IC986_FIN.doc

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

AGALEV-ECOLO

Anders gaan leven / Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales

CD&V

Christen-Democratisch en Vlaams

Front National

Mouvement réformateur

Parti socialiste

cdH

centre démocrate Humaniste

SP.A

Socialistische Partij Anders

VLAAMS BLOK

Vlaams Blok

VLD

Vlaamse Liberalen en Democraten

VU&ID

Volksunie&ID21

Afkortingen bij de nummering van de publicaties :

Abréviations dans la numérotation des publications :

DOC 50 0000/000 Parlementair document van de 50e zittingsperiode +

basisnummer en volgnummer

DOC 50 0000/000

Document parlementaire de la 50e législature, suivi du n° de
base et du n° consécutif

QRVA

Schriftelijke Vragen en Antwoorden

QRVA

Questions et Réponses écrites

CRIV

Integraal Verslag,met links het definitieve integraal verslag en
rechts het vertaald beknopt verslag van de toespraken (op wit
papier, bevat ook de bijlagen)

CRIV

Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu
intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit
des interventions (sur papier blanc, avec les annexes)

CRIV

Voorlopige versie van het Integraal Verslag (op groen papier)

CRIV

Version Provisoire du Compte Rendu Intégral (sur papier vert)

CRABV

Beknopt Verslag (op blauw papier)

CRABV

Compte Rendu Analytique (sur papier bleu)

PLEN

Plenum (witte kaft)

PLEN

Séance plénière (couverture blanche)

COM

Commissievergadering (beige kaft)

COM

Réunion de commission (couverture beige)

Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail :

publicaties@deKamer.be

Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes :
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be
e-mail :

publications@laChambre.be

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

INHOUD

SOMMAIRE

Samengevoegde interpellatie en vragen van

Interpellation et questions jointes de

- de heer Hagen Goyvaerts aan de
staatssecretaris voor Energie en Duurzame
Ontwikkeling, toegevoegd aan de minister van
Mobiliteit en Vervoer, over "de lekkende vaten bij
Belgoproces" (nr. A887)

- M. Hagen Goyvaerts au secrétaire d'Etat à
l'Energie et au Développement durable, adjoint à
la ministre de la Mobilité et des Transports, sur
"les conteneurs de Belgoprocess présentant des
fuites" (n° A887)

- de heer Joos Wauters aan de staatssecretaris
voor Energie en Duurzame Ontwikkeling,
toegevoegd aan de minister van Mobiliteit en
Vervoer, over "lekkende vaten nucleair afval"
(nr. A889)

- M. Joos Wauters au secrétaire d'Etat à l'Energie
et au Développement durable, adjoint à la
ministre de la Mobilité et des Transports, sur "les
conteneurs de déchets nucléaires présentant des
fuites" (n° A889)

- mevrouw Els Van Weert tot de staatssecretaris
voor Energie en Duurzame Ontwikkeling,
toegevoegd aan de minister van Mobiliteit en
Vervoer, over "de berging van vaten met
laagradioactief afval" (nr. 1566)

- Mme Els Van Weert au secrétaire d'Etat à
l'Energie et au Développement durable, adjoint à
la ministre de la Mobilité et des Transports, sur
"le stockage des fûts de déchets radioactifs de
faible activité" (n° 1566)

- mevrouw Martine Dardenne aan de
staatssecretaris voor Energie en Duurzame
Ontwikkeling, toegevoegd aan de minister van
Mobiliteit en Vervoer, over "het kernafval"
(nr. A948)

- Mme Martine Dardenne au secrétaire d'Etat à
l'Energie et au Développement durable, adjoint à
la ministre de la Mobilité et des Transports, sur
"les déchets nucléaires" (n° A948)

Sprekers: Servais Verherstraeten

Orateurs: Servais Verherstraeten

Regeling van de werkzaamheden

Ordre des travaux

Sprekers:

Martine Dardenne, Hagen

Goyvaerts, Servais Verherstraeten

Orateurs:

Martine Dardenne, Hagen

Goyvaerts, Servais Verherstraeten

Vraag van de heer Luc Goutry aan de
staatssecretaris voor Energie en Duurzame
Ontwikkeling, toegevoegd aan de minister van
Mobiliteit en Vervoer, over "de windmolens in zee"
(nr. A643)

Question de M. Luc Goutry au secrétaire d'Etat à
l'Energie et au Développement durable, adjoint à
la ministre de la Mobilité et des Transports, sur
"les éoliennes en mer" (n° A643)

Sprekers: Luc Goutry, Olivier Deleuze,
staatssecretaris voor Energie en Duurzame
Ontwikkeling

Orateurs: Luc Goutry, Olivier Deleuze,
secrétaire d'Etat à l'Energie et au
Développement durable

Samengevoegde vragen en interpellatie van de
heren Servais Verherstraeten, Hagen Goyvaerts
en Joos Wauters en de dames Els Van Weert en
Martine Dardenne (voortzetting)

Questions et interpellation jointes de MM. Servais
Verherstraeten, Hagen Goyvaerts et Joos
Wauters et Mmes Els Van Weert et Martine
Dardenne (continuation)

Sprekers: Hagen Goyvaerts, Joos Wauters,
Els Van Weert, Martine Dardenne, Olivier
Deleuze, staatssecretaris voor Energie en
Duurzame Ontwikkeling, Servais
Verherstraeten

Orateurs: Hagen Goyvaerts, Joos Wauters,
Els Van Weert, Martine Dardenne, Olivier
Deleuze, secrétaire d'Etat à l'Energie et au
Développement durable, Servais
Verherstraeten

Vraag van de heer Hagen Goyvaerts aan de
staatssecretaris voor Energie en Duurzame
Ontwikkeling, toegevoegd aan de minister van
Mobiliteit en Vervoer, over "het aangepast KB met
betrekking tot de keuring van
laagspanningsnetten" (nr. A947)

Question de M. Hagen Goyvaerts au secrétaire
d'Etat à l'Energie et au Développement durable,
adjoint à la ministre de la Mobilité et des
Transports, sur "l'arrêté royal adapté en matière
d'agrément des réseaux basse tension" (n° A947)

Sprekers:

Hagen Goyvaerts, Olivier

Deleuze, staatssecretaris voor Energie en

Orateurs:

Hagen Goyvaerts, Olivier

Deleuze, secrétaire d'Etat à l'Energie et au

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

COMMISSIE VOOR HET

BEDRIJFSLEVEN, HET

WETENSCHAPSBELEID, HET
ONDERWIJS, DE NATIONALE

WETENSCHAPPELIJKE EN

CULTURELE INSTELLINGEN, DE

MIDDENSTAND EN DE

LANDBOUW

COMMISSION DE L'ECONOMIE, DE

LA POLITIQUE SCIENTIFIQUE, DE

L'EDUCATION, DES INSTITUTIONS

SCIENTIFIQUES ET

CULTURELLES NATIONALES, DES

CLASSES MOYENNES ET DE

L'AGRICULTURE

van

WOENSDAG

FEBRUARI

2003

15:00 uur

______

MERCREDI

FEVRIER

2003

15:00 heures

______

La séance est ouverte à 15.10 heures par Mme Muriel Gerkens, présidente.
De vergadering wordt geopend om 15.10 uur door mevrouw Muriel Gerkens, voorzitter.

01 Samengevoegde interpellatie en vragen van

- de heer Servais Verherstraeten aan de staatssecretaris voor Energie en Duurzame Ontwikkeling,
toegevoegd aan de minister van Mobiliteit en Vervoer, over "het beheer van oude vaten met
nucleair afval bestemd voor zeeberging" (nr. A872)
- de heer Hagen Goyvaerts aan de staatssecretaris voor Energie en Duurzame Ontwikkeling,
toegevoegd aan de minister van Mobiliteit en Vervoer, over "de lekkende vaten bij Belgoproces"
(nr. A887)
- de heer Joos Wauters aan de staatssecretaris voor Energie en Duurzame Ontwikkeling,
toegevoegd aan de minister van Mobiliteit en Vervoer, over "lekkende vaten nucleair afval"
(nr. A889)
- mevrouw Els Van Weert tot de staatssecretaris voor Energie en Duurzame Ontwikkeling,
toegevoegd aan de minister van Mobiliteit en Vervoer, over "de berging van vaten met
laagradioactief afval" (nr. 1566)
- mevrouw Martine Dardenne aan de staatssecretaris voor Energie en Duurzame Ontwikkeling,
toegevoegd aan de minister van Mobiliteit en Vervoer, over "het kernafval" (nr. A948)

01 Interpellation et questions jointes de

- M. Servais Verherstraeten au secrétaire d'Etat à l'Energie et au Développement durable, adjoint à
la ministre de la Mobilité et des Transports, sur "la gestion des fûts contenant des déchets
nucléaires destinés au rejet en mer" (n° A872)
- M. Hagen Goyvaerts au secrétaire d'Etat à l'Energie et au Développement durable, adjoint à la
ministre de la Mobilité et des Transports, sur "les conteneurs de Belgoprocess présentant des
fuites" (n° A887)
- M. Joos Wauters au secrétaire d'Etat à l'Energie et au Développement durable, adjoint à la
ministre de la Mobilité et des Transports, sur "les conteneurs de déchets nucléaires présentant
des fuites" (n° A889)
- Mme Els Van Weert au secrétaire d'Etat à l'Energie et au Développement durable, adjoint à la
ministre de la Mobilité et des Transports, sur "le stockage des fûts de déchets radioactifs de faible
activité" (n° 1566)
- Mme Martine Dardenne au secrétaire d'Etat à l'Energie et au Développement durable, adjoint à la
ministre de la Mobilité et des Transports, sur "les déchets nucléaires" (n° A948)

01.01 Servais Verherstraeten (CD&V): Mevrouw de voorzitter,

mijnheer de staatssecretaris, alvorens dieper op de kern van de zaak
in te gaan, wil ik mijn treurnis uitdrukken over de stijl. Toen eind 2002

01.01 Servais Verherstraeten

(CD&V): J'ai déposé ma question
relative aux fûts rouillés contenant

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Fred Decamps over de problematiek van roestende vaten de kat de
bel aanbond, en ook de bladzijden 7, 8 en volgende van het NIRAS-
jaarrapport in de pers verschenen, heb ik u in de loop van januari
2003 daarover een vraag gesteld, die nu is omgezet in een
interpellatie.

Dat heeft u niet belet, mijnheer de staatssecretaris, een paar dagen
later veel cinema te verkopen in De Morgen, samen met de
hoofdredacteur, en een show te geven die jammer genoeg niet de
laatste show zal zijn, een soep-en-patatten-verhaal. Mijnheer de
staatssecretaris, ik verwijt u niet dat u zich politiek wil profileren. In
dat bedje zijn wij allemaal wel af en toe ziek. Maar ik denk niet dat
zoiets kan inzake deze materie en op de kap van de ongeruste
bevolking. Ik betreur dat het gebeurt.

Wij hebben dan van u een week niets gehoord of beter, wij hebben
veel gehoord, maar niets gezien , maar dat had te maken met uw
reis naar het buitenland. Ik wens uiteraard dat niet te bekritiseren;
voor uw agenda heb ik alle begrip. Maar dat u vanochtend een
bezoek ging brengen aan Mol-Dessel en daarna een persconferentie
gaf, om pas daarna, bijna veertien dagen nadat ik mijn vraag heb
ingediend, interpellaties te komen beantwoorden, dat betreur ik. Ik
moet zeggen dat mij dat verbaast en dat ik mij niet van de indruk kan
ontdoen dat u de stijl van eerste minister Verhofstadt en zijn
kompaan Slangen begint na te doen. Dat had ik van iemand als u
niet verwacht. Het getuigt van weinig respect voor het Parlement en
het getuigt ook van weinig respect voor de bevolking om eerst moord
en brand te schreeuwen en daarna even op onderzoek uit te gaan.

Ik kom tot een veel belangrijker punt dan de vorm, met name de
inhoud, mijnheer de staatssecretaris. Ik betreur, wellicht samen met
u, de manier waarop de waarnemend directeur-generaal of de oud
algemeen directeur van NIRAS, Fred Decamps, op 28 december
2002 verklaringen heeft afgelegd. Met zijn beroepservaring wist hij
wat daarvan de consequenties zouden zijn. Hij had, mijns inziens,
beter op een andere manier gecommuniceerd.

Samen met u plaatsen wij ook vraagtekens bij de praktijk van
zeeberging die een 20-tal jaar geleden internationaal gangbaar was.
De gevoeligheden inzake milieu en de ethische benadering lagen op
dat ogenblik anders dan vandaag. Het is, mijns inziens, een goede
zaak dat de milieugevoeligheid en de ethische benaderingen begin
jaren tachtig gewijzigd zijn en dat men inzake het dumpen van
radioactief afval in zee het schip van koers heeft veranderd en
opnieuw aan land heeft gebracht.

De tijdelijke oplossing kreeg een meer dan tijdelijk karakter en
beslissingen inzake de vaten aan land werden steeds voor zich
uitgeschoven. Het gevolg is dat, aangezien de verpakking niet
berekend is op die verlengde tijdelijkheid, er zich voor enkele
honderden vaten problemen voordoen.

Mijnheer de staatssecretaris, in zijn verklaringen van eind december
had de heer Decamps het over een rapport. Hebt u dat rapport
ontvangen? Zo ja, verzoek ik u dat rapport mee te delen aan onze
commissie. Hebt u nog bijkomende gegevens ontvangen na het
rapport? Welke? Kunnen de gegevens ons integraal bezorgd
worden?

des déchets nucléaires fin janvier
mais cela n'a pas empêché le
secrétaire d'Etat, quelques jours
plus tard, de faire son numéro
dans De Morgen. Ce matin-là, il a
visité Mol et Dessel, puis il a
organisé une conférence de
presse et ce n'est qu'aujourd'hui
qu'il vient répondre aux questions
du Parlement. Il commence à
adopter le style du premier
ministre, ce qui ne témoigne
guère de respect envers le
Parlement.

Je déplore les déclarations de M.
Decamps, ancien directeur
général de l'ONDRAF. Tout
comme le secrétaire d'Etat, je
m'interroge sur le rejet en mer
mais, à l'époque, les sensibilités
étaient différentes de ce qu'elles
sont aujourd'hui. Il est heureux
que l'on ait changé de cap.

La solution provisoire commence
à s'éterniser, la décision finale est
reportée et des centaines de fûts
commencent à poser problème.

Le ministre a-t-il reçu le rapport
auquel M. Descamps a fait
allusion fin décembre? Peut-il le
transmettre à la commission? A-t-
il encore reçu des données
supplémentaires? Dans
l'affirmative, lesquelles? La
commission peut-elle également
les consulter?

