D:\wwwroot\Documents\CCRI\html\52\ic149

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

van Buitenlandse Zaken die ingaat op onze vraag een debat te
houden over de situatie in Tibet. Ik verwelkom ook graag de heer
Guido De Bondt die zich op heel korte termijn heeft vrijgemaakt om
hier vandaag bij ons te zijn. De heer De Bondt is de secretaris-
generaal van het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité.

Collega's, wij vatten onze werkzaamheden aan met een uiteenzetting
van de minister van Binnenlandse Zaken. Daarna geef ik het woord
aan de parlementsleden die uiteraard vragen mogen stellen, zowel
aan de minister als aan de heer De Bondt van het Belgisch Olympisch
en Interfederaal Comité. Ik zal wel voorrang geven aan de collega's
die reeds een mondelinge vraag hebben ingediend. Ik wil iedereen
vragen de tijdspanne van het Reglement te respecteren.

Mijnheer de minister, er zijn ook broodjes. Ik weet niet of u al hebt
geluncht. Straks na uw uiteenzetting mag u gerust een sandwich
nemen en hier samen met ons lunchen.

Ik geef u nu graag het woord voor uw uiteenzetting over de situatie in
Tibet.

j'accueille non seulement les
membres de la Chambre et du
Sénat et M. De Gucht, mais aussi
M. Guido De Bondt, secrétaire
général du Comité Olympique et
Interfédéral belge. Les membres
qui ont déposé une question
s'exprimeront en priorité lors de
l'échange de vues. La parole est
au ministre pour un exposé
introductif.

01.01 Minister Karel De Gucht: Mevrouw de voorzitter, ik zal dat met

plezier doen. De broodjes zien er trouwens lekker uit. Iedereen heeft
zich ook met overtuiging op de broodjes gestort. Eerst wil ik het
niettemin over Tibet hebben.

Het dossier-Tibet is geen eenvoudig dossier. Wij moeten daarbij
opletten niet in gemakkelijke algemeenheden te vervallen. Ik zeg dat
omdat het nog altijd niet helemaal duidelijk is wat zich de voorbije
dagen in en om Tibet precies heeft afgespeeld. Wij krijgen heel
partizane verhalen over de gebeurtenissen.

Wat wij wel weten, is dat er sinds een week in en om de Tibetaanse
hoofdstad Lhasa zware protesten hebben plaatsgevonden. Ik zeg ook
in alle duidelijkheid dat het Chinese leger hard is opgetreden tegen
wat China georganiseerde rellen, aangestoken door de zogenaamde
kliek van de Dalai Lama, noemt. U hebt gisteren nog op televisie
kunnen zien hoe de eerste minister de protestvoerders aldus
omschreef. Ook in de omliggende provincies met aanzienlijke
Tibetaanse minderheden, werden ernstige incidenten opgetekend. Bij
de incidenten vielen tientallen gewonden en verschillende doden.
China beweert dat er dertien doden zijn; volgens de Tibetaanse
regering in ballingschap zouden er minstens honderd doden zijn.

Het is ook juist dat de Dalai Lama zijn discours verhardt en dat hij het
vorige week over een al dan niet bedoelde, culturele genocide in zijn
land had. Hij dreigt bovendien met zijn aftreden als politiek leider,
indien het geweld in Tibet zou aanhouden. Dat wijst erop dat hij onder
druk staat van de jongeren en van de radicalere generatie in Tibet
zelf.

De benadering van de Dalai Lama was per definitie altijd geweldloos.
De jongere generatie valt in twee groepen uiteen. Er is, enerzijds, een
deel van de jongere generatie die Tibet als een deel van China
beschouwt, het beste van de situatie wil maken en wil proberen rijk te
worden. Voor een ander deel van de jongere generatie is het land
Tibetaans. Dat deel tracht zijn doel desnoods met militaire en
guerillamiddelen te bereiken.

01.01 Karel De Gucht, ministre:

Le dossier du Tibet est complexe.
Il faut donc veiller à ne pas verser
dans les généralités.

Ces derniers jours, des actions de
protestation

massive

contre

l'autorité chinoise ont été menées
dans la capitale tibétaine, Lhasa,
et ses environs. L'armée chinoise
a

réprimé

sévèrement

ces

émeutes dont elle attribue la
responsabilité au dalaï-lama. Des
incidents graves ont aussi été
notés dans les provinces voisines.
Ces événements ont entraîné la
mort de plusieurs dizaines de
personnes et fait de très nombreux
blessés.

Le dalaï-lama parle de «génocide
culturel» dans son pays. De plus, il
menace de renoncer à son rôle de
leader politique si la violence
devait perdurer au Tibet. C'est le
signe qu'il est mis sous pression
par une jeune génération plus
radicale.

Cette jeune génération est divisée
en deux groupes. Il y a d'une part
ceux qui considèrent le Tibet
comme faisant partie de la Chine
et souhaitent tirer le meilleur parti
du système actuel. Un autre
groupe important de jeunes
souhaitent que le Tibet retrouve

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Ook buiten Tibet zijn er een hoop manifestaties.

Zo ook in Brussel waar de voorbije dagen voor de Chinese
ambassade en aan de gebouwen van de Europese Commissie werd
betoogd. Een dergelijke escalatie was ook enigszins te verwachten.
Deze golf van Tibetaanse protesten is immers een vrij logisch gevolg
van twee omstandigheden.

Ten eerste, door de Olympische Spelen zijn de ogen van de hele
wereld op China gericht, wat activisten in dat land een buitengewone
kans biedt, een window of opportunity, om ook de minder mooie
kanten van China voor het voetlicht te brengen. Dat is evident. Ten
tweede, binnen exact een jaar is het 50 jaar geleden dat het Chinese
leger Tibet binnenviel en de Dalai Lama het land ontvluchtte. De 49

ste

herdenking van die gebeurtenis door middel van een mars van
monniken op Lhasa was de start van het huidige protest. Die twee
versterken elkaar.

Wat is het kader van dat alles? Dat alles vindt plaats tegen een
maatschappelijke achtergrond waarvan wij ons ten volle bewust
moeten zijn bij het beoordelen van wat vandaag plaatsvindt. Hoewel
Tibet officieel meer dan 200 jaar deel uitmaakt van China en na
50 jaar rechtstreeks bestuur, blijft de drang naar een culturele
eigenheid en de roep naar politieke autonomie er zeer groot. Die
omstandigheden worden niet gemilderd door de reële verbetering van
de economische omstandigheden die de laatste 10 tot 15 jaar voor de
gewone man en vrouw zijn verbeterd.

Bovendien wordt die wat schizofrene situatie aangevuurd door de
hanificiatie van Tibet die de lokale cultuur en eigenheid verder
bedreigen. Hanificatie is het massaal importeren van Han-Chinezen.
Die roep om culturele, politieke en religieuze eigenheid is voor een
land als China, ondanks de gigantische bevolking en een enorme
oppervlakte, waar meer dan 90% van de bewoners zichzelf als Han-
Chinees omschrijft, een bijzonder moeilijk element.

Het omgaan met diversiteit en het respecteren van etnische en
religieuze minderheden zijn punten waar niet al te makkelijk mag
worden overgegaan. Er moet niet alleen politieke wil maar ook een
maatschappelijk draagvlak voor bestaan. In geen enkel land ter
wereld is dat een evidentie.

De Chinese samenleving verandert waanzinnig snel. De voorbije
decennia werden 400 miljoen mensen uit de armoede getild, wat een
historische prestatie is. Het is duidelijk dat alle aandacht van het land
besteed wordt aan het hoofd te bieden aan economische en sociale
veranderingen en dat politieke hervormingen doelbewust niet de
prioriteit zijn, voor de Chinese overheid welteverstaan. Een Chinese
zakenman vatte onlangs in een Vlaamse krant de mentaliteit als volgt
gevat samen: een menswaardig bestaan is ook een mensenrecht.

Laten wij die historische en maatschappelijk context mee in rekening
nemen. Ik heb het nu ook over de vragen die zijn gesteld en die ik op
die manier wil beantwoorden. Dit betekent niet dat wij onze stem niet
verheffen voor waarden die wij nadrukkelijk als universeel
beschouwen, zoals vrijheid van meningsuiting, persvrijheid, religieuze
vrijheid en democratische rechten.

son indépendance, au besoin par
la voie militaire.

De nombreuses manifestations
ont également lieu en dehors du
Tibet. On a ainsi manifesté devant
l'ambassade de Chine et devant
les bâtiments de la Commission
européenne à Bruxelles. Les Jeux
Olympiques représentent pour les
activistes tibétains une chance
unique de faire connaître au
monde le problème tibétain.
L'armée chinoise avait envahi le
Tibet il y a 49 ans et la
commémoration de cet événement
sous la forme d'une marche des
moines sur Lhasa a marqué le
début de l'actuel mouvement de
protestation.

Officiellement, le Tibet fait partie
de la Chine depuis plus de deux
cents ans. Après pratiquement
cinquante années d'administration
directe,

volonté

d'une

individualité culturelle et d'une
autonomie politique et religieuse
reste très forte, mêmes si les
conditions économiques se sont
fortement améliorées au cours des
quinze dernières années. Des
Chinois Han sont en outre
envoyés en masse au Tibet,
menaçant

bien

sûr

encore

davantage la culture locale. Un
pays aussi gigantesque que la
Chine, avec environ 90 % de
Chinois Han, accepte évidemment
très mal la lutte des Tibétains pour
une identité propre.

La diversité et le respect des
minorités ethniques et religieuses
requiert une assise politique mais
aussi sociale, ce qui n'est évident
nulle part au monde. Les réformes
politiques ne sont actuellement
pas prioritaires aux yeux des
autorités chinoises mais bien plus
les changements économiques et
sociaux fondamentaux qui se sont
opérés au cours des dernières
décennies. De cela aussi, nous
devons tenir compte.

Cela ne signifie pas que nous ne
devions pas défendre les valeurs

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Ik denk dat de organisatie van de Olympische Spelen in Peking een
aanleiding moet zijn om, naast de rijke cultuur en de indrukwekkende
maatschappelijk vooruitgang, ook de mensenrechtensituatie in China
bespreekbaar te maken. Ook bij de milieuproblematiek en het
Chinese buitenlandbeleid worden vraagtekens geplaatst. Denk maar
aan het opstappen van Steven Spielberg uit de organisatie van de
Spelen uit onenigheid met de Chinese houding ten opzichte van
Darfoer. Dat is een logisch en ook wenselijk neveneffect van het
toekennen van de Spelen aan China. China had zich dat moeten
realiseren op het ogenblik dat het aanvaardde de Spelen te
organiseren.

Op die manier kunnen realistische maar concrete stappen worden
gezet in de goede richting. Het is zeker mijn bedoeling om dat proces
diplomatiek te ondersteunen. Ook anderen moeten dat doen.
Maatschappelijke en diplomatieke druk moet altijd effectief zijn en
realistisch blijven. Ik meen dat wij moeten vermijden dat die druk het
tegenovergestelde effect zou hebben. Wij mogen niet vervallen in een
politiek van goede bedoelingen, mooie woorden en straffe daden die
in de praktijk niet of zelfs contraproductief werken. Ik vrees dat wie
denkt China de les te kunnen spellen op een zodanige manier dat het
die les dan ook volgt, hoe dan ook van een kale reis terugkomt. Dat
zal stoer overkomen maar weinig veranderen.
Vandaar dat we dit, mijns inziens, vooral in een EU-verband moeten
zien. De mensenrechten vormen, zeker sinds de gebeurtenissen op
het Tiananmenplein in 1989, een belangrijk onderwerp in de EU-
China-dialoog, waar de EU op een positieve en resultaatgerichte
manier pleit voor de overgang naar een open samenleving en de
rechtsstaat. Tweemaal per jaar is er een specifieke EU-China-
mensenrechtendialoog en de Commissie zette sinds 1997 meerdere
samenwerkingsprojecten op.

Ook op de recente gebeurtenissen in Tibet volgde een reactie van het
Europese voorzitterschap waarin zijn bezorgdheid werd overgebracht
over de onlusten, verdere opheldering werd gevraagd aan de Chinese
autoriteiten en tot vreedzaam overleg werd opgeroepen. De Chinese
ambassadeur in Ljubljana is daarna door het Sloveense
voorzitterschap ook geconvoceerd om dat signaal kracht bij te zetten,
terwijl de EU-trojka hetzelfde heeft gedaan tijdens een onderhoud op
het ministerie van Buitenlandse Zaken in Peking. Let wel op het
niveau waarop de Europese trojka is ontvangen: de vice-minister van
Buitenlandse Zaken; er is er niet één, maar verschillende.

Ook de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Ban Ki-moon,
heeft meteen bij de Chinese autoriteiten zijn toenemende bezorgdheid
geuit over de evolutie in Tibet en heeft iedereen opgeroepen om de
confrontatie en het geweld uit de weg te gaan.

Die verklaringen zijn ondersteund op diplomatiek niveau in Brussel
waar ook de Chinese ambassadeur een gesprek heeft gehad op het
ministerie van Buitenlandse Zaken en de heer Grauls, voorzitter van
ons directiecomité, in de meest duidelijke termen aan de Chinese
ambassadeur heeft overgebracht wat wij over die aangelegenheid
denken.

Daarnaast is er heel wat discussie over wat de rol van atleten en van
het Internationaal Olympisch Comité in die zaak moet zijn. Vooral de

que nous jugeons universelles.
Les Jeux olympiques de Pékin
offrent l'occasion de discuter de la
situation des droits de l'homme,
des problèmes d'environnement et
de la politique extérieure de la
Chine. C'est en définitive un effet
collatéral auquel doit s'attendre le
pays organisateur. La pression
sociale

diplomatique

doit

toutefois rester efficace et réaliste.
Vouloir faire trop radicalement la
leçon à la Chine serait en effet
contre-productif.

Les États de l'UE doivent pour
cette raison décider d'une réaction
commune. Depuis les événements
qui se sont déroulés sur la place
Tienanmen en 1989, les droits de
l'homme constituent un élément
important du dialogue entre l'UE et
la Chine. Ainsi, l'UE plaide avec un
maximum d'efficacité pour la
transformation de la Chine en un
état de droit démocratique. À cet
égard, la Commission a déjà mis
en oeuvre, depuis 1997, plusieurs
projets de coopération en matière
de droits de l'homme.

Appelant à une concertation
pacifique,

présidence

européenne a immédiatement
exigé que la lumière soit faite sur
les incidents survenus au Tibet.
Pour renforcer encore le signal
envoyé à la République populaire,
la présidence slovène a demandé
des comptes à l'ambassadeur de
Chine en poste à Ljubljana et la
troïka européenne a également
abordé ce sujet lors d'un entretien
avec un des vice-ministres chinois
des Affaires étrangères.

Le secrétaire général des Nations
Unies, M. Ban Ki-Moon, a exprimé
son inquiétude concernant la
situation au Tibet et a appelé les
différents protagonistes à renoncer
à la violence.

En Belgique, M. Grauls, le
président de notre comité de
direction,

s'est

également

entretenu avec l'ambassadeur de
Chine pour lui faire part, sans

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

oproep van de Nederlandse zwemmer Pieter van den Hoogenband
aan IOC-voorzitter Rogge deed stof opwaaien. Zijn redenering dat
sporters zich onder druk van de publieke opinie zouden kunnen
wagen aan niet goed onderbouwde uitspraken waarmee zij zich in
nesten kunnen werken, klopt volgens mij. Een duidelijk standpunt van
het IOC kan ervoor zorgen dat het probleem niet langer op het bordje
van de sporters wordt gelegd.

Ik vind niet alleen dat het gerechtvaardigd zou zijn dat het IOC zich
daarover uitspreekt, ik geloof ook dat het sportieve karakter van de
Spelen en, niet het minst, China zelf daarbij gebaat zouden zijn.

Men moet zich trouwens geen enkele illusie maken. De opgeworpen
vragen zullen niet afnemen indien ze geen grondig antwoord krijgen.
De druk op individuele sporters om zich hierover uit te spreken, zal
blijven toenemen.

Willen wij voorkomen dat de Spelen van incident naar incident
strompelen, dan zal de houding van het IOC en zijn voorzitter en het
antwoord van de Chinese autoriteiten cruciaal zijn.

Ik pleit er dan ook voor dat men vanuit het IOC op een positieve
manier op deze situatie zou inspelen, duidelijk zou zeggen waar het
op staat en in dezelfde verklaring ook zeggen dat het niet de
bedoeling is dat de Spelen niet zouden worden georganiseerd.

Als wij willen dat er invloed wordt uitgeoefend op China wat betreft
Tibet en de mensenrechten in het algemeen, moeten de Spelen juist
wel doorgaan. Als de Spelen niet zouden doorgaan, zou het enige
gevolg een crackdown van de mensenrechten in China zijn.

De Spelen moeten doorgaan. We moeten evenwel op een positieve
en goed uitgebalanceerde manier druk uitoefenen op de Chinese
autoriteiten waardoor zij beseffen dat er tegenover de organisatie van
die Spelen en een beter imago in de internationale gemeenschap een
prijs staat. Ik denk dat het IOC daarin een niet onbelangrijke rol kan
spelen.

ambiguïté, de l'opinion de notre
pays quant à cette situation.

Le rôle des athlètes et du CIO a
suscité

nombreuses

discussions. L'appel du nageur
néerlandais

Pieter

van

den

Hoogenband

ainsi

que

les

déclarations de M. Jacques
Rogge, président du CIO, ont
donné lieu à de nombreuses
réactions. Je partage l'avis du
président du CIO lorsqu'il affirme
que les sportifs ne doivent pas
céder à la pression de l'opinion
publique en se livrant à des
déclarations

sans

grand

fondement.

L'adoption d'une position claire par
le CIO permettrait de décharger
les athlètes de ce problème et de
préserver le caractère sportif des
Jeux.

Pour que nous n'entrions pas dans
une spirale d'incidents, le CIO doit
prendre clairement attitude mais
doit affirmer tout aussi fermement
que les Jeux doivent être
organisés. C'est un point capital si
nous voulons pouvoir infléchir la
position chinoise à l'égard du Tibet
et concernant les droits de
l'homme. Car si les Jeux devaient
ne pas être organisés, les droits
de l'homme seraient en péril en
Chine. La Chine doit comprendre
qu'il y a un prix à payer pour
l'organisation

des

Jeux

l'amélioration de son image de
marque

sur

scène

internationale.

