|
Commission de l'Intérieur, de la Sécurité, de la
Migration et des Matières administratives |
Commissie
voor Binnenlandse Zaken, Veiligheid, Migratie en Bestuurszaken |
|
du Vendredi 16 juillet 2021 Après-midi ______ |
van Vrijdag 16 juli 2021 Namiddag ______ |
De openbare commissievergadering wordt geopend om 14.22 uur en voorgezeten door de heer Ortwin Depoortere.
La réunion publique de commission est ouverte à 14 h 22 et présidée par M. Ortwin Depoortere.
- Anneleen Van Bossuyt aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "Het inreisverbod voor buitenlandse partners" (55019737C)
- Evita Willaert aan Sophie Wilmès (VEM Buitenlandse en Europese Zaken) over "De interpretatie van een "dwingende humanitaire reden" bij een inreisverbod" (55019872C)
- Anneleen Van Bossuyt à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "L'interdiction d'entrée sur le territoire pour les partenaires étrangers" (55019737C)
- Evita Willaert à Sophie Wilmès (VPM Affaires étrangères et européennes) sur "L'interprétation des "motifs humanitaires impératifs" en cas d'interdiction d'accès" (55019872C)
01.01 Anneleen Van Bossuyt (N-VA): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de staatssecretaris, mijn vraag gaat over het bezoeken voor mensen in een duurzame relatie. De coronacrisis heeft lange tijd zwaar gewogen op koppels met een langeafstandsrelatie. Duizenden koppels konden elkaar niet zien omdat de grenzen gesloten waren of omdat ze ongehuwd waren.
Sinds 1 september 2020 heeft België een versoepeling ingevoerd voor de betrokkenen. Er werd met name beslist dat buitenlandse partners opnieuw de grens mochten oversteken om hun geliefde te zien, zolang zij een bewijs van een duurzame, stabiele relatie konden afleveren. Sindsdien werd reizen in het kader van een duurzame en stabiele relatie gedefinieerd als een essentiële verplaatsing.
Nu blijkt echter dat de regels opnieuw zijn veranderd. Als de partner met wie iemand een duurzame en stabiele relatie heeft in een hoogrisicoland woont en dus niet feitelijk samenwoont, geldt plots het principe niet meer dat die reis een essentiële verplaatsing is. Voor velen is dat opnieuw een zware klap. Ik krijg daar heel veel mails over en u ongetwijfeld ook, naar ik veronderstel.
Daarom zou ik u graag de hiernavolgende vragen willen stellen.
Ten eerste, bent u zich bewust van de problematiek?
Ten tweede, waarom is de maatregel ingevoerd?
Ten derde, waarom wordt onderscheid gemaakt tussen feitelijk samenwonende partners en feitelijk niet-samenwonende partners die evenwel in een even duurzame relatie zitten?
Ten vierde, zijn er plannen om aan die regeling een wijziging aan te brengen?
01.02 Evita Willaert (Ecolo-Groen): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de staatssecretaris, mijn vraag is enigszins anders dan de vraag van mevrouw Van Bossuyt, maar ze is er zeker aan gerelateerd.
Bij mij gaat het om even schrijnende situaties.
Er is, enerzijds, het generieke inreisverbod voor niet-essentiële reizen voor niet-EU-burgers, waarbij er een uitzondering is om humanitaire redenen. Dat gaat om dwingende medische redenen, de voortzetting van een dringende medische behandeling en het verlenen van bijstand of zorg aan een oudere minderjarige gehandicapte of een kwetsbare persoon. Anderzijds zijn er ook landen met een heel hoog risico waarvoor ook nog een uitzondering kan gelden. Een uitzondering die is ingebouwd, zijn de dwingende humanitaire redenen. Een attest van dwingende humanitaire redenen moet worden uitgereikt door de Belgische diplomatieke of consulaire post en worden goedgekeurd door de Dienst Vreemdelingenzaken.
Ik had in eerste instantie mijn vraag dan ook aan minister Wilmès gesteld. Mijn vraag is echter naar u doorverwezen.
Concreet ben ik met de situatie in contact gekomen door de schoonbroer van een kennis van mij. Die nog jonge man is palliatief, woont in België maar is afkomstig uit Zuid-Afrika. Zijn ouders zouden graag naar België komen om afscheid te nemen van hun zoon en hem bij te staan. Een heel menselijke vraag, lijkt mij. Zij hebben die vraag gesteld aan het consulaat en botsten daar voortdurend op een njet. Ze hebben verschillende zaken voorgelegd, naar de website van Buitenlandse Zaken verwezen en met verschillende ministers – ook met u, begreep ik – contact opgenomen. Mijn kennis heeft mij uiteindelijk laten weten dat hun vraag dan toch ingewilligd zal worden, maar wilde toch graag dat ik u deze vraag alsnog stelde, omdat ze natuurlijk een enorme lijdensweg achter de rug heeft.
Mijn vraag is of u wat meer uitleg kunt geven bij die dwingende humanitaire redenen zoals geformuleerd in artikel 21, § 2, van het ministerieel besluit. Hoe moet dat geïnterpreteerd worden? Bij de toegestane reizen om humanitaire redenen in bijlage 3 staat "bijstand of zorg verlenen", waar ik zonet al naar verwezen heb. Klopt het dat een persoon in palliatieve fase onder de categorie kwetsbare personen valt? Het is wel cynisch dat als de persoon overlijdt, de ouders wel zouden mogen afreizen, maar niet om afscheid te nemen van hun palliatief kind.
Op welke manier kan ervoor gezorgd worden dat mensen in dergelijke situaties toestemming krijgen voor een uitzondering op dat inreisverbod? Kan er bezwaar worden aangetekend tegen zo'n beslissing van een consulaat? Welke instructies krijgen ambassades om deze regel te interpreteren? Kan daar verduidelijking in komen?
Tot slot wil ik nog even aansluiten bij wat collega Van Bossuyt zei. Ik kwam gisteren in contact met een gelijkaardige situatie van een jong koppel dat sinds 2017 samen is, mensen met een langdurige relatie dus. Het meisje is ook palliatief en is nu, op 12 juli, bij urgentie uit Mexico naar België moeten overkomen. Haar partner zou heel graag kunnen overkomen, en de tijd dringt echt. Ook zij hebben de vraag gesteld en hebben een nee gekregen. Het is weliswaar een iets andere situatie omdat deze mensen niet feitelijk samenwonen, maar ze hebben wel een duurzame relatie. Zij ligt nu in het UZ, vanavond staat het vliegtuig bij wijze van spreken klaar voor die partner om over te komen, maar hij mag niet. Ik wou dit onder uw aandacht brengen, mijnheer de staatssecretaris, omdat dit ontzettend schrijnende situaties zijn. Eén daarvan is al verholpen, maar ik denk dat we toch moeten bekijken hoe we zulke situaties kunnen vermijden.
01.03 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer de voorzitter, collega's, de covidpandemie heeft op persoonlijk vlak een zware tol geëist, maar ook nu nog is de tol zwaar, zowel in België als in andere landen. Daarmee trap ik uiteraard een open deur in. Velen onder ons zijn getroffen door de maatregelen, die ons beletten om geliefden, familieleden en vrienden te ontmoeten op de wijze die voor deze gezondheidscrisis gangbaar was. Deze beperkingen werden collectief ingevoerd door de verschillende betrokken overheden van het land. Ze zijn niet leuk, dat weten we allemaal. Ik hoop echter dat we ook allemaal beseffen dat ze noodzakelijk zijn om onze maatschappij te beschermen.
Mevrouw Van Bossuyt, voor internationale reizen is er sinds 1 september terecht een correctie ingevoerd, reizen naar België van niet-Europese partners in een duurzame relatie worden nu als essentiële verplaatsing erkend. Deze regel is niet veranderd en langeafstandskoppels maken er ook elke dag gebruik van.
Wel is er ondertussen een nieuw probleem opgedoken, met name dat van de gevaarlijke covidvarianten die zich sneller verspreiden en besmettelijker zijn. Voor een beperkt aantal landen waar deze varianten woeden wordt er tijdelijk een strikter inreisverbod gehanteerd, om de invoer van de variant zo goed mogelijk tegen te gaan. De motivering daarvoor is de bescherming van de volksgezondheid. Deze regels gelden overigens niet alleen voor koppels, maar ook voor studiemigratie, gezinshereniging en arbeidsmigratie. Het is dus een zeer strenge beperking van de mogelijkheden die in normale omstandigheden bestaan. Met de varianten van vandaag moeten we helaas in de eerste plaats aan de volksgezondheid denken.
Ik verduidelijk graag dat er geen onderscheid wordt gemaakt op basis van de nationaliteit van personen. Het criterium is of men zich in de voorbije veertien dagen op het grondgebied bevond van een land dat als een hoogrisicozone is aangemerkt. Vanuit zo'n land mag men zich niet rechtstreeks of onrechtstreeks naar het Belgische grondgebied verplaatsen.
Deze regeling is tijdelijk, proportioneel en wordt wekelijks geëvalueerd. We hebben daar zelf voor gezorgd, ik heb er zelf de nadruk op gelegd. Het is immers een heel strenge beperking van de bestaande mogelijkheden. Zo streng zijn kan men zich alleen veroorloven mits een wekelijkse opvolging, waarbij men op basis van de cijfers bekijkt welke landen al dan niet nog onder de regeling dienen te vallen. Enkel de landen waarvoor dit strikt noodzakelijk is, omdat het er objectief zeer slecht gaat, worden op de lijst geplaatst. Op dit inreisverbod bestaat slechts een handvol uitzonderingen, onder meer voor het kerngezin van een Belg die samenwoont met een niet-Belgische partner.
De lijst is variabel. Om u een idee te geven, vandaag staan er een twintigtal landen op de lijst. Twee weken geleden waren het er nog 27. Malawi is vandaag ook op de lijst gekomen. Continue evaluatie is nodig om ervoor te zorgen dat onze strenge maatregelen zo veel mogelijk goedgekeurd en nageleefd worden.
