|
Commission de la Santé publique, de l'Environnement
et du Renouveau de la Société |
Commissie
voor de Volksgezondheid, het Leefmilieu en de Maatschappelijke Hernieuwing |
|
du Mardi 29 mars 2011 Matin ______ |
van Dinsdag 29 maart 2011 Voormiddag ______ |
De behandeling van de vragen en interpellaties vangt aan om 12.15 uur. De vergadering wordt voorgezeten door de heer Hans Bonte.
Le développement des questions et interpellations commence à 12.15 heures. La réunion est présidée par M. Hans Bonte.
01 Vraag van de heer Hans Bonte aan de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie, over "de alarmerende armoedecijfers bij kinderen" (nr. 3423)
01 Question de M. Hans Bonte au secrétaire d'État à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjoint à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de l'Intégration sociale, sur "les chiffres alarmants de la pauvreté chez les enfants" (n° 3423)
01.01 Hans Bonte (sp.a): Mijnheer de staatssecretaris, uit de armoedebarometer op Vlaams niveau zijn dramatische resultaten naar voren gekomen in verband met kinderarmoede. In 12 jaar tijd is er een verdubbeling van het aantal kinderen dat in armoede leeft.
Bestaan dergelijke cijfers ook op het federale niveau? Welke inspanningen werden in de voorbije jaren gedaan om die ellendige schande in onze samenleving tegen te gaan? Overweegt u – wij zijn wel in lopende zaken, maar ik heb begrepen dat de regering ook begrotingen opstelt – maatregelen te nemen om de kinderarmoede terug te dringen?
01.02 Staatssecretaris Philippe Courard: Mijnheer de voorzitter, de Vlaamse armoedebarometer baseert zich voor de berekening van de kinderarmoede in Vlaanderen op de geboorten in kansarme gezinnen, opgemeten door Kind & Gezin.
Op federaal niveau baseren wij ons op de gegevens uit de Europese enquête SILC, Statistics on Income and Living Conditions. Het percentage van personen jonger dan 18 jaar met een inkomen onder de armoederisicodrempel was volgens deze berekening 16,6 % in 2009 ten opzichte van 18,1 % in 2005, dat is dus een daling. Bovendien scoort België beter dan het Europese gemiddelde, dat in 2009 19,9 % bedroeg.
Desalniettemin vind ik het percentage kinderarmoede alarmerend hoog in een rijk land als België en vormt de strijd tegen armoede bij kinderen een van mijn politieke prioriteiten. Binnen mijn bevoegdheden nam ik het initiatief om in het kader van de bevordering van de socio-culturele participatie van de OCMW-cliënten in 2010 in een bijkomend budget van 4,2 miljoen euro te voorzien ten gunste van kansarme gezinnen. Deze toelage wordt eveneens in de begroting 2011 opgenomen.
01.03 Hans Bonte (sp.a): Mijnheer de staatssecretaris, dank u voor de cijfers maar nog meer voor het engagement om er iets aan te doen. Alles is natuurlijk relatief, we zitten onder het gemiddelde en we gaan iets achteruit, van 19 naar 16. Zoals u zelf aanhaalt blijft het echter alarmerend in een samenleving zoals de onze. Ik dank u voor uw antwoord en uw cijfers.
L'incident est clos.
- mevrouw Sarah Smeyers aan de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie, over "het nakend tekort aan opvangplaatsen" (nr. 3607)
- mevrouw Nahima Lanjri aan de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie, over "de stand van zaken in de opvang van asielzoekers" (nr. 3649)
- Mme Sarah Smeyers au secrétaire d'État à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjoint à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de l'Intégration sociale, sur "le manque imminent de places d'accueil" (n° 3607)
- Mme Nahima Lanjri au secrétaire d'État à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjoint à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de l'Intégration sociale, sur "l'état de la situation en matière d'accueil de demandeurs d'asile" (n° 3649)
02.01 Nahima Lanjri (CD&V): De opvangcrisis duikt weer op. We lazen in de kranten en hoorden van de ngo’s dat de centra opnieuw vollopen en bijna aan 100 % zitten, ondanks de maatregelen van de regering, waarvan een aantal in november en december 2010 in werking is gesteld en nu volop in uitvoering is.
