B
ELGISCHE
K
AMER VAN
VOLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
HAMBRE DES REPRÉSENTANTS
DE
B
ELGIQUE
Handelingen
Annales
I
NTEGRAAL VERSLAG
VAN DE OPENBARE VERGADERING VAN DE
C
OMPTE RENDU INTÉGRAL
DE LA RÉUNION PUBLIQUE DE LA
COMMISSIE VOOR DE
V
OLKSGEZONDHEID
,
HET
L
EEFMILIEU
EN DE
M
AATSCHAPPELIJKE HERNIEUWING
COMMISSION DE LA
S
ANTÉ PUBLIQUE
,
DE L
'E
NVIRONNEMENT
ET DU
R
ENOUVEAU DE LA
S
OCIÉTÉ
VAN
DU
09-11-1999
09-11-1999
HA 50
COM 036
HA 50
COM 036
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
2
HA 50
COM 036
AGALEV-ECOLO
:
Anders gaan leven / Ecologistes conférés pour l'Organisation de luttes originales
CVP
:
Christelijke Volkspartij
FN
:
Front National
PRL FDF MCC
:
Parti Réformateur libéral - Front démocratique francophone - Mouvement du citoyens pour le changement
PS
:
Parti socialiste
PSC
:
Parti social-chrétien
SP
:
Socialistische Partij
VLAAMS BLOK
:
Vlaams Blok
VLD
:
Vlaamse Liberalen en Democraten
VU&ID
:
Volksunie & ID21
Abréviations dans la numérotation des publications :
Afkortingen bij de nummering van de publicaties :
DOC 50 0000/00 : Documents parlementaires de la 50e
DOC 50 0000/00 : Parlementaire documenten van de 50e zittingsperiode +
législature, suivi du n° et dy n° consécutif
het nummer en het volgnummer
QRVA
: Question et Réponses écrites
QRVA
: Schriftelijke Vragen en Antwoorden
HA
: Annales (Compte Rendu intégral)
HA
: Handelingen (Beknopt Verslag)
CRA
: Compte Rendu Analitique
BV
: Beknopt Verslag
PLEN
: Séance plénière
PLEN
: Plenum vergadering
COM
: Réunion de commission
COM
: Commissievergadering
Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Officiele publicaties, van de Kamer van volksvertegenwoordigers
Commandes :
Bestellingen :
Place de la Nation, 1008 Bruxelles
Natieplein, 1008 Brussel
Fax : 02/549 82 60
Fax : 02/549 81 60
Tél. : 02/549 82 74
Tel. : 02/549 82 74
www.laChambre.be
www.deKamer.be
e-mail : aff.generales@laChambre.be
e-mail : alg.zaken@deKamer.be
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Inhoud
Dinsdag 9 november 1999
COMMISSIE
VOOR
DE
VOLKSGEZONDHEID,
HET
LEEFMILIEU
EN
DE
MAATSCHAPPELIJKE
HERNIEUWING
-
COM 036
Mondelinge vraag van mevrouw Miche`le Gilkinet aan de
minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en
Leefmilieu
over
de door de sigarettenfabrikanten
ontwikkelde strategiee¨n
(nr. 278)
5
sprekers : Miche`le Gilkinet, Magda Aelvoet, minister
van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmi-
lieu
Mondelinge vraag van de heer Jo Vandeurzen aan de
minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en
Leefmilieu over
de medische oncologie (nr. 290)
7
sprekers : Jo Vandeurzen, Magda Aelvoet, minister
van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmi-
lieu, Yolande Avontroodt, voorzitter
Mondelinge vraag van de heer Jo Vandeurzen aan de
minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en
Leefmilieu
over
de extramurale gezondheidszorg
(nr. 296)
8
sprekers : Jo Vandeurzen, Magda Aelvoet, minister
van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmi-
lieu
Mondelinge vraag van de heer Yves Leterme aan de
minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en
Leefmilieu over
de werking van de MUG's in het Belgisch-
Frans grensgebied
(nr. 318)
10
sprekers : Yves Leterme, Magda Aelvoet, minister van
Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmilieu
Mondelinge vraag van mevrouw Frieda Brepoels aan de
minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en
Leefmilieu over
de aanwezigheid van nitrosamines in
pastei en vleeswaren
(nr. 346)
12
sprekers : Frieda Brepoels, Magda Aelvoet, minister
van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmi-
lieu
Mondelinge vraag van mevrouw Frieda Brepoels aan de
minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en
Leefmilieu over
volksgezondheid en dioxine (nr. 369)
13
sprekers : Frieda Brepoels, Magda Aelvoet, minister
van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmi-
lieu
Sommaire
Mardi 9 novembre 1999
COMMISSION
DE
LA
SANTE
´
PUBLIQUE,
DE
L'ENVIRONNEMENT ET DU RENOUVEAU DE LA
