CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
CRIV 51 COM 279
CRIV 51 COM 279
C
HAMBRE DES REPRÉSENTANTS
DE
B
ELGIQUE
B
ELGISCHE
K
AMER VAN
V
OLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
OMPTE
R
ENDU
I
NTÉGRAL
AVEC
COMPTE RENDU ANALYTIQUE TRADUIT
DES INTERVENTIONS
I
NTEGRAAL
V
ERSLAG
MET
VERTAALD BEKNOPT VERSLAG
VAN DE TOESPRAKEN
C
OMMISSION DE LA
J
USTICE
C
OMMISSIE VOOR DE
J
USTITIE
mardi
dinsdag
01-06-2004
01-06-2004
Matin
Voormiddag
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
cdH
centre démocrate Humaniste
CD&V
Christen-Democratisch en Vlaams
ECOLO
Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales
FN
Front National
MR
Mouvement réformateur
N-VA
Nieuw-Vlaamse Alliantie
PS
Parti socialiste
sp.a-spirit
Socialistische Partij Anders Sociaal progressief internationaal, regionalistisch integraal democratisch toekomstgericht
VLAAMS BLOK
Vlaams Blok
VLD
Vlaamse Liberalen en Democraten
Abréviations dans la numérotation des publications :
Afkortingen bij de nummering van de publicaties :
DOC 51 0000/000 Document parlementaire de la 51e législature, suivi du n° de
base et du n° consécutif
DOC 51 0000/000
Parlementair document van de 51e zittingsperiode +
basisnummer en volgnummer
QRVA
Questions et Réponses écrites
QRVA
Schriftelijke Vragen en Antwoorden
CRIV
version provisoire du Compte Rendu Intégral (couverture verte) CRIV
voorlopige versie van het Integraal Verslag (groene kaft)
CRABV
Compte Rendu Analytique (couverture bleue)
CRABV
Beknopt Verslag (blauwe kaft)
CRIV
Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu
intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit
des interventions (avec les annexes)
(PLEN: couverture blanche; COM: couverture saumon)
CRIV
Integraal Verslag,met links het definitieve integraal verslag en
rechts het vertaald beknopt verslag van de toespraken (met de
bijlagen)
(PLEN: witte kaft; COM: zalmkleurige kaft)
PLEN
séance plénière
PLEN
plenum
COM
réunion de commission
COM
commissievergadering
Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes :
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be
e-mail :
publications@laChambre.be
Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail :
publicaties@deKamer.be
CRIV 51
COM 279
01/06/2004
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
i
SOMMAIRE
INHOUD
Question de M. Jo Vandeurzen à la vice-première
ministre et ministre de la Justice sur "la nouvelle
prison de Hasselt" (n° 2940)
1
Vraag van de heer Jo Vandeurzen aan de vice-
eerste minister en minister van Justitie over "de
nieuwe gevangenis van Hasselt" (nr. 2940)
1
Orateurs:
Jo Vandeurzen, Laurette
Onkelinx, vice-première ministre et ministre
de la Justice
Sprekers:
Jo Vandeurzen, Laurette
Onkelinx, vice-eerste minister en minister van
Justitie
Question de M. Servais Verherstraeten à la vice-
première ministre et ministre de la Justice sur "les
tables rondes avec le personnel pénitentiaire"
(n° 2836)
2
Vraag van de heer Servais Verherstraeten aan de
vice-eerste minister en minister van Justitie over
"de rondetafelgesprekken met het personeel van
de gevangenissen" (nr. 2836)
2
Orateurs: Servais Verherstraeten, Laurette
Onkelinx, vice-première ministre et ministre
de la Justice
Sprekers: Servais Verherstraeten, Laurette
Onkelinx, vice-eerste minister en minister van
Justitie
Question de M. Luc Goutry à la vice-première
ministre et ministre de la Justice sur "l'absence de
l'arrêté royal relatif à l'administration provisoire"
(n° 3030)
4
Vraag van de heer Luc Goutry aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie over "het
uitblijven van het koninklijk besluit inzake het
voorlopig bewind" (nr. 3030)
4
Orateurs: Luc Goutry, Laurette Onkelinx,
vice-première ministre et ministre de la Justice
Sprekers: Luc Goutry, Laurette Onkelinx,
vice-eerste minister en minister van Justitie
Question de M. Servais Verherstraeten à la vice-
première ministre et ministre de la Justice sur "le
transfèrement de détenus" (n° 3051)
6
Vraag van de heer Servais Verherstraeten aan de
vice-eerste minister en minister van Justitie over
"het transport van gedetineerden" (nr. 3051)
6
Orateurs: Servais Verherstraeten, Laurette
Onkelinx, vice-première ministre et ministre
de la Justice
Sprekers: Servais Verherstraeten, Laurette
Onkelinx, vice-eerste minister en minister van
Justitie
Questions jointes de
9
Samengevoegde vragen van
9
- M. Tony Van Parys à la vice-première ministre et
ministre de la Justice sur "la non-exécution de
peines d'emprisonnement" (n° 3052)
9
- de heer Tony Van Parys aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie over "de niet-
uitvoering van gevangenisstraffen" (nr. 3052)
9
- M. Bart Laeremans à la vice-première ministre et
ministre de la Justice sur "son intention de ne pas
faire exécuter provisoirement des peines
d'emprisonnement de moins de trois ans"
(n° 3054)
9
- de heer Bart Laeremans aan de vice-eerste
minister en minister van Justitie over "haar
voornemen om straffen onder de drie jaar
voorlopig niet uit te voeren" (nr. 3054)
9
Orateurs: Tony Van Parys, Bart Laeremans,
Laurette Onkelinx, vice-première ministre et
ministre de la Justice
Sprekers: Tony Van Parys, Bart Laeremans,
Laurette Onkelinx, vice-eerste minister en
minister van Justitie
CRIV 51
COM 279
01/06/2004
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
1
COMMISSION DE LA JUSTICE
COMMISSIE VOOR DE JUSTITIE
du
MARDI
1
JUIN
2004
Matin
______
van
DINSDAG
1
JUNI
2004
Voormiddag
______
De vergadering wordt geopend om 10.21 uur door de heer Tony Van Parys, voorzitter.
La séance est ouverte à 10.21 heures par M. Tony Van Parys, président.
De voorzitter: Collega's, mevrouw de minister, een reeks vragen wordt uitgesteld of ingetrokken. Vraag
nr. 3026 van de heer Marinower wordt uitgesteld. Vraag nr. 3032 van de heer Massin wordt ingetrokken.
Vragen nr. 3043 van mevrouw Marghem en nr. 3049 van de heer Crucke worden uitgesteld.
01 Vraag van de heer Jo Vandeurzen aan de vice-eerste minister en minister van Justitie over "de
nieuwe gevangenis van Hasselt" (nr. 2940)
01 Question de M. Jo Vandeurzen à la vice-première ministre et ministre de la Justice sur "la nouvelle
01.01 Jo Vandeurzen (CD&V): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de
minister, deze vraag handelt over de concrete modaliteiten waaronder
de nieuwe gevangenis van Hasselt zal opengaan. In deze commissie
hebben we reeds verscheidene malen mogen vernemen dat de
minister van plan is de oude gevangenissen van Hasselt en Tongeren
te sluiten op het ogenblik dat de nieuwe gevangenis zal opengaan en
dat bij de ingebruikname van de nieuwe gevangenis er heel wat
personeel zal bijkomen.
Vermits er een overgangsfase zal zijn bij het sluiten van de oude
gevangenis en de opening van de nieuwe gevangenis ligt het voor de
hand dat er nieuw personeel moet komen dat moet opgeleid zijn op
het ogenblik dat in Hasselt de nieuwe gevangenis in gebruik zal
worden genomen. Het personeel dat thans in de oude gevangenissen
werkt, kan niet zonder de nodige voorbereiding en opleiding aan de
slag in de nieuwe gevangenis. Men zal nieuwe mensen moeten
aanwerven.