Mevrouw Willaert, in het individuele geval waarnaar u verwijst, was de vraag van de familie wel gerechtvaardigd. Ik heb geoordeeld dat deze zaak, gelet op de uitzonderlijke en bijzonder harde situatie van de betrokken familie, onder de uitzondering valt om dwingende humanitaire redenen, zoals gedefinieerd in artikel 21, § 2, van het ministerieel besluit. Het bestaan van dit mechanisme is belangrijk, omdat het ons de mogelijkheid geeft om in dwingende humanitaire omstandigheden toch anders te handelen. Die manoeuvreerruimte moet er zijn en ze werd in dezen terecht toegepast.
Ik geef ook graag wat meer duiding bij de twee verschillende uitzonderingen wegens humanitaire redenen die in het ministerieel besluit staan. Wanneer men zich in een rode zone bevindt, buiten de Europese Unie, kan men enkel reizen om essentiële redenen, zoals gedefinieerd in bijlage 3 van het ministeriële besluit inzake covid. De lijst bevat een uitzondering voor reizen om humanitaire redenen, met inbegrip van reizen om bijstand of om zorg te verlenen.
Ook voor hoogrisicolanden bestaat er een uitzondering, maar alleen voor de meest prangende zaken. Vandaar ook de term dwingend humanitaire redenen. De lat ligt daarbij duidelijk hoger dan voor reizen uit een derde land dat niet bij de hoogrisicogebieden is ingedeeld. Het moet gaan om situaties die werkelijk zorgwekkend of dringend zijn, waarbij er sprake is van onmenselijke levensomstandigheden of levensgevaar.
De ambassades en consulaten hebben een instructie gekregen voor de correcte toepassing van deze uitzondering, waarvan het voorbeeld dat u aanhaalde dus een toepassing is. De eigenlijke beslissing wordt genomen door de Dienst Vreemdelingenzaken, die ook waakt over de eenvormige en correcte toepassing. Elk geval wordt individueel beoordeeld
01.04 Anneleen Van Bossuyt (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, het is zeker terecht dat de volksgezondheid vooropstaat. Wij moeten waakzaam zijn voor mogelijke varianten, maar wij moeten er evenzeer waakzaam voor zijn dat de beperkingen op onze vrijheden beperkt zijn in de tijd. U hebt nu benadrukt dat dat het geval is en dat er wekelijks een update van de landen met een heel hoog risico gebeurt. Ik pleit ervoor dat daarin zeer kort op de bal wordt gespeeld, want voor heel veel mensen is het een heel moeilijke periode die wij achter de rug hebben en iedereen wil zijn geliefden zo snel mogelijk terugzien. Kort op de bal spelen blijft dus zeker de boodschap.
01.05 Evita Willaert (Ecolo-Groen): Mijnheer de staatssecretaris, wie mij kent – wij kennen elkaar echter niet goed – weet dat ik de eerste ben die het heel belangrijk vindt om supervoorzichtig te zijn op het vlak van de bestrijding van corona. Ik heb er alle begrip voor dat het moeilijk ligt, maar sommige dingen moeten wij echt doen om ervoor te zorgen dat er geen slachtoffers vallen. Daar gaat het ook over.
Ik stel mij echter wel wat vragen bij de weg die ter zake werd bewandeld. Eerst kregen die mensen verschillende keren een neen te horen, maar door u en alle ministers aan te schrijven, is er daarin een verandering gekomen. Ik heb mailtjes waarin mensen zeggen dat zij al een maand met de ambassade aan het communiceren zijn, maar dat de antwoorden die zij telkens kregen zo bot waren dat zij niet anders konden dan huilen. Dat staat letterlijk in dat mailtje. Volgens de ambassade gaat het niet om een humanitaire reden: een humanitaire reden betreft een medische behandeling die levensnoodzakelijk is, wat duidelijk niet het geval is.
Daar maak ik mij zorgen over. Er zijn immers mensen die niet de reflex zullen hebben om alle ministers aan te schrijven, dus ik hoop dat u deze zaak aangrijpt om nog eens duidelijk het onderscheid te maken met iemand die palliatief is en van wie de ouders – familieleden in de eerste graad – nog op bezoek willen komen om afscheid te nemen en ook met het andere geval dat waarschijnlijk heel recent nog tot bij u is gekomen. Dat gaat namelijk ook over een langdurige relatie sinds 2017 tussen een meisje dat palliatief is en in het Gentse UZ ligt en haar vriend die naar België wil komen om afscheid van haar te nemen. Ik hoop dat u dat nader bekijkt en dat de problematiek wat algemener kan worden aangepakt, ook al heb ik begrip voor het feit dat zulke zaken individueel behandeld moeten worden. Ik denk echter toch dat mensen vriendelijk behandeld moeten worden en dat er met heel veel mededogen naar zulke situaties moet worden gekeken.
Een verlies is sowieso pijnlijk, maar als mensen geen afscheid kunnen nemen, dan dragen zij dat mee voor de rest van hun leven. Ik wil u vragen om, als het kan, nog eens goed na te gaan dat iedereen op de juiste manier op de hoogte wordt gesteld. Dat zou een goede zaak zijn, gezien de reacties die ik heb gekregen. Ik dank u alvast voor die menselijkheid.
L'incident est clos.
02 Vraag van Theo Francken aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "De Afghaanse tolken" (55019928C)
02 Question de Theo Francken à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "Les interprètes afghans" (55019928C)
02.01 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de voorzitter, dank u om de commissie toch nog samen te roepen. Mijnheer de staatssecretaris, ik dank u ook voor uw aanwezigheid. U hebt zich op zeer korte termijn vrijgemaakt, ook al hebt u het ongetwijfeld zeer druk. Ik apprecieer dat ten zeerste.
Mjnheer de staatssecretaris, ik las vanmorgen bij Belga dat de Amerikanen eraan denken om 20.000 Afghaanse tolken en helpers van het Amerikaanse leger met humanitaire visa toegang tot Amerikaans grondgebied te verschaffen. Met hun familie erbij zou het potentieel over een groep van 100.000 mensen kunnen gaan. Dat is natuurlijk gigantisch. Ik heb mevrouw Dedonder hierover ondervraagd. Zij zei dat het voor België over minder dan 30 personen zou gaan. Intussen zou hier een familie met drie leden zijn aangekomen. Hebt u daar meer informatie over?
Ik heb vanuit de NAVO ook altijd mee mijn schouders onder het project gezet. Het is mijns inziens namelijk essentieel voor toekomstige operaties om geloofwaardig te zijn voor wie de westerse landen wil helpen. Dat is niet evident in het Midden-Oosten, Azië of de Sahel. Wij moeten dan ook het goede voorbeeld geven. Wij hebben dat in het verleden vaak niet gedaan. Daarom denk ik dat men dat vanuit strategisch oogpunt gewoon moet doen.
Mijnheer de staatssecretaris, ik had graag een stand van zaken gekregen.
02.02 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer de voorzitter, voorafgaandelijk wil ik nog even terugkeren op de vraag van mevrouw Willaert. Men fluistert hier in mijn oor dat het door haar aangehaalde geval geregeld is. Zij heeft alleszins pertinente opmerkingen gemaakt dat een humane kijk in dergelijke gevallen noodzakelijk is. Wellicht speelt mee bij de diplomatieke posten dat alles snel snel moet gebeuren, zodat ze niet altijd op de juiste manier reageren bij zulke vragen. Ik ben in elk geval blij dat sommigen de weg vinden, maar het klopt dat niet iedereen altijd de weg vindt en dat de politiek voor de wegen moet zorgen.
Ik kom tot uw vraag, mijnheer Francken. Vooreerst, ik vind het maar normaal dat ik hier aanwezig ben, ook al is dat vandaag niet evident, gelet op de hongerstakingen. Overigens, voor de burgemeesters die met overstromingen te kampen hebben, is het evenmin gemakkelijk. Maar goed, dat neemt niet weg dat ik blij ben met uw waardering. Er wordt van ons verwacht om in het Parlement aanwezig en actief te zijn. Dat is de logica zelf. Op mijn beurt waardeer ik de aanwezigheid van de parlementsleden, digitaal of niet, in de commissie.
Mijnheer Francken, het klopt dat het gaat over slechts één familie van drie personen die in dat kader een visum heeft ontvangen. Defensie heeft die familie begeleid tijdens de visumaanvraag, tijdens de reis, tijdens de indiening van het verzoek om internationale bescherming in België en bij het verblijf in België. De kosten die in dat kader gemaakt zijn, moet u opvragen bij collega-minister Dedonder, omdat Defensie voor die kosten instaat en de juiste ondersteuning verleent, wat ik een goede zaak vind.
Voor Amerika gaat het om 20.000 personen, de inzet voor de Amerikanen is uiteraard van een andere orde. Voor België is dat niet het geval. Op het ogenblik zijn er via Defensie geen andere vragen aan mijn diensten voorgelegd. Mochten die vragen toch komen, dan zullen wij die zeker bekijken. Ik kan u alleen maar meegeven dat wij, gezien de uitzonderlijke inspanningen van de Afghanen, ook voor onze militairen in Afghanistan, zulke aanvragen zeer positief zullen benaderen.
02.03 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, bedankt voor uw antwoord. U zegt dat het om één gezin van drie personen gaat. Ik hoop dat zij het hier goed stellen; dat meen ik oprecht vanuit het diepst van mijn hart. Ik denk dat het the right thing to do was en is en dat Defensie dat inderdaad verder moet opvolgen.
De aanvragers komen naar hier met een humanitair visum, maar ik neem aan dat zij vervolgens naar de asieldiensten gaan. Moeten zij een asielaanvraag indienen, of volstaat een humanitair visum? Welke is juist de technische procedure?
02.04 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer Francken, zij krijgen een humanitair visum, maar een asielaanvraag voor het verkrijgen van internationale bescherming is van een hoger statuut. Wellicht zullen zij dus asiel aanvragen, maar ik kan hen dat niet verplichten. Het is wel het logisch gevolg dat eraan gekoppeld zou moeten zijn.
02.05 Theo Francken (N-VA): Ja, inderdaad. Goed, dank u.
L'incident est clos.
03 Vraag van Theo Francken aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "De komende Afghaanse asielcrisis" (55019932C)
03 Question de Theo Francken à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "La crise de l'asile imminente en Afghanistan" (55019932C)
03.01 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de staatssecretaris, dan heb ik nog een vraag over de Afghaanse asielcrisis.
