B
ELGISCHE
K
AMER VAN
VOLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
HAMBRE DES REPRÉSENTANTS
DE
B
ELGIQUE
Handelingen
Annales
I
NTEGRAAL VERSLAG
VAN DE OPENBARE VERGADERING VAN DE
C
OMPTE RENDU INTÉGRAL
DE LA RÉUNION PUBLIQUE DE LA
COMMISSIE VOOR DE
I
NFRASTRUCTUUR
,
HET
V
ERKEER
EN DE
O
VERHEIDSBEDRIJVEN
COMMISSION DE L
'I
NFRASTRUCTURE
,
DES
C
OMMUNICATIONS
ET DES
E
NTREPRISES PUBLIQUES
VAN
DU
17-11-1999
17-11-1999
HA 50
COM 045
HA 50
COM 045
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
2
HA 50
COM 045
AGALEV-ECOLO
:
Anders gaan leven / Ecologistes conférés pour l'Organisation de luttes originales
CVP
:
Christelijke Volkspartij
FN
:
Front National
PRL FDF MCC
:
Parti Réformateur libéral - Front démocratique francophone - Mouvement du citoyens pour le changement
PS
:
Parti socialiste
PSC
:
Parti social-chrétien
SP
:
Socialistische Partij
VLAAMS BLOK
:
Vlaams Blok
VLD
:
Vlaamse Liberalen en Democraten
VU&ID
:
Volksunie & ID21
Abréviations dans la numérotation des publications :
Afkortingen bij de nummering van de publicaties :
DOC 50 0000/00 : Documents parlementaires de la 50e
DOC 50 0000/00 : Parlementaire documenten van de 50e zittingsperiode +
législature, suivi du n° et dy n° consécutif
het nummer en het volgnummer
QRVA
: Question et Réponses écrites
QRVA
: Schriftelijke Vragen en Antwoorden
HA
: Annales (Compte Rendu intégral)
HA
: Handelingen (Beknopt Verslag)
CRA
: Compte Rendu Analitique
BV
: Beknopt Verslag
PLEN
: Séance plénière
PLEN
: Plenum vergadering
COM
: Réunion de commission
COM
: Commissievergadering
Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Officiele publicaties, van de Kamer van volksvertegenwoordigers
Commandes :
Bestellingen :
Place de la Nation, 1008 Bruxelles
Natieplein, 1008 Brussel
Fax : 02/549 82 60
Fax : 02/549 81 60
Tél. : 02/549 82 74
Tel. : 02/549 82 74
www.laChambre.be
www.deKamer.be
e-mail : aff.generales@laChambre.be
e-mail : alg.zaken@deKamer.be
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Inhoud
Woensdag 17 november 1999
COMMISSIE VOOR DE INFRASTRUCTUUR, HET VER-
KEER EN DE OVERHEIDSBEDRIJVEN
-
COM 045
Samengevoegde mondelinge vragen van :
- de heer Peter Vanvelthoven aan de vice-eerste minister
en minister van Mobiliteit en Vervoer over
de stiefmoe-
derlijke behandeling van de lijn Neerpelt-Antwerpen door
de NMBS
(nr. 295)
- de heer Marcel Hendrickx aan de vice-eerste minister en
minister van Mobiliteit en Vervoer over
de inzet van nieuw
rollend materieel op Kempische spoorlijnen
(nr. 406)
- de heer Servais Verherstraeten aan de vice-eerste
minister en minister van Mobiliteit en Vervoer over
de lijn
Neerpelt-Antwerpen
(nr. 415)
5
sprekers : Peter Vanvelthoven, Marcel Hendrickx,
Servais Verherstraeten, Isabelle Durant, vice-eerste
minister en minister van Mobiliteit en Vervoer
Samengevoegde interpellaties van :
- mevrouw Frieda Brepoels tot de vice-eerste minister en
minister van Mobiliteit en Vervoer over
de wijzigingen die
de regering wil aanbrengen in het beheerscontract met de
NMBS
(nr. 135)
- de heer Bart Somers tot de vice-eerste minister en
minister van Mobiliteit en Vervoer over
de herziening van
het beheerscontract afgesloten tussen de federale Staat
en de NMBS
(nr. 147)
11
sprekers : Frieda Brepoels, Bart Somers, Isabelle
Durant
, vice-eerste minister en minister van Mobiliteit
en Vervoer, Jos Ansoms, Jean Depreter
Moties
15
Sommaire
Mercredi 17 novembre 1999
COMMISSION DE L'INFRASTRUCTURE, DES COMMU-
NICATIONS
ET
DES
ENTREPRISES
PUBLIQUES
COM 045
Questions orales jointes de :
- M. Peter Vanvelthoven a` la vice-premie`re ministre et
ministre de la Mobilite´ et des Transports sur
le de´laisse-
ment par la SNCB de la ligne Neerpelt-Anvers
(n° 295)
- M. Marcel Hendrickx a` la vice-premie`re ministre et
ministre de la Mobilite´ et des Transports sur
l'utilisation de
nouveau mate´riel roulant sur les voies ferre´es en Cam-
pine
(n° 406)
- M. Servais Verherstraeten a` la vice-premie`re ministre et
ministre de la Mobilite´ et des Transports sur
la ligne
Neerpelt-Anvers
(n° 415)
5
orateurs : Peter Vanvelthoven, Marcel Hendrickx,
Servais
Verherstraeten,
Isabelle
Durant,
vice-
premie`re ministre et ministre de la Mobilite´ et des
Transports
Interpellations jointes de :
- Mme Frieda Brepoels a` la vice-premie`re ministre et
ministre de la Mobilite´ et des Transports sur
les modifi-
cations que le gouvernement souhaite apporter au contrat
de gestion conclu avec la SNCB
(n° 135)
- M. Bart Somers a` la vice-premie`re ministre et ministre de
la Mobilite´ et des Transports sur
la re´vision du contrat de
gestion conclu entre l'Etat fe´de´ral et la SNCB
(n° 147)
11
orateurs : Frieda Brepoels, Bart Somers, Isabelle
Durant
, vice-premie`re ministre et ministre de la Mobilite´
et des Transports, Jos Ansoms, Jean Depreter
Motions
15
HA 50
COM 045
3
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
4
HA 50
COM 045
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
COMMISSION DE L'INFRASTRUCTURE,
DES COMMUNICATIONS
ET DES ENTREPRISES PUBLIQUES
COMMISSIE VOOR DE INFRASTRUCTUUR,
HET VERKEER
EN DE OVERHEIDSBEDRIJVEN
RE
´ UNION PUBLIQUE DU
MERCREDI 17 NOVEMBRE 1999
OPENBARE VERGADERING VAN
WOENSDAG 17 NOVEMBER 1999
De vergadering wordt geopend om 10.25 uur door de
heer Francis Van den Eynde, voorzitter.
La re´union est ouverte a` 10.25 heures par M. Francis
Van den Eynde
, pre´sident.
Samengevoegde mondelinge vragen van :
- de heer Peter Vanvelthoven aan de vice-eerste
minister en minister van Mobiliteit en Vervoer over
de stiefmoederlijke behandeling van de lijn
Neerpelt-Antwerpen door de NMBS
(nr. 295)
- de heer Marcel Hendrickx aan de vice-eerste minis-
ter en minister van Mobiliteit en Vervoer over
de
inzet van nieuw rollend materieel op Kempische
spoorlijnen
(nr. 406)
- de heer Servais Verherstraeten aan de vice-eerste
minister en minister van Mobiliteit en Vervoer over
de lijn Neerpelt-Antwerpen (nr. 415)
Questions orales jointes de :
- M. Peter Vanvelthoven a` la vice-premie`re ministre et
ministre de la Mobilite´ et des Transports sur
le
de´laissement par la SNCB de la ligne Neerpelt-
Anvers
(n° 295)b>
- M. Marcel Hendrickx a` la vice-premie`re ministre et
ministre de la Mobilite´ et des Transports sur
l'utili-
sation de nouveau mate´riel roulant sur les voies
ferre´es en Campine
(n° 406)b>
- M. Servais Verherstraeten a` la vice-premie`re minis-
tre et ministre de la Mobilite´ et des Transports sur
la
ligne Neerpelt-Anvers
(n° 415)b>
De voorzitter : De heer Peter Vanvelthoven heeft het
woord.