Dans De Morgen du 1

février

2003, le secrétaire d'Etat parlait
de fûts qui fuient mais souhaitait
obtenir plus de certitudes à propos
de l'avenir avant d'arrêter sa
décision finale. Ce matin, une
brève visite lui a pourtant suffi
pour affirmer directement à la
radio qu'il n'y avait aucun danger
pour la sécurité de l'entourage et
du personnel.

Au cours de la précédente
législature, il a été décidé de
stocker les déchets sur des sites
nucléaires existants ou sur le
territoire de communes ayant
donné leur autorisation à cet effet.

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Mijnheer de staatssecretaris, u sprak over lekkende vaten en over
het "nieuws van vandaag". Ik neem aan dat u werd geïnterviewd op
vrijdag 31 januari. Dus u wist blijkbaar van het probleem op 31
januari. Ik citeer: "Het nieuws van vandaag bewijst juist dat we,
zonder meer zekerheid over de toekomst, geen definitieve
beslissingen kunnen nemen. Wat moet ik gaan vertellen aan de
bevolking van Mol en Dessel? Hier, steek die vaten maar onder de
grond, want ze lekken. Dit is ongehoord". De hoofdredacteur doet er
nog een schepje bovenop door te zeggen dat de staatssecretaris het
probleem bij toeval heeft kunnen ontdekken en nog wel aan het
einde van de legislatuur, en dat we ons gelukkig mogen prijzen dat
we de groenen in de regering hebben. Het is een zeer merkwaardig
toeval, mijnheer de staatssecretaris.

U sprak in termen ze werden u in de mond gelegd als
choquerend en ongehoord en u zei: "Er is wetenschappelijk
onderzoek nodig". Toen ik u vanmiddag op de radio hoorde zeggen
dat de veiligheid van de omgeving en het personeel helemaal niet in
het gedrang is, daarvoor had u blijkbaar geen wetenschappelijk
onderzoek nodig. Een blitzbezoek met veel perslui in uw kielzog
bleek te volstaan om vandaag te zeggen dat er geen problemen zijn,
terwijl u twee weken geleden zonder wetenschappelijk onderzoek en
zonder kennis als we u moeten geloven, want u was totaal niet
ingelicht moord en brand schreeuwt. Is het één niet totaal in
contradictie met het andere?

Vervolgens heb ik het over uw soep-en-patatten-verhaal, mijnheer de
staatssecretaris. In Vlaanderen en ook in Mol en Dessel eet men de
patatten altijd direct na de soep. Hoeveel tussenperiodes hebt u
nodig gehad? Dat er vóór 1999 geen beslissing is genomen met
betrekking tot deze materie is niet uw verantwoordelijkheid, dat wil ik
hier ook zeer uitdrukkelijk toegeven. Wel heeft de vorige regering
beslist om het afval te stockeren hetzij op bestaande nucleaire sites,
hetzij in gemeentes waarvan het gemeentebestuur bereid was dat toe
te staan. Vele gemeenten hadden al een njet verkondigd op grond
van hun NIMBY-gedachtengoed, waar ik trouwens begrip voor kan
opbrengen.

Ik heb de regeringsbeslissing altijd geïnterpreteerd als zou gekozen
worden voor de bestaande nucleaire site dan wel voor nieuwe
bergingsplaatsen in gemeenten die daartoe bereid waren. Uiteindelijk
heeft deze regering bij de uitvoering de beide gecombineerd. Men
heeft MONA in Mol en STOLA in Dessel opgericht als partnerschap,
omdat daar reeds nucleaire sites zijn, en de gemeentes kunnen zich
eventueel kandidaat stellen.

Wanneer u zegt dat u vandaag tussen de soep en de patatten over
de lekkende vaten hebt gehoord, dan heb ik daar vragen bij. Ik lees
in Actua oktober 2001, een blaadje van het NIRAS, dat toch onder u
bevoegdheid ressorteert: "Onlangs zijn er echter gebreken
vastgesteld in sommige oude verpakkingen die aantonen hoezeer de
keuze van een eindbestemming bepalend is. In het voorbeeld dat
ons bezighoudt en in geval het beschadigingsproces zou voortduren,
is het dan ook niet uitgesloten dat correctieve maatregelen moeten
worden overwogen in overleg met de betrokken producenten. Indien
de beslissing over de eindbestemming toch in het oneindige zou
worden gesteld, zou het NIRAS de verwerkings- en

Dans la phase d'exécution, les
deux formules ont été combinées.

Dans le magazine Actua - une
publication de l'ONDRAF

d'octobre 2001, on signale que
des défauts ont été constatés en
ce qui concerne d'anciens
conditionnements et qu'il
convenait d'envisager la mise en
oeuvre de mesures de correction.
L'ONDRAF n'a donc jamais
évoqué l'existence de problèmes?
On peut même trouver une
description du problème sur le site
internet.

Le 13 décembre 2001, le conseil
d'administration de l'ONDRAF
s'est réuni et a approuvé une série
de mesures. Quelle a été l'attitude
du commissaire de
gouvernement? Quelles initiatives
ce dernier a-t-il prises au cours
des trois dernières années? Et
quelles initiatives le collaborateur
de cabinet représentant le
secrétaire d'Etat au sein du
conseil d'administration a-t-il
prises? Les autorités responsables
en matière de sécurité ont-elles
été informées par l'ONDRAF?
Aucun crédit n'avait-il été inscrit
au budget 2003? Pourquoi le
secrétaire d'Etat n'a-t-il pas pris
de mesures définitives? Cette
situation est-elle liée aux
problèmes financiers de
Belgoprocess? Qu'en est-il des
arrêtés d'exécution de la loi-
programme?

Le secrétaire d'Etat plaide en
faveur d'une consultation
populaire. Qu'adviendra-t-il si les
habitants de Mol et de Dessel
disent «Non»? Le secrétaire d'Etat
fera-t-il procéder, dans ce cas, à
l'enlèvement des fûts? Que va-t-il
advenir de MONA et de STOLA ?
Attend-on la conclusion de
partenariats pour les autres sites?

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

conditioneringsprocédés en de eigenlijke verpakking grondig moeten
herzien, om te vermijden dat de correctieve maatregelen op de duur
al te belangrijk zouden worden".

MONA en STOLA berichten geregeld over de situatie. Welnu, in het
januarinummer van Nieuwsbrief, het magazine van STOLA, dus na
de verklaringen van 28 december van Fred Decamps, lees ik een
uitleg over het probleem van de lekkende vaten: "Wat gaat men
doen met deze beschadigde vaten en is de veiligheid in de toekomst
van de andere vaten verzekerd?" Blijkbaar is ook dat artikel u
ontgaan, mijnheer de staatssecretaris!

Is er in NIRAS nooit over de lekkende vaten gesproken geweest?
Kan u de problemen bevestigen? Ik geef toe dat ik het internet pas
ben gaan raadplegen na uw interview in De Morgen. In interviews op
de website van het NIRAS staat de problematiek nu al afgedrukt. Ik
weet niet vanaf wanneer die informatie erop staat. Misschien is ze
pas daarna daarop gepubliceerd.

Naar verluidt boog op 13 december 2001 de raad van bestuur van
het NIRAS zich over de problematiek. Hij heeft een pakket
maatregelen goedgekeurd om een en ander proper te maken. Wat
deed de regeringscommissaris op dat ogenblik? Wat heeft hij de
voorbije drie jaar in de raad van bestuur gedaan? Wat deed uw lid
van het kabinet, die deel uitmaakt van de raad van bestuur, tenzij ik
mij vergis?

Het is een belangrijke problematiek en we mogen er toch wat
uitvoeriger op ingaan. Zijn de veiligheidsautoriteiten nooit ingelicht
geweest door Belgoprocess? Hebben de veiligheidsautoriteiten het
NIRAS nooit ingelicht? Waren er voor de verbetering van de
probleemvaten geen kredieten in de begroting 2003 ingeschreven?

Ik kom tot mijn laatste reeks vragen, met name over de definitieve
oplossing van het probleem. Wat heeft u verhinderd om tijdens de
voorbije drie, vier jaar dat u bevoegd was een definitieve beslissing
te nemen, net zoals de vorige regeringen? Volgens de technici zijn
nu wel alle elementen voorhanden om een beslissing te nemen.
Heeft dat te maken met de financiële problematiek van
Belgoprocess? We hebben het er bij de bespreking van de
programmawet nog over gehad. Ik klaagde toen de financiële
wurging van sommige bedrijven aan, zoals Belgonucleair, SCK en
Belgoprocess. Ze kampen met serieuze problemen als gevolg van
laattijdige betalingen, het putten uit het ontmantelingsfonds en de
niet-terugbetaling van gederfde intresten. Heeft het daarmee te
maken?

Hoever, mijnheer de staatssecretaris, staat het met de
uitvoeringsbesluiten van die programmawet? Klopt het dat ze op de
agenda van de Ministerraad van komende vrijdag staan? Wanneer
zullen die in het Staatsblad komen? Is het toeval dat uw
persconferentie samenvalt met uw zoektocht naar de
uitvoeringsbesluiten?

Ten slotte, in het licht van uw uitspraken heb ik een vraag die ik niet
vooraf schriftelijk had ingediend. U pleit voor een volksraadpleging.
Wat gebeurt er indien de gemeenten Mol en Dessel na zo'n
volksraadpleging neen zouden zeggen? Komt u het afval dan

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

ophalen? Vindt u niet dat er beter gewacht wordt totdat MONA en
STOLA eind 2003 tot een besluit komen? Zult u ook wachten op
mogelijke partnerschappen in Fleurus en Farciennes en dienen er
niet andere problemen eerst aangepakt te worden?

La présidente: Je me permets de rappeler que le temps des
questions est en principe limité, même si le sujet est important.

02 Ordre des travaux
02 Regeling van de werkzaamheden

La présidente: M. Goutry a été retenu tout à l'heure pour poser une
question en commission des Affaires sociales et n'était donc pas
présent pour sa question. Il me dit qu'il risque de devoir intervenir en
séance plénière au sujet des projets de loi relatifs aux drogues. Il me
demande l'autorisation de glisser sa question relative aux éoliennes
avant les autres concernant les fûts.

De voorzitter: De heer Goutry
was daarstraks weerhouden in de
commissie Sociale Zaken en was
dus niet aanwezig om zijn vraag
te stellen. Wellicht dient hij straks
in de plenaire vergadering het
woord te voeren. Daarom vraagt
hij of hij zijn vraag over de
windmolens mag stellen voor de
vragen over de vaten worden
behandeld.

02.01 Martine Dardenne (ECOLO-AGALEV): Si sa question ne

dure pas aussi longtemps que celle de M. Verherstraeten, je puis
marquer mon accord.

02.01

Martine Dardenne

(ECOLO-AGALEV): Ik vind het
goed voor zover zijn vraag niet zo
lang duurt als die van de heer
Verherstraeten.

02.02 Hagen Goyvaerts (VLAAMS BLOK): Mevrouw de voorzitter,

met alle respect voor de heer Goutry, maar wat voor een verslag
zullen wij hier krijgen! Collega Verherstraeten houdt een hele
uiteenzetting over dit punt.

La présidente: On peut ne pas mélanger les choses dans le rapport.

02.03 Hagen Goyvaerts (VLAAMS BLOK): On peut, on peut, on

peut... Wij kunnen hier veel doen zo.

La présidente: On demande au rapporteur d'inscrire d'abord la
question de M. Goutry et de grouper les autres ensuite. Les autres
membres sont-ils d'accord?

02.04 Servais Verherstraeten (CD&V): De heer Goutry is een

vriendelijk man.

La présidente: Tout le monde est d'accord? J'en prends acte, mais
je demande à chacun de respecter son temps de parole.

03 Vraag van de heer Luc Goutry aan de staatssecretaris voor Energie en Duurzame Ontwikkeling,

toegevoegd aan de minister van Mobiliteit en Vervoer, over "de windmolens in zee" (nr. A643)

03 Question de M. Luc Goutry au secrétaire d'Etat à l'Energie et au Développement durable,

adjoint à la ministre de la Mobilité et des Transports, sur "les éoliennes en mer" (n° A643)

03.01 Luc Goutry (CD&V): Mevrouw de voorzitter, ik dank u. Ik

dank ook de collega's, inzonderheid de heer Goyvaerts, voor hun
vriendelijkheid. Ik zal mijn vraag uiteraard zeer kort houden. Ik was

03.01 Luc Goutry (CD&V): J'ai

déjà posé à plusieurs reprises des
questions sur les éoliennes en

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

verhinderd, omdat ik ook in de commissie voor de Sociale Zaken een
vraag moest stellen.

Mijnheer de staatssecretaris, het gaat over de windmolens in zee,
waarover wij vroeger bij herhaling al vragen hebben gesteld. Wij
hebben telkens gewezen op het feit dat de zee voor onze kust reeds
overvol is met allerlei obstakels als leidingen en zandbanken.
Bovendien gaat het om een zeer druk bevaren internationale
zeeroute. De voorbije weken zagen wij daar een paar gevaarlijke
staaltjes van, onder meer met het omslaan van de Tricolor die
daarenboven al tot twee keer toe overvaren is. De gevolgen zijn
bekend, denken we maar aan de olie die op onze stranden is
aangespoeld. Dat bewijst dat het voor onze kust zeer gevaarlijk is
omdat er een druk bevaren zeeroute gesitueerd is.

Dat doet de kustbewoners en inzonderheid de burgemeesters,
besluiten dat het plaatsen van windmolens ten zeerste moet
overwogen worden. Er is niet alleen het probleem voor de Belgische
visserij, maar er is nu blijkbaar nog een veel groter probleem, met
name dat ongevallen moeten worden verhinderd. Als men nu al een
duidelijk aangegeven wrak overvaart, dan kan men zich afvragen tot
welke rampen windmolens die dichtbij de kust geplaatst zijn,
aanleiding kunnen geven. Vandaar dat we het totaal onverantwoord
vinden ik herhaal een vroegere stelling dat er snel en
ondoordacht enkele windmolens geplaatst worden zonder dat men
een totaalplan heeft, zonder dat er Europese samenwerking is en
zonder afspraken met Nederland en Frankrijk over wat gedaan wordt.

Mijnheer de staatssecretaris, wat is de precieze stand van zaken in
verband met de toegekende vergunningen voor de bouw van de
windmolens? Zijn de ongevallen die recent gebeurden met onder
andere de Tricolor een aanleiding om toch extra voorzichtig te zijn en
zult u laten onderzoeken wat de optimale lokalisatie is voor een
dergelijk windmolenpark?

Is er al een doordacht en ruimer beleidsplan voorhanden in verband
met de plaatsing van de windmolens?