U weet dat ik mij zorgen maak over de Afghaanse asielcrisis. En ik ben niet de enige die zich daarover zorgen maakt, het regent artikelen daarover, ook internationaal. Ik heb begrepen van de Sloveense ambassadeur dat het ook belangrijk is voor Slovenië, het maakt daarvan een prioriteit. Ik heb de nota van de Sloveense regering naar aanleiding van het voorzitterschap van de Europese Unie gelezen, daarin staat een heel deel over migratie en Afghanistan komt daarin specifiek aan bod.
Wat is de stand van zaken? Wat plant u? Denkt u aan ontrading? Wat mogen wij daaromtrent verwachten?
03.02 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer de voorzitter, mijnheer Francken, het is juist dat de situatie in Afghanistan verontrustend is. Wij gaan hier geen buitenlands beleid of defensiebeleid bespreken, maar de situatie is er in elk geval verontrustend. Dat is een evolutie die op Europees niveau en op Belgisch niveau van nabij opgevolgd wordt.
De Afghanen zijn trouwens reeds geruime tijd aanwezig in onze asielcijfers. De cijfers op het vlak van instroom in België gaan voor Afghanen, net als in andere Europese lidstaten, in stijgende lijn. In vele Europese lidstaten, waaronder België, is Afghanistan het belangrijkste land van herkomst. Het is dat reeds lang. Wij merken dat het aantal asielaanvragen van Afghanen toeneemt.
In de eerste helft van dit jaar werden er 2.087 verzoeken ingediend. In covidjaar 2020 waren het er 3.104. In 2019 waren het er 3.400. Wij merken dus dat er een serieuze stijging is.
Het is wel belangrijk op te merken dat degenen die nu in België een verzoek indienen, vaak reeds langer in Europa aanwezig zijn. Vaak gaat het om een tweede verzoek of om mensen die reeds een tijdje actief zijn in Europa en pas nu een verzoek indienen.
De huidige instroom in België is allicht niet rechtstreeks te wijten aan de gewijzigde situatie in het land van herkomst.
Het Commissariaat-generaal is onafhankelijk in de beoordeling van de verzoeken en bij de beoordeling wordt rekening gehouden met de individuele situatie in de regio van herkomst van de betrokkene. De situatie in Afghanistan is complex, maar volgens de commissaris-generaal niet van die aard dat er een systematische toekenning moet zijn van internationale bescherming van iedereen uit Afghanistan. De situatie wordt dan ook van nabij opgevolgd.
Op het vlak van maatregelen zullen mijn diensten alles doen wat ze kunnen, vooral in de strijd tegen de secundaire migratiebewegingen. Zo zullen Dublintransfers zoveel mogelijk worden uitgevoerd ondanks, maar wel rekening houdend met de covidcontext. Dat is niet altijd even eenvoudig, maar we moeten daarvoor het nodige proberen te doen.
De terugkeer naar Afghanistan is niet stopgezet. Elk dossier wordt individueel en grondig onderzocht om na te gaan of terugkeer naar Afghanistan in regel is met artikel 3 van het EVRM. Hierbij wordt bijzondere aandacht besteed aan een mogelijk intern vluchtalternatief of herkomst uit veilige zone. We blijven de vrijwillige terugkeer zeker ondersteunen.
Ik geef u enkele cijfers over de gedwongen terugkeer. In 2017 waren er dat 30, in 2019 16 en in 2020, in de covidcontext, 5. Onmogelijk is het niet, moeilijk is het wel, maar we moeten erop toezien dat dit niet volledig wordt stopgezet.
Doordat er veel landen zijn die de gevolgen van de situatie in Afghanistan en van de stroom richting Europa voelen, is het vooral belangrijk dat we op Europees niveau gezamenlijk optreden. U hebt een land genoemd, er zijn er nog andere. Een land als Oostenrijk bijvoorbeeld merkt dat ook. Ook daar bekijken we samen met een aantal partners op welke manier we het best gezamenlijk kunnen optreden om de nodige informatie te verstrekken en de juiste aanpak te hanteren in een dossier dat niet evident is, maar waarbij zeker de landen die de secundaire migratie het meest voelen op de juiste manier kunnen optreden om dat zoveel mogelijk tegen te gaan.
03.03 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, ik ben zeker overtuigd van uw goede intenties, maar ik meen dat er meer nodig zal zijn. Ik pleit dan ook voor ontradingscampagnes. Wij hebben dat gedaan in het Farsi en in het Pasjtoe. Ik meen dat men niet anders zal kunnen dan overgaan tot internationale ontradingscampagnes die ginds ook op sociale media moeten worden geplaatst. Op die manier kan duidelijk worden gemaakt dat het hier toch niet echt is zoals zij menen, zijnde een land van melk en honing.
Er is heel veel ellende, onder andere op de Griekse eilanden. Van die groep vluchtelingen zijn er vandaag 22 aangekomen in ons land. Daarvoor zijn al een aantal niet-begeleide jongeren aangekomen. U probeert daar te helpen en u weet dat ik daar geen grote fan van ben. In uw communicatie zegt u altijd dat dit geen structurele oplossing is. Ik kan daarmee leven.
Men moet echt op internationaal vlak beginnen ontraden. Wij hebben dit een aantal keren gedaan. Ook mevrouw De Block heeft dit gedaan. Ik meen echt dat men die weg moet opgaan want anders staan ze hier terug. Dublin zal ook geen oplossing bieden, zeker niet in Griekenland waar dit supermoeilijk is. Enkel een straffe ontrading kan voor een oplossing zorgen.
L'incident est clos.
- Theo Francken aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "De hongerstakers" (55019930C)
- Eva Platteau aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "De stand van zaken met betrekking tot de neutrale zone" (55019949C)
- Theo Francken à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "Les grévistes de la faim" (55019930C)
- Eva Platteau à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "La situation en ce qui concerne la zone neutre" (55019949C)
04.01 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, ik heb de vragen en antwoorden van gisteren herlezen en daarbij heb ik moeten vaststellen dat de nervositeit zeer hoge toppen scheert bij de vrienden van de PS en Groen. U probeert de kalmte te bewaren, wat uiteraard niet evident is.
U kreeg wel steun van Vooruit en u merkte op dat de neutrale zone een eerste stap is. Ik heb in dat verband enkele vragen Ten eerste stelt u dat er 150.000 illegalen zijn in dit land. Ik heb dat aantal zelf nooit gekend maar u hebt er een cijfer op geplakt. De heer Roosemont zei vroeger altijd dat ik daar geen cijfer op mocht plakken, omdat we gewoon niet weten om hoeveel mensen het gaat. Ik weet niet waar u dat cijfer gehaald hebt, maar u blijft het herhalen. Dat is echter slechts een detail.
Wat het dossier zelf betreft, zegt u dat de neutrale zone vlakbij de Begijnhofkerk is ingericht, in een gebouw van de stad Brussel. De betrokkenen kunnen hier een regularisatieaanvraag indienen die vervolgens bij de burgemeester van Brussel terechtkomt. Ik neem echter aan dat een groot deel van deze 475 mensen niet in Brussel woont. Bij het indienen van een regularisatieaanvraag moet men echter een referentieadres opgeven. Waarom heeft men gekozen voor Brussel? Stel dat het gaat om een hongerstaker die al jaren in Leuven woont, dan heeft die toch een vaste verblijfplaats in Leuven? Het is dan ook vreemd dat men dit in Brussel gaat behandelen, want dat is een uitzondering op de standaardprocedure. Kan u dat even toelichten?
Ten tweede, betalen deze mensen ook de voorziene 350 euro? Er is immers een tarief van 350 euro per volwassene vastgelegd. Zullen zij dat ook moeten betalen? Voor een koppel gaat het dan om 700 euro, wat toch een aanzienlijk bedrag is. Ik heb dat destijds ingevoerd en sta daar nog steeds achter. Zal u soms een uitzondering voorzien voor deze mensen? Gaat de stad Brussel dat betalen? Graag kreeg ik daar opheldering over.
Welke procedure zal er precies gevolgd worden? Zijn er sinds gisterenmiddag al mensen naar de neutrale zone gegaan? Ik hoor namelijk dat de actiecomités de mensen die daarheen willen tegenhouden. Kan u wat meer uitleg geven over de technische uitwerking van de procedure?
Hebt u al identificatiegegevens van deze mensen? Hebt u al meer zicht op deze groep? Dat is immers één van de grote problemen, bij hongerstakingen willen mensen hun gegevens niet doorgeven, omdat ze vrezen dat de Dienst Vreemdelingenzaken daar achter hun rug mee naar de ambassade zal gaan om een laissez-passer te regelen. Dat grote wantrouwen vormt dus een probleem. Heeft u nu al zicht op wie die mensen precies zijn en wat de status van hun dossier is? Het is trouwens niet eens zeker dat er een dossier is, want ik neem aan dat veel van die mensen volledig uitgeprocedeerd zijn. In dat geval lopen er uiteraard geen aanvragen meer. Ook daarover had ik graag enige verduidelijking gekregen.
04.02 Eva Platteau (Ecolo-Groen): Mijnheer de staatssecretaris, ook ik wil mijn waardering uitspreken voor uw aanwezigheid in deze commissievergadering. Bij het begin van deze week was er daarover nog geen duidelijkheid, maar toen ik zag dat de commissie alsnog bijeengeroepen werd, heb ik last minute nog vragen ingediend. Ik waardeer het ten zeerste dat u vandaag onze vragen wil beantwoorden, zodat wij voor het zomerreces nog enkele zaken kunnen bespreken.
Dat geldt zeker voor het dossier van de hongerstakers. Ik heb gisteren uw antwoord gehoord in de plenaire vergadering. Wij vinden de inrichting van een neutrale zone een goede zaak, omdat het de bedoeling moet zijn dat zoveel mogelijk mensen op dit moment ondersteuning kunnen krijgen bij een individuele regularisatieaanvraag.
Daarom wil ik u vandaag vragen naar de stand van zaken van de implementatie van die neutrale zone. Welke actoren zijn daar aanwezig? Voor ons is het namelijk belangrijk dat er niet alleen personeelsleden van de Dienst Vreemdelingenzaken aanwezig zijn. Zoals de heer Francken al zei, hebben de mensen in hongerstaking daar immers niet altijd vertrouwen in. De aanwezigheid van medewerkers van ngo's is daarom net zo belangrijk. In deze fase van de hongerstaking moeten de mensen er ook terechtkunnen voor medische en psychologische begeleiding, dat lijkt mij althans essentieel.
