IC265_FIN.doc

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

cdH

centre démocrate Humaniste

CD&V

Christen-Democratisch en Vlaams

ECOLO

Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales

Front National

Mouvement réformateur

N-VA

Nieuw-Vlaamse Alliantie

Parti socialiste

sp.a-spirit

Socialistische Partij Anders Sociaal progressief internationaal, regionalistisch integraal democratisch toekomstgericht

VLAAMS BLOK

Vlaams Blok

VLD

Vlaamse Liberalen en Democraten

Abréviations dans la numérotation des publications :

Afkortingen bij de nummering van de publicaties :

DOC 51 0000/000 Document parlementaire de la 51e législature, suivi du n° de

base et du n° consécutif

DOC 51 0000/000

Parlementair document van de 51e zittingsperiode +
basisnummer en volgnummer

QRVA

Questions et Réponses écrites

QRVA

Schriftelijke Vragen en Antwoorden

CRIV

version provisoire du Compte Rendu Intégral (couverture verte) CRIV

voorlopige versie van het Integraal Verslag (groene kaft)

CRABV

Compte Rendu Analytique (couverture bleue)

CRABV

Beknopt Verslag (blauwe kaft)

CRIV

Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu
intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit
des interventions (avec les annexes)
(PLEN: couverture blanche; COM: couverture saumon)

CRIV

Integraal Verslag,met links het definitieve integraal verslag en
rechts het vertaald beknopt verslag van de toespraken (met de
bijlagen)
(PLEN: witte kaft; COM: zalmkleurige kaft)

PLEN

séance plénière

PLEN

plenum

COM

réunion de commission

COM

commissievergadering

Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes :
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be
e-mail :

publications@laChambre.be

Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail :

publicaties@deKamer.be

CRIV 51

COM 265

19/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

COMMISSION DE

L'INFRASTRUCTURE, DES

COMMUNICATIONS ET DES

ENTREPRISES PUBLIQUES

COMMISSIE VOOR DE

INFRASTRUCTUUR, HET

VERKEER EN DE

OVERHEIDSBEDRIJVEN

MERCREDI

MAI

2004

Après-midi

______

van

WOENSDAG

MEI

2004

Namiddag

______

De vergadering wordt geopend om 14.17 uur door de heer Francis Van den Eynde, voorzitter.
La séance est ouverte à 14.17 heures par M. Francis Van den Eynde, président.

01 Vraag van de heer Roel Deseyn aan de minister van Leefmilieu, Consumentenzaken en Duurzame

Ontwikkeling over "de gedragscode voor betaallijnen" (nr. 2782)

01 Question de M. Roel Deseyn à la ministre de l'Environnement, de la Protection de la consommation

et du Développement durable sur "le code de bonne conduite en matière de lignes payantes" (n° 2782)

01.01 Roel Deseyn (CD&V): Mevrouw de minister, in een vorige

commissievergadering, vorige week of twee weken geleden, hadden
wij het al over een gedragscode met uw collega mevrouw Moerman.
Zij was het die mij aanspoorde om even het woord tot u te richten met
enkele vragen over die gedragscode, mijns inziens toch een zeer
belangrijk instrument voor de autoregulering van de sector. Het punt is
ook in de actualiteit. Het verslag van de ombudsman waarvan wij
onlangs kennis hebben kunnen nemen, wijst er toch op dat het zeer
belangrijk is om tot een consistente en goed gerespecteerde
gedragscode te komen waarbij de consument vlug een en ander kan
onderscheiden.

Daarom zou het goed zijn te weten in welke sancties voorzien is voor
operatoren of dienstverleners die zich niet houden aan die code. Ik
heb een versie, waarschijnlijk een ontwerpversie, van uw gedragscode
onder de neus gekregen, die waarschijnlijk gepubliceerd is onder uw
verantwoordelijkheid of die afgesproken is met de operatoren. Daarin
staat eigenlijk dat voor alles wat sancties betreft, verwezen wordt naar
bijlage 1. Bij bijlage 1 staat echter: "aan te vullen." Ik lees maar wat er
staat en wat ik kon krijgen. Eerst zei men op Consumentenzaken dat
die bijlage over de sancties eigenlijk moest worden aangevuld door uw
collega mevrouw Moerman. Toen ik haar daarmee confronteerde, zei
zij: "De verantwoordelijkheid voor heel die tekst ligt bij mijn collega, die
het initiatief heeft genomen, en ik heb daar eigenlijk niet zo veel mee
te maken". Wij hebben toen ook gediscussieerd over het werk van de
ethische commissie, die een ethische code terzake moest
ontwikkelen.