De heer Peter Vanvelthoven (SP) : Mijnheer de voorzit-
ter, mevrouw de minister, het gaat hier om de spoorlijn
Neerpelt-Antwerpen. Op het eerste gezicht lijkt dit een
lokaal probleem te zijn, maar toch vestig ik de aandacht
op het belang van deze spoorlijn voor Noord-Limburg en
voor de Kempen. Deze spoorwegverbinding is niet alleen
belangrijk om Antwerpen te bereiken, maar via Antwer-
pen ook de rest van het land, omdat er in die regio geen
andere treinen rijden.
Over deze spoorlijn heeft men het in het parlement in het
verleden al vaak gehad en werden er reeds heel wat
toezeggingen gedaan. De treinen die op dit spoor rijden,
rijden al dertig jaar. Ze werden nooit vernieuwd. De
vorige regeringen en de NMBS-top beloofden dat de
nieuwe treinstellen er begin 2000 zouden zijn, dus over
twee maanden. De treinen die zouden worden ingezet,
zouden dieselmotoren van het nieuwste type zijn. Van
een aantal mensen die bij het spoor werken, hoor ik nu
weer dat deze vernieuwing om financie¨le redenen op-
nieuw voor een zekere tijd is uitgesteld.
Mevrouw de minister, wanneer zullen die aangekon-
digde, moderne treinstellen eindelijk worden ingezet ?
Kunt u daarop een concrete datum plakken ?
Ook de infrastructuur naast deze spoorlijn is hopeloos
verouderd. De gebouwen zijn in vele gevallen totaal
verwaarloosd, de parkeerterreinen liggen vol putten, en-
zovoort. Is de NMBS van plan investeringen te doen om
die infrastructuur te verbeteren en wanneer zal dit even-
tueel gebeuren ?
De voorzitter : De heer Marcel Hendrickx heeft het
woord.
De heer Marcel Hendrickx (CVP) : Mijnheer de voorzit-
ter, mevrouw de minister, mijn vraag heeft betrekking op
hetzelfde dossier, maar meer in het bijzonder op de inzet
van voertuigen in heel de Kempen.
In de eerste plaats zal ik ingaan op de lijn Antwerpen-
Lier-Herentals-Mol-Neerpelt en aansluitend op de lijn
Mol-Hasselt. De nieuwe voertuigen voor deze lijn waren
beloofd voor einde 1999.
HA 50
COM 045
5
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Marcel Hendrickx
Daarnaast had de NMBS beloofd dat er in de loop van
het jaar 2000 -aanvankelijk werd juni 1999 vooropgesteld
- betere en moderne voertuigen zouden worden ingezet
op de lijn Turnhout-Herentals-Lier.
Thans doen de geruchten de ronde dat er problemen
zouden zijn met de Spaanse constructeur van de
dieselmotorvoertuigen
die
eventueel
op
de
lijn
Antwerpen-Neerpelt zouden worden ingezet en dat de
NMBS er op een bepaald ogenblik zelfs zou aan hebben
gedacht het contract met die Spaanse constructeur op te
zeggen.
Dat zou meteen betekenen dat het nog zeer lang zou
duren alvorens deze lijnen zouden worden verbeterd en
dat men het nog een tijd moet doen met
materiaal dat
door de NMBS tweedehands in India is aangekocht
zoals kwatongen beweren. Er schijnt ook geen schot te
komen in de vervanging van de voertuigen op de lijn
Turnhout-Brussel.
Ik heb in dat verband vier concrete vragen.
Ten eerste, zijn er effectief moeilijkheden geweest met de
Spaanse constructeur en zo ja, zijn die opgelost en
betekent dit een vertraging in de levering ?
Ten tweede, bevat het contract tussen de NMBS en de
constructeur een compensatieclausule die kan worden
uitgespeeld bij eventuele moeilijkheden en bij het niet-
respecteren van de leveringstermijnen ? Zo ja, om welke
bedragen gaat het dan ? Is het niet normaal dat de
opbrengst van die financie¨le compensaties op de ene of
andere wijze naar de treingebruikers op de vermelde
lijnen gaat ?
Ten derde, indien het voorval met de Spaanse construc-
teur enkel een gerucht zou zijn, kan de minister mij dan
vertellen wanneer de nieuwe motorwagens eindelijk zul-
len worden ingezet op de lijn Antwerpen-Neerpelt en de
lijn Mol-Hasselt ?
Ten vierde, wanneer krijgen de reizigers op de lijn
Turnhout-Brussel eindelijk eens nieuw of verbeterd ma-
terieel zodat de dienstverlening van de NMBS in de
Kempen elementair verbetert ?
De voorzitter : De heer Servais Verherstraeten heeft het
woord.
De heer Servais Verherstraeten (CVP) : Mijnheer de
voorzitter, mevrouw de minister, collega's, de investerin-
gen in de periferie van het land en in de Kempen in het
bijzonder, verlopen als de processie van Echternach en
vormen een verhaal van veel beloven en weinig geven.
Mevrouw de minister, enkele weken geleden hebt u
aangekondigd dat de nieuwe dieselstellen er komen en ik
ga ervan uit dat tegengestelde geruchten uit de lucht
gegrepen zijn.
Via de NMBS vernamen wij dat de vertraging zou te
maken hebben met constructiefouten, het chassis dat
niet voldeed aan belastingproeven, technische fouten in
het lastenboek en opgelegde verbeteringen met prijs-
aanpassingen tot gevolg.
Volgens mijn informatie zou de eerste levering begin
volgend jaar plaatsvinden en zouden de nieuwe stellen
operationeel zijn in mei.
Mevrouw de minister, kunt u deze gegevens bevestigen
en krijgt het beruchte lijntje 15 de in een vorige legislatuur
beloofde prioriteit ?
Omdat collega Vanvelthoven een vraag heeft gesteld
over infrastructuurwerken heb ik een toegevoegde vraag
ingediend. Maar ook met andere investeringswerken is
het de processie van Echternach. Ik denk onder meer
aan de werken aan het station van Mol, die steeds weer
vertraging oplopen. Volgens de laatste gegevens zouden
plannen en bestek moeten klaar zijn tegen begin novem-
ber. We zijn nu medio november. Kan men zich aan de
laatste timing houden en hoe moet het in de toekomst ?
Mevrouw de minister, de komende winter zullen we in de
Kempen worden geconfronteerd met de
cowboytreinen
zonder verwarming. Kan daaraan nog iets aan worden
gedaan en zo neen, kan men dan geen andere treinstel-
len huren tijdens de winterperiode ?
Een andere, relatief kleine investering die toch wat meer
comfort zou bieden aan de reizigers die al jaren ongemak
verdragen op deze lijn, bestaat uit verwarmde wissels.
Deze zijn er ooit geweest, maar ze werden niet geplaatst
en ze zijn spoorloos verdwenen. Kan deze kleine inves-
tering niet voor deze winter gebeuren ?
Ook het
blokrijden in geval van vertraging gebeurt niet
op deze lijn, zodat de andere treinen ook vertraging
oplopen. Ook hiervoor is slechts een minimale investe-
ring vereist.
Door deze maatregelen kunnen problemen in de ko-
mende winterperiode tot het strikte minimum worden
beperkt.
De voorzitter : De minister heeft het woord.
Minister Isabelle Durant : Mijnheer de voorzitter, aller-
eerst zal ik antwoorden op de vraag van de heer Van-
velthoven in verband met de lijn Neerpelt-Antwerpen.
Voor de stations tussen Antwerpen en Neerpelt komen
een aantal investeringen in aanmerking naargelang de
budgettaire mogelijkheden. In de eerste plaats gaat het
om de ophoging van alle perrons en de aanleg van
duurzame bekleding in de stations van categorie A, B en
6
HA 50
COM 045
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Isabelle Durant
C en dit voor 2010. Daarnaast is er de ophoging van de
perrons in de stations van categorie D ter gelegenheid
van werken om het spoor te vernieuwen, evenals de
plaatsing van luifels, schuilhuisjes en perronzitjes.