SOCIE
´ TE´ - COM 036
Question orale de Mme Miche`le Gilkinet a` la ministre de la
Protection de la consommation, de la Sante´ publique et de
l'Environnement sur
les strate´gies de´veloppe´es par les
cigarettiers
(n° 278)
5
orateurs : Miche`le Gilkinet, Magda Aelvoet, ministre
de la Protection de la consommation, de la Sante´
publique et de l'Environnement
Question orale de M. Jo Vandeurzen a` la ministre de la
Protection de la Consommation, de la Sante´ publique et
de l'Environnement sur
l'oncologie me´dicale (n° 290)
7
orateurs : Jo Vandeurzen, Magda Aelvoet, ministre de
la Protection de la consommation, de la Sante´ publique
et de l'Environnement, Yolande Avontroodt, pre´si-
dente
Question orale de M. Jo Vandeurzen a` la ministre de la
Protection de la consommation, de la Sante´ publique et de
l'Environnement sur
les soins de sante´ extra-muros
(n° 296)
8
orateurs : Jo Vandeurzen, Magda Aelvoet, ministre de
la Protection de la consommation, de la Sante´ publique
et de l'Environnement
Question orale de M. Yves Leterme a` la ministre de la
Protection de la consommation, de la Sante´ publique et de
l'Environnement sur
le fonctionnement des SMUR dans
la zone frontalie`re franco-belge
(n° 318)
10
orateurs : Yves Leterme, Magda Aelvoet, ministre de
la Protection de la consommation, de la Sante´ publique
et de l'Environnement
Question orale de Mme Frieda Brepoels a` la ministre de la
Protection de la consommation, de la Sante´ publique et de
l'Environnement sur
la pre´sence de nitrosamine dans les
pa^te´s et les produits a` base de viande
(n° 346)
12
orateurs : Frieda Brepoels, Magda Aelvoet, ministre
de la Protection de la consommation, de la Sante´
publique et de l'Environnement
Question orale de Mme Frieda Brepoels a` la ministre de la
Protection de la Consommation, de la Sante´ publique et
de l'Environnement sur
la sante´ publique et la dioxine
(n° 369)
13
orateurs : Frieda Brepoels, Magda Aelvoet, ministre
de la Protection de la consommation, de la Sante´
publique et de l'Environnement
HA 50
COM 036
3
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
4
HA 50
COM 036
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
COMMISSION DE LA SANTE´ PUBLIQUE,
DE L'ENVIRONNEMENT
ET DU RENOUVEAU DE LA SOCIE´TE´
COMMISSIE VOOR DE VOLKSGEZONDHEID,
HET LEEFMILIEU
EN DE MAATSCHAPPELIJKE HERNIEUWING
RE
´ UNION PUBLIQUE DU
MARDI 9 NOVEMBRE 1999
OPENBARE VERGADERING VAN
DINSDAG 9 NOVEMBER 1999
De vergadering wordt geopend om 14.27 uur door me-
vrouw Yolande Avontroodt, voorzitter.
La re´union est ouverte a` 14.27 heures par Mme Yolande
Avontroodt, pre´sidente.
Question orale de Mme Miche`le Gilkinet a` la ministre
de la Protection de la consommation, de la Sante´
publique et de l'Environnement sur
les strate´gies
de´veloppe´es par les cigarettiers
Mondelinge vraag van mevrouw Miche`le Gilkinet aan
de minister van Consumentenzaken, Volksgezond-
heid en Leefmilieu over
de door de sigaretten-
fabrikanten ontwikkelde strategiee¨n
(nr. 278)
La pre´sidente : La parole est a` Mme Miche`le Gilkinet.
Mme Miche`le Gilkinet (AGALEV-ECOLO) : Madame la
pre´sidente, madame la ministre, chers colle`gues, je me
suis inte´resse´e aux strate´gies de´veloppe´es par les ciga-
rettiers, notamment en matie`re de publicite´. J'ai observe´
que lorsque les cigarettiers s'engagent, dans une charte
interne au secteur, a` ne plus proce´der a` des promotions
susceptibles d'augmenter la consommation de tabac
chez les fumeurs, ils de´veloppent par ailleurs de nouvel-
les pratiques de promotion qui tendent vers ce me^me but.
J'ai lu dans
Le Soir du 19 octobre dernier que l'Orga-
nisation mondiale de la Sante´ a entame´ une enque^te sur
les strate´gies de´veloppe´es par les cigarettiers pour
e´chapper aux lois antipublicite´ qui ont e´te´ promulgue´es.
De`s lors, madame la ministre, pourriez-vous me donner
des informations au sujet de cette enque^te mene´e par
l'Organisation mondiale de la Sante´ ? Quel objet vise-t-
elle exactement ? Quand pouvons-nous en espe´rer les
re´sultats ?
Quels
effets
ces
re´sultats
auront-ils ?