Mevrouw de minister, hoeveel budgettaire middelen werden na de
begrotingscontrole vrijgemaakt voor de aanwerving van deze nieuwe
penitentiaire beambten? Wanneer worden de examens terzake
georganiseerd? Ik meen begrepen te hebben dat de opening van de
nieuwe gevangenis kortelings gepland is. Behoudens ik mij vergis
werd nog geen examen georganiseerd. Hoeveel tijd is er nodig om de
nieuwe penitentiaire beambten en het personeel in het algemeen op
te leiden? Hoeveel personeel zal in de overgangsfase extra worden
ingezet om onder meer de overbrenging naar de rechtbanken in
Tongeren en Hasselt te verzekeren? Bovendien zal men op bepaalde
momenten meerdere sites die gedeeltelijk nog in gebruik zijn moeten
kunnen bemannen.
De vraag die alle Limburgers uiteraard bezighoudt, is: wanneer zal
01.01 Jo Vandeurzen (CD&V): Il
est nécessaire d'engager du
personnel pour le nouvel
établissement pénitentiaire
d'Hasselt. De quels moyens
dispose-t-on à cet effet? Quand
les concours de recrutement
seront-ils organisés? Combien de
temps la formation requiert-elle?
Combien de membres du
personnel supplémentaires seront-
ils affectés au transfert des
détenus vers le tribunal pendant la
phase transitoire entre l'ouverture
progressive de la nouvelle prison
et la fermeture de l'ancienne?
Quand le nouvel établissement
ouvrira-t-il définitivement ses
portes?
01/06/2004
CRIV 51
COM 279
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
2
deze nieuwe gevangenis definitief in gebruik worden genomen?
Mijnheer de voorzitter, ik weet dat deze vraag ook u bezighoudt.
01.02 Minister Laurette Onkelinx: Mijnheer de voorzitter, voor de
opening van de nieuwe gevangenis te Hasselt werd in de nodige
kredieten voorzien, namelijk 9.783.511 euro op jaarbasis
Een nieuw aanwervingexamen voor penitentiaire beambten voor de
regio Antwerpen en Limburg zal worden georganiseerd door Selor in
de loop van de maand juni. Er zijn vier weken voor de opleiding
voorzien.
De opening van de gevangenis is momenteel voorzien in de loop van
de maand oktober.
01.02
Laurette Onkelinx,
ministre: Pour la mise en service
de la nouvelle prison d'Hasselt,
9.783.511 euros ont été engagés
sur une base annuelle. Le Selor
organise au mois de juin un
concours de recrutement pour la
région Anvers-Limbourg. La
formation dure quatre semaines.
Le transfert des détenus vers les
tribunaux est assuré par la police
en collaboration avec le corps de
sécurité spécial. Le nouvel
établissement devrait être
opérationnel en octobre.
Pour ce qui concerne une augmentation du personnel, je pense avoir
déjà répondu à une question ou une interpellation sur l'augmentation
du nombre d'agents nécessaire et Hasselt permet non seulement de
profiter d'une prison en meilleur état, mais aussi d'une augmentation
des places disponibles.
Pour ce qui concerne le transfert des détenus, outre les services de
police compétents en la matière, nous disposons également du corps
de sécurité: 7 membres sont prévus pour Hasselt, dont 5 sont d'ores
et déjà présents. Ce chiffre sera certainement revu à la hausse au
courant de l'année 2005. En effet, lors du Conseil des ministres des
30 et 31 mars, il a été prévu une augmentation d'agents dans le corps
de sécurité. Dans ce cadre, Hasselt en bénéficiera donc également.
Wat de personeelsuitbreiding
betreft, meen ik al te hebben
geantwoord in verband met het
nodige extra personeel. In Hasselt
kan het aantal beschikbare
plaatsen worden opgetrokken.
Inzake de overbrenging van
gevangenen en het
veiligheidskorps is voorzien in
zeven personeelsleden voor
Hasselt, van wie er al vijf effectief
aan de slag zijn. Dat cijfer zal in de
loop van 2005 wellicht worden
opgetrokken want er is voorzien in
een toename van het aantal
personeelsleden van het
veiligheidskorps.
01.03 Jo Vandeurzen (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik dank de
minister voor het concrete antwoord. Als ik het goed begrijp zal de
gevangenis in oktober definitief helemaal open zijn. Ik denk dat dit
geen moment te vroeg is, gelet op de problemen die zich op dit
ogenblik voordoen in de gevangenissen. Ik hoop dat u deze timing
ook effectief kan halen.
01.03 Jo Vandeurzen (CD&V):
Compte tenu du manque de
places, la mise en service du
nouvel établissement en octobre
interviendra à point nommé. Il faut
espérer que ce calendrier sera
respecté.
Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
02 Vraag van de heer Servais Verherstraeten aan de vice-eerste minister en minister van Justitie over
"de rondetafelgesprekken met het personeel van de gevangenissen" (nr. 2836)
02 Question de M. Servais Verherstraeten à la vice-première ministre et ministre de la Justice sur "les
tables rondes avec le personnel pénitentiaire" (n° 2836)
02.01 Servais Verherstraeten (CD&V): Mijnheer de voorzitter,
mevrouw de minister, de problematiek van de gevangenissen zal zo
dadelijk in de commissie nog ter sprake komen. Mijn vraag werd een
veertiental dagen geleden ingediend. Tijdens de bespreking van het
02.01 Servais Verherstraeten
(CD&V): Dans le cadre de la
discussion de la proposition de loi
Dupont et lorsqu'a été abordée la
CRIV 51
COM 279
01/06/2004
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
3
wetsvoorstel van de basiswet gevangeniswezen en rechtspositie
gedetineerden of het wetsvoorstel Dupont en op het ogenblik dat de
verbetering van het statuut van het gevangenispersoneel ter sprake
kwam, verwees u naar rondetafelgesprekken met het
gevangenispersoneel die in de diverse gevangenissen zouden worden
georganiseerd.
Het gaat uiteraard niet alleen om het statuut, maar ook om de
werkomstandigheden op logistiek en financieel gebied en om de druk
die het personeel ervaart door de overcapaciteit in diverse
gevangenissen. We hebben daarvan vandaag nog maar eens een
voorbeeld gekregen door de staking in Antwerpen.
Mevrouw de minister, de cijfers die in de pers worden verspreid,
spreken over een capaciteit van 350 gevangenen en 600 plaatsen die
op dit ogenblik zijn ingevuld. Het personeel wordt soms ook
geconfronteerd met kaderinvullingen en ziekteverloven. Het wordt
straks ook geconfronteerd met de vakantieperiode. De betrokkenen
hebben ook hun gezin, kinderen en familie, aan wie ze in de
zomerperiode toch wat aandacht willen schenken. Ook zij willen van
een beetje rust genieten na de harde arbeid die ze een heel jaar
hebben gepresteerd.
Mevrouw de minister, mijn vragen met het oog op de
rondetafelgesprekken zijn dan ook de volgende.
Ten eerste, zijn de gesprekken in de gevangenissen reeds opgestart,
of bevindt het onderwerp zich nog in een voorbereidende fase? Zo de
gesprekken nog niet zijn opgestart, welke timing voorziet u dan?
Wanneer zijn de gesprekken gepland? Hoe lang zullen de
gesprekken duren?
Ten tweede, kan u duidelijkheid verschaffen over de inhoud van de
rondetafelgesprekken? Gaat het over een uitbreiding van het
personeelskader? Gaat het over een verbetering van de logistiek?
Gaat het onder meer ook over een uitbreiding van de
gevangeniscapaciteit en andere maatregelen van strafuitvoering? Wat
is het voorwerp?
Welke actoren kunnen om de tafel gaan zitten? Zijn ook de
vakbonden daarbij of worden deze apart gehoord? Zullen de
Gemeenschappen worden betrokken bij de onderhandelingen?
question de l'amélioration du statut
du personnel pénitentiaire, la
ministre a fait référence à des
tables rondes qui devaient être
organisées avec le personnel. Ces
discussions ont-elles déjà été
entamées? Combien de temps
dureront-elles et qui y participe?
Sur quoi portent-elles
précisément? Les syndicats et les
Communautés y sont-ils associés?