Ten slotte zullen nieuwe geluidsinstallaties een betere
informatieverstrekking aan de reizigers mogelijk maken.
Ik kan u een lijst overhandigen van werken die de NMBS
heeft gepland. Niet alleen de lijn Antwerpen-Neerpelt
maar ook andere lokale lijnen werden de voorbije jaren
verwaarloosd. Bij de herziening van het beheerscontract
zal ik erop aandringen dat de lokale lijnen geherwaar-
deerd worden.
Wat de vraag inzake nieuw rollend materieel in de
Kempen betreft, kan ik bevestigen dat deze bestellingen
niet werden geannuleerd. Het is correct dat er moeilijk-
heden zijn opgedoken. De levering van de motorwagens
liep vertraging op. Dit was te wijten aan de constructeur.
Ik wens u eraan te herinneren dat dit een erfenis uit het
verleden is. Op geen enkel ogenblik werd echter een
annulering van de bestelling overwogen.
Volgens de meest recente vooruitzichten van de NMBS
zal het nieuwe materieel worden ingezet vanaf de zomer-
dienst 2000. Er zullen motorwagens rijden op de lijnen
Antwerpen-Neerpelt en Mol-Hasselt. Op de lijn Turnhout-
Brussel zal recenter materieel worden ingezet.
Wat de financie¨le compensaties voor de vertragingen
betreft, kan ik meedelen dat het leveringscontract voor de
nieuwe motorwagens een clausule inzake boetes bevat
van ongeveer 216 000 frank per motorwagen en per
week vertraging.
Ik ga wat dieper in op de vraag van de heer Verherstrae-
ten. Volgens de vooruitzichten zal het nieuwe materieel
vanaf de zomerdienst 2000 geleidelijk worden ingezet. Er
waren problemen met de verwarming van de treinstellen.
De NMBS zal er alles aan doen om dit euvel zo snel
mogelijk uit de weg te ruimen.
En ce qui concerne la nouvelle gare de Mol, les pre´vi-
sions sont les suivantes. Le cahier des charges et les
plans seront pre^ts avant le Nouvel An. Il y aura donc un
mois de retard par rapport a` la date que vous aviez
avance´e. La mise en adjudication est pre´vue pour avril
2000 et le de´but des travaux pour aou^t 2000.
Op dit ogenblik zijn de wissels in de zone Lier-Herentals-
Olen uitgerust met wisselverwarming. Voor de wissels op
de overige lijnen wordt een tienjarenplan 2001-2010
opgesteld. Omdat het plan nog niet volledig af is, kan
men op dit ogenblik onmogelijk een exacte uitvoering-
stermijn vastleggen.
Inzake het automatisch blokstel kan ik u meedelen dat
een automatisch systeem operationeel zal zijn op het
ogenblik dat het concentratieplan van de seinhuizen is
afgewerkt. Dit moet gebeuren tussen 2003 en 2006.
Deze werken zijn eveneens opgenomen in het tienjaren-
investeringsplan. De exacte uitvoeringstermijn zal later
worden bekendgemaakt.
Sinds de start in mei 1998 van de ondertunnelingswerken
aan het station Antwerpen-Centraal zijn er slechts 3 van
de 10 sporen beschikbaar. Dit betekent dat de capaciteit
erg beperkt wordt en niet alle treinen tot Antwerpen-
Centraal kunnen sporen.
Er werd een dienstregelingsschema uitgewerkt waarbij
nog zoveel mogelijk treinen tot Antwerpen-Centraal kon-
den rijden, met voorrang voor de drukbezette IC-treinen.
De IR-trein Neerpelt-Antwerpen was e´e´n van de treinen
waarvan het traject beperkt werd tot Antwerpen-
Berchem, samen met verscheidene L-treinen en alle
P-treinen. Te Antwerpen-Berchem wordt onmiddellijk
aansluiting voorzien naar Antwerpen-Centraal.
Le pre´sident : Monsieur Smets, vous m'aviez demande´
la parole, mais je suis de´sole´. Pour en avoir le coeur net,
j'ai consulte´ notre secre´taire : le Re`glement ne me per-
met pas d'autoriser un membre a` se joindre a` une
question; ce n'est possible que pour les interpellations.
Je ne peux donc pas enfreindre le Re`glement. Si je me
permets une exception, je devrai l'accepter pour tout le
monde. Mon devoir de pre´sident est de respecter le
Re`glement, mais la commission reste a` votre disposition
si vous de´sirez ajouter une question a` l'agenda.
Ce qui n'est pas possible en ce qui concerne les ques-
tions l'est parfois en ce qui concerne les interpellations.
De heer Peter Vanvelthoven heeft het woord.
De heer Peter Vanvelthoven (SP) : Mijnheer de voorzit-
ter, ik dank de minister voor haar antwoord omdat nu de
onzekerheid omtrent de nieuwe treinstellen is weggeno-
men. Toch moeten wij vaststellen dat dit opnieuw zes
maanden later zal gebeuren dan ons enige tijd geleden
werd meegedeeld. Wij rekenen erop dat de nieuwe
treinstellen effectief zullen worden ingezet bij het ingaan
van de zomerdienst. Wat de investeringen op deze lijn
betreft, noteer ik dat e´e´n en ander in het nieuwe
investeringsprogramma zal worden opgenomen en dat
een correcte timing nog niet is gepland maar dat we wel
kunnen beschikken over een lijst van de geplande inves-
teringen. Als u ons die kunt bezorgen, zal ik u dankbaar
zijn.
De voorzitter : De heer Marcel Hendrickx heeft het
woord.
HA 50
COM 045
7
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
De heer Marcel Hendrickx (CVP) : Mijnheer de voorzit-
ter, mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord
maar u bent niet ingegaan op mijn suggestie om de
opbrengst van de boetes te besteden aan de trein-
reizigers die door deze vertragingen nog meer in proble-
men komen. Ik stel u voor om de opbrengst van de
boetes effectief te besteden aan die streek van het land
waar de NMBS niet echt de beste zorgen verleent.
De voorzitter : De heer Servais Verherstraeten heeft het
woord.
De heer Servais Verherstraeten (CVP) : Mijnheer de
voorzitter, mevrouw de minister, ik had u gevraagd of er
absolute prioriteit zou worden verleend aan de bewuste
lijnen als de nieuwe dieselstellen in dienst worden geno-
men. U hebt daarop niet geantwoord. De vorige regering
heeft die prioriteit wel toegekend. Wat het overige betreft,
krijgen we het traditionele antwoord dat we tegen 2009 of
2010 misschien verwarmde wissels en dergelijke krijgen
als de investeringsplannen niet worden gewijzigd.
Mevrouw de minister, bij een staking van het personeel
heeft de NMBS ooit de sorry-pas ingevoerd als compen-
satie voor de reizigers. Wij zullen weer een half jaar
langer met voorhistorische treinstellen door de kou moe-
ten rijden. Ik stel voor dat u de kredieten die vrijkomen
wegens compensaties ingevolge laattijdige levering
reeds voorschiet en een sorry-pas in het vooruitzicht stelt
voor alle Kempense reizigers als compensatie voor de
ontberingen die hen in de komende maanden weer te
wachten staan.
De voorzitter : Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
Regeling van de werkzaamheden
Ordre des travaux
De heer Marcel Bartholomeeussen (SP) : Voorzitter, ik
vraag het woord in verband met de regeling van de
werkzaamheden.
De voorzitter : De heer Marcel Bartholomeeussen heeft
het woord.
De heer Marcel Bartholomeeussen (SP) : Mijnheer de
voorzitter, het was in het verleden zo dat in samenspraak
met de voorzitter en de minister belangrijke onderwerpen
zoals datgene dat vandaag aan de agenda staat, als een
apart onderwerp werden behandeld. Dit heeft het voor-
deel dat men zich niet steeds moet aansluiten bij een
interpellatie.
Wat de problematiek betreft waarover vandaag wordt
gei¨nterpelleerd, zou de minister dan haar visie moeten
geven over de vernieuwing van het beheerscontract en
zou vervolgens elke fractie de gelegenheid krijgen haar
standpunt daaromtrent toe te lichten. Deze werkwijze
heeft nooit tot problemen geleid. Vandaar dat ik voorstel
om in deze commissie over dit onderwerp een debat te
organiseren.