Estimez-vous que la le´gislation belge existante est suffi-
sante pour contrer ces nouvelles strate´gies publicitai-
res ?
Par ailleurs, depuis trente ans, les cigarettiers ont, non
seulement, toujours feint d'ignorer les effets de la nico-
tine, mais ils ont e´galement de´veloppe´ en paralle`le des
moyens visant a` en accroi^tre la de´pendance. C'est ce
que nous explique un article paru dans le magazine
Sciences et Avenir du mois de septembre 1999. En
effet, des additifs sont incorpore´s dans les cigarettes. Ils
sont apparemment anodins puisqu'il s'agit notamment de
cacao, de sucre ou d'anis. Officiellement, ils seraient
utilise´s pour adoucir les cigarettes, mais en re´alite´, ils
provoqueraient une acce´le´ration du passage de la nico-
tine vers le cerveau et augmenteraient l'effet de de´pen-
dance des cellules nerveuses a` la nicotine.
Madame la ministre, vous e^tes-vous de´ja` penche´e sur ce
proble`me en ce qui concerne la Belgique ? A-t-on
connaissance de ces additifs ? A-t-on dresse´ une liste
des additifs autorise´s et de ceux qui ne le sont pas ?
Dispose-t-on de moyens pour re´duire la quantite´ des
additifs tole´re´s ? Des contro^les sont-ils effectue´s en la
matie`re ? Peut-on envisager l'obligation de mentionner,
sur le paquet de cigarettes, les additifs entrant dans la
composition des cigarettes ?
Ne conviendrait-il pas enfin d'informer la population de
cette nouvelle proble´matique ?
La pre´sidente : La parole est a` la ministre.
Mme Magda Aelvoet, ministre : Madame la pre´sidente,
chers colle`gues, j'ai e´te´ informe´e du fait que l'Organisa-
tion mondiale de la Sante´ effectue actuellement une
enque^te sur certaines techniques de publicite´, utilise´es
plus particulie`rement en Grande-Bretagne. A ce jour,
nous ne disposons pas encore des re´sultats de cette
enque^te. L'Inspection ge´ne´rale des denre´es alimen-
taires, qui s'occupe du suivi du dossier
tabagisme, n'a
pas encore eu connaissance, elle non plus, des de´tails
de l'enque^te.
HA 50
COM 036
5
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Magda Aelvoet
A la suite des divers contacts que j'ai eus avec la
direction de l'OMS, je suis en tout cas en mesure de vous
dire que pour les deux anne´es a` venir, la lutte contre le
tabagisme sera l'une de ses priorite´s.
D'autre part, je peux vous signaler que l'OMS est bien
informe´e sur le travail politique mene´ en Belgique vis-
a`-vis du tabagisme, plus particulie`rement quant a` la lutte
contre la publicite´. C'est pour cette raison qu'un des
responsables re´gionaux de l'OMS m'a rendu visite la
semaine dernie`re et m'a propose´ l'organisation d'un
se´minaire a` Bruxelles sur certains aspects lie´s a` la lutte
contre le tabagisme.
Il m'a confie´ que l'OMS e´tait de´c¸ue du cours des e´ve´ne-
ments a` propos des dispositions le´gales belges, mais je
ne reprendrai pas ici le contenu de mon intervention d'il y
a quinze jours. Il voudrait renforcer la sensibilite´ de la
proble´matique a` travers ce se´minaire.
Nous en arrivons au chapitre des
techniques publicitai-
res
, qui est traite´ dans l'e´tude, a` savoir vente couple´e,
disposition spe´cifique des e´talages, bons de re´duction,
primes, actions promotionnelles et autres. Toutes ces
techniques sont interdites en Belgique a` la suite de la loi
vote´e en de´cembre 1997. Donc, pas de proble`me nous
concernant.
J'ajouterai que l'Inspection ge´ne´rale des denre´es alimen-
taires contro^le re´gulie`rement diffe´rents lieux afin d'avoir
un impact sur l'application correcte de la loi. Une se´rie
d'amendes tre`s e´leve´es sont pre´vues : la peine minimale
se chiffre a` deux millions. Plusieurs cas se sont de´ja`
produits ou` des contrevenants se sont vus durement
pe´nalise´s. Nous sommes conscients que le respect de la
loi est proportionnel a` la hauteur de la taxe.
Votre deuxie`me question concerne les additifs. L'arre^te´
royal du 13 aou^t 1990 re`gle toute la proble´matique de la
composition et de l'e´tiquetage des produits du tabac.
Dans une annexe lie´e a` cet arre^te´, une liste positive
reprend les ingre´dients qui peuvent e^tre utilise´s dans la
fabrication des tabacs. Nous avons voulu e´viter une liste
ne´gative : en ge´ne´ral, une liste positive est plus restric-
tive. Toujours est-il qu'apre`s avoir dresse´ la liste puis
l'avoir annexe´e a` l'arre^te´, je fus surprise de son degre´
d'exhaustivite´. Ainsi, gra^ce a` cet arre^te´, des additifs
peuvent e^tre ajoute´s et me^le´s dans la production du
tabac.
