IC971_FIN.doc

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

AGALEV-ECOLO

Anders gaan leven / Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales

CD&V

Christen-Democratisch en Vlaams

Front National

Mouvement réformateur

Parti socialiste

cdH

centre démocrate Humaniste

SP.A

Socialistische Partij Anders

VLAAMS BLOK

Vlaams Blok

VLD

Vlaamse Liberalen en Democraten

VU&ID

Volksunie&ID21

Afkortingen bij de nummering van de publicaties :

Abréviations dans la numérotation des publications :

DOC 50 0000/000 Parlementair document van de 50e zittingsperiode +

basisnummer en volgnummer

DOC 50 0000/000

Document parlementaire de la 50e législature, suivi du n° de
base et du n° consécutif

QRVA

Schriftelijke Vragen en Antwoorden

QRVA

Questions et Réponses écrites

CRIV

Integraal Verslag,met links het definitieve integraal verslag en
rechts het vertaald beknopt verslag van de toespraken (op wit
papier, bevat ook de bijlagen)

CRIV

Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu
intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit
des interventions (sur papier blanc, avec les annexes)

CRIV

Voorlopige versie van het Integraal Verslag (op groen papier)

CRIV

Version Provisoire du Compte Rendu Intégral (sur papier vert)

CRABV

Beknopt Verslag (op blauw papier)

CRABV

Compte Rendu Analytique (sur papier bleu)

PLEN

Plenum (witte kaft)

PLEN

Séance plénière (couverture blanche)

COM

Commissievergadering (beige kaft)

COM

Réunion de commission (couverture beige)

Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail :

publicaties@deKamer.be

Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes :
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be
e-mail :

publications@laChambre.be

CRIV 50

COM 971

04/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

INHOUD

SOMMAIRE

Interpellatie van de heer Joos Wauters tot de
minister van Landsverdediging over "het
nationaal gedenkteken Fort van Breendonk"
(nr. 1549)

Interpellation de M. Joos Wauters au ministre de
la Défense sur "le mémorial national du Fort de
Breendonk" (n° 1549)

Sprekers: Joos Wauters, André Flahaut,
minister van Landsverdediging

Orateurs: Joos Wauters, André Flahaut,
ministre de la Défense

Vraag van de heer Martial Lahaye aan de
minister van Landsverdediging over "het nieuw
NAVO-gebouw in Brussel/Evere" (nr. A885)

Question de M. Martial Lahaye au ministre de la
Défense sur "le nouveau bâtiment de l'OTAN à
Bruxelles/Evere" (n° A885)

Sprekers: Martial Lahaye, André Flahaut,
minister van Landsverdediging

Orateurs: Martial Lahaye, André Flahaut,
ministre de la Défense

Vraag van de heer Luc Sevenhans aan de
minister van Landsverdediging over "de militaire
investeringen" (nr. A895)

Question de M. Luc Sevenhans au ministre de la
Défense sur "les investissements militaires"
(n° A895)

Sprekers: Luc Sevenhans, André Flahaut,
minister van Landsverdediging

Orateurs: Luc Sevenhans, André Flahaut,
ministre de la Défense

CRIV 50

COM 971

04/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

COMMISSIE VOOR DE

LANDSVERDEDIGING

COMMISSION DE LA DEFENSE

NATIONALE

van

DINSDAG

FEBRUARI

2003

14:00 uur

______

MARDI

FEVRIER

2003

14:00 heures

______

La séance est ouverte à 14.08 heures par M. Jean-Pol Henry, président.
De vergadering wordt geopend om 14.08 uur door de heer Jean-Pol Henry, voorzitter.

01 Interpellatie van de heer Joos Wauters tot de minister van Landsverdediging over "het

nationaal gedenkteken Fort van Breendonk" (nr. 1549)

01 Interpellation de M. Joos Wauters au ministre de la Défense sur "le mémorial national du Fort

de Breendonk" (n° 1549)