02.02 Minister Laurette Onkelinx: Mijnheer de voorzitter, mijnheer
Verherstraeten, naar aanleiding van uw vraag naar de
rondetafelgesprekken kan ik u meedelen dat er gedurende de
maanden maart en april 2004 rondetafelgesprekken werden
gehouden in twaalf gevangenissen. Deze gesprekken zijn intussen
beëindigd.
De gesprekken handelden over vijf onderwerpen: internering,
medische zorg, selectie, opleiding van het personeel en de mogelijke
autonomie van de inrichtingen en psychosociale zorgen. Het doel van
de gesprekken was door overleg met de medewerkers op het terrein
een duidelijk zicht te krijgen op de moeilijkheden en de mogelijkheden
van de aangehaalde onderwerpen.
Bij de gesprekken waren steeds de verschillende betrokken
02.02
Laurette Onkelinx,
ministre: Des tables rondes ont été
organisées dans douze
établissements pénitentiaires en
mars et en avril. Elles sont
terminées. Elles portaient sur
l'internement, les soins médicaux,
la sélection, la formation du
personnel, l'autonomie éventuelle
des établissements et les soins
psychosociaux. Les discussions
ont rassemblé des collaborateurs
du département de la Justice,
d'une part, et des représentants
des différentes catégories du
01/06/2004
CRIV 51
COM 279
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
4
personeelsgeledingen penitentiaire beambten, psychosociale dienst,
directie, verantwoordelijken voor de morele bijstand, geneesheren,
enzovoort , tewerkgesteld in de gevangenis, en betrokken
medewerkers van de centrale administratie aanwezig. Het ging dus
over gesprekken met de medewerkers van Justitie.
Na de verwerking van de bekomen informatie zullen eind juni, begin
juli een globale nota en een budgettair meerjarenplan ingediend
worden. Uiteraard zal hierover overleg gepleegd worden met de
syndicale organisaties. Afhankelijk van de verschillende onderwerpen
wordt tevens contact opgenomen met alle betrokken partners.
personnel pénitentiaire ainsi que
les collaborateurs concernés de
l'administration centrale, d'autre
part. Ces discussions trouveront
leur prolongement dans une note
et dans un plan budgétaire
pluriannuel. Des contacts sont
également pris avec tous les
partenaires concernés.
02.03 Servais Verherstraeten (CD&V): Ik dank u voor uw antwoord
mevrouw de minister. Mag ik eruit afleiden dat er met de vakbonden
hierover tot op heden nog geen overleg is geweest en dat het overleg
enkel met de gevangenissen zelf en het daar actieve personeel
plaatsvond?
Wat die 12 gevangenissen betreft, mevrouw de minister, kan u
meedelen over welke 12 het gaat en waarom u juist die 12 gekozen
heeft? Waarom geen andere gevangenissen? Gaan die andere ook
nog aan bod komen?
Indien u deze gesprekken administratief wenst af te ronden en tegen
eind juni een nota voor een meerjarenplan wenst te maken, lijkt het
mij nuttig om de commissie hiervan een kopie te geven. Dan kunnen
we omtrent dit thema op basis daarvan misschien nog met elkaar een
debat aangaan eind juni, begin juli.
02.03 Servais Verherstraeten
(CD&V): N'y a-t-il donc pas encore
eu de concertation avec les
syndicats? Quelles sont les douze
prisons où des tables rondes ont
déjà été organisées? Les autres
établissements pénitentiaires
suivront-ils? Pourrons-nous
obtenir en juin une copie de la
note et du plan pluriannuel, pour
que nous puissions en débattre?
02.04 Laurette Onkelinx, ministre: Monsieur le président, je ne
dispose pas de la liste des établissements ici mais je peux
évidemment la communiquer à M. Verherstraeten.
Pour ce qui concerne les organisations syndicales, j'ai déjà discuté
avec elles, mais de façon non systématique, des thèmes que nous
venons d'évoquer. A titre d'exemple, des réunions directes ont eu lieu
entre les organisations syndicales et Selor à propos des problèmes
de retard que l'on connaît régulièrement au niveau de l'engagement
de nouveaux collaborateurs. Je voudrais aussi tenter, au travers de
quelques tables rondes, de percevoir plus largement les désirs de
terrain. Pour le reste, tout sera négocié avec les organisations
syndicales représentant l'ensemble du personnel. Bien entendu, d'ici
là aucune décision ne sera prise et, le moment venu, en fonction des
discussions avec les organisations syndicales, je ferai rapport au
parlement.
02.04
Minister
Laurette
Onkelinx: Ik heb de lijst van de
instellingen niet bij mij, maar ik zal
u hem bezorgen. Met de
vakbondsorganisaties voer ik af en
toe besprekingen over deze
problematiek. Zo vonden er
bijvoorbeeld gesprekken plaats
tussen Selor en de vakbonden
over de vertragingen bij de
werving van personeel. Deze
rondetafelgesprekken zijn nuttig
om te weten wat de veldwerkers
verlangen. Er zal uiteraard geen
enkele beslissing genomen
worden zonder formeel overleg
met de vakbonden. Ik zal daarover
aan het Parlement verslag
uitbrengen.
Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
03 Vraag van de heer Luc Goutry aan de vice-eerste minister en minister van Justitie over "het
uitblijven van het koninklijk besluit inzake het voorlopig bewind" (nr. 3030)
03 Question de M. Luc Goutry à la vice-première ministre et ministre de la Justice sur "l'absence de
l'arrêté royal relatif à l'administration provisoire" (n° 3030)
03.01 Luc Goutry (CD&V): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de 03.01 Luc Goutry (CD&V): La loi
CRIV 51
COM 279
01/06/2004
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
5
minister, dit is een documentair-informatieve vraag over de wet die
een verandering heeft teweeggebracht aan artikel 488bis van het
Burgerlijk Wetboek dat handelt over de bescherming van de goederen
voor personen die wilsonbekwaam of handelingsonbekwaam zijn. Die
wet werd op 3 mei 2003 door het Parlement goedgekeurd en werd
dan, vrij laat, bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad op
31 december 2003.
Bij de programmawet van 22 december 2003 is in een artikel ook nog
een wijziging van die wet doorgevoerd, met name meer specifiek over
de vergoeding van de kosten die uiteindelijk gegenereerd zouden
worden door het opslaan van de akten over de voorafgaande
wilsverklaringen. Mensen kunnen voortaan een voorafgaande
wilsverklaring doen, zowel bij de notaris als bij de vrederechter,
waarbij zij bepalen wie zij aanduiden als voorlopige bewindvoerder in
geval zij zelf handelingsonbekwaam zouden worden.
Het koninklijk besluit terzake is nog steeds niet verschenen. Ik word
echter zeer regelmatig uitgenodigd op het terrein om die wet toe te
lichten, omdat heel wat mensen interesse hebben om daarvan ook
gebruik te maken. Zij weten echter niet wat zij moeten doen.
Vandaar heb ik de volgende vragen.
Wat is de stand van zaken met betrekking tot dat koninklijk besluit?
Hoe komt het dat de publicatie daarvan zo lang duurt? Wanneer
mogen wij dat koninklijk besluit verwachten? Het is een technisch
koninklijk besluit dat bepaalt hoeveel de registratie kost. Dan kan alles
uitgevoerd worden.
Kunt u tevens bevestigen dat personen die een wens willen laten
acteren, dat nu al kunnen laten doen en dat daarvan later een
verklaring ingediend wordt in het centraal register? Notarissen vragen
mij namelijk wat zij moeten doen. De mensen willen zo'n akte laten
opmaken, maar de notaris kan die akten niet doorsturen naar KAPA
omdat het tarief niet vastligt voor de registratie van die akten.
modifiant la législation relative à la
protection des biens des
personnes totalement ou
partiellement incapables d'en
assumer la gestion en raison de
leur état physique ou mental a été
publiée au Moniteur belge le 31
décembre 2003. La loi-programme
du 22 décembre 2003 y a inséré
une disposition concernant la
tarification dans le cadre de la
déclaration préalable par laquelle
une personne est désignée en
qualité d'administrateur devant un
notaire ou un juge de paix.
Dans quel délai l'arrêté royal sera-
t-il promulgué? Un administrateur
provisoire peut-il actuellement déjà
être désigné, la déclaration devant
alors être consignée
ultérieurement dans le registre
central?