De jongste cijfers van het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatslozen tonen inderdaad een opmerkelijke stijging van het aantal asielaanvragen. Wij zien vooral veel vragen uit Balkanlanden. De gebeurtenissen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika doen vermoeden dat wij binnenkort ook van daar veel aanvragen zullen krijgen. Het is dan ook belangrijk om tijdig de juiste maatregelen te nemen om de situatie het hoofd te bieden.
Mijnheer de staatssecretaris, u hebt uiteraard een deel, weliswaar een belangrijk deel, van de sleutel in handen om maatregelen te nemen. Een ander deel bevindt zich bij staatssecrataris Wathelet, bevoegd voor het Asielbeleid.
Mijnheer de staatssecretaris, mijn vragen aan u hebben vooral betrekking op de opvang. De vragen aan de heer Wathelet hebben vooral betrekking op de verkorting van de procedure. Het een houdt echter verband met het ander. Immers, hoe korter de procedure, hoe meer opvangplaatsen.
Mijnheer de staatssecretaris, hoe zit het met de afbouw van hotelopvang? Dat zou nu ongeveer volledig moeten zijn afgebouwd. Hoeveel mensen verblijven momenteel nog in de hotels? Of is dat al tot nul gebracht? Zo neen, wanneer wordt dat verder afgebouwd?
Hoe zit het met de niet-begeleide minderjarigen? Hoeveel zitten er daarvan nog in hotels? Vooral voor hen is dat immers problematisch. Ik weet dat de regering ondertussen de beslissing heeft genomen om in opvang te voorzien bij de Broeders van Liefde.
Wat is de bezettingsgraad van de noodopvang? Er was in ongeveer 2 400 plaatsen op de militaire domeinen voorzien. Hoeveel plaatsen zijn daarvan nu al bezet? Wat is de doorstroomtijd van de noodopvang? Kunt u garanderen dat het slechts voor een aantal dagen is, zoals oorspronkelijk is bedoeld? Stromen zij daarna door naar de opvang in de centra van Fedasil of via LOI’s?
Er werd ook een budget vrijgemaakt voor de creatie van 2 000 plaatsen voor LOI’s. Ik heb daarover vorige maand al een vraag gesteld. Toen bleek dat zich bijna 800 OCMW’s hadden aangediend. Hoeveel OCMW’s hebben vandaag een aanbod gedaan? Hoeveel van die plaatsen zijn ondertussen reeds toegekend en in werking?
Ik hoor dat het gaat om 308 plaatsen. Zijn dat er intussen meer? Ik hoop het. Wanneer zullen de overige plaatsen die door de OCMW’s werden aangeboden, in gebruik kunnen worden genomen?
Wat is het verschil tussen de instroom en de uitstroom in de opvang van de afgelopen maanden? Klopt het dat er opnieuw een stijging is? Dat lees ik toch in het verslag van commissaris-generaal Van Den Bulck. Hoeveel personen die reeds een verblijfsvergunning hebben verkregen of zijn uitgeprocedeerd, verblijven er nog in de centra?
Kunt u vooral zeggen of de personen die geregulariseerd of uitgeprocedeerd zijn, nog recht hebben op opvang in de centra, want nog binnen de wettelijk bepaalde duurtijd? Of zitten er ook mensen in de centra die wettelijk gezien geen recht meer op die opvang hebben?
Welke maatregelen zult u in overleg met de regering nog nemen om in te spelen op de crisis?
02.02 Sarah Smeyers (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, door de aanhoudende toestroom van kandidaat-vluchtelingen is er of zal er binnenkort alweer een tekort aan opvangplaatsen zijn.
