IC403_FIN.doc

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2004

2005

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

cdH

centre démocrate Humaniste

CD&V

Christen-Democratisch en Vlaams

ECOLO

Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales

Front National

Mouvement réformateur

N-VA

Nieuw-Vlaamse Alliantie

Parti socialiste

sp.a-spirit

Socialistische Partij Anders Sociaal progressief internationaal, regionalistisch integraal democratisch toekomstgericht

Vlaams Belang

VLD

Vlaamse Liberalen en Democraten

Abréviations dans la numérotation des publications :

Afkortingen bij de nummering van de publicaties :

DOC 51 0000/000 Document parlementaire de la 51e législature, suivi du n° de

base et du n° consécutif

DOC 51 0000/000

Parlementair document van de 51e zittingsperiode +
basisnummer en volgnummer

QRVA

Questions et Réponses écrites

QRVA

Schriftelijke Vragen en Antwoorden

CRIV

version provisoire du Compte Rendu Intégral (couverture verte) CRIV

voorlopige versie van het Integraal Verslag (groene kaft)

CRABV

Compte Rendu Analytique (couverture bleue)

CRABV

Beknopt Verslag (blauwe kaft)

CRIV

Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu
intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit
des interventions (avec les annexes)
(PLEN: couverture blanche; COM: couverture saumon)

CRIV

Integraal Verslag,met links het definitieve integraal verslag en
rechts het vertaald beknopt verslag van de toespraken (met de
bijlagen)
(PLEN: witte kaft; COM: zalmkleurige kaft)

PLEN

séance plénière

PLEN

plenum

COM

réunion de commission

COM

commissievergadering

Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes :
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be
e-mail :

publications@laChambre.be

Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail :

publicaties@deKamer.be

CRIV 51

COM 403

23/11/2004

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2004

2005

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

COMMISSION DE L'ECONOMIE,

DE LA POLITIQUE SCIENTIFIQUE,

DE L'EDUCATION, DES

INSTITUTIONS SCIENTIFIQUES

ET CULTURELLES NATIONALES,

DES CLASSES MOYENNES ET DE

L'AGRICULTURE

COMMISSIE VOOR HET

BEDRIJFSLEVEN, HET

WETENSCHAPSBELEID, HET

ONDERWIJS, DE NATIONALE

WETENSCHAPPELIJKE EN

CULTURELE INSTELLINGEN, DE

MIDDENSTAND EN DE

LANDBOUW

MARDI

NOVEMBRE

2004

Après-midi

______

van

DINSDAG

NOVEMBER

2004

Namiddag

______

De vergadering wordt geopend om 14.16 uur door de heer Paul Tant, voorzitter.
La séance est ouverte à 14.16 heures par M. Paul Tant, président.

01 Vraag van de heer Bart Tommelein aan de minister van Werk over "de computerverkoop" (nr. 4453)
01 Question de M. Bart Tommelein à la ministre de l'Emploi sur "la vente d'ordinateurs" (n° 4453)

01.01 Bart Tommelein (VLD): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de

minister, collega's, wanneer iemand een computer koopt, koopt hij in
feite twee zaken. Hij koopt de hardware en de software. Enkele jaren
geleden was de hardware ongetwijfeld het duurste bestanddeel.
Vandaag stellen we vast dat door de technologische ontwikkeling
hardware alsmaar goedkoper wordt. Het relatief aandeel van software
in de prijs van de computer is veel kleiner geworden.

Ten gevolge van artikel 54 en volgens de wet van 14 juli 1991
betreffende de handelspraktijken en de voorlichting en bescherming
van de consument kan een handelaar maar onder een aantal
voorwaarden producten gezamenlijk aanbieden.

Mevrouw de minister, onder welke voorwaarden is er bij gezamenlijke
verkoop van hardware en software geen sprake van verboden
koppelverkoop?

Een tweede probleem, dat daarmee nauw samenhangt, is het
probleem van de transparantie in de prijszetting.

Een gespecialiseerde computerhandelaar verkoopt zowel software als
hardware. De consument kan dus heel gemakkelijk nagaan hoe groot
het aandeel van software is in de totale prijs. Wanneer echter
warenhuizen in beperkte aanbiedingen computers verkopen, bestaat
deze transparantie helemaal niet. Gezien zij geen software
afzonderlijk verkopen, kan nooit worden nagegaan wat het aandeel
van de software in de prijs is.

01.01 Bart Tommelein (VLD): La

personne qui achète un ordinateur,
acquiert en réalité deux produits:
le matériel et les logiciels. Or,
l'article 54 de la loi sur les
pratiques du commerce dispose
que des produits ne peuvent être
proposés conjointement à la vente
que sous certaines conditions.
Sous quelles conditions n'est-il
pas question de vente couplée
interdite dans le cas de la vente
conjointe du matériel et de
logiciels?

