Barzin et Karine Lalieux et par MM.
François Bellot et Claude Eerdekens.
Een eenvoudige motie werd ingediend door de
dames Anne Barzin en Karine Lalieux en door de
heren François Bellot en Claude Eerdekens.
Le vote sur les motions aura lieu ultérieurement. La
discussion est close.
Over de moties zal later worden gestemd. De
bespreking is gesloten.
Présidente: Dalila Douifi.
Voorzitter: Dalila Douifi.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
06 Question de M. Pierre-Yves Jeholet à la
ministre de l'Economie, de l'Energie, du
Commerce extérieur et de la Politique
scientifique sur "l'ouverture du Bureau de
tarification automobile" (n° 530)
06 Vraag van de heer Pierre-Yves Jeholet aan de
minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid over "de opening
van het Tariferingsbureau voor
autoverzekeringen" (nr. 530)
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
18
06.01 Pierre-Yves Jeholet (MR): Avant même
l'ouverture du Bureau de tarification automobile,
des critiques ont porté sur le niveau élevé des
primes que celui-ci proposait. Un des principaux
supporters de la proposition de loi, Test-Achats, a
refusé d'y siéger pour ne pas cautionner un
système qu'elle considère comme défavorable au
consommateur. Test-Achats découvre que la
couverture des mauvais risques est coûteuse et
propose de réformer un système qui n'a pas encore
fonctionné. Ces coûts serait de l'ordre de 1000
euros pour un jeune conducteur
; après un
accident, 1500 euros, et après plusieurs accidents,
2700 euros.Tout d'abord, le tarif ne risque-t-il pas
de provoquer une augmentation des primes ?
Ensuite, cette loi pourra-t-elle atteindre son objectif,
c'est-à-dire lutter contre la non-assurance
En outre, la ministre plaide pour une auto-
régulation du marché en ce qui concerne les jeunes
conducteurs ; mais est-ce réaliste, alors que la
charge des sinistres par rapport aux recettes est
passée de 72% en 1996 à 83% en 2000, et que les
jeunes sont responsables de près de 250% de
sinistres de plus que la moyenne nationale? La
sécurité routière doit être maintenue. Il faut donc
imposer une prime aux jeunes conducteurs sans
passer par le Bureau. Il s'avère notamment que les
jeunes disposent parfois de véhicules puissants : il
faudrait donc prévoir des incitants favorisant
l'acquisition de véhicules moins puissants.
Que pense la ministre de ces suggestions ?
Quelles sont les autres pistes explorées ?
06.01 Pierre-Yves Jeholet (MR): Nog voor de
opening van het Tarificatiebureau voor auto's rees
er kritiek op de hoge premies die het voorstelde.
Eén van de voornaamste pleitbezorgers van het
wetsvoorstel, Test-Aankoop, weigerde zitting te
nemen in het Bureau, uit vrees een systeem te
ondersteunen dat het als ongunstig voor de
verbruiker beschouwt. Test-Aankoop ontdekt dat de
dekking van de slechte risico's een dure zaak is en
stelt voor het systeem aan te passen nog vóór het
in werking is getreden. De kosten zouden 1.000
euro belopen voor een jonge bestuurder ; na een
ongeval, 1.500 euro ; na verschillende ongevallen,
2.700 euro. Zal het tarief geen aanleiding geven tot
een stijging van de premies ?
Zal deze wet haar doel kunnen bereiken, d. w. z. de
strijd aanbinden tegen het onverzekerd rijden ?
Wat de jonge bestuurders betreft, pleit de minister
bovendien voor een zelfregulerende markt ; is dit
echter realistisch wanneer de schadelast in
verhouding tot de inkomsten van 72% in 1996 tot
83% in 2000 is toegenomen en de jongeren
verantwoordelijk zijn voor bijna 250 % meer
schadegevallen dan het nationale gemiddelde ? De
verkeersveiligheid dient te worden behouden. Men
dient de jonge bestuurders dus een premie op te
leggen zonder via het Bureau te gaan. Vaak rijden
jongeren namelijk met snelle wagens: men zal dus
middelen dienen uit te denken die hen ertoe
aanzetten, wagens met minder pk te kopen.
Wat vindt de minister van deze voorstellen ? Welke
andere mogelijkheden worden er overwogen ?
06.02 Fientje Moerman, ministre (en français): Je
rappelle que le Bureau a été créé par la loi du 2
août 2002 pour lutter contre la non-assurance, et
qu'il y a en Belgique plus de 100.000 véhicules
dans ce cas. La charge des sinistre causés par
ceux-ci est supporté par le fonds commun de
garantie c'est-à-dire par l'ensemble des assureurs
automobiles opérant en Belgique. Mais ceux-ci ne
perçoivent pourtant pas une prime correspondante.
A terme, la charge des sinistres se répercute donc
sur les assurés. En conséquence, la prime de
l'automobiliste qui respecte la loi et contracte une
assurance augmentera. Les victimes des voitures
non assurées sont aussi indemnisées par le fonds
commun, mais pour les dommages matériels, la
franchise s'élève à 247,89 euros l'équivalent de
10.000 BEF. Les dommages corporels sont
intégralement indemnisés mais la procédure se
révèle longue.