01.01 Joos Wauters (AGALEV-ECOLO): Mijnheer de voorzitter,

mijnheer de minister, wij kennen uw bekommernis in verband met
het gedenkteken van het fort van Breendonk. Wij weten dat dit ook
voor u niet alleen een heel belangrijke symboolwaarde, maar ook
een menselijke waarde heeft als herinnering aan de vele slachtoffers
die daar gevallen zijn door de misdaden van het nazi-regime die daar
gepleegd zijn. Die benadering, die menselijke en humanitaire
benadering, delen wij. Vanuit die benadering hebt u veel
inspanningen geleverd om het fort van Breendonk in zijn historische
context een zeer waardige aanblik terug te geven. U hebt dat gedaan
via de moderne communicatiemiddelen en de pedagogische
middelen die dit memoriaal heden ten dage kunnen ondersteunen.
Ook infrastructureel hebt u veel ingrijpende aanpassingen op touw
gezet. Die zijn nog volop aan de gang. Ook gezien het wetsvoorstel
dat straks aan de orde is moeten wij u bedanken voor en feliciteren
met de herwaardering, de veiligheidsvoorwaarden binnen het
memoriaal en de pedagogische benadering die u in het fort
ontwikkeld hebt. Het moet vooral voor jongeren, maar ook voor
ouderen een nationaal gedenkteken blijven. Daar bent u 200 procent
van overtuigd.

Toch heb ik een aantal vragen. Ik denk echter dat we elkaar verder
kunnen ondersteunen in die benadering. Vorig jaar is er een
aanpassing van de begroting geweest. U hebt toen een miljoen euro
uitgetrokken voor de volledige opwaardering van het gedenkteken.

Voor alle aanpassingen waarin men voorzag, zowel infrastructureel
als pedagogisch met de audiogidsen, alsook met de herinrichting van
de zalen werden de kosten toch geraamd op 1,4 miljoen euro. Ik
weet dat de hele renovatie op dit moment nog niet is afgerond en dat
ze nog voort gefinancierd moet worden. Uit de contacten die ik
gehad heb, heb ik begrepen dat u gedurende een maand het fort niet

01.01 Joos Wauters (AGALEV-

ECOLO): Nous partageons les
préoccupations du ministre en ce
qui concerne le Fort de
Breendonk, mémorial national qui
revêt une importante valeur
humaine et honore la mémoire
des victimes du régime nazi. Dans
cette perspective, de nombreux
efforts ont été consentis pour en
améliorer l'aspect.

L'an dernier, dans le cadre de
l'ajustement budgétaire, 1 million
d'euros ont été dégagés pour
revaloriser ce monument. Le coût
de l'ensemble des travaux
d'aménagement est évalué à 1,4
million d'euros. Les travaux de
rénovation ne sont pas encore
terminés et il est nécessaire de
dégager des moyens financiers
supplémentaires. Le fort sera
fermé pendant un mois afin de
permettre la réalisation des
travaux.

Les alentours méritent également
d'être remis en état et un parc
forestier pourrait être aménagé.
Les arbres y commémoreraient
les victimes. Ces derniers temps,

04/02/2003

CRIV 50

COM 971

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

zal openstellen om de renovatiewerken volledig te laten uitvoeren.

Ik ken het fort en stel mij ook een aantal vragen wat de directe
omgeving van het fort betreft. Daar staat een voor mij nogal
aangrijpend gedenkteken vóór het memoriaal, maar ik heb de indruk
dat op zijn minst de omgeving ervan wat verwaarloosd is. Het
gedenkteken staat daar eigenlijk wat desolaat in een wat zompige
weide. Ik denk dat wij daarvan iets veel beters zouden kunnen
maken. We zouden daar echt een symbool voor herdenking van
kunnen maken voor de voorbijgangers. Wij zouden bijvoorbeeld daar
een bomentuin of bospark kunnen aanleggen, waarbij elke boom een
verwijzing kan inhouden naar de concentratiekampen en naar de
werkkampen. Zodoende wordt door die bomen de herinnering aan de
mensen die weggevoerd zijn of daar overleden zijn, levendig
gehouden. Tegelijkertijd geven die bomen een uitdrukking van het
leven: het is niet voor niets geweest dat mensen zich tegen het nazi-
regime gekant hebben. Daardoor is er voor hen ook een vorm van
gedachtenis..

In die zin denk ik dat dit ook beter zou kunnen worden omgeven, dat
dit eigenlijk een betere blikvanger zou kunnen zijn. Bovendien
passeer ik daar al eens omdat ik daar maar twee tot drie kilometer
vandaan woon. Eigenlijk zijn de berm en de afsluiting van het fort
naar mijn smaak de laatste jaren wat te veel verwaarloosd. Er zijn
wat bremstruiken die daar doorheen schieten en wat wilgen. Ook het
plakkaat waar de naam "Fort Breendonk" is aangebracht, is eigenlijk
wat oubollig. Dus ook daar denk ik dat er inspanningen moeten
worden geleverd. In de omgeving, ook voor het gedenkteken, liggen
nu kasseistenen, uitgegraven en afgedankte riolen, een hoop zand...
Eigenlijk is het op dit moment niet om aan te zien. Ik zwijg dan nog
over de parking.