Lorsqu'il s'adresse à un détaillant
spécialisé, le consommateur peut
découvrir aisément quelles sont
les parts respectives du matériel et
des logiciels dans le prix. Par
contre, lorsque des grandes
surfaces vendent des ordinateurs
en quantités limitées, il est
impossible de déterminer la part
des logiciels dans le prix. Il devient
donc également impossible de
savoir si un producteur de logiciels

23/11/2004

CRIV 51

COM 403

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2004

2005

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Een zekere transparantie is van belang om te weten of warenhuizen
voordeeltarieven krijgen van softwareproducenten. Indien er maar één
speler op de markt is, zou dat kunnen wijzen op misbruik van de
monopoliepositie vanwege het softwarebedrijf.

Moet de verkoper van een computer het aandeel van de software in
de totale prijs niet kenbaar maken?

qui détient un monopole de fait,
propose aux grandes surfaces des
tarifs avantageux ce qui pourrait
constituer un abus de la position
monopolistique. Le vendeur doit-il
communiquer la part des logiciels
dans le prix total de l'ordinateur?

01.02 Minister Freya Van den Bossche: Mijnheer Tommelein, de

wet op de Handelspraktijken bepaalt in artikel 54 het principieel
verbod op gezamenlijk aanbod, maar in artikel 55 staat dan weer dat
het geoorloofd is gezamenlijk voor een totale prijs voorwerpen of
diensten aan te bieden die een geheel vormen. De verkoop van een
computer, waaronder de hardware en de software, valt onder de
toepassing van dat artikel. Dat betekent heel concreet dat elke
verkoper die aan een consument dat product verkoopt, de prijs
ondubbelzinnig en schriftelijk moet meedelen. Dat betekent ook dat
die prijs altijd de totale prijs moet zijn en dat hij er helemaal niet toe
gehouden is nog eens apart duidelijk te maken wat het aandeel van
de software daarin is. Het behoort tot de vrijheid van elke verkoper,
natuurlijk, zijn prijzen te bepalen. Het enige wat hij niet kan doen, is
met verlies verkopen.

01.02 Freya Van den Bossche,

ministre: La loi sur les pratiques du
commerce interdit effectivement la
vente conjointe, mais la vente
conjointe de matériel et de
logiciels relève des exceptions à
cette règle. Le commerçant ne
peut être contraint à communiquer
la part des logiciels dans le prix
total. La seule chose qui lui est
interdite, c'est de vendre à perte.

01.03 Bart Tommelein (VLD): Mevrouw de minister, u begrijpt wel de

vraag en ik bedank u voor uw antwoord, maar op die manier kan men
nooit nagaan of een bepaald bedrijf dat een monopoliepositie heeft,
effectief aan grootwarenhuizen speciale prijzen aanbiedt, zodat het
goedkoper is voor bepaalde warenhuizen alles in één pakket te
verkopen. U begrijpt dat in die situatie een kleine zelfstandige
computerhandelaar nooit kan optornen tegen zulke aanbiedingen die
eventueel gedaan worden in grootwarenhuizen. Dat is toch misbruik
van een monopoliepositie?

01.03 Bart Tommelein (VLD): Le

problème réside dans l'impossi-
bilité de vérifier si certains
producteurs de logiciels abusent
de leur position monopolistique. Si
ces producteurs accordent des
réductions spéciales aux grandes
surfaces, la boutique locale
d'informatique n'a aucune chance
de faire face.

01.04 Minister Freya Van den Bossche: Ik begrijp uw vraag zeer

goed. Maar de wet op de Mededinging behoort tot de bevoegdheden
van mijn collega, de minister van Economie, en valt helemaal niet
onder mijn bevoegdheden. Ik ben bevoegd voor de prijs die aan de
consument wordt aangerekend en op welke manier dat gebeurt.

01.04 Freya Van den Bossche,

ministre: La politique de la
concurrence ressortit aux
compétences du ministre de
l'Economie.

