COMMISSION DE L'ECONOMIE, DE LA POLITIQUE SCIENTIFIQUE, DE L'EDUCATION, DES INSTITUTIONS SCIENTIFIQUES ET CULTURELLES NATIONAL

De vergadering wordt geopend om 14.09 uur en voorgezeten door mevrouw Dalila Douifi.

La séance est ouverte à 14.09 heures et présidée par Mme Dalila Douifi.

01 Vraag van de heer Servais Verherstraeten aan de vice-eerste minister en minister van Begroting en Consumentenzaken over "het uitstel van betalingen aan de schuldbemiddelaars" (nr. 14407)

01 Question de M. Servais Verherstraeten à la vice-première ministre et ministre du Budget et de la Protection de la consommation sur "le report des paiements aux médiateurs de dettes" (n° 14407)

01.01 Servais Verherstraeten (CD&V): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de vice-eerste minister, eind vorig jaar trok een aantal schuldbemiddelaars aan de alarmbel omdat hun kosten, erelonen en emolumenten reeds verschillende maanden niet werden betaald door het Fonds ter Bestrijding van de Overmatige Schuldenlast.

Sommigen gingen over tot aangetekende ingebrekestelling. Zij hadden signalen opgevangen dat dit uitstel van uitbetaling te maken had met begrotingsinstructies en dat men in 2006 geen dossiers meer zou uitbetalen.

Mevrouw de minister, u hebt mij in antwoord op een mondelinge vraag van 9 januari gezegd dat de facturen van mei 2006 tot het najaar 2006 tegen eind januari 2007 zouden betaald zijn en dat het Fonds voortaan ook een debettoestand mocht aanhouden zodat de resterende facturen zo snel mogelijk zouden worden uitbetaald.

Ik krijg evenwel signalen vanop het terrein dat de aangekondigde betalingen van minstens een deel van de openstaande vorderingen ten aanzien van het Fonds nog steeds niet waren gebeurd.

Ik heb daarom de volgende vragen. Klopt het dat de aangekondigde betalingen voor de periode mei 2006-najaar 2006 nog niet zijn gebeurd? Hoe verklaart u dit? Wanneer zal de beloofde betaling plaatsvinden en ten belope van welk bedrag? Wanneer worden de resterende facturen uitbetaald? Hoeveel werd er op vandaag uitbetaald aan de schuldbemiddelaars? Welk bedrag moet het Fonds nog uitkeren voor 2006?

01.02 Minister Freya Van den Bossche: Mevrouw de voorzitter, mijnheer Verherstraeten, ik heb vorige keer geprobeerd te situeren wat het hoe en waarom is van die achterstallige betalingen van het organieke fonds dat enkel wordt gefinancierd met bijdragen van de kredietgevers in functie van het aantal achterstallige betalingen dat is geregistreerd bij de Nationale Bank. U weet dat het aantal goedgekeurde dossiers sinds de start constant stijgt en dat de erelonen van de schuldbemiddelaars ten laste van het fonds worden gelegd op een wijze die verder gaat dan de wetgever in 1998 had bepaald.

We hebben onmiddellijk twee maatregelen genomen: we hebben in een verhoging van de bijdragen van de kredietgevers voorzien en een belangrijke hervorming gedaan inzake de tussenkomst van het fonds via de wet van 27 december 2006. De toestand van die achterstallige betalingen kan ondertussen worden geactualiseerd. Uiteindelijk werd begin februari 2007 voor 1.121.252,43 euro aan binnengekomen schuldvorderingen van 2006 uitbetaald. Het betreft de uitbetaling van dossiers die bij het fonds werden ingediend in de periode van mei tot juli 2006. Die schuldvorderingen konden betaald worden met de extra ontvangsten van eind 2006.

Zoals ik ook al op 9 januari vermeldde zal na ontvangst van de nieuwe bijdrage van de kredietgevers het saldo van de binnengekomen schuldvorderingen in 2006 in uitbetaling kunnen worden gesteld. Uit informatie die ik van het fonds ontving, blijkt dat wordt voorzien dat de dossiers die werden ingediend in de periode augustus-december 2006 kunnen uitbetaald worden in april 2007 en dat is onmiddellijk na opvraging van de nieuwe bijdragen voor 2007 bij de kredietsector. Die nieuwe bijdragen, geraamd op 2.662.899,87 euro worden verwacht in de loop van de maand maart. Het bedrag van nog te betalen facturen voor 2006 voor diezelfde periode augustus-december, bedraagt 2.322.722,09 euro.

01.03 Servais Verherstraeten (CD&V): Mevrouw de voorzitter, ik dank de minister voor haar antwoord.

Mevrouw de minister, is het mogelijk dat u met bijdragen die u gaat innen in de loop van 2007, nog rekeningen moeten betalen voor 2006? Op die manier kan zich een probleem voordoen in de tweede helft van 2007 voor de uitbetaling van dossiers van 2007?