Ten slotte, zijn er reeds internationale contacten gelegd? Hoever
staat het met de contacten op het vlak van de Europese
Gemeenschap? Daar zit, denk ik, de redding inzake een
gecoördineerde en verantwoorde uitbouw van de windmolens op zee.

mer. A chaque fois, on a souligné
les obstacles qui bordent déjà nos
côtes et la voie maritime
particulièrement fréquentée. Ces
dernières semaines, il nous a été
à plusieurs fois donné de
constater à quel point la fréquence
du trafic maritime représente un
danger pour notre littoral. Dans le
cadre de la construction des
éoliennes, il ne faut pas
uniquement tenir compte des
nuisances engendrées pour le
secteur de la pêche. La sécurité
revêt également une grande
importance. Nous pensons qu'il
serait insensé de construire à la
hâte des parcs d'éoliennes sans
mûre réflexion.

Où en est précisément la
construction des parcs
d'éoliennes? Les récentes
collisions en mer vont-elles
donner lieu à des études
complémentaires en vue de
déterminer l'emplacement le plus
adéquat? Existe-t-il un plan
politique réfléchi et de plus grande
envergure? Des contacts ont-ils
été pris sur le plan international en
ce qui concerne le développement
coordonné et justifié des
éoliennes en mer?

03.02 Minister Olivier Deleuze: Mijnheer Goutry, ik dank u voor de

vraag.

Momenteel heeft één project, Seanergy van Electrabel en Jan De
Nul, de nodige vergunningen ontvangen. Het gaat om de
domeinconcessie en de milieuvergunning. In de eerstkomende dagen
zal de vergunning van minister Tavernier betreffende de kabelaanleg
worden verleend. Dat is de allerlaatste vergunning op federaal vlak.

Het project is gelegen in het noorden van de Vlakte van de Raan en
betreft een windmolenpark van 50 windmolens met elk een
vermogen van 2 Megawat.

Het project C-Power gesitueerd op de Wenduinebank heeft de
milieuvergunning niet gekregen en werd dus opgegeven. Andere

03.02 Olivier Deleuze, secrétaire

d'Etat: Jusqu'à présent, un seul
projet, à savoir Seanergy, a
obtenu une concession domaniale
et un permis d'environnement. Le
ministre Tavernier délivrera
prochainement une autorisation
pour la pose de câbles. Le parc en
question se situe au nord de la
Vlakte van De Raan. La CREG
examine encore actuellement
d'autres demandes d'implantation
de parcs d'éoliennes plus au
large. Ces parcs auraient,
ensemble, une capacité

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

aanvragen voor projecten gelegen op een grotere afstand van de
kust werden ingediend en worden momenteel onderzocht door de
CREG. Het gaat om het project Shell SPE en C-Power, gelegen op
de Thorntonbank, en Totalfina ten noorden van het project Seanergy.

Met al die projecten samen verkrijgt men een potentieel
geïnstalleerde vermogen van 550 tot 560 Megawatt. Hiermee kunnen
nagenoeg 500.000 gezinnen van elektriciteit voorzien worden.

Het goedgekeurde project, Seanergy van Electrabel, werd
geëvalueerd op basis van de risico's voor de maritieme veiligheid.
De andere projecten die nu onderzocht worden, worden uiteraard
eveneens op dat criterium getoetst. Dat vormt een essentieel
criterium bij de besluitvorming. Wat het Seanergy-project betreft, was
er trouwens een schriftelijk akkoord van de Zeevaartpolitie.

Men heeft niet gewacht op het ongeval van de Tricolor om de
optimale lokalisatie van de windmolenparken die zich meestal op
zandbanken bevinden, waar navigatie onmogelijk is te bestuderen.
Het beleid waarvoor werd geopteerd inzake de inplanting van
windmolens in zee, kiest de specifieke locatie van de verschillende
projecten op basis van een grondige studie over de effecten van elk
project op het mariene milieu. De studie houdt rekening met alle
mogelijke gevolgen van een dergelijke activiteit in zee en wordt
onderzocht door de bevoegde administratie, de Beheerseenheid
Mathematisch Model Noordzee en Schelde-estuarium, die ook een
openbare raadpleging organiseert en de toekenningsvoorwaarden
van de milieuvergunning in voorkomend geval bepaalt.

Ten slotte, meerdere contacten worden onderhouden tussen de
verschillende landen van de Europese Unie zowel op het niveau
van de overheid als op het niveau van de bedrijven om ervaringen
uit te wisselen. Op het niveau van de Europese Unie werd een
richtlijn betreffende de bevordering van groene elektriciteit in 2001
aangenomen. Deze richtlijn voorziet in een kwantitatieve doelstelling
tegen 2010 die zowel voor de Europese Unie als voor elke lidstaat
(...) en een gelijkvormige invoering van de oorsprongsgarantie van
deze elektriciteit. In dit stadium wordt de keuze van de middelen om
de doelstellingen te halen, overgelaten aan de lidstaten, maar zodra
men verder gaat dan de actuele pilootprojecten, is het duidelijk dat er
een sterkere coördinatie zal zijn.

potentielle de production de 550 à
650 mégawatt, ce qui permettrait
donc d'alimenter 500.000
ménages en électricité.

Les risques inhérents à la sécurité
maritime ont été évalués en ce qui
concerne le projet Seanergy. Un
accord écrit avait d'ailleurs été
conclu avec la police maritime.

Des contacts ont déjà été pris au
niveau européen afin d'échanger
les fruits des expériences
respectives. Une directive
européenne a été adoptée en
2001. A ce stade, il incombe aux
Etats membres de fixer les
objectifs. Il faudrait cependant
davantage de coordination au
niveau européen.

03.03 Luc Goutry (CD&V): Mijnheer de staatssecretaris, het laatste

punt lijkt mij bijzonder belangrijk te zijn.
(...)

03.03 Luc Goutry (CD&V): Il est

clair qu'il faut étendre la
coopération au niveau européen.

03.04 Minister Olivier Deleuze: Dat hangt af van wat er gaat

gebeuren. Er is nog een lopende zaak voor de Raad van State. Ik
verwacht de officiële beoordeling van de Raad van State in februari.
Afhankelijk daarvan kunnen de werken voor de zomer starten.

03.04 Olivier Deleuze, secrétaire

d'Etat: Une procédure, dont
j'attends les résultats pour le mois
de février, est encore en cours au
Conseil d'Etat. Si tout se déroule
dans les temps, les travaux
pourront débuter avant l'été.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

04 Samengevoegde vragen en interpellatie van de heren Servais Verherstraeten, Hagen Goyvaerts

en Joos Wauters en de dames Els Van Weert en Martine Dardenne (voortzetting)

04 Questions et interpellation jointes de MM. Servais Verherstraeten, Hagen Goyvaerts et Joos

Wauters et Mmes Els Van Weert et Martine Dardenne (continuation)

04.01 Hagen Goyvaerts (VLAAMS BLOK): Mevrouw de voorzitter,

we keren terug naar een stralender onderwerp, zijnde het verhaal
van de lekkende vaten bij Belgoprocess. De problematiek van de 426
lekkende vaten werd zowat twaalf dagen geleden in de openbaarheid
gegooid. Het leek wel een nieuw feit, bij wijze van spreken, à la
minute. Het kwam in de openbaarheid door een krantenartikel.

De afgelopen week ging er geen dag voorbij zonder dat er
commentaar werd geleverd. Mijnheer de staatssecretaris, niet alleen
u leverde commentaar, ook de betrokken instelling deed dit, evenals
de betrokken, omliggende gemeenten en hun beleidsmensen.
Mijnheer de staatssecretaris, bij uw commentaren heb ik sterk de
indruk, om niet te zeggen de overtuiging, dat u de problematiek bij
Belgoprocess aangrijpt om een aantal zaken door te drukken.

Een eerste element dat mij opvalt en stoort, is het feit dat u
nogmaals probeert om de nucleaire sector de levieten te lezen. Zo
wilt u die sector in het klassieke verdomhoekje zetten.

Een tweede element is dat u dit voorval aangrijpt om de hele
discussie rond de toenmalige berging op zee een verhaal van
zowat twintig jaar geleden en de verdere, politieke discussie rond
de definitieve berging van kernafval te land te contamineren. Ik
bedoel dit dan niet in de radiologische zin van het woord. U geeft
echter aanleiding om met gepolariseerde kampen te blijven zitten. U
maakt de discussie nagenoeg onmogelijk.

Bovendien en ten derde, zijn we twaalf weken van de verkiezingen
verwijderd. Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat in dit dossier uw
profileringsdrang naar uw achterban kwadratisch verloopt naarmate
de verkiezingen dichterbij komen. Die indruk kreeg ik zeker na uw
blitsbezoek ter plekke vandaag. Blijkbaar ontdekte u er het fenomeen
van de volksraadpleging.

Collega Verherstraeten heeft de problematiek uitgebreid toegelicht.
Hij heeft ook de historiek geschetst. Ik stel één zaak vast. We
hebben met paars-groen al veel meegemaakt. Het is echter ten
eerste toch een merkwaardig verhaal. Ten tweede is het ook
tekenend hoe de paars-groene regering zich de afgelopen vier jaar
politiek heeft bekommerd om de nucleaire sector. Als
staatssecretaris hebt u de afgelopen vier jaar de politieke
bevoegdheid over dat radioactieve afval gehad. Zo kort voor de
verkiezingen valt u nu een eigen instelling aan. Dat komt vreemd
over bij mij. Meer zelfs, u beweert dat het NIRAS nalatig is geweest.
Die bewering is niet zo onschuldig. Natuurlijk heeft die bekendmaking
u veel persaandacht in de kranten en op televisie opgeleverd.
Anderzijds kan ik mij na het bekijken van de beelden op televisie niet
van de indruk ontdoen dat u er niet als staatssecretaris stond. U
stond er eerder als een actievoerder van Greenpeace. Deze
organisatie is, als ik mij niet vergis, een vroegere werkgever van u
geweest. Ik had niet de indruk dat u er stond als politiek beleidsman.

04.01 Hagen Goyvaerts

(VLAAMS BLOK): Il y a une
douzaine de jours, il était question
pour la première fois de la
présence sur le site de
Belgoprocess de fûts présentant
des fuites. Depuis lors, cette
affaire fait la une de l'actualité. Le
secrétaire d'Etat s'est entre-temps
davantage comporté en porte-
parole de Greenpeace qu'en
homme d'Etat. Toutes les
occasions étaient bonnes pour
faire la leçon au secteur nucléaire.
Il n'a par ailleurs pas hésité à
reprocher à Belgoprocess d'avoir
fait preuve de négligence et à
utiliser indûment la notion
tendancieuse de "fuites". Le
secrétaire d'Etat pourrait-il nous
faire part de son appréciation de
la situation après la visite éclair de
ce jour?

Le secrétaire d'Etat semble avoir
pour habitude de reporter à plus
tard les décisions sur les dossiers
difficiles. Nous voudrions dès lors
savoir ce qu'il en est de la
communication entre l'ONDRAF
et son cabinet. Quel est le rôle du
tout nouveau Commissaire du
gouvernement, M. Fauconnier,
auprès de l'ONDRAF? Quel est le
rôle du chef de cabinet du
secrétaire d'Etat au sein du
conseil d'administration de
l'ONDRAF? S'il y a lieu d'accuser
quelqu'un de négligence, ne
faudrait-il pas plutôt chercher
celui-ci dans l'entourage du
secrétaire d'Etat?

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

De cruciale vraag is volgens mij niet of u tussen de soep en de
patatten op de hoogte bent gesteld van de mogelijke problemen met
de vaten radioactief afval. De vraag is wel welke opties u de
afgelopen vier jaar heeft genomen. Welk kader heeft u gevormd?
Welke krijtlijnen heeft u de afgelopen vier jaar uitgestippeld als
politiek verantwoordelijke? Het is toch over uw politieke
verantwoordelijkheid dat wij u vandaag ondervragen. We
ondervragen u over de definitieve eindbestemming van, in dit geval,
laagradioactief afval.

U weet heel goed dat er een nucleair passief is. Daarvoor zijn
geldmiddelen nodig. Er is voor dit element ook een
prioriteitenschema nodig. Zowel NIRAS als Belgoprocess kunnen
immers natuurlijk niet op één dag of op één jaar de hele productie uit
het verleden verwerken.

Maar zoals het hoort, first things first, hebben de uitvoerders, in dit
geval NIRAS en Belgoprocess, eerst nog gevaarlijker afval verwerkt
dan datgene wat daar nu staat te wachten. Ik verwijs bijvoorbeeld
naar de problematiek rond de purperen barak, die u misschien wat
zegt. Technisch, maar ook kernfysisch gezien, is die duizenden
malen veel gevaarlijker dan de bitumenemulsies waarover wij nu
spreken. Daarin zit de radioactiviteit namelijk gevangen en ze kan er,
bij wijze van spreken, niet uitlekken. De terminologie "lekken" laat
trouwens uitschijnen dat dit een gevaar betekent voor de werknemers
van Belgoprocess en voor de bevolking van de omliggende
gemeenten. U zou vandaag naar verluidt verklaard hebben dat dit
onterecht is. Volgens mij is dat ook het geval.

Die twaalf dagen zijn ondertussen voorbij. De lokale bewoners van
Dessel en Mol, naar verluidt een 150-tal, hebben de kans gekregen
om, samen met de lokale politici en de gemeenteraadsleden, met
hun eigen ogen vast te stellen hoe het nu gesteld is met die
verdachte vaten. U bent vandaag op blitz-bezoek geweest. Ter
plekke hebt u de toestand kunnen ervaren. Misschien kunt u ons
vertellen wat u daar gezien hebt en wat uw appreciatie daarvan was.
Het kan misschien verschillend zijn van wat men u eerst had
voorgesteld of op de mouw gespeld.

In de discussie over de sluiting van de kerncentrales, die wij toch nog
niet zo lang geleden in deze commissie hebben gevoerd, heb ik dat
ook naar voren geschoven. Als er zo een heikel punt in de nucleaire
sector aangepakt moet worden, heb ik steeds de indruk dat u op zoek
bent naar munitie om de nucleaire sector in het verdomhoekje te
plaatsen. Ik heb dat in mijn inleiding al gezegd, maar ik kom daarop
toch terug. Ik vind dat namelijk vreemd. U mag dat voor mij gerust
doen vanuit uw politiek-ideologisch dogma. Daarmee doet u wat u
wilt. Maar vanuit een politiek beleid had ik verwacht dat u
beslissingen zou nemen, die u de afgelopen vier jaren niet genomen
hebt en die u blijkbaar toch voor u uit blijft schuiven.