06.02 Minister Fientje Moerman (Frans): Ik
herinner eraan dat het Bureau bij de wet van 2
augustus 2002 werd opgericht teneinde het rijden
zonder verzekering tegen te gaan. België telt meer
dan 100.000 onverzekerde voertuigen. De kosten
van de door onverzekerde chauffeurs veroorzaakte
schade worden gedragen door het
gemeenschappelijk waarborgfonds, en dus door
alle automobielverzekeraars die in België actief zijn.
Die verzekeringsmaatschappijen innen echter geen
premies die navenant zijn. Op termijn worden die
kosten dus aan de verzekerde chauffeurs
doorberekend. Bijgevolg zullen de premies van de
automobilisten die de wet naleven en een
verzekering sluiten, duurder worden. De
slachtoffers van de onverzekerde chauffeurs
worden ook door het gemeenschappelijk fonds
vergoed, maar dan wel voor de materiële schade,
waarbij het eigen risico 247,89 euro bedraagt, wat
overeenkomt met 10.000 BEF. Lichamelijke schade
wordt integraal vergoed, maar de procedures
slepen lang aan.
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
19
Il faut donc soutenir la création de ce Bureau, afin
de réduire le nombre d'automobilistes non assurés.
Les principales raisons pour lesquelles un assureur
refuse de couvrir un automobiliste sont les
suivantes: un grand nombre d'accidents, un retard
de paiement, des fraudes, etc.
La loi prévoit qu'une demande peut-être introduite,
dès que trois compagnies d'assurance ont refusé
leur service. Une prime cinq fois supérieure à la
prime minimum proposée pour le même véhicule,
ou une franchise trois fois supérieure à la prime la
plus basse pour le même véhicule, est assimilée à
un refus. Ce Bureau n'interviendra donc que si
l'automobilistes ne trouve pas d'assurance à un prix
raisonnable.
Men moet de oprichting van dat Bureau dus
steunen teneinde het aantal onverzekerde
chauffeurs terug te dringen.
Verzekeringsmaatschappijen weigeren vooral
chauffeurs te verzekeren die een groot aantal
ongevallen achter de rug hebben, niet tijdig hun
premies betalen of fraude plegen, enz.
De wet bepaalt dat een aanvraag kan worden
ingediend zodra drie verzekeringsmaatschappijen
een verzekering hebben geweigerd. Het
aanrekenen van een premie die vijf maal hoger ligt
dan de voor datzelfde voertuig voorgestelde
minimumpremie of een eigen risico dat drie maal
hoger ligt dan de laagste premie voor datzelfde
voertuig wordt gelijkgesteld met een weigering. Het
Bureau komt dus pas in actie wanneer de
automobilist geen verzekering vindt tegen een
redelijke prijs.
Ce système n'est pas défavorable au
consommateur. L'objectif du législateur est de
garantir aux mauvais risques une assurance, et ce
au bénéfice de tous les usagers de la route.
Ce Bureau n'a pas vocation à s'occuper des
jeunes débutants qui n'ont pas de passé en matière
de sinistres ou qui représentent un risque normal. Il
ne sera viable que s'il ne s'occupe que des
mauvais risques et ne tente pas de se substituer
aux compagnies d'assurance. En outre, il ne faut
pas mettre tous les jeunes dans le même sac.
En ce qui concerne l'auto-régulation, elle a
effectivement ma préférence. Mais si elle se révèle
impossible dans des délais raisonnables, des
interventions légales seront nécessaires. J'espère
cependant ne pas en arriver là.
Dit systeem is niet ongunstig voor de consument.
Het doel van de wetgever bestaat erin de
brokkenmakers een verzekering te waarborgen en
dit ten behoeve van alle weggebruikers.
Dit Tariferingsbureau is niet bedoeld om te zorgen
voor de jonge bestuurders die nooit een
schadegeval hebben gehad of die een normaal
risico vertegenwoordigen. Het zal enkel leefbaar
zijn als het zich uitsluitend met de zware
risicogevallen bezighoudt en niet probeert de plaats
van de verzekeringsmaatschappijen in te nemen.
Men kan alle jongeren bovendien niet over één kam
scheren. Ik geef inderdaad de voorkeur aan
zelfregulering. Maar als ze onmogelijk blijkt binnen
een redelijke termijn, zal er een regelgevend
optreden nodig zijn. Ik hoop echter niet zover te
hoevengaan.
06.03 Pierre-Yves Jeholet (MR): Je voudrais
seulement insister sur l'importance de pouvoir
évaluer le fonctionnement du Bureau. En ce qui
concerne le problème des incitants, je voudrais
qu'à l'occasion de vos concertations et de vos
contacts avec les responsables du bureau, et plus
généralement les compagnies d'assurance, vous
reveniez sur la nécessité de trouver des incitants
ou des parades vis-à-vis des jeunes qui roulent trop
souvent avec des véhicules d'une certaine
puissance, alors qu'ils n'ont pas nécessaire une
grand expérience de la conduite. C'est un élément
important qui est lié à la sécurité routière.
Je me suis rendu sur le site du ministère de
l'Economie où figure une rubrique relative aux
difficultés à s'assurer en responsabilité civile auto.
Dans ce site, une référence est faite au bureau et il
est mentionné que ce bureau n'est pas encore actif.
