Commission de la Santé publique, de l'Environnement et du Renouveau de la Société

Commissie voor de Volksgezondheid, het Leefmilieu en de Maatschappelijke Hernieuwing

 

du

 

Mercredi 15 mai 2013

 

Après-midi

 

______

 

 

van

 

Woensdag 15 mei 2013

 

Namiddag

 

______

 

 


De vergadering wordt geopend om 14.17 uur en voorgezeten door mevrouw Maya Detiège.

La séance est ouverte à 14.17 heures et présidée par Mme Maya Detiège.

 

01 Question de Mme Linda Musin à la secrétaire d'État à l'Asile et la Migration, à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjointe à la ministre de la Justice, sur "l'accès à l'eau" (n° 17343)

01 Vraag van mevrouw Linda Musin aan de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Justitie, over "de toegang tot water" (nr. 17343)

 

01.01 Linda Musin (PS): Madame la présidente, madame la secrétaire d'État, l'accès à une eau de qualité et en suffisance est indispensable pour mener une vie conforme à la dignité humaine. Comme pour l'électricité, le gaz et la téléphonie, certains foyers ne réussissent malheureusement plus à payer leurs factures d'eau. Cette réalité existe depuis longtemps. Le Service de lutte contre la pauvreté, la précarité et l'exclusion sociale, dans le cadre de son rapport 2008-2009, a d'ailleurs consacré un de ses chapitres à la problématique de l'énergie et de l'eau.

 

Contrairement à l'énergie, il n'existe aucune aide fédérale spécifique pour l'eau. Certes, si la politique de l'eau est en grande partie régionalisée depuis 1980, le ministre de l'Économie doit toujours donner son accord au sujet du prix. Par ailleurs, dans son accord de gouvernement, celui-ci s'est engagé en ces termes: "Partout où c'est possible, le gouvernement accélérera l'ouverture automatique de droits sociaux de type tarif social pour les personnes qui répondent aux conditions prévues (énergie, eau, communications, SNCB)".

 

Madame la secrétaire d'État, quelles suites ont-elles été données aux recommandations portant sur le droit effectif à l'eau émises par le rapport 2008-2009 "Lutte contre la pauvreté"? Vu la répartition institutionnelle des compétences, comment entendez-vous mettre en œuvre l'engagement pris par le gouvernement portant sur la mise en œuvre et l'automaticité d'un tarif social de l'eau? Le Plan fédéral de lutte contre la pauvreté n'aborde pas, à mon sens, la dimension de l'eau. Quelle en est la raison?

 

01.02 Maggie De Block, secrétaire d'État: Madame la présidente, chère collègue, l’accès en suffisance à une eau de qualité est indispensable pour mener une vie conforme à la dignité humaine. Je vous rejoins également sur le constat relatif à la compétence régionale en matière de fourniture et de contrôle de la qualité de l’eau.

 

En Région wallonne, l’autorité compétente a mis en place un fonds social de l’eau. Celui-ci intervient dans le paiement des factures d’eau des usagers en difficulté de paiement qui jouissent directement ou indirectement de l’eau dans leur résidence principale et ce, pour un usage exclusivement domestique. Ce mécanisme contribue certainement à renforcer la lutte contre la pauvreté et répond aux recommandations du rapport que vous rappelez à ma bonne souvenance.

 

Un fonds social de l’eau existe aussi dans la Région de Bruxelles-Capitale. En Flandre, la situation est différente: chaque personne domiciliée à une adresse déterminée a droit gratuitement à 15 m³ d’eau par an. Pour le reste, il existe aussi des tarifs réduits à demander via le CPAS ou en personne.

 

Le Plan fédéral de lutte contre la pauvreté que j’ai présenté au gouvernement est orienté vers des objectifs réalisables eu égard aux compétences fédérales. Une lutte efficace contre la pauvreté passe aussi par une stratégie tenant compte des limites de nos moyens d’action. Je n’ai donc pas retenu d’action directe relative à l’eau dans la partie fédérale parce que je ne suis pas compétente.

 

Je m’engage néanmoins à relayer votre question lors des concertations avec mes collègues des entités fédérées dans le cadre de la Conférence interministérielle "Intégration dans la société" actuellement présidée par M. Mollers de la Communauté germanophone.

 

Demain, mes collaborateurs seront à Eupen pour la première Conférence interministérielle sous sa présidence.