De minister zou vooraf een nota kunnen indienen en haar
visie namens de regering bekendmaken. Op dat ogenblik
kunnen wij inhoudelijk reageren. Ik heb niets tegen het
indienen van interpellaties, maar belangrijke onderwer-
pen behandelen via interpellaties is niet de juiste me-
thode.
De voorzitter : Ik heb geen bezwaar tegen het organi-
seren van een debat. We hebben in deze commissie
reeds gedebatteerd over de NMBS, in aanwezigheid van
de vice-eerste minister. Dit kan in de toekomst zeker
worden herhaald. Degene die naar aanleiding van een
interpellatie van mening is dat een debat nodig is, moet
dit laten weten. Op dit ogenblik is dit echter niet mogelijk.
Er is geen nota voorhanden en de taak van de voorzitter
bestaat erin de commissie te vertegenwoordigen in sa-
menwerking met de leden van de commissie en de
minister. Ik heb er geen bezwaar tegen dat een dergelijk
debat in de nabije toekomst wordt georganiseerd. Alleen
wens ik er de meerderheid aan te herinneren dat op
voorstel van de regering de begroting volgende week
woensdag om 11.00 uur is geagendeerd. Het is de wens
van de regering dat de begroting de week daarop is
afgehandeld.
Wanneer wij rond deze materie dus een debat willen
organiseren, is dit zeker niet mogelijk vo´o´r december.
Bovendien moeten wij ook in het bezit zijn van de nota
van de vice-eerste minister.
Eerst en vooral wens ik van de vice-eerste minister te
vernemen of een dergelijke nota zal worden opgesteld en
zo ja, wanneer.
Afhankelijk van het antwoord van de regering hierop zal
ik aan de interpellanten vragen of zij hun huidige inter-
pellaties al dan niet willen uitstellen. Dit behoort uiteraard
tot hun vrije keuze en het is niet mijn taak noch die van de
commissie daaromtrent enige opmerking te maken.
De minister heeft het woord.
Minister Isabelle Durant : Mijnheer de voorzitter, mo-
menteel werk ik aan de verschillende voorbereidende
contacten, maar na 26 november lijkt het mij mogelijk een
discussie of een gedachtewisseling te hebben omtrent de
wijziging van het beheerscontract. De werkelijke onder-
handelingen zullen pas van start gaan na 26 november,
datum waarop in de Ministerraad een eerste rapport zal
worden opgesteld.
8
HA 50
COM 045
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Isabelle Durant
Uiteraard kan ik de commissie een nota bezorgen over
de verschillende contacten die ik had en over de wijze
waarop de onderhandelingen na 26 november zullen
worden gevoerd.
De voorzitter : De heer Jozef Van Eetvelt heeft het
woord.
De heer Jozef Van Eetvelt (CVP) : Mijnheer de voorzit-
ter, de heer Bartholomeeussen formuleerde een degelijk
voorstel, waarbij ook naar het verleden wordt verwezen.
In deze commissie werd steeds veel aandacht besteed
aan het gesprek en aan de dialoog, ook met de bevoegde
ministers. Nu blijkt dat het BS-contract van de NMBS
voor herziening vatbaar is, gebiedt de traditie ons met
alle fracties een gesprek te voeren over een degelijke
aanpassing van het BS-contract.
Wel verzoek ik de bevoegde minister of de vice-eerste
minister ons in dat verband tijdig alle nuttige documenten
te bezorgen, om de fracties toe te laten overleg te plegen.
Voorts, mevrouw de vice-eerste minister, heeft mijn inter-
ventie slechts tot doel een constructief gesprek te be-
werkstelligen, dat moet leiden tot goede resultaten.
Vervolgens was het wellicht niet de bedoeling van de
heer Bartholomeeussen om te waarschuwen voor inter-
pellaties, want het blijft tenslotte de keuze van elk
commissielid op een bepaald ogenblik een minister te
interpelleren.
De voorzitter : Ik ben het volledig met u eens, mijnheer
Van Eetvelt.
Collega's, sta mij thans toe mij op neutrale wijze te
richten tot de interpellanten met de - even neutrale -
vraag of zij hun interpellaties al dan niet wensen uit te
stellen tot op het ogenblik dat het debat terzake wordt
gevoerd met dien verstande dat, volgens de traditie van
de Conferentie van voorzitters, mevrouw Brepoels als
eerste het woord mag voeren tijdens het debat, gevolgd
door de heer Somers.
Ik wens nogmaals te beklemtonen dat mijn vraag op
neutrale wijze wordt gesteld. De beslissing is aan u,
collega's.
Mevrouw Frieda Brepoels heeft het woord.
Mevrouw Frieda Brepoels (VU&ID) : Mijnheer de voor-
zitter, mevrouw de minister, collega's, de discussie die
deze interpellatie voorafging verheugt mij, zelfs al werd
mij heel wat gras voor de voeten weggemaaid.
Het verheugt mij ook dat het voorstel dat ik dadelijk zal
ontwikkelen, ook al door de meerderheid werd geformu-
leerd, te meer daar de eerste minister ter gelegenheid
van zijn State of the Union beloofde het parlement nauw
te zullen betrekken bij een mogelijke herziening van het
beheerscontract van de NMBS en bij de bespreking van
de nieuwe investeringsplannen.
Via de pers vernamen wij dat het eerste rapport van de
minister omtrent de herziening van het beheerscontract
van de NMBS, op de Ministerraad van 29 oktober werd
besproken.
Op het ogenblik dat ik dit interpellatieverzoek indiende,
had collega Somers reeds een mondelinge vraag ge-
steld, die evenwel meer uitging van de problemen met de
spoorwegvakbonden en de uitspraak die de minister had
gedaan over een mogelijke herziening van het beheers-
contract. Ik weet dat in de Conferentie van voorzitters de
vraag werd gesteld of dergelijke interpellaties niet in
beleidsnota's of bij de bespreking van de begroting
kunnen worden opgenomen.
Collega's, ik heb de eerste drukproef van de beleidsnota
van de minister gisteren doorgenomen en ik vind alles-
zins geen antwoord op mijn vragen. Aangezien het een
zeer specifieke problematiek betreft, meen ik dat wij
vandaag reeds een eerste bespreking kunnen voeren.
Daarenboven vraag ik uitdrukkelijk dat, na de eerste
goedkeuring op 26 november in de Ministerraad, ook het
parlement van deze wijzigingen op de hoogte zou wor-
den gebracht.
Ik heb begrepen dat het de bedoeling is om enerzijds, het
beheerscontract aan te passen zodat de regerings-
doelstelling om de overheidsdiensten te moderniseren
kan worden gerealiseerd en om anderzijds, de spoorwe-
gen te betrekken bij het duurzame mobiliteitsbeleid van
de federale regering. Via de pers hebben wij kunnen
vernemen dat reeds met verscheidene instanties ge-
sprekken werden gevoerd. Op 26 november zal de
minister hierover verslag uitbrengen bij de regering.
Concreet zou er een meer nauwkeurige omschrijving
komen van de opdrachten van de openbare dienst. Er
zou een aantal criteria worden vastgelegd op basis van
een brede gebruikersenque^te en er komt een herwaar-
dering van de rol van het Raadgevend Comite´ van
gebruikers.
De voorzitter : Mevrouw Brepoels, ik wou u even onder-
breken. U bent blijkbaar begonnen met het ontwikkelen
van uw interpellatie. Ik heb daartegen geen bezwaar,
maar zou toch allereerst een afspraak willen maken met
de minister en met de commissieleden. Als wij na 26
november dit debat willen voeren op basis van de nota
van de minister, moet ik dit binnen een half uur aankaar-
ten in de Conferentie van voorzitters. Het zou goed zijn
mocht ik kunnen meedelen dat de commissieleden en de
regering het daarover eens zijn.
De heer Marcel Bartholomeeussen heeft het woord.