Ik weet wel, mijnheer de minister, dat dit allemaal niet uw
bevoegdheid kan zijn. Wij moeten echter toch het geheel van het
memoriaal in ere houden en laten zien dat dit voor ons, Belgen, een
belangrijke plek is. Het is zelfs een historisch unieke plek, want
weinig forten en weinig kampen zijn zo intact bewaard als het fort
van Breendonk. Ik denk dat we daarvan een volwaardig memoriaal
moeten maken. Vandaar, mijnheer de minister, dat ik u volgende
vragen wil stellen.

Welke werkzaamheden zijn er uitgevoerd? Met welke middelen?
Welke zijn de doelstellingen van deze nieuwe aanpak? Wordt de
historische realiteit benadrukt? Welke middelen werden er
uitgetrokken voor 2003? Welke werkzaamheden dienen er nog
uitgevoerd te worden? Op welke termijn?

U kunt misschien ook aangeven, mijnheer de minister, hoeveel
personeelsleden er nu worden tewerkgesteld en wat het doorlopend
budget is na 2003. Na 2003 zijn er precies de extra uitgaven. Is deze
financiering voor het fort continu? Ten slotte dan mijn vraag ik heb
er ook op gewezen welke oplossingen er zijn voor de directe
omgeving, met name de berm, het gedenkteken en de parking als
zodanig?

les accotements et la clôture ont
été délaissés. Le panneau situé à
proximité du monument est
quelque peu vieillot. Une certaine
pagaille règne aux alentours et
des efforts devraient être fournis
en ce qui concerne le parking.

Nous devons montrer à quel point
nous sommes attachés à cet
ensemble historique unique.

Quels travaux ont-ils été réalisés?
Avec quels moyens? Quels sont
les objectifs poursuivis? La réalité
historique est-elle suffisamment
mise en exergue? Quels moyens
ont-ils été dégagés en 2003?
Quels travaux doivent-ils encore
être réalisés? Dans quels délais?
Combien de membres du
personnel y sont-ils employés?
Quel budget prévoit-on après
2003? Quelles solutions s'offrent-
elles à nous pour résoudre les
problèmes liés aux abords
immédiats?

01.02 Minister André Flahaut: Mijnheer de voorzitter, collega's, het

renovatieproject van het fort van Breendonk bevat de volgende
hoofdactiviteiten: historisch onderzoek, museologische concepten,

01.02 André Flahaut, ministre:

Le projet de rénovation comprend
une enquête historique, le concept

CRIV 50

COM 971

04/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

infrastructuurwerken, aanschaf en installatie van museologisch en
audiovisueel materiaal. In het huidige stadium zijn de activiteiten
historisch onderzoek, museologische concepten en het eerste deel
van de infrastructuurwerken dakdichtheid en herstel van de
kasseien uitgevoerd.

Het renovatieproject is geschat op 1.0377.000 euro. In 2002 werd
een eerste schijf van 966.000 euro ter beschikking gesteld van het
gedenkteken.

De jongeren van twaalf tot achttien jaar zijn het doelpubliek van het
gedenkteken met als hoofddoelstelling een door middel van
getuigenissen van oud-gedetineerden en van de tragische
gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden in Breendonk de waarde
van het humanisme, van het burgerschap en van de demografie te
laten ontdekken. Teneinde in de toekomst altijd in staat te zijn om die
essentiële doelstellingen te kunnen bereiken, is het onontbeerlijk het
concept van het gedenkteken grondig te renoveren door gebruik te
maken van de moderne technieken om de aandacht van de jongere
generatie te trekken.

Dankzij het gestructureerde en professionele werk van een historicus
gedurende drie jaar beschikt het gedenkteken nu over waardevolle
archieven, die aan de basis zullen liggen van het nieuwe
bezoekerscircuit dat de historische realiteit strikt zal eerbiedigen.

muséologique, des travaux
d'infrastructure et l'acquisition et
l'installation de matériel
muséologique et audiovisuel.
L'enquête, le concept
muséologique et la première
partie des travaux d'infrastructure
sont terminés. On estime le prix
total de l'opération à 1.377.049
euros. Une première tranche de
966.104 euros a déjà été dégagée
en 2002.

Le public cible se compose de
jeunes âgés de 12 à 18 ans. Le
but est de leur faire découvrir les
valeurs de l'humanisme, de la
citoyenneté et de la démocratie,
ce qui nécessite une profonde
rénovation et la mise en oeuvre
de techniques modernes. Grâce
au travail fourni par un historien
pendant trois années, le Mémorial
dispose à présent de précieuses
archives.