Wij steunen die neutrale zone. Wij vinden het belangrijk dat mensen op individuele basis een regularisatiedossier kunnen indienen, op een laagdrempelige manier. Het moet immers de bedoeling zijn dat die hongerstaking beëindigd wordt. Deze mensen moeten zo correct mogelijk geïnformeerd worden over hun rechten en hun situatie. Anders dan de heer Francken, denk ik dat wij moeten zoeken naar een menselijke oplossing en vind ik de focus op de procedure, namelijk of zij hun aanvraag wel in Brussel kunnen indienen en of zij wel 350 euro dossierkosten betalen, op dit moment niet belangrijk. Het belangrijkste is dat die mensen de weg naar de neutrale zone vinden en dat die hongerstaking beëindigd kan worden. Ik denk dat iedereen het daarmee eens zal zijn.
Mijnheer de staatssecretaris, die neutrale zone moet dienen om een uitweg te vinden uit de huidige crisis. Kunt u al enige terugkoppeling geven? Hoe verloopt de implementatie? Wat is de huidige stand van zaken op het terrein?
04.03 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer de voorzitter, collega's, ik meen dat wij allemaal hetzelfde doel voor ogen hebben, namelijk ervoor zorgen dat de actie zo snel mogelijk stopt, om verder menselijk leed te voorkomen.
Ik heb steeds opgeroepen de hongerstaking stop te zetten. De medische toestand van vele actievoerders verslechtert. Dat is niet onlogisch, daar de actie op het moment al 55 dagen duurt.
U vraagt naar een exhaustieve lijst van de hongerstakers en hun dossiers. Zolang de betrokkenen weigeren een individuele aanvraag in te dienen, kan ik mij niet met zekerheid uitspreken over de verschillende profielen van de actievoerders.
De retributie moet uiteraard betaald worden. Wat de verblijfplaats van de hongerstakers betreft, het is aan de stad Brussel om te bepalen wat hun feitelijke verblijfplaats is. Ik sluit mij wel aan bij de opmerking van mevrouw Platteau dat dat niet het allerbelangrijkste in de discussie. Het allerbelangrijkste is hier uitgeraken.
Mijn boodschap aan de hongerstakers was en is nog steeds heel duidelijk. Het huidige regularisatiebeleid mag en zal niet geleid worden door dergelijke acties. Is dat wel zo, dan krijgt men de volgende keer, een week later of een maand later, nieuwe acties.
Ik blijf de betrokkenen oproepen een individuele aanvraag tot humanitaire regularisatie in te dienen. Die zullen behandeld worden volgens het bestaande regularisatiebeleid.
Wij startten gisteren dus inderdaad met een neutrale zone bij de site van de Begijnhofkerk om de betrokkenen informatie te geven over de verblijfsprocedures, over hun dossier en eventueel over eerdere negatieve beslissingen, de redenen daarvoor en hun implicaties. Dat gebeurt in samenwerking met de stad Brussel en met burgemeester Close, die ik uitdrukkelijk wens te bedanken voor de zeer constructieve samenwerking.
Meermaals overleg en herhaalde uitnodigingen aan organisaties van het middenveld hebben er tot nu toe spijtig genoeg niet toe geleid dat het middenveld al vertegenwoordigd is. Ik vind het erg belangrijk dat personen in gesprek kunnen gaan, ook met vertrouwenspersonen of met een neutrale partner van wie zij informatie kunnen krijgen. Ik blijf dus mijn boodschap herhalen dat het middenveld uiteraard meer dan welkom is om mee te werken aan de versterking van ons aanbod in de neutrale zone.
Zoals ik van bij het begin duidelijk gemaakt heb, ben ik steeds bereid tot gesprek met mensen zonder wettig verblijf. Ik vind dat het ook wel de taak is van een staatssecretaris uit te leggen waar het beleid voor staat. Dat deed ik ook al voor de acties. Nog voor er sprake was van een hongerstaking, heb ik de mensen die op dat moment de Begijnhofkerk hadden bezet, ontmoet op mijn kabinet, omdat ik ook wel de plicht heb duidelijk te maken wat de regels zijn.
Ik wil dan ook verduidelijken dat dergelijke acties niet nodig zijn om met mij in overleg te gaan.
Ik wil ook beklemtonen dat dergelijke acties er niet toe leiden dat er op een of andere manier onderhandeld wordt. Mijn positie is duidelijk. Wij moeten mensen aanmoedigen om een individuele aanvraag tot humanitaire regularisatie in te dienen. Zij kunnen hiertoe informatie in de neutrale zone verkrijgen. De aanvraag wordt dan behandeld zoals elke andere aanvraag, individueel en rekening houdend met alle elementen van het dossier.
Bij de hongerstakers zijn wellicht personen bij die in aanmerking komen voor een humanitaire regularisatie volgens het huidige beleid, en ongetwijfeld zijn er ook personen bij die hiervoor niet in aanmerking komen. Van een collectieve regularisatie kan geen sprake zijn. Wij kunnen ook geen beleid voeren dat een verschil maakt tussen iemand die meedoet met een hongerstaking, en iemand die daaraan niet meedoet.
Als een aantal organisaties het cijfer van 150.000 naar voren schuift, dan geven zij daar vooral mee aan dat er naast de 475 personen die meedoen aan een hongerstaking of een van de drie sites bezetten, er nog vele andere mensen zijn met gelijkaardige vragen. Men mag ter zake dus geen gedifferentieerd beleid voeren; het zou pas inhumaan zijn, mochten wij daarin een verschil maken.
Mijnheer Francken, in uw schriftelijke neerslag vroeg u naar de korte werkvisa, maar u hebt ze niet mondeling gesteld. Ik ben blij dat u de vraag stelt. Op sociale media laat u het namelijk uitschijnen alsof dat een voorstel van een politieke partij of regeringsbeleid zou zijn. Daarom maak ik graag gebruik van de gelegenheid om ter zake duidelijk te zijn. Neen, ik plan niet om korte werkvisa af te leveren aan de hongerstakers. De betrokkenen kunnen steeds een aanvraag tot gecombineerde vergunning indienen vanuit het buitenland, maar nooit vanuit onwettig verblijf. Indien zij aan de wettelijke voorwaarden voldoen en de procedure gevolgd wordt, zal de gecombineerde vergunning uiteraard worden toegekend. Dat is de procedure en dat zal zo blijven.
04.04 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, zijn er al mensen in de neutrale zone geweest sinds die gisteren is geopend? Ik las vanochtend in de krant van niet. Is dat intussen al veranderd? Ik neem aan dat u daarvan constant op de hoogte wordt gehouden.
04.05 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Gisteren is de neutrale zone geopend en we hebben vandaag een uitnodiging gestuurd naar de woordvoerders van de hongerstakers om te komen. Of dat uiteindelijk is gebeurd, kan ik u nu niet zeggen. Ik kan alleen maar zeggen dat we de situatie elke dag opvolgen en dat het begrijpelijk is dat men niet moet kijken naar wat er 24 uur later gebeurt. We moeten dat ook wat tijd geven om te zien of de regeling werkt of niet. Ik hoop alleen dat we er ons allemaal achterscharen en die regeling steunen, in de hoop dat het vertrouwen langzaam groeit en dat de hongerstakers vooral gebruikmaken van de geijkte kanalen.
04.06 Theo Francken (N-VA): Ik dank u voor de toelichting.
Ik denk dat het dossier echt een regeringsbreker aan het worden is. Ik zit nu toch al een tijdje in de Wetstraat en de posities die u inneemt en die ik gisteren heb horen vertalen door de linkerflank van uw regering, doen mij concluderen dat een en ander niet zal werken. Er is dus een neutrale zone, maar als de betrokkenen 350 euro moeten betalen, niet kunnen rekenen op korte werkvisa, hun dossiers individueel op basis van dezelfde criteria worden behandeld, kortom als alles loopt zoals u dat zegt, dan zullen heel veel hongerstakers niet in aanmerking komen voor regularisatie. Als de linkse partijen de hoop op regularisatie blijven voeden, dan zal men geen 55 dagen meer in hongerstaking gaan, maar zal men dat de hele zomer blijven doen. Het lijkt mij heel moeilijk om hiervoor een oplossing te vinden, als de standpunten dezelfde blijven.
U hebt het erover om ngo's bij de neutrale zone te betrekken, maar ik weet niet over welke ngo's u het hebt. Er zijn er immers zoveel op dat terrein. Op een bepaald moment zal men moeten beslissen over een verplichte medische begeleiding van een aantal van die mensen of ze hongeren zich echt dood. Als ze sterven, zit men in een totaal nieuw politiek verhaal en dan wordt uw positie vrijwel onhoudbaar.
Ik zou die verplichte medische begeleiding toch bekijken, want de hongerstakers zullen geen regularisatie krijgen op basis van de criteria. U hebt geen nieuwe instructie gegeven. Het gaat om personen die vaak maar kort in asielprocedure zijn geweest, met kortlopende beroepen, vaak een eerste asielberoep, en nooit vijf of zes jaar. Dat hebben ze allemaal al geprobeerd. Veel van die mensen hebben al 9bis en 9ter ingediend; dus zij zullen nooit geregulariseerd worden. Het gaat meestal om Marokkanen en Algerijnen en die komen gewoonweg niet in aanmerking.
Ik zeg niet dat u ongelijk hebt, mijnheer de staatssecretaris. Ik heb er nog niet zo veel over gezegd omdat ik in het algemeen vind dat u echt wel een punt hebt. Ik heb hetzelfde meegemaakt. Bij mij was de hongerstaking redelijk snel gedaan omdat ze doorhadden dat de toenmalige regering niet zou plooien. Uw probleem is dat men denkt dat u niet zal plooien, maar wel de rest die achter u staat, of zou moeten staan, in de regering. Zij zullen u hard onder druk zetten en als er iemand sterft, zullen ze wel hun gelijk binnenhalen. Dat is er nu aan de hand. De vraag is alleen wanneer het zal gebeuren. De situatie is zo cynisch dat de verantwoordelijkheid verpletterend is.