 

Est-il possible de faire encore plus? Pour ce qui concerne la Flandre, ce n'est pas à moi de faire des remarques, mais j'estime que chacun n'a peut-être pas besoin de 15m³. J'imagine qu'en Flandre, il y a des gens qui peuvent payer pour l'eau. C'est une discussion à mener en Flandre mais pas ici.

 

01.03 Linda Musin (PS): Madame la présidente, madame la secrétaire d'État, merci pour votre réponse. Je comprends que les situations apparaissent différentes d'une Région à l'autre. S'il existe un tarif social pour l'énergie, il existe en Région wallonne un fonds social de l'eau. C'est utile, mais le mécanisme n'est pas automatique: il intervient a posteriori, lorsque les problèmes de paiement sont déjà apparus. En fait, la personne demandeuse doit entreprendre des démarches parfois mal ressenties: elle doit se soumettre à des enquêtes sociales du CPAS.

 

À mon sens, un tarif social appliqué à l'eau permettrait aux personnes en difficulté de bénéficier automatiquement d'un tarif préférentiel et de rester maîtres de leur budget a priori et d'éviter ainsi les problèmes liés soit à des procédures judiciaires soit à une requête auprès d'un CPAS. Ce serait travailler en amont que de jouir d'un tarif préférentiel en fonction des besoins de la personne plutôt que d'attendre des impayés et une situation pénible avant d'obtenir ce tarif.

 

Via le ministre de l'Économie qui doit donner son accord quant au prix, il serait possible d'arriver à un tel système. J'espère que, lors de vos rencontres avec les entités fédérées, vous prendrez l'occasion d'insister sur cette formule qui viendrait en aide à bien des gens.

 

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

 

De voorzitter: Vraag nr. 17449 van mevrouw Becq wordt omgezet in een schriftelijke vraag.

 

02 Vraag van de heer Wouter De Vriendt aan de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Justitie, over "het budget voor het leefloon in 2013" (nr. 17459)

02 Question de M. Wouter De Vriendt à la secrétaire d'État à l'Asile et la Migration, à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjointe à la ministre de la Justice, sur "le budget alloué au revenu d'intégration en 2013" (n° 17459)

 

02.01 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): Mevrouw de staatssecretaris, in de pers stond te lezen dat 37 miljoen euro zou zijn gevonden bij de OCMW’s in het akkoord van de regering over de begrotingscontrole 2013.

 

Klop het dat dit volledige bedrag van 37 miljoen euro gevonden wordt door een gewijzigde prognose van wat nodig is om de leeflonen terug te betalen aan de OCMW’s? Gaat het aldus over een technische ingreep of zijn er toch consequenties voor de mensen die een leefloon ontvangen?

 

Mevrouw de staatssecretaris, gaat u uit van een daling of stabilisatie van het aantal rechthebbenden op een leefloon? Hoe wordt dat verklaard? Zou het kunnen dat een strengere beoordeling en schrapping een rol spelen?

 

Hoeveel mensen werden in 2010, 2011 en 2012 geschrapt omwille van onvoldoende bereidheid tot werken? Wat is uw prognose voor 2013?

 

02.02 Staatssecretaris Maggie De Block: Mijnheer De Vriendt, als mijn geheugen mij niet in de steek laat, meen ik mij te herinneren dat wij over dit thema al eens van gedachten hebben gewisseld.

 

Het bedrag waarvan sprake is inderdaad te wijten aan een bijgestelde prognose met betrekking tot het aantal begunstigden. In de ramingen wordt steeds gebruik gemaakt van een trend uit het verleden, waarbij gekeken wordt naar de gemiddelde jaarlijkse stijging – de jongste jaren was er steeds een stijging – van het aantal begunstigden met betrekking tot een referteperiode van een viertal jaar. Op basis van de huidige terugbetalingen kon deze correctie worden doorgevoerd. Er zijn dan ook geen consequenties voor de leeflonen zelf.

 

Gedurende vier jaar was er een stijging van de curve, die ook de prognose gaf waarop het bedrag in de begroting werd geschreven. Naar aanleiding van de mededeling van de POD Maatschappelijke Integratie zult u zich herinneren dat de stijging van die curve nu minder steil verloopt en door de minder steile helling van die curve heeft men de 37 miljoen euro gevonden.