Mijnheer de staatssecretaris, of u het nu leuk vindt of niet, de
kerncentrales zijn er nu eenmaal. Andere nucleaire toepassingen
bestaan eveneens. Zij zorgen voor afval dat verwerkt,
geconditioneerd en opgeslagen moet worden. Bijgevolg stellen wij
vast dat daarover geen beslissingen worden genomen. Dat is niet de
eerste keer. In deze commissie collega Verherstraeten heeft u
daarover ook al eens ondervraagd hebben wij tijdens deze

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

legislatuur reeds de discussie gevoerd over de problematiek van de
nucleaire ontmanteling. Dat is ook zo'n heikel dossier. De verwerking
van het overtollige militaire plutonium, waarin Belgonucleaire een
partner geweest zou zijn, is ook beslecht zonder beslissing. Dat is
verwezen naar de Griekse kalender. Deze regering zal zich daarover
niet uitspreken.

In heel die context van de vaten bij Belgoprocess zou ik van u toch
graag eens geweten hebben hoe het zit met de informatieoverdracht
tussen het NIRAS enerzijds, en uw kabinet en uzelf anderzijds, in het
kader van dat specifieke verhaal over de vaten met bitumen waarin
laagradioactief afval zit vervat.

Wat is de rol van de regeringscommissaris? Het is een kersverse
regeringscommissaris, mevrouw Fauconnier, benoemd op 11
november. Wat is de rol van die regeringscommissaris bij het
NIRAS? In welke mate moet zij u voorzien van informatie? Welke
informatie heeft zij u bezorgd? Wat is de rol van uw kabinetschef, de
heer Barbé, die vertegenwoordigd is in de raad van bestuur? Dat zij
toch twee personen die u haarfijn moeten kunnen uitleggen wat daar
de afgelopen tijd al dan niet verteld en beslist werd op officiële
vergaderingen. Indien u iemand moet beschuldigen van nalatigheid,
dan zou u bijgevolg in de eerste plaats in uw eigen entourage moeten
kijken. Ik vel daar persoonlijk geen oordeel over, maar ik wacht uw
antwoord af op de verschillende vragen die ik zonet gesteld heb,
teneinde daarop een betere kijk te krijgen.

04.02 Joos Wauters (AGALEV-ECOLO): Mevrouw de voorzitter, ik

zal mij proberen te beperken.

Voor de groenen is reeds lang duidelijk wat de achilleshiel in het
nucleaire debat is. Vandaag stond in een kwaliteitskrant dat de
groenen dat al in 1979 en zelfs vroeger wisten. De milieubeweging
heeft zich erop geënt, omdat wij een zwaar ethisch probleem over de
bestemming van het afval hebben. Het laagradioactieve afval blijft
300 jaar radioactief. Het B-afval blijft duizenden jaren actief. Van de
periode voor het hoogradioactieve afval hebben wij nog geen benul.
Wie die ethische dimensie van onze samenleving wil verwerpen,
beseft blijkbaar niet dat mens en milieu blijvende schade zullen
oplopen. Als groenen pleiten wij voor ware ethiek. Wanneer men de
ogen sluit voor de milieuproblematiek als gevolg van kernenergie,
sluit men voor alles de ogen. Het gaat immers over het leven.

Het was voor ons duidelijk dat wij een halt moesten toeroepen aan
beslissingen van andere regeringen. In deze regering zijn wij daarin
volledig geslaagd. De staatssecretaris heeft bovendien zijn
verantwoordelijkheid genomen voor de verdere verwerking van het
afval. Deze regering en geen andere heeft versneld middelen
vrijgemaakt om het afval te verwerken. Daarom heb ik vrij veel
vertrouwen dat de koers die wij al 30 jaar varen, door onze
staatssecretaris in deze regering zal worden aangehouden.

Het was voor ons duidelijk dat niet in zee kon worden gedumpt.
Gelukkig hebben wij dat met acties op zee kunnen stoppen. De
staatssecretaris was daarbij aanwezig. Wij hebben altijd gezegd dat
het afval gestockeerd moest worden bij de sites waar het afval werd
geproduceerd. Dat betekent dus in Doel, Tihange, Dessel en Mol. Wij
vinden ook dat wij het niet onder de grond moet stoppen. Het wordt

04.02 Joos Wauters (AGALEV-

ECOLO): Nous savons depuis des
décennies que le problème des
déchets constitue le talon d'Achille
du secteur nucléaire. Ce
phénomène est d'ailleurs à
l'origine de la naissance du
mouvement des Verts. Aucun
responsable politique digne de ce
nom ne peut fermer les yeux face
à des déchets qui continueront de
constituer une menace pour
l'homme et l'environnement
pendant des milliers d'années. Ce
gouvernement aura au moins
dégagé rapidement des moyens
pour remédier à ce problème.

Nous avons réussi à arrêter le
déversement de déchets en mer.
Le principe du stockage des
déchets près du lieu de production
est également acquis.
L'enfouissement a été écarté en
raison de l'absence de possibilités
de contrôle. Le stockage en
surface constitue donc
provisoirement la meilleure
solution. Il est peu reluisant que
les attaques dont le secrétaire
d'Etat fait aujourd'hui l'objet

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

dan onomkeerbaar. Er is dan geen controle meer over. Ik vind nog
altijd dat de bovengrondse opslag de beste optie is. Op die manier
kunnen wij blijven controleren. Wanneer er straks technologische
vernieuwingen komen, kunnen wij dat afval alsnog anders bewerken.

De staatssecretaris wordt hier aangevallen door de partijen die het
afval gewild hebben. Dat is laag-bij-de-gronds.

Het is niet de staatssecretaris geweest die de problematiek aan de
orde heeft gebracht, maar wel de nucleaire lobby, met de heer
Descamps op kop, die het in de pers heeft gegooid en op een
bepaald moment heeft gesproken over een beperkt aantal vaten. Het
is duidelijk vanuit die hoek het is ook kennelijk met een duidelijke
bedoeling dat dit nu letterlijk en figuurlijk wordt gelekt. Door de
woordvoerster van NIRAS, mevrouw Hooft, werd ook snel
relativerend gezegd dat het over enkele vaten ging.

Uiteraard komt dan later uit dat het over 426 vaten gaat. Dat lijkt mij
dus geen beperkt aantal. Het is dus duidelijk uitgelokt. Ik heb nog
geen enkel overtuigend argument gehoord over de wijze waarop de
staatssecretaris op de hoogte moest zijn. Moet hij alle verslagen
lezen van personeelsblaadjes? Dat hoeft hij niet te doen. Ik denk dat
een overheidsinstelling met zijn staatssecretaris op een volwassen
manier moet communiceren, en dat daarvoor procedures zijn.

Mevrouw de voorzitster, ik stel de volgende vragen, omdat ik in het
dossier duidelijkheid wil. Over hoeveel lekkende vaten gaat het, met
welke graad van radioactiviteit? Op welke wijze is de staatssecretaris
formeel op de hoogte gebracht? In welke procedures is er voorzien
voor deze informatieverstrekking? De volgende vraag is echter nog
belangrijker. Wanneer is NIRAS zelf op de hoogte gebracht, op welk
moment en van welk soort vaten? Ik kan mij namelijk onmogelijk
voorstellen dat die 426 vaten allemaal op één moment zijn beginnen
roesten en uitzetten. Dat nu naar buiten brengen lijkt mij krankzinnig.
Binnen NIRAS moet zeker geweten zijn wanneer en op welke wijze
deze vaten zijn beginnen te lekken. Op welke wijze werden dan
veiligheids- en gezondheidsmaatregelen genomen? Welke
maatregelen hebben zij genomen voor herconditionering en op welk
moment? Indien er geen maatregelen werden getroffen, mijnheer de
staatssecretaris, heeft u misschien een reden waarom NIRAS dat
dan niet heeft gedaan? Hebben zij u dat verteld? Wat wordt er
bepaald in de regelgeving van NIRAS in dergelijke situaties.

Mevrouw de voorzitster, dat waren mijn vragen, in de helft van de tijd
die andere sprekers hebben genomen.

viennent précisément du lobby qui
est à l'origine des problèmes
auxquels nous sommes
confrontés. Quant à ceux qui
tentent de relativiser le problème
en invoquant un nombre limité de
fuites, je n'ai pas manqué d'être
choqué par leur propos. En ce qui
me concerne, je ne considère pas
que 426 fûts puissent être
considérés comme quantité
négligeable.

Quel est le nombre exact de fûts
qui présentent des fuites et quel
est leur degré de radioactivité? De
quelle façon le secrétaire d'Etat a-
t-il été informé de la situation ?
Par le biais de quelle procédure
les informations relatives au
matériel radioactif entreposé sont-
elles communiquées? Quand
l'ONDRAF a-t-il été mis au
courant? Quelles mesures de
sécurité et de protection de la
santé ont-elles été prises? Quelles
mesures ont-elles été adoptées
pour le conditionnement et à quel
moment? Que stipule la
réglementation de l'ONDRAF
dans de tels cas?

04.03 Els Van Weert (VU&ID): Mevrouw de voorzitter, ik zal zeker

de tien minuten spreektijd niet gebruiken. Ik heb jammer genoeg de
uiteenzettingen van de vorige sprekers niet volledig kunnen horen,
omdat ik zelf in de plenaire vergadering een uiteenzetting had in het
drugsdebat. Maar goed, ik neem aan dat er toch al heel wat
belangrijke vragen zijn gesteld.

Wat mij interesseert zijn twee zaken: ten eerste, de procedure of de
manier waarop dit dossier werd behandeld en dan vooral de manier
waarop de staatssecretaris al dan niet op de hoogte werd gebracht
van de problemen die zich voordeden met de vaten in Dessel, en ten
tweede dat is een vraag over de langere termijn de visie van de

04.03 Els Van Weert (VU&ID):

Ma première question concerne la
manière dont le gouvernement fait
face à ce problème. Quelle est la
procédure suivie? Comment
l'information est-elle gérée et par
qui?

Je voudrais ensuite connaître la
vision à long terme du secrétaire
d'Etat à propos de la manière dont
les déchets faiblement et

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

staatssecretaris met betrekking tot de berging van laag en
middenradioactief afval.

Het is duidelijk dat ons land nog altijd geen blijf weet met de opslag
van kernafval. Volgens het NIRAS zouden er nu al problemen
opduiken met zo'n 400 vaten in de opslaggebouwen van
Belgoprocess in Dessel. De verpakking waarvoor vroeger werd
gekozen, zou nu niet bestand blijken te zijn tegen de huidige
opslagcondities ondanks dat wetenschappers toch hadden gesteld
dat dat een veilige oplossing was op relatief lange termijn. We
hebben vastgesteld dat de vaten roesten, zwellen of zelfs
gewoonweg lekken. Bij meer dan 200 vaten zouden dezelfde
problemen kunnen rijzen. Zij werden immers onder dezelfde
condities verpakt. Het NIRAS stelde inmiddels expliciet dat de
veiligheid van de werknemers, noch die van de bevolking op enig
ogenblik gevaar loopt. Het kondigde aan dat het de vaten wil
herconditioneren, met andere woorden, herverpakken.

Mijnheer de staatssecretaris, uzelf bleek blijkbaar niet op de hoogte
te zijn van de ernstige problemen. Die zijn ernstig naar onze
inschatting, blijkbaar niet zo ernstig naar de inschatting van het
NIRAS. U vernam het, naar eigen zeggen, tussen de soep en de
patatten. Nooit heeft iemand van het NIRAS u op de hoogte
gebracht. U heeft inmiddels het NIRAS om meer uitleg gevraagd,
maar het kaatst de bal terug en zegt dat de problemen zijn ontstaan
door de aarzelende houding van de overheid.

Mijnheer de staatssecretaris, anderen verwijten u dan weer aan
struisvogelpolitiek te doen. U hebt een regeringscommissaris bij het
NIRAS en een lid van uw kabinet maakt deel uit van de raad van
bestuur van die instelling, althans dat neem ik aan.

Graag had ik dan ook van u vernomen welke stappen u tijdens deze
legislatuur heeft genomen inzake de berging van laagradioactief
afval. Het NIRAS onderhandelt nog steeds met bepaalde gemeenten
en in sommige gevallen zou het tot een akkoord kunnen komen. We
hebben ondertussen ook in de kranten kunnen lezen over de manier
waarop men probeert de gemeenten te overtuigen, tot en met
shopping centra toe enzovoort.

Graag had ik een antwoord gehad op de volgende vragen. Ten
eerste, welke stappen heeft u al gezet in deze legislatuur om tot een
oplossing te komen inzake de opslag van laagradioactief afval? Welk
is de oplossing die u voorstaat?

Ten tweede, wanneer heeft u het nieuws over de problemen met de
vaten vernomen? Van wie of via welk medium? Bevestigt u formeel
dat er tijdens uw contacten met het NIRAS nooit iemand van deze
instelling u sprak over de problemen?

Ten derde, de problemen zouden meermaals besproken zijn tijdens
de raad van bestuur van het NIRAS. Hoe verklaart u dan dat u nooit
op de hoogte bent gebracht door uw regeringscommissaris of uw
vertegenwoordiger in de raad van bestuur? Heeft u hun inmiddels om
meer uitleg gevraagd en wat is daarvan dan het resultaat?

moyennement radioactifs doivent
être entreposés en Belgique.
Notre pays ne sait toujours que
faire de ses déchets nucléaires.
L'ONDRAF fait état de problèmes
qui concernent 400 fûts à Dessel.
L'emballage des fûts ne
supporterait pas les conditions
actuelles de stockage. Deux cents
autres conteneurs sont emballés
de manière similaire et sont donc
susceptibles de présenter les
manquements. Aux dires de
l'ONDRAF, les fûts présentant des
fuites ne constitueraient pas un
risque pour les travailleurs ni pour
la population. Néanmoins, la
situation est sérieusement
préoccupante. Le secrétaire d'Etat
n'était pas au courant et a appris
le problème fortuitement.
Cependant, l'ONDRAF renvoie la
balle et déclare que le problème
résulte du fait que le
gouvernement tergiverse depuis
des années à propos du sort à
réserver aux fûts. Le secrétaire
d'Etat a un commissaire du
gouvernement auprès de
l'ONDRAF et un membre de son
cabinet siège au sein du conseil
d'administration de l'organisme.
On peut à tout le moins parler d'un
curieux déficit de communication.

Quelles démarches le secrétaire
d'Etat a-t-il déjà entreprises au
cours de cette législature pour
stocker les déchets radioactifs de
façon responsable? Quand a-t-il
eu vent du problème des fûts? Par
quelle voie l'information lui est-
elle parvenue? Peut-il confirmer
formellement que l'ONDRAF ne
l'a jamais informé du problème
des fûts présentant des fuites?
Quelle est l'origine du problème
de communication? Que compte
faire le secrétaire d'Etat pour y
remédier à l'avenir?