En 2003, les activités suivantes sont prévues: la dernière partie des
travaux d'infrastructure, mise aux normes de l'installation électrique,
rénovation du bâtiment d'entrée, travaux divers de menuiserie et de
peinture et l'acquisition et l'installation d'un matériel muséologique et
audiovisuel.

Toutes les activités prévues dans le cadre de la rénovation du musée
seront terminées dans le courant du mois d'avril 2003. Les deuxième
et troisième tranche des 410.945 euros seront mises à la disposition
du Mémorial en 2003.

En ce qui concerne l'environnement direct, il est prévu d'améliorer
l'accès et la vue de l'entrée principale du Mémorial côté nord:
nettoyage des bernes et de l'inscription "Breendonk", réalisation d'un
accès au monument, plantation et nettoyage du terrain à côté du
monument. A cet effet, des contacts sont pris avec la commune de
Willebroek, l'entrepreneur qui réalise actuellement des travaux le
long du fort et les services de la Défense. En ce qui concerne le
personnel, il y a effectivement du personnel qui est mis à la
disposition du fort par le département de la Défense.

Vous savez qu'aujourd'hui, il y a aussi une discussion d'une
proposition de loi sur le Mémorial. Je crois que c'est une bonne
proposition dans la mesure où elle permettra de redonner un souffle
nouveau au conseil d'administration du fort de Breendonk, en veillant
à ce que tous les acteurs soient susceptibles de venir en aide pour
faire en sorte que ce fort de Breendonk occupe la place qui doit être
la sienne. Nous avons fait la première partie du travail, qui était sans
doute la plus lourde sur le plan des infrastructures et sur le projet de
musée. Cette partie aboutira dans le courant d'avril 2003 et j'espère
que les nouveaux responsables désignés dans le nouveau conseil
d'administration auront à coeur de considérer comme il se doit ce

Het laatste gedeelte van de
infrastructuurwerken en de
inrichting van het museum
(aankoop en installatie van
museaal materiaal en
audiovisuele middelen) zijn
gepland voor 2003. Alle
renovatiewerken zullen in april
2003 klaar zijn. Een tweede en
derde tranche van 410.945 euro
zullen in 2003 aan het
Gedenkteken worden
overgemaakt. In de onmiddellijke
omgeving van het Gedenkteken
zullen de toegankelijkheid en het
aanzicht van de hoofdingang aan
de noordkant verbeterd worden.
Te dien einde zal contact
opgenomen worden met de
gemeente Willebroek, met de
aannemer die thans de werken
langs het Fort uitvoert en met de
diensten van Landsverdediging.
Het departement
Landsverdediging stelt personeel
ter beschikking van het Fort. U
weet dat er momenteel een
wetsvoorstel betreffende dat
Gedenkteken van Breendonk
besproken wordt. Het strekt ertoe
de raad van bestuur een nieuwe
impuls te geven, opdat het Fort

04/02/2003

CRIV 50

COM 971

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

socle solide que le département de la Défense leur a donné pour
travailler et développer le fort de Breendonk et entretenir cette
mémoire et la vigilance démocratique.

En ce qui concerne la plantation d'arbres, c'est une idée que je
retiens et je vais voir dans quelle mesure on ne pourrait pas
commencer ce mouvement de plantation d'arbres lors d'une
prochaine visite du Roi au fort, début du mois de mai. On pourrait
alors imaginer qu'on complète à nouveau l'environnement par cette
symbolique supplémentaire.

zijn rol ten volle zou kunnen
vervullen. Het leeuwendeel van
het werk is dus al achter de rug,
en ik hoop dat de nieuwe
mandatarissen dit complex verder
zullen uitbouwen en de
herinnering aan het verleden
levendig zullen houden. Wat de
boomaanplanting betreft, zal ik
zien of men dit kan voorzien voor
het volgend bezoek van de koning
aan het Fort, begin mei

01.03 Joos Wauters (AGALEV-ECOLO): Mijnheer de voorzitter, ik

heb de vertaling van het antwoord van de minister gevolgd. Ik heb de
minister goed begrepen. Ik dank hem voor het antwoord. Wij steunen
zijn streven om het fort van Breendonk als een uniek Belgisch
gedenkteken tegen de nazi-misdaden op te waarderen.