 

Ik heb geen gegevens met betrekking tot de stopzetting van de steun als er niet is voldaan aan de voorwaarden van werkbereidheid. De statistische gegevens waarover de POD Maatschappelijke Integratie beschikt zijn immers gebaseerd op de daadwerkelijke terugbetalingen door de Staat aan de OCMW’s. In de terugbetalingprocedures die de OCMW’s verplicht zijn te gebruiken, moet niet worden vermeld waarom een aanvraag werd geweigerd, een beslissing werd herzien of een betaling werd stopgezet.

 

Natuurlijk zijn er wel de jaarlijkse terugkerende controles bij de OCMW’s door de inspectie van de POD. Daar worden de toekenningen en de weigeringen gecontroleerd. Deze punctuele controles vinden plaats bij de OCMW’s ter plaatse. Bij de controles van de verslagen van deze gevoerde sociale onderzoeken, kan door de inspectiedienst van de POD Maatschappelijke Integratie worden vastgesteld waarom in een bepaald dossier de steun werd stopgezet. Toch zijn er geen gecentraliseerde statistieken. Het gaat hier dus steeds over momentopnames binnen één OCMW.

 

Er is nog altijd een stijging van het aantal aanvragen voor een leefloon, maar sinds januari zijn er geen niet-toewijzingen meer. Daardoor is de aanzienlijke groep van de niet-toewijzingen uit de leeflonen verdwenen. Het betreft 500 tot 1 000 mensen per maand die naar de OCMW’s gingen. Daardoor is er een compensatie opgetreden. De groep niet-toewijzingen is nu volledig ten laste van Fedasil. In de cijfers is deze zeer belangrijke groep dus verdwenen. Deze groep was tijdens de opvangcrisis verantwoordelijk voor een gedeelte van de stijging die toen is waargenomen in de cijfers. Dit kan objectief worden vastgesteld in de cijfers.

 

Ik herinner u aan het rapport van de POD ter zake en aan de persconferentie. Er is dus een persbericht over verspreid.

 

02.03 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): De niet-toewijzingen vormen een deel van de verklaring waarom een deel van het budget kan worden teruggenomen. Is het niet mogelijk dat de schrappingen ook een verklaring vormen voor die 37 miljoen euro? U hebt blijkbaar geen centrale cijfers over het aantal schrappingen. Hebt u echter enig zicht op de tendens? Stijgt of daalt dit? Hebt u daar zicht op?

 

02.04 Staatssecretaris Maggie De Block: Er zijn niet meer schrappingen dan vroeger.

 

02.05 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): De verklaring ligt dus eigenlijk louter in het niet-toewijzen?

 

02.06 Staatssecretaris Maggie De Block: Er zijn zoals u weet natuurlijk vereisten voor een leefloon. Er zijn voorwaarden en sancties treffen moet mogelijk zijn. Wij weten echter ook dat het leefloon de laatste mogelijkheid is om een inkomen te generen. Men gaat daar dus echt niet over een nacht ijs. Men bekijkt echt of er sprake is van onwil of weigering om mee te werken. Die sancties moeten volgens mij mogelijk blijven. Ze zijn echter zeker niet opgedreven. De beslissing blijft tot de bevoegdheid van de OCMW’s zelf behoren.

 

Het enige wat de POD doet is na de toekenning of na de sanctie of schrapping controles uitvoeren volgens een bepaald stramien via de inspecties. U weet dat er in de grotere steden ook meer inspecties zijn. In elk geval, ook bij kleinere OCMW’s gebeuren er steekproeven. Dan wordt er zowel gekeken naar de toekenning als naar de motivatie voor de weigering. Daar is er geen tendens naar meer weigeringen. De OCMW’s weten goed genoeg dat het leefloon het laagste vangnet is van ons sociaal beschermingssysteem. Zij beseffen dat als zij mensen dat inkomen weigeren dit zeer zware consequenties heeft voor de betrokkenen. Niettemin vind ik dat de sanctie mogelijk moet blijven aangezien er aan het leefloon voorwaarden verbonden zijn die ook moeten worden nagekomen. Het gaat eigenlijk om een contract tussen het OCMW en de genieter van het leefloon.

 

02.07 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): Die budgettaire beweging verbaasde mij wel omdat er een economische crisis is en schrappingen van werkloosheidsuitkeringen in het kader van de activering door de RVA. In de huidige context zou men dan ook kunnen veronderstellen dat er een stijging is van het aantal leefloners.