Mevrouw Platteau, u zegt dat u in tegenstelling tot mij wel voor een menselijke oplossing ijvert. Dat hebt u gezegd… Maar wat u aan het doen bent, dat is pas een ramp. Als ik van een persoon geen lessen moet krijgen over een menselijke oplossing, dan is het wel van de linkse partijen die constant hun eigen staatssecretaris afvallen en aanvallen, constant en heel duidelijk.
Alles het over menselijkheid gaat, weet ik niet wat het beste is. Bij mij was het gedaan en is er niemand overleden. We zullen nu moeten afwachten. Over het feit dat jullie die zaak constant voeden heb ik mijn gedacht. Maar over sommige dingen zullen we het nooit eens geraken, natuurlijk.
04.07 Eva Platteau (Ecolo-Groen): Mijnheer de staatssecretaris, een aantal weken geleden heb ik in deze commissie al gezegd dat we een outreachende aanpak nodig hebben. De bedoeling is vooral om ervoor te zorgen dat die hongerstaking stopt. Het is duidelijk dat niemand dat een goede methode vindt. Ecolo-Groen staat daar als partij ook absoluut niet achter. We moeten echter wel blijven zoeken naar oplossingen om ervoor te zorgen dat die hongerstaking kan gestopt worden.
Als het middenveld niet wil meewerken of niet vertegenwoordigd is, moeten we blijven zoeken naar een oplossing en uitzoeken hoe het komt dat ze er momenteel niet bij betrokken zijn en dat die neutrale zone op dit moment nog geen succes is geweest.
Ik ben helemaal akkoord met u dat er een vertrouwenspersoon aanwezig moet zijn, dat we moeten zoeken naar een aanpak die vertrouwen wekt. Alle begrip dat dit geen gemakkelijke opdracht is, maar het is wel onze plicht om te blijven zoeken naar een oplossing.
In deze fase is het inderdaad de vraag of deze mensen niet eerst fysiek en mentaal op adem moeten kunnen komen en de hongerstaking niet eerst beëindigd moet worden, alvorens ze kunnen nadenken over hun toekomst en over welk duurzaam toekomstperspectief er is. Dat is voor alle duidelijkheid niet enkel een regularisatie op basis van 9bis en 9ter.
Het zou inderdaad kunnen, zoals de heer Francken aangeeft, dat niet iedereen die daar aanwezig is daarvoor in aanmerking komt. Maar zolang we er geen zicht op hebben wie dat zijn, is het moeilijk te weten wat daar moet gebeuren.
Ik sluit me ook aan bij de scepsis over het vaak geciteerde cijfer van 150.000 mensen. Dat zijn inderdaad maar schattingen en we weten eigenlijk niet hoeveel mensen er in ons land zijn zonder papieren, dus zonder wettig verblijf. Ik denk dat het beleid meer moet doen om dat structureel in kaart te brengen en daar ook vanuit wetenschappelijk onderzoek meer zicht op te krijgen. Enkel zo kunnen we die problematiek structureel aanpakken.
Ik ken natuurlijk uw standpunt, mijnheer de staatsecretaris, want u communiceert daar veel over. U zegt dat u andere oplossingen, zoals een gecombineerde verblijfsvergunning of een arbeidsvergunning aanvragen vanuit ons land, vanuit onwettig verblijf dus, nooit zal toelaten. Ik stel alleen maar vast dat het middenveld en burgers die e-mails sturen, wel vragen om aan dergelijke oplossingen te denken. Het ACV bijvoorbeeld schuift dat in een persbericht als oplossing naar voren.
Die verschillende pistes bestaan dus, maar het is geen gemakkelijke opdracht en we moeten er in eerste instantie proberen voor te zorgen dat die hongerstaking beëindigd wordt.
L'incident est clos.
05 Vraag van Theo Francken aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "De repatriëring van IS-strijdsters en hun kinderen" (55019929C)
05 Question de Theo Francken à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "Le rapatriement de combattants de l'EI et de leurs enfants" (55019929C)
05.01 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, ik heb de voorbije weken al meerdere vragen gesteld over de repatriëring van IS-strijdsters en hun kinderen. Wat is de stand van zaken?
Op Twitter lees ik dat er momenteel een reddingsoperatie zou bezig zijn. Is dat juist? Over hoeveel mensen gaat het? U bent betrokken, omdat u mogelijks humanitaire of andere visa zou moeten uitreiken voor kinderen van wie de nationaliteit nog niet vastligt, aangezien zij nog geen verblijfsdocumenten hebben om het Belgisch grondgebied te betreden.
Hebben uw diensten die documenten uitgereikt? Voor hoeveel personen en voor wie juist? Over welke kinderen gaat het juist? Welke leeftijd hebben zij? Ik krijg graag meer toelichting.
05.02 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer Francken, de Dienst Vreemdelingenzaken is niet bevoegd voor Belgische onderdanen. Een optreden van de DVZ kan eventueel nodig zijn voor kinderen van Belgische ouders die formeel gezien de Belgische nationaliteit nog niet bezitten, omdat zij nog niet geregistreerd zijn in ons land. In dergelijke gevallen zal mogelijks een reisdocument nodig zijn.
Gezien de classificatie ervan kan ik geen verdere duiding geven bij de operatie. Dat heb ik vorige keer al verduidelijkt. De cijfers zullen te gepasten tijde worden meegedeeld.
05.03 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, ik heb natuurlijk altijd begrip voor veiligheidsissues. Laat dat heel duidelijk zijn. Het kan evenwel volgens mij geen toeval zijn dat de reddingsoperatie loopt net nu de laatste plenaire vergadering afgelopen is, waardoor wij de regering hierover niet zullen kunnen ondervragen. Dat vind ik niet helemaal correct. Het gaat om een zeer omstreden operatie. Ik heb ergens gelezen dat u hier ook uw eigen mening over hebt, maar de regering heeft dat nu beslist. Vandaar stel ik de vraag vandaag in de commissie, op het laatst mogelijke moment, want als de reddingsoperatie het komende weekend rond is, kan ik er geen vragen meer over stellen, hoewel het natuurlijk altijd mogelijk is om een extra commissievergadering te plannen.
Ik had voorspeld dat men de operatie in de luwte van de zomer zou doen. Dat is men nu effectief aan het doen. Ik blijf het een hallucinante beslissing vinden, waar ik absoluut niet kan achterstaan, op geen enkele wijze. Vorige week hebben de terreurslachtoffers, zelfs zonder benen, met een wielwagen en fietsen de Mont Ventoux beklommen om wat aandacht van de regering te krijgen en ondertussen voert de regering die operatie uit. Ik snap dat niet, ik snap niet waarom men de terreurslachtoffers niet 100 % vergoedt en correct behandelt, maar ondertussen wel IS-strijders het land zou binnenvliegen. Veel van die vrouwen zijn immers minstens zo erg als hun mannen. Zij zeggen allemaal dat zij voor de kinderen moesten zorgen, moesten koken en moesten verplegen, maar heel veel vrouwen zaten wel degelijk in de hisbah, de politie van IS.
Ik heb daar geen enkel begrip voor. Ik vind dat de regering hier op een compleet verkeerd spoor zit en een heel verkeerd signaal geeft aan de slachtoffers van terreur en aan alle andere inwoners van het land.
Wij hebben gisteren bovendien een resolutie over de jezidi goedgekeurd. Els Van Hoof was hoofdindiener, samen met Koen Metsu en de heer Dallemagne. Wij zijn het eerste Europese land dat onder andere het probleem met de seksslavinnen daar erkent en respect vraagt voor die slachtoffers. Ik vind het ongelooflijk dat wij de dag daarna met de reddingsoperatie van IS-vrouwen komen. Ik keur dat op geen enkele manier goed.
L'incident est clos.
06 Vraag van Theo Francken aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "Visasancties" (55019931C)
06 Question de Theo Francken à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "Les sanctions en matière de visas" (55019931C)
06.01 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de staatssecretaris, er was aangekondigd dat tegen de zomer een aantal visasancties zou worden ingevoerd in het kader van slechte of gebrekkige medewerking rond terugkeer voor een aantal landen die niet nader werd genoemd omwille van opnieuw diplomatieke relaties. Ik hoef niet per se de lijst van alle bedoelde landen te hebben. Ik wil wel graag weten waar wij nu staan. U had die sancties aangekondigd tegen de zomer.
Waar staat het dossier nu? Kunnen die sancties worden ingevoerd?
Ik heb er de voorbije dagen wat zaken over gelezen. Het is dus duidelijk dat de regering ermee bezig is. Kan u enige toelichting geven?
Wat is heel concreet het sanctiemechanisme? Stel dat een bepaald Afrikaans land niet of nauwelijks meewerkt, hoe kan dat dan worden gesanctioneerd? Wat is juist het concept ter zake?
06.02 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer de voorzitter, mijnheer Francken, u hebt het over de procedure onder artikel 25bis van de visumcode. De procedure is lopende.
Zoals ik in de vorige commissievergadering al heb aangegeven, heeft de Europese Commissie eerst diplomatieke gesprekken aangevat met een selectie van landen die niet of onvoldoende meewerken aan terugkeer.
Op basis van de uitkomst van die gesprekken werden gisteren een aantal voorstellen tot visumhefbomen geformuleerd voor de betrokken landen. Die landen kunnen effectief niet worden gecommuniceerd. De Europese Commissie heeft nu echter wel een aantal heel concrete voorstellen tot visumhefbomen gedaan. De Europese Raad zal op basis van de voorstellen van de Europese Commissie beslissen welke specifieke sancties hij zal aannemen. Helaas moet ik ook hier opmerken dat tot die tijd de besprekingen vertrouwelijk zijn.
U leest in artikel 25bis, § 5, a, van de visumcode welke sanctiemogelijkheden bestaan. Dat gaat bijvoorbeeld over de tijdelijke opschorting van de toepassing van bepalingen uit diezelfde visumcode, zoals de vrijstelling voor het betalen van de visumkosten voor diplomaten, de behandelingstermijn en de geldigheidsduur van de visa met meerdere binnenkomsten.
Het is nu van belang dat de Europese Raad op basis van een aantal voorstellen die de Europese Commissie doet op het vlak van specifieke sancties, bepaalt wat hij zal doen. Daarover verneemt u dus later meer.
Ik ben in ieder geval erg tevreden dat er nu een aantal concrete voorstellen op tafel ligt waarmee de Europese Raad aan de slag moet gaan. Dat is een stap in de goede richting.