01.05 Bart Tommelein (VLD): Dan zal ik mijn vraag richten tot uw

collega.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

02 Vraag van mevrouw Martine Taelman aan de minister van Werk over "de blokkering van

bankrekeningen" (nr. 4353)

02 Question de Mme Martine Taelman à la ministre de l'Emploi sur "le blocage de comptes bancaires"

(n° 4353)

02.01 Martine Taelman (VLD): Mevrouw de minister, door de

antiwitwaswet van 1993 en de wet die de verjaringstermijn van
documenten terugbrengt tot tien jaar van 10 juli 1998 worden banken
verplicht de volledige identificatie van hun cliënten te vragen. Via een
zogenaamd level playing field heeft de Belgische Federatie van het
Financiewezen hieromtrent regels opgelegd aan haar leden. Het

02.01 Martine Taelman (VLD):

Les banques sont obligées de
demander les coordonnées
complètes de leurs clients en vertu
de la loi antiblanchiment de 1993
et de la loi de 1998 sur le délai de

CRIV 51

COM 403

23/11/2004

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2004

2005

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

opvragen van de identiteitskaarten door de banken is evenwel geen
nieuwigheid. Een jaar geleden al werden na inspecties door de
Commissie voor het Bank- Financie- en Assurantiewezen op de
toepassing van de antiwitwaswetgeving massaal identiteitskaarten
opgevraagd door de banken. Sinds 1998, zoals al gezegd, verplicht
deze wet de banken om een goed leesbare kopie van de
identiteitskaarten van alle klanten te hebben. Naar verluidt werden
hierdoor vorig jaar nog twee miljoen identiteitskaarten opgevraagd.
Sommige banken gaan zelfs zo ver dat ze het huwelijkscontract van
hun cliënten opvragen aan de rekeninghouders.

Hoewel de vraag kan worden gesteld naar de effectiviteit van deze
maatregel wat de bestrijding van het witwassen betreft, gaat het hier
niet daarover. Het probleem is ook niet de regelgeving op zich, maar
het feit dat blijkbaar in de manier waarop de banken omgaan met
deze regelgeving ten aanzien van hun consumenten er nogal wat
discrepanties zijn. Banken gebruiken voor deze opvragingen diverse
procedures die in principe moeten worden goedgekeurd door de
Bankcommissie. Bij minstens één bank - er zijn gevallen waar ik
kennis van gekregen heb - werden recent bankrekeningen
geblokkeerd van cliënten die deze verplichting niet - en dat is dan
meestal uit vergetelheid - zijn nagekomen. Deze blokkering gebeurde
slechts na één aanmaning, enkele maanden voor de rekening
geblokkeerd werd en per gewone brief. De reden van de blokkering
was voor de cliënten op het ogenblik van de blokkering helemaal niet
duidelijk. Betalingsopdrachten via internet werden gewoon niet
uitgevoerd met de vermelding "saldo ontoereikend" en ook bij
betalingen via het Mister Cash-systeem werd "saldo ontoereikend"
vermeld. Uiteraard kan dit de nodige problemen opleveren bij
betalingen die voor een bepaalde datum dienen te gebeuren, ik denk
aan beslagen die er liggen via deurwaardersrekeningen,
onderhoudsgelden en huurgelden die moeten gestort worden. Op die
manier, als het voor de cliënt niet duidelijk is wat de reden is, kan het
natuurlijk wel even duren vooraleer de consument de juiste toedracht
van het probleem doorheeft.

Mevrouw de minister, bent u al op de hoogte van het probleem? Is de
werkwijze van de bank conform de geldende regelgeving? Zo ja, bent
u bereid over dit probleem, dat een kwestie is van bescherming en
informatie van de consument over de werkwijze van de banken, een
gedragscode uit te werken zodat de consument voldoende duidelijk
wordt geïnformeerd en op afdoende wijze op de hoogte wordt gesteld
van de nakende blokkering van zijn rekening?

prescription des documents.
Depuis 1998, la loi leur impose
aussi de disposer d'une copie
lisible de la carte d'identité de
leurs clients. Les institutions
bancaires utilisent diverses
procédures pour demander ces
données d'identification. Récem-
ment, une banque au moins a
procédé au blocage d'une série de
comptes de clients ayant omis de
communiquer leurs coordonnées,
ceci après un seul avertissement
par simple courrier. La raison
sous-tendant ce blocage n'était
pas évidente pour la plupart des
clients.

La ministre a-t-elle connaissance
du problème? Le procédé utilisé
par la banque est-il conforme à la
réglementation en vigueur? La
ministre est-elle disposée à
élaborer avec les banques un
code de conduite, de sorte que les
clients soient informés en toute
transparence?

02.02 Minister Freya Van den Bossche: Mevrouw Taelman, ik denk

dat ik ook u zal moeten teleurstellen omdat de wettelijke grondslag op
basis waarvan banken verplicht zijn om de identificatie van hun
klanten op te vragen behoort tot de bevoegdheid van de minister van
Financiën. De Commissie voor het Bank-, Financie- en
Assurantiewezen, die ook onder toezicht van de minister van
Financiën staat, heeft een reglement uitgevaardigd en
rondzendbrieven terzake aan kredietinstellingen gezonden. Zij heeft
achteraf ook nog een reglement uitgevaardigd over hoe onder meer
de verplichting tot identificatie ten uitvoer dient te worden gebracht.
Die procedure werd goedgekeurd door de overheid via het KB van 8
oktober 2004 dat gisteren in het Belgisch Staatsblad werd
gepubliceerd. Dat KB valt onder de bevoegdheid van de minister van
Financiën.