Mais nous constatons que la re´glementation n'impose
me^me pas la mention des ingre´dients sur l'emballage.
Ces exigences en matie`re d'e´tiquetage sont harmo-
nise´es au niveau europe´en et c'est a` ce niveau que la
re´glementation doit e´ventuellement subir des modifica-
tions.
Je rejoins aussi une de vos interrogations : il semble
qu'un des objectifs poursuivis par l'adjonction de subs-
tances aromatiques est d'accroi^tre l'assue´tude et d'inci-
ter les enfants a` fumer, car la cigarette acquiert un gou^t
plus suave. Il conviendrait d'interdire cette pratique.
A mon avis, e´tant donne´ que la Commission europe´enne
est actuellement en train d'examiner la re´glementation
europe´enne relative a` l'e´tiquetage et a` la composition
des produits du tabac, il me parai^t tout a` fait indique´
d'intervenir et d'agir de`s maintenant au niveau europe´en.
Je peux vous assurer que je ne manquerai pas d'e´voquer
le proble`me lors de la prochaine re´union du Conseil
europe´en des ministres de la Sante´ qui se tient le
18 novembre prochain. J'ai d'ailleurs l'intention de de-
mander de faire figurer ce point a` l'ordre du jour afin
d'envisager une modification de la re´glementation euro-
pe´enne en la matie`re.
Ce type de pratiques montre que l'industrie du tabac
emploie tous les moyens possibles (publicite´, composi-
tion, conditionnement, etc.) pour influencer les adultes et
surtout les enfants et les inciter a` fumer.
Il faudra pourtant que tout le monde comprenne que la
tole´rance n'est plus de mise quand on voit a` quel point le
tabagisme intervient dans les chiffres de mortalite´ et de
morbidite´. La consommation de tabac est la cause la plus
importante de mortalite´ si l'on conside`re les diffe´rents
styles de vie.
Au mois d'aou^t, j'ai rec¸u une pre´sentation de la pre´va-
lence de certaines maladies lie´es au style de vie, e´la-
bore´e par les services du ministe`re de la Sante´ publique.
Le tabagisme figurait a` la premie`re place avec un pour-
centage de 19%, de´passant ainsi tous les autres styles
de vie qui ont un effet direct sur des aspects de mortalite´
et de morbidite´.
La pre´sidente : La parole est a` Mme Miche`le Gilkinet.
Mme Miche`le Gilkinet (AGALEV-ECOLO) : Madame la
pre´sidente, je tiens a` remercier Mme la ministre pour sa
re´ponse.
J'ai e´te´ contente d'entendre que cette proble´matique fait
partie de ses pre´occupations et qu'elle a l'intention de
l'e´voquer lors du Conseil europe´en des ministres de la
Sante´.
Mais je voudrais encore demander a` Mme la ministre si
une interdiction des produits de ce type pourrait e^tre
envisage´e.
6
HA 50
COM 036
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
La pre´sidente : La parole est a` la ministre.
Mme Magda Aelvoet, ministre : Madame la pre´sidente,
Madame Gilkinet, pour interdire comple`tement l'utilisa-
tion d'additifs, un accord au niveau europe´en serait
ne´cessaire. Or, je ne peux vous dire aujourd'hui si nos
partenaires europe´ens partageront mon point de vue a`
ce sujet. Mais je vous re´pe`te que j'ai l'intention de mettre
ce proble`me sur la table.
Cependant, compte tenu de l'attitude ge´ne´rale adopte´e
jusqu'a` pre´sent, notamment par la Belgique, il est proba-
ble que je ne pourrais obtenir plus que la limitation du
nombre d'additifs et un e´tiquetage clair. En effet, une
interdiction pure et simple devrait porter sur le tabac. Or,
chacun sait qu'il est impossible politiquement d'interdire
son utilisation.
S'il devait s'ave´rer que certains additifs ont des caracte´-
ristiques particulie`rement ne´gatives, on pourrait peut e^tre
arriver a` obliger les fabricants a` en re´duire au maximum
l'utilisation dans leurs produits.
Selon moi, il est important que la pre´sence d'un additif
soit mentionne´e sur l'emballage car c'est une information
qui peut e^tre importante pour le public. Mais il ne faut pas
espe´rer une interdiction pure et simple de l'utilisation
d'additifs.
La pre´sidente : L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
Mondelinge vraag van de heer Jo Vandeurzen aan de
minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid
en Leefmilieu over
de medische oncologie (nr. 290)
Question orale de M. Jo Vandeurzen a` la ministre de
la Protection de la Consommation, de la Sante´ publi-
que et de l'Environnement sur
l'oncologie me´dicale
De voorzitter : De heer Jo Vandeurzen heeft het woord.