In het najaar van 2010 werd beslist nog eens extra plaatsen bij te creëren. Het ging om 2 500 plaatsen in noodopvangcentra. Het doel was een antwoord te bieden op de opvangcrisis op dat moment.
Het heeft volgens mij geen zin nog eens bijkomende plaatsen te creëren. Een aanhoudende instroom van asielzoekers zorgt er trouwens voor dat het personeel en de medewerkers van de verschillende asielinstanties, Fedasil, de dienst Vreemdelingenzaken en het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen, geen tijd en ruimte hebben om de behandeling van de asielprocedure sneller en effectiever af te handelen.
De verwachting was dat door het wegvallen van de hotelopvang en van de financiële steun het aantal aanvragen en dus de instroom van asielzoekers zou dalen. Zulks is echter niet gebeurd. De hotelopvang is tot op vandaag ook nog niet helemaal afgebouwd.
Mijnheer de staatssecretaris, op welke manier zal nu weer door u en de hele regering een antwoord worden geboden aan de opnieuw ontstane asielcrisis en het opvangtekort?
Hoe zal Fedasil zelf met het tekort aan opvangplaatsen omgaan?
Indien ik mij niet vergis, zitten immers nog altijd 400 asielzoekers op hotel. Tegen wanneer plant de regering de volledige afbouw van de hotelopvang?
Wat is trouwens de nationaliteit van de asielzoekers die in hotels verblijven? Kent de overheid hun nationaliteit? Kent ze ook de leeftijd van de betrokkenen? Hoeveel minderjarigen zitten er nu op hotel?
02.03 Staatssecretaris Philippe Courard: Het aantal opgevangen personen in hotels is gedaald tot 397 personen op datum van 25 maart 2011.
159 van die personen zijn niet-begeleide buitenlandse minderjarigen. De afbouw loopt nog steeds door. Voor de opvang van de niet-begeleide buitenlandse minderjarigen wordt er voortdurend gezocht naar mogelijkheden om de structurele capaciteit te verhogen. Dat kan door bestaande opvangplaatsen van de federale opvangcentra om te vormen voor de opvang van minderjarigen.
De doorstroomtijd van tien weken is tot nu toe meestal gehaald. Enkel voor een kleine minderheid van voornamelijk alleenstaande mannen en grote families werd de termijn overschreden.
Tot nu toe werden 344 nieuwe opvangplaatsen geopend door de OCMW’s. 564 nieuwe aanvragen werden ingediend. 544 plaatsen werden reeds door Fedasil bezocht en goedgekeurd.
Wat de toewijzingen aan nieuwe opvangplaatsen aangaat, onmiddellijk nadat opvangplaatsen ter beschikking worden gesteld aan de dienst dispatching van Fedasil, wordt een transferprocedure vanuit de collectieve opvangstructuur opgestart om die opvangplaatsen zo snel mogelijk in te vullen.
In januari 2011 bedroeg de instroom 142 personen meer dan de uitstroom. In februari lag dat al op 559 personen.
De opvang wordt enkel binnen de wettelijk toegelaten termijnen aangeboden. Momenteel worden in de verschillende opvangstructuren 594 personen opgevangen die een verblijfsvergunning hebben ontvangen. Die personen beschikken over twee maanden tijd om de opvangstructuur te verlaten. Het recht op materiële hulp van 814 uitgeprocedeerde personen werd op basis van artikel 7 van de opvangwet met het oog op familiale eenheid, wegens overmacht, om medische redenen of om een vrijwillige terugkeer te organiseren, tijdelijk verlengd.
Ten slotte worden 392 uitgeprocedeerde personen opgevangen in afwachting van de betekening van het bevel om het grondgebied te verlaten, tot de afloop van de termijn of tot hun vertrek via vrijwillige terugkeer.