 

02.08 Staatssecretaris Maggie De Block: Er is nog altijd sprake van een stijging, maar in plaats van een sterke stijging is er nu een minder sterke stijging. Het was misschien een beetje ongelukkig geformuleerd, maar de heer Van Geertsom heeft in zijn persconferentie gezegd dat er sprake is van een daling van de stijging.

 

02.09 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): Een minder grote stijging.

 

02.10 Staatssecretaris Maggie De Block: Als men het wiskundig bekijkt, is de helling minder groot en daarin schuilt het verschil tussen de oorspronkelijke stijging, die voortbouwde op de crisisjaren, en de huidige stijging.

 

De voorzitter: Kunnen wij stilaan afronden?

 

02.11 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): Het verwondert mij wel dat er geen centrale statistieken worden bijgehouden van de schrappingen door de OCMW’s. Op zich kan dit wel een beeld geven van hoe streng men is in ons land als het gaat over schrappingen van het leefloon. Als men zicht heeft op die centrale cijfers kan men daaraan een beleid koppelen. Is er een instantie die wel over die cijfers beschikt?

 

02.12 Staatssecretaris Maggie De Block: De enige cijfers die wij hebben, komen van de inspectiediensten. Dit zijn echter punctuele controles. Ik zie ook de noodzaak niet. Wij gaan ervan uit dat de OCMW’s de wet toepassen en dat zij in alle wijsheid oordelen over het al dan niet schrappen of toekennen van een leefloon. Er is bovendien altijd een controle mogelijk door de POD.

 

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

 

03 Vraag van de heer Wouter De Vriendt aan de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Justitie, over "socio-culturele participatie" (nr. 17460)

03 Question de M. Wouter De Vriendt à la secrétaire d'État à l'Asile et la Migration, à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjointe à la ministre de la Justice, sur "la participation socioculturelle" (n° 17460)

 

03.01 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): Mevrouw de staatssecretaris, klopt het dat een besparing op de budgetten voor sociaalculturele participatie nu definitief voorkomen is? Ook daarover hebben wij al een aantal discussies gevoerd.

 

Wat was het budget in 2012? Wat is het budget voor 2013?

 

In het oorspronkelijke ontwerp van begroting van 2013 was sprake van een daling van 6,64 % ten opzichte van 2012.

 

Verandert de bestemming van het fonds? Klopt het dat het geld dat nu nog grotendeels gaat naar individuele steunbedragen voor onder andere vakantie, sport en cultuur zou worden georiënteerd naar gestimuleerd vrijwilligerswerk? Worden de voorwaarden voor individuelesteuntegemoetkomingen dan strenger?

 

03.02 Staatssecretaris Maggie De Block: De oorsprong van uw vraag lag ook bij de lineaire besparing van het budget. Zoals ik al eerder heb meegedeeld, zal de maatregel inzake participatie en sociale activering, vroeger bekend als sociale en culturele participatie, inderdaad geen besparing voor de OCMW’s met zich brengen.

 

De subsidiemaatregel is en blijft een van de belangrijkste hefbomen voor de sociale integratie van hun klanten.

 

De algemene maatregel, zoals bedoeld in artikel 2, paragrafen 1 tot en met 4 van het jaarlijks KB voorziet voor de begroting van 2013 in een bedrag van 6 796 000 euro.

 

De deelmaatregel, het niet voortzetten van de armoede bij de kinderen van gebruikers van de centra, zoals bedoeld in artikel 3 van het hiervoor vermelde jaarlijkse KB, zal ook voorzien in een bedrag van 4 288 000 euro.

 

Dat zijn ook de bedragen die werden vermeld in het KB houdende maatregelen ter bevordering van de maatschappelijke participatie en de culturele en sportieve ontplooiing van de gebruikers van de dienstverlening van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn van het jaar 2012.

 

Het gedeelte Recyclage PC’s valt voortaan onder de enveloppe Strijd tegen de digitale kloof. Wij vonden dat daar beter passen. Dat zal het voorwerp uitmaken van een aparte projectoproep waarop OCMW’s kunnen intekenen.