Ten eerste, het zou dus goed zijn te weten wat wij te verwachten
hebben in die bijlage 1. Is die uit te werken binnen de nieuwe telecom-
wet? Wie is ervoor verantwoordelijk? Voor ons blijft dat nu een
onbeschreven blad, wat natuurlijk niet zo interessant is om op door te

01.01 Roel Deseyn (CD&V): J'ai

pu prendre connaissance du code
de bonne conduite pour les lignes
payantes. Il y est fait référence en
ce qui concerne les sanctions à
une annexe. Or, il n'y avait rien
dans cette annexe. Pourriez-vous
dès lors me préciser quelles
sanctions pourraient être prises et
qui les imposera?

Une commission d'éthique devait
également être créée. Or, rien ne
bouge dans ce cadre. Quelles
sont les raisons de cet
immobilisme? Quel sera le lien
entre le code d'éthique que cette
commission élaborera et le code
de bonne conduite?

Les opérateurs étrangers seront-
ils également soumis à ces
codes?

La date butoir du 1er juin 2004
est-elle réaliste?

19/05/2004

CRIV 51

COM 265

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

gaan. Het zou goed zijn te weten welke sancties er zijn, welke
procedure ook, en wie daarvoor verantwoordelijk is.

Ten tweede, over die ethische commissie spreken wij toch al lange tijd
in de commissie. Maar de ethische commissie raakt maar niet
opgericht. Hoe verklaart u dat de vertraging terzake blijft aanslepen?
Wat zal het werk zijn van die ethische commissie? Uiteraard moet zij
de ethische code uitwerken, maar hoe zou die zich dan verhouden tot
de gedragscode? Hoe zal zij afdwingbaar worden voor alle operatoren
en dienstverleners?

Ten derde, een belangrijk aspect op de steeds meer geliberaliseerde
telecom-markt is de juridische vraag hoe wij buitenlandse aanbieders
daaraan ook kunnen onderwerpen. Hoe zal dat geregeld worden?

Ten vierde, denkt u dat het technisch mogelijk is om tegen 1 juni een
en ander te realiseren? Die datum, 1 juni, is niet toevallig. Die lees ik
ook in uw tekst, waar u zegt dat bepaalde bepalingen inzake
prijsaanduiding bij oproep en inzake het afsluiten van een dienst
moeten gerespecteerd worden. Nu, 1 juni is wel heel nabij. Ik vraag
mij af of de autoregulering voldoende zal kunnen spelen, daar er nog
geen sancties zijn. Mogen wij die datum als een engagement
beschouwen? Hoe definieert u dan de maximale wachttijd bij
geschillen over inbreuken op die code?

Ik wil even nog iets meegeven. In de pers is er natuurlijk veel
verwarring ontstaan. Wanneer men het over die tekst heeft, spreekt
men dikwijls al over de ethische code, terwijl het daar veeleer over een
soort gedragscode gaat, een convenant met de operatoren. Het is
toch belangrijk dat daarover geen misverstanden meer bestaan.
Vandaar dat ik vandaag die vragen aan u voorleg.

01.02 Minister Freya Van den Bossche: Mijnheer Deseyn, de

aanleiding voor die gedragscode is precies dat de ethische code nog
even op zich zal doen wachten. Hij doet trouwens al een tijd op zich
wachten. Waarom? Om te beginnen, omdat die commissie moet
bestaan uit vertegenwoordigers van iedere Gemeenschap en dat ik
nog steeds de namen niet heb ontvangen van de vertegenwoordigers
die door de Vlaamse Gemeenschap zouden worden gezonden. Er is
zelfs nog geen akkoord aan Vlaamse zijde. Ik kan maar wachten tot
elk van de Gemeenschappen haar werk heeft gedaan. Een van de
Gemeenschappen heeft dat werk nog niet gedaan.

Er is nu wel het wetsontwerp inzake elektronische telecommunicatie
en binnenkort roepen wij een vergadering samen om een
samenwerkingsovereenkomst te maken met de Gemeenschappen.
Wij zullen het daar meteen ter sprake brengen. Maar u weet net als ik
dat zo'n commissie wel even aan het werk zal zijn om die code
uiteindelijk op te stellen.