06.03 Pierre-Yves Jeholet (MR): Ik wil enkel
onderstrepen dat het belangrijk is om de werking
van dat Bureau te kunnen evalueren. Wat het
probleem van de incentives betreft, zou ik willen dat
u tijdens uw overleg en uw contacten met de
autoriteiten van dat Bureau, en meer in het
algemeen met de verzekeringsmaatschappijen, zou
wijzen op de noodzaak van het invoeren van
incentives of verweermiddelen ten aanzien van
jongeren die al te vaak rijden met voertuigen met
een zeker vermogen, terwijl zij niet altijd veel
rijervaring hebben. Dat is een belangrijk element
dat verband houdt met de verkeersveiligheid.
Ik heb de website van het ministerie van Economie
bezocht. Die site bevat een rubriek die handelt over
de moeilijkheden die men ondervindt om een
autoverzekering burgerlijke aansprakelijkheid te
sluiten. Op die site wordt naar het Bureau verwezen
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
20
en wordt er gesteld dat het nog niet actief is.
06.04 Fientje Moerman, ministre (en français): Ils
sont sans doute en retard. Je vais faire procéder à
une rectification en la matière.
06.04 Minister Fientje Moerman (Frans): Zij
kampen daar wellicht met enige vertraging. Ik zal
een en ander laten rechtzetten.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
Président: Pierre-Yves Jeholet.
Voorzitter: Pierre-Yves Jeholet.
07 Questions jointes de
- Mme Zoé Genot à la ministre de l'Economie, de
l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur "l'attitude de la
Belgique au Conseil des brevets sur le brevet
logiciel" (n° 568)
- Mme Anne-Marie Baeke à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur "la position du
gouvernement par rapport à la directive
concernant la brevetabilité des inventions mises
en oeuvre par ordinateur, approuvée par le
Parlement européen le 24 septembre dernier"
(n° 592)
07 Samengevoegde vragen van
- mevrouw Zoé Genot aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "de houding die België
in de Octrooiraad over softwarepatenten heeft
aangenomen" (nr. 568)
- mevrouw Anne-Marie Baeke aan de minister
van Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "het standpunt van de
regering met betrekking tot de richtlijn over de
octrooieerbaarheid van in computers
geïmplementeerde uitvindingen, die op
24 september jongstleden door het Europees
parlement werd aangenomen" (nr. 592)
07.01 Zoé Genot (ECOLO): Le Parlement
européen a voté, en septembre, un texte relatif à la
brevetabilité des logiciels informatiques. Il n'est pas
question de breveter les « trucs » qui interviennent
dans les inventions informatiques, ce qui
empêcherait tout développement, mais bien de
protéger le logiciel dans son ensemble.
07.01 Zoé Genot (ECOLO): Het Europees
Parlement heeft in september een tekst
goedgekeurd over de octrooieerbaarheid van
informaticasoftware. Er is geen sprake van een
octrooi te verlenen voor trucs die gebruikt worden
voor informatica-uitvindingen, en zo elke
ontwikkeling onmogelijk maken maar de software in
zijn geheel te beschermen.
Le Working Group Intellectuel Property s'est réuni
le 23 octobre, le Conseil européen des ministres
examinera la question le 10 novembre.
Qui a représenté la Belgique à la réunion du
Working Group?
Le représentant a-t-il reçu des instructions en
faveur d'une extension de la brevetabilité?
Quelle est la position belge? La ministre tiendra-t-
elle compte des études macroéconomiques qui
déconseillent la brevetabilité dans ce cas-ci?
De Working Group Intellectual Property is op 23
oktober bijeengekomen. De Europese Raad van
Ministers zal de kwestie op 10 november
bespreken.
Wie heeft België vertegenwoordigd op de Working
Group?
Heeft onze vertegenwoordiger instructies
ontvangen voor een uitbreiding van de
octrooieerbaarheid?
Wat is de Belgische houding? Zal de minister
rekening houden met de macro-economische
studies die in dit geval een octrooieerbaarheid
afraden?
07.02 Anne-Marie Baeke (sp.a-spirit): Une
nouvelle proposition de directive de la Commission
européenne autorise les brevets logiciels. Cette
directive est clairement taillée à la mesure des
entreprises américaines et japonaises et sa mise
en oeuvre constitue une catastrophe financière et
07.02 Anne-Marie Baeke (sp.a-spirit): Een nieuw
voorstel van richtlijn van de Europese Commissie
maakt patenten op software mogelijk. De richtlijn is
duidelijk gemaakt op maat van Amerikaanse en
Japanse bedrijven en de invoering is een financiële
en economische ramp voor het Europese
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
21
économique pour les entreprises européennes, les
PME et le consommateur. Elle a, dès lors, suscité
une vague de protestations qui ont abouti, lors du
vote au Parlement européen, à un certain nombre
d'amendements excluant les brevets logiciels.
La ministre est-elle prête à défendre ces
amendements au Conseil européen ?
bedrijfsleven, de KMO-sector en de consument.
Daarom volgde er een storm van protest die bij de
stemming in het Europees Parlement leidde tot een
reeks amendementen waardoor softwarepatenten
uitgesloten bleven.
Is de minister bereid deze amendementen in de
Europese Raad te verdedigen?
07.03 Fientje Moerman, ministre (en français) :
Pour rester dans l'humour et ne pas tomber dans le
pessimisme de M. Eerdekens, je ne vais pas
traduire votre nom de famille en flamand mais il faut
alors me faire le plaisir de dire "Moerman" au lieu
de "Moermans". Je vous en remercie.