03.02 Minister Laurette Onkelinx: Mijnheer de voorzitter, mijnheer
Goutry, met betrekking tot uw eerste vraag kan ik preciseren dat het
voorontwerp van koninklijk besluit op 13 januari 2004 met vraag om
hoogdringend advies doorgestuurd werd naar de commissie voor de
Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer. Die commissie heeft
advies uitgebracht op 26 februari 2004. Dat advies werd mij op
10 maart 2004 per post toegezonden.
De Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat, die nauw
betrokken is bij dat koninklijk besluit, werd op 26 maart 2004 per brief
geraadpleegd over de wijzigingen voorgesteld door de commissie. Het
antwoord van de federatie werd mij op 19 april toegezonden.
De tekst van het voorontwerp werd goedgekeurd en zal in de
komende dagen aan de Raad van State worden toegezonden. Dat
koninklijk besluit zal dus in de loop van de maand juli worden
bekendgemaakt.
Op uw tweede vraag kan ik het volgende antwoorden.
Het is momenteel niet mogelijk om een verklaring af te leggen waarin
03.02
Laurette Onkelinx,
ministre: Le 13 janvier 2004, un
avant-projet d'arrêté royal a été
soumis à la Commission de la
protection de la vie privée. J'ai
reçu l'avis de la Commission le 10
mars 2004. La Fédération royale
du notariat belge a ensuite été
consultée au sujet des
modifications proposées par la
commission. La réponse de la
fédération m'a été communiquée
le 19 avril 2004. Le texte de
l'avant-projet sera soumis sans
délai au Conseil d'Etat afin que
l'arrêté royal puisse être
promulgué en juillet.
Il n'est, à l'heure actuelle, pas
possible de faire une déclaration
concernant l'administrateur
01/06/2004
CRIV 51
COM 279
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
6
iemand zou aangeven wie hij desgevallend als voorlopige
bewindvoerder wil zien worden aangesteld. Krachtens artikel 383 van
de programmawet van 22 december 2003, zal §2 van artikel 488bis
van het Burgerlijk Wetboek, ingevoegd door artikel 2 van de wet van
3 mei 2003, pas in werking treden op een datum die vastgelegd wordt
door de Koning.
Dit is een van de elementen van het ontwerp van koninklijk besluit.
Het is precies die paragraaf die voorziet in de mogelijkheid om een
verklaring af te leggen.
Deze verbetering van de wet van 3 mei 2003 was noodzakelijk om de
rechtszekerheid te garanderen. Het was immers niet mogelijk dat de
notarissen en de griffiers van die verklaringen akte konden nemen
indien deze verklaringen later niet konden worden geraadpleegd in
geval van het onder statuut plaatsen van de voorlopige
bewindvoering. Zolang de modaliteiten voor de opmaak, het bijhouden
en het raadplegen van het register niet vastgelegd zijn bij koninklijk
besluit kan dit register niet operationeel zijn. Zoals ik reeds
gepreciseerd heb, zal dit koninklijk besluit in de loop van de maand
juli worden bekendgemaakt.
provisoire à désigner le cas
échéant. La modification
nécessaire de la loi sera réalisée
par cet arrêté royal. Il faudra fixer
les modalités pour la rédaction de
la déclaration ainsi que les
dispositions relatives à la tenue et
à la consultation du registre, avant
que ce dernier ne soit rendu
opérationnel.
03.03 Luc Goutry (CD&V): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de
minister, alhoewel ik u dank voor het antwoord, durf ik u uitdrukkelijk
vragen alles in het werk te stellen opdat dit koninklijk besluit er
effectief komt. Uiteindelijk zal het zeven tot acht maanden geduurd
hebben vooraleer een relatief eenvoudige administratieve zaak kan
geregeld worden van een wet waarvan de publicatie in het Belgisch
Staatsblad reeds acht maanden op zich heeft laten wachten. Dit
betekent dat een jaar na de goedkeuring door het Parlement niets van
de voorafgaande wilsverklaring kan worden uitgevoerd. Dat werkt
bijzonder verwarrend. Vele mensen denken dat de wet na de
publicatie van toepassing is. Ze wenden zich tot de notaris of de
vrederechter en moeten vaststellen dat niks kan gebeuren omdat het
artikel werd gereserveerd door de programmawet.
Mevrouw de minister, ik dring er echt op aan dat u alles in het werk
zou stellen om het koninklijk besluit zo snel mogelijk te laten
verschijnen zodat de wet haar volle uitwerking kan hebben.
03.03 Luc Goutry (CD&V):
J'espère que l'arrêté royal pourra
être publié dans les meilleurs
délais.
Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
04 Vraag van de heer Servais Verherstraeten aan de vice-eerste minister en minister van Justitie over
"het transport van gedetineerden" (nr. 3051)
04 Question de M. Servais Verherstraeten à la vice-première ministre et ministre de la Justice sur "le
04.01 Servais Verherstraeten (CD&V): Mijnheer de voorzitter,
mevrouw de minister, ik heb u in april reeds vraag nr. 2643 over deze
problematiek gesteld, meer bepaald over de nieuwe celwagens die
groter en hoger zijn, wat tot gevolg heeft dat zij niet in elk
gerechtsgebouw binnenkunnen. Deze informatie kreeg ik van minister
Reynders die verantwoordelijk is voor de Regie der Gebouwen.
Mevrouw de minister, u hebt toen gezegd dat dit geen probleem was
omdat de nieuwe celwagens alleen worden gebruikt voor transporten
van gevangenis naar gevangenis, waar hogere celpoorten zijn en
04.01 Servais Verherstraeten
(CD&V): A la suite de ma question
du 26 avril concernant l'utilisation
des nouveaux véhicules
cellulaires, la ministre a répondu
que ces véhicules ne sont utilisés
que pour le transport de détenus
entre les prisons. En réalité, les
véhicules sont également utilisés
pour le transfèrement de détenus
CRIV 51
COM 279
01/06/2004
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
7
waar deze celwagens wel binnen kunnen. Mevrouw de minister, dat
antwoord verbaasde mij omdat ik op het terrein en via de pers had
vernomen dat de politie juist wel werd geconfronteerd met te grote
celwagens die niet in de gerechtgebouwen binnen konden.
Ik heb dan ook contact opgenomen met de mensen in de provincie
Antwerpen die hiermee zijn belast. Zij hebben mij zeer formeel
bevestigd dat de nieuwe celwagens ook, niet altijd, maar ook worden
gebruikt voor transporten van gevangenis naar gerechtsgebouw. Dat
heeft te maken met het feit dat er in de grotere celwagens meer
gevangenen kunnen. Als er meer gedetineerden voor één zitting zijn,
gebruikt men de nieuwe celwagens om transporten uit te sparen en
de gedetineerden met één transport naar de gevangenis te brengen.
Mevrouw de minister, dat heeft niet alleen de politie bevestigd. Als de
geruchtenmolen in de justitiepaleizen klopt, zou ook het hof van
beroep van Antwerpen u een schrijven terzake hebben gezonden met
de overweging om de oude celwagens opnieuw in dienst te nemen,
gelet op de problemen met de toegang tot de gerechtsgebouwen.
Mevrouw de minister, blijft u bij het standpunt dat het transport van de
nieuwe celwagens alleen gebeurt van de ene gevangenis naar de
andere? Spreekt u dan Justitie en politie terzake tegen? Zij zijn
immers op het terrein actief bezig met deze materie. Wat is er
gebeurd met de brief die aan u werd gericht met het verzoek om de
oude celwagens opnieuw in dienst te nemen in het licht van de
problematiek van de toegang tot de gerechtsgebouwen? Hebt u dit
schrijven ontvangen? Zo ja, wanneer en wat is uw reactie erop? Hoe
zullen de problemen, die ik reeds in mijn vorige vraag aankaartte met
betrekking tot de toegang en die reeds aanleiding hebben gegeven tot
incidenten, ontsnappingen en kwetsuren bij mensen die belast zijn
met het transport van gedetineerden, in de toekomst worden
opgelost? Menig gerechtsgebouw is immers niet toegankelijk voor de
nieuwe celwagens.
au palais de justice, ce qui m'a été
confirmé par la police.