 

Zoals aangegeven in mijn algemene beleidsnota van 21 december 2012, geeft de sociale activering de burgers de kans om te participeren aan de maatschappij en uit hun isolement te geraken. Het sociaalactiveringsbeleid moet OCMW’s dan ook toelaten om activiteiten te organiseren die ervoor zorgen dat iedereen voluit kan deelnemen aan de samenleving. De activiteiten hebben als doel om OCMW-begunstigden te activeren, zodat ze werken aan hun zelfredzaamheid, participatie en maatschappelijke integratie. Dat kan in vele domeinen worden teruggevonden: vrijwilligerswerk, culturele uitstappen, sportactiviteiten, workshops gezond koken.

 

Een sociaalactiveringstraject kan ook de eerste stap zijn naar werk. Zo moet de sociale activering als doel hebben om de sociale participatie te verhogen en het isolement te doorbreken via sociaal zinvolle activiteiten. Het kan ook een traject zijn van sociaalprofessionele inschakeling en zo een eerste stap zijn naar een latere job. Gelet op de positieve effecten van de maatregel en de goede praktijken binnen het kader van de sociale activering, hebben wij besloten ons meer in die richting te wenden. Zo kunnen de OCMW’s een duurzame en structurele participatiepolitiek ontwikkelen. In de plaats van zich te beperken tot het altijd vinden van nieuwe projecten, hebben wij de maatregel sociaalculturele participatie daarom een andere naam gegeven en een ambitieus programma opgesteld: het Fonds voor Participatie en Sociale Activering. We hebben het beleid niet strenger gemaakt, integendeel: we willen de best practices en de in bepaalde OCMW’s opgedane expertise elders implementeren. Zo blijft het programma lopen, ook voor nieuwe hulpzoekenden. Wie eruit geraakt, prima. Wie moet herbeginnen, krijgt opnieuw een kans. Uiteindelijk moet iedereen hier beter uitkomen. We proberen inventief te zijn en win-winprojecten op stapel te zetten.

 

Dankzij dergelijke projecten halen we burgers uit hun isolement en ontwikkelen wij meteen een hele nieuwe dynamiek, want de betrokkenen werken als vrijwilliger mee met de OCMW's, met soms tijdelijke aanwervingen tot gevolg. Die dynamiek zou dan ook een duurzaam karakter moeten krijgen. Dat is beter dan dat elke keer in elk OCMW het warm water opnieuw moet worden uitgevonden.

 

03.03 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): Mevrouw de staatssecretaris, dat is zeker verdedigbaar, maar wat gebeurt er dan met de individuelesteuntegemoetkomingen?

 

03.04 Staatssecretaris Maggie De Block: Die blijven mogelijk, alleen wordt bekeken of het niet om een project gaat dat gedurende één jaar aan één iemand een job geeft zonder meerwaarde, waardoor dat na een aantal jaren stopgezet wordt. Wij streven naar langetermijneffecten en duurzaamheid van de maatregelen, zodat er een hele nieuwe dynamiek ontstaat.

 

Soms zijn er immers projecten waarbij één iemand gesubsidieerd wordt voor een jaar, maar waarvan daarna niemand meer weet dat het project bestaan heeft, dat totaal geen meerwaarde heeft gehad, waardoor niemand geactiveerd en geënthousiasmeerd geraakt is. Er zijn andere projecten waarvan men kan zeggen om het nog een jaar zo te laten.

 

Het hangt in elk geval veel af van degenen die hun schouders eronder zetten, het is niet alleen een kwestie van geld voor het project.

 

03.05 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): In die zin wordt de controle op de individuelesteuntegemoetkomingen toch wel scherper afgebakend, worden aberraties uit het verleden vermeden en worden er meer garanties gegeven aan duurzame projecten.

 

03.06 Staatssecretaris Maggie De Block: Wij moeten echt zien dat met het geld dat wij daaraan besteden op het terrein, echt iets gebeurt en dat er echt in de goede richting geroeid wordt.

 

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

 

04 Vraag van de heer Wouter De Vriendt aan de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Justitie, over "het Housing First-project" (nr. 17496)

04 Question de M. Wouter De Vriendt à la secrétaire d'État à l'Asile et la Migration, à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjointe à la ministre de la Justice, sur "le projet Housing First" (n° 17496)

 

04.01 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de staatssecretaris, bij Housing First wordt een woning gezocht voor een dakloze, wat een belangrijke stap is om het leven ook op andere vlakken terug op de rails te krijgen. Dit is niet voor iedere dakloze een optie en is in feite een volgende stap na bed-bad-brood en de eerstelijnsopvang. Uiteraard zijn ook voldoende woningen en een zekere mate van begeleiding noodzakelijk bij Housing First. In het federaal plan Armoedebestrijding wordt dit aangekondigd als een van de acties.