Pour répondre à la question de Mme Genot sur la
représentation de la Belgique à la réunion du
groupe de travail "Propriété intellectuelle" du
Conseil le 23 octobre 2003, il s'agit des
fonctionnaires du service "Propriété intellectuelle"
du SPF-Économie. J'ai le nom des deux
fonctionnaires mais je ne crois pas que ce soit
l'habitude de citer les noms lors des réunions
parlementaires. Si vous voulez, je peux vous les
communiquer par après. A votre deuxième question
concernant les instructions sur une extension du
caractère brevetable des logiciels, la réponse est
non, pour la bonne raison que l'objet de la réunion
n'était pas de prendre une décision.
07.03 Minister Fientje Moerman (Frans): Om het
humoristisch te houden en niet in het pessimisme
van de heer Eerdekens te vervallen, zal ik uw
familienaam niet in het Nederlands vertalen maar
dan moet u mij het genoegen doen om niet
"Moermans" maar wel "Moerman" te zeggen.
Alvast bedankt.
Om de vraag van mevrouw Genot over de
Belgische vertegenwoordiging op de bijeenkomst
van de werkgroep "Intellectuele eigendom" van de
Raad van 23 oktober 2003 te beantwoorden, het
gaat om de ambtenaren van de dienst "Intellectuele
eigendom" van de FOD Economie. Ik ken de naam
van beide ambtenaren maar ik denk niet dat het
tijdens parlementaire vergaderingen de gewoonte is
om naderhand namen te noemen. Als u wilt, kan ik
u die daarna meedelen. Het antwoord op uw
tweede vraag over de onderrichtingen in verband
met een uitbreiding van de octrooieerbaarheid van
software is neen, en dit omdat de vergadering niet
tot doel had een beslissing te nemen.
(En néerlandais) Lors de la réunion du groupe de
travail, le 23 octobre, la commission a fait rapport
sur les votes au Parlement européen. Les
amendements ont été répartis en quatre catégories:
les amendements qui ont été acceptés tels quels,
les amendements qui n'ont pu être acceptés
qu'après une adaptation rédactionnelle, les
amendements qui ont été rejetés mais pour
lesquels un compromis restait envisageable et les
amendements rejetés parce qu'ils ne pouvaient
passer la rampe. 25% des amendements
appartenaient à cette dernière catégorie.
La commission souhaitait poursuivre purement et
simplement la procédure et chercher un accord
pour le 12 janvier 2004. En cas d'échec, le nouveau
Parlement européen ne pourrait plus amender les
propositions qu'à la majorité absolue. La Belgique
ne s'est pas déterminée, lors de la réunion du 23
octobre, et les autres États membres étaient
favorables à la poursuite de la procédure. Il s'agit
évidemment en l'espèce d'un dossier très
complexe, où s'opposent de nombreux intérêts
divergents.
(Nederlands) Tijdens de werkgroep op 23 oktober
heeft de commissie verslag uitgebracht over de
stemming in het Europees Parlement. De
amendementen werden in vier categorieën
verdeeld: de amendementen die zonder meer
aanvaard konden worden, de amendementen die
enkel na redactionele aanpassing aanvaard konden
worden, de amendementen die verworpen werden,
maar waarover een compromis mogelijk bleef, en
de amendementen die verworpen werden omdat ze
onhaalbaar waren. Deze laatste categorie omvatte
25 procent van alle amendementen.
De Commissie was er voorstander van om de
procedure gewoon voort te zetten en een akkoord
na te streven voor 12 januari 2004. Als dat niet
lukte zou het nieuwe Europese Parlement de
voorstellen immers enkel nog kunnen amenderen
met een absolute meerderheid. België nam geen
standpunt in op de vergadering van 23 oktober, de
andere lidstaten waren voorstander van een
voortzetting van de procedure. Het betreft hier
uiteraard een zeer complex dossier vol
tegenstrijdige belangen.
Je ne manquerai pas d'aborder ce dossier sensible Ik zal dit gevoelige dossier zeker aankaarten op
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
22
au niveau politique. Je voudrais citer les mots de
mon prédécesseur, M. Picqué, lors du Conseil de la
Compétitivité du 14 novembre 2002.
politiek niveau. Ik citeer even de woorden van mijn
voorganger minister Picqué op de
competitiviteitsraad van 14 november 2002.
(En français) Je cite: "Pour la Belgique, le texte de
la proposition de directive doit permettre la
"brevetabilité" des inventions mises en oeuvre par
ordinateur tout en interdisant celle des logiciels en
tant que tels. Elle reste cependant très soucieuse
de l'impact discuté de la "brevetabilité" des
inventions mises en oeuvre par ordinateur sur la
recherche, la compétitivité, particulièrement celle
des petites et moyennes entreprises, l'innovation
technologique et les droits de consommateurs en
Europe. La Belgique attache, à cet effet, une très
grande importance au rapport que la Commission
devra présenter au Parlement et au Conseil trois
ans après la transposition effective de la directive et
estime qu'il devrait être aussi exhaustif que
possible, porté en particulier sur ces points et,
permettre de juger si les objectifs rappelés plus
haut ont été atteints. Elle estime que le Conseil
devrait se prononcer définitivement à la lumière de
la première lecture du Parlement européen et
poursuivre l'examen du texte dans l'objectif de
garantir son équilibre général."