De voorzitter: Mijnheer de minister, ik dank u voor uw toelichting.

Collega's, ik heb nog een mededeling. Voor deze vergadering aanving
had ik ook een lang gesprek met mevrouw de ambassadeur van
China. Zij heeft toegezegd om na de vakantie in deze commissie
uitleg te komen geven over de mensenrechten in China en over het
verloop van de Olympische Spelen. Wij zullen dat plannen, samen
met de collega's van de Senaat, in een volgende vergadering.

La présidente: Avant que cette
réunion de commission ne débute,
je me suis aussi entretenu
longuement avec Son Excellence
Madame l'Ambassadeur de la
République populaire de Chine.
Elle s'est dit prête à venir se
présenter

devant

votre

commission après les vacances
de Pâques pour vous exposer la
situation des droits de l'homme
dans son pays et vous parler de la
façon dont s'y dérouleront les Jeux
Olympiques.

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

01.02 Francis Van den Eynde (Vlaams Belang): Mijnheer de

minister, neemt u mij niet kwalijk, maar ik ga u meteen tegenspreken.

U zegt ons dat dit een moeilijk probleem is. Ik durf dit te weerleggen.
Ik betwist niet dat de oplossing misschien moeilijk te vinden is, maar
het probleem zelf dat wij in zijn werkelijkheid moeten durven stellen, is
in feite zeer eenvoudig. Tibet is het vaderland van de Tibetanen. Tibet
is een apart land met een eigen cultuur en ik zou bijna zeggen met
een zeer aparte aardrijkskundige locatie. Bovendien is het, in
tegenstelling met de meeste andere naties, een mystiek vaderland. Ik
denk dat dit woord niet overdreven is. Tibet heeft ook een mystieke
dimensie. Of men nu godsdienstig is of niet, men kan dit niet
tegenspreken.

Dit land wordt op dit ogenblik sinds ei zo na 50 jaar militair bezet door
het Chinese volksleger, het leger van communistisch China. Mijnheer
de minister, op dit ogenblik is dit nagenoeg een uitzondering
geworden. Ik kan mij niet herinneren dat er ooit een land
communistisch is geworden zonder dat het eerst militair werd bezet.
Het is dus een land dat militair is bezet. Dat dit land destijds, meer
dan 200 jaar Chinees is geweest, is een argument dat ik niet zomaar
wil wegwuiven maar dat ik toch sterk wil relativeren. Indien we
daaraan veel aandacht moeten schenken dan verwittig ik u want dan
bent u maar aan het begin van uw problemen. Ik zie morgen dan
iemand vragen dat Silesië terug naar Duitsland zou gaan vanuit
Polen, Oost-Pruisen vanuit Rusland naar Duitsland, enzovoort. U kent
hier evenveel voorbeelden van als ik. Men kan niet zomaar zeggen
dat het via een militaire bezetting terug zo moet worden omdat het
ooit zo is geweest .

Dat land is militair bezet door een communistisch land. En dan nog
precies een land dat zo'n godsdienstige dimensie heeft. Met andere
woorden, de hanificatie, de verchinesing van Tibet ik vind die
neologismen mooi dat is een eerste zaak. Het ongedaan maken van
de Chinese cultuur, het streven naar de minorisering van de
Tibetanen in hun eigen vaderland en bovendien de ongetwijfeld sterke
godsdienstige vervolgingen, dat kan niet anders wanneer men te
maken heeft met een militant atheïstische natie, aan de ene kant, en
met een natie met een extra religieuze dimensie, aan de andere kant.

Ik denk dat wij de problemen op die manier moeten durven stellen.
Ben ik hier nu aan het pleiten voor een oorlogsverklaring tegen
China? Nee. Ik weet ook dat dreigementen weinig inhoud hebben
maar toch zou ik eventjes een paar zaken naar voren willen brengen
met betrekking tot wat u voorstelt.

U zegt ons dat België te klein is om daar veel tegen te doen.

01.02 Francis Van den Eynde

(Vlaams Belang): Le problème est
très simple en réalité : le Tibet est
la patrie des Tibétains mais est
occupé depuis bientôt cinquante
ans déjà par l'armée populaire
chinoise. Le fait qu'à une époque,
le Tibet ait été chinois pendant
plus de deux siècles est hors de
propos. Le noeud du problème est
l'occupation agressive par un
régime communiste, et dès lors
athée, d'un pays qui a sa propre
culture et une dimension religieuse
importante.

De voorzitter: Ik zou willen vragen om u ook te houden aan de tijdspanne. We hebben per vraag twee
minuten. Er zijn heel veel sprekers en we hebben tot 14.00 uur de tijd. Ik zou respect willen vragen voor de
talrijke aanwezigen in de vergadering.

01.03 Francis Van den Eynde (Vlaams Belang): Ik ben bijna klaar.

Eerst en vooral zegt u ons dat België te klein is om daar veel aan te
doen.

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

01.04 Minister Karel De Gucht: (...)

01.05 Francis Van den Eynde (Vlaams Belang): U hebt dat niet

gezegd? U vindt dat België groot genoeg is om er iets aan te doen.
Dat vind ik knap.

01.05 Francis Van den Eynde

(Vlaams Belang): Pour le ministre,
la Belgique est trop petite pour
jouer un rôle dans cette question.

01.06 Minister Karel De Gucht: Dat heb ik ook niet gezegd. Ik heb

gezegd dat wij de Chinese ambassadeur hebben geroepen. Dat
hebben we gedaan. Als we de Chinese premier roepen, dan komt hij
niet, hoor!

01.06 Karel De Gucht, ministre:

J'ai dit que nous avons convoqué
l'ambassadeur de Chine mais pas
le premier ministre chinois, lequel
ne se serait pas déplacé.

01.07 Francis Van den Eynde (Vlaams Belang): Nee, maar geef toe

dat dit in deze situatie maar een pleister op een houten been is. Voor
mijn part kunt u hem dertig keer laten roepen, dat zal er niet veel aan
veranderen. Dat is een eerste zaak.

U zegt ook dat we de EU hebben. Dat zou een macht kunnen zijn
maar ze is het niet. We zijn er zelfs niet in geslaagd om de problemen
in de Balkan, in onze eigen achtertuin, op te lossen. Hoe zouden wij in
Tibet iets kunnen bereiken?

Mevrouw de voorzitter, ik sluit af. Dan blijft er maar één zaak over, het
krachtig protest. Een krachtig protest is toch meer dan zeggen dat we
de ambassadeur of de ambassadrice moeten horen en dat we het
Internationaal Olympisch Comité moeten vragen om iets te zeggen. Ik
denk dat daar veel meer in zit, in een krachtig protest. Men moet dat
ostentatief doen. U kunt mij vertellen wat u wil, u kunt mij zeggen dat
een boycot echt contraproductief zou werken maar ik denk dat in de
gegeven omstandigheden alleen een efficiënte boycot iets kan
betekenen. Waarom? Omdat dit met de vuist op tafel slaan is.

01.07 Francis Van den Eynde

(Vlaams Belang): Le ministre
pourrait convoquer l'ambassadeur
de Chine autant de fois qu'il le
souhaite, cela ne changerait rien à
la situation. Il se réfère également
à l'Union européenne mais celle-ci
n'est pas même capable de
résoudre les problèmes dans sa
propre arrière-cour. Et le Comité
International

Olympique

est

impuissant lui aussi.

Ce type de répression appelle des
protestations

énergiques,

boycottage. Une fois de plus,
l'Occident fait preuve de lâcheté.

De voorzitter: Mijnheer Van den Eynde...

01.08 Francis Van den Eynde (Vlaams Belang): Ik ben klaar,

mevrouw.

Ik wil u eraan herinneren dat braaf gepalaver heel weinig zoden aan
de dijk brengt, dat ondertussen in Tibet...

De voorzitter: Mijnheer Van den Eynde, wil u afronden? U spreekt al zes minuten, een mondelinge vraag is
twee minuten.

01.09 Francis Van den Eynde (Vlaams Belang): Ik maak mijn zin af.

In Tibet worden tientallen nationalisten neergeschoten en gaat de
repressie verder, terwijl wij aarzelen in verband met de Olympische
Spelen. Mijnheer de minister, Europa en het Westen reageren zeer laf
in deze zaak.

De voorzitter: Dank u, mijnheer Van den Eynde.

Ik dring erop aan dat elke spreker zich houdt aan de twee minuten spreektijd voor een mondelinge vraag.

01.10 Juliette Boulet (Ecolo-Groen!): Madame la présidente, je

voudrais remercier le ministre d'être présent malgré une journée très
spéciale et un agenda probablement très chargé. Je voulais aussi

01.10 Juliette Boulet (Ecolo-

Groen!): De repressie in China is
geen nieuw fenomeen maar ze is

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

remercier M. De Bondt d'être parmi nous. Il nous a fait le plaisir de
nous accueillir dans ses bureaux quand nous l'avons demandé. Nous
avions vivement souhaité pouvoir discuter sur ce sujet. Les
événements se sont précipités et il y avait urgence!

La répression n'est pas récente mais elle s'est accrue ces derniers
temps. Elle n'est pas uniquement dirigée contre les Tibétains mais
elle est particulièrement sévère à leur égard, surtout depuis le début
du décompte des Jeux Olympiques. Le Dalaï Lama a parlé de
génocide culturel et a demandé à la communauté internationale de
mettre sur pied une enquête indépendante pour faire la lumière sur
les faits et identifier les responsables.

Il existait probablement des accords entre Pékin et New Delhi pour
empêcher les protestations des Tibétains, même pacifiques. La
situation s'aggravant, il faut également dénoncer ces accords tacites.
À l'occasion des Jeux Olympiques, la Chine s'était engagée à
résoudre la question tibétaine le plus rapidement possible et pas par
la force.

Alors que fait-on? Va-t-on se limiter aux déclarations de l'Union
européenne? La Belgique n'a-t-elle pas un rôle à jouer, notamment au
sein du Conseil de sécurité des Nations unies? J'ai lu que des choses
graves se passent chez nous aussi. Par exemple, le site des
défenseurs du Tibet en Belgique est souvent la victime des
techniques de cyberguerre de l'Armée populaire de libération de la
Chine. Laisse-t-on faire ce genre de choses à des personnes résidant
sur notre territoire? Va-t-on permettre ce boycott?

Nous avions demandé depuis longtemps des auditions. Nous
devrions pouvoir organiser un débat contradictoire, en invitant la
représentante de la Chine en Belgique ainsi que toutes les personnes
oeuvrant à la défense du Tibet dans notre pays. Cela pourrait être très
enrichissant pour tout le monde.

Enfin, va-t-on lancer un signal fort aux sportifs en tant qu'individus?
Va-t-on leur proposer de porter un message? Nombre de sportifs
nous avaient rejoints sur cette question. Comme le suggérait le
ministre, on peut également demander au COIB d'être le porteur du
message.

Celui-ci

sera-t-il

explicite?

Sera-t-il

marqué

symboliquement, suggéré sur les vêtements ou d'une autre façon?
Voilà mes questions.

de laatste tijd wel toegenomen.
Vooral de Tibetanen worden zwaar
onderdrukt. Nu we in de laatste
rechte lijn naar de Olympische
Spelen zijn gekomen, wordt het
probleem alleen maar acuter. De
dalai lama heeft het over een
culturele genocide en dringt er bij
de internationale gemeenschap op
aan een onafhankelijk onderzoek
in te stellen teneinde die feiten op
te helderen en de identiteit van de
aanstokers te achterhalen.

Waarschijnlijk

bestonden

akkoorden tussen Peking en New
Delhi om het protest van de
Tibetanen te verhinderen. Nu de
toestand alsmaar ernstiger wordt,
moeten die akkoorden aan de
kaak

worden

gesteld.

Naar

aanleiding van de Olympische
Spelen had China zich er immers
toe verbonden het Tibetaanse
vraagstuk snel doch geweldloos
op te lossen.

Zullen we ons tot de verklaringen
van de Europese Unie beperken?
Is er voor België geen rol
weggelegd, met name in de
Veiligheidsraad van de Verenigde
Naties?

heb

bijvoorbeeld

gelezen dat de Belgische website
van pleitbezorgers van Tibet
regelmatig het doelwit is van
cyberaanvallen door het Chinese
leger.

Kan

men

dat

soort

praktijken wel dulden?

We zouden een tegensprekelijk
debat

moeten

kunnen

organiseren, in aanwezigheid van
de vertegenwoordiger van China in
België en van alle personen die in
ons land voor de Tibetaanse zaak
vechten. Dat zou erg verrijkend
kunnen zijn.

Zal men ten slotte een duidelijk
signaal geven aan de sporters?
Zal men hun voorstellen een
boodschap mee te dragen? Zoals
de minister voorstelde, kunnen we
ook het BOIC vragen om dat te
doen. Zal die boodschap expliciet
of symbolisch zijn? Zal ze op de
kledij van de sporters worden

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

gesuggereerd of op een andere
manier worden overgebracht?

01.11 Bruno Tuybens (sp.a-spirit): Mijnheer de minister, u hebt er

zijdelings naar verwezen. Ik wil het eigenlijk minder over Tibet hebben
dan over China. Er wordt voldoende over Tibet gesproken en wij
moeten ervan overtuigd zijn dat het maar het topje van de ijsberg is.
De situatie van de mensenrechten is in China wellicht voldoende
reden om de Chinese ambassadrice elke dag te ontbieden. Alleen is
dat uiteraard niet mogelijk, laat staan nuttig. De situatie denken wij
aan de doodstraf, de levensomstandigheden van migranten, de
repressie ten aanzien van mensenrechtenactivisten, de repressie ten
aanzien van journalisten is van die aard dat wij toch bijzonder
bezorgd mogen zijn.

De journalisten zijn verplicht om hun artikels en zelfs hun foto's te
verdelen via het officiële nieuwsagentschap. Zo niet kunnen zij
effectief worden vervolgd. De organisatie Reporters zonder Grenzen
heeft zich daarover al vele keren bezorgd uitgesproken.
Daartegenover staat dat China, toen het in 2001 vroeg de Olympische
Spelen te mogen organiseren, zei dat de toestemming om de spelen
in Beijing te organiseren, op zichzelf al een verbetering van de
mensenrechten met zich zou kunnen brengen. De Chinezen hebben
toen als het ware beloofd ervoor te zorgen dat er een verbetering zou
komen inzake de rechten van de mens ter plaatse.

Wij moeten alleen vaststellen dat daar na zeven jaar niets van in huis
is gekomen. Ik kan mij inbeelden dat de internationale Olympische
gemeenschap zich daar bijzonder zorgen over maakt. Het doel van de
Olympische Beweging is: "sport ten dienste te stellen van de
harmonieuze ontwikkeling van de mens met het oog op het stimuleren
van een vreedzame samenleving, begaan met het behoud van de
menselijke waardigheid." Ik lees voor uit wat de Olympische Beweging
daar zelf over schrijft. Letterlijk staat in de code of conduct van het
IOC: "Het beschermen van de waardigheid van het individu is een
fundamentele vereiste van de Olympische Spelen."

Vandaar dat ik gisteren aan de heer Rogge een brief heb gestuurd
met de vraag: straalt de situatie in China niet op negatieve wijze af op
de Olympische Beweging? En is dat niet zorgelijk? Uiteraard hoeft hij
zich niet te verantwoorden in het Belgische Parlement, maar ik heb
hem wel gevraagd in te gaan op de uitnodiging van de voorzitter van
de Kamer om naar het Parlement te komen en daar een aantal
uitspraken over te doen. Op die manier zouden wij als Parlement de
spreekbuisfunctie kunnen vervullen voor de heer Rogge, in het
parlement van zijn eigen moederland

Wij hebben hieraan in het partijbureau van sp.a een bespreking
gewijd en wij hebben afgesproken dat wij de sporters niet zullen
contacteren. De sporters zullen zich bezighouden met hun sportieve
voorbereiding. Willen de sporters zelf iets doen, is dat hun, goede,
zaak, uiteraard. Maar wij gaan hen in ieder geval niet in een actie
betrekken of wat dan ook. Ik meen dat het verstandig is het zo te
doen. Wij willen ook de heer Rogge en de Chinese ambassadrice
naar hier vragen.

Wat kan onze minister van Buitenlandse Zaken doen? Op het vlak
van de Veiligheidsraad kan hij weinig of niets doen. Dat is immers niet

01.11 Bruno Tuybens (sp.a-

spirit): Je voudrais surtout parler
de la Chine, plutôt que du Tibet.
Les atteintes aux droits de
l'homme sont quotidiennes en
Chine: application de la peine de
mort, conditions de vie des
immigrés, répression vis-à-vis des
défenseurs des droits de l'homme
et des journalistes. Ces derniers
sont obligés de distribuer leurs
articles

photos

par

l'intermédiaire de l'agence de
presse officielle. A défaut, ils
risquent des poursuites.

L'un des arguments avancés pour
permettre à la Chine d'organiser
les Jeux Olympiques était la
promesse faite par les autorités
chinoises de respecter les droits
de l'homme. Cette promesse, faite
il y a sept ans, n'a pas du tout été
tenue. Il est dès lors logique que la
communauté

olympique

internationale s'en inquiète. Le
code d'éthique olympique stipule
que la protection de la dignité de
l'individu constitue une exigence
fondamentale de l'Olympisme.

C'est la raison pour laquelle j'ai
adressé hier une lettre à M. Rogge
dans laquelle je lui demande s'il
n'est pas d'avis que la situation en
Chine déteint de manière négative
sur le mouvement olympique. Je
lui ai demandé de répondre à
l'invitation du président de la
Chambre. Nous pourrions alors
prendre clairement position en tant
que Parlement. Lors de son
bureau de parti lundi dernier, la
sp.a a décidé de ne pas contacter
les sportifs pour les associer à
d'éventuelles actions. Mais nous
aimerions toutefois discuter ici
avec M. Rogge ainsi qu'avec
l'ambassadrice de Chine.

En attendant, le ministre des
Affaires étrangères ne peut pas
faire

grand-chose

car

les

possibilités dont dispose le Conseil
de sécurité sont restreintes. Mais

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

gebruikelijk. Dat hebben wij ook met onze diplomaten overlegd.