Nu, ik dacht dat het zinvol was al op voorhand via autoregulering te
werken aan een gedragscode. Het is dan ook duidelijk dat die
"gedragscode voor de consument" genoemd wordt om
naamsverwarring te vermijden. Maar ik begrijp dat velen ze als de
verwachte ethische code zien, ook al omdat ik de sector had gezegd
dat het mij logisch leek dat, als hij een goede code voor de consument
uitwerkt, de ethische commissie die code als basis kan gebruiken om
daarop voort te werken en zo een beetje tijd te besparen. Zij zou ze

01.02 Freya Van den Bossche,

ministre: Il a précisément été
prévu d'instaurer ce code de
bonne conduite étant donné que
le code d'éthique tarde à voir le
jour. La commission d'éthique doit
se composer de représentants
des

Communautés. Or, la

Communauté flamande n'a
toujours pas communiqué de liste
de noms et elle n'a même pas
encore marqué son accord de
principe.

Une réunion aura prochainement
lieu avec les Communautés dans
le cadre du projet de loi relatif aux
communications électroniques.
Nous y aborderons cette question.
En tout état de cause, le code
d'éthique se fera encore attendre
quelque temps. Dans l'intervalle, il
me paraît opportun d'élaborer un
code de bonne conduite basé sur
l'autorégulation. La future
commission d'éthique pourra

CRIV 51

COM 265

19/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

kunnen bijschaven en kijken of er nog hiaten in zijn. Misschien moeten
er dingen anders worden aangepakt. Het lijkt mij alvast een vrij
degelijke code, die door Belgacom en Telenet is uitgewerkt. Dat is dus
ongeveer de gevolgde werkwijze.

Wat gebeurt er nu wanneer er een inbreuk is op een code? Sowieso
staat er in de codes dat de telecom-operatoren dan alle mogelijke
maatregelen zullen nemen om de diensten in overeenstemming te
brengen met de regels. Dat is stap één. Stap twee - ook belangrijk - is
dat in elk contract dat een operator sluit met een andere, die code
wordt vermeld. Er wordt ook duidelijk gemaakt dat die code bindend
is. Wanneer die tweede operator dan nog eens een derde
contracteert, staat dat er opnieuw in. Men kan dus bijvoorbeeld niet
aan onderaanneming doen, zonder dat die code mee wordt
opgenomen en deel uitmaakt van het contract en dus ook bindend is.

Hoe komt het dat wij dat kunnen controleren en sancties opleggen?
Dat is eigenlijk vrij eenvoudig. De twee operatoren die de gedragscode
hebben opgesteld en goedgekeurd, Telenet en Belgacom,
vertegenwoordigen 90% van de markt en men kan het beschouwen
als een "eerlijk handelsgebruik." Artikelen 93 en 94 van de wet op de
handelspraktijken en voor inlichting en bescherming van de
consument bepalen dat inbreuken tegen de eerlijke handelsgebruiken
kunnen worden bestraft. Men kan de Algemene Inspectie, die nu
Algemene Directie Controle en Bemiddeling heet, laten controleren.
Dat is een van de belangrijke voorwaarden waarom de sector akkoord
gegaan is om een code af te spreken, want als er niet gecontroleerd
wordt, komen allerlei buitenlandse firma's onder hun duiven schieten,
firma's die met andere regels werken, en dat kan dus niet. De sector
heeft beloofd dat te beschouwen als een eerlijk handelsgebruik en om
het zo ook te laten controleren.

Eigenlijk zijn er drie stappen mogelijk inzake bestraffing. Een eerste
stap is een proces-verbaal van waarschuwing, dat kan worden
opgelegd door de inspectiedienst zelf. Stap twee is een proces-verbaal
van vaststelling, waarbij ook een administratieve boete wordt
uitgesproken. Dat kan ook vrij snel gaan. Die procedure verloopt niet
via het gerecht en ook niet via mij. In stap drie kom ik wel tussenbeide,
te weten wanneer er herhaalde inbreuken worden gepleegd. Dan kan
ik het dossier doorspelen aan het gerecht. Ik zal dan ook niet aarzelen
dat te doen.

Kortom, het is onder die voorwaarden dat wij hebben kunnen
afspreken met de sector dat de gedragscode kan worden toegepast.

Is 1 juni een haalbare datum? Ik vermoed van wel, omdat de sector
dat zelf aan mij heeft voorgesteld. Men heeft mij gezegd: wij zijn klaar
met alles, wij kunnen starten op het moment dat u ons belooft dat de
controles zullen starten. Ik heb laten weten dat de Economische
Inspectie klaar kan zijn tegen 1 juni om controles te verrichten. Men
heeft geantwoord: dan starten wij op 1 juni met die gedragscode.
Kortom, ik ben gewoon afgegaan op wat de sector zelf heeft gezegd,
omdat ik het niet sneller kan doen verlopen dan mogelijk is. De sector
heeft zelf gezegd dat het prima zal lukken.