02.02 Freya Van den Bossche,

ministre: Cette matière ressortit à
la compétence du ministre des
Finances. La Commission
bancaire, financière et des
assurances (CBFA) a rédigé,
concernant la procédure
d'identification, un règlement et
une série de circulaires que
l'arrêté royal du 8 octobre 2004,
publié hier, a sanctionnés. Les
banques sont tenues d'informer
clairement et de manière efficace
leurs clients sur le fondement légal

23/11/2004

CRIV 51

COM 403

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2004

2005

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Wat wel altijd moet gebeuren is dat de banken hun klanten altijd
voldoende moeten informeren over de wettelijke grondslag van de
maatregelen, de draagwijdte ervan en de mogelijke gevolgen of
sancties voor consumenten. Dat geldt voor elke consument. Banken
die niet aan die voorwaarden voldoen kunnen daarvoor ook
aansprakelijk worden gesteld. Daarin zelf optreden of een andere
procedure opleggen kan ik niet. Dat kan de minister van Financiën
wel. De plicht om mensen correct te informeren bestaat vandaag wel
bij de banken. Als zij daartegen hebben gezondigd, zijn zij daarvoor
ook aansprakelijk.

de l'obligation d'identification et les
éventuelles sanctions. A défaut de
le faire, ce sont elles qui sont
responsables.

De voorzitter: Mevrouw de minister, na dit antwoord gehoord te hebben, moeten de parlementsleden
straks misschien de gelegenheid krijgen een prejudiciële vraag te stellen over de bevoegdheidsverdeling.
Blijkbaar wordt het al voor parlementsleden moeilijk om precies te weten wie welke bevoegdheid heeft. Hoe
moeilijk moet het dan niet voor de gewone burger zijn!

02.03 Martine Taelman (VLD): Mijnheer de voorzitter, ik dank de

minister voor het antwoord. Ik zal het koninklijk besluit dat gisteren
gepubliceerd werd bestuderen en, zo nodig, overwegen uw collega
terzake te ondervragen.

Initieel had ik echter het gevoel dat niet de regelgeving en de
rondzendbrieven het probleem zijn. Vraag is echter wat men bedoelt
met "voldoende concrete informatie voor de consument". Kan
tweemaal een gewone brief versturen waarin deze regelgeving en de
grondslag van blokkering wordt vermeld, beschouwd worden als
voldoende informatie voor de consument? Omdat ik weet dat anti-
witwaswetgevingen tot de bevoegdheid van de minister van Financiën
behoort, heb ik deze concrete vraag aan de minister van
Consumentenvragen gesteld omdat het niet de eerste keer is dat u
met de banken rond de tafel gaat zitten om concrete problemen van
consumenten te bespreken.

02.03 Martine Taelman (VLD):

Ce n'est pas tant la réglementation
qui pose problème, mais bien la
question de savoir en quoi
consiste une information
suffisante. Suffit-il d'envoyer deux
courriers au client? La ministre
s'est déjà concertée avec les
représentants du secteur bancaire
en matière de protection du
consommateur.

02.04 Minister Freya Van den Bossche: Ten eerste, al die concrete

problemen belangen de consumenten aan en hebben ook meestal
betrekking op de wet op de handelspraktijken, waarvoor ik exclusief
bevoegd ben.

Ten tweede, het hangt er maar van af wat er in die brief staat,
natuurlijk. Is een brief voldoende? Dat hangt ervan af of er in die brief
heel duidelijk staat wat de betrokkenen moeten weten: ze zijn
verplicht zich te identificeren, waarom en wat de gevolgen zijn als ze
dat niet doen. Als die drie punten duidelijk in de brief vermeld worden,
is die inderdaad voldoende. Staan die er niet in, dan lijkt die brief mij
onvoldoende. Als u wilt dat het wordt onderzocht, kan de administratie
dat voor u doen. Ik kan u echter niet in abstracto zeggen of een brief
voldoende is om over te gaan tot het blokkeren van rekeningen.
Daarvoor moet ik de brief zelf zien.

02.04 Freya Van den Bossche,

ministre: Tout dépend du contenu
exact des courriers envoyés par
les banques aux clients. Il suffit
que la base légale et les sanctions
éventuelles y soient clairement
précisées.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

De bespreking van de vragen en interpellaties eindigt om 14.28 uur.
La discussion des questions et interpellations se termine à 14.28 heures.