Door de aanhoudende hoge instroom van asielzoekers zal het opvangnetwerk, ondanks de grote inspanningen van Fedasil en opvangpartners, opnieuw verzadigd raken. Wij kunnen echter niet blijven plaatsen creëren. Er moeten ook maatregelen komen die vooral de procedure versnellen en verbeteren. Volgens de ramingen van mijn administratie kan men, indien de instroom van nieuwe asielzoekers op het huidige hoge niveau blijft, met de huidige opvangcapaciteit aan iedereen een opvangplaats bieden, indien de asielprocedure niet langer dan zes en een halve maand duurt. Dat is ver onder de huidige duur. Het is dus noodzakelijk dat de asielprocedure snel ingekort wordt.
02.04 Nahima Lanjri (CD&V): Mijnheer de staatssecretaris, ik zal mij beperken tot het danken voor de cijfers.
U zei dat met de huidige instroom de procedure tot 6,5 maanden verkort moet worden. Hoeveel minder is dat dan nu?
Het verontrust mij heel erg dat er nog steeds 159 niet-begeleide minderjarigen in hotels worden opgevangen. Dat is echt verontrustend, omdat die jongeren alle bescherming nodig hebben. Zij zouden voorrang moeten krijgen op gezinnen of alleenstaanden. Ze zouden daar onmiddellijk uitgehaald moeten worden, vooral om de juiste begeleiding te krijgen, die zij nu ontberen in de hotels.
Het is niet de eerste keer dat ik het vraag. Mijnheer de staatssecretaris, ik wil u echt de tijd geven om het probleem op te lossen; met de niet-begeleide minderjarigen kunt u niet talmen. Dat is een zeer kwetsbare groep en ik vraag u om daar echt al het mogelijke en misschien ook het onmogelijk voor te doen.
02.05 Sarah Smeyers (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, ik heb alleen concreet antwoord gekregen op de vraag hoeveel minderjarigen er in hotels zitten. Ik deel de mening van mevrouw Lanjri: minderjarigen zouden er niet mogen zitten; die hotelopvang moet echt wel stoppen. Het is al meer dan een half jaar geleden dat men dat heeft ingezien en dat dat het streefdoel werd, maar men verwezenlijkt dat maar niet. Waarschijnlijk deels om de dwangsommen te vermijden, heeft men nieuwe asielzoekers sneller laten doorstromen naar de nieuwe opvangplaatsen, terwijl het oorspronkelijk de bedoeling was de hotelopvang te stoppen en plaatsen te creëren voor wie in een hotel moest worden opgevangen.
U spreekt nu over een doorstroomtijd van 10 weken, maar voor een minderjarige die daar alleen en zonder of met minder begeleiding zit dan in de reguliere opvangcentra, is 10 weken wel lang.
Op mijn vraag wat er concreet zal worden gedaan aan de opnieuw opgedoken opvangcrisis, hebt u geantwoord dat er geen nieuwe plaatsen zullen bijgecreëerd worden. Ik denk dat we met onze 23 000 plaatsen nu echt wel verzadigd zijn in ons land. Een versnelling van de procedure is nobel. In eerste aanleg moet dat dan 6,5 maanden zijn, zonder beroep. Of globaal? Nu is dat 15 maanden.
02.06 Staatssecretaris Philippe Courard: Het gaat om vijftien à zestien maanden opvang. Zeven of acht maanden is geen probleem voor mij, maar dat is niet mijn werk.
02.07 Nahima Lanjri (CD&V): Dat is niet realistisch.
02.08 Sarah Smeyers (N-VA): Dat moet haalbaar zijn, want in Nederland kan dat ook. Maar wat zult u precies ondernemen om dat te realiseren?
De voorzitter: De verkorting van de procedure?
02.09 Staatssecretaris Philippe Courard: Meer medewerkers voor de heer Wathelet.
02.10 Sarah Smeyers (N-VA): Nog meer personeel? Dan wordt er weer alleen op doorstroming gewerkt. Men moet op alle drie aspecten werken, waaronder ook het terugkeerbeleid.
De voorzitter: Dan zitten wij in de discussie van daarstraks.
L'incident est clos.