HA 50
COM 045
9
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
De heer Marcel Bartholomeeussen (SP) : Mijnheer de
voorzitter, ofwel zijn wij het er in deze commissie over
eens dat wij een debat over het nieuwe beheerscontract
organiseren zoals u daarnet hebt voorgesteld, zodat de
minister met kennis van zaken kan antwoorden in de
plaats van ons een onvoldoende gedocumenteerd ant-
woord te bezorgen; ofwel interpelleren de indieners nu en
sluiten wij ons er allen bij aan en is bijgevolg het debat
afgelopen. Dit betekent dat elke week opnieuw daarover
zal gei¨nterpelleerd worden.
De
voorzitter :
Mijnheer
Bartholomeeussen,
het
interpellatieverzoek van mevrouw Brepoels is besproken
in de Conferentie van voorzitters in het bijzijn van de
fractievoorzitters van de meerderheid. Het was haar
fractievoorzitter die heeft aangedrongen om dit onder-
werp onder de vorm van een interpellatie naar voren te
brengen. De fractieleiders van de meerderheid hebben
zich daartegen niet verzet. Dit is dus een gewone inter-
pellatie die op de agenda staat. Het is mij onmogelijk - ik
zou het overigens niet willen doen - om te zeggen dat
deze interpellatie nu niet kan worden gehouden. Het is
het recht van elke interpellant om zijn interpellatie te
houden als ze is geagendeerd. Dit moet gebeuren con-
form het Reglement. Zo niet, komen we in een soort
anarchie terecht. Ik heb daarnet de heer Smets moeten
terechtwijzen. Dan moet ik dat nu doen ten overstaan van
de Vlaamse meerderheidspartijen.
Conform het Reglement betekent dat de eerste interpel-
lant tien minuten spreektijd krijgt. De tweede interpellant
heeft recht op vijf minuten spreektijd. Na het antwoord
van de minister hebben de interpellanten het recht op
een repliek. Is er meer dan e´e´n interpellant, dan kan
volgens het Reglement niemand zich nog aan de discus-
sie aansluiten. Is er slechts e´e´n interpellant, dan kunnen
drie commissieleden zich bij het debat aansluiten. Ik kan
niet buiten het Reglement.
Ik zou heel graag dit debat zo snel mogelijk voeren, maar
ik beschik niet over de bevoegdheid om de Conferentie
van voorzitters op de ene of andere wijze schaakmat te
zetten of uit te schakelen. Bijgevolg zal ik deze interpel-
latie laten plaatsvinden, conform het Reglement.
Mevrouw Frieda Brepoels heeft het woord.
Mevrouw Frieda Brepoels (VU&ID) : Mijnheer de voor-
zitter, ik ben heel blij dat ik het woord terugkrijg, want
deze discussie wordt nu toch al te gortig. Hier wordt door
een lid van de meerderheid zowel de bekwaamheid van
de minister als van een collega in twijfel getrokken. Er
wordt gezegd dat de minister op dit ogenblik waarschijn-
lijk nog niet voldoende gedocumenteerd is om te ant-
woorden. De regering doet voorstellen, ook via de pers
en legt contacten, ook op het terrein. Als parlementslid
heb ik het recht hierover vragen te stellen. Geef mij de
gelegenheid mijn interpellatie op een rustige manier af te
werken.
De voorzitter : De heer Bart Somers heeft het woord.
De heer Bart Somers (VLD) : Mijnheer de voorzitter, ik
begrijp de bezorgdheid van mevrouw Brepoels om over
de herziening van het NMBS-contract zo spoedig moge-
lijk duidelijkheid te krijgen. Ik deel die bekommering, want
ik heb ook bij de vorige bijeenkomst van deze commissie
daarover een vraag gesteld. Mevrouw Brepoels heeft me
er attent op gemaakt dat ze over dezelfde materie reeds
een interpellatieverzoek had ingediend. Ik begrijp - in
positieve zin - de dadendrang om zo snel mogelijk
klaarheid te krijgen. Dat is belangrijk voor het parlement
en voor de werkzaamheden van deze commissie.
Evenwel, ik voel ook veel voor het verzoek - het is de
reden waarom ik ook een interpellatieverzoek hierover
heb ingediend - dat door enkele leden met veel meer
ervaring dan ikzelf wordt aangedragen om op korte
termijn het debat open te trekken en niet te beperken tot
een interpellatie van een lid van de meerderheid en een
van een lid van de oppositie, maar om alle partijen de
kans te geven in het debat te treden. Vanuit democratisch
oogpunt is dat niet onbelangrijk. Op die manier krijgen
niet alleen de VLD- en VU-fractie, maar alle fracties de
kans om hun inzicht terzake naar voren te brengen.
Ik ben er inderdaad vast van overtuigd dat de minister
over de nodige bekwaamheid beschikt om zowel op de
interpellatie van mevrouw Brepoels als van mezelf dege-
lijk te antwoorden. Het zou ook interessant zijn dat alle
fractieleden enige documenten zouden ontvangen om
het debat met nog meer diepgang te kunnen voeren.
Mijnheer de voorzitter, ik doe mijn voorstel constructief
want ik ben ook betrokken partij. Ik voel er echt veel voor
om in een goede verstandhouding op zeer korte termijn -
dat zal onmiddellijk na 26 november moeten zijn - in de
commissie hierover een debat ten gronde te voeren. Ik
doe een constructieve oproep naar mevrouw Brepoels
om zich bij mijn voorstel aan te sluiten, omdat het zowel
de werkzaamheden van dit debat als de democratische
werkzaamheden van het parlement ten goede kan ko-
men. Het is alleszins de verdienste van mevrouw Bre-
poels om met een interpellatieverzoek dit punt opnieuw
op de agenda te plaatsen en de minister aan te manen
om zo spoedig mogelijk met degelijk gedocumenteerde
stukken dit debat mogelijk te maken.
De voorzitter : Mijnheer Somers, ik dacht dat daarstraks
zowel door de regering als door de commissieleden
wederzijds was afgesproken dit debat te voeren. Ik geef
u mijn woord dat wij ervoor zullen zorgen dat dit zo vlug
mogelijk gebeurt. Ik heb daarstraks aan mevrouw Bre-
poels de neutrale vraag gesteld of zij niettemin haar
interpellatie wil houden. Wij gaan dit debat over de
werkzaamheden niet langer rekken dan nodig.
10
HA 50
COM 045
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
voorzitter
Indien mevrouw Brepoels nu ingaat op uw voorstel of op
het voorstel van de meerderheidspartijen, is dat goed
voor mij. Indien mevrouw Brepoels echter haar interpel-
latie nu wil houden, kan zij dat even goed. Zijn wij het
daarover eens ? Dit is in overeenstemming met het
Reglement.
Mevrouw Brepoels, wenst u uw interpellatie te houden ?
Mevrouw Frieda Brepoels (VU&ID) : Mijnheer de voor-
zitter, ik wil nu gebruik maken van mijn interpellatierecht,
hoewel ik heel graag op het voorstel van de heer Somers
wil ingaan. Als de collega's mijn interpellatieverzoek
hadden gelezen, zouden zij hebben geweten dat het
vooral over de procedure gaat en over de wijze waarop
dit eigenlijk zal worden aangepakt en met welke inhou-
delijke criteria hierbij mogelijk rekening zal worden ge-
houden. Ik vraag de minister vandaag dus helemaal niet
om een tekst. Ik weet dat zij hierover nog geen overleg
heeft gehad met de Ministerraad, maar in de huidige
situatie kan ik haar wel een aantal vragen stellen en ik
zou dat heel graag doen.
De voorzitter : Dat is uw volste recht.
Mevrouw Brepoels zal dus onmiddellijk haar interpellatie
verder uiteenzetten.
Samengevoegde interpellaties van :
- mevrouw Frieda Brepoels tot de vice-eerste minis-
ter en minister van Mobiliteit en Vervoer over
de
wijzigingen die de regering wil aanbrengen in het
beheerscontract met de NMBS
(nr. 135)
- de heer Bart Somers tot de vice-eerste minister en
minister van Mobiliteit en Vervoer over
de herzie-
ning van het beheerscontract afgesloten tussen de
federale Staat en de NMBS
(nr. 147)
Interpellations jointes de :
- Mme Frieda Brepoels a` la vice-premie`re ministre et
ministre de la Mobilite´ et des Transports sur
les
modifications que le gouvernement souhaite appor-
ter au contrat de gestion conclu avec la SNCB
(n° 135)b>
- M. Bart Somers a` la vice-premie`re ministre et
ministre de la Mobilite´ et des Transports sur
la
re´vision du contrat de gestion conclu entre l'Etat
fe´de´ral et la SNCB
(n° 147)b>
De voorzitter : Collega's, ik herinner er u aan dat con-
form het Reglement de spreektijd voor een interpellatie is
beperkt tot tien minuten voor de eerste interpellant en vijf
minuten voor de tweede en de derde.