Misschien moet ik nog iets vermelden bij uw eerste vraag. De
telecom-operatoren hebben zich via die code het recht voorbehouden
onderaannemers of diensten die van hen een lijn huren, die zich niet

éventuellement se baser sur ce
code pour l'élaboration du code
d'éthique. A mes yeux, Belgacom
et Telenet ont présenté un code
de qualité. En voici quelques
points clés.

En cas d'infraction, les opérateurs
doivent immédiatement prendre
des mesures pour mettre leurs
services en conformité avec les
règles. Le code devra figurer dans
tous les contrats conclus par les
opérateurs avec, par exemple,
des sous-traitants. Si des sous-
traitants enfreignent le code, les
opérateurs télécom suspendront
d'abord le contrat avant, le cas
échéant, d'y mettre fin
unilatéralement.

Etant donné que cette pratique a
la valeur juridique d'un usage
honnête en matière commerciale,
l'inspection générale peut
effectuer des contrôles et imposer
des sanctions. Il y a trois niveaux
de sanctions: le procès-verbal
d'avertissement, le procès-verbal
de constatation avec amende
administrative à la clé et en cas
d'abus répétés, transmission du
dossier à la justice.

La date du 1er juin 2004 me paraît
réaliste étant donné qu'elle a été
proposée par le secteur lui-même
et que l'inspection économique
avait déjà fait savoir qu'elle
pouvait être prête pour cette date.

Un délai d'attente maximum a été
fixé. Cela concerne non
seulement le temps d'attente
d'une minute mais également
l'interdiction de faire passer
inutilement les clients par une
série de menus.

L'absence d'annexe au document
dont M. Deseyn a pu prendre
connaissance est une erreur. Je le
prie de bien vouloir m'en excuser.

19/05/2004

CRIV 51

COM 265

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

aan de regels houden, eerst te schorsen en dan, als zij zich niet in
regel stellen, gewoon alle contracten met hen eenzijdig te beëindigen.
Dat is vrij goed uitgelegd. Mijn excuses voor het ontbreken van die
bijlage 1, want dat is minstens ongelukkig te noemen. Wij zullen dat
dan ook rechtzetten.

Wat is de maximumwachttijd? Het gaat daar om artikel 6 van de code.
Dat bevat twee onderdelen. Het eerste onderdeel bepaalt dat men
klanten niet onnodig veel op doorverwijstoetsen mag laten drukken:
druk op 1 voor dit, druk op 2 voor dat, druk op 3 voor nog wat anders.
Soms kan dat zinvol en nodig zijn, maar als iemand en dat is een
subjectieve afweging het gevoel heeft dat het onnodig lang is, kan hij
daarvoor terecht bij de Economische Inspectie. Ook omgekeerd, de
Economische Inspectie kan zelf controles uitvoeren en oordelen dat
een en ander te lang duurt. Daarna volgt dan weer dezelfde
procedure.

Iets anders, wat makkelijker te definiëren is, is de wachttijd vóór een
beller iemand aan de lijn krijgt of dat hij in de loop van de procedure
even in wacht wordt gezet. Die mag niet langer dan 1 minuut zijn. In
geval van een wachttijd langer dan 1 minuut, overtreden de
operatoren de code en dus de wet op de handelspraktijken.

01.03 Roel Deseyn (CD&V): Dank u, mevrouw de minister, voor uw

interessante toelichting bij de code.

Ten eerste, het is eigenlijk jammer dat het voor het samenstellen van
de ethische commissie nog wachten is op de Vlaamse Gemeenschap.
Ik wil een oproep doen, als parlementslid, aan de federale overheid
om toch een beetje meer de katalysator te zijn terzake. Er is nu de
telecom-wet en de breedbandstrategie. Men heeft mij gezegd dat men
uit respect voor de andere administratieve niveaus in het land niets
mag doen, tenzij een beleefd schrijven sturen. Wel, mevrouw de
minister, ik denk dat het geen zware inbreuk zou zijn of een
grondwetsschending als er, beleefd, iets meer werd aangedrongen. Er
is tenslotte toch een parallelle coalitie, een symmetrische
meerderheid. In die zin zou dat niet zoveel problemen mogen
veroorzaken. Het is toch een project dat al gestart is onder minister
Daems toen Rik, nu Hendrik Daems en het wachten wordt
onredelijk lang. Er zou wel een tandje bij gestoken mogen worden,
denk ik.