La ministre maintient-elle son point
de vue? Quels incidents se sont-ils
produits à Anvers et à Termonde?
La ministre a-t-elle reçu un
courrier de la cour d'appel lui
demandant de réutiliser les
anciens fourgons cellulaires, eu
égard aux problèmes d'accès aux
bâtiments du palais de justice pour
les nouveaux véhicules?
Comment la ministre réagit-elle?
Comment ces problèmes seront-
ils résolus?
04.02 Minister Laurette Onkelinx: Er zijn twee nieuwe types wagens.
Het eerste type wagen heeft 14 plaatsen en wordt alleen gebruikt voor
overbrengingen tussen gevangenissen. Het tweede type wagen heeft
8 plaatsen en dient ter vervanging van de oude wagens in de
strafinrichtingen zelf.
Er kan worden bevestigd dat op dit ogenblijk geen gebruik wordt
gemaakt van de nieuwe celwagens voor de transporten van
gevangenis tot gerechtsgebouw. Enige uitzondering hierop is een
nieuwe celwagen van het tweede type die zich in de gevangenis van
Doornik bevindt en wordt ingezet voor overbrengingen tussen paleis
en gevangenis. Met deze wagen doen zich, gezien de infrastructuur
van het gerechtsgebouw, geen toegangsproblemen voor.
Het grote deel van de huidige celwagens rijdt niet binnen in de
paleizen. Dat staat los van het feit of het om oude of om nieuwe
celwagens gaat. De aangekaarte problematiek heeft bijgevolg niets te
maken met de aankoop van de nieuwe celwagens.
Er is inderdaad melding gemaakt van het incident door het hof van
beroep van Antwerpen omtrent de celwagen met gedetineerden
vanuit de strafinrichting van Merksplas.
04.02
Laurette Onkelinx,
ministre: A l'exception de Tournai,
les nouveaux fourgons cellulaires
ne sont pas utilisés dans le cadre
du transfèrement des détenus au
palais de justice. Le nouveau type
de véhicule à quatorze places
n'est utilisé que pour le
transfèrement entre prisons; le
type de véhicule à huit places
remplace les anciens fourgons
dans les prisons.
Les véhicules cellulaires actuels
ne pénètrent généralement pas à
l'intérieur du palais de justice.
A Merksplas, on utilise un grand
véhicule de transfèrement. Le petit
fourgon est en effet utilisé par la
prison d'Anvers, où l'on attend la
livraison d'un nouveau véhicule.
Aussitôt qu'il aura été livré,
01/06/2004
CRIV 51
COM 279
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
8
De strafinrichting van Merksplas beschikt op dit ogenblik alleen over
een grote transferwagen, die in vervanging werd gegeven van een
kleinere celwagen, dit omdat Merksplas soms grotere aantallen
gedetineerden dient te vervoeren. De transporten gebeuren immers
niet alleen naar het hof van beroep.
De vroegere, kleine transferwagen wordt heden door de gevangenis
van Antwerpen gebruikt in afwachting van de aankoop van een
nieuwe transferwagen voor de gevangenis van Antwerpen. De
levering van de nieuwe wagen is voorzien voor de komende weken.
De kleine transferwagen wordt dan normaliter begin juni 2004
opnieuw ter beschikking gesteld van de strafinrichting van Merksplas.
Deze zal vanaf dat ogenblik opnieuw worden ingezet.
Wij wijzen erop dat, wanneer het aantal gedetineerden dat moet
verschijnen, hoger is dan het aantal plaatsen in de kleine
transferwagen, de grote transferwagen dient te worden ingezet. In het
andere geval zal dat een dubbele rit en een dubbele politiebewaking
impliceren.
Wij hebben geen kennis van dergelijke incidenten in Dendermonde.
Het buiten laten uitstappen van de gedetineerden is niet ideaal, maar
is veeleer regel dan uitzondering. Omdat het geen goede oplossing is,
werd aan de bevoegde instanties gevraagd om bij verbouwingen van
justitiepaleizen rekening te houden met het probleem. Meer specifiek
heeft de korpschef de vraag reeds bezorgd aan de verantwoordelijke
van de Regie der Gebouwen te Antwerpen.
Merksplas disposera de nouveau
du petit véhicule. On continue
évidemment à utiliser le grand
véhicule pour le transport d'un
nombre élevé de détenus. Je ne
suis pas informée d'incidents à
Termonde.
Il n'est, en effet, pas idéal de
débarquer les détenus à l'extérieur
du palais de justice. C'est pourquoi
nous demandons de tenir compte
de ce facteur lors de la
transformation de bâtiments
judiciaires. A Anvers, la Régie des
bâtiments est informée de notre
demande.
04.03 Servais Verherstraeten (CD&V): Mevrouw de minister, ik
dank u voor uw antwoord, dat uw antwoord op mijn vorige vraag
nuanceert. Impliciet erkent u immers nu wel dat er met de nieuwe en
te grote celwagens transporten van gedetineerden gebeuren naar
gerechtsgebouwen, waar er problemen zijn om met de nieuwe
celwagens binnen te rijden. Het gevolg zijn ontsnappingen, die men
nog heeft kunnen verijdelen, maar waarbij er arbeidsongeschiktheid is
geweest van sommige politiemensen die het transport verzorgden.
Mevrouw de minister, er zal eens een dag komen dat er opnieuw
ontsnappingspogingen op straat zullen zijn die wél zullen lukken. Dan
is het land opnieuw te klein, zoals het land vorige week terecht morde
over het gevoerde beleid.
Het aanbrengen van aanpassingen aan gevangenissen is bovendien
niet voor morgen. Ten eerste, het kost veel geld. Ten tweede, vele
gevangenisgebouwen zijn beschermde monumenten, waar men niet
zomaar inrijpoorten mag verhogen.
Mevrouw de minister, ik vrees dus dat de oplossingen elders zullen
moeten liggen. De keuze van de wagens is niet ideaal geweest.
Transporten met celwagens naar gerechtsgebouwen kunnen niet
gebeuren door celwagens die deze gerechtsgebouwen niet kunnen
binnenrijden, met gevaar op ontsnappingen en arbeidsongeschiktheid
van politiemensen tot gevolg. Ik pleit er alleszins voor dat u zou
beslissen om in de toekomst zulke incidenten te vermijden. Dergelijke
incidenten zouden immers echt afsteken tegen de ideeën van
democratische partijen, waar anderen dan van zouden profiteren. Ik
zeg dit dat uitdrukkelijk met een bekommernis die ook naar u toe is
04.03 Servais Verherstraeten
(CD&V): Le fait que la ministre
reconnaisse le problème des
grandes voitures cellulaires est
positif. Leur transformation n'étant
pas évidente, je maintiens qu'il
aurait fallu en acheter d'autres.
CRIV 51
COM 279
01/06/2004
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
9
gericht.
Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
Voorzitter: Servais Verherstraeten.
Président: Servais Verherstraeten.
05 Samengevoegde vragen van
- de heer Tony Van Parys aan de vice-eerste minister en minister van Justitie over "de niet-uitvoering
van gevangenisstraffen" (nr. 3052)
- de heer Bart Laeremans aan de vice-eerste minister en minister van Justitie over "haar voornemen
om straffen onder de drie jaar voorlopig niet uit te voeren" (nr. 3054)
05 Questions jointes de
- M. Tony Van Parys à la vice-première ministre et ministre de la Justice sur "la non-exécution de
peines d'emprisonnement" (n° 3052)
- M. Bart Laeremans à la vice-première ministre et ministre de la Justice sur "son intention de ne pas
faire exécuter provisoirement des peines d'emprisonnement de moins de trois ans" (n° 3054)
05.01 Tony Van Parys (CD&V): Mevrouw de minister, de CD&V-
fractie heeft een aantal bezwaren tegen de aangekondigde richtlijn
om de uitvoering van een aantal gevangenisstraffen uit te stellen. Wij
zijn immers van mening dat de oplossing van de overbevolking van de
gevangenissen er niet in bestaat straffen niet uit te voeren of de
uitvoering ervan uit te stellen. Trouwens, wanneer men argumenteert
dat de aanleiding daartoe de piek in mei of juni is, dan wijs ik erop dat
er binnenkort wel weer een nieuwe piek zal komen en men dan dus
opnieuw allerlei tijdelijke maatregelen zal moeten nemen.