 

Ik heb een aantal vragen in dit verband.

 

Ten eerste, welk budget wordt hiervoor uitgetrokken in 2013?

 

Ten tweede, is dit actiepunt in uitvoering? Wat is de stand van zaken?

 

Ten derde, in welke steden zal dit project worden georganiseerd? Worden er proefprojecten gepland? Werden er al contacten gelegd met steden of oproepen gelanceerd? Zo ja, wat zijn de reacties?

 

Ten vierde, wat zijn de voorwaarden? Is er een cofinanciering nodig? Welke daklozen zullen hiervan gebruik kunnen maken?

 

Ten slotte, garandeert u dat dit aanvullend zal zijn op reeds bestaande initiatieven, inclusief deze op het lokale niveau?

 

04.02 Staatssecretaris Maggie De Block: Mevrouw de voorzitter, ik heb hier al vragen over Housing First beantwoord die door andere leden werden gesteld. Ik zal een deel hernemen.

 

Dit is inderdaad een sociaal innovatief project waarvoor wij in het buitenland inspiratie zijn gaan opdoen. Wij krijgen voor dat project een bedrag van de Nationale Loterij, meer bepaald een budget voor twee jaar. Voor 2013 zal een bedrag van 860 000 euro kunnen worden vrijgemaakt voor de financiering van het project. In totaal gaat het om een betrag van 1,7 miljoen euro voor twee jaar.

 

Door de ministerswissel op het departement Financiën heeft dit een beetje vertraging opgelopen de afgelopen weken. Het bedrag werd ondertussen echter toegekend.

 

Het dossier wordt thans administratief verwerkt. Eens de controles zijn uitgevoerd, zullen de besluiten tot toekenning van de subsidies ter ondertekening worden voorgelegd aan de minister die toezicht houdt op de Nationale Loterij, de heer Geens.

 

Wij volgen dat natuurlijk van nabij op, op zijn kabinet, en hopen dat het nu zo snel mogelijk van start kan gaan.

 

Vijf grote steden zijn betrokken bij dit project, namelijk Antwerpen, Gent, Brussel, Charleroi en Luik. In elk van deze steden zullen plaatselijke operatoren voorzieningen opstarten voor de prioritaire huisvesting van daklozen. De betrokken personen zullen intensief worden opgevolgd door teams van professionals op het vlak van sociale begeleiding van personen die dakloos zijn geweest. Er wordt dus niet alleen voor hen een huis gezocht, maar zij worden ook opgevolgd, er wordt structuur aan hun leven gegeven en zij worden dus op alle vlakken begeleid.

 

Naast de toegekende subsidies kunnen alle operatoren met hun eigen middelen bijdragen tot uitvoering van het project. De operatoren hebben onder andere de verantwoordelijkheid om woningen te vinden die voor de goede werking van het project moeten zorgen. Hierbij kan het zowel om sociale huisvesting gaan als om woningen op de private markt, zolang die maar geschikt zijn.

 

Het is een aanvulling op de initiatieven die worden genomen door de andere overheden. In steeds meer Europese en Noord-Amerikaanse landen focust men inzake het daklozenbeleid op structurele oplossing met snelle huisvesting en intensieve begeleiding — met herhuisvesting alleen komt men er immers niet — die een duurzame manier vormt om personen die dakloos zijn geweest opnieuw te integreren in de maatschappij.

 

Het project kreeg als naam Housing First omdat men betrokkenen eerst van de straat haalt, en dan pas begeleidt naar bijvoorbeeld een job, zodanig dat zij terug hun leven kunnen organiseren, terwijl er anders omgekeerd werd gewerkt door betrokkenen eerst werk te doen vinden om huishuur te kunnen betalen. Wij zetten de zaken dus een beetje op hun kop, vandaar de naam Housing First.

 

Het zijn proefprojecten die in het buitenland zeer goede resultaten behaalden. Wij hopen dan ook dezelfde resultaten te zullen boeken dankzij de samenwerking en de steun die wij geven aan de besturen. Tijdens de voorbereidende gesprekken waren de mensen in ieder geval zeer enthousiast.