Ik weet dat veel jongeren, ongeveer 40.000, en veel volwassenen het
fort bezoeken. Dat is een pluspunt. De Gemeenschappen moeten,
mijns inziens, hun verantwoordelijkheid opnemen en scholen
stimuleren om een daguitstap naar Breendonk te organiseren en op
die manier stil te blijven staan bij de gruwelen van de oorlog. Uit uw
antwoord heb ik begrepen dat mijn vrees onterecht is en dat u de
resterende middelen zult vrijmaken, zodat tegen eind april alles klaar
is, de audiovisuele rondleiding beschikbaar zal zijn en de veiligheid
gegarandeerd zal zijn. Op dat ogenblik zal een gloednieuw
bezoekerscircuit in gebruik kunnen worden genomen, voorzien van
de moderne hulpmiddelen. Het verheugt me dat het project dit jaar
zal worden afgerond. Het verheugt me eveneens dat u blijft
investeren in Breendonk niet alleen met middelen maar ook met
mensen.

Het voorstel van een boomaanplanting met een verwijzing naar de
verschillende concentratiekampen, zodat ook buiten het fort duidelijk
wordt wat een echte democratie kan betekenen en kan voorkomen,
lijkt me een heel goed idee. Laten we hopen dat we het gedenkteken
waardig zijn en dat racisme en neonazisme in ons land nooit de
overhand zullen krijgen.

01.03 Joos Wauters (AGALEV-

ECOLO): Je souscris à la volonté
du ministre de valoriser le Fort de
Breendonk pour son caractère
unique en tant que mémorial. Le
Fort accueille de nombreux
visiteurs, jeunes comme adultes.
Les Communautés ont également
une responsabilité à assumer en
la matière. Elles doivent inciter les
écoles à faire réfléchir aux
horreurs de la guerre.

Les travaux seront donc terminés
pour la fin du mois d'avril. Le
système d'audio-guidage sera prêt
et toutes les mesures de sécurité
auront également été prises. Je
me réjouis d'apprendre que le
ministre continuera à affecter des
moyens matériels et humains au
Fort. Une plantation d'arbres
faisant référence aux différents
camps de concentration peut
également être envisagée.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

02 Vraag van de heer Martial Lahaye aan de minister van Landsverdediging over "het nieuw

NAVO-gebouw in Brussel/Evere" (nr. A885)

02 Question de M. Martial Lahaye au ministre de la Défense sur "le nouveau bâtiment de l'OTAN à

Bruxelles/Evere" (n° A885)

02.01 Martial Lahaye (VLD): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de

minister, mijn vraag gaat over het gebouw van de NAVO in
Brussel/Evere. Het nieuwe NAVO-gebouw zal verrijzen op de
terreinen van de voormalige luchtmachtkazerne Kwartier Koning
Albert I. Met het oog op de uitbreiding van de NAVO is een
modernere en grotere locatie aangewezen. De vorige week werden
hieromtrent concrete en ambitieuze plannen voorgesteld. De
Belgische militairen moeten het terrein ontruimen of staan kort voor

02.01 Martial Lahaye (VLD): Le

nouveau bâtiment de l'OTAN sera
érigé sur les terrains de l'ancienne
caserne de la force aérienne du
Quartier Roi Albert. Des projets
ambitieux ont été proposés
récemment.

CRIV 50

COM 971

04/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

een verhuis.

Mijnheer de minister, ik had van u graag een antwoord gekregen op
enkele vragen. In welke toestand kan het terrein worden
overgedragen? Is er op het terrein grondvervuiling? Moeten er
aanpassingen gebeuren vooraleer een overdracht kan plaatsvinden?
Wat is het precieze tijdsschema? Welke budgettaire implicaties heeft
deze operatie? Ten slotte, welke financiële implicaties heeft de
ontruiming en de overdracht ten aanzien van de Belgische NAVO-
bijdrage? Mijnheer de minister, indien het mogelijk is, had ik graag
een antwoord gekregen op deze vragen.

Dans quel état le terrain sera-il
transféré? Le sol est-il pollué?
Des aménagements devront-ils
être effectués avant le transfert?
Quel est le calendrier? Quelle est
l'incidence budgétaire? Quelles
conséquences financières
l'évacuation et le transfert auront-
ils sur la contribution de la
Belgique à l'OTAN?

