Commission de l'Économie, de la Protection des
consommateurs et de l'Agenda numérique |
Commissie
voor Economie, Consumentenbescherming en Digitale Agenda |
du Mercredi 13 juillet 2022 Après-midi ______ |
van Woensdag 13 juli 2022 Namiddag ______ |
De openbare commissievergadering wordt geopend om 14.31 uur en voorgezeten door de heer Stefaan Van Hecke.
La réunion publique de commission est ouverte à 14 h 31 et présidée par M. Stefaan Van Hecke.
De voorzitter: De vraag nr. 55027524C van mevrouw Depraetere wordt omgezet in een schriftelijke vraag.
01 Vraag van Erik Gilissen aan Petra De Sutter (VEM Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven) over "De telecomtarieven" (55029283C)
01 Question de Erik Gilissen à Petra De Sutter (VPM Fonction publique et Entreprises publiques) sur "Les tarifs en matière de télécommunications" (55029283C)
01.01 Erik Gilissen (VB): Mevrouw de minister, de telecomabonnementen zijn in ons land gemiddeld duurder dan in de buurlanden. Voor de basisabonnementen met weinig belminuten valt het nog mee, maar de prijs voor de uitgebreidere telecombundels ligt een pak hoger. Uit een studie van het BIPT blijkt dat die hogere prijzen niet verklaard kunnen worden door de kwaliteit van het netwerk.
De komst van een nieuwe mobiele operator zou de concurrentie moeten aanwakkeren en zorgen voor lagere prijzen, afhankelijk van de manier waarop de nieuwe speler zich in een prijzenoorlog zal opstellen.
Hoe verklaart u het feit dat de aanwezigheid van drie telecomspelers onvoldoende concurrentieel effect heeft op de prijsvorming? Op welke manier zal de komst van een vierde speler hier wel effect op hebben?
Edpnet heeft onlangs een klacht ingediend tegen Mobile Vikings wegens oneerlijke concurrentie. Kunt u hierover meer duidelijkheid verschaffen?
01.02 Minister Petra De Sutter: Mijnheer Gilissen, over het algemeen gaat men ervan uit dat de concurrentiegraad verhoogt naarmate het aantal ondernemingen op de markt stijgt. De mobiele telecomsector is een speciale markt. Het aantal operatoren op die markt is beperkt, omdat het middel dat moet worden verdeeld, schaars is. De radiofrequenties zijn immers niet onbeperkt. Er zijn ook drempels, bijvoorbeeld pylonen die moeten worden geplaatst voor de radioantennes. Dat is de reden waarom de mobiele telecomsector niet vergelijkbaar is met om het even welke andere markt.
De concurrentie kan ook worden verhoogd door het bestaan van de MVNO's, virtuele operatoren die het netwerk van andere operatoren gebruiken. Wij zien evenwel dat het aantal MVNO's in de voorbije jaren is afgenomen. Daar treedt ook een consolidatie op: Base is bijvoorbeeld overgenomen door Telenet en Mobile Vikings door Proximus.
De prijsindexcijfers die Statbel publiceerde, illustreren dat de prijzen op lange termijn voor mobiele diensten met drie operatoren gunstiger lijken te evolueren dan die voor vaste telecomdiensten, met twee netwerkoperatoren. Op basis van precedenten en verschillende studies kunnen we verwachten dat er met de vierde operator in het mobiele segment een prijsdaling op de markt zal optreden, zelfs als is de omvang van die daling moeilijk te voorspellen.
We kunnen vergelijken met landen zoals Frankrijk en Nederland, waar er recent een extra speler bij is gekomen. Daar zagen we de prijzen op korte tot middellange termijn dalen.
De Britse regulator Ofcom heeft een studie uitgevoerd naar het effect van een bijkomende speler op de prijzen. Als er van drie naar vier spelers wordt gegaan, wat bij ons zal gebeuren, dalen de prijzen met gemiddeld 17 tot 20 %. Dat is ook wat het BIPT aanvaardt als de te verwachten prijsdaling in dat segment.
U had ook een vraag over Edpnet. Ik kan bevestigen dat Edpnet een klacht heeft ingediend bij het BIPT wegens oneerlijke concurrentie van Mobile Vikings. Die klacht wordt onderzocht. De regulator zal op gepaste wijze op het gepaste moment handelen. Ik heb daarover geen verdere informatie.