 

Is het genoeg? Zal iedereen daarmee van de straat worden gehaald? Het is volgens mij alleszins een belangrijke stap in de goede richting. Misschien moeten wij nu toch eens met dat andere concept beginnen. Er worden immers al lang veel inspanningen gedaan om mensen uit de dakloosheid te halen, terwijl die mensen gemakkelijk hervallen. Aangezien in het buitenland werd vastgesteld dat de methode goede resultaten geeft, proberen wij ze nu ook uit.

 

Voorts zijn wij uiteraard blij met het geld van de Nationale Loterij. Ik ben geen grote fan van loterijen, maar ik ben wel blij met het geld van de Nationale Loterij.

 

04.03 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): In dit geval maakt u een kleine uitzondering, mevrouw de staatssecretaris.

 

Uiteraard staan wij achter het project, maar wij willen toch een belangrijke nuance aanbrengen, met name dat het project aanvullend moet zijn op wat al bestaat. Wij mogen het project ook niet verwarren met een eerstelijnsopvang voor daklozen. Niet alle daklozen komen onmiddellijk in aanmerking voor Housing First; er is begeleiding nodig en men moet klaar zijn om de stap te zetten. Heel veel daklozen kampen ook met psychosociale problemen, die eerst of op zijn minst parallel moeten worden aangepakt.

 

Daarom ben ik enigszins bang als u spreekt over een mogelijke participatie van de socialehuisvestingsmaatschappijen. Gezien de lange wachtlijsten voor sociale woningen kan het toch niet de bedoeling zijn dat…

 

04.04 Staatssecretaris Maggie De Block: Ik bedoel alleen dat het niet noodzakelijk een woning van het OCMW of van een socialehuisvestingsmaatschappij moet zijn. Zij mogen zelf zeggen om welke woningen het gaat. Het mogen ook private woningen zijn. Toch moet het budgettair haalbaar zijn. Uiteindelijk gaan zij er zelf moeten kunnen blijven wonen. Zij moeten de woningen zelf zoeken. Ik neem aan dat Antwerpen, Gent, Brussel, Charleroi, enzovoort, allemaal hun probleemwijken hebben, waar men telkens een andere aanpak zal moeten hanteren.

 

04.05 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): Het mag zeker niet ten koste gaan van mensen die al op de wachtlijst voor een sociale woning staan.

 

04.06 Staatssecretaris Maggie De Block: Nee, het zal gaan om mensen die apart worden geselecteerd.

 

04.07 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen): Een van de grootste uitdagingen zal wellicht zijn om het woningbestand te vinden voor dit soort maatregelen. Dan lijkt een bedrag van 860 000 euro mij eerlijk gezegd vrij beperkt. Als wij dat door vijf delen voor de vijf betrokken steden, dan is dat amper zo’n 175 000 euro per stad. Dat is niet veel, als het gaat om woningen zoeken, begeleiden, enzovoort.

 

04.08 Staatssecretaris Maggie De Block: Mocht ik evenveel geld hebben als er bladeren aan de bomen zijn, ik zou nog wel andere zaken kunnen doen.

 

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

 

05 Vraag van mevrouw Rita De Bont aan de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Justitie, over "de terugbetaling van het medicijn Soliris in het kader van dringende medische hulp aan mensen die illegaal in het land blijven" (nr. 17684)

05 Question de Mme Rita De Bont à la secrétaire d'État à l'Asile et la Migration, à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjointe à la ministre de la Justice, sur "le remboursement du médicament Soliris dans le cadre de l'aide médicale urgente aux personnes en séjour illégal" (n° 17684)

 

05.01 Rita De Bont (VB): Mevrouw de staatssecretaris, wij hebben deze ochtend al een aantal hypothetische vragen gesteld en dit is er nog een.

 

Tegen de zeldzame auto-immuunziekte HUS – hemolytisch uremisch syndroom –, waarbij de gezonde eigen bloedcellen worden afgebroken, waardoor een nierblokkade kan ontstaan, is er maar één medicijn voorhanden, het enorm dure, maar efficiënte en levensreddende Soliris.

 

Hier komt de hypothetische vraag. Indien een hier in het land illegaal verblijvende persoon zonder eigendom of enige andere financiële middelen met een acute aanval van HUS in het ziekenhuis terechtkomt en per maand nood heeft aan twee dosissen Soliris tegen een bedrag van 9 000 euro per dosis, wordt deze behandeling dan vergoed in het kader van de door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens opgelegde verplichting in het verstrekken van dringende medische hulp?