We moeten dit probleem volgens mij ten gronde aanpakken. Onze
fractie heeft herhaaldelijk de volgende vier elementen naar voren
geschoven, die een oplossing ten gronde zouden kunnen zijn: de
uitbreiding van het elektronisch toezicht tot 1.000 gedetineerden, de
uitbreiding van de alternatieve straffen, wat uiteraard veronderstelt dat
daarvoor voldoende personeelsleden beschikbaar zijn, de opname
van geïnterneerden in gespecialiseerde inrichtingen, zodat er plaats
vrijkomt in de gevangenissen, en een aantal bijkomende nieuwe
cellen. CD&V is er hoe dan ook van overtuigd dat 2.000 bijkomende
nieuwe cellen noodzakelijk zijn om het probleem van de overbevolking
aan te pakken.
Mevrouw de vice-eerste minister, wanneer er op dit ogenblik een
aanzienlijk probleem is, is dat het gevolg van het feit dat men
gedurende vijf jaar niets heeft gedaan. Ondanks de vele beloften is er
geen enkele cel bijgekomen. Ik herinner mij de belofte van uw
voorganger, minister Verwilghen, die een nieuwe gevangenis in
Antwerpen aankondigde. Daarvan is helaas niets in huis gekomen. Ik
verwijs even naar de legislatuur 1995-1999 toen de nieuwe
gevangenis van Ittre gepland was en waarvoor in financiële middelen
was voorzien, evenals de gevangenis van Andenne en Nijvel 2. Toen
werd ook de gevangenis van Hasselt principieel beslist. Die
gevangenis zou nu binnenkort kunnen opengaan.
Ik stel ook vast dat van de omvorming van kazernes zoals in het
regeerakkoord stond, nog niets concreet in huis is gekomen. Wat het
elektronisch toezicht betreft, zitten we nog altijd maar op 280. Ook
inzake de uitleveringsakkoorden in verband met de gedetineerden, is
er weinig resultaat en de alternatieve straffen bieden op dit ogenblik
05.01 Tony Van Parys (CD&V):
La ministre de la Justice a adressé
une circulaire aux procureurs leur
demandant provisoirement de ne
pas exécuter les peines
d'emprisonnement ferme de moins
de trois ans. Nous sommes
opposés à cette mesure. Pour
résoudre le problème de la
surpopulation, il ne peut être
envisagé d'exempter les
personnes condamnées de purger
leur peine. Une solution de fond
doit être recherchée au pic d'été.
Que la ministre soit contrainte de
prendre une telle mesure
intolérable découle de l'absence
de politique au cours des cinq
dernières années ! Le nouvel
établissement à Anvers n'a pas
été construit, le système de la
surveillance électronique n'a pas
été étendu, aucune caserne n'a
été transformée et les peines
alternatives ne constituent pas
véritablement des solutions de
rechange.
Un certain nombre de mesures
d'urgence s'imposent. La nouvelle
prison d'Hasselt doit rapidement
ouvrir ses portes tout en ne
fermant aucun autre
établissement. Il convient de
mettre sur pied une équipe
d'agents qui peut être rapidement
opérationnelle.
01/06/2004
CRIV 51
COM 279
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
10
blijkbaar nog niet echt een element van oplossing van het probleem.
Ik wil u daarom de volgende vragen stellen. Daarbij ingaand op de
actualiteit, denk ik dat een andere noodmaatregel noodzakelijk is. U
hebt daarnet gezegd dat de gevangenis in Hasselt in oktober
opengaat. Ik denk dat de opening van Hasselt zal moeten worden
versneld, met dien verstande dat de oude gevangenissen van Hasselt
en Tongeren open zouden moeten kunnen blijven. Daardoor zou men
op korte termijn de gevangeniscapaciteit kunnen verhogen. Het is
volgens mij eveneens belangrijk als noodmaatregel te beschikken
over een pool van contractuele personeelsleden die kunnen
inspringen waar er op dit ogenblik behoefte aan is.
Ten gevolge van de laattijdige rekrutering rijzen er opnieuw
problemen, bijvoorbeeld in Hasselt maar nu ook in Antwerpen. Ik
denk dat men met een pool van contractuele personeelsleden de
dringende noden kan lenigen daar waar er een grote overbevolking is.
Tot daar, mijnheer de voorzitter, de elementen van mijn vraag die ik
mondeling wou toelichten.
Quelles mesures la ministre
envisage-t-elle de prendre pour
remédier de façon approfondie
aux problèmes?
05.02 Bart Laeremans (VLAAMS BLOK): Mevrouw de minister, u
hebt het zoveelste signaal op rij gegeven dat wij het strafbeleid niet
ernstig moeten nemen. Ik begin te voelen dat u echt een gevaar voor
de rechtstaat aan het worden bent wanneer u zomaar zegt dat
straffen van minder dan 3 jaar helemaal geen prioriteit meer moeten
zijn voor de uitvoering en dat men die mensen gewoon moet laten
gaan tot er plaats is. Wij weten allemaal dat in juli en augustus er
sowieso problemen zijn in de gevangenissen omdat dan heel wat
personeelsleden met vakantie zijn. Verschillende procureurs
waarschuwen dan ook dat wat u nu doet tot in september grote
moeilijkheden zal teweegbrengen.
U geeft in elk geval het signaal dat straffen tot 3 jaar niet ernstig
moeten worden genomen. Dat heeft geleid tot een grote
verontwaardiging bij verschillende procureurs. U zegt wel dat het er
slechts één is, maar natuurlijk durft niet elke procureur openlijk kritiek
te leveren. Als men kritiek durft leveren op de regering wordt men
onmiddellijk teruggefloten, zoals wij vorige week hebben meegemaakt
met de heer Colpin, woordvoerder van het Brussels parket, die een
bericht moest schrijven om te zeggen dat hij verkeerd begrepen was
en dat het allemaal niet zo bedoeld was. Hier ook moeten wij
vaststellen dat een aantal parketmagistraten enkel anoniem reageren
in de krant. Men zegt onder meer, en dat vind ik heel verregaand: "De
strafuitvoering in België wordt een steeds grotere ramp." Dat zegt een
woordvoerder van een bepaald, niet nader genoemd, parket. "Straks
worden straffen onder de drie jaar standaard niet meer uitgevoerd.
Dan kunnen we de helft van onze dossiers weggooien." zegt een
andere parketmagistraat. Wat hij zegt is zelfs niet uit de lucht
gegrepen want op 30 en 31 maart heeft de regering inderdaad op de
zogenaamde Veiligheidstop beslist straffen van minder dan 3 jaar in
principe om te zetten of minstens daarvoor in de mogelijkheid te
voorzien in enkelbandstraffen. Begrijpe wie het kan want het gaat
om ongeveer 70% tot 80% van alle effectieve celstraffen.
Mevrouw de minister, wat is de precieze inhoud van uw brief? Kunt u
ons die meedelen? Wat gaat u doen met die procureurs die terecht
manifest weigeren u te volgen? Hebt u daar sancties voor over?
Misschien is hier of daar nog wel plaats in een of andere cel om die
05.02 Bart Laeremans (VLAAMS
BLOK): La ministre devient un
véritable danger pour l'Etat de
droit: elle annonce que les peines
de prison de moins de trois ans ne
doivent pas être prises au sérieux.
Plusieurs magistrats du parquet ne
sont pas d'accord avec cette idée,
bien qu'un seul d'entre eux ait
officiellement réagi. Les autres
n'osent pas faire de même.
En adressant cette directive aux
magistrats, le gouvernement
poursuit sur la voie qu'il a
empruntée. Lors du sommet sur la
sécurité, il a en effet été décidé
que les peines de moins de trois
ans doivent être converties en
peines alternatives ou en une
surveillance par bracelet
électronique. Cette mesure
concerne pas moins de 70% des
peines d'emprisonnement dans ce
pays!