Anderzijds, mijnheer de minister, verwacht ik toch dat, wanneer de
situatie met de mensenrechten in China, meer bepaald in Tibet, sterk
en nog meer uit de hand zou lopen, de landen van de Europese Unie
wel degelijk op een bepaald ogenblik hun ambassadeur uit China
terugroepen, liefst zelfs op een geconcerteerde manier. Op die manier
zou de westerse, politieke omgeving ten aanzien van de Chinese
autoriteiten een duidelijk signaal bieden, namelijk dat het op die
manier niet verder kan. Het zou ook duidelijk maken dat de Chinese
houding haaks staat op de beloften die bij de kandidaatstelling van
Beijing in het vooruitzicht werden gesteld.

Op dat vlak hoop ik dat u een belangrijke rol zal spelen.

si la situation au Tibet devait
déraper davantage encore, je
m'attends à ce que de nombreux
Etats de l'Union européenne
rappellent leur ambassadeur en
Chine. Ce faisant, le monde
politique occidental indiquerait
clairement que la situation ne peut
pas durer et que le moment est
venu pour les autorités chinoises
de respecter leurs engagements.

De voorzitter: Er komen voortdurend inschrijvingen bij. Alleen al door de ingeschreven sprekers zal de
vergadering tot na 14 uur duren. Mag ik de sprekers dus echt vragen zich aan de spreektijd te houden?

01.12 Georges Dallemagne, sénateur (cdH): Madame la présidente,

je vais essayer de me tenir au temps de parole qui m'est imparti, soit
2 minutes.

Je remercie le ministre, malgré son agenda chargé, d'être venu nous
faire part de son opinion et de ses actions en ce qui concerne le
dossier Tibet.

La Chine prétend être une très grande puissance, peut-être la plus
grande puissance au monde mais elle n'en accepte toujours pas les
responsabilités et les implications sur le plan intérieur et sur le plan
international. Elle ne se comporte pas comme une grande puissance
responsable. Tel est le problème qui se pose aujourd'hui.

C'est ce que nous devons lui faire comprendre, que ce soit en matière
environnementale, en matière des droits de l'homme ou en matière de
commerce mondial. Il est temps que la Chine se comporte comme
une grande puissance doit pouvoir le faire.

Le Tibet est l'une des multiples facettes des problèmes auxquels nous
sommes confrontés. La question de Taiwan sera aussi à l'ordre du
jour de ce week-end.

Il faut un dialogue politique fort avec la Chine pour qu'enfin elle
respecte les règles du jeu international dans toutes ces matières.

Dans le domaine qui nous préoccupe particulièrement aujourd'hui, le
Tibet, le black-out pose effectivement un grave problème. Nous
n'avons pas d'informations. Nous ne pouvons pas recouper certaines
informations, que ce soit au Tibet ou sur l'ensemble du territoire
chinois. Toute une série de provinces ont été fermées aux
journalistes; on dénombre une trentaine d'incidents où ils n'ont pu se
rendre sur place pour constater les événements.

Monsieur le ministre, il est important que nous puissions faire toute la
lumière, que ce soit via une commission d'enquête indépendante, via
le libre accès ou en arrêtant les cyber-attaques contre les ONG.

À ce sujet, j'ai une deuxième demande très spécifique. Les ONG et
une série de personnes qui s'intéressent à la question des droits de

01.12

Georges

Dallemagne,

senator (cdH): Wat we China aan
het verstand moeten brengen,
middels een krachtige politieke
dialoog - of dat nu met betrekking
tot het milieu, de mensenrechten
dan wel de wereldhandel is - is dat
het tijd wordt dat het land zich
gedraagt als de wereldmacht die
het pretendeert te zijn en dat het
de

internationale

spelregels

naleeft.

Wat Tibet betreft, zorgt de black-
out voor problemen. Verscheidene
provincies zijn ontoegankelijk voor
journalisten. We moeten klaarheid
kunnen scheppen in de toestand,
via de oprichting van een
onafhankelijke
onderzoekscommissie, door te
zorgen voor een vrije toegang en
door een einde te maken aan de
tegen

ngo's

gerichte

cyberaanvallen.

Hoe staat het met de Tibetaanse
asielzoekers in België? Ik was
ontzettend gechoqueerd door de
uitlatingen van de nummer één
van de Chinese communistische
partij, die teruggreep naar de
stalinistische retoriek en stelde dat
Peking een strijd op leven en dood
voert tegen de kliek van de Dalai
Lama.

De Dalai Lama heeft altijd gepleit
voor

geweldloosheid. Daarom

moeten wij hem steunen en hem

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

l'homme en Chine et à la question du Tibet en particulier font l'objet
de cyber-attaques. Ne serait-il pas possible de confier une mission
particulière à la Cyber Crime Unit fédérale pour s'intéresser à cette
question et pour faire en sorte que ces attaques sur le sol belge
soient identifiées et éventuellement sanctionnées?

Aujourd'hui, nous sommes dépourvus. C'est inacceptable que ces
sites d'ONG, de particuliers ou de parlementaires soient attaqués par
des sources non identifiées, qu'on devine être chinoises, tout
simplement parce qu'ils s'intéressent au problème et développent des
informations concernant le Tibet.

Par ailleurs, qu'en est-il de la situation des demandeurs d'asile
tibétains en Belgique? Je sais que cette question intéresse plus
particulièrement le ministre des Affaires intérieures mais ce serait
intéressant de connaître votre point de vue en la matière. Je crois qu'il
est encore moins possible pour eux d'envisager dans l'immédiat un
retour au Tibet.

J'ajoute que j'ai été extrêmement choqué par les mots très durs du
numéro 1 du parti communiste local qui a traité le Dalaï Lama de
"monstre à face humaine mais au coeur d'animal" et qui a également
considéré que on a retrouvé la phraséologie stalinienne de l'époque
des Cent fleurs, de la Bande des 4, etc. "Pékin mène une lutte à
mort, une lutte intense de sang et de feu contre la clique du Dalaï
Lama".

La personnalité du Dalaï Lama, qui se caractérise notamment par la
non-violence, mériterait une réaction de notre part et peut-être aussi
un meilleur accueil lorsqu'il souhaite venir en Belgique.

Ma dernière question est adressée au COIB. Nous ne demandons
pas le boycott des Jeux Olympiques mais il y a des demandes
particulières, notamment en ce qui concerne le passage de la flamme
par le Tibet, ce que les Tibétains considèrent comme une
provocation. Dans une logique d'apaisement, ne serait-il pas opportun
de renoncer à cette idée?

beter ontvangen wanneer hij een
bezoek aan ons land wil brengen.

Mijn laatste vraag is gericht aan
het BOIC. Wij vragen geen boycot
van de Olympische Spelen, maar
het feit dat de olympische vlam
door Tibet zou worden gedragen
komt bij de Tibetanen over als een
provocatie. Zou men daar niet
beter van afzien?

01.13 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen!): Mijnheer De Bondt, in elk

geval ook mijn dank voor uw aanwezigheid. Het is de tweede keer dat
we het genoegen hebben om met elkaar van gedachten te wisselen.

Ik denk dat de problematiek die hier vandaag voorligt, breder is dan
Tibet. De actualiteitswaarde stijgt natuurlijk, gezien de repressie die
momenteel wordt gevoerd tegen de Tibetanen. Ik denk echter dat we
het verhaal breder moeten bekijken. De mensenrechtenschendingen
in China gebeuren op een systematische manier. De
arbeidsomstandigheden waaronder de olympische infrastructuur
onder andere werd gebouwd, zijn deplorabel. Ik denk dat ik niet hoef
te verwijzen naar het totale gebrek aan rechten inzake vakbonden en
dergelijke meer. De repressie die zich momenteel voordoet, verergert
de situatie. We moeten zeer goed beseffen dat in dergelijk land,
China, de Olympische Spelen worden georganiseerd en dat binnen nu
en ondertussen al minder dan zes maanden.

De vraag is of we een en ander accepteren als parlement en als
civiele samenleving. Doen we alsof de Olympische Spelen kunnen
doorgaan in dergelijk land en alsof die spelen niks te maken hebben

01.13 Wouter De Vriendt (Ecolo-

Groen!): Le problème ne se limite
pas au Tibet. Les droits de
l'homme

sont

régulièrement

bafoués en Chine. L'infrastructure
olympique a été construite dans
des

conditions

travail

déplorables;

l'action syndicale

n'est

nullement

droit ;

aujourd'hui, le Tibet fait l'objet
d'une répression. Et les Jeux
Olympiques ont lieu dans ce pays
dans moins de six mois!

Notre Parlement, notre société
peuvent-ils accepter une telle
situation? Permettrons-nous que
les

Jeux

déroulent

normalement sans tenir compte de
la situation politique? Le groupe

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

met politiek, of doen we dat niet? Men heeft ook altijd gezegd dat de
situatie zou verbeteren in de aanloop naar de Olympische Spelen.
Maar eigenlijk zien we vandaag het tegendeel: we zien dat de situatie
is verergerd. Het is de vraag van Ecolo-Groen! om de Olympische
Spelen eindelijk te gebruiken als hefboom om de situatie daar te
verbeteren en niet als een schaamlapje om niets te doen.

Wij roepen op om geen amorele of apolitieke houding in te nemen.
Die oproep richt zich zowel tot de minister als tot het IOC en het
BOIC. De uitspraken van Jacques Rogge hebben ons toch wel zeer
sterk verwonderd. Jacques Rogge zegt in feite: the show must go on;
the games must go on. Welnu, dat is niet onze houding. Ik denk dat er
een aantal hefbomen of mechanismen mogelijk zijn, waardoor we de
Chinese overheid onder druk kunnen zetten of toch op zijn minst een
sterk signaal uitsturen dat we de mensenrechten als zeer waardevol
beschouwen. Wij vragen een stellingname van het IOC. Wij vragen
ook dat het BOIC op de sportkledij van de Belgische atleten tijdens de
Olympische Spelen zelf een insigne of embleem plaatst voor respect
voor de mensenrechten. Ik denk dat dat een zeer sterk signaal zou
zijn aan de Chinese overheid.

Mijnheer de minister, wat zult u nu doen? Mij is niet duidelijk welke
diplomatieke middelen u nu zult inzetten om de situatie aan te klagen
en te proberen een verbetering te krijgen in de mensenrechtensituatie
in China en zeker in het licht van de repressie die momenteel in Tibet
wordt gevoerd. Wij vragen inderdaad een krachtig signaal.

Wij mogen niet blind zijn voor wat zich buiten de sportstadia zal
afspelen tijdens die Olympische Spelen. De Olympische Spelen
hebben wel degelijk te maken met politiek en dat is altijd zo geweest.
Het IOC en het BOIC bevinden zich momenteel in een positie waarin
ze wel degelijk een standpunt kunnen innemen en een signaal
kunnen uitsturen. Mijnheer de minister, sommige atleten willen zich
wel degelijk uitspreken. Sommige atleten hebben zich al
uitgesproken. We mogen dat niet ontmoedigen, maar integendeel
aanmoedigen. Het is goed dat we allemaal, parlement, actoren,
atleten, stelling innemen inzake de schendingen van mensenrechten
die zich momenteel afspelen in China.

Ecolo-Groen! veut que les Jeux
olympiques servent de levier pour
modifier la situation en Chine.
Nous lançons un appel en faveur
d'une position qui ne soit pas
apolitique et amorale. Nous
sommes étonnés par la réaction
de M. Jacques Rogge qui estime
que `the games must go on'. Il
existe bien des façons de mettre
les autorités chinoises sous
pression. Nous demandons au
CIO de prendre position. Nous
demandons au COIB que les
vêtements de sport de nos
athlètes portent un emblème
témoignant de notre respect pour
les droits de l'homme.

Quels moyens diplomatiques M.
De

Gucht

utilisera-t-il

pour

dénoncer les violations des droits
de l'homme en Chine et la
répression actuelle au Tibet? Nous
demandons un signal fort.

Les Jeux Olympiques et la
politique ont toujours été liés. Le
CIO

COIB

peuvent

néanmoins donner un véritable
signal. Les athlètes qui veulent se
positionner

doivent

être

encouragés. Il nous appartient à
tous de nous prononcer sur les
violations des droits de l'homme
en Chine.

01.14 Patrick Moriau (PS): Madame la présidente, je tiens à

remercier M. le ministre pour son exposé nuancé et dont je partage la
teneur. Toutefois, je ne pense pas que la mobilisation relative au Tibet
ait un rapport avec les Jeux Olympiques. Permettez-moi de rappeler
que de nombreuses communes dans notre pays ont adopté le
drapeau tibétain. Ce problème nous préoccupe donc depuis plusieurs
années.

Sans vouloir répéter les propos tenus précédemment, je signale que
le boycott, comme tout embargo, ne sert qu'à renforcer le pouvoir en
place nous l'avons vu au cours de l'histoire et que personne, à de
rares exceptions près, ne demande de boycott total des Jeux
Olympiques.

Quelle attitude la Belgique va-t-elle adopter? Comment envisagez-
vous un éventuel boycott de la cérémonie d'ouverture par la
délégation officielle? Avez-vous réfléchi à tout autre geste fort qui
pourrait exprimer le sentiment qu'ont provoqué en nous les récents
événements, mais qui se déroulent, en réalité, depuis près de 60

01.14 Patrick Moriau (PS): Ik

denk niet dat de mobilisering voor
de Tibetaanse zaak verband houdt
met de Olympische Spelen. Heel
wat Belgische gemeenten voeren
de Tibetaanse vlag, wat bewijst
dat we dit probleem al jarenlang
ter harte nemen.

De geschiedenis leert ons dat een
boycot, net zoals een embargo, de
positie van de machthebbers
alleen maar versterkt. Op enkele
uitzonderingen na roept trouwens
niemand tot een totale boycot van
de Olympische Spelen op.

Welke

houding

zal

België

aannemen? Behoort een boycot

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

ans?

La Belgique, membre du Conseil de sécurité de l'ONU, comme vous
l'avez rappelé, compte-t-elle prendre des initiatives de dimension
internationale, afin de faire toute la lumière sur les événements
tibétains? Nous ne savons pas exactement ce qui s'est passé:
certaines sources parlent de 13 morts, d'autres de 100 ou 300. On
n'en sait rien car le gouvernement chinois interdit aux journalistes
internationaux de se rendre sur place.

Le Comité olympique, conformément à l'article 2 des principes
fondamentaux de la Charte olympique, ne pourrait-il pas mener une
action symbolique lors des prochains Jeux Olympiques?

N'estimez-vous pas qu'il serait judicieux d'accorder le statut de
réfugiés politiques aux Tibétains présents sur notre sol, alors qu'il leur
est refusé depuis des mois?

Enfin, monsieur le ministre, ma dernière question se veut encore plus
fondamentale et c'est aussi une remarque. Tandis que vous aviez pris
position très rapidement, voici quelques semaines, en faveur de
l'indépendance du Kosovo où se sont produits avant-hier de violents
incidents -, quelle est votre position par rapport à la volonté du peuple
tibétain de s'affranchir de la République populaire de Chine? C'est
bien le coeur de la question. Même si l'Union européenne n'est pas
unie à ce propos, allons-nous poursuivre, sur un plan européen, la
politique amorcée à l'occasion du cas kosovar, étant donné que nous
nous trouvons dans une situation semblable? Sans porter de
jugement de valeur, je reprendrai votre expression: nous ne devons
pas hésiter à donner des leçons. Voilà sans doute un nouveau
concept en démocratie, que j'appellerai le "double standard
pédagogique". M. Dallemagne disait à l'instant, à juste titre, que nous
devions demander à la Chine de respecter les règles de droit
international. Cette exigence implique aussi que la communauté
internationale les respecte elle-même.

van de openingsceremonie door
de officiële delegatie volgens u tot
de

mogelijkheden?

Heeft

nagedacht over een ander gebaar
waarmee we zouden kunnen uiting
geven aan onze gevoelens naar
aanleiding

van

recente

gebeurtenissen,

waarvan

oorsprong echter bijna 60 jaar
teruggaat?

Is België als lid van de VN-
Veiligheidsraad van plan om op
internationaal vlak initiatieven te
nemen om de ware toedracht van
de gebeurtenissen in Tibet te
achterhalen? We weten immers
niet wat er precies is gebeurd:
men heeft het over 13, 100 of zelfs
300 doden. De Chinese regering
verbiedt de journalisten immers
zich ter plaatse te begeven.

Kan

het

Olympisch

Comité

overeenkomstig artikel 2 van de
grondbeginselen

van

het

Olympisch

Handvest

geen

symbolische actie voeren tijdens
de komende Spelen?

Zou men de Tibetanen in België
niet het statuut van politieke
vluchteling moeten geven, iets wat
hun al maanden geweigerd wordt?

Ten slotte, mijnheer de minister,
enkele weken geleden heeft u zich
zonder

dralen

achter

onafhankelijkheid

van Kosovo

geschaard. Wat is uw houding ten
aanzien van het Tibetaanse volk
dat zich van de Volksrepubliek
China wil afscheuren? De heer
Dallemagne zei zonet terecht dat
we China moeten vragen de regels
van het internationaal recht te
eerbiedigen, maar dat betekent
ook

dat

internationale

gemeenschap er zich aan moet
houden.

01.15 Paul Wille, senator (Open Vld): Mevrouw de voorzitter, wat

Tibet betreft, vind ik dat men hier af en toe toch wat kort door de
bocht gaat.

Wanneer men de geschiedenis van Tibet bekijkt, ziet men dat de
feodale verantwoordelijkheid van de Lama's ten aanzien van de
onderste laag van de maatschappij desastreus is geweest en dat de

01.15 Paul Wille, sénateur (Open

Vld): Certains vont vite en
besogne. Dans l'histoire du Tibet,
le pouvoir féodal des Lamas a eu
des effets désastreux pour les
couches les plus basses de la
société. Aujourd'hui, le Dalaï Lama

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

manier waarop zij politiek hebben gevoerd geen voorbeeld is.
Misschien weten een aantal collega's dat wel, maar willen ze het niet
zien.

Wanneer vandaag de Dalai Lama dreigt met ontslag nemen, moet
daarvoor toch een reden zijn. In welke hoedanigheid neemt hij
ontslag? Neemt hij politiek ontslag of neemt hij wat ik hoop moreel
de volledige verantwoordelijkheid voor wat is gebeurd?