Mevrouw Frieda Brepoels heeft het woord.
Mevrouw Frieda Brepoels (VU&ID) : Mijnheer de voor-
zitter, ik zal de algemene context niet meer herhalen. Ik
ben iets te snel van start gegaan, als ik het goed heb
begrepen. Uit de mededelingen van de minister aan de
pers heb ik geleerd dat zij een meer nauwkeurige om-
schrijving zou willen verkrijgen van de opdrachten van de
openbare dienst. Hiervoor zouden een aantal criteria
worden vastgelegd op basis van een brede rondvraag bij
de gebruikers en tevens zou er een herwaardering
komen van de rol van het Raadgevend Comite´ van de
gebruikers. Verder zou er sprake zijn van een dynamise-
ring van het beheerscontract door het voeren van een
aanmoedigingsbeleid en van een transparantere boek-
houding.
Mevrouw de minister, u zult het er wel met mij over eens
zijn dat de herziening van het beheerscontract slechts
een van de instrumenten is die in een groter geheel
moeten kunnen bijdragen aan het oplossen van de
problemen die zich thans bij het spoor stellen. Die
beperkte aanpak uit zich ook in het feit dat er op dit
ogenblik geen nieuw beheerscontract komt. De regering
heeft niet besloten om echt met een nieuwe lei te
beginnen, maar werkt met iets als een bijlage of aanvul-
ling bij het huidige contract dat nog duurt tot 31 december
2001. Bovendien wil u met deze aanvulling waarschijnlijk
ook de onvermijdelijke discussie ontlopen over de cor-
recte toepassing van de Europese richtlijn, waarin een
boekhoudkundige scheiding wordt gee¨ist tussen het be-
heer van de infrastructuur en de exploitatie. Blijkbaar is
die er op dit ogenblik nog niet, of is zij nog onvolledig naar
ook blijkt uit verklaringen van u. Volgens mij zet dit de
deur open voor kruissubsidie¨ring of zelfs afwending van
overheidsmiddelen. Ik heb dan ook een aantal concrete
vragen.
Ten eerste, is er de procedure. Vanuit de regering en
onder meer door de eerste minister werd reeds her-
haalde malen beloofd dat het parlement zeer nauw zou
worden betrokken bij het opstellen van het nieuwe
beheerscontract of, in dit geval, de wijziging daarvan. Op
het ogenblik dat ik mijn interpellatieverzoek indiende,
bestond er nog geen duidelijkheid - ik hoop dat dit straks
wel het geval zal zijn - over de rol die het parlement en de
commissie voor de Infrastructuur in het bijzonder hierin
konden spelen. Kunt u bevestigen of en wanneer u
hierover met ons een open discussie wil aangaan ?
Ten tweede, met de huidige herziening wenst u de NMBS
meer in te passen in het duurzaam mobiliteitsbeleid van
de regering. Het regeerakkoord geeft hiertoe een eerste
aanzet. Waar wordt dat verder uitgewerkt ? In de beleids-
nota die normaal gezien vandaag had moeten worden
besproken, heb ik alleszins niet veel antwoorden gevon-
den. Is dit misschien de voornaamste reden voor het
uitblijven van een volledig nieuw beheerscontract zoals
oorspronkelijk door de regering aangekondigd ? Nu blijft
het slechts bij een aanvulling.
HA 50
COM 045
11
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Frieda Brepoels
Ten derde, aansluitend bij mijn vorige vraag, wens ik de
minister te vragen in welke mate de orie¨ntatienota die op
verzoek van haar voorganger door een aantal professo-
ren, onder meer de professoren Thiry en Blauwens, is
opgesteld, nog van belang is voor de uitwerking van die
federale visie op een duurzame mobiliteit.
Ik denk dat die orie¨ntatienota een inspiratiebron kan zijn
voor de concrete voorstellen inzake de herziening. Naast
een pakket aanmoedigingsmaatregelen die het bestuur
van de NMBS zouden kunnen dynamiseren, werd er
zowel in deze nota als bij de bespreking van de twee
vorige beheerscontracten aangedrongen op sancties -
boeteclausules of compensatiesystemen voor de gebrui-
kers - bij een ondermaatse kwaliteit van de dienstverle-
ning. Komt dit laatste aspect voldoende aan de orde in
uw voorstel van herziening van het beheerscontract ?
De herwaardering van het Raadgevend Comite´ van de
gebruikers brengt ons bij de vraag wie de naleving van
dat beheerscontract zal controleren. Ik weet dat de
regeringscommissaris daarin een belangrijke rol speelt,
maar dient er naast dit comite´ en de regeringscommis-
saris geen onafhankelijk extern controle-orgaan te wor-
den opgericht, misschien vergelijkbaar met het BIPT in
de telecomsector ?
Tot slot zou de minister ook een meer duidelijke schei-
ding tussen de boekhouding van de opdrachten van
openbare dienst en die van de andere activiteiten van de
NMBS willen zien. Met deze bepaling in de nota belan-
den we opnieuw in de fundamentele discussie over het
beheer van de NMBS. Meent de minister dat dit momen-
teel niet het geval is en betekent dit dat de Europese
richtlijn 91/440 bij de NMBS niet wordt nageleefd ?
Mevrouw de minister, ik heb enkele dagen geleden ook
vernomen dat u de regionale ministers van Mobiliteit hebt
gevraagd om over dit beheerscontract suggesties te
formuleren. Kunt u ons daarover al iets vertellen ? We
hebben in de pers een kort verslagje gelezen van de
Vlaamse minister, de heer Stevaert, die, zoals ik tijdens
mijn vorige interpellatie, uitdrukkelijk vroeg om een ver-
tegenwoordiger van de Vlaamse regering in het bestuur
van de NMBS op te nemen. Blijkbaar was dat dus toch
niet zo'n dom voorstel van mij.
In uw antwoord op de vraag van collega Somers van
vorige week lees ik :
Hierbij ontvangt u ook kopie van
mijn nota van de Ministerraad van 29 oktober.
Misschien
was dat alleen voor de heer Somers bedoeld, ik heb ze
alleszins niet ontvangen. Kunnen wij uw basisnota krij-
gen ?
De voorzitter : Mevrouw Brepoels, indien de vice-eerste
minister op uw verzoek ingaat, kunnen we dit document
misschien best via het secretariaat aan alle leden van de
commissie overhandigen. Dit lijkt mij niet alleen billijk te
zijn, maar vooral ook democratisch.
De heer Bart Somers heeft het woord.
De heer Bart Somers (VLD) : Mijnheer de voorzitter, in
het federale regeerakkoord is er een duidelijke keuze
gemaakt met betrekking tot het mobiliteitsbeleid. Het
gemeenschappelijk vervoer in het algemeen en het spoor
in het bijzonder zou, meer dan in het verleden, moeten
worden uitgebouwd als alternatief voor het autogebruik.
Gelet op het toenemend probleem van de files, zal iedere
burger van dit land het hiermee ongetwijfeld eens kunnen
zijn.
Vanuit dat oogpunt heeft de regering zich voorgenomen
om het huidige spoorbeleid te evalueren alsmede de
instrumenten die de regering wenst in te zetten om het
beoogde beleid tot stand te brengen.
In het verleden is al te dikwijls gebleken dat de wettelijke
en organisatorische context inzake de NMBS niet toelaat
dat het autonoom overheidsbedrijf een volwaardige rol in
het mobiliteitsgebeuren kan spelen. Ik denk aan de wijze
waarop de overheidsmiddelen in de boekhouding worden
verwerkt e´n de beperkte controle die hierop kan worden
uitgevoerd.