(Frans) Ik citeer: "Volgens België moet de tekst van
het voorstel van richtlijn de mogelijkheid laten om
een octrooi te nemen op in computers
geïmplementeerde uitvindingen, maar moet hij
verbieden een octrooi te nemen op software als
dusdanig. Ons land blijft nochtans zeer bezorgd
over de omstreden invloed van de
octrooieerbaarheid van in computers
geïmplementeerde uitvindingen op het onderzoek,
het concurrentievermogen meer bepaald van de
kleine en middelgrote ondernemingen de
technologische innovatie en de
consumentenrechten in Europa. In dat licht hecht
België het grootste belang aan het verslag dat de
Commissie drie jaar na de effectieve omzetting van
de richtlijn aan het Parlement en de Raad moet
voorleggen. Ons land is van oordeel dat dat verslag
zo volledig mogelijk moet zijn, dat bijzondere
aandacht moet gaan naar bovenvermelde punten
en dat op basis van dat verslag moet kunnen
worden nagegaan of de eerder vermelde
doelstellingen werden bereikt. België is van oordeel
dat de Raad in het licht van de eerst lezing door het
Europees Parlement een definitief standpunt moet
innemen en dat hij de bespreking van de tekst moet
voortzetten met het oog op het waarborgen van het
algemeen evenwicht."
(En néerlandais) Nous devons aboutir à un
équilibre général, mais je ne souhaite pas aborder
maintenant les détails techniques.
(Nederlands) We moeten tot een algemeen
evenwicht komen, maar ik wil hier niet op de
technische details ingaan.
07.04 Zoé Genot (ECOLO): J'ai l'impression que
le calendrier est serré. On ne peut pas faire comme
si rien ne s'était passé. Le texte est passé au
Parlement européen, c'est un texte qui a une
valeur. Il doit peser lourd dans votre réflexion. Vous
faisiez une analogie avec la recherche dans le
domaine des médicaments, mais cela n'a rien à
voir avec les logiciels.
07.04 Zoé Genot (ECOLO): Ik heb de indruk dat
de timing nogal krap is. Men kan niet doen alsof er
niets is gebeurd. De tekst werd behandeld in het
Europees Parlement en heeft dus enige waarde. Hij
dient zwaar door te wegen in uw overweging. U
maakte een vergelijking met het onderzoek naar
geneesmiddelen, maar dit heeft niets met software
te maken.
07.05 Fientje Moerman, ministre (en français) :
J'ai dit que l'équilibre à rechercher était le même,
notamment par rapport à la recherche et aux
investissements et pour garantir l'accès à tous.
Mais je n'ai pas dit que c'était le même dossier.
07.05 Minister Fientje Moerman (Frans): Ik heb
gezegd dat naar hetzelfde evenwicht dient te
worden gestreefd, met name in verhouding tot het
onderzoek en de investeringen, en om te
waarborgen dat iedereen toegang krijgt. Ik heb niet
gezegd dat het om hetzelfde dossier ging.
07.06 Zoé Genot (ECOLO): Il importe donc de ne
pas se cantonner à un aspect juridique, à la
propriété intellectuelle et à retomber dans nos vieux
schémas, qui datent d'une économie industrielle,
pour laquelle la recherche s'organisait d'une
07.06 Zoé Genot (ECOLO): Men dient zich dus
niet vast te pinnen op een juridisch aspect, de
intellectuele eigendom en te vervallen in onze oude
schema's, die dateren uit de tijd van een industriële
economie, waarin het onderzoek op een geheel
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
23
manière totalement différente, et de prendre en
compte les intérêts économiques globaux des
petites et moyennes entreprises belges. J'espère
que nous pourrons vous réinterroger le plus
rapidement possible, et que votre position sera
aussi proche que possible de celle du Parlement
qui me semble constituer une bonne base.
andere wijze was georganiseerd. Wij dienen
rekening te houden met de globale economische
belangen van de kleine en middelgrote Belgische
ondernemingen. Ik hoop dat wij u zo snel mogelijk
opnieuw zullen kunnen ondervragen en dat uw
standpunt zo dicht mogelijk zal aanleunen bij dat
van het Parlement, dat mij een goede basis lijkt.
07.07 Anne-Marie Baeke (sp.a-spirit): Je me
réjouis d'entendre que ce dossier sera à nouveau
traité au niveau politique. Il n'est guère aisé de
recourir à des brevets étant donné la spécificité des
logiciels informatiques.
07.07 Anne-Marie Baeke (sp.a-spirit): Ik ben blij
dat dit dossier weer op politiek niveau zal worden
behandeld. De eigenheid van computersoftware
maakt het zeer moeilijk om met patenten te werken.
07.08 Fientje Moerman, ministre (en néerlandais):
Les logiciels informatiques sont brevetés depuis
plus longtemps déjà par l'Office européen des
Brevets. La Commission européenne souhaite
transposer cette pratique dans une directive. Ce
dossier ne tombe donc pas du ciel.
07.08 Minister Fientje Moerman (Nederlands): Het
Europese octrooibureau werkt al langer met
octrooien op computersoftware. De Europese
Commissie wil deze praktijk omzetten in een
richtlijn. Dit komt dus niet zomaar uit de lucht
vallen.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
08 Question de Mme Hilde Claes à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur "l'âge à partir
duquel les enfants sont soumis à l'obligation
scolaire" (n° 580)
08 Vraag van mevrouw Hilde Claes aan de
minister van Economie, Energie, Buitenlandse
Handel en Wetenschapsbeleid over "de
instapleeftijd van de schoolbevolking" (nr. 580)
08.01 Hilde Claes (sp.a-spirit): Des voix s'élèvent
au sein des Communautés française et flamande
pour faire passer l'âge de l'obligation scolaire de six
à cinq ans. Cette matière relève de la compétence
des Communautés, qui doivent cependant recueillir
l'avis préalable des autorités fédérales.
