KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2001
2002
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
CRIV 50 COM 827
CRIV 50 COM 827
B
ELGISCHE
K
AMER VAN
V
OLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
HAMBRE DES REPRÉSENTANTS
DE
B
ELGIQUE
I
NTEGRAAL
V
ERSLAG
MET
VERTAALD BEKNOPT VERSLAG
VAN DE TOESPRAKEN
C
OMPTE
R
ENDU
I
NTÉGRAL
AVEC
COMPTE RENDU ANALYTIQUE TRADUIT
DES INTERVENTIONS
C
OMMISSIE VOOR DE
F
INANCIËN EN DE
B
EGROTING
C
OMMISSION DES
F
INANCES ET DU
B
UDGET
dinsdag
mardi
10-09-2002
10-09-2002
14:30 uur
14:30 heures
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2001
2002
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE

































AGALEV-ECOLO
Anders gaan leven / Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales
CD&V
Christen-Democratisch en Vlaams
FN
Front National
MR
Mouvement réformateur
PS
Parti socialiste
cdH
centre démocrate Humaniste
SP.A
Socialistische Partij Anders
VLAAMS BLOK
Vlaams Blok
VLD
Vlaamse Liberalen en Democraten
VU&ID
Volksunie&ID21
Afkortingen bij de nummering van de publicaties :
Abréviations dans la numérotation des publications :
DOC 50 0000/000
Parlementair document van de 50e zittingsperiode + basisnummer en
volgnummer
DOC 50 0000/000
Document parlementaire de la 50e législature, suivi du n° de base et
du n° consécutif
QRVA
Schriftelijke Vragen en Antwoorden
QRVA
Questions et Réponses écrites
CRIV
Integraal Verslag,met links het definitieve integraal verslag en rechts
het vertaald beknopt verslag van de toespraken (op wit papier, bevat
ook de bijlagen)
CRIV
Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu intégral
définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit des
interventions (sur papier blanc, avec les annexes)
CRIV
Voorlopige versie van het Integraal Verslag (op groen papier)
CRIV
Version Provisoire du Compte Rendu Intégral (sur papier vert)
CRABV
Beknopt Verslag (op blauw papier)
CRABV
Compte Rendu Analytique (sur papier bleu)
PLEN
Plenum (witte kaft)
PLEN
Séance plénière (couverture blanche)
COM
Commissievergadering (beige kaft)
COM
Réunion de commission (couverture beige)
Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail :
publicaties@deKamer.be
Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes
:
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be

e-mail :
publications@laChambre.be
CRIV 50
COM 827
10/09/2002
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2001
2002
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
i


INHOUD
SOMMAIRE
Interpellatie van de heer Gerolf Annemans tot de
minister van Financiën over "leningen aan de
Staat Nepal" (nr. 1371)
1
Interpellation de M. Gerolf Annemans au ministre
des Finances sur "l'octroi de prêts à l'Etat
népalais" (n° 1371)
1
Sprekers:
Gerolf Annemans, Didier
Reynders, minister van Financiën
Orateurs: Gerolf Annemans, Didier Reynders,
ministre des Finances
CRIV 50
COM 827
10/09/2002
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2001
2002
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
1
COMMISSIE VOOR DE
FINANCIËN EN DE BEGROTING
COMMISSION DES FINANCES ET
DU BUDGET
van
DINSDAG
10
SEPTEMBER
2002
14:30 uur
______
du
MARDI
10
SEPTEMBRE
2002
14:30 heures
______

La séance est ouverte à 14.35 heures par M. Eric van Weddingen, président.
De vergadering wordt geopend om 14.35 uur door de heer Eric van Weddingen, voorzitter.
01 Interpellatie van de heer Gerolf Annemans tot de minister van Financiën over "leningen aan de
Staat Nepal" (nr. 1371)
01 Interpellation de M. Gerolf Annemans au ministre des Finances sur "l'octroi de prêts à l'Etat
népalais" (n° 1371)
01.01 Gerolf Annemans (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, ik
hoop dat wij geen rel krijgen met onze gebruikelijke voorzitter wanneer
die hier straks aankomt. Aangezien dat echter een rel bij de MR zou
zijn, zal ik mij daar niet veel van aantrekken.