Ten tweede, wat de samenwerkingsovereenkomst betreft, pleit ik
opnieuw voor een framewerk voor die code. Zo niet vrees ik dat we
opnieuw in het scenario van destijds terechtkomen. Ik verwijs naar
eerdere betogen over de breedbandstrategie, waarbij het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest een recuperatie van teksten uit het jaar 1991
heeft gedaan zonder dat men de intellectuele moeite heeft gedaan
een echte strategie en een toekomstproject te ontwikkelen en de
teksten te updaten.

De gedragscode kan als basis dienen, zegt u. Ik had het kunnen
appreciëren als uw collega, mevrouw Moerman, niet zo smalend had
gedaan over die tekst vorige week. Dat wou ik u toch nog even
meegeven.

Ten derde, u zegt dat Telenet en Belgacom een marktaandeel van
90% hebben en dat de kwalificatie "eerlijk handelsgebruik" werd

01.03 Roel Deseyn (CD&V): Il

est regrettable que nous devions
attendre l'accord des
Communautés pour composer la
commission d'éthique. La
structure de l'Etat belge permet
pourtant aux autorités fédérales
d'agir avec plus de dynamisme
que ce n'est le cas actuellement. Il
y a trop longtemps que les choses
traînent dans ce dossier.

Je me réjouis qu'aux yeux de la
ministre le code de Belgacom et
de Telenet puisse servir de base à
l'élaboration du code d'éthique. Je
regrette alors que la ministre
Moerman le considère avec
autant de condescendance. Tous
les opérateurs télécom
collaboreraient à l'élaboration de
ce code. Qu'en est-il exactement?
Il a tout de même été élaboré par
les deux principaux acteurs du
marché.

CRIV 51

COM 265

19/05/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

toegepast. Wellicht gaat het over 93% of 94%. Wij zouden ook vragen
kunnen stellen over de reële implicaties op allerlei verschuivingen op
de markt en wat daar de macht is van een beperkt aantal operatoren.
Heb ik goed begrepen dat alle operatoren meewerken aan de
toepassing van de code, maar dat die uitgewerkt is door de twee grote
operatoren? Ik vroeg mij even af of er mogelijkheid was tot feedback
vanwege de andere operatoren? In welke mate hebben zij zich ook
geëngageerd? Of hebt u zich louter gericht, een beetje kunstmatig, tot
die 90% en hebt u de rest gededuceerd? Of is er toch sprake van een
reëel engagement van die anderen?

01.04 Minister Freya Van den Bossche: Wat de kleine operatoren

betreft, die ik natuurlijk niet allemaal kan opnoemen, zijn er vele die
hebben meegewerkt aan de totstandkoming van de code. Het spreekt
voor zich dat Telenet en Belgacom wel zowat de leiding van de
gesprekken hebben genomen. Zij hebben er iets meer tijd in kunnen
steken. Zij hebben daar ook het personeel voor en de middelen. Maar
alle operatoren werden mee betrokken via het Platform
Telecomoperatoren, een officieel platform dat al die kleine operatoren
groepeert.

Wat de code voor de mobiele telefonie betreft, die heel binnenkort
klaar zal zijn, legt men op dit moment de laatste hand aan de teksten.
Ook daarbij zijn alle operatoren betrokken. Het is echter voldoende dat
een aantal operatoren zegt: oké, dat is wat wij gaan doen, dat zien wij
als een handelsgebruik dat wij via de Economische Inspectie kunnen
laten controleren en bestraffen. Dat is voor ons wel elementair. Maar
goed, zij werden er allemaal bij betrokken, ook de kleintjes, via het
Platform Telecomoperatoren.

01.04 Freya Van den Bossche,

ministre: Les petits opérateurs ont
bel et bien eu voix au chapitre par
le biais de la plate-forme des
opérateurs télécom. Telenet et
Belgacom ont toutefois pris la
direction des opérations,
disposant, il est vrai, des moyens
pour ce faire. Un code pour la
téléphonie mobile sera aussi
élaboré sous peu. Les petits
acteurs du marché seront
également associés à
l'élaboration de ce code.

De voorzitter: Bedankt, mevrouw de minister. De deelnemers aan dat platform waren hier trouwens te gast
op de hoorzitting.

01.05 Roel Deseyn (CD&V): De technische hoorzitting, waarvan

sommigen beweren dat het een politieke hoorzitting was.

De voorzitter: Officieel: de technische hoorzitting over de universele dienstverlening. Dat was het.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 14.31 uur.
La réunion publique de commission est levée à 14.31 heures.