Un sondage récemment effectué par l'HIVA au
sujet de l'égalité des chances dans l'enseignement
a confirmé les résultats d'autres études en la
matière, à savoir que 16 pour cent des enfants
âgés de deux ans et demi à trois ans ne vont pas à
l'école, alors que cette proportion atteint 36 pour
cent chez les enfants d'allochtones, de familles
monoparentales ou de personnes peu qualifiées.
Cette situation se traduit par un exode massif de
ces enfants vers l'enseignement spécial.
La ministre flamande de l'Enseignement et de la
Formation, Mme Vanderpoorten, s'est prononcée
en faveur de l'abaissement de l'âge de l'obligation
scolaire, mais elle n'a pas pu introduire de
demande officielle auprès du ministre compétent de
l'époque, M. Picqué, parce que son administration
était encore occupée, l'année dernière, à examiner
l'incidence de cette mesure sur le budget flamand
de l'enseignement. Le gouvernement fédéral a-t-il
08.01 Hilde Claes (sp.a-spirit): In de Franstalige
en Vlaamse Gemeenschap gaan stemmen op om
de verplichte instapleeftijd voor de schoolbevolking
te verlagen van zes naar vijf jaar. Deze materie
behoort tot de bevoegdheid van de
Gemeenschappen, die echter eerst het advies
moeten inwinnen van de federale overheid.
Recent onderzoek van het HIVA naar gelijke
onderwijskansen heeft nog maar eens aangetoond
dat 16 percent van de 2,5- tot 3-jarigen niet naar
school gaan, terwijl dit percentage oploopt tot 36
percent van de kinderen van allochtonen,
eenoudergezinnen en laaggeschoolden. Dit leidt tot
een grote uitstroom van deze kinderen naar het
buitengewoon onderwijs.
Vlaams minister van Onderwijs en Vorming
Vanderpoorten is het idee van de verlaging van de
leerplichtleeftijd genegen, maar omdat haar
administratie vorig jaar nog bezig was met een
onderzoek naar de gevolgen van deze maatregel
voor de Vlaamse onderwijsbegroting, kon zij nog
geen officieel verzoek indienen bij toenmalig
minister Picqué. Heeft de federale regering
intussen al wel een officieel verzoek ontvangen?
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
24
entre-temps été saisi de cette demande ?
08.02 Fientje Moerman, ministre (en néerlandais):
La fréquentation irrégulière de l'enseignement
maternel peut en effet engendrer un retard scolaire
important. Cela vaut tout particulièrement pour la
troisième année maternelle, où l'on apprend les
premières notions de calcul et de lecture. J'avais
déjà personnellement préconisé lors d'un congrès
du VLD sur l'enseignement, en 1997, d'instaurer
l'obligation scolaire à partir de 5 ans.
Aux termes de l'article 127 de la Constitution, les
Communautés sont compétentes en matière
d'enseignement mais, selon l'arrêt 14/92 de la Cour
d'arbitrage, l'abaissement de l'âge de l'obligation
scolaire doit être réglé par une loi et non par un
décret. L'article 1
er
de la loi de 1983 relative à
l'obligation scolaire ne peut donc être modifié que
par une loi.
Le 14 mars 2003, le gouvernement flamand a pris
la décision formelle de faire inscrire au calendrier
du Comité de concertation le problème de l'âge de
scolarité. Je vais contacter la ministre flamande de
l'Enseignement pour étudier la situation.
08.02 Minister Fientje Moerman (Nederlands): Het
onregelmatig volgen van kleuteronderwijs kan
inderdaad een belangrijke schoolachterstand
opleveren. Dit geldt zeker voor de derde
kleuterklas, waar de eerste begrippen van rekenen
en lezen worden aangeleerd. Op een VLD-
onderwijscongres in 1997 stelde ik zelf al de vraag
om de leerplicht vanaf 5 jaar in te voeren.
Artikel 127 van de Grondwet bepaalt dat de
Gemeenschappen bevoegd zijn voor het onderwijs,
maar arrest 14/92 van het Arbitragehof bepaalt dat
een verlaging van de verplichte instapleeftijd in het
onderwijs bij wet moet worden geregeld, en niet bij
decreet. De wijziging van artikel 1 van de
leerplichtwet uit 1983 kan dus enkel bij wet
gebeuren.
Op 14 maart 2003 nam de Vlaamse regering de
formele beslissing om het probleem van de
instapleeftijd op de agenda van het Overlegcomité
te laten plaatsen. Ik zal contact opnemen met de
Vlaamse minister van Onderwijs om na te gaan wat
de stand van zaken is.
08.03 Hilde Claes (sp.a-spirit): La réponse de la
ministre m'étonne: j'ai entendu tout autre chose au
Parlement flamand. Mais je me réjouis qu'elle soit
informée du problème.