Mijnheer de minister, ik zal niet veel van uw tijd in beslag nemen. Mijn
interpellatie is eigenlijk louter formeel, u weet dat. Ik heb tijdens het
debat over Nepal uw gretigheid gezien om te antwoorden op vragen van
zowel collega De Crem als van mijzelf. U werd echter overvleugeld,
overklast zelfs, door uw twee collega's, onder wie de eerste minister die
ter plekke geantwoord heeft, en ook nadien. De minister van
Landsverdediging heeft tot nu toe niets gezegd. Misschien krijgen wij
nog de gelegenheid met hem te praten. Met minister Michel hebben we
vorige zaterdag al kunnen praten. Ook hij bleef echter nogal duister over
die Delcredere-zaak en over de leningen van staat tot staat. Bijgevolg
ben ik nu aanbeland bij de man die ons dat alles in detail zal kunnen
uitleggen, te weten: uzelf.

Vandaar, mijnheer de minister, mijn dubbele maar vrij korte vraag. Ik
maak een onderscheid tussen de leningen van staat tot staat en de
Delcredere-dienst.

Ik heb begrepen dat in het verleden België nogal wat leningen van staat
tot staat heeft toegekend. Dat was trouwens de reden waarom Louis
Michel knarsetandend op de trappen van het Egmontpaleis stond, waar
hij de eerste minister van Nepal zou ontvangen. In afwachting van diens
komst zei hij toen knarsetandend: "Pas op: als er een probleem is met
mijn wapens, zal er ook een probleem zijn voor de Vlaamse industrie".

Wij, Vlamingen, vroegen ons allemaal af wat dat kon zijn. Ik vermoed ­
hierop zult u mij weten te antwoorden, mijnheer de minister ­ dat het
gaat om leningen van staat tot staat die België dit jaar in verband met
drie bestellingen heeft toegekend. Het gaat om bestellingen van Alcatel,
van ADB Zaventem voor vlieghaveninrichtingen en van Telkon voor een
telenetwerk. Ik neem aan dat er nog andere vroeger toegestane
leningen in het pakket zijn meegenomen, waarover u ons ook zeker zult
willen inlichten.

Wij vermoeden allemaal, althans ik zeker, dat de vice-eerste minister
Louis Michel duidelijk heeft willen maken dat de leningen van staat tot
01.01
Gerolf Annemans
(VLAAMS BLOK): Lors des
précédents débats sur le Népal, je
n'ai guère obtenu d'informations à
propos des différents prêts conclus
entre la Belgique et le Népal.
Existent-ils et sont-ils compromis?
Le ministre Michel s'est en effet
exprimé en des termes menaçants
à l'égard de l'économie flamande: si
la Flandre fait obstacle à
l'exportation d'armes de la FN,
l'industrie flamande doit également
craindre des difficultés. Ces
déclarations ont suscité une
certaine panique au sein des
sociétés Alcatel, ADB et Telcom.
D'autres entreprises sont-elles
concernées par de tels prêts?
Comment est contrôlée la régularité
de ces projets? Existe-t-il
effectivement un lien direct entre
ces projets de financement et la
livraison d'armes?

Le 5 août, l'Office du Ducroire a
décidé de couvrir les risques
inhérents à ces prêts, parfaitement
conscient qu'ils sont bien réels.
L'office a donc formulé
d'importantes réserves et n'a pas
pu adopter de position unanime.
Cette information est-elle exacte?
Qu'a déclaré le ministre Michel à
ce sujet, le 11 juillet? Est-il vrai que
la livraison d'armes actuelle ne
constitue que la première phase
d'une série d'exportations?
10/09/2002
CRIV 50
COM 827
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2001
2002
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
2
staat voor Alcatel en dergelijke wel een probleem kunnen vormen indien
de FN-wapens voor Nepal ook een probleem zijn. Dat zorgde voor een
klein beetje paniek in de Vlaamse industrie, wat mijns inziens ook de
bedoeling was van de heer Michel.

Mijn vraag in verband met de leningen van staat tot staat is tweeërlei.
Ten eerste, heeft de regering nog andere leningen goedgekeurd dan
dewelke ik heb vermeld? Zo neen, op welke wijze controleert de
Belgische Staat en de regering de ordentelijke uitvoering van die
leningen van staat tot staat? Met name, zou er een verband kunnen
worden gemaakt tussen de financiering van de hier genoemde projecten
en de wapenaankoop bij de Fabrique National?

Een tweede aspect ­ minder belangrijk wat mij betreft, alhoewel niet
van enig belang ontbloot ­ gaat over het u wellicht bekende Delcredere-
dossier over de levering van de FN-wapens.