Hetgeen waaraan hij het meest waarde hecht, namelijk
verdraagzaamheid, wordt door de Tibetaanse jongeren die hebben
gekozen voor geweld zodanig op de proef gesteld dat hij vindt dat,
indien alles niet opnieuw in de juiste lijn wordt gebracht die voor hem
en voor een groot gedeelte van de Tibetaanse bevolking
aanvaardbaar is ...

menace de démissionner. Mais
comment devons-nous interpréter
son attitude? Démissionnera-t-il
seulement

de ses

fonctions

politiques ou tirera-t-il aussi les
conséquences morales de ce qu'il
s'est passé? En effet, ni lui-même
ni la plus grande partie du peuple
tibétain ne peuvent accepter la
violence à laquelle a recouru la
jeunesse tibétaine.

J'ai l'impression que ces jeunes
activistes veulent exploiter les
Jeux Olympiques pour attirer
l'attention de la communauté
internationale

sur

certaines

choses.

01.16 Francis Van den Eynde (Vlaams Belang): Maar hoe is het

mogelijk?

De voorzitter: Laat u niet afleiden collega.

01.17 Paul Wille, senator (Open Vld): Collega, gedachten zijn vrij. Ik

laat mij niet afleiden, maar ik zeg wel mijn mening.

Wat het Tibetaanse gedeelte betreft, kan ik mij niet van de indruk
ontdoen dat de plaats en de manier waarop het is gebeurd, werd
gekozen door mensen die van de Olympische Spelen gebruik willen
maken om een aantal zaken onder de aandacht te brengen.

Ik heb daarover geen andere mening dan degene die de minister naar
voren heeft gebracht en waarbij hij kiest voor de dynamiek van het
gesprek.

Men zal van mij zeggen dat ik nogal opensta voor dat land, wat waar
is. Ik sta echter ook open voor de culturele eigenheid en voor het
verlangen naar politieke autonomie. De vraag is in welke mate men
door een aantal houdingen die twee grote aspiraties helpt te
realiseren of de realisatie ervan precies tegenwerkt.

U zult van het Bulgaarse geval allemaal de reactie hebben gelezen
die ons toen uit het land werd aangebracht, en waarbij het volgende
werd gezegd: "Je ne suis cependant pas convaincu que la meilleure
voie pour nous aider à la résolution d'un problème soit sa politisation
excessive".

Ik wil in elk geval het BOIC vragen om een genuanceerde, maar
duidelijke boodschap te sturen wat die twee grote aspiraties betreft,
maar dat het zich niet laat afleiden van hetgeen waarmee het bezig is,
met name de Olympische Spelen.

Ik twijfel er niet aan dat de heer Rogge de juiste toon zal vinden om
een en ander in een juist perspectief te plaatsen.

01.17 Paul Wille, sénateur (Open

Vld): J'adhère au positionnement
du ministre qui a choisi de
s'inscrire dans une dynamique de
dialogue. Je respecte tout à fait
l'aspiration

des

Tibétains

l'autonomie culturelle et politique
mais je me demande s'ils
parviendront à leurs fins en
menant de telles actions.

Comité

olympique

interfédéral belge (le COIB) devrait
prendre une position nuancée
mais claire à propos du Tibet sans
se laisser détourner de sa
préoccupation majeure, à savoir
les Jeux olympiques. Je suis
d'ailleurs

convaincu

que

M. Jacques

Rogge

trouvera

également le ton juste.

01.18 Jean Marie Dedecker (LDD): Mevrouw de voorzitter, ik zal mij

beperken tot een deel, hoewel ik vind dat elk land recht heeft op zijn

01.18 Jean Marie Dedecker

(LDD): Je suis disposé à entamer

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

beschikkingsrecht. Ook elk land heeft het recht om zijn leiders te
verkiezen, hoewel ik ook mijn bedenkingen heb bij een monnik die
door God is aangeduid als democratisch leider van een land. Die
discussie ga ik niet voeren. Ik wil hier de discussie voeren tegenover
mijn collega's die oproepen tot een boycot en die de atleten als een
soort van sandwichman willen gebruiken voor de mensenrechten. Ik
heb niets tegen de vrije mening van atleten. Zij mogen die van mij
spuien hoe en wanneer ze willen. Ik vind de houding echter hypocriet.

Ten eerste, kijk naar de houding ten opzichte van China op
economisch vlak. Dat land wordt platgelopen door onze Koning, door
onze prinsen, door onze ministers. Wekelijks vertrekt er bijna een
handelsdelegatie. Ik heb nog niemand van de collega's horen
oproepen om een van die mensen een borstspeldje op te steken. Ik
heb de resultaten van Bekaert in China gehoord, die op een prachtige
manier werden behaald. Wij profiteren daar ook financieel van. Ik heb
niemand horen roepen, ook niet de CEO van Bekaert, om een speldje
op te steken omdat de mensenrechten daar worden geschonden. Ik
heb dat ook niet gezien van prins Filip. Ik verwacht dat ook niet.

Ik heb er wel iets op tegen dat de atleten voor deze zaak zouden
worden misbruikt. De atleten moeten trainen. Dit is hun hoogmis. Zij
hebben niets te zeggen aan het feit dat de Olympische Spelen daar
plaatsvinden. Ik kan wel de minister bijtreden als hij zegt dat de
voorzitter van het IOC een standpunt moet innemen. Ik ben het
daarmee eens, want als hij een standpunt inneemt over de
luchtvervuiling, over de atleten enzovoort kan hij dat ook doen.
Hoewel, ik ken de heer Rogge persoonlijk, op het moment dat China
werd aangeduid voor de Olympische Spelen was hij er tegen. De heer
De Bondt zal dat waarschijnlijk kunnen bevestigen.

De verkiezing van China ging niet alleen over sport maar ook over de
economische waarde van China. De sponsors van het Olympisch
comité zijn Kodak, McDonalds, Coca Cola. Die mensen zien daar een
heel grote markt en zij zorgen er ook voor dat de Olympische Spelen
daar plaatsvinden. De atleten hebben daarin geen plaats. Een
werknemer van Bekaert die in China moet gaan werken, heeft geen
keuze of hij wordt ontslagen. Een atleet moet naar ginder om te
kunnen presteren.

Wij hebben dat in het verleden al geboycot. Ik herinner u aan de
mensen die nog altijd een trauma hebben van 1956, toen wij de
Olympische Spelen in Melbourne hebben geboycot en er mensen niet
zijn gegaan. Robert Van de Walle, onze grootste olympiër ooit, ik durf
dat te zeggen, zou nooit een Olympisch kampioen zijn geweest als wij
toen op de roep van de Belgische regering zouden zijn ingegaan om
niet naar de Olympische Spelen in Moskou te gaan. Het BOIC heeft
dat toen op eigen kosten gedaan, met Jacques Rogge als chef de
mission. Anders had Robert Van de Walle vandaag geen Olympische
medaille behaald. Ik vind het totaal verkeerd.

Ik wil nog één belangrijk element aanbrengen, omdat ik niet wil dat dit
als boycot wordt gebruikt. Als men dit toestaat en dit aan de atleten
vraagt ik ben voor de vrijmeningsuiting, zelfs de absolute vrijheid
van meningsuiting dan worden de Olympische Spelen een
kiekenkot.

Herinner u Carlos en Smith van de Black Powerbeweging.

un débat avec les membres qui
appellent ici au boycottage des
jeux olympiques et souhaitent se
servir des athlètes pour cracher
leur venin sur la Chine. Je trouve
cette attitude des plus hypocrites.

Notre pays fait tout ce qui est en
son pouvoir pour créer des
structures de coopération avec la
Chine

dans

domaine

économique.

Les

délégations

commerciales qui se rendent en
Chine ne sont toutefois jamais
invitées à exprimer leur opinion
sur les violations des droits de
l'homme dont se rend coupable ce
partenaire jugé financièrement très
intéressant. En revanche, on
demanderait

aux

athlètes

d'exprimer leur rejet de la politique
chinoise. Mais comme ils n'ont pas
leur mot dire dans l'attribution des
Jeux olympiques, ils n'ont pas non
plus,

mes

yeux,

responsabilité à assumer.

Le choix de la Chine pour accueillir
les Jeux olympiques a été inspiré
par des motifs économiques bien
plus que sportifs. Les différents
parraineurs de l'événement
Kodak, McDonald's, Coca Cola,
etc. y entrevoient d'intéressants
débouchés pour leurs produits.

Je suis d'accord avec le ministre
lorsqu'il dit que le CIO devrait
prendre attitude dans ce dossier.
Quant aux athlètes, leur rôle se
limite à participer aux jeux et à
faire de leur mieux pour y
décrocher des médailles.

Si on demandait aux athlètes de
prendre des positions politiques,
on aboutirait à une cacophonie.
Aujourd'hui, un athlète belge
mènerait une action, demain ou
après-demain, des athlètes en
provenance d'autres pays en
mèneraient d'autres.

Ma conclusion: ne jouez pas avec
la flamme olympique, au risque de
vous brûler.

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Overmorgen staat er iemand op van Myanmar en trekt zijn T-shirt uit.
's Anderendaags is het iemand van Cuba, er is nog iemand van
Zimbabwe en dergelijke meer. Wij moeten onze atleten daarmee niet
belasten. Atleten moeten daar naartoe gaan en moeten daar winnen.
Dat is de belangrijkste taak die zij hebben.

Ik kan maar één oproep doen. Speel niet met Olympisch vuur, want
de blaren zullen ontzettend veel pijn doen, zeker voor de atleten.

01.19 Pol Van Den Driessche, senator (CD&V - N-VA): Mevrouw de

voorzitter, mijnheer de minister, collega's, ik zal beginnen met mij te
distantiëren van de stellingen en de zienswijze van de heer Wille. Ik
was nogal geschokt door een aantal opmerkingen. Het verbaast mij
ook altijd dat een liberaal een communistisch regime verdedigt. Ik
vind het een historisch heel interessante uitspraak.

Mijnheer de minister, de gruwelijke feiten zijn al decennialang bekend.
Al tientallen jaren wordt een volk onderdrukt, worden in Tibet mensen
vermoord, monddood gemaakt en wordt hun cultuur gekraakt en hun
godsdienst vernederd. De vraag is dan uiteraard wat wij, klein land in
een klein Europa, daartegen kunnen doen.

Ik merk alleen dat wij soms heel terughoudend of zeer aarzelend zijn
om iets te zeggen of iets te doen. Soms heb ik de indruk dat
economische en financiële belangen primeren op mensenrechten. Wij
zijn het er immers allen over eens dat het niet kan wat de Chinese
overheid doet en dat haar acties strijdig zijn met de meest elementaire
rechten van de mens. Wij zijn het erover eens dat het niet kan dat
mensen, gewoon omwille van het feit dat zij tot een gemeenschap,
een volk of een godsdienst behoren, worden vernederd en
onderdrukt.

Ik zou dus een krachtiger signaal willen zien. Ik begrijp echter dat de
minister van mening is dat het signaal resultaat moet hebben. Het
heeft geen zin om hard te roepen en te schreeuwen, indien dat geen
gevolgen heeft of de toestand niet verbetert.

Ik luisterde met aandacht naar wat de heer Dedecker maar ook de
heer De Vriendt en andere leden over de Olympische Spelen hebben
gezegd. Ik zit in dat verband in dubio. Het doet mij denken aan de
discussie, toen de Spelen in Moskou plaatsvonden. Moeten wij de
situatie aangrijpen om de Spelen te boycotten? De boycot kwam er
toen niet.

Wij moeten de Olympische Spelen vooral aangrijpen om een aantal
elementen aan te klagen op een evenement waarop de hele
wereldpers en vele sporters aanwezig zijn.

Ik herinner u aan wat Jan Wauters, de vrt-radiojournalist, deed, toen
het Wereldkampioenschap Voetbal in Argentinië plaatsvond. Tijdens
zijn verslaggeving van en commentaar bij de voetbalwedstrijden
herinnerde hij de luisteraars er permanent aan in welk land de
wedstrijden werden gespeeld. Toentertijd was de junta aan de macht
in Argentinië. Hij stelde de actie "Bloed aan de paal" heel sterk in het
licht.

Wij moeten het "J'accuse" aangrijpen, zoals Zola in andere
omstandigheden ooit deed, om de situatie aan te klagen.

01.19 Pol Van Den Driessche,

sénateur (CD&V - N-VA): Je
voudrais me démarquer du point
de vue adopté par M. Wille. Le
peuple tibétain est opprimé depuis
des décennies, les gens y sont
assassinés ou bâillonnés, la
culture tibétaine est martyrisée et
la religion bouddhiste, humiliée. La
question est de savoir ce que la
Belgique et l'Europe peuvent faire
pour lutter contre cette oppression.
J'ai parfois l'impression que notre
frilosité en la matière est due au
fait que nous accordons la priorité
à nos intérêts économiques et
financiers. Pourtant, nous pensons
tous que les opérations menées
par Pékin au Tibet sont contraires
aux droits de l'homme les plus
élémentaires.

suis

donc

partisan d'adresser un signal plus
fort même si je comprends la
position adoptée par le ministre qui
souhaite y lier une obligation de
résultats. Les Jeux olympiques
doivent surtout

nous

fournir

l'occasion de dénoncer certains
problèmes. A ce propos, je
souscris à la suggestion faite par
quelques orateurs d'avoir un
dialogue franc avec Jacques
Rogge qui est notre compatriote et
est très au fait de la situation à
Lhasa.

Quoi qu'il en soit, nous nous
devons de prêter aux événements
du Tibet l'attention qu'ils méritent.

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Een paar sprekers suggereerden om in een open sfeer ook eens te
praten met Jacques Rogge, die een zeer wijs man is en die zich
waarschijnlijk grote zorgen maakt, over hoe het met de Spelen in
China moet verlopen en wat wij er kunnen gaan doen. Een gesprek
met hem is een goed idee. Hij is een landgenoot en een wijs man. Hij
kent de situatie erg goed. Laten wij met hem over de problematiek
spreken.

Ik wil besluiten waarmee ik ben begonnen. Wij kunnen hier niet stil
blijven over wat in Tibet gebeurt.

01.20 Geert Lambert, senator (sp.a-spirit): Mevrouw de voorzitter, ik

ben het een stukje eens met sommige sprekers die zeggen dat wij
misschien vandaag een klein beetje een soort van hypocrisie
tentoonspreiden want vandaag komen wij hier eventjes samen
wegens de schandalige gebeurtenissen die zich afspelen in Tibet. Wij
hebben ondertussen wel jaren aan een stuk toegelaten of waren er
bijna blind voor en riepen er geen speciale commissie voor samen,
toen in China de ene doodstraf na de andere werd uitgevoerd, toen
wij zagen dat er mensen bijna levend werden verkocht voor hun
organen, toen wij zagen dat de Falungong-beweging toch enige
onderdrukking kende en toen wij zagen wat China in Darfour aan het
uitsteken is. Daarover zwijgen wij veel te vaak. Meer nog, wij gaan
met de grootste welwillendheid alles doen om China toe te laten tot de
WTO en ze daar ook in opnemen terwijl wij weten dat daar dingen
aan de hand zijn waarbij wij toch wel onze bedenkingen hebben.

Ik ben het wel met u eens, mijnheer de minister, dat wij vanuit dit land,
door een grote bek op te zetten, ter plaatse niet direct veel zullen
veranderen. Aan de andere kant moeten wij blijvend ageren tegen
toch wel zeer grove schendingen van de mensenrechten die, zoals wij
de laatste dagen op de beelden hebben gezien, in Tibet eens te meer
een accumulatiepunt bereiken.

Mijnheer Wille, ik kan u niet volgen wanneer u dan zegt dat het de
schuld is van de Tibetaantjes die geweld aan het plegen zijn. Ik vind
dat toch wel een beetje een rare houding.

Collega Dedecker, ik versta uw houding als u zegt dat sporters
sporters zijn en dan men die mensen geen politieke opdracht moet
opleggen. Ik kan daar voor een stuk inkomen. Terecht verwijst u
ernaar dat wij dit niet vragen van handelsvertegenwoordigers die naar
daar gaan om met insignes rond te lopen.

Aan de andere kant heb ik altijd begrepen, mijnheer De Bondt, dat, op
het moment dat het IOC de beslissing heeft genomen om in China de
spelen te organiseren, men heeft gezegd dat men aan China vroeg,
bijna eiste, om toch oog te hebben voor een verbetering van de
mensenrechten. Men was er redelijk van overtuigd dat dit door de
komst van de spelen ter plaatse zou verbeteren. Wij zien vandaag die
onderdrukking in Tibet. Wij zien dat veel van de sportpaleizen die
worden gebouwd in China, mee worden gebouwd door mensen die
onder een soort van gedwongen arbeidsregime worden
tewerkgesteld. Wij zien dat men massaal mensen verplicht heeft
onteigend. Een onteigeningsprocedure zoals wij ze kennen, bestaat
daar helemaal niet. Wij hebben gezien dat daar toch wel een zeer
grote degradatie heeft plaatsgevonden van wat er in het vooruitzicht

01.20 Geert Lambert, sénateur

(sp.a-spirit):

Notre

attitude

aujourd'hui est en vérité quelque
peu hypocrite. Cela fait des
années que - sans réagir et sans
convoquer

commission

spéciale - nous regardons la Chine
appliquer à la chaîne la peine de
mort, permettre au commerce des
organes humains de prospérer
dans une totale impunité, réprimer
violemment

mouvement

Falungong et s'approprier un rôle
peu reluisant dans le conflit du
Darfour. Dans l'intervalle, l'OMC a
déroulé le tapis rouge devant la
Chine. Même si pousser de hauts
cris en Belgique n'a guère de
sens, nous devons absolument
réagir face aux graves violations
des droits de l'homme commises
au Tibet. Je ne comprends dès
lors pas les collègues qui
prétendent que les violences ont
été initiées par les Tibétains.

M. Dedecker affirme qu'il ne faut
pas conférer un rôle politique à
des sportifs. Lors de l'attribution
des Jeux à la Chine, il a pourtant
été explicitement fait état du fait
que la situation sur le plan des
droits

l'homme

devait

s'améliorer.

Qu'en

est-il

aujourd'hui ? Il n'y a pas que la
situation au Tibet. Pensons aussi
aux nombreux bâtiments qui
devront accueillir les épreuves
sportives et qui sont construits par
des

travailleurs

pratiquement

soumis à un régime de travaux
forcés,

sans

oublier

les

innombrables

expropriations

opérées sans ménagement.