08.03 Hilde Claes (sp.a-spirit): Het antwoord van
de minister verbaast me: in het Vlaams Parlement
hoorde ik iets anders. Ik ben wel blij dat zij op de
hoogte is van de problematiek.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
09 Questions jointes de
- Mme Muriel Gerkens à la ministre de
l'Economie, de l'Energie, du Commerce extérieur
et de la Politique scientifique sur "la facturation
des opérations aux guichets électroniques par la
banque Fortis" (n° 586)
- Mme Karine Lalieux à la ministre de l'Economie,
de l'Energie, du Commerce extérieur et de la
Politique scientifique sur "la facturation des
retraits d'argent aux automates" (n° 590)
09 Samengevoegde vragen van
- mevrouw Muriel Gerkens aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "het aanrekenen van
kosten voor verrichtingen aan de elektronische
loketten door Fortis Bank" (nr. 586)
- mevrouw Karine Lalieux aan de minister van
Economie, Energie, Buitenlandse Handel en
Wetenschapsbeleid over "het aanrekenen van
kosten voor geldafhalingen aan de automaat"
(nr. 590)
09.01 Muriel Gerkens (ECOLO): Durant la
précédente législature, nous avons adopté la loi
relative au service bancaire de base de manière à
garantir à chacun l'accès à un compte à vue et aux
cartes bancaires. Or, ce week-end, Fortis a
annoncé qu'elle compte rendre payants les retraits
d'argent aux guichets électroniques. Ne seront
exemptés que ceux qui possèdent, sur leur compte,
un montant annuel supérieur à 12500 euros. Cette
mesure frappera donc les plus faibles.
09.01 Muriel Gerkens (ECOLO): Tijdens de
vorige zittingsperiode keurden wij de wet inzake de
basisbankdienst goed, opdat eenieder toegang zou
hebben tot een zichtrekening en bankkaarten. Vorig
weekend kondigde Fortis echter aan te willen
aanrekenen voor geldafnames aan de
elektronische loketten. Enkel klanten die per jaar
meer dan 12.500 euro op hun rekening hebben
staan, worden hiervan vrijgesteld. Deze maatregel
zal dus vooral de zwaksten treffen.
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 51
COM 040
04/11/2003
25
Avez-vous été informée de ce projet de
« tarification rampante » ? D'autres banques vont-
elles imiter Fortis ? Comment avez-vous réagi à
cette annonce ? Ne s'agit-il pas d'une nouvelle
tentative d'exclusion des clients les plus démunis ?
Cette mesure n'est-elle pas en contradiction avec
les objectifs visés par la loi sur le service bancaire
universel ? Encourager de cette manière l'utilisation
du paiement par carte ne renforce-t-il pas le
monopole de Banksys ? Où en est l'examen, par la
commission de la concurrence, des pratiques
monopolistiques de Banksys ?
Bent u op de hoogte van deze geplande
"onzichtbare tarifering" ? Zullen andere banken het
voorbeeld van Fortis volgen ? Hoe hebt u op deze
aankondiging gereageerd ? Is dit geen nieuwe
poging om de minst begoede klanten uit te sluiten ?
Is deze maatregel niet in strijd met de
doelstellingen bepaald bij de wet inzake de
universele bankdienst ? Versterkt het op die manier
aanmoedigen van elektronische betalingen het
monopolie van Banksys niet ? Hoe ver staat het
onderzoek van de Raad voor de Mededinging
inzake de monopolistische praktijken van Banksys
?
09.02 Karine Lalieux (PS): Les banques sont
libres de facturer leurs services, puisqu'elles ne
sont pas soumises au contrôle des prix. Après avoir
forcé ses clients à utiliser les guichets
automatiques, Fortis facture aujourd'hui ce service.
Les banques ne devraient-elles pas être soumises
au contrôle des prix ? Cette tarification du retrait
aux automates ne peut-elle pas être assimilée à
une double tarification ? Ce soudain intérêt à
facturer n'est-il pas lié à la position dominante de
Banksys ?
09.02 Karine Lalieux (PS): De banken zijn vrij om
hun diensten te factureren aangezien ze niet
onderworpen zijn aan de prijzencontrole. Nadat
Fortis haar klanten gedwongen heeft de
automatische loketten te gebruiken, factureert de
banknu deze dienst.
Zouden de banken niet onderworpen moeten
worden aan de prijzencontrole ? Kan deze tarifering
van de geldafhalingen aan de geldautomaten niet
worden beschouwd als een dubbele tarifering ?
Houdt deze plotse belangstelling voor het
factureren van deze dienst geen verband met de
overheersende positie van Banksys ?
09.03 Fientje Moerman, ministre (en français): Je
n'ai pas encore été informée par Fortis qui, selon la
loi, doit me signaler cette augmentation de prix au
plus tard le jour où celle-ci entre en vigueur. In
casu, il s'agit du 1
er
janvier 2004. Je n'ai pas encore
réagi à cette décision car j'ai préféré laisser la
primeur de ma réaction au parlement. Fortis est la
première banque à facturer le retrait d'argent. La
KBC et Dexia facturaient déjà ce service, mais
uniquement aux guichets extérieurs et donc pas au
selfbanking. En outre, les clients bénéficiant du tarif
de base ne devront pas payer les six centimes. Par
ailleurs, le Conseil de la concurrence pourra se
prononcer sur le cas de Banksys au début de 2004.
Je ne suis pas favorable à un contrôle préalable,
par les autorités publiques, des tarifs dans le
secteur bancaire. Je préfère garantir un service de
base aux plus démunis.
Il est impossible de déterminer s'il s'agit d'une
manoeuvre orchestrée ou d'une double tarification.
Enfin, Banksys occupe bien une position dominante
mais l'augmentation prévue par Fortis n'aura
aucune influence sur les recettes de Banksys.