Quelles consignes la ministre a-t-
elle précisément données aux
magistrats? Comment motive-t-
elle cette décision? Combien de
condamnés ne devront
provisoirement pas purger leur
peine de prison? Quelles
sanctions la ministre envisage-t-
elle d'infliger aux magistrats qui
font correctement leur travail?
CRIV 51
COM 279
01/06/2004
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
11
procureurs in weg te werken. Wat gaat u doen met de problemen die
in juli en augustus zullen opduiken daar u nu zoveel mogelijk
gevangenen niet wil opsluiten. Hoe gaat u die problemen dan
aanpakken?
05.03 Minister Laurette Onkelinx: Mijnheer de voorzitter, de
gevangenissen kampen momenteel met een vrij hoge bevolking. De
populatie varieert tussen 9.300 en 9.400 gedetineerden per dag. In
het verleden was dit aantal nooit zo hoog, zoals men in de tabellen
kan zien.
Voor dit probleem zijn er mogelijke oplossingen op korte, middellange
of lange termijn. Mogelijke oplossingen op korte termijn zijn, onder
andere, de niet-uitvoering van straffen of het verlenen van genade
voor bepaalde straffen. Dit verhoogt echter het gevoel van
straffeloosheid en is dus niet wenselijk.
Ik heb, om tot een oplossing op korte termijn te komen, een overleg
gehad met de procureurs waarbij het probleem van overbevolking
werd besproken. Op deze vergadering werd het idee van uitstel van
uitvoering gedurende vier tot zes weken ter sprake gebracht
aangezien gedurende de zomermaanden het gemiddelde aantal
gedetineerden meestal daalt. Een uitstel en een spreiding van de
opsluitingen zal momenteel enig soelaas kunnen brengen.
Voor de vergadering van procureurs was dit een aanvaardbaar
voorstel. De voorzitter heeft deze aanbeveling dan ook overgezonden
aan zijn collega-procureurs. Het spreekt voor zich dat een procureur
steeds een aanhoudingsbevel kan uitschrijven indien hij dit om
bepaalde redenen noodzakelijk acht.
Voorts werd er de mogelijkheid besproken om veroordeelden bij het
uitschrijven van een bevel tot aanbod steeds te informeren over de
mogelijkheid om een straf te ondergaan onder het stelsel van
elektronisch toezicht. Misschien kan dat een onmiddellijk effect geven
op het aantal opgeslotenen. Omdat het gaat over een aanbeveling en
omdat dat voor de Vereniging van Procureurs een aanvaardbaar
voorstel was, is er niet gesproken over sancties. Er bestaan uiteraard
geen sancties voor magistraten die hun werk doen.
05.03
Laurette Onkelinx,
ministre: La surpopulation dans les
prisons atteint des proportions
inégalées à ce jour. Pour résoudre
ce problème, il existe un certain
nombre de solutions à court terme
et d'autres à long terme.
Les solutions évidentes à court
terme consistent à exempter les
personnes condamnées de purger
leur peine ou à gracier les auteurs
de certaines infractions. Ces
solutions ne sont pas souhaitables
car elles engendrent un sentiment
d'impunité. Lors d'une réunion
avec le collège des procureurs,
une solution de rechange a été
proposée en vue de résoudre
temporairement le problème de
surpopulation : l'exécution des
peines d'emprisonnement de
moins de trois ans peut être
reportée de quatre à six semaines.
Les procureurs ont estimé qu'il
s'agissait d'une solution
acceptable qui a été
communiquée à tous leurs
collèges par le biais d'une
circulaire non contraignante. Il
s'agit uniquement d'une
recommandation et aucune
sanction n'est dès lors prévue.
Même après cette circulaire, les
procureurs continuent de décider
de l'incarcération, de la
surveillance électronique et des
peines alternatives.
Comme je l'ai dit, ces deux propositions discutées avec le Conseil des
procureurs du Roi sont, bien entendu, des réponses à court terme. Je
suis d'ailleurs d'accord avec le premier intervenant pour dire que cela
ne résout pas le problème général de la surpopulation mais cela
permet une gestion à court terme pour tenter de régler la situation que
nous connaissons actuellement dans les prisons.
Pour les moyen et long termes, ce sont d'autres types de réponses
qui doivent être apportées. Nous en avons déjà discuté au sein de
cette commission. Nous travaillons en parallèle sur plusieurs projets:
l'augmentation du nombre de bracelets électroniques, les peines
alternatives mais aussi la révision de la loi sur la détention préventive.
Comme vous le savez, près de 40% des détenus dans les
établissements pénitentiaires sont en détention préventive.
Dat is dus wat er zal gebeuren op
korte termijn. Op middellange en
lange termijn moeten er uiteraard
andere oplossingen gevonden
worden voor het probleem van de
overbevolkte gevangenissen.
Diverse mogelijkheden dienen zich
aan: meer elektronisch toezicht en
meer alternatieve straffen, en
daarnaast is er de op stapel
staande herziening van de wet
betreffende de voorlopige
hechtenis. Een eerste ontwerp zal
binnenkort bij het Parlement
01/06/2004
CRIV 51
COM 279
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
12
Un premier projet sera déposé prochainement au Parlement. Le
service de politique criminelle travaille actuellement à une réforme de
plus grande ampleur. Un autre projet sera également déposé
prochainement au Parlement concernant le transfert des personnes
condamnées, c'est-à-dire des personnes de nationalité étrangère qui
ne résident pas dans notre pays, qui sont actuellement incarcérées
dans nos établissements pénitentiaires et qui pourraient bientôt
purger leur peine dans leur pays d'origine, y compris sans leur accord.
Un projet sera déposé en septembre au gouvernement sur la
possibilité pour le tribunal d'application des peines de convertir
certaines peines de moindre importance en une peine de surveillance
électronique, après examen au cas par cas.
Il y a le projet concernant les internés, à savoir la construction en
Flandre et l'élargissement en Wallonie de places pour les accueillir.
Cela permettra de récupérer de la place dans les établissements
pénitentiaires classiques. Qu'il s'agisse de la construction d'une
nouvelle prison ou d'un établissement visant à accueillir des internés,
cela demande évidemment du temps. Ce n'est donc pas une solution
à court terme, il faut longtemps avant qu'un établissement de cette
nature puisse être opérationnel.
J'ai également dit, dans le cadre de la révision de la loi de 1965 sur la
problématique des jeunes délinquants, que, en cas de
dessaisissement, j'étais favorable et cela a été accepté en Conseil
des ministres et dans le plan pluriannuel "Bâtiments-Justice" à
l'accueil des jeunes condamnés à une peine d'emprisonnement dans
un établissement spécifique. Ce sont en général des délinquants
primaires pour lesquels il y a danger à être mis en contact avec des
délinquants plus dangereux. Là aussi, on a accepté le principe
d'ouverture d'un nouvel établissement.
Nous travaillons sur tous les plans en même temps. Cela a fait l'objet
de toute mon attention depuis le début de ce gouvernement. Tout cela
est en route simultanément mais, pour le moment, à court terme,
parce qu'on est dans un état de surpopulation presque hors du
commun, il fallait prendre ses responsabilités et non laisser pourrir la
situation.
worden ingediend, en de Dienst
voor het Strafrechtelijk Beleid
bereidt een grootser opgezette
hervorming voor.
Een ander ontwerp betreft de
overbrenging van vreemdelingen
die niet in ons land wonen, in
België in de gevangenis zitten en
hun straf zouden kunnen uitzitten
in hun land van herkomst,
desnoods zonder hun
toestemming.
Er is een ontwerp dat in de
mogelijkheid voorziet om bepaalde
lichtere straffen om te zetten in
straffen onder elektronisch
toezicht.
Dank zij het ontwerp betreffende
de geïnterneerden zullen er in de
klassieke strafinrichtingen
plaatsen vrijkomen. Het gaat om
langetermijnoplossingen die tijd
vergen.
In het kader van de herziening van
de wet van 1965 betreffende de
jeugdige delinquenten heeft de
Ministerraad ingestemd met de
oprichting van een specifieke
instelling voor jongeren die tot een
gevangenisstraf zijn veroordeeld.
Die uiteenlopende ontwerpen
worden gelijktijdig besproken.