Je ne plaide pas pour un boycott

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

werd gesteld.

Ik ben geen pleitbezorger van een boycot van de Spelen, maar nu,
ziende wat er aan het gebeuren is, zonder meer zeggen dat er geen
enkele boycot kan volgen, dat wij vooral geen boycot zullen
doorvoeren, dat lijkt mij toch ook wel een beetje te gemakzuchtig; dat
lijkt mij een vrijgeleide geven aan China en hen hun gang laten gaan
en onze ogen te sluiten.

Heel concreet vind ik dat wij vandaag toch wel dreigend moeten
spreken. Het stilzwijgen van het IOC zou ik bijna een moordend
stilzwijgen durven noemen. Ik vraag dat het IOC, vanuit haar positie
ze is meer dan alleen maar een sportorganisatie, collega Dedecker,
ze is een organisatie die toch wel veel uitstraling heeft haar
verantwoordelijkheid opneemt.

Meer nog, mijnheer de minister, al weet ik dat het volgende niet
evident is. Ik weet dat sommige sporters wel willen spreken. U hebt
het voorbeeld gegeven van de zwemmer van den Hoogenband.
Misschien moeten wij binnen de Europese Unie overwegen in welke
mate wij aan al onze atleten op de ene of andere manier een soort
diplomatieke status kunnen geven voor de periode van de Spelen,
zodat zij tenminste het recht krijgen om voluit vrij te kunnen spreken,
om daar te kunnen doen en laten wat zij willen en om gebruik te
maken van de hoogdagen van de Olympische Spelen om, voor zover
zij dat willen het is de individuele keuze van de sporter , optimaal te
kunnen ageren voor een verbetering van de mensenrechten, wat
initieel de bedoeling was om de Olympische Spelen daar te
organiseren, los van het feit dat ik weet dat het ook wel economische
repercussies heeft.

des Jeux mais affirmer que l'une
ou l'autre forme de boycott vis-à-
vis de la Chine est totalement
exclu

paraît

pas

défendable. Nous ne pouvons pas
laisser la Chine agir à sa guise. Le
silence du CIO peut à la limite être
qualifié

criminel.

Une

organisation

avec

tel

rayonnement international droit
prendre ses responsabilités.

A l'inverse du CIO, certains
athlètes s'expriment. Je songe au
nageur

Pieter

van

den

Hoogenband. Peut-être devrions-
nous conférer aux athlètes que
nous enverrons à Pékin une sorte
de statut displomatique pour la
durée des jeux afin qu'ils puissent
s'exprimer sans entraves et, s'ils
le souhaitent, agir en faveur des
droits de l'homme en Chine.

01.21 Jean Marie Dedecker (LDD): (...) Er zit hier een olympisch

kampioene. U kunt misschien vragen of atleten dat kunnen.

01.21

Jean Marie Dedecker

(LDD): Nous avons parmi nous
une

championne

olympique.

Demandez-lui donc si les athlètes
font cela.

01.22 Anne-Marie Lizin, sénatrice (PS): Madame la présidente, à

l'occasion de la visite du Dalaï Lama en séance plénière au Sénat, il y
a eu un certain nombre de contacts, à Bruxelles et à Huy, qui ont
permis d'espérer que sur l'interprétation de l'histoire et sur
l'interprétation du concept de l'indépendance, on allait peut-être
pouvoir faire quelques pas en avant.

Mais on dirait que, subitement, et sans doute à cause des
mouvements qui sont apparus le 10 mars mais qui existaient déjà
auparavant, il y a eu un raidissement et un retour au vocabulaire
négatif de la période du communisme pur et dur. C'est en Belgique
qu'ont ont été noués les premiers contacts et il est inacceptable que
nous laissions dégénérer cette situation.

Le Dalaï Lama est un homme d'ouverture, il l'a dit et répété. Je suis
certaine que nous devons garder cette perspective ouverte.

Que veut dire l'absence de réponse chinoise pendant ces deux
années? Pourquoi cette absence d'écoute?

Il n'y a pas que le Tibet qui mesure la capacité de réaction de la

01.22 Anne-Marie Lizin, senator

(PS): De contacten met de dalai
lama tijdens zijn bezoek aan de
Senaat hebben ervoor gezorgd dat
er enkele stappen vooruit konden
worden gezet met betrekking tot
de

interpretatie

van

geschiedenis en van het begrip
onafhankelijkheid. Maar sinds 10
maart wordt er terug harde
communistische taal gesproken.
De dalai lama heeft een open
ingesteldheid. Wat moeten we
opmaken uit het feit dat het
antwoord van de Chinezen al twee
jaar uitblijft?

Naast de Tibetanen zijn er ook
nog de Oigoeren, een moslimvolk,
die zich afvragen in welke mate de
internationale gemeenschap kan

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

communauté internationale. Les populations musulmanes qui sont
dans la même zone, les Ouïgours, sont en train de s'organiser et sont
capables, à terme, de mener une action forte.

Un de mes collègues l'a rappelé, le syndicalisme en Chine est un
facteur important mais qui n'est pas pleinement reconnu et cela crée
pas mal de difficultés.

Pour moi, le volet diplomatique doit être soutenu et la reprise de
discussions doit être un objectif.

En ce qui concerne plus particulièrement le volet CIO, je comprends
M. Dedecker lorsqu'il dit que les sportifs qui représentent leur pays
sont évidemment là pour le sport. En fonction d'une charte olympique,
la procédure de sélection des sportifs doit respecter chaque individu.
Il en a été ainsi pour l'Afghanistan. En effet, lorsque l'Afghanistan des
Talibans était candidate, avec un comité olympique national, un
groupe dénommé Atlanta + a obtenu, l'Afghanistan n'autorisant
évidemment pas les femmes à faire partie du processus de sélection,
le refus de leur participation aux Jeux Olympiques de Sidney.

reageren.

De vakbonden zijn een factor van
betekenis, maar hun rol wordt niet
volledig erkend.

De diplomatieke inspanningen
moeten worden verdergezet en we
moeten

streven

naar

een

hervatting van de besprekingen.

Wat betreft de Olympische Spelen,
ben ik het ermee eens dat de
sporters daar zijn om aan sport te
doen.

Maar

bij

selectieprocedure

moet

ook

respect voor ieder individu worden
opgebracht.

De voorzitter: Mevrouw Lizin, het reglement geldt voor iedereen!

01.23 Anne-Marie Lizin, sénatrice (PS): La France a soutenu un

groupe d'athlètes afghanes qui s'est présenté aux Jeux d'Athènes.
Dans le cas présent, je ne vois pas pourquoi nous ne soutiendrions
pas un groupe d'athlètes tibétains en exil, qui n'ont pu participer à la
sélection. Les actions symboliques doivent être réfléchies en ce sens.

01.23 Anne-Marie Lizin, sénatrice

(PS): Kunnen we niet, zoals
Frankrijk gedaan heeft voor een
groep Afghaanse atleten op de
Spelen van Athene, onze steun
verlenen

aan

een

groep

Tibetaanse atleten die niet aan de
selectie

hebben

kunnen

deelnemen?

01.24 Elke Tindemans, senator (CD&V - N-VA): Mevrouw de

voorzitter, na zovele sprekers is het voor mij niet moeilijk om kort te
blijven, omdat het meeste natuurlijk al is gezegd. Met een aantal
collega's kan ik het volmondig eens zijn en met anderen ben ik het
niet of slechts voor een deel eens.

Ik wil er wel op wijzen dat wij constructief, effectief en realistisch
moeten blijven. Iets moet er worden gedaan. In zo'n complex geheel
zijn de gebeurtenissen van Tibet een van de vele die door ons worden
opgemerkt. Zoals de minister zei, is China geviseerd, doordat daar de
Olympische Spelen worden georganiseerd.

Ik heb heel veel respect voor de sporters. Het is hun leven, zij hebben
er jaren naartoe gewerkt en velen zullen over vier jaar te oud zijn om
nog mee te doen of zullen om een andere reden niet meer kunnen
meedoen. In eerste instantie moeten zij zelf in eer en geweten ik
ben ervan overtuigd dat ze dat zullen doen beslissen of zij meedoen
of niet, wat dan ook hun reden voor het niet deelnemen uiteindelijk is.

Ik sta achter de dialoog die met de bonden moet worden gevoerd. Dat
moet zeker gebeuren en het laatste woord is daarover nog niet
gezegd. Dat zal nog heel lang duren en het moet ook na de
Olympische Spelen op andere domeinen kunnen voortgaan.

01.24 Elke Tindemans, sénatrice

(CD&V

N-VA) :

suis

entièrement

d'accord

avec

certains collègues. Je ne partage
en revanche qu'en partie, voire
pas du tout, le point de vue de
certains autres. Dans ce dossier,
nous

devons

nous

montrer

réalistes et constructifs. La Chine
est aujourd'hui en ligne de mire
parce qu'elle s'apprête à accueillir
les Jeux. Mais il y a d'autres
événements qui, tout en étant
comparables à ceux qui se
déroulent actuellement au Tibet,
ne retiennent pas notre attention.

J'ai beaucoup de respect pour nos
sportifs. Ils ont travaillé des
années durant en vue de ces jeux
et seront peut-être trop âgés dans
quatre ans pour encore pouvoir y
participer ou pourraient en être
exclus pour d'autres raisons. Ils
doivent dès lors pouvoir décider en

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

âme et conscience d'y participer
ou non.

Je suis favorable au dialogue avec
les fédérations qui devra être
poursuivi à d'autres niveaux après
les Jeux.

01.25 Patrik Vankrunkelsven, senator (Open Vld): Mevrouw de

voorzitter, het is hier al gezegd: het Olympisch Comité heeft de
beslissing genomen om de spelen in Peking te laten plaatsvinden. Die
beslissing is genomen op het moment dat er geen vrije meningsuiting
was, op het moment dat Tibet werd onderdrukt, op het moment dat er
geen godsdienstvrijheid was. Daarom berust de verantwoordelijkheid
volledig bij het Olympisch Comité en niet bij de sportmensen. Dat
moet duidelijk zijn. Daarom vind ik dat de sporters in alle
omstandigheden totaal vrij moeten zijn wat zij doen en niet onder druk
kunnen worden gezet. Dat wil ik heel duidelijk zeggen.

Zoals anderen vind ik, vanwege wat ik daarnet heb gezegd, dat
vandaag niet alleen Tibet mag worden geviseerd, omdat daar
protesten gebeuren, maar dat in het algemeen het gebrek aan
mensenrechten in China het probleem is. Ik ben zelf uitgenodigd in
Taipei, in het kader van orgaantransplantaties. Er worden jaarlijks
tienduizend mensen ter dood veroordeeld om de meest bizarre
redenen. Die mensen zelf vragen geen boycot. Ik denk dat we soms
moeten luisteren naar de groepen in China zelf, die uitdrukkelijk
vragen om de Olympische Spelen te gebruiken om de problemen
meer in het daglicht te stellen en het debat op gang te brengen. Zij
vragen absoluut geen boycot. Ik denk dat we naar hen moeten
luisteren.

In dat opzicht ben ik het totaal eens met wat de minister heeft gezegd
en met de lijn die onze regering daarin trekt, maar misschien moeten
we wel wat krachtdadiger zijn. Ik denk in de eerste plaats dat het
Olympisch Comité krachtiger en duidelijker zijn standpunten moet
uitdragen.

Ik meen dat het voorstel van de heer Dallemagne ook een
interessante piste is, namelijk om nu, wat de crisis in Tibet betreft, te
vragen dat een parlementaire commissie daar in alle vrijheid de
daadwerkelijke toestand kan onderzoeken. De Belgische regering zou
dat initiatief samen met de Europese Unie kunnen nemen.

01.25 Patrik Vankrunkelsven,

sénateur (Open Vld): Au moment
où le Comité olympique a décidé
d'organiser les Jeux olympiques à
Pékin, la liberté d'expression ou de
religion était tout aussi inexistante
en Chine et le Tibet était déjà
opprimé. Toute la responsabilité
incombe donc au CIO et nullement
aux athlètes. J'estime dès lors qu'il
faut se garder d'exercer sur eux
des pressions.

Nous ne devons pas seulement
nous préoccuper du Tibet mais
aussi du respect des droits de
l'homme en Chine en général.
Nous devons également être à
l'écoute des groupes locaux qui,
en Chine même, demandent de
mettre les Jeux olympiques à profit
pour souligner les problèmes et
amorcer un débat.

Dans cette perspective, j'adhère
pleinement à la ligne suivie par
notre gouvernement, encore que
nous devrions peut-être adopter
une attitude plus résolue. Plus
résolu, le CIO doit l'être aussi et il
doit exprimer plus clairement ses
points de vue.

Je suis également favorable à la
proposition de M. Dallemagne de
permettre

une

commission parlementaire
d'analyser la situation au Tibet en
toute liberté et en toute autonomie.
Le gouvernement belge pourrait
prendre une initiative à cet effet
avec l'UE.

01.26 André Flahaut (PS): Madame la présidente, monsieur le

ministre, d'abord, il s'agit d'être conscients de la dimension de notre
pays et de sa capacité réelle d'influencer les choses. Une fois avoir
pris conscience de cette première réalité, on abordera le débat d'une
autre façon.

Ensuite, dans ce dossier comme dans d'autres, dont nous avons eu

01.26 André Flahaut (PS): We

moeten ons bewust zijn van de
dimensie van ons land en van de
mate

waarin

het

een

daadwerkelijke

invloed

kan

uitoefenen op de gebeurtenissen.
We moeten kiezen voor diplomatie

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

des exemples ces dernières semaines, il convient d'analyser la
situation avec le recul nécessaire et l'objectivité indispensable. On ne
peut déterminer des attitudes à partir soit de communiqués officiels,
d'un côté, ou d'images et différents commentaires, de l'autre. Il
convient de garder une attitude diplomatique et équilibrée, monsieur
le ministre, et concertée au niveau européen.

De plus, comme déjà affirmé à plusieurs reprises, nous avons la
chance de pouvoir compter sur la présidence du Comité olympique.
Sans aucun doute, il pourrait, peut-être de façon discrète, faire passer
les messages là où ils doivent parvenir. En effet, les Jeux Olympiques
sont une vitrine d'opportunités saisie par le Tibet, mais peut-être aussi
une vitrine d'opportunités pour les autorités chinoises pour redorer
leur blason après les événements de ces derniers jours et qui
perdurent depuis plusieurs années.

Enfin, comme le dit le Dalaï Lama dans un dernier communiqué, il
faut "donner la chance au dialogue".

Pour terminer, nous savons tous que les boycotts et les embargos
n'ont jamais donné le résultat escompté; au contraire, ils ont porté
préjudice aux populations concernées.

evenwicht

daarover

overleggen op het Europese
niveau.

Het

voorzitterschap

van het

Olympisch

Comité

kan

boodschappen, wellicht discreet,
overbrengen.

Olympische

Spelen vormen immers een
window of opportunities waarvan
Tibet, maar misschien ook wel de
Chinese

autoriteiten,

gebruik

maken om hun imago op te
poetsen.

Zoals de dalai lama zegt, moeten
we de dialoog een kans geven.

Boycotten en embargo's leiden
niet tot het beoogde resultaat,
maar gaan integendeel altijd ten
koste van de bevolking.

De voorzitter: Collega's, ik meen dat iedereen die daarom heeft
gevraagd, het woord verleend te hebben. Ik wil iedereen danken voor
het respecteren van de spreektijd.

Ik heb zelf een heel korte vraag. Wij hebben in ons land een Chinese
ambassade waar al enkele dagen wordt betoogd door een
tweehonderdtal betogers.

Er werd blijkbaar toelating verleend om een hele week te betogen.
Buurtbewoners ondervinden daar hinder van en er wordt schade
aangericht. Wat doet ons land, als gastland van een ambassade,
daaraan? Het recht op betogen is volgens mij een heel belangrijk
recht dat we moeten respecteren maar we moeten wel ingrijpen
wanneer er vernielingen worden aangericht. Ik weet niet of u
daaromtrent over gegevens beschikt.

La présidente: Depuis quelques
jours, des manifestations ont lieu
devant l'ambassade chinoise à
Bruxelles. Les manifestations ont
été autorisées pour toute la
semaine. Le droit de manifester
est bien évidemment fondamental,
mais

il serait

question de

dégradations et de nuisances pour
les riverains. Quelles mesures
notre pays prend-il en sa qualité
de pays hôte de l'ambassade
chinoise?

01.27 Minister Karel De Gucht: Mevrouw de voorzitter, ik wil heel kort

iets zeggen over deze aangelegenheid. Ik neem aan dat de heer
De Bondt ook nog het woord zal nemen.

Als gastland van een ambassade hebben wij de plicht de veiligheid
van de ambassade te waarborgen. Dat is een essentiële plicht die los
staat van welke mening dan ook over wat in Tibet gebeurt.

Er is inderdaad een betoging geweest aan de Chinese ambassade en
aan de Chinese delegatie bij de Europese Unie. Wij beschermen die
en zullen dat de komende dagen ook doen. Als gastland is dat
immers een van de essentiële taken die België op zich moet nemen.

Ik kan mij inbeelden dat dit voor overlast zorgt. Ik weet echter dat de
Chinese ambassade niet echt direct in de meest dichtbevolkte buurt
van Brussel is gelegen. Ik denk dus dat die overlast wel meevalt.

01.27 Karel De Gucht, ministre:

En tant que pays hôte d'une
ambassade, il nous appartient de
garantir la sécurité de cette
ambassade, indépendamment des
événements au Tibet. Je peux
m'imaginer que ces manifestations
entraînent certaines nuisances,
mais l'ambassade chinoise n'est
pas située dans un quartier
densément peuplé. Je crois dès
lors que les nuisances restent
assez limitées.

01.28 Guido De Bondt: Mevrouw de voorzitter, ik wil u danken dat

het BOIC hier vandaag wordt uitgenodigd op deze bijeenkomst. Ik

01.28 Guido De Bondt: Je ne

suis pas présent ici en tant que

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

weet dat het de bedoeling was om een vertegenwoordiging te hebben
van het IOC. Zoals u allemaal weet, ben ik geen vertegenwoordiger
van het IOC maar secretaris-generaal van het nationaal Olympisch
Comité. Er is een tijd geweest dat België meerdere IOC-leden had.
Vandaag is dat echter beperkt tot één, maar dat is dan natuurlijk wel
een heel belangrijk lid vermits wij het voorzitterschap hebben. Wij
kunnen daar allemaal zeer fier op zijn.