04.04 Martine Dardenne (ECOLO-AGALEV): Madame la

présidente, je vais peut-être répéter certaines choses mais, comme

04.04

Martine Dardenne

(ECOLO-AGALEV): De NIRAS

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

certains de mes collègues, je voudrais souligner que c'est l'ONDRAF
qui vient de publier un rapport concernant l'état des
conditionnements d'une série de fûts contenant des déchets
radioactifs, soit de faible activité, soit de moyenne activité. Je trouve
assez étonnant que l'ONDRAF se préoccupe de cette question
aujourd'hui, alors que le problème concerne des fûts datant de 1983
à 1989, fûts qui étaient d'ailleurs destinés à être rejetés en mer, si j'ai
bien lu.

L'ONDRAF devrait savoir, elle aussi, que le peu d'expérience que
nous avons en la matière a également une forte influence sur le peu
de connaissance que nous avons sur la fiabilité des
conditionnements des déchets radioactifs et que cette problématique
fait l'objet de débats. Je pense que c'est d'ailleurs une des raisons
pour laquelle on a renoncé au déversement de ce type de déchets en
mer et c'est aussi et M. Wauters l'a également souligné une des
raisons essentielles justifiant que les écologistes s'opposent à une
évacuation définitive de ce type de déchets. Nous avons toujours
souligné qu'il était nécessaire de les stocker en surface, afin de
pouvoir intervenir en cas de défaillance des conditionnements. Nous
nous sommes toujours fait traiter d'idiots lorsque nous disions cela.
Je me souviens de nombreux débats ou de nombreuses discussions
avec l'ONDRAF où l'on me traitait de la sorte. Je me réjouis donc
qu'aujourd'hui l'ONDRAF se rende à l'évidence et qu'elle cesse, elle
aussi, de minimiser cette question.

Je voudrais poser trois questions au secrétaire d'Etat. D'abord, ne
serait-il pas opportun de demander à l'ONDRAF de réorienter ses
recherches, en tenant compte de ces données? Par exemple, en
évaluant les besoins en matière de recherche concernant les déchets
nucléaires; en examinant les possibilités de stockage non définitif et
les exigences que ce type de solution demande; en étudiant
différents scénarii qui permettraient de diminuer la quantité de
déchets. M. Wauters l'a également souligné, la première solution
pour diminuer la quantité de déchets est de ne plus en produire, il y
en a déjà assez. Ne faudrait-il donc pas accélérer la sortie du
nucléaire? Si oui, dans quelle mesure? Il y a toute une série de
scénarii à faire en tenant compte de cette problématique survenant
subitement.

Ensuite, ces constatations démontrent la sous-estimation des coûts
de gestion des déchets nucléaires. Monsieur le secrétaire d'Etat, je
voudrais savoir si vous envisagez de demander des augmentations
de cotisations aux gros producteurs de déchets nucléaires, à savoir
les centrales nucléaires, pour alimenter davantage le fonds de
gestion des déchets. D'autre part, s'agissant pour partie de gestion de
déchets provenant du passif nucléaire, comment va-t-on organiser le
financement des surcoûts?

Enfin, on sait que ces déchets comportent pas mal de contaminés
alpha, c'est-à-dire des éléments à plus longue durée de vie sinon très
longue durée de vie et, en tout cas, à toxicité beaucoup plus élevée.
Peut-on identifier le contenu de chaque fût, pour tenir compte de
cette donnée et prendre les dispositions en conséquences,
notamment quant au type de conditionnement, d'évacuation, de
stockage?

heeft onlangs een verslag
gepubliceerd over de toestand
van een aantal vaten die
radioactief afval bevatten. Het
wekt verwondering dat de
instelling pas vandaag aandacht
heeft voor vaten uit de periode
1983-1989, die bestemd waren
voor zeeberging.

De NIRAS zou moeten weten hoe
beperkt onze kennis is over de
betrouwbaarheid van de
verpakking van radioactief afval.
Dat is ook de reden waarom de
groenen steeds hebben benadrukt
dat de vaten bovengronds moeten
worden opgeslagen, zodat men
kan optreden wanneer de
verpakking ontoereikend blijkt.
Het verheugt me dat de NIRAS
vandaag eindelijk de ogen opent
en dat ze dit probleem niet langer
minimaliseert.

Is het niet aangewezen de NIRAS
te vragen haar onderzoek in het
licht van die gegevens een nieuwe
wending te geven? Moet de
nucleaire uitstap niet versneld
worden doorgevoerd? Zo ja,
hoeveel sneller? Er zijn heel wat
scenario's mogelijk, rekening
houdend met het probleem dat
plots is opgedoken.

Die vaststellingen wijzen er voorts
op dat de kosten van het beheer
van nucleair afval worden
onderschat. Overweegt u de
bijdragen die de producenten die
verantwoordelijk zijn voor grote
hoeveelheden afval aan het fonds
dat instaat voor het beheer van
nucleair afval moeten betalen, op
te trekken? Hoe zullen de
meerkosten worden gefinancierd,
wetend dat het deels gaat om het
beheer van het afval afkomstig
van het nucleair passief?

Van het nucleair afval is een groot
deel besmet met alfastraling, met
een langere tot zeer lange
levensduur en een veel hogere
toxiciteit. Is het mogelijk de
inhoud van elk vat na te gaan om
de passende maatregelen te

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

kunnen nemen?

04.05 Minister Olivier Deleuze: Mevrouw de voorzitter, collega's, ten

eerste, wat zijn de feiten met betrekking tot de aantasting van vaten?
De feiten zoals ik ze deze morgen heb vernomen zijn de volgende. U
zult zien dat de informatie die ik deze morgen heb gehad verschilt
van de informatie waarover ik op 29 januari beschikte.

04.05 Olivier Deleuze, secrétaire

d'Etat: Les faits dont j'ai pris
connaissance ce matin diffèrent
sensiblement de ceux que l'on
m'avait communiqués le 29
janvier.

A chaque jour suffit son lot. Il y a donc quatre lots de déchets
radioactif qui posent des problèmes. Il y en avait trois le neuf janvier.

A la fin de la commission, je donnerai à la présidente un exemplaire
de tous ces documents pour photocopie je les ai reçus tout à
l'heure, en tout cas le plus récent et pour qu'ils vous soient
distribués.

Op het einde van de commissie
zal ik de voorzitster een
exemplaar geven van alle
documenten die ik vandaag heb
ontvangen zodat ze kunnen
worden rondgedeeld.

04.06 Servais Verherstraeten (CD&V): Monsieur le secrétaire

d'Etat, ces documents reçus aujourd'hui sont-ils ceux du rapport de
l'ONDRAF?

04.06 Servais Verherstraeten

(CD&V): Ces documents sont-ils
ceux du rapport de l'ONDRAF?

04.07 Minister Olivier Deleuze: Ik zal u antwoorden op de vragen

over het rapport, want u mengt twee rapporten. Dat is geen verwijt;
het dossier is nu eenmaal ingewikkeld.

04.07 Staatssecretaris Olivier

Deleuze De partij nr. 1 omvat
1446 vaten.

Le lot n°1 contient 1446 fûts. Aujourd'hui, 134 posent problème. Ce
sont des fûts bituminés, moyennement radioactifs. Actuellement, il
n'existe pas en Belgique de solution technique pour ces fûts. Il faudra
donc peut-être envisager une "joint venture" avec l'étranger.

J'ai pris connaissance du deuxième lot dans le document que j'ai
reçu aujourd'hui et qui ne figurait pas dans le document du 29
janvier. Je comprends que l'information arrive progressivement. Il
s'agit d'un lot de 625 colis dont sept présentent des problèmes.

Ofwel zijn ze aan het uitzetten, ofwel aan het roesten, u zult zien wat
en wanneer.

C'est un lot de 625 colis de catégorie B. Le troisième lot contient 96
colis et, d'après les documents de l'ONDRAF, ces 96 colis posaient
problème. Ce matin, je n'ai pas vu qu'il y en avait 96 mais seulement
six qui posaient problème. J'ai posé des questions supplémentaires
et j'ai alors constaté qu'il y avait moins de problèmes qu'indiqué. Le
dernier lot de 2.010 fûts comprend 196 fûts qui posent problème. Il
s'agit de fûts de catégories A et B.

Par conséquent, si on fait le total de tout cela, on arrive plus ou
moins à 420 fûts posant problème. Ils font partie de 4 lots d'un total
d'à peu près 4.200 fûts. Un lot, cela veut dire des badges de
production de fûts qui ont été produits de la même manière.

De problemen die zich stellen voor die 430 vaten zouden zich in de
toekomst kunnen stellen voor de 4200. Dat weet niemand. Het is niet
uitgesloten. Het is immers onverklaarbaar waarom er zich met
sommige van deze vaten problemen voordoen en met andere niet.
Die vaten werden geproduceerd tot 1998. Sinds 1998 wordt er geen
enkel vat van deze vier types nog geproduceerd. De nieuwe

Zeven vaten uit een partij van 625
stuks van categorie B zijn
problematisch. Een derde partij
bestaat uit 96 stuks die volgens
het document van de NIRAS
allemaal problematisch zijn.
Vanmorgen heb ik echter
vernomen dat er maar 6
problematisch zijn. De laatste
partij van 2.010 vaten bevat 196
vaten van categorie A en B die
problematisch zijn.

Dat brengt ons op een totaal van
420 problematische vaten uit vier
partijen met in totaal bijna 4.200
vaten. Een partij bestaat uit een
aantal vaten die op dezelfde
manier zijn geproduceerd.

Le problème qui se pose
actuellement pour ces 430 fûts
pourrait se reproduire pour les
4.200 fûts restants. Ces fûts ont
été fabriqués jusqu'en 1998.
Depuis, la technique de
production a été modifiée et les
fûts ainsi confectionnés ne posent
pas de problèmes.

Ik heb met eigen ogen kunnen
vaststellen dat de vaten wel

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

productietechniek voor de vaten vertoon tot op heden geen
problemen. De techniek is gewijzigd. Deze wijziging heeft betrekking
op het contact van het radioactief afval met de rand van de vaten.
We gaan hier echter niet aan elektrochemie doen.

J'ai pu constater ce matin, de visu, que lorsqu'on parle de rouille,
c'est vraiment de cela dont il s'agit et lorsqu'on parle de gonflement,
vous voyez que c'est gonflé. C'est visible à l'oeil nu, il n'y a aucune
ambiguïté sur la situation. La rouille attaque les fûts jusqu'à former
des trous.

degelijk verroest en uitgezet zijn.
Dat is met het blote oog zichtbaar.
De vaten zijn echt doorgeroest.

Vandaag is er geen probleem voor de gezondheid. Ik ben die vaten
zelf gaan bekijken en anders zou ik dat niet gedaan hebben. Ik
bedoel, ik ben langs die vaten gelopen samen met de mensen van
het NIRAS. Vandaag is er dus noch voor de gezondheid, noch voor
het milieu een probleem. De vraag is welke garanties wij moeten
eisen opdat dat morgen ook nog het geval zal zijn. Die vaten met
laagradioactief afval moeten worden bewaard gedurende minimaal
driehonderd jaar. Voor het middenradioactief afval moet dat nog veel
langer. De vraag is niet of er vandaag een probleem is voor de
bevolking. De vraag is wat er morgen gaat gebeuren met die vaten
die na twintig jaar reeds problemen opleveren. Het gaat om een
totaal van 4.200 vaten die moeten worden bewaard gedurende
driehonderd jaar.

Il n'y a actuellement aucun risque
pour la santé publique ou pour
l'environnement. Je me suis rendu
personnellement sur place, avec
des représentants de l'ONDRAF,
pour contrôler les conteneurs.
Reste à savoir quelles garanties
nous devons exiger pour que cette
sécurité soit aussi assurée
demain. Les déchets faiblement
radioactifs doivent être stockés
pendant 300 ans, alors que les
conteneurs se détériorent au bout
de vingt ans déjà.

Heureusement que l'on n'a pas décidé avant! Heureusement
qu'aucun gouvernement quel qu'il soit n'ait décidé avant! Vous
imaginez-vous être à la place de celui qui aurait décidé d'envoyer
ces déchets à Mol, Dessel, Farciennes, Doel ou Huy car c'est ce
que prévoit la déclaration gouvernementale en parlant de "sites déjà
nucléarisés" et que, par la suite, on aurait découvert l'existence
d'un problème avec un certain nombre de fûts, problème qui aurait
pu s'étendre à d'autres fûts? Heureusement que l'on n'a pas pris une
décision à la va-vite devant mener au stockage de 300 fûts!
Heureusement, et je le revendique! Je ne veux pas me retrouver
dans la situation où, dans quelques années, on pourrait me reprocher
d'avoir pris une décision mauvaise et irrévocable.

Gelukkig heeft geen enkele
regering eerder inderhaast de
beslissing genomen dat afval naar
Mol, Dessel, Farciennes, Doel of
Hoei de 'reeds gebruikte sites'
waarover de regeringsverklaring
het heeft te sturen. Later zou
men ontdekt hebben dat er een
probleem was met een bepaald
aantal vaten. Ik wil niet dat men
mij kan verwijten een verkeerde
en onherroepelijke beslissing te
hebben genomen.

Ik wil niet dat we ons in dezelfde situatie bevinden als dewelke er in
België is ontstaan na het dumpen van kernafval in zee. De zee werd
beschouwd als een vuilnisbak en ik wil niet dat de grond ook wordt
beschouwd als een vuilnisbak. Dat zal dus onder mijn bevoegdheid
niet gebeuren.

Wat de volksraadpleging betreft, er bestaat daarvoor een federale
wet. Die wet die u hebt goedgekeurd, komt erop neer dat het initiatief
uitgaat van de gemeenten ofwel van een naar gelang van het aantal
inwoners bepaald aantal personen dat moet tekenen. Ik zou het
onmogelijk vinden dat een beslissing wordt genomen betreffende de
plaats van vestiging tegen de wil van de bevolking. Er bestaat
daarvoor een instrument, namelijk die federale wet. Dat hangt niet
van mij of van de regering af. Een regering die zal zeggen dat zij
geen volksraadpleging wenst, zal het tegenovergestelde effect
bereiken. Me zal immers vlug een petitie met een aantal
handtekeningen kunnen voorleggen. Ik zou graag zeggen dat ik een
raadpleging wens en dat er dus geen zal komen. Ik heb daar echter

Je ne veux pas immerger de
déchets radioactifs en mer. Ce
n'est pas une poubelle, pas plus
que les fonds marins.

Le referendum est régi par la loi.
Je n'ai aucune influence sur ces
dispositions légales. Je ne veux
pas opter pour un site contre la
volonté de la population. Je
souhaite la consulter, mais je ne
dispose pas de la compétence à
cet effet.