Gelet op de huidige overbevolking
die bijna uitzonderlijk te noemen
is moesten wij op korte termijn
actie ondernemen.
05.04 Tony Van Parys (CD&V): Mijnheer de voorzitter, mevrouw de
minister, het probleem dat vandaag rijst, is het gevolg van het feit dat
de regering gedurende vijf jaar de situatie heeft laten verrotten en
geen initiatieven ten gronde heeft genomen. Daardoor worden we
vandaag opnieuw met het probleem geconfronteerd.
Ik ben het niet eens met een richtlijn waarbij de strafuitvoering wordt
uitgesteld, omdat ze ook op korte termijn het probleem niet oplost. Na
de vakantie zal u immers opnieuw met hetzelfde probleem worden
geconfronteerd. Dan zal de uitvoering van de straffen opnieuw
moeten worden uitgesteld. Daartegen verzet ik mij heel sterk.
Als u noodmaatregelen moet nemen, kunt u twee maatregelen
nemen. Enerzijds, kunt u overgaan tot de versnelde opening van de
gevangenis in Hasselt en tot het niet sluiten van de oude
gevangenissen van Hasselt en Tongeren. Anderzijds, kunt u
05.04 Tony Van Parys (CD&V):
Si ce problème se pose
aujourd'hui, c'est parce que le
gouvernement a laissé la situation
se dégrader cinq années durant.
Je n'adhère pas à la directive qui
reporte l'exécution des peines. De
fait, le problème se posera à
nouveau après les vacances.
Deux solutions provisoires sont
envisageables: accélérer
l'ouverture de la nouvelle prison de
Hasselt et ne pas fermer les
prisons de Hasselt et de Tongres,
d'une part, et créer un pool
CRIV 51
COM 279
01/06/2004
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
13
overgaan tot het aanwerven van een pool contractuele
gevangenismedewerkers, die het tekort dat op dit ogenblik bestaat
snel kunnen aanvullen in afwachting dat de examens zijn
uitgeschreven en statutaire personeelsleden kunnen worden
aangeworven. Deze maatregelen betreffen de korte termijn.
Wat betreft de middellange en lange termijn, hoor ik in uw antwoord
niets meer over het ideetje om kazernes aan te passen en er
gedetineerden in onder te brengen.
Onze fractie gaat niet akkoord met een aanpassing van de wet op de
voorlopige hechtenis als oplossing voor het probleem van de
overbevolking, omdat naar ons aanvoelen de wet op de voorlopige
hechtenis een goede wet is en voldoende garanties biedt.
Voor het overige stel ik vast dat wat u zegt over "le transfert des
étrangers" een idee is dat ook Marc Verwilghen destijds al had
meegedeeld aan deze commissie. Nooit werd dat idee echter
geconcretiseerd, waardoor de regering nu wordt geconfronteerd met
problemen die eigenlijk voorspelbaar waren.
d'agents pénitentiaires en
attendant de recruter du personnel
statutaire, d'autre part.
Concernant la rénovation de
casernes pour y héberger des
détenus, la ministre ne dit plus
mot. Nous nous opposons à une
adaptation de la loi relative à la
détention préventive car il s'agit
d'une loi de qualité. Le transfert
des étrangers ne constitue guère
une nouveauté, mais cette idée n'a
jamais été concrétisée.
05.05 Bart Laeremans (VLAAMS BLOK): Mevrouw de minister, ten
eerste, u denkt dat het in de zomer allemaal beter zal gaan en dat er
dan meer ruimte zal zijn. Maar ik lees in de pers toch heel wat
bedenkingen daarbij. In de zomermaanden is het heel warm. De
overbevolking die er is, zal dan misschien iets minder zijn, maar zelfs
dat is niet zeker, omdat er allerlei factoren meespelen die de
overbevolking in stand houden. Opstanden zijn in een verhit klimaat
zeker niet uitgesloten. Wanneer u dan nog eens extra veroordeelden
naar de gevangenissen stuurt in de zomermaanden, riskeert u grote
moeilijkheden.
Ten tweede, u hebt erkend dat de problemen nog nooit zo groot
waren als vandaag. Dat heeft natuurlijk oorzaken. Het zal ook niet
verminderen. De Europese Unie is nu uitgebreid met tien nieuwe
landen. De aantrekkingskracht van Brussel op nogal wat van die
Oost-Europese criminelen is gekend. Die benden zijn hier en trekken
altijd maar nieuwe mensen aan. Wanneer wij naar de statistieken
kijken, blijkt dat het aantal buitenlandse gevangenen bijzonder hoog
is. Het aandeel van Oost-Europeanen is bijzonder groot en dat zal de
komende jaren niet verminderen. In plaats van zich daarop voor te
bereiden en voldoende capaciteit te creëren moddert u maar wat aan
met allerlei paniekmaatregelen en allerlei noodmaatregelen.
U zegt: op korte termijn kunnen wij eigenlijk niet veel meer doen dan
wat wij nu doen. Nochtans stond in het regeerakkoord heel duidelijk
dat "op korte termijn" kazernes zouden worden omgebouwd tot
gevangenissen voor lichtgestraften. Dat doet u helemaal niet. Nu
kunnen zelfs zwaargestraften niet meer in de gevangenis terecht. Dat
is toch helemaal te gek.
Op langere termijn zijn uw voorstellen ook niet voldoende en ook niet
de juiste. De preventieve hechtenis aanpakken, daar kan men zich
heel grote vraagtekens bij plaatsen. Nu al moet men vaststellen dat
vele mensen die aangehouden worden, veel te snel opnieuw de straat
op kunnen. Dat is een algemene klacht bij de politiediensten. U zegt:
40% van de mensen in de gevangenissen zitten daar in voorlopige
hechtenis. Maar dat is omdat er zo weinig effectief veroordeelden in
05.05 Bart Laeremans (VLAAMS
BLOK): La surpopulation peut être
moindre en été mais à cette
époque de l'année il fait chaud et
l'on ne peut exclure que l'arrivée
de nouveaux détenus provoque
des émeutes.
Le problème n'a jamais été aussi
aigu. L'UE compte à présent dix
nouveaux membres et Bruxelles
attire des criminels originaires
d'Europe de l'Est. Le nombre de
détenus étrangers est
particulièrement élevé et ne
diminuera guère. On n'a pas
aménagé une capacité d'accueil
suffisante. L'accord de
gouvernement stipulait pourtant la
volonté de transformer à court
terme les casernes en cellules
réservées aux détenus
condamnés à de courtes peines.
Les projets à long terme n'offrent
pas, eux non plus, satisfaction. La
détention préventive ne peut être
remise en question. Les
personnes arrêtées sont déjà
relâchées trop rapidement. La
raison pour laquelle 40 pour cent
de la population carcérale se
compose de personnes en
détention préventive est qu'un
nombre insuffisant de personnes
sont condamnées à des peines
d'emprisonnement ferme. Les
01/06/2004
CRIV 51
COM 279
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
51
E LEGISLATURE
2003
2004
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
51
E ZITTINGSPERIODE
14
zitten, omdat die veel te snel worden vrijgelaten door allerlei
noodmaatregelen.
Ten derde, wat de uithandengeving van jongeren betreft, wat u op dat
vlak zult kunnen realiseren is beperkt, heel beperkt: het gaat om
enkele tientallen gevallen op jaarbasis. Daar kunt u geen
gevangenisbeleid op bouwen. Hetzelfde geldt voor de geïnterneerden.
Daar is al een aantal inspanningen geleverd voor u minister werd. Van
de nieuwe instelling voor geïnterneerden, die er moet komen, moet
men nog de eerste steen leggen. Dus, daar zijn wij nog enkele jaren
mee zoet. Ik geloof niet in uw beleid, noch op korte, noch op lange
termijn. U bent voor uzelf zeer grote problemen aan het creëren. De
bevolking zal dat op tijd en stond merken.
résultats découlant de mesures
dans le domaine de la jeunesse et
des personnes internées seront
maigres.
Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
De bespreking van de vragen en de interpellaties eindigt om 11.20 uur.
La discussion des questions et interpellations se termine à 11.20 heures.