Ik wil een aantal dingen aanstippen naar aanleiding van hetgeen ik
hier vandaag heb gehoord.

Ten eerste, nog maar eens wordt aangegeven hoe belangrijk
Olympische Spelen worden gepercipieerd door een bevolking, of dat
nu hier bij ons is of in welk ander land dan ook. Het is niet zonder
reden het belangrijkste evenement dat om de vier jaar plaatsvindt. Ik
spreek dan niet alleen over het sportevenement, maar over het
evenement op zich. Zelden of nooit komt er zoveel aandacht van
zoveel partijen, van zoveel betrokkenen als wanneer er Olympische
Spelen in zicht zijn.

Het is correct het werd door verschillenden onder u gezegd dat
het de verantwoordelijkheid is van het Internationaal Olympisch
Comité en van zijn leden om de stad aan te duiden. Die keuze is
gemaakt in 2001. Die keuze is gemaakt op basis van een aantal
zaken die vooraf zijn afgesproken. Dat moet zich op een bepaalde
manier terugvinden in het Olympisch Charter. Dat is inderdaad zo. Ik
mag aannemen dat de meesten onder u de teksten dienaangaande
wel in belangrijke mate of in zeer belangrijke mate beheersen.

Ik ga niet in op hetgeen de heer Dedecker heeft gezegd, of het al dan
niet ook de keuze was van de huidige voorzitter van het IOC. Dat is
niet geweten vermits het geheime stemmingen zijn. Zelfs al lijkt het op
het eerste gezicht een moeilijke of delicate keuze, het is in elk geval
zo dat op bepaald ogenblik een beslissing wordt genomen en dat er
vanaf dan gedurende zeven jaar hard wordt gewerkt opdat deze
Spelen in de best mogelijke omstandigheden zouden kunnen
verlopen.

Het is ook waar dat in bepaalde kringen binnen de Olympische
beweging men zich ervan bewust was dat Peking niet de
gemakkelijkste organisatie zou worden, dit om meerdere redenen,
niet alleen vanwege de politieke situatie. Dat was echter zo op
meerdere vlakken. Anderzijds is het volgens de Olympische beweging
een goede zaak dat die Spelen uiteindelijk naar China gegaan zijn.

Uiteindelijk moesten wij eenmaal naar China gaan. Er waren vroegere
pogingen geweest met de kandidatuur van Shanghai zoals u allen
weet. Uiteindelijk is het dan in 2008 gelukt op basis van de verkiezing
van 2001.

Wij hebben in het verleden incidenten gehad. Er is gealludeerd op
Moskou op de boycot die er destijds is geweest omwille van de
problemen die er in Afghanistan waren. Wij hebben nadien een resem
van boycots gekend. De heer Dedecker heeft ernaar verwezen. Ook
in 1984 en 1988 hebben wij nog boycots gekend. Wij hebben boycots
gekend in 1956 en voor de Tweede Wereldoorlog. Het blijkt echter dat
deze boycots geen resultaat met zich hebben meegebracht. Ik denk
ook niet dat het aan een Olympische beweging is om oplossingen

représentant du CIO le seul
membre belge du CIO étant le
président mais en ma qualité de
secrétaire général du COIB.

Il ne fait aucun doute que les Jeux
Olympiques constituent pour la
population mondiale le principal
événement quadriennal. Le choix
de la ville organisatrice a déjà été
opéré en 2001 conformément aux
procédures décrites dans la
Charte olympique. Le vote étant
secret, on ignore si l'actuel
président du CIO avait ou non
porté son choix sur Pékin. En tout
état de cause, nous avions déjà
compris, à l'époque, que Pékin ne
constituait pas le choix le plus
évident, et cela pas uniquement en
raison de la situation politique. On
a

toutefois

estimé

que

l'organisation des Jeux à Pékin ne
constituait en définitive pas une
mauvaise chose.

En effet, il y a déjà eu des
incidents dans le passé et nous
avons connu une série de boycotts
qui sont cependant tous restés
sans résultat. Il n'appartient dès
lors pas au mouvement olympique
de trouver des solutions à des
situations politiques. Quel peut
être le rôle ou la mission du COIB
dans cette affaire ? Nous sommes
pieds et poings liés par les
directives de la Charte olympique,
qui ne nous laissent qu'une très
étroite marge de manoeuvre.

En janvier déjà, dès avant les
incidents au Tibet, nous avons
décidé au sein du COIB de laisser
à nos athlètes la liberté de
s'exprimer à l'extérieur des sites
olympiques, conformément à la
Charte. Depuis, quelques athlètes
seulement ont fait usage de cette
liberté,

attitude

que

nous

respectons à la condition que les
intéressés restent concentrés sur
leurs prestations sportives.

Pour le surplus, je ferai part à M.
Rogge du fait que le ministre
aimerait

l'entendre

s'exprimer

devant cette commission.

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

voor een dergelijke problematiek aan te bieden. Ik denk dat het daar
toch nog altijd aan de politiek en de intergouvernementele instanties is
om misschien ter gelegenheid van de Olympische Spelen een
bepaalde stem te laten horen.

Wat is de opdracht of de rol in deze van het BOIC? Ik denk dat wij ter
zake bescheiden moeten blijven. Het eerste punt is dat er de
richtlijnen van het IOC zijn waaraan het BOIC zich niet kan
onttrekken. Er zijn suggesties gedaan om insignes te plaatsen of aan
de atleten de kans te geven om zich te manifesteren of zich op een
bepaalde manier te uiten. Daar zijn twee zaken over te zeggen. Ten
eerste, insignes plaatsen kan niet. Het enige wat kan, is de
vermelding van het betrokken land en dat is het. Dat staat zo in het
charter beschreven. Desgevallend moet men het charter wijzigen.
Wanneer wij iets anders doen, dan kan het BOIC.... Dat is beperkt in
x aantal cm².

Monsieur Moriau, vous avez raison: c'est limité à 12 cm

, c'est bien

stipulé.

Ten tweede, binnen de raad van bestuur van het BOIC werd in januari
reeds beslist, voor er incidenten waren in Tibet misschien wel de
aanleiding waarom wij hier nu samen zitten als een van de eerste
Internationale Olympische Comités, dat onze atleten vrijheid van
spreken zouden hebben. Alleen hebben wij gemeld dat het niet kan in
de Olympische sites, wederom omdat het Olympisch Charter ons dat
oplegt. Maar buiten de Olympische sites heeft elke atleet het recht
zich uit te spreken.

Sindsdien hebben enkele atleten de namen zijn door de collega's
van Groen! of Ecolo vermeld zich over de kwestie uitgelaten. Veerle
Dejaeghere is daar een voorbeeld van. Zij is er duidelijk voor
uitgekomen. Maar van onze kant willen wij hun dat zeker niet
opleggen. Ik wil toch tot dat punt komen. Uiteindelijk zullen onze
atleten worden beoordeeld op hun prestaties. Ook het NOC zal voor
een deel worden beoordeeld op de prestaties van onze atleten,
samen met de betrokken federaties.

Wanneer wij onze atleten niet in een klimaat kunnen brengen waarin
zij gefocust blijven op hun sport, vrees ik dat zij hun prestaties niet
kunnen halen. Ik heb het volste respect voor het standpunt van Pieter
van den Hoogenband.Ik heb ook het volste respect voor het
standpunt van de atleten die zich op een bepaalde manier hebben
geuit. Ik respecteer dat. Ik heb maar één vraag: als een atleet niet
100% gefocust is op de prestatie die hij die dag moet leveren is de
kans dat hij het haalt zeer klein.

Ik begrijp goed de mening die vanuit de zaal is gekomen en die ook
van de minister van Buitenlandse Zaken is gekomen, toen hij zei: het
is misschien meer de rol van de voorzitter van het IOC om zich op dat
vlak op een bepaalde manier te uiten. Ik heb de boodschap
genoteerd. Ik heb ook genoteerd dat niet alleen de minister van
Buitenlandse Zaken maar ook mevrouw de voorzitter graag zou
hebben dat dr. Rogge hier zou verschijnen.

01.29 Minister Karel De Gucht: Ik heb het niet gevraagd.

01.29 Karel De Gucht, ministre:

Cette demande émane de la salle,
et non de moi.

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

01.30 Guido De Bondt: Nee, maar de zaal heeft het gevraagd. U

hebt gelijk.

01.31 Minister Karel De Gucht: Ik zal u straks trouwens uitleggen

waarom.

01.31 Karel De Gucht, ministre

Je me propose de vous expliquer
pourquoi dans quelques instants.

01.32 Guido De Bondt: In ieder geval, zoals wij in het

perscommuniqué hebben gesteld, is het duidelijk dat wanneer wij
werden gesolliciteerd om een bepaald signaal te geven aan het IOC,
wij dat van in het begin hebben gedaan. Ik zal uiteraard ook deze keer
een signaal geven aan de voorzitter van het IOC om te zeggen hoe wij
over deze zaak hebben kunnen debatteren en van gedachten
wisselen. Het spijt mij alleen dat ik zo kort moet zijn in de antwoorden
die ik moet geven. Maar als er nog specifieke punten zijn, wil ik die nu
wel behandelen, of op een later moment, met elk van jullie. Dank u
wel.

01.32

Guido

Bondt:

J'informerai en tout cas le
président du CIO du présent
échange de vues.

01.33 Minister Karel De Gucht: Mevrouw de voorzitter, ik zal

proberen om ook kort te zijn. Ik wil onmiddellijk aanpikken bij het
laatste dat de heer de Bondt heeft gezegd, namelijk dat het misschien
een goed idee zou zijn dat de heer Rogge naar deze commissie komt.
Het is aan de commissie zelf om dat uit te maken.

Ik denk echter niet dat dit een goed idee is. Men bewandelt het
verkeerde spoor als men de heer Rogge beschouwt als een Belg, hij
is dat natuurlijk, maar dat verzwakt zijn positie. De positie van de heer
Rogge is dat hij nu een internationale voorzitter is van het
organisatiecomité van de Olympische Spelen. Ik denk eerlijk gezegd
dat het eerder zijn positie zou verzwakken als hij hier als een
Belgische personaliteit zou worden behandeld.

Mijnheer Tuybens, laat mij even uitspreken. Maak u geen zorgen,
voor mijn part mag u beslissen dat hij hier moet kamperen, dat is mijn
probleem niet. Ik geef slechts mijn mening daarover.

Het zou wel goed zijn dat de heer Rogge zich uitspreekt. Ik heb dat
niet alleen hier gezegd. Ik heb dat een paar dagen geleden ook
gezegd in een televisie-uitzending. Er zijn ook goede redenen om dat
te doen. De heer De Bondt heeft zelf verwezen naar het charter van
het Internationaal Olympisch Comité. Daarin staan wel degelijk een
aantal politieke elementen.

Het is geen toeval dat er in het verleden ook een aantal boycots zijn
geweest. Dat is geen toeval. Ook toen heeft men zich telkens
beroepen op dat charter. De heer Rogge is een van de mensen die
ervoor moeten zorgen dat dit charter wordt gerespecteerd.

U moet maar eens de pers herbekijken uit de periode dat er werd
gestemd over de Chinese kandidatuur. De Chinese overheid heeft
toen gezegd dat ze een aantal stappen ging zetten op het vlak van de
mensenrechten. Zij hebben dat omfloerst gedaan, zoals een Chinees
dat steeds doet. Ze hebben wel degelijk laten doorschemeren dat er
voor hen daar een opening was.

Men moet hen daarop attent maken vanuit politieke hoek. Dat is onze
verantwoordelijkheid. Dat is de verantwoordelijkheid van de Europese

01.33 Karel De Gucht, ministre:

Inviter M. Rogge dans cette
commission ne me semble pas
être une bonne idée. En l'invitant,
nous le considérerions comme un
Belge, ce qui affaiblirait sa position
en tant que chef international du
CIO.

En revanche, il serait souhaitable
que M. Rogge prenne position
dans cette affaire. La charte du
CIO

comporte

suffisamment

d'éléments politiques sur lesquels
il

pourrait

fonder

l'occurrence. Lors des divers
boycotts par le passé, il a
également été référé à cette
charte.

Pendant la période du vote sur la
candidature de la Chine, l'État
chinois a laissé entendre qu'il
fournirait des efforts en matière de
droits de l'homme. Il en va de la
responsabilité de la Belgique, de
l'Union européenne et du Conseil
de sécurité des Nations Unies
d'encourager la Chine à réaliser
effectivement ces promesses. La
Chine dispose toutefois d'un droit
de veto au Conseil de sécurité et il
est donc prévisible qu'un vote sur
cette affaire ne produirait pas
beaucoup d'effet.

Si M. Rogge devait s'exprimer sur
cette

question,

ses

propos

auraient

beaucoup

plus

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Unie. Dat zou ook de verantwoordelijkheid moeten zijn van de
Veiligheidsraad. Ik heb geen enkel probleem dat men daarover praat
in de Veiligheidsraad, integendeel.

China is echter een lid van de Veiligheidsraad met een vetorecht. Wij
weten onmiddellijk wat daarvan het resultaat zal zijn. Er is ook een
soort van stilzwijgende afspraak tussen de permanente leden van de
Verenigde Naties dat er over alles mag worden gesproken behalve
over henzelf. Laten wij dat ook maar eens tegen mekaar zeggen.

Het zou dus goed zijn dat de internationale voorzitter zich over de
kwestie uitspreekt. Ik ben er ook van overtuigd dat zijn woorden een
impact zouden hebben op de Chinezen, veel meer dan een uitspraak
van om het even wie.

Een boycot zal ook impact hebben op de Chinezen. Zij zullen zich in
dat geval namelijk als een oester sluiten. Desnoods zullen zij niet
terugdeinzen voor harde repressie.

U moet zich eens afvragen hoe het komt dat, bekeken uit Westerse
hoek, de houding van de Chinezen tegenover de mensenrechten zo
weinig begrijpend is. Daar zijn verschillende redenen voor.

Een eerste reden is dat de Chinezen geen enkele traditie inzake
mensenrechten hebben. U zou kunnen zeggen dat China ooit een
communistische Staat was en dat in een communistische Staat
sowieso het individu verdwijnt. Ook vóór voornoemde periode echter
hadden de Chinezen geen enkele traditie inzake mensenrechten. De
Chinese maatschappij is geen maatschappij die vanuit individuen
werd opgebouwd, zoals dat in het Westen het geval is.

Een tweede reden is dat zij schrik hebben van de mensenrechten. Het
regime heeft schrik van mensenrechten, heeft schrik van vrije
meningsuiting en heeft schrik van persoonlijke vrijheid. Het land kent
nu de materiële persoonlijke vrijheid, die het regime veel
uitlaatkleppen laat. Zij hebben echter schrik van de idee dat er ook op
het vlak van ideeën persoonlijke vrijheid zou zijn.

Op het spreken over een boycot zal alleen maar een negatieve reactie
komen. Ik ben er wel van overtuigd dat er op een positieve manier
kan worden getracht met de Chinese autoriteiten een aantal beperkte
stappen vooruit te zetten. Wij zouden dat ook moeten proberen.

Er werd ook een vraag over de cyber attacks gesteld. Ik denk dat de
heer Dallemagne de vraag stelde.

d'ascendant sur les Chinois que
ceux de n'importe qui d'autre. Si
nous boycottions les Jeux, les
Chinois s'isoleraient du reste du
monde et mèneraient aussitôt une
campagne de répression.

Les Chinois n'ont aucune tradition
en matière de droits de l'homme.
Ils n'en avaient pas davantage
avant l'ère du communisme. La
société chinoise a toujours été aux
antipodes

société

occidentale

que,

notamment, elle n'est pas fondée
sur l'individu. En outre, le régime
chinois craint les droits de
l'homme, la liberté d'expression et
la liberté individuelle.

Brandir la menace d'un boycottage
ne suscitera que des réactions
négatives. Nous devrons tenter de
convaincre les autorités chinoises
de faire quelques petits pas en
avant.

Il me semble que c'est M. Dallemagne qui a posé cette question. Il y a
effectivement eu des attaques sur un certain nombre de sites web
occidentaux, y compris chez nous; je pense notamment à celui de
Louvain et à certains pc individuels. Ces attaques sont vraiment
ciblées. Même mon département pourrait en être la victime.

Une enquête est actuellement en cours pour vérifier ces faits. Une
fois qu'elle sera conclue, le gouvernement et le Comité Information et
Sécurité se pencheront sur ce dossier. Il existe néanmoins de
nombreuses indications qui prouvent qu'il y a des attaques ciblées sur
certains sites ou pc d'individus ou d'administrations.

Een aantal westerse websites
werd inderdaad aangevallen, ook
bij ons. Zelfs mijn departement
zou het slachtoffer kunnen worden
van zo een cyber attack. Er loopt
momenteel een onderzoek. Aan
de hand daarvan zal de regering
dit dossier ter hand kunnen
nemen.

Ik zou graag een persoonlijk
onderhoud

hebben

met

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Madame la présidente, je parcours rapidement les questions qui ont
été posées dans la mesure où vous m'en donnez la possibilité.

Je n'ai pas encore contacté le président du CIO, M. Rogge, mais j'ai
l'intention de le faire. Monsieur Tuybens, vous suggériez de lui écrire
une lettre. C'est à vous d'en décider. Pour ma part, j'envisage d'avoir
une discussion directe avec lui. Je me suis prononcé sur sa venue au
Parlement mais la décision revient naturellement à la commission, au
Parlement. Il en va de même quant à l'attitude à adopter au Conseil
de sécurité.

Mijnheer De Vriendt, u zegt dat er een boycot zou moeten komen.

voorzitter van het Internationaal
Olympisch

Comité,

heer

Rogge. Meneer Tuybens, het staat
u vrij hem een brief te sturen. Ik
heb mij nu wel uitgesproken over
zijn komst in het Parlement, maar
uiteindelijk ligt de beslissing bij de
commissie, het Parlement en de
Veiligheidsraad.

01.34 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen!): ...

01.35 Minister Karel De Gucht: U pleit daar wel voor.

01.36 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen!): ...