01.03 Erik Gilissen (VB): Mevrouw de minister, ik dank u voor het antwoord. Hopelijk zal de komst van een vierde speler de prijzen doen dalen. U hebt over 17 tot 20 %. De prijzen in de telecomsector zijn recent gestegen. Een prijsdaling is dus wenselijk, want België is een duur telecomland. De tarieven in België zijn vaak hoger dan in Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
De vraag rijst of een monopolie of een overmachtspositie van Proximus als beheerder van het netwerk niet de oorzaak kan zijn. Mobile Vikings, een dochteronderneming van Proximus, heeft een klacht ingediend wegens oneerlijke concurrentie.
Het lijkt mij dat een doorlichting van de tarieven die tussen de operatoren aangerekend worden, toch wel aan de orde is om oneerlijke concurrentie uit te sluiten en om te voorkomen dat Proximus aan de ene provider goedkopere tarieven aanrekent dan aan de andere.
Laten wij hopen dat de prijzen zullen zakken en dat de factuur voor de eindgebruiker uiteindelijk naar beneden kan.
L'incident est clos.
02 Vraag van Erik Gilissen aan Petra De Sutter (VEM Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven) over "De connectiviteitsdoelstellingen" (55029284C)
02 Question de Erik Gilissen à Petra De Sutter (VPM Fonction publique et Entreprises publiques) sur "Les objectifs en matière de connectivité" (55029284C)
02.01 Erik Gilissen (VB): Mevrouw de minister, in uw beleidsnota kondigde u aan werk te zullen maken van de Europese connectiviteitsdoelstellingen. Deze houden in om alle huishoudens tegen 2025 toegang te geven tot een internetverbinding van 100 Mbps, te zorgen voor 5G-dekking in alle stedelijke gebieden en op de belangrijke vervoersroutes, en gigabitconnectiviteit te waarborgen voor de sociaal-economische entiteiten. Er was wel een achterstand in te halen ten aanzien van de andere Europese landen, maar voor 2022 was de doelstelling duidelijk, namelijk iedereen toegang tot internet geven.
Ondertussen moeten er in heel wat dunbevolkte, niet-stedelijke gebieden nog kilometers glasvezel worden uitgerold. Proximus is nog volop bezig om glasvezel te leggen tot bij heel wat klanten en Telenet, dat weliswaar een voorsprong heeft, is nog aan het onderhandelen met Fluvius.
Waarom is er in Limburg relatief weinig glasvezel? Zal de uitrol in alle provincies gelijkmatig verlopen? Wat zijn de streefdoelen per provincie en met welk tijdpad? Binnen welke termijn verwacht u dat de uitrol van het glasvezelnetwerk volledig voltooid zal zijn?
Bent u van mening dat het zinvol is om parallelle glasvezelnetwerken te leggen of wordt er samengewerkt? Waarom werd er niet voor gekozen om 5G eerst in de industriezones op te starten? Binnen welke termijn verwacht u alle Europese connectiviteitsdoelstellingen te behalen?
02.02 Minister Petra De Sutter: Mijnheer Gilissen, bedankt voor uw vragen over de connectiviteitsdoelstellingen die moeten leiden tot toegang tot snel internet voor iedereen in ons land, ongeacht de woonplaats.
U weet dat de telecommarkt een vrijgemaakte markt is. Dat houdt in dat de operatoren zelf bepalen waar ze hun netwerk uitrollen. Limburg en West-Vlaanderen zijn de twee dunst bevolkte provincies van Vlaanderen. De bevolkingsdichtheid is een belangrijke parameter voor het al dan niet rendabel zijn van de uitrol van de projecten.
Proximus heeft al aangekondigd tegen 2028 70 % van de bevolking te willen voorzien van glasvezelverbindingen. Het bedrijf heeft recent ook aangekondigd om tegen 2032 naar 95 % te willen gaan. U weet dat de laatste procenten de duurste zijn. Dat zijn namelijk de gebieden waar minder mensen wonen en waar het ook logistiek of operationeel veel moeilijker is om netwerk uit te rollen.
Anderzijds hebben Telenet en Fluvius inderdaad in een intentieakkoord aangekondigd dat ze ook glasvezel willen uitrollen in Vlaanderen. Dat betekent dat we op termijn zeker en vast in het grootste deel van het land glasvezel zullen hebben. Het is wel te verwachten dat in een eerste fase voorrang zal worden gegeven aan de dichter bevolkte steden. Vergeet ook niet dat Telenet, waarvan het kabelnetwerk eigenlijk voldoet aan de connectiviteitsdoelstellingen op het vlak van gigabitconnectiviteit, nu al bijvoorbeeld meer dan 98 % van Limburg dekt.