02.02 Minister André Flahaut: Mijnheer de voorzitter, collega's, de

Conventie van 21 november 2002 tussen België en de NAVO
voorziet in de overdracht van het terrein in zijn bestaande toestand
met de door Defensie ontruimde gebouwen. De NAVO staat in voor
de afbraak van de gebouwen om de infrastructuur voor een nieuw
hoofdkwartier te kunnen realiseren. Tot op heden werd geen
grondvervuiling vastgesteld. Op 3 specifieke plaatsen dient
bijkomend onderzoek te gebeuren gezien het actuele en vroegere
gebruik van deze locatie. Er dienen voorafgaand aan de overdracht
geen aanpassingen uitgevoerd te worden. België blijft wel
verantwoordelijk voor de eventuele voorafgaande sanering van
vervuilde gronden. België heeft zich ertoe verbonden de oude
ondergrondse brandstoftanks te verwijderen.

Het voornaamste deel van het terrein van het Kwartier Koning Albert
I wordt overgedragen tegen 1 december 2004. Een tweede deel
wordt overgedragen tegen 1 december 2006. Het resterende
gedeelte van het kwartier met de actuele sportterreinen en
sportinfrastructuur aan de Haachtsesteenweg wordt ten vroegste in
2008 overgedragen op aanvraag van de NAVO.

Deze operatie heeft geen rechtstreekse budgettaire implicaties voor
het budget van Defensie. De ontruiming van het Kwartier Koning
Albert I was opgenomen in het restauratieplan voor 2002 van
Defensie in het kader van de herlokalisatie en centralisatie van
bepaalde eenheden, organismen en logistieke depots. Gezien deze
geplande ontruiming heeft de NAVO de Belgische regering gevraagd
om de terreinen ter beschikking te stellen voor de realisatie van het
nieuwe hoofdkwartier. Deze ontruiming en overdracht hebben geen
bijkomende budgettaire implicatie voor de Belgische NAVO-bijdrage.

02.02 André Flahaut, ministre:

Aux termes de la convention du
21 novembre 2001, le terrain est
transféré dans son état actuel
avec les bâtiments évacués.
L'OTAN est responsable de leur
démolition. Jusqu'à présent,
aucune pollution du sol n'a été
constatée; des examens
supplémentaires sont nécessaires
à trois endroits. Il ne doit être
procédé à aucun aménagement
avant la cession mais la Belgique
est en revanche responsable d'un
éventuel assainissement préalable
des sols. La Belgique se chargera
également de l'enlèvement des
réservoirs souterrains de stockage
de combustible. La majeure partie
du terrain sera transférée pour le
1

décembre 2004, une deuxième

partie pour le 1

décembre 2006.

Les terrains de sport et
l'infrastructure correspondante de
la chaussée de Haecht ne seront
pas cédés avant 2008. Il n'y a
aucune incidence directe pour le
budget de la Défense.
L'évacuation figurait dans le plan
de restructuration 2002. Compte
tenu de cet élément l'OTAN a
demandé au gouvernement de
mettre les terrains à la disposition
du nouveau quartier-général.
L'évacuation et le transfert n'ont
aucune autre implication
budgétaire pour la contribution
belge à l'OTAN.

02.03 Martial Lahaye (VLD): Mijnheer de voorzitter, ik dank de

minister voor zijn zeer gedetailleerd antwoord. Wij zullen dit dossier
met grote belangstelling volgen.

02.03 Martial Lahaye (VLD):

Nous resterons attentifs à ce
dossier.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

04/02/2003

CRIV 50

COM 971

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

03 Vraag van de heer Luc Sevenhans aan de minister van Landsverdediging over "de militaire

investeringen" (nr. A895)

03 Question de M. Luc Sevenhans au ministre de la Défense sur "les investissements militaires"

(n° A895)

03.01 Luc Sevenhans (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter,

mijnheer de minister, in deze commissie intervenieerde ik reeds
herhaalde malen over het probleem van de militaire investeringen.

In die context ben ik uiteraard tevreden dat de NAVO België
nogmaals terechtwijst wat betreft de defensie-uitgaven. Dat gebeurde
eind december. Wellicht hoopte u dat dit min of meer zou verloren
gaan door de eindejaarsdrukte, maar ik had toch gemerkt dat wij er
worden van verdacht slechts 8,1% te besteden aan onze defensie.

Dat kan ook op een positieve manier worden bekeken, want wij gaan
erop vooruit. Inderdaad, in 2000 bedroeg dat percentage slechts 5,8
en daarna 7,1. Dat betekent dus dat onze uitgaven voor defensie
stijgen aangezien wij nu een percentage van 8,1 bereiken.

De propagandadienst van uw kabinet heeft laten weten dat er
blijkbaar foutieve criteria worden gebruikt door de NAVO en dat het
werkelijke uitgavenbedrag hoger ligt.