Het Delcredere-dossier is op 5 augustus goedgekeurd. Dat is dus ruim
na 11 juli. Mijn vraag is: wat heeft Louis Michel op de Ministerraad van
11 juli gezegd of wat heeft hij kunnen zeggen over dat Delcredere-
dossier? De risicodekking werd sterk betwist binnen de Delcredere-
dienst. Overigens nu nog altijd schat Delcredere het politiek risico voor
kredieten met een middellange of lange looptijd als maximaal in, op 7
dus. Zelfs voor speciale transacties schat de dienst het risico in op 4
en voor kortlopende kredieten nog op 2. Ik neem aan dat die informatie
correct is, anders kunt u ons hier vandaag andere informatie
verschaffen. Binnen de Delcredere-dienst werd ernstig voorbehoud
gemaakt. Er was dan ook geen unanimiteit voor de goedkeuring van het
dossier op 5 augustus.

Voor zover ik vernomen heb uit de interpellaties van collega De Crem,
waarop Louis Michel voorts niets geantwoord heeft, zou het volgens het
Delcredere-dossier zelfs gaan om een eerste levering in het kader van
een levering in schijven. Ik verwijs op mijn beurt naar wat collega De
Crem uit het dossier voorlas ­ ik citeer ­: "het gaat om een eerste fase
in een voorlevering van een aantal op til staande leveringen". Ik weet niet
hoe dat vertaald is en of het zo letterlijk in het Delcredere-dossier staat.
Maar wilt u zo goed zijn, als bevoegde minister, ons daarover meer
informatie te verschaffen?
01.02 Didier Reynders, ministre: Monsieur le président, je vais tenter
de préciser un certain nombre de points en la matière.
01.02 Didier Reynders, ministre:
Aucun prêt d'Etat n'a été octroyé
pour financer une livraison d'armes
au Népal.
Er waren niet alleen leningen van staat tot staat voor specifieke
materialen, maar er was ook een interventie van de Delcredere-dienst
voor verschillende projecten.

Eerst en vooral, geen enkele staatslening werd toegekend om een
wapenlevering aan Nepal te financieren. Dat is klaar en duidelijk.

Andere projecten werden wel bekostigd door middel van staatsleningen.
Drie leningen van staat tot staat werden in juni 2001 aan Nepal
toegekend. Zij sloten aan bij drie eerder goedgekeurde dossiers: in
1984 voor 100 miljoen frank; in 1986 voor 150 miljoen frank; en in 1993
voor 100 miljoen frank. Alle drie waren zij ten gunste van Bell Telephone
Manufacturing Company (BTMC) in Antwerpen.

Wat de drie staatsleningen betreft die goedgekeurd zijn in juni 2001,
gaat het om volgende dossiers.
D'autres projets peuvent toutefois
bénéficier d'une telle aide
financière. Trois dossiers de ce
type ont déjà été adoptés par le
passé, tous trois au bénéfice de la
société Bell: les prêts se montaient
à BEF 100 millions en 1984, à BEF
150 millions en 1986 et à BEF 100
millions en 1993.

En juin 2001, trois prêts d'Etat sont
venus s'ajouter à ces dossiers. Le
premier concerne la troisième
tranche d'un projet télécom de
Alcatel Bell, à Anvers, et s'élève à
2,5 millions d'EUR. Finexpo ayant
rendu à ce sujet un avis unanime et
CRIV 50
COM 827
10/09/2002
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2001
2002
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
3
Ten eerste was er een staatslening ten gunste van Alcatel Bell
Antwerpen. Het betrof het derde luik van een telecommunicatieproject,
met name de levering van lijnen en telefooncentrales, de technische
bijstand en de beroepsopleiding voor een totaalbedrag van 2,5 miljoen
euro.

Het op 28 februari 2001 door het comité Finexpo uitgebrachte advies
was unaniem. Het advies van de Inspectie van Financiën op 10 april
2001 was positief. Ook het advies van Begroting op 28 mei 2001 was
gunstig. De Ministerraad heeft het derde luik op 1 juni 2001
goedgekeurd en het akkoord voor de staatslening werd op 27 november
2001 ondertekend. Ter herinnering: het eerste luik voor 2,1 miljoen euro
werd op 7 mei 1999 goedgekeurd.

Het tweede luik ten belope van 2.400.000 euro werd op 12 mei 2000
goedgekeurd. Overigens, het eerste luik werd dus door twee ministers
van de vorige regering goedgekeurd, aangezien ik mijn ambt pas sinds
12 juli 1999 uitoefen.