01.04 Minister Freya Van den Bossche: In 2007 is erin voorzien dat een debetsaldo tot 5 miljoen euro kan worden aangehouden, om de eenvoudige reden dat we de betalingen ook onmiddellijk willen kunnen doen. We willen dus niet langer achterstanden oplopen, in de verwachting dat de hervorming van de tussenkomsten van het fonds echt zal leiden tot structureel minder uitgaven.

01.05 Servais Verherstraeten (CD&V): Heeft dat budgettaire consequenties voor de begroting? Uit uw antwoord van vorige keer meende ik af te leiden dat het niet het geval is. Of komt dat debetsaldo in de begroting 2007 terecht?

01.06 Minister Freya Van den Bossche: Neen, dat is allemaal voorzien. Dit heeft geen bijkomende consequenties voor de begroting.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

De behandeling van de vragen en interpellaties wordt geschorst van 14.24 uur tot 15.20 uur.

Le développement des questions et interpellations est suspendu de 14.24 heures à 15.20 heures.

02 Vraag van de heer Hans Bonte aan de vice-eerste minister en minister van Begroting en Consumentenzaken over "de nieuwe problemen veroorzaakt door Citibank" (nr. 14647)

02 Question de M. Hans Bonte à la vice-première ministre et ministre du Budget et de la Protection de la consommation sur "les nouveaux problèmes causés par Citibank" (n° 14647)

02.01 Hans Bonte (sp.a-spirit): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, ik wil mij vooraf verontschuldigen voor de communicatiestoornis – het was ook niet meer dan dat – die ervoor gezorgd heeft dat ik er bij de aanvang van de werkzaamheden niet kon zijn, ervan uitgaande dat ook in deze commissie wetsontwerpen voorrang hadden op voorstellen.

Hoe dan ook, mevrouw de minister, ben ik tevreden dat ik mijn vraag nog kan stellen. Immers, naar aanleiding van wat allemaal in de pers verschijnt over de problematiek bij Citibank is het toch wel merkwaardig op welke manier ikzelf, maar ook de collega’s die dat initiatief genomen hebben, informatie krijgen over de problematiek van Citibank. Ik meen dat het nog een beetje te vroeg is, wat mij betreft, om daar algemene lijnen in te trekken. Zeker is – u hebt net een ontwerp inzake consumentenrechten behandeld en goedgekeurd – dat de consument ter zake in een hoek zit en dat hij op een of andere manier, systematisch, in een zwakkere positie geplaatst wordt, en in mijn ogen ook misbruikt wordt.

Dat is wat ik de voorbije dagen heb aangeklaagd.

Nu heb ik ook gemerkt dat er door het departement Economische Zaken in het verleden blijkbaar reeds initiatieven genomen zijn, naar aanleiding van een reeks klachten, om Citibank te wijzen op eventuele disfuncties. Ik heb ook begrepen dat er recent nog een initiatief genomen is door de Economische Inspectie om een en ander te inventariseren. Ik wou gewoon van u vernemen, mevrouw de minister, in welke mate die informatie klopt. Is de Economische Inspectie effectief bezig met een dossier-Citibank? Laten wij het zo noemen. Zo ja, wat is daar de stand van zaken, de timing? Wanneer zou dat dossier afgerond worden? En is het eventueel mogelijk wat informatie te geven over de redenen en over de inhoud van dat dossier? Tot daar mijn vragen, mevrouw de minister.

02.02 Minister Freya Van den Bossche: Mevrouw de voorzitter, mijnheer Bonte, net als andere kredietgevers en kredietbemiddelaars maakt Citibank Belgium nv het voorwerp uit van een voortdurende controle door de algemene directie Controle en Bemiddeling, de zogenaamde economische inspectie, van de FOD Economie. De dienst handelt op basis van klachten die worden ingediend door OCMW’s, CAW’s, advocaten, andere kredietgevers of door consumenten zelf. Dat gebeurt, ten tweede, ook spontaan door het instellen van algemene onderzoeken, die jaarlijks worden vastgelegd voor de financiële sector. Dat gebeurt, ten derde, ook spontaan door de reclames en mailings te onderzoeken, waarvoor de kredietgevers adverteren via de taskforce die hiervoor speciaal werd opgericht.

In 2004 en 2006 werden in totaal 164 klachten tegen Citibank door de algemene directie Controle en Bemiddeling onderzocht: 45 in 2004, 54 in 2005 en 65 in 2006.