Volgens u werden alleen de grote investeringen in rekening gebracht
en werden de kleine investeringen over het hoofd gezien. De
aankoop van potloden en paperclips zouden dus niet zijn inbegrepen.

Mijnheer de minister, als u dan toch beweert dat de NAVO verkeerde
cijfers hanteert, welke zijn dan de correcte cijfers? Dat is een vrij
eenvoudige vraag waarop u wellicht relevant zal kunnen antwoorden.

Er is evenwel nog een bijkomend probleem. Bij uw aantreden in deze
regering begon u onmiddellijk te zwaaien met het strategisch plan
2000-2015. Daarin bepaalt u uitdrukkelijk dat het de bedoeling is om
zo snel mogelijk de investeringen op te drijven tot 25%.

Welnu, rekening houdend met uw prestaties tijdens deze legislatuur,
vrees ik dat u uw eigen plan grondig ondergraaft.

Ik hoop dat u nog een en ander kan goed maken; daarvoor beschikt
u nog over tweeënhalf maanden, maar wellicht zal dat wishful
thinking zijn.

Mijnheer de minister, welke zijn de exacte cijfers terzake? Hoeveel
heeft België effectief geïnvesteerd in materieel?

03.01 Luc Sevenhans (VLAAMS

BLOK): J'ai déjà évoqué la
question des investissements
militaires à plusieurs reprises.
L'OTAN a une nouvelle fois
rappelé la Belgique à l'ordre parce
que 8,1% seulement des
dépenses militaires sont
consacrées à des
investissements. Nous
progressons certes mais nous
sommes loin de l'objectif
escompté.

Selon le cabinet, le critère utilisé
est toutefois erroné car l'OTAN
ne tient compte que des
investissements importants.

Quels sont les chiffres exacts et
dans quelle mesure sont-ils
conformes au plan stratégique? Il
semble que celui-ci soit loin d'être
concrétisé. A combien s'élèvent
les investissements réels?

03.02 Minister André Flahaut: Mijnheer de voorzitter, collega's, er

valt op te merken dat de personeelsuitgaven en de totale defensie-
uitgaven ook de pensioenen, de uitgaven van de kas voor weduwen
en wezen en andere uitgavenposten omvatten.

Dit is niet het geval voor de gegevens komende van het strategisch
plan. Indien men enkel de uitgavenbegroting van landsverdediging
beschouwt, bedraagt het aandeel van de personeelsuitgaven voor
2001 en 2002, respectievelijk 56,5% en 58,7%.

03.02 André Flahaut, ministre:

Dans les statistiques de l'OTAN,
les pensions, les dépenses de la
caisse des Veufs et Orphelins, et
autres sont également pris en
considération dans les dépenses
de personnel et les dépenses
militaires globales, ce qui n'est
pas le cas dans le plan
stratégique. En ce qui concerne

CRIV 50

COM 971

04/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Het aandeel van de defensie-uitgaven aangaande het vernieuwen
van de werkuitrusting bedraagt 11,5% voor 2001 en 11,4% voor
2002.

les seules dépenses de la
Défense nationale, le poste des
dépenses de personnel pour les
années 2001 et 2002 s'élevait
respectivement à 56,5 et 58,7% et
le poste de modernisation et
d'achat de matériel s'élevait à
11,5 et 11,5% pour ces mêmes
années.

Conscient de la nécessité de surveiller cette problématique de près
et compte tenu de ce qui est inscrit dans le plan stratégique, on peut
admettre que le plan d'investissement, de défense et de sécurité est
réalisable moyennant un ajustement continu et un suivi attentif des
paramètres qui régissent la faisabilité financière. C'était déjà inscrit
dans le plan stratégique pour la modernisation de l'armée, au
chapitre 6, §5.

En outre, les plans sont basés sur un plan de modernisation
stratégique à l'horizon de 2015. On n'a jamais dit qu'on allait arriver,
dans le courant de la législature, au résultat de 25% pour les
investissements. Vous dites qu'il reste deux mois, mais je dis qu'il
reste encore onze ans pour réaliser l'objectif envisagé en matière de
rééquipement et pour opérer les ajustements nécessaires, pour
garantir la faisabilité de manière continue.

Le plan d'investissement, de défense et de sécurité doit
effectivement être revu au fur et à mesure de l'évolution de la
conjoncture. Il y a eu les événements du 11 septembre et, après
cela, sont intervenues les décisions de l'OTAN, nous demandant de
revoir nos investissements dans certaines matières, notamment sur
les plans bactériologique et chimique, pour certains systèmes de
surveillance à partir du sol. Cela fait partie des réévaluations en
cours. On a peut-être commis des erreurs dans le passé en figeant
les plans militaires. Aujourd'hui, on doit y inscrire une certaine
flexibilité.