De heer Jo Vandeurzen (CVP) : Mevrouw de voorzitter,
ik ben zo vrij terug te komen op een antwoord dat de
minister mij gegeven heeft op mijn eerste vraag over het
probleem van het erratum dat in het Belgisch Staatsblad
is verschenen en waarbij een overgangsbepaling is ge-
schrapt uit een ministerieel besluit van 16 april 1999. Het
probleem is genoeg bekend. In het Staatsblad zijn een
aantal besluiten verschenen. Een daarvan liet in een
overgangsbepaling toe dat radiotherapeut-oncologen
ook de titel van medisch oncoloog mochten voeren, voor
zover zij konden bewijzen dat zij in het verleden met die
activiteiten bezig waren. Plotseling verscheeen er een
erratum waarbij onder meer deze overgangsbepaling
werd geschrapt.
Bij de vorige discussie had ik het gevoel dat de minister
ons hierover enigszins geruststelde. Zij beweerde dat het
ging om een juridische opsmuk, dat een misverstand in
het leven had geroepen. Wij moesten daar niet te veel
juridische gevolgen achter zoeken. Toen ik dat antwoord
toetste op het terrein, bleek dat dit antwoord niet hele-
maal correct is. Met dat erratum wordt blijkbaar toch
verhinderd dat deze radiotherapeuten ook nog een aan-
tal prestaties kunnen voorschrijven. Zij kunnen niet lan-
ger van de hoedanigheid van medisch oncoloog gebruik
maken om voor de door hen behandelde patie¨nten
prestaties voor te schrijven. Een radiotherapeut kan dus
geen medisch oncoloog meer zijn. Men moet dus inter-
nist, gastro-enteroloog, neuroloog of pediater zijn om
deze titel nog te kunnen voeren.
Voor alle duidelijkheid stel ik deze vraag vandaag nog
eens opnieuw. Is het correct dat een radiotherapeut
voortaan geen medisch oncoloog kan zijn, terwijl dit
volgens de overgangsbepaling bij het besluit van april
1999 wel het geval was. Betekent dit dat er nu ook
beperkingen zijn bij het voorschrijven van kanker-
behandelingen die het gevolg zijn van het feit dat de
radiotherapeut niet meer over de titel van medisch onco-
loog beschikt ? Wat kan een medisch oncoloog wel en
wat kan een radiotherapeut niet doen in het kader van
dergelijke behandelingen ? Indien blijkt dat het erratum
toch een beperking inhoudt van de hoedanigheid of de
mogelijkheden van een radiotherapeut blijft mijn vraag
- ik benadruk dat dit natuurlijk niet een initiatief is van de
huidige minister - hoe een koninklijk besluit inhoudelijk
fundamenteel kan worden gewijzigd door een erratum,
zonder het advies van de Raad van State, zonder
handtekening van de bevoegde minister ? Moet hier niet
de procedure gevolgd worden die nodig is voor het
besluit zelf ? Wat was de inhoudelijke argumentering om
die overgangsbepaling terug te schroeven ? Waarom
wordt er aan die radiotherapeuten, die toch ook een
internistenopleiding hebben gehad, gezegd dat zij bij-
voorbeeld geen cytostatica meer mogen voorschrijven,
iets wat zij altijd hebben gedaan ?
De voorzitter : De minister heeft het woord.
Minister Magda Aelvoet : Mevrouw de voorzitter, collega
Vandeurzen, de interpretatie die ik gaf zou volgens u niet
correct zijn. Volgens mijn diensten is het onjuist te
geloven dat een radiotherapeut niet als geneesheer-
specialist in medische oncologie kan worden erkend. Er
wordt in dit verband verwezen naar artikel 6, 1 van het
ministerieel besluit van 16 april dat de biezondere criteria
vastlegt voor erkenning van geneesheer-specialisten. In
artikel 6, 1 wordt het volgende bepaald : in afwijking van
artikel 3 kan als geneesheer-specialist, houder van de
beroepstitel oncologie of medische oncologie erkend
worden, hij die algemeen bekend staat als biezonder
bekwaam in de oncologie of in de medische oncologie of
HA 50
COM 036
7
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Magda Aelvoet
die het bewijs levert dat hij sedert ten minste vier jaar na
zijn erkenning als geneesheer-specialist de betrokken
oncologische discipline op een substantie¨le en belang-
rijke manier uitoefent. Hij dient daartoe binnen twee jaar
na datum van het in werking treden van dit besluit, een
aanvraag in te dienen. Het bewijs dat hij algemeen
bekend staat als biezonder bekwaam kan geleverd wor-
den door bijzondere publicaties, door deelname aan
internationale en nationale congressen en door het
prestatieprofiel dat typisch is voor oncologie of voor
medische oncologie. De terugbetaling voor bepaalde
kankerbehandelingen zoals het gebruik van zeer speci-
fieke chemotherapeutica, kan worden gekoppeld aan het
voorschrift van deze producten door een geneesheer-
specialist, houder van de beroepstitel in de medische
oncologie. Een radiotherapeut die volgens het antwoord
op die eerste vraag voldoet aan de voorwaarde voor het
verkrijgen van de beroepstitel medische oncologie en de
beroepstitel medisch oncoloog op basis hiervan verkre-
gen heeft, beschikt over exact dezelfde behandeling-
smogelijkheden als de andere specialismen met een
beroepstitel medische oncologie. Het erratum in kwestie
doet dus geen afbreuk aan de strekking van het artikel 6,
1 noch aan alle rechten die daaruit voor de radio-
therapeuten kunnen voortvloeien. In dit licht is het irrele-
vant om na te denken over terugkrabbelen etc., aange-
zien de erkenning van radiotherapeuten tot geneesheer-
specialisten in radiotherapie perfect mogelijk blijft.