01.37 Minister Karel De Gucht: Als ik dat verkeerd begrepen heb, zal

het aan mij liggen. U hebt gezegd dat u vindt dat een boycot een
goede zaak zou zijn maar dat u denkt dat dit niet uitvoerbaar is. Dat
heb ik gehoord. Ik heb er geen probleem mee dat u dat vindt, ik vind
dat iedereen alles mag vinden.

01.37 Karel De Gucht, ministre:

Je déduis des propos de M. De
Vriendt qu'il plaide en faveur d'un
boycott, quoiqu'il estime que
pareille chose ne soit pas
réalisable. Cette attitude ne me
pose aucun problème : à chacun
son opinion.

01.38 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen!): ...

01.39 Minister Karel De Gucht: Wat betreft het hebben van een

embleem op de kledij, denk ik dat de heer De Bondt u het antwoord
gegeven heeft. Ik vond het een goed argument van de heer Dedecker
het overkomt mij niet zo vaak dat ik bij hem goede argumenten
ontdek dat...

01.39 Karel De Gucht, ministre:

Pour ce qui est de l'emblème sur
les vêtements, M. De Bondt a,
selon moi, répondu à cette
question.

01.40 Jean Marie Dedecker (LDD): ...

01.41 Minister Karel De Gucht: Nu heeft hij wel een goed argument

gebruikt, namelijk dat het eigenlijk wat laf is om te zeggen dat de
atleten het moeten doen terwijl de politieke wereld er zelf bang voor
is. Ik meen dat ik uw boodschap zo kernachtig samenvat. Daar hebt u
eigenlijk gelijk in. Het is niet serieus om te zeggen dat de atleten
daarin tussenbeide moeten komen en dat zij hun verantwoordelijkheid
moeten opnemen. Die atleten moeten hun verantwoordelijkheid niet
opnemen, het is de politiek die haar verantwoordelijkheid moet
opnemen en volgens mij ook het organiserend comité. Dat gebeurt
misschien best op een overlegde manier zodat men ook resultaat kan
bereiken.

01.41 Karel De Gucht, ministre:

M. Dedecker juge, à juste titre,
qu'il est assez lâche d'attendre
des athlètes qu'ils règlent les
problèmes auxquels le monde
politique refuse de s'attaquer. Il
appartient aux hommes politiques
et

comité

organisateur

d'assumer leur responsabilité de
façon judicieuse, et non aux
athlètes.

Quant à la demande de M. Moriau concernant l'octroi du statut de
réfugié politique, je dis "oui" dans la mesure où ces personnes
remplissent les conditions. En la matière, nos procédures sont
établies. Je peux m'imaginer que certains Tibétains se trouvent
actuellement dans cette situation. Il appartient aux instances
d'examiner ce qu'il en est.

Par ailleurs, je me rends compte que, chaque fois que se présentera

Ik stem in met het verlenen van de
status van politiek vluchteling
indien de betrokkenen aan de
voorwaarden

voldoen.

procedures ter zake liggen vast. Ik
denk dat sommige Tibetanen
thans aan de nodige voorwaarden
voldoen. Het komt de bevoegde

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

une telle situation, on tentera d'établir le parallèle avec le Kosovo. Ma
réponse sera invariablement la même. C'est une situation sui generis.

instanties toe een en ander te
onderzoeken.

Voor het overige zal men, telkens
wanneer een dergelijke situatie
zich

voordoet,

een

parallel

trachten te trekken met Kosovo.
Mijn antwoord blijft steevast
hetzelfde. Het gaat om een situatie
sui generis.

Mijnheer Wille, ik richt me nu tot u.

01.42 Paul Wille, senator (Open Vld): Mijnheer de minister, ik heb

eigenlijk geen vragen gesteld.

01.43 Minister Karel De Gucht: Ik vind wel dat sommigen dat is

natuurlijk de verantwoordelijkheid van degenen die dat hebben
gedaan de redenering van de heer Wille hebben verkracht. De heer
Wille heeft proberen te zeggen dat het verhaal van Tibet geen
eenzijdig verhaal is. Voor een stuk is dat ook juist.

Het klopt ook dat de Dalai Lama democratisch is geworden toen hij
Tibet heeft verlaten. Hij was dat zeker niet in Tibet zelf. Hij is
gaandeweg geëvolueerd, wat trouwens een zeer positieve zaak is. De
Lama's waren echter voor de gewone bevolking niet direct de liefst
geziene personaliteiten in Tibet omdat het een feodaal systeem was.
Daarover moeten we vandaag de Dalai Lama niet meer aanspreken,
maar we moeten ook niet doen alsof 49 jaar geleden de democratie
uit Tibet verbannen is geweest. Er was 49 jaar geleden geen
democratie in Tibet.

Overigens vind ik dat de standpunten die de Dalai Lama inneemt,
meer dan prijzenswaardig zijn.

De suggestie van de heer Geert Lambert, dat wij aan de atleten een
diplomatieke status zouden geven zo heb ik het begrepen , heeft
een zeker exotisme, natuurlijk. Ik denk niet dat mijn diplomaten
daarmee zeer tevreden zullen zijn.

Mijnheer Lambert, ik weet niet of u zich dat realiseert, maar er bestaat
ook zoiets als de Verdragen van Wenen over het diplomatiek statuut.
Ik denk dat ik er vrij vlug mee in de problemen zou komen als ik
werkelijk die suggestie zou doen. Dat is dus niet zo evident.

01.43 Karel De Gucht, ministre:

J'estime

que

d'aucuns

ont

déformé

complètement

raisonnement de M. Wille. La
thèse qu'il a défendue consistait à
dire que l'histoire officielle du Tibet
ne traduit qu'un son de cloche, ce
qui est en partie exact. Il est vrai
également que le Dalaï Lama n'a
commencé

défendre

les

principes démocratiques qu'une
fois exilé en Inde. Par conséquent,
nous devons nous garder de faire
comme si la démocratie avait
cessé d'exister au Tibet il y a 49
ans puisque antérieurement, la
démocratie n'y existait pas. Pour le
surplus, j'ai le plus grand respect
pour les positions adoptées
actuellement par le Dalaï Lama.

L'idée de donner un statut
diplomatique aux athlètes est
certes très originale mais les
Conventions de Vienne sur le
statut diplomatique font qu'on
pourrait difficilement la mettre en
pratique.

La suggestion de Mme Lizin d'envoyer une délégation de Tibétains
est du ressort du Comité international olympique; je ne suis donc pas
directement concerné.

L'envoi d'une mission parlementaire au Tibet me paraît une excellente
idée, mais il faudra que l'État chinois marque son accord. Cette idée
mérite d'être creusée car elle permettrait d'avoir une vue plus globale
de ce qui se passe dans cette région. J'ai lu dans un journal l'interview
d'une personne qui a visité le Tibet des dizaines de fois et qui faisait
part des diverses opinions possibles quant à l'origine des événements
qui s'y déroulent actuellement. C'est donc une excellente idée que
d'organiser cette mission.

Het voorstel van mevrouw Lizin
om een delegatie Tibetanen te
sturen valt onder de bevoegdheid
van het Internationaal Olympisch
Comité.

Het sturen van een parlementaire
zending naar Tibet lijkt me een
uitstekend idee, maar de Chinese
Staat

zal

daarmee

moeten

instemmen. Die zending zou het
mogelijk maken een algemeen
zicht

krijgen

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

À M. Flahaut, je répondrai qu'il appartient effectivement à l'Union
européenne de s'occuper de cette affaire et de déclarer haut et clair
ce qu'elle en pense afin d'essayer d'influencer les événements en
Chine.

gebeurtenissen in die regio. Ik heb
een interview gelezen met een
persoon die Tibet al tientallen
keren heeft bezocht en die de
diverse meningen weergeeft over
wat er aan de oorsprong ligt van
de gebeurtenissen die zich daar
momenteel afspelen. Het is dus
een uitstekend idee om die
zending te organiseren.

De heer Flahaut antwoord ik dat
het de Europese Unie toekomt een
duidelijk standpunt in te nemen in
deze kwestie ten einde te
proberen invloed uit te oefenen op
de gebeurtenissen in China.

01.44 Ulla Werbrouck (LDD): Ik denk dat ik hier als olympisch

kampioene mag spreken, alsook voor Jean Marie Dedecker en Lijst
Dedecker.

Ik heb drie Olympische Spelen meegemaakt. Ik heb drie keer alles
mogen zeggen wat ik heb willen zeggen, behalve in het olympisch
dorp. Dat is conform het charter. Wij hebben ook nooit de opdracht
gekregen om niets te zeggen. De aboriginals werden bijvoorbeeld ook
weggestoken tijdens de spelen van Sydney. Wij mochten allemaal
onze mening daarover zeggen.

Daarmee wil ik niet zeggen dat de heer Rogge een standpunt moet
innemen. Ik vind dat hij zich buiten de politiek moet houden. Het IOC
moet volledig buiten de politiek blijven. Het betreft een organisatie
voor een evenement op heel grote schaal. Ik vind dat de politiek
erbuiten moeten blijven.

Wat ik niet graag heb gezien, is dat politieke partijen atleten voor hun
kar spannen. Als de atleten uit eigen wil komen, dan heb ik daarmee
geen problemen, maar als de politieke partijen mensen voor hun kar
spannen, dan vind ik dat zij verkeerd zijn. Een sporter gaat soms heel
onbewust daarmee om. Soms doet men het zonder erover na te
denken. Men heeft bijvoorbeeld niet naar de geschiedenis gekeken. Ik
wil een oproep doen aan alle politieke partijen: hou de politiek uit de
sport, hou de sporters weg uit jullie commentaren, span ze niet voor
jullie kar. Laat hen trainen en laat hen medailles pakken, want, zoals
gezegd, als zij niet voor 100% trainen, dan gaan zij voor het plezier
naar de spelen. Ik denk niet dat dat de bedoeling is.

01.44 Ulla Werbrouck (LDD):

Conformément à la charte, j'ai pu
m'exprimer en toute liberté à
l'extérieur du village olympique lors
des

trois

Jeux

olympiques

auxquels j'ai participé. Par ailleurs,
je pense que M. Rogge ne doit pas
prendre position et qu'il doit au
contraire s'efforcer de tenir autant
que possible le CIO à l'écart de la
politique. Les partis politiques
doivent également se garder de
récupérer des athlètes pour
défendre

leurs

causes.

Les

athlètes doivent s'entraîner à
100 % et participer aux Jeux pour
remporter des médailles.

01.45 Bruno Tuybens (sp.a-spirit): Mijnheer de minister, ten eerste,

voor de helderheid, u zult het ook kunnen nalezen in het verslag van
de vergadering: het is niet mijn oproep geweest om de heer Rogge in
dezen als Belg te beschouwen, ook al is hij uiteraard Belg. Ik heb
letterlijk gezegd dat hij zich niet moet verantwoorden in het Belgisch
Parlement, dat is juist, maar het zou goed zijn dat hij een uitspraak
doet. Het Parlement van zijn eigen moederland zou daarvoor
eventueel een goede plaats kunnen zijn. Dat is letterlijk hetgeen ik
heb gezegd. Het Parlement zou dus als spreekbuis gebruikt kunnen
worden.

01.45 Bruno Tuybens (sp.a-

spirit): J'ai clairement indiqué que
M. Rogge ne devait pas venir se
justifier devant le Parlement belge
mais qu'il serait bien avisé de faire
une

déclaration

que

Parlement constituait pour cela le
lieu approprié. En outre, je pense
aussi que M. Rogge doit se tenir à
l'écart de la politique, même s'il est
vrai que le CIO a choisi Pékin en

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Ten tweede, de heer Rogge moet zich inderdaad niet in de politiek
storten of politiek bedrijven. Dat moet hij zeker niet doen, maar het
IOC heeft een keuze gemaakt op basis van de belofte van de Chinese
autoriteiten dat zij de mensenrechten zouden verbeteren door Peking
te kiezen. Dat werd meegenomen op het ogenblik dat er een geheime
stemming was. Het blijkt nu echter niet zo te zijn. Er moet dus een
reactie

komen

vanuit

het

IOC,

wat

dat

betreft.

Mensenrechtenschendingen zijn een verantwoordelijkheid waarbij
iedereen, niet alleen de politiek, maar ook het bedrijfsleven,
onrechtstreeks wordt betrokken.

Het is dan ook de taak van die mensen om daarop te reageren.

Ten derde, mijnheer de minister, u zegt dat de politieke wereld zijn
verantwoordelijkheid moet nemen. Ik heb bitter weinig gehoord wat u
als minister van Buitenlandse Zaken zult doen. Wat gaat u doen? Ik
vind het zeer teleurstellend dat u niets zegt, dat u slechts wat
commentaar geeft op een aantal uitspraken. U kunt nu zeggen dat het
logisch is dat ik dat zeg omdat ik nu in de oppositie zit, maar u hebt
een beetje gelaveerd. U hebt een beetje commentaartjes gegeven op
wat hier links en rechts van mij werd gezegd. U hebt uiting gegeven
aan uw eigen buikgevoel daarover.

Wat ik zeer teleurstellend vind, is dat ik niet van u heb gehoord wat
uzelf als minister van Buitenlandse Zaken zult doen, al dan niet
samen met uw collega's binnen de Europese Unie. Ik herhaal: ik heb
daarvan niets gehoord en ik ben daarover bijzonder teleurgesteld.

contrepartie de la promesse de la
Chine de mieux respecter les
droits de l'homme. Le CIO doit
réagir

présent

que

cet

engagement est compromis. Les
droits de l'homme relèvent de la
responsabilité de chacun.

Par ailleurs, la réaction du ministre
des Affaires étrangères me déçoit
tout particulièrement. Plutôt que
d'entendre quelques observations
sans engagement, j'aurais voulu
savoir

quelles

démarches

compte

entreprendre,

concertation ou non avec l'Union
européenne.

01.46 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen!): Mijnheer de minister, op

vraag van onze fractie worden inderdaad binnenkort hoorzittingen
over de bredere problematiek georganiseerd. Ik denk dat het wel een
goed idee zou zijn om iemand van het IOC te horen, bij voorkeur de
voorzitter. Ik zou de heer Rogge niet als Belg uitnodigen, maar als
voorzitter van een organisatie die toch een belangrijke stem in het
debat heeft.

Voor alle duidelijkheid, een boycot is op dit moment niet aangewezen.
Ik denk ook dat onze atleten naar Peking moeten gaan, in de eerste
plaats om daar medailles te winnen. Mij vraag is echter of wij onze
kop in het zand blijven steken. Tot waar reikt onze tolerantie? Tot
waar gaan wij mee in de mensenrechtenschendingen die zich
momenteel voordoen in China? Waar blijft het signaal, de duidelijke
stellingname van het IOC en ook het BOIC, en vooral van onze
minister van Buitenlandse Zaken? Ik heb hier immers niet gehoord
welk diplomatiek signaal u zult uitzenden en welke stappen u zult
nemen om de mensenrechtenschendingen aan te klagen en om de
Chinese overheid op een bepaalde manier ter verantwoording te
roepen. Ik denk dat dat uw taak als minister van Buitenlandse Zaken
is, op het moment dat wij vaststellen dat zich vandaag repressie
voordoet in Tibet en mensenrechtenschendingen op een
systematische schaal.

01.46 Wouter De Vriendt (Ecolo-

Groen!): A la demande de notre
groupe, des auditions seront
bientôt organisées sur le problème
situé dans un contexte plus large.
Il serait dès lors utile de pouvoir
entendre un représentant du CIO,
et de préférence son président.

Je crois qu'un boycott n'est pas
indiqué à l'heure actuelle. Nos
athlètes doivent se rendre à Pekin
pour essayer de conquérir des
médailles.

Mais

devons-nous

cependant

continuer à ignorer la situation?
Jusqu'où va notre tolérance vis-à-
vis des atteintes aux droits de
l'homme en Chine? Qu'attendent
le CIO, le COIB et le ministre des
Affaires étrangères pour donner
un signal? Je n'ai en effet rien
entendu à propos du signal
diplomatique qui sera envoyé par
le ministre pour dénoncer cette
situation et pour appeler le
gouvernement

chinois

justifier.

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

01.47 Francis Van den Eynde (Vlaams Belang): Mijnheer de

minister, u zegt dat de Dalai Lama pas democraat is geworden toen
hij uit Tibet is vertrokken. Hij is tenminste democraat geworden. China
is dat helemaal niet, laat dat duidelijk zijn.

Wat mij voor de rest heeft verbaasd, is de liberale houding in deze,
mevrouw de voorzitter. Dat begint bij u. Excuseer, ladies first.
Wanneer het gaat over het intomen van betogers aan de Chinese
ambassade, moet u zich wenden tot de burgemeester van de
gemeente en niet tot de minister van Buitenlandse Zaken.

01.47 Francis Van den Eynde

(Vlaams Belang): Le ministre fait
observer que le Dalaï Lama n'a
revêtu son habit démocratique
qu'à son départ du Tibet. Je
voudrais ajouter à ce sujet que la
Chine n'a quant à elle absolument
rien d'une démocratie.

Je m'étonne du fait que l'on
interroge le ministre sur la manière
dont a été jugulée la manifestation
devant l'ambassade de Chine
alors que cette question relève de
toute évidence de la compétence
du bourgmestre de la commune
concernée.

De voorzitter: Mijnheer Van den Eynde, wij hebben als gastland wel
een verplichting tegenover al onze ambassades. Dat is het enige punt
wat ik wou maken. Niet meer en niet minder.

La présidente: En tant que pays
hôte, nous avons des obligations
vis-à-vis

l'ensemble

des

ambassades.

01.48 Francis Van den Eynde (Vlaams Belang): Ten tweede is er

de heer Wille die toch een heel merkwaardige houding aanneemt. Ik
heb heel goed naar uw uiteenzetting geluisterd, mijnheer Wille.
Precies in dit dramatische ogenblik had u meer kritiek op Tibet en de
Tibetaanse cultuur dan op de bezetting door communistisch China. U
bent daarin trouwens verdedigd door uw minister. Ik begrijp dit niet. Ik
weet natuurlijk dat de zakelijke belangen heel groot zijn in China maar
er gaan toch nog iets boven de zaken. Zelfs bij de liberale dissident,
de heer Dedecker, vond ik een houding terug tegen de Dalai Lama,
tegen de Tibetaanse cultuur.

Een laatste opmerking. Als een parlementslid olympisch kampioen is
geweest en als hij hier in beide hoedanigheden spreekt dan kan dit
best. Maar dan zeggen dat een sportman geen politieke verklaringen
moet afleggen, lijkt mij een klein beetje contradictoir.