Ik hoop dat de beslissing van de federale regering om
aan deze problematiek tegemoet te komen door een
aanpassing van het tweede beheerscontract een eerste
stap naar een structurele oplossing is. Bovendien past
deze maatregel in het breder plan van de regering om de
overheidsdiensten te moderniseren.
Mevrouw de minister, ik wens terzake een aantal vragen
te stellen. Wat houdt de aanpassing van het beheers-
contract concreet in ? Op welke punten zal het huidige
beheerscontract worden aangevuld of gewijzigd ? Welke
timing heeft de regering zich voor deze herziening opge-
legd ? In welke mate kunnen het parlement, de trein-
gebruikers, de NMBS en andere betrokken actoren hun
inbreng doen ? Zal de aanpassing van het beheers-
contract een financieel systeem bevatten dat de NMBS
er niet alleen moet toe aanzetten de gestelde normen te
halen maar de maatschappij eveneens boetes kan op-
leggen ? Overweegt de regering andere maatregelen te
nemen om het mobiliteitsbeleid te realiseren dat zij in
haar regeerakkoord heeft beschreven ?
De voorzitter : Mevrouw de minister, collega's, ik stel
voor eerst de begroting af te werken en het debat over
het mobiliteitsbeleid en de aanpassing van het beheers-
contract van de NMBS op 1 december te houden.
De heer Jozef Van Eetvelt heeft het woord.
De heer Jozef Van Eetvelt (CVP) : Mijnheer de voorzit-
ter, alhoewel ik akkoord ga met uw voorstel, wens ik erop
aan te dringen dat de minister haar nota tijdig aan de
commissie bezorgt. Zo niet is een zinnig gesprek onmo-
gelijk.
12
HA 50
COM 045
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
De voorzitter : Mijnheer Van Eetvelt, ik stel vast dat de
minister akkoord gaat. De commissie mag erop vertrou-
wen dat ze tijdig over de documenten zal beschikken.
De minister heeft het woord.
Minister
Isabelle
Durant :
Mijnheer
de
voorzitter,
collega's, het spreekt voor zich dat u mijn nota tijdig moet
ontvangen. Bovendien wens ik de commissie in te lichten
over de agenda van de Europese Ministerraad van
10 december.
Ik kom tot de kern van de problematiek inzake het
beheerscontract. U weet dat de ondertekening van het
beheerscontract een bevoegdheid van de regering is.
Toch is het belangrijk om een goede discussie te krijgen.
Ik heb er geen probleem mee om het parlement hierbij te
betrekken en ik leg een nota voor om dit debat voor te
bereiden.
Ik zal nu even ingaan op mijn agenda. Deze en volgende
week zal ik contact hebben met de leden van het
directiecomite´ van de NMBS. Zij zijn mijn officie¨le ge-
sprekspartners. Verder komen er ook informele contac-
ten. Ik heb het directiecomite´ een aantal vragen gestuurd
om uitleg te krijgen over de huidige situatie en de
onderhandelingen voor te bereiden. Daarnaast heb ik
contact met andere actoren, mensen die niet direct bij de
onderhandelingen zijn betrokken. Het gaat hierbij om de
vakbonden die vandaag niet erkend zijn en de gebrui-
kers.
Bovendien heb ik het advies van de Gewesten gevraagd.
Via de pers heb ik het voorstel van de heer Stevaert
vernomen. Wij hechten bijzonder veel belang aan over-
leg met de Gewesten en de verschillende beleids-
niveaus. Dat betekent niet dat hun aanwezigheid in de
raad van bestuur van de NMBS is vereist. Mijn voorkeur
gaat naar overleg. Daarom heb ik het advies van de
Gewesten gevraagd over de onderhandelingen over een
bijvoegsel van het beheerscontract. Het gaat hier dus
louter om een advies. In deze week en de volgende zal ik
dus informele contacten hebben om de stand van zaken
na te gaan. Daarna zal ik een tussentijds rapport uitbren-
gen aan de Ministerraad. Op 1 december zullen we hier
het debat voeren aan de hand van de documenten en de
afspraken met de actoren. In de loop van december of in
januari zullen de echte onderhandelingen beginnen. Ik
kan u nu uiteraard niet meedelen welke resultaten die
zullen opleveren.
Wij overwegen een hele reeks maatregelen te nemen
voor een duurzaam mobiliteitsbeleid. Inzake de bevorde-
ring van het openbaar vervoer denk ik bijvoorbeeld aan
het gewestelijk expresnet en de tariefintegratie. Ook voor
de andere transportmodi zijn maatregelen gepland. Bo-
vendien leggen we zwaar de nadruk op de combinatie
van verschillende vervoerswijzen. Hierbij komen het ge-
combineerd vervoer en de spoorbediening van de lucht-
haven op de eerste plaats. Omdat de meeste maatrege-
len onder de bevoegdheid van verschillende overheden
vallen, ben ik al begonnen met de onderhandelingen met
de minister van Financie¨n en via de interministerie¨le
conferentie voor transport ook met mijn gewestelijke
collega's. Daarenboven werk ik in dezelfde zin in de
Europese Raad voor Transport.
Mevrouw Brepoels, ik kan kort antwoorden op uw derde
vraag. De orie¨ntatienota van mijn voorganger, de heer
Daerden, bevat belangrijke stof voor het nadenken over
het duurzame mobiliteitsbeleid dat ik wil voeren. Verschil-
lende punten hieruit staan in de voorbereidende nota
voor de herziening van het beheerscontract. Het is een
belangrijk werk dat ik zeker niet in een lade wil opbergen.
Het aanzetten van de NMBS om kwaliteit te leveren - dit
is uw vierde vraag - is opgenomen in de krachtlijnen van
de herziening van het beheerscontract.
De vraag over de vergoeding van de treinreizigers die
nadeel zouden hebben ondervonden door de diensten
van de NMBS verdient bekeken te worden.
Uw vijfde vraag betrof de controle op de uitvoering van
het beheerscontract. Er is vandaag uiteraard geen ga-
rantie voor een goede controle. Het idee van een onaf-
hankelijk controleorganisme naar het voorbeeld van de
BIPT, is een van de denksporen maar het is een aspect
dat pas na de herziening van het beheerscontract zal
worden bekeken. Wij zullen daarop terugkomen als het
idee een beetje meer concreet is.
Ik wens meer zicht te hebben op de financie¨le aspecten.
In de herziening van het beheerscontract zullen terzake
maatregelen worden genomen. In de vragen die ik heb
verstuurd naar de diverse actoren en gesprekspartners is
dit een zeer belangrijk punt om goede informatie over de
huidige situatie te hebben en om van deze actoren
mogelijke denksporen te vernemen in verband met een
verandering van de financie¨le aspecten. Momenteel ma-
ken we enkel een stand van zaken op van de huidige
situatie. Deze wens van de Staat, die voor bijna 100%
aandeelhouder is van de NMBS en de financie¨le midde-
len levert, is gewettigd. Ze tast op geen enkel vlak het
beheer van de NMBS aan. De richtlijn 91/440 wordt
momenteel gerespecteerd.
Mevrouw Brepoels, dit was een kort antwoord op uw
vragen. Deze punten zullen begin december in een nota
worden opgenomen en worden besproken.
Mijnheer Somers, ik zal nu uw vragen beantwoorden
hoewel sommige reeds werden beantwoord in het ant-
woord aan mevrouw Brepoels. Wat uw eerste vraag
betreft, zullen de aanpassingen van het beheerscontract
op volgende aspecten betrekking hebben. In de eerste
plaats komt er een meer nauwkeurige en meer ambiti-
HA 50
COM 045
13
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Isabelle Durant
euze bepaling van de opdracht van de openbare dienst
van het reizigersvervoer, in het bijzonder op het vlak van
de kwaliteit. Er wordt ook rekening gehouden met de
wensen van het Raadgevend Comite´ van de gebruikers
en van de ombudsman. Daarnaast wordt een systeem
opgezet om de NMBS te betrekken bij haar prestaties en
resultaten. Dat gebeurt door een variabilisering van de
financie¨le tussenkomsten van de Staat naargelang de
gepresteerde dienst. Dat betekent dat hoe meer en hoe
beter de NMBS werkt, hoe meer ze zal worden vergoed,
wat nu niet het geval is. Een derde punt is een herorie¨n-
tering van de investeringen in de richting van het nut van
de projecten ten opzichte van de doelstellingen van het
spoorvervoer. Een vierde richtlijn is een verbetering van
de transparantie in het beheer van de NMBS, voorname-
lijk via de boekhouding. Tot slot moet men komen tot een
verbeterde procedure voor het raadplegen van de gebrui-
kers, onder meer het Raadgevend Comite´.