De tweede staatslening was ten gunste van ADB, een vennootschap
gevestigd te Zaventem, voor een saneringsproject van 5 Nepalese
luchthavens ­ hieronder verstaan we luchthavenverlichting, afbakening
van de pistes en het leveren van veiligheidsmateriaal ­, dat door de
Nepalese overheden van de burgerluchtvaart als dringend werd
bestempeld. Ze bedroeg 4.200.000 euro. Hierbij gold dezelfde
procedure. Het door het comité Finexpo gevraagd advies van
28 februari 2001 was unaniem. Het advies van de Inspectie van
Financiën van 10 april 2001 was positief. Het advies van Begroting van
28 mei 2001 was gunstig. De Ministerraad heeft de lening op 1 juni
2001 goedgekeurd. De volmacht voor de Belgische ambassade in New
Delhi werd in augustus 2001 door mezelf ondertekend. De goedkeuring
van de staatslening werd nog niet ondertekend.

De derde staatslening ten gunste van Telkon nv uit Brasschaat betrof
een studieproject voor de levering en de plaatsing van
radiocommunicatiesystemen om de oostelijke landbouwgebieden van
het land te kunnen ontsluiten, en dit door de aansluiting van 600
landbouwcentra te garanderen op de telefooncentra van de
districthoofdplaatsen. Het project omvat 9 netten voor een totaalbedrag
van 3.286.000 euro.

Het door het comité Finexpo uitgebracht advies van 28 februari 2001
was unaniem. Het advies van de Inspectie van Financiën van 10 april
2001 was positief en het advies van Begroting van 28 mei 2001 was
gunstig. De Ministerraad heeft die lening op 1 juli 2001 goedgekeurd.
De volmacht aan de Belgische ambassade in New Delhi is in augustus
2001 door mijzelf ondertekend. De goedkeuring van de staatslening
werd nog niet ondertekend. Er waren dus enkele projecten in de jaren
tachtig en drie belangrijke projecten met een staatslening in 2001.
Naast het project met Alcatel Bell waren er dus nog twee andere
projecten in 2000 en 1999. Deze nieuwe projecten kosten ongeveer 10
miljoen euro.

Wat de staatsleningen betreft, geniet Nepal de volgende voorwaarden:
een interest van 0% gelet op het kleine inkomen per inwoner van Nepal,
dat tot de minst ontwikkelde landen behoort, en een terugbetaling op 30
jaar met 10 jaar vrijstelling. Finexpo, de Inspectie van Financiën en de
minister van Begroting brengen advies uit over sommige criteria:
ontwikkelingsrelevantie, begrotingsweerslag, Belgische verwerking
enzovoort. De politieke opportuniteit wordt door de Ministerraad
beoordeeld. Alle beslissingen voor toekenningen van staatsleningen
worden door de Ministerraad genomen en worden als dusdanig in
l'avis de l'Inspection des Finances
et du Budget étant également
positif, le Conseil des ministres a
approuvé ce prêt le 1
er
juin 2001.
Les première et deuxième tranches
de ce projet, de 2,1 et 2,4 millions
d'EUR, avaient été approuvées
sous le gouvernement précédent.
Le deuxième prêt a été accordé au
profit d'ADB, une société établie à
Zaventem. Il s'agissait d'un projet
de réhabilitation de cinq aéroports
népalais, pour un montant de 4,2
millions d'euros. Le troisième prêt
était destiné à la société Telkom
(Brasschaat) dans le cadre d'un
projet d'étude de systèmes de
radiocommunication permettant de
désenclaver des régions rurales,
pour un montant total de 3,286
millions d'euros. La procédure
suivie pour ces deux prêts est
similaire à celle appliquée pour le
projet Alcatel. Le Conseil des
ministres les a approuvés le 1
er
juin
2001 mais l'accord n'a pas encore
été signé.

Les conditions sont très favorables
pour un pays pauvre comme le
Népal, qui bénéficie d'un taux
d'intérêt de 0%. Le remboursement
s'étale sur trente ans, avec une
période d'exemption de dix ans.
Pour rendre son avis, Finexpo
prend notamment en considération
le potentiel de développement du
prêt, tandis que le Conseil des
ministres apprécie l'opportunité
politique. La transparence n'est pas
un vain mot: les décisions font
l'objet d'un communiqué de presse.
En ce qui concerne les garanties
octroyées par l'Office national du
Ducroire, un seul dossier est
couvert pour compte de l'Etat:
Alcatel-Bell. La police, d'une valeur
de près de 3 millions d'euros, n'a
pas encore été émise.