De voorzitter : De heer Jo Vandeurzen heeft het woord.
De heer Jo Vandeurzen (CVP) : Mevrouw de voorzitter,
mevrouw de minister, het blijft een merkwaardige discus-
sie. Als het antwoord zo duidelijk is, zou het goed zijn dit
aan de sector duidelijk te maken zodat alle misverstan-
den worden opgehelderd. Het vergt toch niet zoveel
energie om een misverstand op te klaren. Het zou acties
als naar de Raad van State stappen, overbodig maken.
De onrust bestaat vandaag nog steeds en communicatie
hieromtrent is niet overbodig.
Minister Magda Aelvoet : Ik wil best contact opnemen
met de sector. Welke zijn de daartoe gee¨igende kana-
len ? Welke collectieve beroepsorganen bestaan hier-
voor ?
De voorzitter : Rond de erkenning van medische onco-
logen en oncologen blijft nog veel onduidelijkheid be-
staan. Hematologen kunnen bijvoorbeeld niet in aanmer-
king komen om als oncoloog te worden erkend, alhoewel
er beroepsbekwaamheid aanwezig is. Zij behandelen
o.a. leukemie. Hematologie bestaat als biezondere
beroepsbekwaamheid en is ruimer dan oncologie. Zou u
dit als opmerking willen opnemen ?
De heer Jo Vandeurzen (CVP) : Ik ben absoluut geen
expert, maar als u de keuzemogelijkheden van de be-
handeling beperkt, vind ik dat zeer slecht voor de keuze
van de juiste therapie. Vandaar dat ik, om kwalitatieve
redenen, niet erg gerust ben als u zegt dat de radio-
therapeut dat niet meer kan.
Minister Magda Aelvoet : Ik zal het probleem van de
communicatie met de diensten aanpakken, zodat klare
mededelingen de wereld worden ingestuurd. Het is nor-
maal dat een erratum alleen mag slaan op een materie¨le
fout en niet op een bijsturing. Hier heeft men het erratum
in een bijzonder maximalistische zin gebruikt - en dan
ben ik nog zeer vriendelijk in mijn woordkeuze.
De voorzitter : Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
Mondelinge vraag van de heer Jo Vandeurzen aan de
minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid
en Leefmilieu over
de extramurale gezondheids-
zorg
(nr. 296)
Question orale de M. Jo Vandeurzen a` la ministre de
la Protection de la consommation, de la Sante´ publi-
que et de l'Environnement sur
les soins de sante´
extra-muros
De voorzitter : De heer Jo Vandeurzen heeft het woord.
De heer Jo Vandeurzen (CVP) : Mevrouw de voorzitter,
mevrouw de minister, mijn vraag is van zeer principie¨le
aard. Het vorige debat terzake heeft mij gei¨nspireerd om
de vraag eens formeel te stellen. In verband met de
niet-dringende medische transporten werd toen gezegd
dat de minister onder meer met haar collega van de
Vlaamse Gemeenschap overleg zou plegen om na te
gaan op welke wijze men een gemeenschappelijke koers
zou kunnen uitstippelen met betrekking tot een aantal
essentie¨le acties in de gezondheidszorg.
De discussie betreffende de bevoegdheid over de extra-
murale gezondheidszorg is natuurlijk geen academische
discussie, maar ze heeft wel zeer veel praktische gevol-
gen. Steeds meer stellen wij vast dat in de adviezen van
de Raad van State - ik denk aan het niet-dringend
medisch vervoer, het decreet betreffende de kwaliteits-
zorg in Vlaanderen, de peer review, zoals geconcipieerd
in de federale ziekenhuiswet - de discussie naar boven
komt omtrent de bevoegdheid over de organisatie van de
gezondheidszorg buiten de verpleeginrichtingen. De mi-
nister heeft in deze commissie gezegd dat het haar
ambitie was enigszins af te stappen van dat
hospitalo-
centrisme
en te opteren voor een globale aanpak. Zij
zou proberen een organisatorische draagkracht te orga-
niseren voor de eerste lijn. Om te weten of dat een
realistische ambitie is, dient men te vertrekken van de
vraag of wij bevoegd zijn om regelgevend op te treden in
deze zaak.