De vraag over parallelle glasvezelnetwerken lijkt mij zeer correct. Daaromtrent is het BIPT van oordeel dat parallelle glasvezelnetwerken – ook wel overbuild genoemd, het woord spreekt voor zich – niet afgeraden moeten worden. Integendeel, zo wordt de concurrentie het best beschermd. Zoals u weet, is de mogelijkheid van concurrentie op de telecommarkt, een Europese verplichting, een bijzonder belangrijke parameter. Men gaat ervan uit dat een situatie waarin er maar één glasvezelnetwerk zou zijn, kan leiden tot monopolies of tot situaties waarin een bepaalde operator keuzes maakt die een marktvoordeel voor hemzelf betekenen. Met andere woorden, de verplichting tot samenwerking zou bijvoorbeeld de uitrol van Proximus kunnen vertragen.
Als operatoren overbuild willen vermijden – wij laten dat over aan de markt –, dan kunnen zij onderling akkoorden sluiten over hun dekking, binnen de grenzen van het mededingingsrecht. Persoonlijk ben ik er voorstander van dat operatoren samenwerken en dat ze afspraken maken met betrekking tot hun infrastructuur.
U vroeg ook waarom 5G niet eerst in industriezones uitgerold werd. Zoals u weet, is door het systeem van de testlicenties van het BIPT lokale uitrol al mogelijk sinds 2020. Op dit moment zijn er dus al flink wat zakelijke en industriële toepassingen die op 5G draaien, heel specifiek in industriezones, havengebieden en luchthavens. Dat gebeurt via de 3,6 GHz-frequentieband. Dat zijn ook de gebieden waarover volgens mij iedereen het eens is dat 5G er het grootste potentieel heeft. Veel meer dan voor de consumenten gaat het om industriële toepassingen. Op die locaties zal 5G, nu al en in de toekomst nog meer, innovatieve toepassingen mogelijk maken. De competitie tussen de operatoren zal hier ook volop spelen. Hoewel er geen dekkingsverplichtingen van toepassing zijn en er nieuwe antennes vereist zijn, verwacht ik toch dat van de operationele uitrol van 5G in die gebieden prioritair werk zal worden gemaakt.
Waarom worden geen nieuwe antennes geplaatst? Die zijn er al want met de testlicenties heeft men al voor de infrastructuur gezorgd. Er zal daar voornamelijk verder op worden ingezet.
In de 700 MHz-frequentieband zal 5G ook vrij snel worden uitgerold. Daar wordt immers de bestaande infrastructuur gebruikt die nu al voor 4G wordt gebruikt en die kan worden hergebruikt.
Wij hebben daarom dus ook een heel hoge dekkingsverplichting opgelegd aan de operatoren. U weet dat zij binnen het jaar 70 % van de bevolking moeten dekken en 99,5 % binnen twee jaar. In de 700 MHz-frequentieband kan dat boven op de bestaande infrastructuur. Dat kan dus heel snel voor de bestaande operatoren. Voor de nieuwe operator is de dekkingsverplichting enigszins soepeler gemaakt. Die moet immers van nul beginnen.
Met andere woorden, dankzij de versnelde uitrol van glasvezel, de komst van 5G en de subsidies voor witte zones, die de federale overheid vrijmaakt – wanneer de markt dat niet doet, moet de overheid ingrijpen – kan ik vrij zeker stellen dat wij de connectiviteitsdoelstellingen die Europa ons oplegt, zeker zullen halen binnen de vooropgestelde termijnen.
02.03 Erik Gilissen (VB): Mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoorden.
Een degelijke infrastructuur is de backbone van de toekomst. Daarover zijn wij het eens. Onze bedrijven moeten voor hun werking over goede en snelle verbindingen kunnen beschikken. Niet alleen weginfrastructuur is belangrijk, ook telecominfrastructuur wordt in de huidige digitale wereld steeds belangrijker.
Er is achterstand in Limburg. Er wordt gezegd dat Limburg altijd wat achterophinkt. Ik hoop dat Limburg niet opnieuw de rode lantaarn zal dragen. Het is immers belangrijk voor onze bedrijven dat ze goede, snelle verbindingen hebben, om competitief te kunnen zijn.
Dat is een van de redenen waarom ik indertijd heb opgeroepen om 5G in eerste instantie ook voor de bedrijventerreinen uit te rollen.
Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
De openbare commissievergadering wordt gesloten om 14.46 uur.
La réunion publique de commission est levée à 14 h 46.