03 Vraag van mevrouw Sarah Smeyers aan de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie, over "extra patrouilles rond het asielcentrum in Weelde" (nr. 3603)
03 Question de Mme Sarah Smeyers au secrétaire d'État à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjoint à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de l'Intégration sociale, sur "des patrouilles supplémentaires dans les alentours du centre d'asile de Weelde" (n° 3603)
03.01 Sarah Smeyers (N-VA): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de staatssecretaris, onlangs raakte bekend dat de politie extra patrouilles wil organiseren in de buurt van het nieuwe asielcentrum in Weelde. Deze controles zouden echter preventief worden uitgevoerd. Toch werden er sinds het begin van die extra controles reeds drie Georgiërs die in het opvangcentrum verbleven opgepakt voor een winkeldiefstal. In Arendonk werd een Servische bewoner van het asielcentrum Totem betrapt op een inbraak.
Kwamen de aangehouden asielzoekers reeds in het verleden in aanraking met de politie? Indien ja, was het opvangcentrum hiervan op de hoogte en werd er extra controle op hen uitgeoefend binnen het asielcentrum?
Mijnheer de staatssecretaris, aangezien er nu op enkele weken tijd reeds vier asielzoekers werden betrapt op criminele feiten, diefstal en inbraak, kunnen we stellen dat die extra preventieve patrouilles geen overbodige luxe zijn. Waarom werd beslist extra patrouilles uit te voeren? Vormden klachten uit de omgeving de aanleiding, of waren er voor de extra controles reeds asielzoekers betrokken bij criminele feiten? Zo ja, hoeveel werden er gearresteerd?
Zullen deze patrouilles blijvend uitgevoerd worden in Weelde of zijn ze tijdelijk?
Zal dit initiatief worden uitgebreid naar andere opvangstructuren? Bestaan hiervoor concrete plannen?
03.02 Staatssecretaris Philippe Courard: Mijnheer de voorzitter, mevrouw Smeyers, als antwoord op uw vragen kan ik u het volgende mededelen.
Asielzoekers dienen uiteraard altijd de Belgische wetgeving te respecteren zoals in het huishoudelijk reglement van elk Rode-Kruiscentrum is vermeld.
Een en ander wordt door de centra, in samenspraak met de lokale politie, opgevolgd. Bewonerslijsten worden systematisch aan de politie doorgegeven. De politie kijkt na of er personen op de lijst staan die in België strafbare feiten pleegden.
De preventieve patrouilles in Weelde waren een afspraak tussen de lokale politie en het opvangcentrum. Voornoemde afspraak werd vóór de komst van de eerste asielzoekers gemaakt. Bedoelde patrouilles zullen ook gewoon worden voortgezet.
Tot slot, het betreft in Weelde één feit, waarbij drie asielzoekers betrokken waren.
03.03 Sarah Smeyers (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, ik dank u voor uw antwoord. Ik denk dat het niet slecht kan zijn om preventieve patrouilles te organiseren. Ik wil zeker niet gezegd hebben dat iedere asielzoeker een crimineel is, maar het draagvlak voor de oprichting van nieuwe asielcentra is al niet groot. Ik meen dus dat het zeker te vermijden is dat mensen een nog negatievere kijk op het hele asielbeleid krijgen. Ik hoop dat de maatregel in de toekomst ook wordt uitgebreid naar andere centra.
L'incident est clos.
04 Vraag van mevrouw Sarah Smeyers aan de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, toegevoegd aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie, over "de veroordeling van het OCMW in Brussel" (nr. 3604)
04 Question de Mme Sarah Smeyers au secrétaire d'État à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté, adjoint à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de l'Intégration sociale, sur "la condamnation du CPAS de Bruxelles" (n° 3604)
04.01 Sarah Smeyers (N-VA): Mijnheer de voorzitter, dit is mijn laatste vraag, want ik stel mijn vraag nr. 3621, die was samengevoegd met vraag nr. 3726 van mevrouw Galant, uit.