8
HA 50
COM 036
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Jo Vandeurzen
De bijzondere wet van 1980 zegt dat de zorgverstrekking
in en buiten de verpleeginrichtingen toebehoort aan de
Gemeenschappen, met uitzondering van een aantal ma-
teries die tot de federale bevoegdheid blijven behoren,
onder meer de financiering en de organieke regels.
Mevrouw de minister, ik begrijp dat u geen polemiek
wenst aan te gaan over bevoegdheidsgeschillen, maar
uw collega, mevrouw Vogels, heeft ondertussen wel
beroep aangetekend tegen het koninklijk besluit betref-
fende het niet-dringend medisch vervoer. Zij heeft dus
positie ingenomen. Zij is van oordeel dat u of uw voor-
ganger terzake niet bevoegd is. Het is evident dat men
over dit soort zaken geen politiek akkoord kan afsluiten.
Men kan die bevoegdheden niet afspreken met de Ge-
meenschappen. U kan we´l afspraken maken over een
inhoudelijk te voeren politiek, maar dan zal iedereen
binnen de bestaande bevoegdheidsverdeling moeten
opereren om die politiek uit te voeren.
De vraag wie nu eigenlijk bevoegd is voor organieke
bepalingen, die betrekking hebben op de organisatie van
de gezondheidszorg buiten de verpleeginrichtingen, is
een zeer principie¨le vraag en maakt geen deel uit van
politieke onderhandelingen. Door het aantekenen van
beroep is het standpunt van de Vlaamse minister terzake
duidelijk geworden.
Mevrouw de minister, om te weten of u in staat zal zijn om
de ambities inzake een globale regelgeving - waarvan ik
persoonlijk voorstander ben - hard te maken, is het
belangrijk
te
vernemen
of
u
binnen
de
huidige
bevoegdheidsregeling bevoegd bent om organieke re-
gels uit te vaardigen met betrekking tot de zorgen-
verstrekking buiten de verpleeginrichtingen. Ik geef het
voorbeeld van de ambulante geestelijke gezondheids-
zorg, maar er kunnen tal van andere voorbeelden worden
aangehaald waar in het verleden het federale en het
Vlaamse niveau regels hebben uitgevaardigd, maar waar
de vraag is gesteld of er een suprematie of een voorrang
was voor de federale regelgever om organiek op te
treden. Graag het standpunt van de regering terzake.
De voorzitter : De minister heeft het woord.
Minister
Magda Aelvoet :
Mevrouw
de
voorzitter,
collega's, het is duidelijk dat de gemeenschaps-
overheden een algemeenheid van bevoegdheid hebben
voor het gezondheidsdbeleid, evenwel met uitzondering
van : ten eerste de organieke wetgeving, ten tweede de
financiering van de exploitatie wanneer die geregeld is
door de organieke wetgeving, ten derde basisregels met
betrekking tot de financiering van de infrastructuur met
inbegrip van de zware medische apparatuur, ten vierde
de basisregels betreffende de programmatie, ten vijfde
de nationale erkenningsnormen uitsluitend voor zover die
een weerslag hebben op de bevoegdheden van e´e´n tot
vier en ten zesde de bepaling van de voorwaarden voor
de aanwijzing tot universitair ziekenhuis overeenkomstig
de wetgeving op de ziekenhuizen. Dat is de stand van
zaken.
De federale overheid is derhalve bevoegd voor het
uitvaardigen van een organieke wetgeving. De bijzon-
dere wet van 8 augustus 1980 beperkt geenszins de
bevoegdheid van de federale overheid - organieke wet-
geving en normering - tot de verzorging binnen een
ziekenhuis.
Terzake wordt in de voorbereidende werkzaamheden
uitdrukkelijk gesteld dat de wet van 27 juni 1978 tot
wijziging van de wet op de ziekenhuizen en betreffende
andere vormen van verzorging duidelijk tot de bevoegd-
heid behoort van de federale overheid. Die wet heeft
onder meer betrekking op extra murale diensten, op rust-
en verzorgingstehuizen en de gei¨ntegreerde diensten
voor thuisverzorging. Gelet op de voorbereidende werk-
zaamheden bij de bijzondere wet bestaat er geen twijfel
over dat de diensten voor ambulante geestelijke gezond-
heidszorg het voorwerp kunnen zijn voor een organieke
regeling en erkenningsnorm die door de federale over-
heid kunnen worden ingesteld.