01.48 Francis Van den Eynde

(Vlaams Belang): Par ailleurs, la
position de M. Wille dans cette
problématique me semble pour le
moins

singulière.

critique

davantage la culture tibétaine que
l'occupation communiste chinoise.
Le ministre a abondé dans son
sens. Je ne peux l'admettre.

01.49 Ulla Werbrouck (LDD): (...).

01.50 Jean Marie Dedecker (LDD): Ik zal eerst antwoorden op de

opmerkingen van de heer Van den Eynde die blijkbaar een selectief
gehoor heeft. Ik heb gezegd dat ik ook bedenkingen heb de minister
is mij daarin bijgetreden en dit maakt het tot een historische dag voor
mij en de minister bij het democratische gehalte van een feodale
staat met een boeddhistische monnik aan het hoofd. Ik heb daar
gewoon bedenkingen bij. Veronderstel dat wij in België kardinaal
Danneels hoofd van dit land zouden maken omdat hij door God is
uitgekozen. Dat is het enige dat ik daarover zeg.

Ik heb gezegd, mijnheer Van den Eynde, dat ieder land recht heeft op
zelfbeschikkingsrecht, zoals ook de Tibetanen recht hebben op
onafhankelijkheid en de manier waarop zij hun leider kiezen. Knoop
dat goed in uw oren. Ik heb dat klaar en duidelijk gezegd.

Ik wil ook nog klaar en duidelijk maken dat ik vind dat het IOC wel een
verklaring moet afleggen en een standpunt moet innemen. Zij zijn

01.50 Jean Marie Dedecker

(LDD):

répète

que

m'interroge également sur la
valeur démocratique d'un État
féodal dirigé par un moine.
Toutefois, je veux rappeler que
chaque Nation dispose du droit à
l'autodétermination.

Je tiens également à préciser que
le CIO doit prendre attitude dans
cette affaire. C'est lui qui a choisi
la Chine comme pays organisateur
de ces Jeux Olympiques. Il s'est
engagé à veiller au respect des
droits de l'homme et doit dès lors
assumer sa responsabilité.

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

verantwoordelijk voor de keuze in 2001 van die Olympische spelen. Ik
weet dat daar economische motieven hebben gespeeld, maar ook
sportieve. Zij geven dat bijvoorbeeld niet aan België, een land dat
moeite heeft om medailles te winnen. De sportieve waarde van een
land heeft ook een grote invloed. Ik zeg alleen dat ik van het IOC wel
een standpunt verwacht. Zij hebben die keuze gemaakt. Zij hebben,
zoals de heer Tuybens zegt, beloofd dat zij zouden toekijken op de
toepassing van de mensenrechten. Vandaag moeten zij daarover
verantwoording afleggen. Ik verwacht dat niet van u, mijnheer Guido
De Bondt, of het BOIC. U heeft ook geen invloed gehad op die keuze
voor China.

Voor de rest vraag ik dat men onze atleten daar laat presteren als een
atleet. Men zal wel luisteren naar een atleet die een gouden medaille
wint en die kans zit er dik in en die achteraf zijn mond opendoet
over de mensenrechten in China. Vandaag zal men absoluut niet naar
hem luisteren en zeker niet op wereldniveau. Wie de sport volgt, zal
misschien Pieter van den Hoogenband kennen. Welnu, Pieter van
den Hoogenband is vandaag bezig met politiek. Het zijn vandaag
Europese kampioenschappen in Nederland en hij is vanmorgen net
niet verdronken. Hij is aangekomen maar voor een medaille komt hij
niet meer in aanmerking.

Ik zal er nog heel kort iets bij zeggen. Als men de IOC-voorzitter
uitnodigt dan moet dit met het nodige respect. Hij is hier ongeveer vier
jaar geleden uitgenodigd geweest door mevrouw Lizin, toen zij nog
voorzitter was van de Senaat. Er waren toen meer journalisten
aanwezig dan senatoren. Er waren toen precies 4 senatoren
aanwezig om te luisteren naar de heer Rogge die toen al IOC-
voorzitter was en kwam praten over de mensenrechten in de sport. Hij
is daarvoor hier al geweest en het respect van dit Huis was nihil.

Als wij de heer Rogge uitnodigen, moeten wij dat met de nodige
egards doen. U kan hem misschien in de plenaire vergadering
ontvangen, in de hoop dat de leden naar de zitting komen en er
komen luisteren.

Pour le surplus, je demande qu'on
permette à nos athlètes d'assurer
leurs prestations d'athlètes avant
de se faire les interprètes de
l'indignation générale.

J'ajoute enfin que si le président
du CIO est invité, il doit l'être avec
tout le respect nécessaire. Ce n'a
pas toujours été le cas par le
passé.

01.51 Georges Dallemagne, sénateur (cdH): Madame la présidente,

je vous remercie. Je ne rejoins pas l'avis de certains de mes
collègues, qui estiment que le gouvernement belge ne fait rien. Je
tenais à remercier le ministre pour les actions déjà entreprises. Il est
extrêmement important de continuer d'inscrire cette question à
l'agenda, et je me réjouis qu'elle puisse être abordée au sein du
Conseil de sécurité.

Je remercie également le ministre des informations qu'il nous a
livrées au sujet des cyber-attaques, qui constituent un grand motif
d'inquiétude, notamment lorsque nous apprenons que votre
département fait lui-même l'objet d'agressions ciblées. C'est à notre
propre liberté d'expression que d'aucuns s'attaquent aujourd'hui. Je
me demande si notre arsenal législatif est suffisamment au point pour
parer à ces attaques.

L'enjeu du débat est un modèle des relations internationales, qui
serait susceptible de changer dans les années à venir. Personne ne
souhaite y compris la Chine que le monde de demain se présente
sous un jour plus brutal, fondé sur le rejet des valeurs de respect
mutuel. J'espère que la Chine comprendra qu'il ne s'agit aucunement

01.51

Georges

Dallemagne,

senator (cdH): Ik ben het niet eens
met sommige van mijn collega's
die vinden dat de regering niets
doet. Ik dank de minister voor de
stappen die reeds gedaan worden.
We mogen deze zaak niet uit het
oog verliezen en ik ben blij dat ze
zal behandeld worden in de
Veiligheidsraad.

De "cyberaanvallen" baren ons
grote zorgen, vooral wanneer we
te

horen

krijgen

dat

het

departement er zelf het slachtoffer
van is. Is onze wetgeving wel
toereikend om dergelijke aanvallen
te kunnen afslaan?

De ware inzet van het debat is het
model van de internationale

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

d'une manifestation d'hostilité envers elle, mais au contraire d'une
prise en compte de sa stature, de ses intérêts et de ceux de la
communauté internationale et des minorités.

Je reste un peu perplexe devant certaines réponses de M. De Bondt.
Je rejoins le ministre quand il dit que la Charte olympique recèle un
contenu politique. Ce n'est pas l'événement sportif le plus important,
mais l'événement le plus important! Que vous l'ayez précisé en guise
d'introduction démontre la nature politique des Jeux. D'ailleurs, si la
Chine a tellement tenu à les organiser, c'est parce qu'elle souhaitait
prouver qu'elle était devenue une grande puissance. Autrement dit,
elle l'a fait moins dans un but sportif que politique. Nous devons donc
la prendre au mot, et il ne faudrait pas que nous soyons grugés sur
cette question. Un engagement a été pris, et tout le monde doit le
respecter afin que les Jeux Olympiques se déroulent correctement. Il
serait dommage que tout cela se dégrade politiquement à l'approche
de cet événement. Chacun doit donc prendre la mesure de ce qui est
en train de se passer en Chine. Il nous incombe de saisir l'opportunité
qui s'offre à nous.

Enfin, je n'ai pas obtenu de réponse à ma question sur le passage de
la flamme olympique au Tibet, qui choque beaucoup de Tibétains.

relaties, dat de komende jaren wel
eens zou kunnen veranderen.
Geen enkel land, ook China niet,
wil dat er in de wereld van morgen
brutaler en zonder wederzijds
respect

met

elkaar

wordt

omgegaan. Ik hoop dat China zal
beseffen dat dit geen vijandige
daad is die tegen dat land gericht
is, maar dat men precies rekening
heeft willen houden met de
belangrijke positie en de belangen
van China, en met die van de
Internationale Gemeenschap en
van de minderheden.

Ik sta verstomd wanneer ik
sommige antwoorden van de heer
De Bondt hoor. Het Olympisch
Handvest heeft inderdaad een
politieke inhoud. Zoals de minister
in zijn inleiding heeft gezegd, zijn
de Spelen niet de belangrijkste
sportieve gebeurtenis, maar de
belangrijkste

gebeurtenis,

wat

duidelijk het politiek karakter van
de Spelen aantoont. China stond
er trouwens op om de Spelen te
organiseren omdat het land wou
tonen dat het een belangrijke
macht geworden was. Er spelen
voor China met andere woorden
eerder politieke dan sportieve
beweegredenen mee. Iedereen
heeft er zich toe verbonden om de
Spelen correct te laten verlopen.
Het zou jammer zijn dat de situatie
op politiek vlak zou verslechteren
nu de Spelen dichterbij komen.
We moeten de gelegenheid die
zich aandient, te baat nemen.

Tot slot heb ik geen antwoord
gekregen op mijn vraag over de
doortocht van de olympische vlam
door Tibet.

01.52 Guido De Bondt: Comme je l'ai dit, je suis à votre disposition

si vous souhaitez des réponses complémentaires au débat
d'aujourd'hui. Quant à la question particulière du parcours de la
flamme olympique, qui devrait traverser la Chine et passer par
d'autres villes où les Jeux furent organisés, la position du CIO est la
suivante: il suit de très près les événements au Tibet et si la situation
devait encore s'aggraver, il prendrait les mesures qui s'imposent. Il
veut de toute façon que la flamme soit portée dans un contexte de
paix.

01.52 Guido De Bondt: Het

olympisch vuur zal dwars door
China worden gedragen en ook
andere steden aandoen waar de
Olympische

Spelen

werden

georganiseerd. Het IOC, dat wenst
dat de vlam in een context van
vrede wordt rondgedragen, zal de
nodige maatregelen nemen indien
de toestand nog zou verergeren.

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

01.53 Georges Dallemagne, sénateur (cdH): N'attendons pas qu'il y

ait des morts supplémentaires.

01.53

Georges

Dallemagne,

senator (cdH): Laat ons toch niet
wachten tot er nog meer doden
vallen.

01.54 Guido De Bondt: La question que vous avez posée

préoccupe tout particulièrement le CIO.

01.55 Minister Karel De Gucht: Mevrouw de voorzitter, een aantal

collega's heeft gevraagd wat ik zelf doe.

Ten eerste, wij hebben de Chinese ambassadeur gevraagd en zij is
gekomen.

Ten tweede, ik heb mij publiek al in alle duidelijkheid over deze
situatie uitgesproken. Wees gerust dat dit door de Chinezen wordt
bekeken en getelegrafeerd naar Peking.

Ik denk dat ik ook vandaag heel duidelijk heb gezegd wat ik als de
context zie. U mag er zeker van zijn dat de Chinese ambassade ook
van deze vergadering een uitvoerig verslag zal sturen naar Peking. Ik
ben mij daarvan ten volle bewust.

Men moet op verschillende gebieden druk uitoefenen. Wij kunnen dat
vanuit België het beste via de Europese Unie. De Europese Unie kan
daarin een belangrijke rol spelen. Dit is typisch een dossier waar wij
de sterkte van het Europees buitenlands beleid moeten gebruiken.

Ik ben voor de Veiligheidsraad, maar heb u ook gezegd wat het
gevolg daarvan zou zijn, aangezien China een van de leden is met
vetorecht.

Ik heb ook aangegeven waarom ik vind dat het Internationaal
Olympisch Comité actie zou moeten ondernemen. Ik ben mij ervan
ten volle bewust dat alles wat ik daarover heb gezegd met de nodige
aandacht wordt gevolgd op duizenden kilometer van hier. Dat is ook
de reden waarom ik het heb gezegd zoals ik het heb gezegd.

01.55

Karel

Gucht,

ministre: Tout

d'abord,

j'ai

convoqué

l'ambassadrice

Chine et elle est venue. Par
ailleurs, je me suis exprimé
publiquement et très clairement
sur les récents événements et ces
propos

seront

certainement

relayés à Pékin. Un rapport
circonstancié de la présente
réunion y sera d'ailleurs aussi
envoyé.

Pour le reste, je considère que
l'Union européenne doit continuer
de faire pression. Je ne crois pas
à une intervention du Conseil de
sécurité, car la Chine y a un droit
de veto.

J'ai indiqué pourquoi, à mes yeux,
le CIO devrait agir.

01.56 Paul Wille, senator (Open Vld): Mevrouw de voorzitter, ik wil

niet specifiek een antwoord geven aan de heer Van den Eynde, maar
aan al degenen die niet bereid zijn om de nuances in mijn
uiteenzetting te horen.

Ik raad u aan om de nuances hier als een uitgangspunt te nemen. Ik
raad u ook aan om lid te worden van de EPU met de Volksrepubliek,
niet omdat u dat dan zou kunnen torpederen, maar omdat u de heer
Zang, vicepremier, zelf kritische vragen had kunnen stellen.

Vicepremier Zang is hier twee maanden geleden geweest en werd
drie uur lang aan een spervuur van kritische vragen onderworpen over
de Oeigoeren, het wapenembargo, Tibet en alle andere mogelijke
zaken.

Recent bezochten wij in China niet alleen het Volkscongres in Peking
maar ook andere steden. U had daar andermaal leiders op een ander
niveau alle vragen kunnen stellen die u had willen stellen. Dat zou
volgens mij uw kennis hebben doen toenemen over het land,
misschien niet uw mening over het land, meningen zijn immers vrij.

01.56 Paul Wille, sénateur (Open

Vld): Il convient d'aborder ce sujet
de manière nuancée. Par le biais
de l'UPE, il est certes possible
d'interpeller

République

populaire de Chine de manière
critique, comme nous l'avons fait
récemment à l'occasion de la
visite du vice-premier ministre
Zang et comme cela se produit
également lors de visites de
délégations parlementaires en
Chine.

Je me réjouis que la plupart des
orateurs

ici

présents

l'exception de certains qui feignent
l'indignation soient parvenus à
évoquer les différents éléments de
ce

dossier

d'une

manière

19/03/2008

CRIV 52

COM 149

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2007

2008

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Ik kan u verzekeren dat het in geen geval goed is hier liberalen en
anderen tegen mekaar op te zetten. Het gaat hier over hetgeen aan
de dagorde stond. Ik ben bijzonder blij dat de meeste collega's, op
een paar geveinsde verontwaardigingen na, erin geslaagd zijn dit
genuanceerd te zien. We benaderden het standpunt van de minister
vrij dicht en ik ben bijzonder blij dat dit is doorgegaan.

nuancée.

Notre position est très proche de
celle du ministre.

01.57 Anne-Marie Lizin, sénatrice (PS): Madame la présidente, je

voulais intervenir simplement pour remercier M. le ministre. Si
l'intervention de M. Wille me fait douter, j'estime cependant que cette
position est des plus correctes et qu'il faut la maintenir fermement.

Par contre, monsieur De Bondt, je ne pense pas que votre
interprétation de la charte soit de facto suffisante. Je remercie
M. Dedecker d'avoir rappelé que M. Rogge, avant les JO d'Athènes, a
été auditionné par le Sénat. À l'époque, il était question des
délégations afghanes et des délégations hommes/femmes.

Seront également représentées aux JO de Pékin, certaines
délégations pour lesquelles les femmes n'auront pas eu accès à la
sélection. Il convient de rappeler que tout cela figure dans la Charte
olympique.

Une des actions - le point est certes plus délicat, mais cela a été
accepté pour l'Afghanistan - consiste précisément à discuter avec le
Comité olympique national chinois afin d'examiner dans quelle
mesure la sélection des sportifs tibétains est complète, en ce compris
les Tibétains en exil. À cet égard, vous poseriez un acte proche de
celui posé pour l'Afghanistan, pour lequel nous avons obtenu le
soutien de la France. Je suis sûre que nous aurions le soutien de la
Belgique et peut-être même de l'Union européenne. Il y a matière à
aller plus loin. C'est ma suggestion.

01.57 Anne-Marie Lizin, senator

(PS): Ik dank de minister. Hij
vertolkt een erg correct standpunt
dat we moeten blijven verdedigen.

Ik denk niet dat de interpretatie die
de heer De Bondt aan het
handvest geeft, voldoet. De heer
De Decker heeft erop gewezen dat
de heer Rogge vóór de Spelen van
Athene door de Senaat gehoord
werd, in verband met een
delegatie Afghaanse vrouwen. Aan
de Spelen in Peking zullen ook
delegaties deelnemen die vrouwen
bij

selecties

hebben

uitgesloten. Eén van de acties die
we kunnen ondernemen, is ons er
bij het Chinees Olympisch Comité
van vergewissen in welke mate de
selectie correct en volledig is
verlopen en of de Tibetanen in
ballingschap ook in aanmerking
werden genomen. Ik ben er zeker
van dat we op de steun van België
en de EU zullen kunnen rekenen.

01.58 Pol Van den Driessche, senator (CD&V - N-VA): Mevrouw de

voorzitter, ter attentie van collega Wille, het is niet mijn gewoonte om
zaken te veinzen, noch in mijn verontwaardiging, noch in mijn
emoties. U zult mij daarin nog wel leren kennen. Dat is een eerste
punt.

Ten tweede zeg ik u dat ik wel degelijk geschokt ben over wat er nu
de Tibetanen wordt aangedaan. U kunt dat geveinsd noemen of niet;
ik meen dat.

01.58 Pol Van den Driessche,

sénateur (CD&V - N-VA): A
l'attention de M. Wille, je voudrais
insister sur le fait que mon
indignation n'est pas feinte et que
je suis véritablement choqué par
les événements qui se déroulent
aujourd'hui au Tibet.

De voorzitter: Collega's, ik wil iedereen van harte danken die heeft deelgenomen aan dit debat, in de
eerste plaats de minister, en ook de heer De Bondt, voor zijn komst naar deze commissie.

Dit debat wordt vervolgd.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 14.28 uur.
La réunion publique de commission est levée à 14.28 heures.