06.03 Theo Francken (N-VA): Ik weet niet of er een nog een raadsvergadering in juli plaatsvindt? Dat zal misschien voor augustus of september zijn, of voor het najaar. We zullen dit verder bekijken.
Ik vind het positief dat er meer druk op die landen komt. Ik heb dat altijd gezegd. Het staat zelfs in de conclusie van mijn boek dat Europa moet stoppen met "always trying to be mister nice guy".
We moeten duidelijk maken dat wij ook onze geopolitieke agenda hebben. We moeten niet altijd de vriendelijke man van de wereld willen zijn. Op sommige momenten moet men gewoon een lijn trekken en duidelijk maken dat wij onze prioriteiten naar voren schuiven. We moeten de economische reus die we zijn eindelijk ook omzetten in diplomatieke macht. Dat doen we nog te weinig. Daarom geef ik dit mijn volle steun. Ik hoop dat het zal lukken.
L'incident est clos.
07 Vraag van Theo Francken aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "Woonstbetredingen" (55019933C)
07 Question de Theo Francken à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "Les visites domiciliaires" (55019933C)
07.01 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de staatssecretaris, ik wou u vragen wat de stand van zaken hierin is. Enkele weken geleden was er een vergadering van het kernkabinet waarop dit dossier besproken zou worden, met daarbij het visitatierecht, een andere naam voor de woonstbetredingen. Dat is een soortgelijke oplossing als degene die wij hadden bedacht om het terugkeerbeleid efficiënter te laten verlopen. Mijn vraag is of er nog besprekingen zijn geweest en wat de stand van zaken is. Valt daar eerstdaags een doorbraak in te verwachten? Naar ik begreep gaat het niet alleen hierover, maar ook over andere zaken die daar mee samenhangen.
07.02 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer de voorzitter, mijnheer Francken, in de nota die ik aan de regering heb voorgelegd werd inderdaad een geheel van wetgevende maatregelen voorgesteld, die het aanklampend terugkeerbeleid op wetgevend vlak verder vormgeven en verbeteren. Dat geheel van maatregelen moet uiteraard eerst binnen de regering worden besproken alvorens ik dat hier in de Kamer kan komen voorstellen, los van het feit dat ik hier in de commissie al wel eens een uiteenzetting heb gegeven over hoe het aanklampend beleid er dan precies moet uitzien. Ik zal de onderhandelingen voeren waar ze gevoerd moeten worden, en dat is dus niet in de media, en in eerste instantie ook niet in het Parlement, wel in de schoot van de regering. Daarna zal ik mijn plan hier wel komen toelichten. Zo ben ik van plan het aan te pakken.
07.03 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, dat begrijp ik natuurlijk. Ik wens u veel succes. Ik heb no passarán gezien, dus het zal niet evident zijn, maar we zullen dat verder afwachten.
L'incident est clos.
08 Vraag van Theo Francken aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "Het masterplan Gesloten centra voor illegalen" (55019934C)
08 Question de Theo Francken à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "Le masterplan Centres fermés pour les personnes en séjour illégal" (55019934C)
08.01 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, u had het voornemen om begin 2021 een akkoord over het masterplan houdende gesloten centra van de regering te verkrijgen. Wij zijn nu midden juli, het parlementair jaar loopt op zijn einde. De regering heeft heel veel vergaderd, vaak digitaal, maar ook dat zal bijna gedaan zijn. Heel veel regeringsleden nemen vanaf volgende week wat familietijd om wat te ontspannen en wat rust te nemen. Alle begrip daarvoor, maar het ziet er dus niet naar uit dat er nog een doorbraak zal komen omtrent het masterplan. Ondertussen tikt de teller en ligt alles stil.
Wat is de stand van zaken? Welke problemen zijn er nog?
Wat is de realisatietermijn?
08.02 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer Francken, het project heeft niet stilgelegen, zoals ik eerder reeds zei. Mijn diensten hebben er de voorbije maanden samen met de Regie der Gebouwen, die uiteraard ook betrokken is, heel hard aan gewerkt en doen dat nog steeds.
De voorbije weken en maanden heb ik daarover niet gecommuniceerd, dat klopt. Dat blijft ook zo, omdat, zoals ik reeds aangaf, eerst in de regering afspraken moeten worden gemaakt, inzonderheid met de partners zoals de Regie der Gebouwen, die hierin betrokken actor is. Mijn diensten hebben de voorbije maanden in elk geval zeer hard gewerkt aan de creatie van noodzakelijke extra capaciteit in de gesloten centra.
In het verleden werden daar vaak beloftes over gedaan, maar men moet daar ook cijfers tegenover zetten, om het plan zo goed mogelijk naar voren te kunnen brengen. Dat is in het verleden helaas niet gebeurd. Toen kregen we cijfers en een tijdspad voor de voltooiing van het project, terwijl er nog geen steen lag.
Wij werken nu anders: wij becijferen eerst alles met onze diensten. Dat is reeds gebeurd. Nu proberen wij in samenspraak met de Regie der Gebouwen tot het juiste plan van aanpak te komen om dan ook effectief te kunnen doen wat in het verleden niet het geval was, namelijk de realisatie.
08.03 Theo Francken (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, het is de laatste gedachtewisseling in dit parlementaire jaar. Hoe kijk ik daarop terug? Sta mij toe te zeggen dat ik niet twijfel aan uw goede intentie, maar ik twijfel wel aan de goede intentie van uw regering en uw regeringspartners. Ik denk dat er na acht of negen maanden al heel wat stokken in de wielen steken. Ik denk dat de hongerstakers maar een symptoom zijn.
We zullen zien of u een akkoord bereikt over het visitatierecht en het nieuwe wetboek inzake migratie. Ik ben benieuwd in welke richting alles zal uitgaan in de komende weken: de hongerstakers, het masterplan voor de gesloten centra, de extra capaciteit. Ik denk ook niet dat het grotere plaatje van het huidige Europese migratiemodel op die manier kan werken. Ik geloof niet in doorbraken op Europees vlak. Ik verwijs naar de reactie van de Slovenen.
Een ander agendapunt is de uitbreiding van de Europese Unie met alle Balkanlanden die er nog niet bij zijn. Laten we dat vooral eens doen. We zullen alle Balkanlanden erbij nemen. Dan hebben we direct een akkoord over de migratie. Dat is dan nog gemakkelijker geworden.
Verontschuldig mij mijn cynisme. Ik zal het allemaal wel zien. Ik blijf het dossier opvolgen in de zomermaanden, die hopelijk mooier zullen zijn dan de afgelopen weken. We zien elkaar terug in september. Hartelijk dank.
L'incident est clos.
- Darya Safai aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "Het werkbezoek van de staatssecretaris in Nederland" (55019937C)
- Franky Demon aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "Het werkbezoek aan Nederland" (55019942C)
- Darya Safai à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "La visite de travail du secrétaire d'État aux Pays-Bas" (55019937C)
- Franky Demon à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "La visite de travail aux Pays-Bas" (55019942C)
09.01 Darya Safai (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, op 6 juli bracht u een werkbezoek in Nederland. U tweette volgend bericht: “Snellere procedures, betere terugkeercijfers, geslaagde integratie, … kunnen we wat van leren. Hoe? Professionele ketenbenadering van asieldiensten en forse investering in personeel."
Mijnheer de staatssecretaris, wat hield dat werkbezoek concreet in? Kan u ook een overzicht geven van wat u bezocht hebt en met wie u contact hebt gehad? Welke conclusies hebt u getrokken na het bezoek? Welke concrete beleidsdaden mogen wij van u op korte termijn verwachten?
09.02 Franky Demon (CD&V): Mijnheer de staatssecretaris, op 7 juli ging u op werkbezoek in Nederland. U had daar onder meer een ontmoeting met de Nederlandse demissionaire staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, mevrouw Ankie Broekers-Knol. Uit de berichten op uw socialemediakanalen kunnen wij afleiden dat u het met uw Nederlandse collega's onder andere gehad hebt over de doorlooptijd van asielprocedures, het terugkeerbeleid en integratie.
Uw Nederlandse collega verwees afgelopen voorjaar in het vragenuur in de Nederlandse Tweede Kamer met een voorbeeld naar ons land inzake het beleid rond niet-begeleide minderjarige vluchtelingen (NBMV), naar aanleiding van berichten dat in Europa 18.000 asielkinderen worden vermist. Zij gaf daarbij aan dat, wanneer een NBMV uit een Nederlands opvangcentrum vertrekt en dan later in België in de opvang wordt opgenomen, zij daarvan geen melding krijgt, omdat een NBMV niet onder de Dublinregels valt. Daardoor verdwijnen heel wat minderjarigen van de radar. Zowel via het regeerakkoord als via uw beleidsnota heeft ook de Belgische regering duidelijk gemaakt aan deze kwetsbare groep vluchtelingen meer aandacht te willen geven.
Ik heb daarom enkele concrete vragen voor u.
Ten eerste, hebt u met uw Nederlandse collega bijkomende afspraken gemaakt om de samenwerking tussen beide landen inzake asiel en migratie te versterken? Zo ja, welke afspraken?
Ten tweede, hebt u met uw Nederlandse collega specifiek gesproken over de problematiek van de niet-begeleide minderjarige vluchtelingen en over hoe de informatiedoorstroming tussen beide landen op dat punt kan verbeteren?
Ten derde, trekt u lessen uit het Nederlandse beleid inzake de doorlooptijd van de procedures en het terugkeerbeleid? Hoe zal u desgevallend die lessen in uw beleid implementeren?
Ten slotte, hebt u met uw Nederlandse collega verdere afspraken gemaakt over de samenwerking inzake asiel en migratie op het Europese niveau en de positionering van beide landen daarbij? Zullen Nederland en België zoveel mogelijk samen optrekken in de discussie rond het EU-migratiepact?
09.03 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer de voorzitter, mevrouw Safai, mijnheer Demon, bedankt voor uw interesse in het tweedaagse bezoek dat ik samen met vertegenwoordigers van de Dienst Vreemdelingenzaken bracht aan Nederland op 5 en 6 juli. Het doel van dat werkbezoek was het wederzijds leren en het uitwisselen van internationale posities. Ik geef u een overzicht.
