Le développement des questions commence à 11 h 41. La réunion est présidée par Mme Marie-Colline Leroy.

De behandeling van de vragen vangt aan om 11.41 uur. De vergadering wordt voorgezeten door mevrouw Marie-Colline Leroy.

Vraag van Nahima Lanjri aan David Clarinval (VEM Middenstand, Zelfstandigen, Kmo's en Landbouw, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing) over "De verzekeringsplicht voor zelfstandige helpers" (55035669C)

Question de Nahima Lanjri à David Clarinval (VPM Classes moyennes, Indépendants, PME et Agriculture, Réformes instit. et Renouv. démocratique) sur "L'obligation d'assurance pour les aidants indépendants" (55035669C)

Nahima Lanjri (cd&v): Mijnheer de minister, het koninklijk besluit van 27 juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen verplicht zelfstandigen en helpers om zich aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Volgens het koninklijk besluit dienen helpers en helpsters zich pas aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds vanaf 1 januari van het jaar waarin ze twintig worden. Ze dienen voordien dus met andere woorden nog geen sociale bijdragen te betalen, maar zij bouwen dan ook geen sociale rechten op, zoals pensioenrechten. Wie echter voor de leeftijd van twintig jaar gehuwd is, is dan weer wel verplicht om aan te sluiten.

Er is dus sprake van een ongelijke behandeling van jonge zelfstandige helpers die gehuwd zijn en wel verplicht zijn om sociale bijdragen te betalen tegenover andere jonge zelfstandige helpers die niet gehuwd zijn en geen sociale bijdragen dienen te betalen.

Op 18 januari 2023 heb ik u al een vraag gesteld over die situatie. Ik heb toen ook aangegeven dat het belangrijk is om dat recht te trekken. Soms kunnen twee mensen immers hetzelfde werk doen en allebei dezelfde leeftijd hebben, maar is de ene wel en de andere niet gehuwd, waardoor de ene verplicht is om sociale bijdragen te betalen, terwijl de andere dat niet verplicht is. Misschien is die laatste wel bereid om sociale bijdragen te betalen, omdat hij aan het werk is en op die manier pensioen wil opbouwen.

Uiteraard is het niet de bedoeling de financiële lasten van een gezin disproportioneel te verhogen. Het is echter ook niet fair dat wie op achttienjarige leeftijd aan de slag gaat als zelfstandig helper nog twee jaar moet wachten vooraleer hij of zij pensioenrechten kan opbouwen. Dat betekent immers ook dat de betrokkene later twee jaar langer zal moeten werken om een pensioen te kunnen krijgen.

Ik heb in het verleden ook al verwezen naar het advies van het Algemeen Beheerscomité voor het sociaal statuut der zelfstandigen (ABC). Dat comité heeft daarover een advies gegeven en pleit ervoor de regeling te veranderen en minstens over te gaan naar een vrijwillige bijdrage.

U hebt op mijn vraag van 18 januari 2023 geantwoord dat u bereid was om de denkoefening op te starten en dat u eerst advies wou vragen aan de landbouwvakbonden.

Hebt u inmiddels advies gevraagd aan de landbouwvakbonden? Wanneer hebt u dat advies gevraagd? Wat is hun advies? Bent u samen met uw administratie de denkoefening gestart? Welke mogelijke pistes ziet u? Zult u ervoor zorgen dat jonge helpers die niet gehuwd zijn, niet langer ongelijk worden behandeld in vergelijking met gehuwde zelfstandige helpers?

Ik denk echt dat we moeten gaan naar een systeem waarin men bijdragen moet kunnen betalen als men dat wil. We moeten het niet verplichten, maar we moeten de mogelijkheid wel voorzien.

Minister David Clarinval: Mevrouw Lanjri, ik kan opnieuw bevestigen dat ongehuwde helpers niet verplicht zijn om aan te sluiten bij het sociaal statuut van de zelfstandigen tot 1 januari van het jaar waarin zij twintig worden. Ze zijn dan ook geen sociale bijdragen verschuldigd voor hun beroepsactiviteit als helper en bouwen dus geen pensioenrechten op. Er bestaat echter een uitzondering. Wanneer de helper jonger dan twintig jaar en gehuwd is, moet hij aansluiten.

Inzake de mogelijke invoering van een statuut voor de helpers tussen het derde kwartaal van het jaar waarin zij achttien worden – vóór die datum verhindert het recht op kinderbijslag de aansluiting – en 1 januari van het jaar waarin zij twintig worden, heb ik tijdens de commissievergadering van 18 januari gezegd dat ik bereid was om een denkoefening te starten over het onderwerp, rekening houdend met de bijkomende financiële lasten voor de gezinnen en met het advies van de representatieve landbouworganisaties.

Ik kan u meedelen dat ik Agrofront hierover onlangs heb bevraagd. Na ontvangst van hun advies zal ik de mogelijke acties bekijken wat dit punt betreft.

Nahima Lanjri (cd&v): Mijnheer de minister, ik dank u voor het antwoord.

Ik begrijp dat u nu geen volledig antwoord kunt geven, omdat u dat advies nog niet hebt ontvangen, maar ik weet dat u het pas heel recent hebt gevraagd. Ik vind dat jammer. Ik heb die vraag in januari gesteld en u hebt dat advies pas vorige dinsdag gevraagd. Ik hoop dat u die denkoefening de volgende keer op tijd aanvat. Ik begrijp en apprecieer dat u de sector wil consulteren, maar u had dat ook in februari kunnen doen en niet pas nu omdat ik een nieuwe vraag stel.

Ik zal binnenkort een nieuwe vraag stellen, want ik blijf hierover doorgaan. Zowel het ABC als de landbouworganisaties zijn vragende partij om dat te veranderen en naar een systeem van vrijwillige bijdragen te gaan, zodat men pensioenrechten kan opbouwen.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 11.48 uur.

La réunion publique de commission est levée à 11 h 48.