09.03 Minister Fientje Moerman (Frans): Ik werd
nog niet op de hoogte gebracht door Fortis dat mij
volgens de wet deze prijsverhoging ten laatste op
de dag waarop die ingaat moet melden. In casu is
dit 1 januari 2004. Ik heb op deze beslissing nog
niet gereageerd omdat ik de primeur ervan aan het
Parlement wilde laten. Fortis is de eerste bank die
kosten aanrekent voor geldafhalingen. KBC en
Dexia rekenden deze dienst reeds aan, maar dan
enkel voor het afhalen aan het externe loket en niet
aan de self-banking automaten. Bovendien zullen
de klanten die het basistarief genieten geen 6 cent
moeten betalen. De Raad voor de Mededinging kan
zich trouwens begin 2004 over het geval van
Banksys uitspreken.
Ik ben niet voor een voorafgaande controle door de
overheid op de tarieven die in de banksector
worden gehanteerd. Ik verkies dat er voor de
minstvermogenden een basisdienst wordt
gewaarborgd.
Men kan onmogelijk uitmaken of het om een
georkestreerd manoeuvre gaat dan wel om een
dubbele tarifering. Tot slot neemt Banksys wel een
dominante positie in, maar de verhoging die Fortis
gaat doorvoeren heeft geen invloed op de
inkomsten van Banksys.
09.04 Muriel Gerkens (ECOLO): Je n'en suis pas
certaine. À long terme, les six centimes sont
09.04 Muriel Gerkens (ECOLO): Daar benik niet
zo zeker van. Op lange termijn zullen de zes cent
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
04/11/2003
CRABV 51
COM 040
CHAMBRE
-1
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-1
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
26
suffisants pour modifier les comportements.
Je m'inquiète de cette manière d'utiliser un outil
bancaire devenu indispensable, afin de réduire le
personnel et d'augmenter les bénéfices des
banques. Nous devons introduire une forme de
régulation. Le service de base pourrait être
menacé.
voldoende zijn om het gedragspatroon te
veranderen.
Ik maak me zorgen over de wijze waarop een
onmisbaar geworden bankinstrument wordt
gebruikt om het personeel te verminderen en de
winsten van de banken te verhogen. Wij moeten
een vorm van regulering instellen. De
basisbankdienst zou in het gedrang kunnen komen.
09.05 Karine Lalieux (PS): N'oublions pas que
Fortis est l'un des grands actionnaires de
Banksys... J'espère que les commerçants réagiront
vivement. Une régulation des prix est indispensable
car il s'agit ici d'un outil bancaire nécessaire.
Enfin, il s'agit bel et bien d'une manoeuvre
orchestrée par les banques. Des situations de ce
genre se sont déjà produites dans le passé : une
banque augmente ses tarifs et les autres suivent.
09.05 Karine Lalieux (PS): Men mag niet
vergeten dat Fortis een van de grote
aandeelhouders van Banksys is. Ik hoop dat de
winkeliers heftig zullen reageren.
Er moet een prijsregulering worden ingevoerd want
het gaat hier om een noodzakelijk bankinstrument.
Ten slotte, gaat het wel degelijk om een
georkestreerd manoeuvre van de banken. In het
verleden hebben zich al soortgelijke toestanden
voorgedaan: één bank verhoogt haar tarieven en
de anderen volgen.
09.06 Fientje Moerman, ministre (en français): Je
n'ai pas dit qu'il ne s'agit pas d'une manoeuvre
orchestrée. J'ai expliqué que, si tel était le cas, les
autorités de la concurrence devront intervenir.
Nous ne partageons pas la même opinion : vous
préférez un contrôle préalable, alors que je
privilégie le bon fonctionnement du marché,
l'instauration des mêmes règles pour tous et le rôle
des autorités de la concurrence.
Certes, chez nous, celles-ci sont sous-
développées. J'ai donc demandé que le cadre du
service de la concurrence du SPF Économie soit
rempli avant la fin de cette année et étendu l'année
prochaine. J'ai également réclamé un renfort des
effectifs des rapporteurs, mais SELOR a ses
lenteurs...
Une réforme plus poussée sera nécessaire et il
conviendra d'être en ordre, avant le 1
er
mai 2004.
09.06 Minister Fientje Moerman (Frans): Ik heb
niet gezegd dat het niet om een georkestreerd
manoeuvre gaat. Ik heb verklaard dat, indien dat
wel zo is, de mededingingsautoriteiten zullen
moeten optreden.
We verschillen van mening: u verkiest een
voorafgaande controle terwijl ik de voorkeur geef
aan de goede werking van de markt, de invoering
van dezelfde regels voor iedereen en de rol van de
mededingingsautoriteiten.
In België zijn die natuurlijk onvoldoende ontwikkeld.
Ik heb dus gevraagd om de personeelsformatie van
de Dienst voor de Mededinging bij de FOD
Economie voor het einde van dit jaar in te vervullen
en in de loop van volgend jaar uit te breiden. Ik heb
ook om meer verslaggevers gevraagd, maar bij
SELOR gaat het niet zo snel...
Een verder doorgedreven hervorming zal
noodzakelijk zijn en voor 1 mei 2003 zal men aan
alle voorschriften moeten voldoen.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
La réunion publique de commission est levée à
13.02 heures.
De openbare commissievergadering wordt gesloten
om 13.02 uur.
Document Outline