In de Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen in Rotterdam sprak ik met de Nederlandse directeur Migratiebeleid, de bevoegde wethouder van de gemeente Rotterdam, de directeur en medewerkers van de opvangvoorziening, alsook met vertegenwoordigers van de ngo's, het Rotterdams Ongedocumenteerden Steunpunt en de Goedwerk Foundation. Ik bracht daarna een bezoek aan het detentiecentrum in Rotterdam, waar ik werd rondgeleid in de faciliteiten door de directeur en sprak met de directeur Gevangeniswezen en Vreemdelingenbewaring en de directeur internationale aangelegenheden van de Dienst Terugkeer & Vertrek.
Ik had twee keer een diplomatieke bespreking met mijn homoloog, collega Broekers-Knol. Diverse thema's werden aangehaald, waaronder de Europese en Benelux-samenwerking, de problematiek van overlastgevers en niet-begeleide minderjarigen, de terugkeer, covidrestricties, de samenwerking met derde landen en het Verenigd Koninkrijk en legale migratie. Het hoofd van het Bureau Internationaal Migratiebeleid was eveneens aanwezig.
Ik bezocht ook de Tweede Kamer, waar ik een kort debat aanging over migratie met Nederlandse Kamerleden uit de vaste Kamercommissie Justitie en Veiligheid en de Contactgroep België.
Vervolgens kreeg ik bij de Nederlandse Immigratie- en Naturalisatiedienst een presentatie over de onafhankelijke doorlichting van die dienst en de asielketen. De directeur Regie Migratieketen en de directeur Strategie en Uitvoeringsadvies van de IND verzorgden de presentatie. Dat gesprek was nuttig in het licht van onze eigen doorlichting van de diensten, die wij aan het organiseren zijn.
Tot slot heb ik de Handhaving- en Toezichtlocatie in Hoogeveen bezocht. Daar sprak ik de locatiemanager, de bestuursvoorzitter van het Nederlands Centraal Orgaan voor de opvang van asielzoekers, de directeur Opvang en Begeleiding, vertegenwoordigers van de politie, afdeling vreemdelingen, identiteit en mensenhandel, en twee ketenmariniers. Ook daar spraken wij over de niet-begeleide minderjarige vreemdelingen en hun bewegingen in de EU.
België en Nederland hebben een duidelijke wil om verder te werken omtrent de problematiek.
Nederland is een prioritair partnerland. Onze landen hebben gelijkaardige structuren voor registratie, opvang en uitstroom van migranten. Ook de visie op asiel en migratie vanuit het nationale, Benelux- en EU-oogpunt wordt grotendeels gedeeld.
Uit de gesprekken die ik had, werd duidelijk dat er kansen zijn om met Nederland verder te werken aan de uitwisseling van informatie, aan het Europese migratiepact en aan een versterking van het Dublinsysteem.
Er is bijvoorbeeld het Belgische initiatief om de Dublinsamenwerking tussen de Benelux-landen te versterken.
Ik zal verder een beroep doen op de expertise van Nederland in verschillende deeldomeinen. Ik heb ook aangeboden de Belgische ervaring verder te blijven delen.
Wij zijn ook naar Hoogeveen geweest. Groepen asielzoekers die grote overlast veroorzaken in de opvangcentra waar zij verblijven, moeten ook een specifieke opvang krijgen. Inzake opvang en oriëntatie heeft Nederland een interessante aanpak, die wij via proefprojecten zoals die in Antwerpen en Gent ook in eigen land willen uittesten voor mensen die hier in lang verblijf zijn. Ik was zeer gecharmeerd door de manier waarop in Nederland de specifieke opvang georganiseerd is voor mensen die voor overlast zorgen in de asielcentra.
09.04 Darya Safai (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, dank u voor uw antwoord. Er zijn uiteraard verschillende manieren om ons systeem iets beter te maken, bijvoorbeeld met, zoals u zei, een gesloten centrum voor de mensen die echt voor overlast zorgen in de asielcentra, maar dat zal uiteraard nog niet echt een structurele oplossing zijn.
Uiteraard zult u uw best moeten doen om het systeem iets beter te maken, maar nu u bezig bent met het plannen van uw reizen, wil ik u voorstellen ook een keer naar Australië te gaan om van dichtbij te kunnen zien hoe men daar werkt. Dat doet men uiteraard men een humane opvang. Dat is de beste en de enige oplossing om illegale migratie tegen te houden en tegelijkertijd ons hart open te houden voor diegenen die het echt nodig hebben en die echt onder de Conventie van Genève vallen.
De voorzitter: Ik zal de suggestie om op studiereis naar Australië te gaan in mijn achterhoofd houden voor de commissie voor Binnenlandse Zaken.
09.05 Franky Demon (CD&V): Ik stel mij kandidaat voor die studiereis. (Nee.)
Als ik het goed begrepen heb, mijnheer de staatssecretaris, zou u ervoor openstaan de gegevens van niet-begeleide minderjarige vluchtelingen binnen de Benelux door te geven, zodat op dat vlak stappen vooruit kunnen worden gezet.
Ik weet dat het niet de bedoeling is dat u nogmaals antwoordt, maar dat was, een beetje in de rand, mijn vraag. Dat zou een goede stap voorwaarts zijn, meen ik.
09.06 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Dat klopt. Er is een beweging van niet-begeleide minderjarigen van België naar Nederland, soms ook via Luxemburg. Daarover gegevens uitwisselen, lijkt mij effectief zeer belangrijk te zijn.
L'incident est clos.
10 Vraag van Eva Platteau aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "De interministeriële conferentie Migratie en Integratie" (55019945C)
10 Question de Eva Platteau à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "La conférence interministérielle Migration et Intégration" (55019945C)
10.01 Eva Platteau (Ecolo-Groen): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de staatssecretaris, u hebt al eerder medegedeeld aan de commissie dat u graag zo vlug mogelijk de interministeriële conferentie Migratie en Integratie wil samenroepen. Een tijdje geleden hadden echter nog niet alle regeringen beslist over hun afvaardiging.
Wat is de huidige stand van zaken? Weet u al wanneer de interministeriële conferentie voor het eerst zal samenkomen? Welke thema's en dossier wenst u namens de federale regering op de agenda te plaatsen?
Ik dank u alvast voor uw antwoord.
10.02 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mijnheer de voorzitter, mevrouw Platteau, voor ons is het zeker de ambitie om zo snel mogelijk van start te gaan met de interministeriële conferentie. Wij waren in februari al klaar met de lancering, indien ik dat op die manier mag stellen. Het was echter wachten op de namen van de andere regeringen om door te kunnen gaan. Ik weet dat tijdens de meest recente commissievergadering ook die vraag werd gesteld. Tijdens de commissievergadering kreeg ik dan van de laatste regering de namen door. Het was de Brusselse regering waarop wij nog hebben moeten wachten. Ik heb dat toen tijdens de commissievergadering medegedeeld.
Ik zal u dan nu ook de namen melden van de deelnemers die aanwezig zullen zijn. Federaal gaat het over mijzelf, de heer Dermagne, de heer Van Quickenborne, mevrouw Wilmès en mevrouw Schlitz. Voor Vlaanderen gaat het over de heer Jambon, mevrouw Crevits en de heer Somers. Voor Brussel gaat het over de heer Vervoort, de heer Maron en de heer Clerfayt. Voor de Brusselse Gemeenschap gaat het over de heer Jeholet, de heer Daerden en mevrouw Glatigny. Voor de Waalse regering gaat het over mevrouw Morreale en de heer Collignon. Voor de Duitstalige Gemeenschap gaat het over de heer Antoniadis.
Om de vergaderingen van de IMC goed voor te bereiden, zal een werkgroep worden opgericht, die bestaat uit de vertegenwoordigers van ieder lid van de IMC. Op die manier wordt de slagkracht van de IMC versterkt. Onmiddellijk nadat ik de laatste namen van de verschillende regeringen had gekregen, heb ik dan ook verschillende excellenties aangeschreven met de vraag om iemand voor de werkgroep aan te duiden.
Zodra ik de namen doorkrijg, zal dan ook een uitnodiging volgen. De laatste keer kreeg ik de namen door tijdens de commissievergadering waarop ik het over de namen had. Misschien zullen die namen ook nu met veel magie tevoorschijn komen. Ik hoop in ieder geval dat wij de namen snel krijgen. Dat zou er immers voor zorgen dat wij snel van start kunnen gaan.
Zoals aangegeven, is het de bedoeling via de IMC bij te dragen aan een efficiënt, globaal en vooral samenhangend beleid over de beleidsniveaus heen. De IMC wil daartoe een overlegplatform bieden, waarop thema's die onder de verschillende bevoegdheden en beleidsniveaus vallen kunnen worden besproken. De bedoeling is niet er een praatbarak van te maken. Daarom moeten we in werkgroepen kunnen functioneren, om daar het voorbereidende werk te doen. Het is niet de bedoeling dat politici om de zoveel tijd samenkomen om samen te komen. Daarin ben ik immers niet bijster geïnteresseerd.
Er zijn heel wat thema's die we daarin kunnen bespreken, zoals arbeids- en studiemigratie, niet-begeleide minderjarige vreemdelingen, integratie en controles op verblijfsvoorwaarden. Ik hoop dat ik snel de namen doorkrijg, zodat we daar snel werk van kunnen maken.
10.03 Eva Platteau (Ecolo-Groen): Mijnheer de staatssecretaris, ik dank u voor uw antwoord.
Ik ben blij te horen dat de namen van de politieke afgevaardigden bekend zijn en ik hoop samen met u dat de werkgroepen snel kunnen worden samengesteld en dat die interministeriële conferentie snel van start zal kunnen gaan. Zoals u zegt, is dat heel belangrijk en situeren heel veel thema's zich op verschillende beleidsniveaus, zoals arbeids- en economische migratie. Het is belangrijk dat de interministeriële conferentie daarvoor het nodige kan doen en ik dank u voor al het werk dat u ter zake levert.
L'incident est clos.
11 Vraag van Eva Platteau aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "Gender mainstreaming binnen asiel en migratie" (55019946C)
11 Question de Eva Platteau à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "L'intégration du genre au sein de l'asile et de la migration" (55019946C)
11.01 Eva Platteau (Ecolo-Groen): Mijnheer de staatssecretaris, ik stel u deze vraag naar aanleiding van het gender mainstreamingplan dat staatssecretaris Sarah Schlitz daaromtrent gepubliceerd had. Gender mainstreaming betekent eigenlijk het organiseren, verbeteren, ontwikkelen en evalueren van beleidsprocessen met de bedoeling om het perspectief van gendergelijkheid te integreren in alle beleidsdomeinen en alle beleidsniveaus, en dat door de beleidsverantwoordelijke zelf binnen het betrokken bepaald domein.