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

geen invloed op; dat is ook niet noodzakelijk.

Il suffit qu'un certain nombre de gens signent et la consultation est
obligatoire. Je n'ai rien fait d'autre que de décrire cette loi.

Het volstaat dat een aantal
mensen hun handtekening
plaatsen en de raadpleging is
verplicht.

Op 28 december 2002 werd mij het rapport overhandigd zoals
voorzien in de wet van 1997 betreffende een inventaris van de
radioactieve activiteiten in België, niet alleen afval maar ook fuel. Dit
rapport is absoluut vertrouwelijk. Het is genummerd. Ik ben de enige
geweest die de eer heeft gehad een speciale enveloppe met precieze
hoeveelheden in ontvangst te mogen nemen. Al deze gegevens
hebben geen betrekking op uw vragen en interpellaties. Het is de
eerste maal dat België over een zeer gedetailleerde inventaris
beschikt. Zo weten we hoeveel kobalt het Sint-Elisabethziekenhuis in
Ukkel heeft. Ik herhaal dat ik dit rapport op 28 december 2002 heb
ontvangen. Ik moest in het bezit zijn van het rapport voor begin
2003. Het eindrapport heb ik twee weken geleden ontvangen. Ik heb
daarvan genummerde kopieën gemaakt die ik aan mijn 16 collega-
regeringsleden heb gegeven.

Op dit ogenblik wordt het rapport bestudeerd en wordt er onderzocht
op welke manier de problemen kunnen worden opgelost. Dit betekent
geenszins dat ik het volledig rapport als strikt vertrouwelijk
beschouw. Ik zal een samenvatting van de hoofdlijnen van het
rapport openbaar maken. Alhoewel ik er helemaal geen probleem
mee zou hebben, mag ik het volledig rapport niet openbaar maken.

Mijn zestien collega's hebben het rapport. Indien ik iets zeg dat er
niet in staat, weten zij het dus. Ik zal de samenvatting bekendmaken
eens mijn kabinet alle teksten van de departementen en van de
Gewesten over het wat en het waarom heeft kunnen analyseren. Dat
is iets anders.

Waarover wij hier spreken, staat tot mijn grote verbazing niet in die
inventaris. Mijn woorden kunnen worden gecontroleerd door de
zestien andere mensen die dit rapport hebben. Ik heb de informatie
gekregen per brief van 29 januari, die ik aan de commissie zal
geven. Ik geef alles aan de commissie, behalve het rapport van 28
december. Het gaat om een brief van vijf bladzijden. Vandaag heb ik
andere informatie gekregen, die niet tegenstrijdig is met de vorige
informatie. Het is de meer recente informatie waarin sprake is van
een bijkomend lot, tien vaten meer enzovoort. Dat is de informatie
die ik heb gekregen.

Ik heb pas op 29 januari gedetailleerde informatie gekregen over het
uitgebreide probleem van al die vaten. Tot dan ging het om een heel
algemene, in een rapport ingelaste allusie op mogelijke problemen
met vaten.

Wat heeft de voorzitter van het NIRAS daarover gezegd op de RTBF
op 4 februari 2003?

Le 28 décembre, j'ai reçu le
rapport ultra-confidentiel sur
l'inventaire des activités
nucléaires en Belgique ainsi que
sur les déchets et le fuel. Il y a
deux semaines, j'ai également été
mis en possession du rapport final
dont il a été fait 16 copies
numérotées, une pour chaque
membre du gouvernement. Le
rapport a été examiné et le
gouvernement en discutera. Le
rapport est confidentiel mais j'en
publierai la synthèse après
analyse de tous les éléments.
Toutefois, et c'est étonnant, le
rapport ne comporte toutefois rien
à propos de ce dont nous
débattons ici. J'ai par ailleurs reçu
aujourd'hui des informations plus
récentes sur dix fûts
supplémentaires, après avoir été
informé en détail sur tous les fûts
le 29 janvier.

Qu'a déclaré précisément le
président de l'ONDRAF à la RTBF
le 4 février?

- Question: "depuis combien de temps le gouvernement est-il
averti?"

- Réponse de Monsieur Streydio: "Ca c'est l'objet de la polémique

Op de vraag: "Sinds wanneer is
de regering op de hoogte? "
antwoordt de voorzitter van de
NIRAS dat ik hen verwijt dat zij

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

actuelle: M. Deleuze nous reproche de ne pas l'avoir averti et il est
vrai que nous n'avons pas fait de document qui traite explicitement
de l'endommagement d'un certain nombre de fûts sur le site PP1 et
PP2". En fait, c'est BP1 et BP2 mais les gens de la RTBF ne sont
pas censés tout savoir sur les tribulations de l'activité nucléaire en
Belgique.

- Deuxième question: "Pourquoi ne pas avoir envoyé une lettre au
ministre responsable, c'est quand même un minimum?"

- Réponse: "Parce que cela fait partie de notre gestion courante, que
nous sommes occupés à travailler un projet qui s'étale sur 30 ans,
que les défectuosités que nous avons observées à ces fûts ne
présentent pas un caractère d'urgence suffisant pour alerter un
ministre de tutelle qui a d'autres chats à fouetter. Nous avons des
dossiers beaucoup plus difficiles à gérer sur lesquels nous préférons
qu'il concentre son attention."

mij niet op de hoogte hebben
gebracht en hij geeft toe dat hij
geen document heeft opgesteld
dat uitdrukkelijk over de
beschadiging van een aantal
vaten handelt. Op de tweede
vraag : "Waarom werd er geen
brief naar de bevoegde minister
gestuurd, wat toch het minste was
wat men kon doen?", antwoordt de
voorzitter van de NIRAS dat zij
veel moeilijker dossiers moeten
behandelen en dat zij liever
hebben dat ik mijn aandacht
daarop toespits.

Dat is de situatie. Ik geef u alle documenten. Dat staat in het
uittreksel van de RTBF. Het staat op de website van de RTBF. Dat is
het voor de informatie.

Ik wil nogmaals zeggen dat de informatie die ik vandaag heb
gekregen, anders is dan de informatie die ik op 29 januari heb
gekregen. Ik vermoed niet, ik denk niet, het is niet mijn overtuiging
dat NIRAS het reeds op 29 januari wist. Dat ze hebben verborgen dat
er een vierde lot was met tien vaten meer. Dat denk ik helemaal niet.
Ik zeg dat helemaal niet. Ik denk dat door mijn brief en mijn
herhaaldelijke vragen er verdere ontdekkingen zijn gebeurd. Dat is
mijn interpretatie. De andere interpretatie zou zijn dat men tegen de
regering niets zou zeggen over het vierde lot op 29 januari, maar een
beetje zouden wachten. Dat denk ik helemaal niet.

C'est la situation actuelle et elle
est également traduite ainsi sur le
site de la RTBF. L'information
dont je dispose aujourd'hui n'est
donc pas celle que j'avais au 29
janvier. Probablement l'ONDRAF
ne m'a-t-il pas transmis des
informations incorrectes au sujet
d'un quatrième lot de fûts, mais il
se peut que ma lettre ait donné
lieu à un examen plus avant.

Le hasard du calendrier a fait en sorte qu'il y a quelques jours,
l'ONDRAF m'a envoyé une lettre me demandant si j'étais d'accord
avec le principe d'importer en Belgique des déchets faiblement
radioactifs suite à une demande de sociétés allemande, française et
italienne.

Het toeval wil dat de NIRAS mij
enkele dagen geleden, naar
aanleiding van een verzoek van
Duitse, Franse en Italiaanse
bedrijven, gevraagd heeft of ik
met het principe van de invoer
van licht radioactief afval kon
instemmen.

Ik heb onlangs enkele dagen geleden een brief ontvangen van
het NIRAS. In deze brief meldde het NIRAS mij dat het volgens de
wet aan de bevoegde minister de toestemming moet vragen voor de
eventuele invoer van afval type A in België voor verwerking door
Belgoprocess. Ik heb het NIRAS mondeling geantwoord. Ik zal mijn
antwoord ook schriftelijk bevestigen. Ik heb het NIRAS gezegd dat
mijn antwoord in de huidige omstandigheden negatief zal zijn.

Wat de financiering betreft, staat op de agenda van de Ministerraad
van komende vrijdag het koninklijk besluit tot uitvoering van de
artikelen van de programmawet betreffende de financiering van BP1
en BP2. Voor de eerste keer is er dus in een structurele, oneindige
financiering van deze nucleaire passiva voorzien. Hopelijk wordt het
koninklijk besluit goedgekeurd. Ik verwacht echter geen problemen.
We hebben immers zoveel werkgroepen gehad. Hopelijk is dit
probleem nu opgelost.

Voici quelques jours, l'ONDRAF
m'a adressé une lettre pour
m'informer qu'il devait demander
au ministre compétent
l'autorisation d'importer
éventuellement des déchets de
type A en Belgique aux fins d'un
traitement par Belgoprocess. Dans
les circonstances actuelles, j'ai
répondu à cette demande par la
négative.

Vendredi prochain, le conseil des
ministres examinera l'arrêté royal
portant exécution de la loi-
programme en matière de

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Voor 2003 loopt er ook nog een lening van 38 miljoen euro voor de
"passif technique" van het SCK.

Hiermee zijn natuurlijk niet alle problemen opgelost. Zo was er
gisteravond nog een vergadering van het Comité voor toezicht op
zekere activiteiten van nucleaire passiva, het HRA-Solarium. De
"elektriciens" hebben op die vergadering 10 miljoen euro geblokkeerd
voor de verwerking van die passiva. Dat bedrag werd echter reeds
betaald door de verbruiker. Ik vind dit absoluut onaanvaardbaar.
Daarom zal ik in de komende Ministerraad voorstellen dat de
regering mij de opdracht geeft die blokkering door de
elektriciteitsmaatschappijen op te lossen.

financement de BP1 et de BP2.
Pour la première fois, un
financement structurel du passif
nucléaire est donc prévu. Il est à
espérer que cet arrêté royal sera
approuvé.

Pour 2003, il ne reste plus qu'un
emprunt de 38 millions d'euros
pour la division Passive Technics
du CEN mais tous les problèmes
ne seront pas résolus pour autant.
Pas plus tard qu'hier soir s'est
tenue une réunion du comité de
contrôle en vue d'examiner la
question de savoir pourquoi les
producteurs d'électricité ont
bloqué 10 millions d'euros pour le
traitement du passif nucléaire du
HRA et des zones Solarium. Ce
montant ayant déjà été payé par
les consommateurs, je considère
que ce blocage est inadmissible.
Aussi, je compte demander au
conseil des ministres de me
charger de débloquer cette
somme.

En ce qui concerne la caractérisation des déchets renfermant des
rayonnements alpha, fût par fût, il m'a été répondu que celle-ci était
en cours pour les fûts datant d'avant 1989; pour les années
ultérieures, cela ne pose pas de problème.

Dans mon introduction concernant les faits, j'ai souligné qu'il était
possible de distinguer les lots contenant des émetteurs alpha de ceux
qui n'en contiennent pas. Quant aux fûts, la caractérisation est en
cours.

Voor de vaten van voor 1989 is
men vat per vat bezig met de
karakterisatie van het afval
besmet met alfastraling; voor de
jaren nadien is er geen probleem.

Wat zijn mijn conclusies? Ten eerste, nucleair afval bestaat, het is er
en het zal niet verdwijnen. Zij die hebben besloten over te gaan tot
een elektriciteitsproductie met productie van dit afval als gevolg,
hadden geen idee van wat zij met dit afval moesten doen. Maar het
afval bestaat en dus moeten wij tot een oplossing komen.

Ten tweede, het is niet de vraag of NIRAS verantwoordelijk is. Of
heeft het NIRAS een fout begaan? Dat zeg ik niet, omdat u zult
merken dat er afval werd geproduceerd en dat er werd
geconditioneerd vóór NIRAS.

Ma conclusion est que les déchets
nucléaires existent et ne
disparaîtront pas d'eux-mêmes, et
que certains déchets et la
question de leur transformation
datent déjà d'avant la création de
l'ONDRAF.

L'ONDRAF a hérité de certains fûts qui venaient de Dessel ou
d'autres origines. Je ne suis pas le shérif du nucléaire qui essaye de
faire rouler des têtes. Cela ne m'intéresse pas; ce que je veux, ce
sont des solutions. Soyez attentifs au moment où les déchets ont été
produits et par qui. Je ne suis pas en train de charger l'ONDRAF sur
ce point.

De NIRAS zit opgezadeld met
bepaalde vaten afkomstig uit
Dessel of elders. Wat ik wil, is dat
men zou nagaan waar en door wie
dat afval werd geproduceerd. Het
is niet mijn bedoeling de NIRAS te
overbelasten.

Ik stel vast dat ik tot op heden geen globale inventaris heb gekregen Je constate que je n'ai pas encore

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

van de 44.000 of 48.000 vaten die zich in Mol-Dessel bevinden en
die op 10 of 20 verschillende manieren zijn geconditioneerd. Ik zal de
inventaris eisen. Vandaag weten wij waar het probleem begint. Wij
weten wat vandaag het probleem is: 430. Wij weten echter niet waar
het probleem zal eindigen. Enerzijds, spreekt men van 4.200 vaten
maar, anderzijds hoop ik dat er geen bijkomende loten zullen komen.
Dan zou het aantal hoger dan 4.200 kunnen bedragen. Na mijn
bezoek vanmorgen zal ik NIRAS schrijven met een dringende vraag
naar een volledige inventaris van die vaten.

reçu d'inventaire global des
44.000 ou 48.000 fûts qui se
trouvent à Mol-Dessel et qui sont
conditionnés de dix ou vingt
façons différentes. Aujourd'hui,
nous sommes confrontés à un
problème qui concerne 430 fûts et
nous ne savons pas où cela va se
terminer. J'exigerai que
l'ONDRAF me fasse parvenir cet
inventaire.

Il faut un inventaire des 44.000 ou des 48.000 fûts je ne sais pas ,
conditionnement par conditionnement, lot par lot, pour savoir où l'on
va, ainsi que les dangers potentiels. Répondre aux questions du type
"ce lot pourrait-il avoir le même comportement que les 4 lots
précédents?". Ce n'est qu'à partir de ce moment-là que l'on pourra
faire une éventuelle évaluation des coûts. Aujourd'hui, il n'est pas
possible de faire une telle évaluation. Peut-être que les coûts seront
négligeables, peut-être pas, je l'ignore! Cela dépend du diagnostic
complet qui sera transmis par l'ONDRAF. Ce qui est clair pour moi,
c'est que je ne veux pas me retrouver dans la situation, dans dix ans,
du type "on n'aurait pas dû rejeter les déchets radioactifs en mer".