Gelet op het hoog aantal klachten startte de algemene directie eind 2004 een diepgaand onderzoek naar de activiteiten van de bank inzake het respecteren van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet en aanverwante wetgeving zoals de wet op de handelspraktijken. In het kader van dat onderzoek werd tussen 2004 en 2006 in totaal 140 pv’s van verhoor opgesteld, 2 pv’s van waarschuwing, 2 pro-justitia’s waarvan 1 voor overtredingen inzake kredietreclame.

In de individuele dossiers waar kan worden aangetoond dat er onvoldoende voorzichtig werd opgetreden inzake kredietverlening of dat er zelfs flagrante overtredingen tegen de wet op het consumentenkrediet werden begaan, past Citibank op vraag en naar aanleiding van de controles en vaststellingen van de algemene directie geregeld de in de wet voorziene burgerlijke sancties toe, bijvoorbeeld de herleiding tot het ontleende kapitaal, een verlenging van terugbetalingstermijnen, enzovoort.

Om het geheim van het strafonderzoek door de Algemene Directie te vrijwaren, kan ik over de verdere vaststellingen met betrekking tot Citibank en haar handelswijze bij de toekenning van kredieten, op dit moment weinig of niets zeggen.

De wet op het consumentenkrediet voorziet wel in een aantal handhavingsmaatregelen. Mogelijke handhavingsmaatregelen zijn de volgende.

Ten eerste, voor strafrechtelijk sanctioneerbare feiten, zoals overtreding op de regels inzake kredietreclame, kan een administratieve, minnelijke schikking – een geldboete – worden voorgesteld. Indien de bank niet op het voorstel ingaat, wordt het dossier aan het openbaar ministerie doorgespeeld. Dat gebeurde overigens al in twee gevallen.

Ten tweede, indien de vastgestelde, strafbare feiten als te ernstig worden gekwalificeerd, worden de processen-verbaal rechtstreeks en meteen naar het parket doorgezonden.

Ten derde, voor niet-strafrechtelijk sanctioneerbare overtredingen – bijvoorbeeld het voorwerp waarrond heel wat van uw vraag draait, met name het niet respecteren van de informatie- en raadgevingsplicht of van de voorzichtigheidsplicht – kan de erkenning als kredietgever door de minister van Economie worden ingetrokken of opgeschort. In het geval van een bank moet daartoe ook het advies van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen worden gevraagd.

In functie van de resultaten van het onderzoek zullen vanzelfsprekend de gepaste handhavingsmaatregelen worden genomen.

02.03 Hans Bonte (sp.a-spirit): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, ik heb een praktische vraag.

U haalde een aantal cijfers aan. Is het mogelijk om straks de tekst van uw antwoord te bekomen?

Vervolgens, mevrouw de minister, ik ben inderdaad van oordeel dat er een aantal inbreuken zijn die tot handhavingsmaatregelen aanleiding zouden kunnen geven. Zij zullen wellicht het voorwerp van het onderzoek uitmaken.

Wat mij niet helemaal duidelijk is – ik weet niet of u in staat bent om daaromtrent duidelijkheid te verschaffen – is te weten wanneer een dergelijk onderzoek afgerond wordt. Wetend dat er blijkbaar permanent kan onderzocht worden, is het dan zo dat op een bepaald moment een inventaris gemaakt wordt die via de Bankcommissie overgemaakt wordt aan de betrokkene of is het zo dat inbreuk na inbreuk al dan niet aanleiding geeft tot pv’s of minnelijke schikkingen?

Mevrouw de minister, ik leer hier toch ook wel uit dat in bepaalde gevallen waarvan ik het vermoeden heb dat ze effectief de realiteit zijn, in veel particuliere gevallen bij Citibank, de licentie kan ingetrokken worden door de minister van Economie. Ik weet niet hoe die procedure precies loopt. U hebt verwezen naar een advies dat daarvoor noodzakelijk is. Ik weet niet in welke mate de minister daarin autonoom kan optreden. Heeft hij daarvoor al demarches voorbereid of bereidt hij ze voor? Ik zou in elk geval geneigd zijn om de minister van Economie hierover te ondervragen, om na te gaan of hij indicaties heeft dat er voldoende zwaarwichtige feiten zijn om het advies te vragen van de Bankcommissie in het licht van het al dan niet intrekken van licenties.

02.04 Minister Freya Van den Bossche: De minister kan inderdaad autonoom optreden. Het lijkt echter logisch dat de uitspraken in het strafonderzoek worden afgewacht alvorens te bepalen wat de meest gepaste sanctie is. Als zou blijken dat er te veel of te zwaarwichtige klachten zijn, dan zal de algemene directie wat mij betreft niet aarzelen om een dergelijk voorstel te formuleren.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 15.29 uur.

La réunion publique de commission est levée à 15.29 heures.