 

05.02 Staatssecretaris Maggie De Block: Mevrouw De Bont, ik ben blij dat u de vraag stelt. U kunt het antwoord misschien aan uw nieuwe fractieleider doorgeven. Dat zal haar behoeden voor rare uitspraken in de plenaire vergadering.

 

De federale Staat betoelaagt de OCMW’s ingevolge artikel 11, § 1, van de wet van 2 april 1965 betreffende het ten laste nemen van de steun verleend door de openbare centra voor maatschappelijk welzijn ten belope van de prijs die wordt terugbetaald door de verzekering tegen ziekte en invaliditeit van de andere gezondheidsprestaties.

 

De prijs moet door het Riziv gezet zijn en dan zal de betoelaging van dat geneesmiddel of die behandeling door de federale Staat aan de OCMW’s worden terugbetaald. Dit geldt dus ook voor de dringende medische hulp die kan worden verstrekt aan illegaal verblijvende personen.

 

Die dringende medische hulp wordt geregeld in artikel 57, § 2, van de organieke wet betreffende de OCMW’s en in het koninklijk besluit van 12 december 1996 betreffende de dringende medische hulp die door de openbare centra voor maatschappelijk welzijn worden verstrekt aan vreemdelingen die onwettig in het Rijk verblijven.

 

Artikel 3 van het koninklijk besluit verwijst naar het eerder vermelde artikel 11, § 2. In die zin wordt de dringende medische hulp duidelijk beperkt tot prestaties of geneesmiddelen die door het Riziv erkend zijn en waarvoor een prijszetting is gebeurd.

 

Bijkomend zjin er nog twee extra voorwaarden voor de dringende medische hulp. Ten eerste, de hulp die wordt verleend, moet een dringend karakter hebben. Zoals wij allemaal weten, kan alleen een arts dat vaststellen. Ten tweede, de persoon moet behoeftig zijn, hetgeen moet blijken uit het sociaal onderzoek, sociaal onderzoek dat door het OCMW moet gebeuren.

 

Uit voorgaande blijkt dat er geen voordeligere behandeling is voor de begunstigden van de dringende medische hulp. Integendeel, de toegang is beperkter. Er zijn twee extra voorwaarden opgelegd, naast het feit dat het geneesmiddel door het Riziv erkend moet zijn en dat er een prijszetting moet zijn gebeurd. Bij dat laatste zat nu net de knoop voor het middel Soliris: er was nog geen prijszetting en dus ook nog geen terugbetaling geregeld.

 

Voor illegalen of vreemdelingen geldt er dus geen flexibeler karakter. Integendeel, voor hen geldt een systeem waarbij twee extra voorwaarden zijn opgelegd.

 

05.03 Rita De Bont (VB): Mevrouw de staatssecretaris, bedankt voor uw correcte en volledige uitleg.

 

Ik zal uw antwoord zeker doorgeven. Ter verdediging van mijn fractievoorzitter wil ik erbij zeggen dat wij betreuren dat dit middel voor niemand zou worden terugbetaald, omdat het werkelijk dringende medische hulp betreft. Mijn fractie is nooit tegenstander geweest van het aanbieden van dringende medische hulp voor om het even wie. Mijn fractievoorzitster heeft wel aangehaald dat wij wel een probleem hebben met het aanbieden van niet-dringende medische hulp. Immers, ook voor onze mensen moet de gezondheidszorg en de sociale zekerheid betaalbaar blijven.

 

In dat opzicht wil ik van de gelegenheid gebruikmaken om een oproep te doen ten aanzien van de internationale gemeenschap om verantwoordelijkheid op te nemen en ervoor te zorgen dat de farmaceutische bedrijven geen medicatie op de markt brengen tegen onbetaalbare prijzen. Zo kan iedereen zijn verantwoordelijkheid opnemen en nakomen, zowel ten opzichte van de eigen bevolking als van andere bevolkingsgroepen die zich op het grondgebied bevinden.

 

05.04 Staatssecretaris Maggie De Block: Mevrouw De Bont, dat zullen de Europese afgevaardigden moeten doen.

 

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

 

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 14.55 uur.

La réunion publique de commission est levée à 14.55 heures.