A mon avis, la solution doit donc être réversible et contrôlée.
Réversible, j'insiste, sur toute la période. Cela est important car il y a
une ambiguïté relative à la réversibilité. Actuellement, elle porte sur
la période de remplissage du bunker mais, une fois que ce dernier
est rempli, on met les couches voulues. Je veux absolument savoir
ce qui se passe dedans. Par conséquent, cela doit être contrôlé,
pendant 300 ans s'il le faut.

De 44.000 of 48.000 vaten
moeten worden geïnventariseerd,
per conditionering en per partij,
om te weten te komen welk
gevaar zij mogelijk inhouden. Een
schatting van de kosten is pas
mogelijk nadat de NIRAS een
volledige diagnose heeft
overgemaakt. Ik wil niet dat we
over tien jaar tot de vaststelling
komen dat we dat radioactief afval
niet in zee hadden mogen bergen.
De oplossing moet over de hele
looptijd omkeerbaar en
controleerbaar blijven, indien
nodig gedurende 300 jaar.

Het is slechts onder die voorwaarden dat wij in de toekomst meer
garanties voor volksgezondheid en milieu hebben. Controle en
herroepelijkheid: dat is min of meer de Nederlandse filosofie van
COVRA over de opslagplaatsen.

Ce n'est qu'à ces conditions que
nous disposerons de plus de
garanties pour la santé publique et
pour l'environnement. En tout état
de cause, les sites de stockage
devront être contrôlables et
réversibles.

Je pense que le gouvernement a bien fait de fermer le robinet à
déchets radioactifs. Je pense qu'on a bien fait de fermer le robinet à
déchets radioactifs après ce que j'ai vu ce matin et après ce que j'ai
appris depuis quelques jours, cela me confirme dans mon idée. Non
pas que je sois tout d'un coup convaincu mais je ne le suis pas
moins. Je confirme également la teneur de ma lettre.

De regering heeft er goed aan
gedaan de kraan van het
radioactief afval dicht te draaien.
Wat ik vanochtend heb gezien en
wat ik enkele dagen geleden heb
vernomen sterkt me in mijn
overtuiging. Ik bevestig ook de
bewoordingen van mijn brief.

Ik wil antwoorden op uw vraag wat ik heb gedaan. Natuurlijk is er een
programma aan de gang: STOLA en MONA moeten hun rapport
geven in 2003. Dat heb ik allemaal bevestigd en voor mij is dat in
orde.

Un programme est en cours avec
les asbl STOLA et MONA. Elles
transmettront leur rapport en
2003.

En ce qui concerne Farciennes, il n'y a pas encore de STOLA et de
MONA. Je ne sais si cela viendra un jour, mais ce n'est pas au
gouvernement fédéral mais aux autorités locales qu'il appartient de
le faire. Le gouvernement fédéral ne va pas passer au-dessus de la

In Farciennes bestaat nog niet
zoiets als de Stola of het Mona.
Dat is een initiatief dat de
plaatselijke overheid moet nemen.

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

tête des autorités locales.

Les choses suivent leur cours. J'ai écrit, le 30 août 2001, au
président de l'ONDRAF et j'ai posé mes conditions à une éventuelle
solution pour les types de déchets A. Ainsi, depuis le 30 août 2001,
ONDRAS/NIRAS est au courant des conditions auxquelles je donne
mon accord.

La solution doit être conforme à la décision gouvernementale du 16
janvier 1998, indiquant que la solution doit être à vocation définitive.
La réversibilité doit être possible sur toute la période de stockage. Un
protocole de contrôle et de mesures doit être établi pour vérifier
l'absence d'éventuels problèmes. C'était le 30 août 2001, donc avant
ma lettre du 29 janvier 2003. La population doit avoir donné son
accord sur le choix envisagé. Les quantités totales à stocker doivent
être déterminées au préalable, ce qui est le cas maintenant depuis le
vote au Sénat, le 16 ou le 17 janvier 2003. L'évaluation de la hauteur
et de la disponibilité des provisions doit avoir été conclue
positivement.

De zaken gaan hun gang. Ik heb
de voorzitter van de NIRAS op 30
augustus 2001 - voor mijn brief
van 29 januari 2003

aangeschreven en ik heb
voorwaarden gesteld aan een
eventuele oplossing voor afval
van het type A. Die oplossing
moet beantwoorden aan de
regeringsbeslissing van 16 januari
1998 en dus definitief zijn. Het
bergingsconcept moet gedurende
heel de opslagperiode
omkeerbaar zijn. Er moet een
protocol inzake controle en meting
worden opgesteld. De bevolking
moet hebben ingestemd met de
gekozen optie. De te bergen totale
hoeveelheid moet vooraf worden
bepaald.

Dat alles is aan de gang, conform de wet van 1997. Het rapport dat ik
heb gekregen op 28 december, analyseert de mogelijke passiva.

Cela découle de la loi de 1997. Le
rapport que j'ai reçu le 28
décembre analyse le passif
éventuel.

Comme je l'ai annoncé ce matin, je souhaite que le futur
gouvernement, quel qu'il soit, soit informé tous les six mois de
l'évolution des 430 fûts, des 4200 fûts, etc.

Pour ma part, je communiquerai publiquement, entièrement et
immédiatement à la commission toute l'information dont je dispose
actuellement, à savoir l'ensemble des courriers reçus à ce sujet
depuis le 29 janvier 2003 et ma lettre du 30 août. Par ailleurs, je
vous transmettrai également les documents que je recevrai
ultérieurement.

La présidente: Je vous remercie, monsieur le secrétaire d'Etat.

Chers collègues, vous aurez chacun la possibilité de répliquer. Je
vous demande de respecter le temps de parole attribué à cet effet, à
savoir 2-3 minutes au maximum chacun.

Ik wens dat de volgende regering
om de zes maanden op de hoogte
wordt gehouden van de toestand
waarin de 430 vaten, de 4200
vaten enz. zich bevinden.

Ik zal de commissie alle
informatie bezorgen waarover ik
momenteel beschik en eveneens
de documenten die ik later nog zal
ontvangen.

04.08 Servais Verherstraeten

(CD&V): Mijnheer de

staatssecretaris, inzake uw oproep voor een definitieve oplossing
waarbij controle mogelijk is en waarbij de dingen herroepelijk zijn,
heb ik geen enkel probleem met uw suggestie om bovengronds te
bergen. Ik denk trouwens dat dit voor mensen die MONA en STOLA
volgen eigenlijk een open deur instampen is. Men denkt daar al in die
richting.

Eigenlijk kan men bijna niets anders meer doen, in het licht van het
feit dat vele gemeentebesturen, toen vroegere regeringen
ondergrondse berging overwogen op geologisch sites die daar
wetenschappelijk voor in aanmerking komen, daartegen "njet"
hebben gezegd. Toch vind ik dat uw kabinet, en bijgevolg u als
politiek verantwoordelijke, aan slecht bestuur heeft gedaan.

04.08 Servais Verherstraeten

(CD&V): Je ne suis nullement
opposé à l'entreposage en
surface. En fait, il n'existait déjà
plus d'alternative puisque toutes
les communes entrant en ligne de
compte pour un enfouissement en
profondeur avaient refusé.

Le secrétaire d'Etat s'est rendu
coupable de mauvaise gestion. Il
a dramatisé inutilement des
données qu'il aurait pu connaître
et évaluer depuis longtemps. Il

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Ten eerste, u hebt problemen op overbodige wijze gedramatiseerd
via uw verklaringen in De Morgen. Dat was niet nodig. Ofwel wist u
ervan, ofwel kon u het weten door het dossier op te vragen of door
uw regeringscommissaris en uw kabinet hun werk te laten doen. U
had het probleem al kunnen inschatten of u had er al drieënhalf jaar
iets aan kunnen doen, maar dat hebt u niet gedaan.

Ten tweede, mijnheer de staatssecretaris, wanneer u zegt dat NIRAS
u slecht ingelicht heeft, bent u als voogdijminister van die instelling
politiek toch verantwoordelijk voor de informatiedoorstroming. Ik
vraag mij af of er geen communicatiestoornissen zijn geweest met de
toenmalige directeur-generaal. Vandaar wellicht zijn uitschuivers op
28 december.

Ten derde, wat de volksraadpleging betreft, kan men uiteraard niet
tegen de wil van de bevolking in stockeren, ook niet op herroepelijke
wijze via bovengrondse berging. Maar dat zat reeds vervat in de
beslissing van de vorige regering, toen men inderdaad eiste dat er
enkel kon worden geborgen met het akkoord van de lokale bevolking.
Ik pleit er hoe dan ook voor MONA en STOLA voort te laten werken.
Een volksraadpleging volgens de huidige wetgeving vergt een
bepaald percentage van de bevolking dat akkoord gaat. Het kan zijn
dat Dessel het wil en Mol niet, of omgekeerd, dat de ene ja en de
andere neen zegt. Voor de verkiezingen kan dat niet meer. Dat lijkt
mij dus eigenaardig. Ik ben niet tegen het raadplegen van de
bevolking an sich. Zo'n beslissing zou ik hoe dan ook niet durven
nemen zonder te weten dat ze gedragen wordt door de hele
bevolking van Mol en van Dessel.

Ik juich het koninklijk besluit toe en hoop dat het snel in het Belgisch
Staatsblad komt, mijnheer de staatssecretaris. Alleen stel ik de vraag
naar het nut van de aanwezigheid van uw kabinetschef en van de
regeringscommissaris in NIRAS. Wat zitten die daar te doen? Die
problemen moeten worden aangepakt, maar ik vind dat er nog veel
grotere en dringendere problemen zijn waarop u zich beter politiek
had geprofileerd. Ik vind dit slechte communicatie.

Ik heb ook geen antwoord gekregen op het feit dat dit probleem, al
midden december 2002, in aanwezigheid van uw kabinetschef en de
regeringscommissaris, in de raad van bestuur het voorwerp heeft
uitgemaakt van beslissingen. U niet in persoon, maar uw kabinet
hoorde dit te weten medio december en u bent daar politiek
verantwoordelijk voor.

prétend que l'ONDRAF l'a mal
informé mais il est lui-même
responsable de la transmission de
l'information au sein de
l'ONDRAF.

Sous le gouvernement précédent
déjà, il avait été décidé que les
stockages n'étaient possibles que
moyennant l'autorisation de la
population locale. Je demande
que l'on continue de permettre à
Mona et Stola de fonctionner. Je
ne suis pas opposé à une
consultation populaire mais ce
n'est plus possible avant les
élections.

J'espère que l'arrêté royal sera
rapidement publié. Le secrétaire
d'Etat n'a pas commenté le fait
que ce problème avait déjà été
examiné au sein du conseil
d'administration à la mi-décembre,
en présence de son chef de
cabinet et du commissaire du
gouvernement.

04.09 Hagen Goyvaerts (VLAAMS BLOK): Mijnheer de

staatssecretaris, ik sluit mij aan bij de analyse van collega
Verherstraeten. Het is alleszins zo dat het verhaal dat u vandaag
brengt heel wat genuanceerder en duidelijker is dan datgene wat u 12
dagen geleden op TV en in de kranten hebt verklaard. Dat het nu
duidelijker is, begrijp ik enigszins, want u kon het toen niet allemaal
voor de camera toegelicht krijgen.

Daarnaast stel ik vast dat u nu doet alsof de volksraadpleging de
grote oplossing is voor dit probleem. Ik stel alleen vast dat paars-
groen de afgelopen vier jaar verschillende keren een
maatschappelijk debat gevoerd heeft over vanalles en nog wat,
bijvoorbeeld over de uitstap uit de kernenergie. Men heeft toen niet

04.09

Hagen Goyvaerts

(VLAAMS BLOK): Je partage
l'analyse de M. Verherstraeten. La
réponse du secrétaire d'Etat est à
présent plus technique et plus
claire. Selon lui, l'organisation
d'un référendum constitue la
solution au problème, mais je
considère cela comme de la
propagande électorale. Il est
surtout étrange de constater que
les problèmes surgissent
maintenant, alors que pendant

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

de moeite gedaan een volksraadpleging te organiseren, dus ik denk
dat het louter een uitweg is om u in te dekken of om aan
verkiezingspropaganda te doen. Daarnaast is er het element van uw
kabinet, zijnde de afvaardiging van de raad van bestuur evenals de
regeringscommissaris. Ik vind het toch wel merkwaardig dat zulks nu
allemaal moet bovenkomen. De afgelopen 3,5 jaar had ik de indruk
dat deze problemen zich niet zouden hebben voorgedaan, zelfs al
was het in interne besloten vergaderingen. Ik denk dat er een serieus
communicatieprobleem is of een probleem van opvolging en
bidirectionele informatie-uitwisseling.

quatre ans, on a fait comme si de
rien n'était.

04.10 Joos Wauters (AGALEV-ECOLO): Mevrouw de voorzitter,

mijnheer de staatssecretaris, ik wil eerst een vraag stellen aan de
heer Verherstraeten. Is het zo dat het standpunt van CD&V
bovengrondse opslag is? Hebt u dat gezegd, mijnheer
Verherstraeten? U had het over vanalles, maar wat is nu precies het
standpunt van CD&V? Bent u voor bovengrondse opslag? U hebt dat
gezegd en ik wil er bevestiging van. Het zou een belangrijke politieke
uitspraak zijn: zij die gezorgd hebben voor het afval zijn voor de
bovengrondse opslag.

04.10 Joos Wauters (AGALEV-

ECOLO): M. Verherstraeten,
pouvez-vous confirmer une
nouvelle fois que le CD&V est
favorable à un stockage en
surface? J'estime qu'il s'agit-là
d'une importante déclaration
politique.

04.11 Servais Verherstraeten (CD&V): Mijnheer Wauters, wij

hebben ervoor gezorgd dat er een einde kwam aan de zeedumping.
Minister Smets zorgde daarvoor destijds.

Ik heb tegenover de staatssecretaris alleen gesteld dat er binnen
MOLA en STOLA stemmen die richting uitgaan.

Ten tweede, ik dacht dat er door de meerderheidspartijen ooit een
resolutie omtrent controle en herroepelijkheid werd ingediend. Ik, als
dusdanig, heb daarmee geen problemen.

04.11 Servais Verherstraeten

(CD&V): Nous avons contribué
aux efforts consentis pour mettre
un terme à l'immersion des
déchets en mer. Ensuite, Mona et
Stola ont poursuivi les recherches
qui ont débouché sur une
résolution des partis de la majorité
concernant le contrôle et la
réversibilité. Je soutiens cette
résolution.

04.12 Joos Wauters (AGALEV-ECOLO): Ik ben blij dat de CD&V

nog niet zover is en dat blijkbaar in de grond wilt stoppen.