Les autres dossiers sont couverts
pour compte propre de l'Office. Le
dossier FN n'est pas couvert par
l'Etat. Cette décision n'a en effet
été prise que le 5 août. Il s'agit d'un
montant de 15 millions d'euros
dans le cadre d'un contrat de 25
millions d'euros. En d'autres
termes, il s'agit d'une simple
valorisation des risques.
10/09/2002
CRIV 50
COM 827
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2001
2002
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
4
persmededelingen vermeld. Die vraag werd ook gesteld op een
algemeen debat inzake de communicatietransparantie. Er wordt
gezorgd voor de nodige transparantie over de verschillende
staatsleningen na de Ministerraad van 1 juli 2001.

Wat de garanties betreft die door de nationale Delcredere-dienst worden
toegestaan, loopt er voor rekening van de Staat één enkele zaak:
Alcatel Bell Antwerpen. Die zaak werd goedgekeurd door de raad van
bestuur van Delcredere op 14 januari 2002. Ik heb mijn akkoord
gegeven op 11 juli 2002 voor een waarborg van 2,990 miljoen euro, dus
bijna 3 miljoen euro, daarbij enkel uitgaand van de belofte dat de polis
nog niet werd uitgegeven. Kortom, er loopt maar één operatie voor
rekening van de Staat. Daarnaast werden vier gevallen gedekt door de
Delcredere-dienst zelf.

Het dossier-FN Herstal over de uitvoer van wapens werd niet
gewaarborgd voor rekening van de Staat. Daarnaast waren er een
belofte voor ADB Zaventem, voor 3,230 miljoen euro, en twee polissen
voor Alcatel Bell Antwerpen, voor respectievelijk 1,260 miljoen euro en
110.000 euro. Het klopt dat de beslissing in verband met FN Herstal
dateert van 5 augustus 2002, dus inderdaad bijna een maand na 11 juli.
Daar was een bedrag van 15 miljoen euro mee gemoeid voor een
contract van 25 miljoen euro. Dat wil zeggen: het risico wordt ingeschat
op 15 miljoen euro, op een contract van 25 miljoen euro. Die beslissing
werd door de Delcredere-dienst voor eigen rekening genomen.

Samengevat: er loopt bij Delcredere maar één operatie voor rekening
van de Staat, te weten die van Alcatel Bell.

Mijnheer de voorzitter, voor de leden van deze commissie heb ik een
nota opgesteld met alle precieze inlichtingen in verband met die zaak,
in verband met de verschillende staatsleningen en ook in verband met
de verschillende interventies van de Delcredere-dienst: vier voor eigen
rekening en één voor rekening van de Staat.

Pour ADB, la couverture du
Ducroire est de 3,2 millions
d'euros.
01.03 Gerolf Annemans (VLAAMS BLOK): Mijnheer de minister, ik
heb nog een korte bijkomende vraag voor u. Klopt het wat collega De
Crem met zoveel verve heeft beweerd en nog beweert, met name dat in
het kader van het Delcredere-dossier gesproken werd over een eerste
levering door FN?
01.03
Gerolf Annemans
(VLAAMS BLOK): Est-il exact que
le premier dossier de la FN à
l'Office du Ducroire fait état d'une
`première' livraison? On pourrait
dans ce cas en conclure qu'il y en
aura une autre.
01.04 Minister Didier Reynders: Het dossier slaat op dekking van een
risico ten belope van 15 miljoen euro voor de hele operatie. Er zijn wel
verschillende luiken aan dat contract, dus telkens voor een bedrag
kleiner dan 15 miljoen euro. Er is geen dossier voor andere operaties.
Er is maar een contract van 25 miljoen euro. Ik heb de precieze cijfers
niet.
01.04 Didier Reynders, ministre:
Il s'agit de différentes tranches
dans le cadre d'un même contrat.
Votre conclusion n'est donc pas
fondée.
01.05 Gerolf Annemans (VLAAMS BLOK): Klopt het dat er om een
dekking door de Delcredere-dienst gevraagd is voor een eerste levering,
die deel uitmaakt van een groter contract? A contrario zouden wij uit
het Delcredere-dossier kunnen afleiden dat er nog een wapenlevering
aan Nepal komt.
01.06 Minister Didier Reynders: Het dossier geldt voor iets meer dan
5.000 wapens.
01.07 Gerolf Annemans (VLAAMS BLOK): Mijnheer de minister, ik
dank u in elk geval voor al uw inlichtingen. Wij zullen de zaak voort van
CRIV 50
COM 827
10/09/2002
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
50
E ZITTINGSPERIODE
2001
2002
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
50
E LEGISLATURE
5
nabij volgen. Ik denk dat het nuttig was dat u toelichtingen verschaft
hebt.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 14.52 uur.
La réunion publique de commission est levée à 14.52 heures.