De bedoeling van gender mainstreaming is een geïntegreerde aanpak van die genderdimensie en het is een strategie om de gelijkheid tussen vrouwen en mannen in de samenleving te versterken en de genderdimensie een plaats te geven in het overheidsbeleid.
Het plan van de staatssecretaris voor Gelijke Kansen bevat een heleboel acties en aanbevelingen in vrijwel alle beleidsdomeinen, ook voor Asiel en Migratie. Een eerste prioriteit volgens dit plan is het welbevinden van de inwoners en inwoonsters van de Fedasilcentra te bevorderen. Hebt u hiervoor al actie ondernomen?
Een andere actie is de aanstelling van een gender mainstreaming coördinator of coördinatrice binnen de Dienst Vreemdelingenzaken. Ik vroeg me af of dit reeds gebeurd is en wat de taken van deze persoon zullen zijn.
11.02 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mevrouw Platteau, zeker in het domein van Asiel en Migratie is het belangrijk om voldoende aan gender mainstreaming te doen. U somt al twee van de engagementen op: de genderdimensie integreren in de bescherming van het welbevinden van de bewoners van de opvangcentra en de aanstelling van de gendercoördinator bij Fedasil en de DVZ.
Daarnaast zal de genderdimensie ook worden geïntegreerd in de projectoproepen van Fedasil, in de omkadering van de omgang tussen personeel en bewoners van gesloten centra en in de hervorming van de wetgeving rond gezinshereniging. Fedasil, het CGVS en de DVZ zullen ook waken over de uitsplitsing inzake gender in hun statistieken.
Wat betreft de bescherming van het welbevinden van de bewoners door Fedasil kan ik u het volgende zeggen. Fedasil nam reeds verschillende initiatieven om hun welbevinden te bevorderen. Zo ontwikkelde Fedasil onlangs een visie met betrekking tot het welbevinden in de opvang en er was bij Fedasil al een medewerker aan de slag die werkte rond het thema gender. Hij wordt nu ook formeel aangesteld tot coördinator.
Wat betreft de gendercoördinatoren zijn de processen lopend. Er werden reeds personen aangeduid, maar de formaliteiten en de ontwikkeling van de interne coördinatiestructuur zijn dus nog lopend. Een eerste opleiding in gender mainstreaming door het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen voor de coördinatoren en de andere betrokkenen is reeds gepland in oktober. De coördinatoren zullen instaan voor het coördineren en het opvolgen van de verschillende engagementen die zijn aangegaan in het kader van het actieplan inzake gender mainstreaming en de engagementen die zullen worden aangegaan in het kader van het actieplan inzake gendergerelateerd geweld.
11.03 Eva Platteau (Ecolo-Groen): Mijnheer de staatssecretaris, het is heel goed dat er coördinatoren inzake de genderdimensie zullen worden aangesteld en dat zij ook de nodige opleiding zullen krijgen. Ik zal het thema blijven opvolgen.
L'incident est clos.
12 Vraag van Eva Platteau aan Sammy Mahdi (Asiel, Migratie en Nationale Loterij) over "De rekrutering van personeel bij de asiel- en migratiediensten" (55019947C)
12 Question de Eva Platteau à Sammy Mahdi (Asile, Migration et Loterie Nationale) sur "Le recrutement de personnel dans les services dédiés à l'asile et la migration" (55019947C)
12.01 Eva Platteau (Ecolo-Groen): Mijnheer de staatssecretaris, mijn vraag gaat over de rekruteringscampagne bij de asiel- en migratiediensten. Ik zag dat Selor mails verstuurt met de titel: “Werk je graag mee aan een humaan en rechtvaardig migratiebeleid?” Het ging om een vacature voor 25 terugkeerbegeleiders.
Op uw Twitterpagina zag ik dat ook de Dienst Vreemdelingenzaken op zoek is naar terugkeerbegeleiders. U riep mensen op om te solliciteren, met de boodschap: “Klagen over het migratiebeleid kon je al langer. Vandaag kan je het beleid ook beter maken.” Ik vraag mij af of deze communicatie via Twitter niet verkeerd kan worden begrepen. Zo lijkt het immers alsof de mensen die klagen over het asiel- en migratiebeleid uw doelgroep vormen.
In het kader van de komende audit van de asiel- en migratiediensten, lijkt het me ook belangrijk dat de mensen die zullen worden aangeworven breed inzetbaar zijn.
Na de audit zullen we immers mogelijks een herstructurering krijgen van een aantal diensten, waarbij het belangrijk is dat die mensen blijvend ingezet kunnen worden. Een sterke hr-dienst is eveneens van belang, want bij een dergelijke grote rekruteringscampagne moeten de nieuwe mensen ook de nodige ondersteuning kunnen krijgen.
Mijnheer de staatssecretaris, aan welke profielen denkt u, ook bij uw communicatie op Twitter? Welke communicatievaardigheden en attitudes zoekt u bij de potentiële sollicitanten? Werkt deze manier van adverteren? Trekken de uitgeschreven vacatures de verhoopte aantallen kandidaten aan en zijn dat de juiste mensen?
Tot slot, hoe staat het momenteel met de hr-ondersteuning van nieuw personeel binnen uw diensten? Zijn er voldoende mensen aanwezig die kunnen zorgen voor een onthaalbeleid en onder andere ook voor de ontwikkeling en de evaluatie van deze nieuwe medewerkers?
12.02 Staatssecretaris Sammy Mahdi: Mevrouw Platteau, er is duidelijk nood aan een stevige versterking van de asieldiensten.
De komende maanden zoeken we meer dan 700 nieuwe medewerkers. Net als bij andere overheidsdiensten verloopt de zoektocht naar specifieke profielen soms moeizaam. Wat die 700 nieuwe medewerkers betreft, als ik één iets heb geleerd uit Nederland, waar we daar ook kwamen, is dat het verschil in aantallen tussen het personeel in Nederland en het personeel bij ons echt wel significant is.
Bovendien is de omvang van deze aanwervingscampagne bij de asieldiensten ook nooit gezien. Het is dan ook belangrijk om deze campagne op alle mogelijke manieren onder de aandacht te brengen, bijvoorbeeld ook via Twitter, als ik zeg "Klagen over het migratiebeleid kan u al langer." Mocht ik minister van Mobiliteit zijn, had ik evengoed kunnen zeggen "Klagen over in de file staan, kon u al langer. Vandaag kunt u het ook beter maken." Dat betekent daarom niet dat ik op zoek ben naar spookrijders. Als ik dat zeg, dan is dat met de bedoeling op zoek te gaan naar mensen die het beleid beter willen maken, omdat het beleid rond migratie nog veel beter kan. Dat kunnen we allemaal samen vaststellen.
Via Twitter, Facebook en andere kanalen maar ook via deze commissie heb ik het al een paar keer gezegd: ik roep iedereen op om actief kandidaten te zoeken en mee de schouders te zetten onder het asielbeleid van de toekomst.
Aangezien de aanwervingen gebeuren via Selor heb ik ervoor gekozen om een aparte website te lanceren, zodat geïnteresseerde kandidaten beschikken over een duidelijk overzicht van de profielen die we zoeken. Onze hr-diensten werden naar aanleiding van deze campagne duurzaam versterkt, maar ze beschikken over onvoldoende capaciteit om al die vacatures in één keer te lanceren en te verwerken. De website laat toe een beeld te geven van de vacatures die er vandaag zijn en deze die de komende maanden nog zullen worden gelanceerd. De selectie van de kandidaten zal niet door mij gebeuren, en ook niet door een Twittertribunaal, maar wel door Selor en door de diensten zelf.
Zelf hoop ik op enthousiaste kandidaten die gemotiveerd zijn om te werken aan een beter asielbeleid. De manier van adverteren werkt in ieder geval. Ik kan daarover enkele cijfers meegeven. We merken dat het aantal inschrijvingen hoger uitvalt dan normaal. Er zijn voldoende inschrijvingen voor het aantal in te vullen plaatsen. Voor 71 vacante plaatsen voor terugkeerbegeleiders ontvingen we, hou u vast, 1.315 sollicitaties. Voor de 170 plaatsen voor migration and protection officer ontvingen we, hou u nogmaals vast, 1.596 sollicitaties.
Dat zijn profielen die voldoen aan de deelnemingsvoorwaarden, zoals het hebben van het vereiste diploma. De komende weken zal via een functiespecifieke screening, eerst schriftelijk en nadien mondeling, worden nagegaan of de kandidaten uit het juiste hout gesneden zijn.
Er is voor de nieuwe medewerkers een onthaal- en opvolgtraject uitgewerkt. Na de indiensttreding volgen er interne opleidingen en wordt er een socialisatietraject opgestart. In dat kader wordt er de eerste werkdag een meter of peter toegewezen, die de persoon moet helpen. Nadien volgt er een nauwe opvolging door hr aangaande de integratie van het personeelslid. Indien nodig kan er op die manier ook worden bijgestuurd. De nieuwe medewerkers worden, zoals alle andere medewerkers, opgevolgd via Crescendo, het evaluatiesysteem van de overheid.
12.03 Eva Platteau (Ecolo-Groen): Ik ben tevreden met uw antwoord, mijnheer de staatssecretaris. We krijgen positieve signalen, ook over het aantal kandidaten. Ik hoop dat we de juiste personen vinden voor de juiste plaatsen, om het asiel- en migratiebeleid te versterken en te verbeteren.
Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
De voorzitter: Ik maak van de gelegenheid gebruik om de staatssecretaris te bedanken voor zijn aanwezigheid, maar ook voor de goede samenwerking in het voorbije jaar.
Ik wens u in uw drukke agenda de tijd om een toch een kleine beetje vakantie te nemen, mijnheer de staatssecretaris, zodat wij elkaar in september met een fris gemoed kunnen terugzien. Ik wens ook de andere collega's een goede vakantie.
De openbare commissievergadering wordt gesloten om 15.46 uur.
La réunion publique de commission est levée à 15 h 46.