COMMISSION DE L'INTERIEUR, DE LA SECURITE, DE LA MIGRATION ET DES MATIERES ADMINISTRATIVES

Le développement des questions commence à 10 h 26. La réunion est présidée par Mme Caroline Taquin.

De behandeling van de vragen vangt aan om 10.26 uur. De vergadering wordt voorgezeten door mevrouw Caroline Taquin.

01 Vraag van Sigrid Goethals aan Mathieu Michel (Digitalisering, Administratieve Vereenvoudiging, Privacy en Regie der Gebouwen) over "De administratieve kosten en lasten in België" (55027206C)

01 Question de Sigrid Goethals à Mathieu Michel (Digitalisation, Simplification administrative, Protection de la vie privée et Régie des Bâtiments) sur "Les charges et les coûts administratifs en Belgique" (55027206C)

01.01 Sigrid Goethals (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, mijn vraag is al even hangend, waarvoor mijn excuses. Het Federaal Planbureau raamt de totale kosten van de administratieve lasten voor de Belgische ondernemingen en zelfstandigen op een kleine 5 miljard euro. Dat is een daling met 27 % ten opzichte van 2016 en zelfs met 42 % ten opzichte van 2000. Wij merken echter dat de kosten voor grote ondernemingen tussen 2016 en 2020 zijn gestegen met 22 % en dat de kosten voor zelfstandigen in dezelfde periode zelfs met 32 % zijn gestegen.

Uit een enquête blijkt dat heel weinig ondernemingen en zelfstandigen van mening zijn dat de administratieve kosten in de loop van de periode tussen 2019 en 2020 zijn gedaald. Een zeer grote meerderheid van de ondernemingen en zelfstandigen is zelfs van mening dat de administratieve kosten sterk zijn toegenomen.

De enquête peilde ook naar de beoordeling door de ondernemingen en zelfstandigen van de kwaliteit van de regelgeving op het vlak van de fiscaliteit, de tewerkstelling en het milieu. De kwaliteit van de regelgeving is blijkbaar het meest problematisch in het fiscale domein. Ondernemingen en zelfstandigen zijn kritisch over de verstaanbaarheid van de regelgeving en de aangepastheid ervan aan alle situaties. De Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO (HRZKMO) heeft een aantal voorstellen geformuleerd die kunnen leiden tot fiscale administratieve vereenvoudiging.

Ik heb hierover de volgende vragen, mijnheer de staatssecretaris.

Kunt u de stijging van de kosten voor grote ondernemingen en voor zelfstandigen tussen 2016 en 2020 verklaren?

Kunt u de aanzienlijke kloof verklaren tussen de evolutie van de geraamde administratieve kosten en de beoordeling daarvan door de ondernemingen en de zelfstandigen?

Welke maatregelen wilt of zult u nemen om de kwaliteit van de regelgeving te verbeteren, in het bijzonder op fiscaal vlak? Wat is uw mening over de voorstellen van de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO?

01.02 Staatssecretaris Mathieu Michel: Mevrouw de voorzitster, mevrouw Goethals, om te beginnen, wijs ik u erop dat de ontwikkeling van de kosten van de administratieve lasten die in het door u aangehaalde verslag worden geanalyseerd, betrekking heeft op een periode van vier jaar, van 2016 tot en met 2020, terwijl de aangehaalde perceptie van ondernemingen en zelfstandigen betrekking heeft op een periode van twee jaar, namelijk 2019 en 2020. Er is geen raming beschikbaar van de kosten van de administratieve lasten in 2018 en het is derhalve niet mogelijk te weten hoe de kosten van de administratieve lasten zich van 2018 tot 2020 hebben ontwikkeld.

Voorts vestig ik uw aandacht op het feit dat 2020 een bijzonder moeilijk jaar was voor zowel zelfstandigen als ondernemingen en dat die moeilijkheden een effect hebben gehad op de perceptie inzake administratieve lasten.

Om uw vragen met cijfers te beantwoorden, de toename van de administratieve lasten voor grote ondernemingen is bijna uitsluitend te verklaren door de toename van het aantal grote ondernemingen tussen 2016 en 2020. Op basis van de door de DAV verstrekte informatie is het aantal grote ondernemingen namelijk gestegen van 1.381 tot 1.765, een stijging met 28 %. Het gaat zowel om industriële als dienstverlenende activiteiten. Indien de populatie van de grote ondernemingen in 2020 dezelfde was gebleven als in 2016, in termen van aantal ondernemingen en activiteitsstructuren, dan had de stijging van de totale kosten van de administratieve lasten voor die categorie van ondernemingen slechts 0,03 % bedragen. Dat is vrijwel stabiel.

Alsook is de populatie zelfstandigen tussen 2016 en 2020 met 11,5 % toegenomen, van 411.000 zelfstandigen tot 459.000 zelfstandigen. Die toename betrof alle activiteitssectoren, behalve de landbouwsector.

Indien de populatie van zelfstandigen in 2020 dezelfde was gebleven als in 2016 in termen van aantal zelfstandigen en activiteitsstructuren, dan zou de stijging van de totale kosten van de administratieve lasten van de zelfstandigen toch 19,7 % hebben bedragen.

Wat de regelgevingsgebieden met het grootste effect betreft, is het inderdaad vooral reglementering inzake fiscaliteit die de belangrijkste oorzaak is van de waargenomen stijging. 92 % van de stijging wordt verklaard door de stijging van de administratieve kosten in verband met belastingen.

In verband met de aard van de kosten, is vooral de stijging van de externe kosten verantwoordelijk voor de stijging van de kosten van de administratieve lasten voor zelfstandigen. Tussen 2016 en 2020 zijn die laatste inderdaad met 74 % gestegen, terwijl de interne kosten slechts met 10 % toenamen. Vooral de kosten van de diensten die door de zelfstandigen worden ingekocht om hen te helpen bij het vervullen van de administratieve formaliteiten, zijn dus gestegen.

Ten slotte heeft de DAV nota genomen van het verslag van de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO. Dat zal worden onderzocht in de bijwerking en uitbreiding van het Federaal Actieplan administratieve vereenvoudiging 2022-2024. Van mijn kant zijn een aantal instrumenten ingevoerd, zoals de digitale portefeuille, de virtuele identiteitskaart en de eBox. Ook wordt momenteel gewerkt aan een groot regelgevingsproject om de uitwisseling vlotter te laten verlopen. Met al die processen beogen we één doelstelling, met name de administratieve lasten verder te verminderen, zowel voor kmo's en grote ondernemingen als voor zelfstandigen.

Voor de specifieke processen voor de andere ministers, en in het bijzonder de minister van Financiën, nodig ik u uit uw vraag aan hen te richten.

01.03 Sigrid Goethals (N-VA): Dank u voor uw antwoorden, mijnheer de staatssecretaris. Door de extra statistieken die u mij hebt bezorgd met betrekking tot de stijging van het aantal grote ondernemingen en zelfstandigen, begrijp ik de algemene stijging van de administratieve lasten.

Het is belangrijk dat u rekening houdt met wat De Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO heeft gezegd. De HRZKMO heeft een aantal nuttige hulpmiddelen gegeven en ik denk dat u daar verder op moet bouwen. Het is goed dat u dat opneemt in het federaal actieplan, maar ik maan u aan daar niet te lang mee te talmen, want 2024 nadert met rasse schreden. Die administratieve druk op de bedrijven moet absoluut dringend dalen.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 10.34 uur.

La réunion publique de commission est levée à 10 h 34.