Enfin, en ce qui concerne les critiques formulées par l'OTAN, je
répète fermement que nous n'avons pas de leçon à recevoir. Dans
tout ce que fait la Belgique pour l'OTAN, n'oublions pas tous nos
efforts en tant que "host nation". Nous verrons alors que nos chiffres
sont rééquilibrés et correspondent à un engagement beaucoup plus
important que la part relative que nous représentons dans l'ensemble
de l'Alliance atlantique.

Met deze problematiek in het
achterhoofd, ben ik van mening
dat de Doelstellingen voor
Investeringen in Defensie en
Veiligheid (DIDV) permanent
moeten worden bijgesteld en dat
de haalbaarheid van de financiële
parameters zoals bepaald in
paragraaf 5 van hoofdstuk 6 van
het strategisch plan voor de
modernisering van het Belgisch
leger 2000-2015 bijzondere
aandacht verdient. Bovendien zijn
de DIDV gepland tegen het jaar
2015. We hebben dus nog elf jaar
om de beoogde doelstellingen te
bereiken. Vervolgens is het
duidelijk dat het strategisch plan
een plan is dat moet worden
herzien en we zien er op toe dat
er niet hardnekkig wordt aan
vastgehouden zoals in het
verleden soms het geval was. Tot
slot zou ik er willen aan
herinneren dat de NAVO België
na 11 september heeft gevraagd
zijn strategisch plan te herzien,
meer bepaald inzake
bacteriologische en chemische
wapens. De kritiek van de NAVO
moet met een korreltje zout
worden genomen, want de
bijdrage van België overschrijdt
ruimschoots wat oorspronkelijk in
het pact van het bondgenootschap
werd bepaald. Ons moet dus niet
de les worden gelezen.

03.03 Luc Sevenhans (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, als

ik de minister goed begrijp, is het de bedoeling om tegen 2015 tot
25% aan investeringen te komen. Er is inderdaad nog een heel lange
weg af te leggen. Dat is al binnen twaalf jaar, dus we moeten toch
echt in gang schieten. Natuurlijk, mijnheer de minister, u zult wel
altijd proberen de kwestie op een of andere manier uit te leggen,
maar het is volledig onverantwoord dat we met zulke lage
investeringen zitten. Dat weet u ook. Ik weet uiteraard ook dat het
niet uw schuld is, maar die van de regering. Voel u niet persoonlijk
aangesproken in dit dossier, maar een leger dat zo weinig investeert,

03.03 Luc Sevenhans (VLAAMS

BLOK): L'objectif était de
consacrer 25% du budget aux
investissements d'ici à 2015. Le
faible niveau d'investissement est
totalement injustifiable. La
responsabilité n'en incombe
évidemment pas au ministre mais
au gouvernement.

04/02/2003

CRIV 50

COM 971

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

kan niet meer mee. Gelet op ons aantal buitenlandse engagementen,
meen ik dat we toch met een ernstig probleem zitten.

U zegt nu dat wij geen lessen hebben te krijgen van de NAVO, maar
we hebben ons toch altijd ingeschreven in de NAVO-strategie. De
NAVO heeft er altijd voor gezorgd dat er vrede is geweest in Europa.
Ik meen dat we ons toch iets beter mogen gedragen in het klasje van
de NAVO. Dat wij inspanningen leveren door ze op ons grondgebied
toe te laten, is misschien wel juist, maar ik denk dat er ook nog wel
andere kandidaten waren. Dat is een beetje een gemakkelijk
argument.

Mijnheer de minister, ik rond af. Op deze manier kunnen we echt niet
verder. Als u nog de ambitie hebt om terug te komen de volgende
keer, zult u het toch op een andere manier moeten aanpakken want
op deze manier maken we ons leger echt vleugellam. Er is een
schrijnend gebrek aan investeringen. Dat weet u beter dan om het
even wie.

L'OTAN a toujours veillé au
maintien de la paix en Europe.
Nous devons nous conformer à la
stratégie de l'OTAN et consentir
davantage d'efforts que ceux
consistant à simplement accueillir
cette organisation sur notre
territoire. Nous ne pouvons
poursuivre de la sorte car nous
paralysons notre armée.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 14.38 uur.
La réunion publique de commission est levée à 14.38 heures.