Mijnheer de staatssecretaris, een tijd geleden werd het OCMW van Brussel veroordeeld tot het betalen van 6 000 euro aan een asielzoeker die een rechtszaak had aangespannen tegen het OCMW omdat hij geen opvangplaats had toegewezen gekregen.
Asielzoekers die tijdens de opvangcrisis van de afgelopen winter geen opvangplaats vonden, kregen als administratieve verblijfplaats de dienst Vreemdelingenzaken van Brussel en wendden zich massaal naar het Brusselse OCMW om opvang te eisen.
Het Brusselse OCMW kampt met een personeelstekort en kon onmogelijk alle asielzoekers die op dat moment aanklopten van een opvangplaats voorzien. Het OCMW weigert die som uit te betalen en werd nu bij verstek veroordeeld door de rechtbank.
Na het verhaal van de dwangsommen die door Fedasil werden uitbetaald, voelt nu ook het OCMW Brussel de nasleep van de opvangcrisis van een half jaar geleden. Waar in december 2010 reeds werd gewaarschuwd dat de budgetten van de federale overheid niet zouden volstaan om aan de terugbetalingen te voldoen, ook niet van de leeflonen, moet het OCMW nu opdraaien voor het opvangtekort van vorig jaar. Er dreigen nog vier veroordelingen van het Brusselse OCMW.
Mijnheer de staatssecretaris, aangezien de asielzoekers geen opvang vonden en Brussel als administratieve woonplaats kregen, wendden zij zich massaal tot het OCMW van Brussel. Rijst dit probleem ook in andere grootsteden? Worden ook rechtszaken aangespannen door asielzoekers tegen OCMW's in Gent of Antwerpen? Over welke bedragen gaat het dan? Moet het OCMW van Brussel deze dwangsommen betalen met de haar reeds toegekende middelen of wordt hiervoor een extra budget vrijgemaakt?
04.02 Staatssecretaris Philippe Courard: Wanneer een asielzoeker bij zijn asielaanvraag geen verblijfplaats kan opgeven, wordt hij administratief ingeschreven op het adres van de Dienst Vreemdelingenzaken of van het commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen. Beide zijn gelegen te Brussel. Daarvoor was het OCMW van Brussel bevoegd. Op grond hiervan werden door andere steden geen soortgelijke procedures opgestart waarbij de Belgische Staat werd betrokken. Het is mogelijk dat er procedures werden opgestart zonder de Belgische Staat daarbij te betrekken, maar daar heb ik geen weet van.
De wet van 2 april 1965, betreffende het ten laste nemen van de steun verleend door de OCMW’s, werd door de wet diverse bepalingen van 29 december 2010 gewijzigd. Daardoor wordt deze administratieve inschrijving niet meer in aanmerking genomen om te bepalen welk OCMW bevoegd is. Het OCMW oordeelt dus zelf over de aanwending van haar middelen en beslist op discretionaire wijze hoe dwangsommen worden betaald.
04.03 Sarah Smeyers (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, het is misschien een juridische vraag maar sinds die wetswijziging kan het dus niet meer dat het OCMW van Brussel veroordeeld wordt? Als ze zeggen dat er geen plaats is, is er geen plaats. Is het dat wat u wilde zeggen over die wetswijziging van december?
04.04 Medewerker van de minister: Dat is nog altijd mogelijk. De inschrijving op zich is niet meer bepalend voor de bevoegdheid. Als iemand met dat adres toch toekomt in Brussel, kan Brussel nog altijd weigeren en dan kan de asielzoeker nog altijd in beroep gaan. Dit kan nu in 589 OCMW’s, daar waar dit vroeger alleen in Brussel kon. Er zullen er ongetwijfeld nog kunnen aankloppen in Brussel, maar als zij de straat oversteken zitten zij in Schaarbeek. Dat is het verschil.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
De openbare commissievergadering wordt gesloten om 12.44 uur.
La réunion publique de commission est levée à 12.44 heures.