Wat uw tweede vraag betreft zal ik, zoals ik reeds zei, op
26 november een eerste rapport aan de regering over-
handigen. Daarna zal het hier worden besproken.
Ten derde, vroeg u wanneer de onderhandelingen zullen
aanvangen. Zoals gezegd aan mevrouw Brepoels heb ik
advies gevraagd aan het directiecomite´ en aan diverse
actoren, onder meer aan leden van het Raadgevend
Comite´ van gebruikers, ombudsmannen, vakbonds-
organisaties, de voorzitter van het College van commis-
sarissen van de NMBS en regionale autoriteiten.
Het is een manier om een breed advies te verzamelen.
Nadien kunnen de echte onderhandelingen starten. De
onderhandeling en de ondertekening van het beheers-
contract vallen onder de bevoegdheid van de regering,
maar de discussie kan in het parlement worden gevoerd
en elementen hieruit kunnen in de onderhandelingen
worden opgenomen.
De voorzitter : Mevrouw Frieda Brepoels heeft het
woord.
Mevrouw Frieda Brepoels (VU&ID) : Mijnheer de voor-
zitter, de minister heeft haar agenda voor de volgende
weken uiteengezet. Het is inderdaad belangrijk de ver-
schillende actoren op het terrein te horen. Maar de
financie¨le doorlichting is niet heel duidelijk.
Wil de minister enkel via de regeringscommissarissen en
de bedrijfsrevisoren een duidelijk inzicht krijgen in de
doorlichting of zal zij een bijkomende audit vragen ?
Wat de andere inhoudelijke aspecten betreft, gaan we
graag in op het voorstel om in december verder te
discussie¨ren.
Kan de minister hieromtrent haar mening zeggen ?
De voorzitter : De heer Bart Somers heeft het woord.
De heer Bart Somers (VLD) : Mijnheer de voorzitter, ik
dank de minister voor haar antwoord. Ik onthoud twee
punten. Het eerste punt is dat zij wenst te variabiliseren in
de financie¨le tegemoetkomingen. Mevrouw de minister,
dit betekent dat u met financie¨le stimuli wil werken. Dat is
een belangrijke en gunstige evolutie.
Het tweede punt is de opening naar een extern controle-
systeem. Zelfs de CVP reageert verheugd. De heer
Ansoms, die reeds drie jaar een wetsvoorstel op zak
heeft, krijgt nu genoegdoening van de nieuwe meerder-
heid. Misschien brengt het hem ertoe een existentie¨le
vraag te stellen. We zijn verheugd dat de oppositie, de
vroegere meerderheid, wordt aanhoord.
De voorzitter : De heer Jos Ansoms heeft het woord.
De heer Jos Ansoms (CVP) : Mijnheer de voorzitter, het
wetsvoorstel dat drie jaar geleden werd ingediend tot
oprichting van het Belgisch Instituut voor het Spoor naar
analogie met het BIPT, kan worden gebruikt. Maar dat het
overnemen van dit voorstel mijn vertrouwen in de meer-
derheid zou aanscherpen, ontken ik. Tot vorige week was
dit misschien wel het geval. Maar het feit dat het wets-
voorstel over de bedrijfsvervoerplannen, dat op 22 april
e´n door de socialistische partij e´n door de beide groene
partijen werd goedgekeurd, enkele maanden later werd
weggestemd, heeft mijn vertrouwen aangetast.
Le pre´sident : La parole est a` M. Jean Depreter.
M. Jean Depreter (PS) : Monsieur le pre´sident, je sou-
haiterais simplement dire que M. Somers et Mme Bre-
poels ont introduit le de´bat de fac¸on fort inte´ressante.
Une motion de recommandation a e´te´ de´pose´e. Par
simple courtoisie, je voudrais les avertir que nous avons,
pour notre part, de´pose´ une motion pure et simple.
De voorzitter : Mevrouw Frieda Brepoels heeft het
woord.
Mevrouw Frieda Brepoels (VU&ID) : Mijnheer de voor-
zitter, er is nog een vraag waarop de minister nog niet
heeft geantwoord. Ik weet niet of zij dit nog wenst te
doen.
De voorzitter : De minister heeft het woord.
Minister Isabelle Durant : Mijnheer de voorzitter, in ver-
band met uw vraag naar een audit of een externe
controle op de boekhouding, kan ik zeggen dat dit punt
formeel niet aan de agenda staat. Als wij een goed zicht
op de boekhouding hebben, zullen wij uiteraard oog
hebben voor de vraag of een externe audit door het
Rekenhof of anderen moet worden gehouden, dit met als
intentie een goede controle op de boekhouding nu en
14
HA 50
COM 045
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Isabelle Durant
later. Een precies antwoord kan ik dus nog niet geven. Dit
komt nog aan bod op het moment dat wij een duidelijk
zicht op de boekhouding zullen hebben. Daarna kan
worden onderzocht welk type van externe controle kan
worden toegepast.
De voorzitter : Tot besluit van deze bespreking werden
volgende moties ingediend.
En conclusion de cette discussion, des motions ont e´te´
de´pose´es.
Een motie van aanbeveling werd ingediend door
mevrouw Frieda Brepoels en luidt als volgt :
De Kamer, gehoord de interpellaties van mevrouw
Frieda Brepoels en de heer Bart Somers
en het antwoord van de vice-eerste minister en minister
van Mobiliteit en Vervoer, vraagt de regering :
1. het parlement te betrekken bij de totstandkoming van
de aanvulling van het beheerscontract op die wijze dat dit
kan gebeuren vooraleer de onderhandelingen met de
NMBS officieel starten;
2. aan de regeringscommissaris de opdracht te geven
om de toepassing van de Europese Richtlijn af te dwin-
gen in verband met de scheiding in de boekhouding
tussen het beheer over de infrastructuur en de exploita-
tie. Ook dient hij opdracht te krijgen om verslag uit te
brengen over een duidelijke afbakening in de boekhou-
ding van de opdrachten van openbare dienst;
3. een afgevaardigde van de Gewesten op te nemen in
de raad van bestuur van de NMBS.
Une motion de recommandation a e´te´ de´pose´e par
Mme Frieda Brepoels et est libelle´e comme suit :
La Chambre, ayant entendu les interpellations de
Mme Frieda Brepoels et M. Bart Somers
et la re´ponse de la vice-premie`re ministre et ministre de
la Mobilite´ et des Transports, invite le gouvernement :
1. a` associer le parlement a` l'e´laboration du comple´ment
au contrat de gestion, de manie`re telle que cela puisse se
faire avant le de´but officiel des ne´gociations avec la
SNCB;
2. a` charger le commissaire du gouvernement d'imposer
l'application de la directive europe´enne pour ce qui est de
la scission, au niveau de la comptabilite´, entre la gestion
de l'infrastructure et l'exploitation. Le commissaire du
gouvernement doit e´galement avoir pour mission de faire
rapport sur une de´limitation claire, dans la comptabilite´,
des missions de service public;
3. a` faire en sorte qu'un repre´sentant des Re´gions puisse
sie´ger au conseil d'administration de la SNCB.
Een eenvoudige motie werd ingediend door de heren
Bart Somers, Olivier Chastel, Jean Depreter, Michel
Wauthier en Daan Schalck.
Une motion pure et simple a e´te´ de´pose´e par MM. Bart
Somers, Olivier Chastel, Jean Depreter, Michel Wauthier
et Daan Schalck.
Over de moties zal later worden gestemd. De bespreking
is gesloten.
Le vote sur les motions aura lieu ulte´rieurement.
La discussion est close.
- De openbare commissievergadering wordt gesloten
om 11.45 uur.
- La re´union publique de commission est leve´e
a` 11.45 heures.
HA 50
COM 045
15
17-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000