04.12 Joos Wauters (AGALEV-

ECOLO): Je me félicite du point
de vue adopté par le CD&V.

04.13 Servais Verherstraeten (CD&V): Dat heb ik niet gezegd! (...)

eerlijk zijn.

04.13 Servais Verherstraeten

(CD&V): Je n'ai rien dit en ce qui
concerne la position de mon
groupe.

04.14 Joos Wauters (AGALEV-ECOLO): Ten tweede, mijnheer de

staatssecretaris, het volgende is heel verwonderlijk. Als ik de
kalender zie die u aangegeven hebt, dan onthoud ik dat Descamps
uitpakt en dat De Pallacio en Busquin daarna komen zeggen hoe
goed die ondergrond van Mol wel is. Daarna komt er een brief die
men niet meer heeft kunnen tegenhouden om ook buitenlands laag
radioactief afval in Mol onder de grond te stoppen. Voor mij is het
dus duidelijk welke nucleaire lobby er aan het werk is geweest.

Ik ben dan ook blij dat u tussenbeide gekomen bent en dat u
verhinderd hebt dat dat zou gebeuren. U wist nog niet wat er zou
gebeuren, maar u hebt het probleem wel aangekaart. Daardoor hebt
u daar een stok voor gestoken. Ik wens en ik hoop velen met mij
geen nucleair kerkhof in de Kempen, met welk geld dat ook gepaard
zou gaan. Ik wens dat zij die afval geproduceerd hebben, daarvoor

04.14 Joos Wauters (AGALEV-

ECOLO): J'ai également été
témoin du "niveau" du lobby du
nucléaire et je ne peux donc que
me réjouir de la façon dont le
secrétaire d'Etat est intervenu
dans ce dossier et de ce qu'il est
parvenu à empêcher. Nous
refusons que la Campine
devienne un cimetière nucléaire.

Nous nous félicitons également de
l'arrêté royal en préparation, des
mesures prises, des moyens
financiers prévus et des rapports

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

ook de verantwoordelijkheid dragen, ook in hun sites.

Mijnheer de staatssecretaris, om de volgende twee dingen ben ik ook
blij.

Ten eerste, uw koninklijk besluit komt er. U bent de eerste geweest
die ten aanzien van dat afval structurele maatregelen hebt genomen
en financiering hebt voorzien.

Ten tweede, nu legt u formeel vast dat er zesmaandelijkse, formele
verslagen geschreven moeten worden over het gevaar dat er in de
Kempen schuilt.

semestriels relatifs à l'évolution de
la situation en matière de déchets.

04.15 Els Van Weert (VU&ID): Mijnheer de staatssecretaris, ik wil

twee zaken herhalen uit mijn interpellatie en twee dingen zeggen in
een reactie.

Ten eerste, ik ben het toch wel met collega Verherstraeten eens als
hij het heeft over de slechte communicatie tussen uzelf, de
kabinetsleden en het NIRAS. Daar had naar mijn gevoel toch een
betere doorstroming moeten zijn.

Ten tweede, ik ben min of meer gerustgesteld door uw antwoord,
mede door het feit dat u hier nogmaals duidelijk beklemtoont dat de
berging niet onomkeerbaar mag zijn en controleerbaar moet blijven.
Dat zijn de duidelijke criteria waaronder berging al dan niet kan
gebeuren. Daarover ben ik wel zeer tevreden.

Wat het eerste luik betreft, denk ik toch dat niet alles duidelijk is en
dat er toch een en ander is misgelopen, waarvoor u, als
staatssecretaris, toch deels de verantwoordelijkheid draagt.

04.15 Els Van Weert (VU&ID):

Je partage le point de vue de M.
Verherstraeten selon lequel la
piètre communication entre le
secrétaire d'Etat, son cabinet et
l'ONDRAF a contribué à amplifier
le problème. Les explications du
secrétaire d'Etat ont cependant
apaisé mes craintes et je me
réjouis particulièrement du
principe de l'enfouissement
contrôlable et réversible.

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

04.16 Martine Dardenne (ECOLO-AGALEV): Madame la

présidente, je voudrais d'abord remercier le secrétaire d'Etat pour
son exposé sur l'ensemble de la problématique et pour les réponses
précises qu'il a données. Je pense qu'elles étaient très précises, en
tout cas sur certains points, quand on connaît bien cette
problématique.

Je voudrais quand même dire, contrairement à mes collègues qui
s'étonnent de la communication avec l'ONDRAF, qu'à partir du
moment où, en août 2001, le secrétaire d'Etat a envoyé un courrier
précisant très clairement ses exigences quant à la gestion de ces
déchets, je trouve très particulier que cela sorte aujourd'hui. Je vais
poser la question inverse: dans quelle intention ressort-on cela
aujourd'hui, sinon pour faire tort au Secrétaire d'Etat? Je pense aussi
qu'on peut s'interroger sur les gens qui siègent à l'ONDRAF et de
quelle couleur politique, éventuellement, sont tous ceux qui y ont été
nommés? C'est une première remarque que je voulais faire.

Par ailleurs, monsieur le secrétaire d'Etat, je ne peux que partager
l'intérêt pour la solution que vous avez préconisée et qui correspond
à ce que nous avons, je pense, toujours dit, c'est-à-dire la
réversibilité. Il est très important de souligner que cela doit durer
pendant tout le processus car je voudrais attirer votre attention sur le
fait que dans un des derniers rapports de l'ONDRAF, s'agissant de
l'entreposage pendant 300 ans, il était dit que la banalisation du site
pouvait se faire après 200 ans, ce qui veut dire qu'on n'allait même
pas jusqu'à 300 ans. On banalisait les sites après 200 ans de
surveillance. Qu'il soient réversibles, qu'ils soient contrôlables, c'est
tout à fait important, peu importe que ce soit en surface ou en
profondeur, il faut que le contrôle puisse être fait, c'est-à-dire que l'on
puisse avoir accès aux fûts et qu'on puisse revoir éventuellement les
conditionnements.

Par ailleurs, si depuis 1998, on ne remarque pas de nouveaux
problèmes dans les conditionnements, je voudrais savoir si c'est
parce qu'on a changé les modes de conditionnement ou si c'est
simplement parce qu'il n'y a pas encore eu assez de temps pour
déceler des problèmes. Il faut bien constater que ce sont des fûts
relativement anciens.

04.16

Martine Dardenne

(ECOLO-AGALEV): Ik vind het
vreemd dat de brief waarin de
staatssecretaris in augustus 2001
op zeer duidelijke wijze zijn eisen
uiteenzette, vandaag opduikt. Ik
draai mijn vraag om: waarom
wordt dat vandaag uitgebracht,
tenzij om de staatssecretaris
schade toe te brengen? Wij
kunnen ook vragen stellen bij de
mensen die in de NIRAS zitting
hebben en bij hun politieke kleur.

Ik sta achter de oplossing
waarvoor u pleit: de
omkeerbaarheid gedurende de
hele looptijd. Er moet controle
mogelijk zijn en indien nodig moet
de conditionering kunnen worden
aangepast. Een van de laatste
rapporten van de NIRAS heeft het
over de mogelijke banalisering
van de site na 200 jaar, wat wil
zeggen dat men zelfs niet tot 300
jaar gaat!

Werden er sinds 1998 geen
nieuwe problemen vastgesteld
omdat de conditionering werd
aangepast of wegens tijdsgebrek?
Het gaat om vrij oude vaten. Het
vrijkomen van warmte of van
radioactiviteit kan op langere
termijn gebeuren. Dat is
onrustwekkend, wanneer men het
over termijnen van 300 jaar heeft.

04.17 Olivier Deleuze, ministre: (...)

04.18 Martine Dardenne (ECOLO-AGALEV): Je pense que c'est

effectivement un argument pour tous ceux qui disent qu'il ne faut pas
produire en plus. (...)

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

05 Vraag van de heer Hagen Goyvaerts aan de staatssecretaris voor Energie en Duurzame

Ontwikkeling, toegevoegd aan de minister van Mobiliteit en Vervoer, over "het aangepast KB met
betrekking tot de keuring van laagspanningsnetten" (nr. A947)

05 Question de M. Hagen Goyvaerts au secrétaire d'Etat à l'Energie et au Développement durable,

adjoint à la ministre de la Mobilité et des Transports, sur "l'arrêté royal adapté en matière
d'agrément des réseaux basse tension" (n° A947)

05.01 Hagen Goyvaerts (VLAAMS BLOK): Mevrouw de voorzitter, 05.01 Hagen Goyvaerts

CRIV 50

COM 986

12/02/2003

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

mijnheer de staatssecretaris, ik heb u in het verleden al een paar
keer ondervraagd over de onveilige toestand van de
laagspanningsnetten. Meer bepaald ondervroeg ik u toen over de
verantwoordelijkheid van de intercommunales en de netbeheerders.

In een passus staat geschreven dat u van plan bent om binnenkort
een aangepast koninklijk besluit met betrekking tot het algemeen
reglement op de elektrische installaties, afgekort AREI, te finaliseren
en af te werken. De inhoud van dit koninklijk besluit heeft betrekking
op het feit dat men de laagspanningsaansluitingen zou laten keuren
door externe controleorganismen. U kent de problematiek. Die
problematiek is een gevolg van het feit dat de meeste, betrokken
netbeheerders tot op heden blijkbaar niet in staat waren om hun
materiaal op een degelijke manier te onderhouden. Ze kunnen dus al
helemaal niet de vele duizenden probleempunten saneren,
niettegenstaande een continue stroom van klachten en
aanmaningen. Die klachten en aanmaningen gingen deels van uw
departement uit. Ze gingen echter ook deels uit van het ministerie
van Economische Zaken, Bestuur Energie.

Bijgevolg had ik u over de problematiek rond dat koninklijk besluit
of gaat het om een wetsontwerp? willen vragen of er nog andere,
belangrijke feiten te melden zijn. Moet u het besluit nog voorleggen
aan de Ministerraad? Hoe gaat een en ander praktisch in zijn werk?
Wanneer denkt u deze toestand te finaliseren? Gebeurt dit nog voor
het einde van deze legislatuur? Wat is uw tijdskader?

(VLAAMS BLOK): La plupart des
gestionnaires de réseaux ne sont
à ce jour pas en mesure
d'entretenir convenablement leur
matériel. Le secrétaire d'Etat a
l'intention de publier sous peu un
arrêté royal adapté relatif au
Règlement Général des
Installations Electriques (RGIE).
Cet arrêté royal devrait permettre
l'agrément des réseaux basse
tension par des organismes de
contrôle externes.

Quand l'arrêté royal en question
sera-t-il prêt? Quels nouveaux
éléments comporte-t-il? Quand le
secrétaire d'Etat envisage-t-il de
présenter l'arrêté au Conseil des
ministres? La publication au
Moniteur belge est-elle prévue
avant la fin de cette législature?

05.02 Minister Olivier Deleuze: Mevrouw de voorzitter, collega's,

talrijke klachten inzake de niet-naleving van de reglementaire
voorschriften met betrekking tot de laagspanningsluchtlijnen van
openbare distributienetten werden door het bestuur opgetekend. De
uitgevoerde studie heeft aangetoond dat veel vastgestelde gebreken
grotendeels het resultaat waren van een zekere ouderdom of een
gebrek aan onderhoud, zoals gebroken isolatoren en slechte isolatie.

Bepaalde gebreken konden de veiligheid van personen aantasten,
onder andere bij de uitvoering van werken aan of in de omgeving
van elektrische installaties. Tot nu toe voorziet het AREI in geen
voorschriften inzake de verplichting om voor de genoemde
installaties gelijkvormigheids- en controle-inspecties door erkende
organismen te laten uitvoeren. Deze keuze is vrij en wordt aan het
oordeel van de netbeheerder overgelaten. Een ontwerp van
koninklijk besluit heeft de bedoeling om deze situatie te veranderen.
Dit koninklijk besluit wordt momenteel afgewerkt en het ontwerp zal
in de komende weken, na advies van de Raad van State, ter
ondertekening worden voorgelegd. Dit ontwerp van koninklijk besluit
voorziet in een wijziging van het AREI om een soort controle van
laagspanningsluchtlijnen van openbare distributienetten te kunnen
organiseren. Dit ontwerp van koninklijk besluit tot reglementering
moet niet aan de Ministerraad worden voorgelegd. De bekendmaking
van dit koninklijk besluit in het Belgisch Staatsblad is gepland voor
het einde van deze legislatuur.

05.02 Olivier Deleuze, secrétaire

d'Etat: De nombreuses plaintes
concernant le non-respect des
prescriptions ont été déposées.
Ces plaintes concernaient surtout
le manque d'entretien,
l'ancienneté et les problèmes de
sécurité. Le RGIE ne prévoyait
pas de contrôles obligatoires pour
les gestionnaires du réseau.
L'arrêté royal en question vise à
modifier cette situation et sera
signé après l'avis du Conseil
d'Etat. L'arrêté royal ne doit pas
être soumis au Conseil des
ministres. La publication au
Moniteur belge est en tout cas
envisagée avant la fin de cette
législature.

05.03 Hagen Goyvaerts (VLAAMS BLOK): Mevrouw de voorzitter,

ik dank de staatssecretaris voor zijn antwoord. Ik weet niet of in het
betrokken koninklijk besluit ook zal zijn opgenomen dat voor die
controlemechanismen niet langer alleen burgerlijk ingenieurs, maar
ook industriële ingenieurs als diensthoofd kunnen fungeren. Dat is

05.03

Hagen Goyvaerts

(VLAAMS BLOK): J'espère que
l'arrêté royal mentionnera
également que les ingénieurs
industriels, et pas seulement les

12/02/2003

CRIV 50

COM 986

KAMER

-5

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2002

2003

CHAMBRE

-5

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

misschien een technische zaak. Ik zou er alleszins voor willen pleiten
dat u in deze materie voet bij stuk houdt. Ik weet dat de elektriciens
daarvoor geen vragende partij zijn, maar ik denk dat de problematiek
al te lang heeft aangesleept. Zoals u zelf zegt, zijn daarvoor al
mensenlevens opgeofferd. Bijgevolg moest die toestand wel degelijk
worden geregulariseerd, wat u blijkbaar toch van plan bent om te
doen. Dat kan ik alleen maar toejuichen.

ingénieurs civils, seront aussi
autorisés faire fonction de chef de
service. En outre, j'espère que le
secrétaire d'Etat restera sur ses
positions. Les producteurs
d'électricité ne sont pas heureux
de cette mesure, mais elle a déjà
coûté des vies humaines.

Het incident is gesloten.
L'incident est clos.

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 16.45 uur.
La réunion publique de commission est levée à 16.45 heures.