Nadien, in 1994, werd in de ziekenhuiswet een bepaling
opgenomen waardoor een medisch-technische dienst
zich buiten een ziekenhuis kan bevinden en worden
opgericht al dan niet in ziekenhuisverband. De koning is
ook bevoegd om hiervoor erkenningsnormen in te stel-
len. In de erkenningsnormen bijvoorbeeld voor de mag-
netische resonantietomograaf en de centra voor nierdia-
lyse werd expliciet de mogelijkheid van een dergelijke
dienst buiten het ziekenhuis voorzien. Tegen geen enkele
van deze bepalingen werd door de Raad van State
bezwaar gemaakt. Ik sluit mij dan ook aan bij het
standpunt van mijn voorganger in het verslag aan de
koning, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad bij het
fameuze Koninklijk Besluit over een organieke regeling
en erkenningsnormen voor de diensten niet-dringend
liggend ziekenvervoer.
Ten slotte wens ik de interpellant er nog op te wijzen dat
de hele sector van de beroepsuitoefening van medische,
verpleegkundige en paramedische beroepen tot de fede-
rale bevoegdheid behoort. Het standpunt dat een globale
wetgeving over de gezondheidszorg binnen het kader
van een huidige bevoegdheidsverdeling niet te realiseren
is, kan ik derhalve niet bijtreden. U zegt dat het hier gaat
om competentie. Ik stel vast dat er voldoende deugdelijke
argumenten zijn die mij toelaten om te stellen dat ik
voldoende competentie heb op dit vlak om zinnige zaken
te kunnen doen.
HA 50
COM 036
9
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
De voorzitter : De heer Jo Vandeurzen heeft het woord.
De heer Jo Vandeurzen (CVP) : Mevrouw de voorzitter,
ik dank de minister voor dit antwoord en haar houding
stemt inderdaad overeen met de standpunten van haar
voorgangers. Toch vraag ik me af of er inderdaad een
betere verstandhouding tussen de Groenen op Volksge-
zondheid over de deelregeringen heen zal bestaan. Ik
vermoed namelijk dat uw Vlaamse collega die zaak
enigszins anders zal beoordelen. Precies op dit punt is er
beroep, wat mij doet besluiten dat de kleren de man
soms maken en dat men niet altijd consistent is. Ik denk
dat we over dit punt nog veel discussies zullen hebben,
maar ik ben tevreden dat de federale minister een heel
duidelijk en consequent standpunt inneemt.
De voorzitter : Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
Mondelinge vraag van de heer Yves Leterme aan de
minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid
en Leefmilieu over
de werking van de MUG's in het
Belgisch-Frans grensgebied
(nr. 318)
Question orale de M. Yves Leterme a` la ministre de la
Protection de la consommation, de la Sante´ publique
et de l'Environnement sur
le fonctionnement des
SMUR dans la zone frontalie`re franco-belge
De voorzitter : De heer Yves Leterme heeft het woord.
De heer Yves Leterme (CVP) : Mevrouw de voorzitter,
collega's, mevrouw de minister, ik verontschuldig mij
ervoor dat ik met mijn rug naar jullie toegekeerd spreek,
maar dat is nu eenmaal de tol van de infrastructurele
inrichting van deze zaal. Ik doe het niet met opzet.
Mijn vraag gaat over een heel concreet probleem. Wan-
neer de inwoners van de gemeente Komen-Waasten,
gelegen op de taal- en op de landsgrens, nood hebben
aan dringende medische hulp omwille van wat dan ook,
bellen zij de 100 op.
De 100-centrale te Brugge laat een ziekenwagen vertrek-
ken vanuit Komen. Dit is vrij logisch en, als gevolg
daarvan, wordt de patie¨nt naar een Belgisch ziekenhuis
gebracht.
Nu blijkt dat, wanneer de MUG verwittigd wordt, deze
dienst sinds enige tijd vanuit Rijsel wordt verzorgd. De
patie¨nt wordt opgehaald en, indien nodig, naar een Frans
ziekenhuis gebracht, de ene keer naar Armentie`res, de
andere keer naar Rijsel.
Een goede, grensoverschijdende afstemming van een
aantal voorzieningen is uiteraard verdedigbaar, maar
schept voor de betrokken patie¨nten bepaalde problemen
en hierover bestaat in de regio wat onrust. De inwoners
van die regio zouden het liefst in eigen land worden
opgenomen. Bovendien blijkt dat de opname in een
Frans ziekenhuis aanleiding geeft tot een aantal prakti-
sche en administratieve problemen, zoals de beschikking
over Frans geld. In naam van die inwoners wil ik aan de
minister meer uitleg vragen over de achtergrond van wat
daar gebeurt. Op grond van welke argumenten wordt de
grensgemeente Komen-Waasten bediend door een
Franse MUG-dienst ? Bestaan er concrete afspraken,
eventueel opgenomen in een bilateraal akkoord, op basis
waarvan deze dienstverlening plaatsvindt ? Zijn er nog
andere grensgemeenten waar soortgelijke afspraken gel-
den ? Wordt deze vrij recente, nieuwe werkwijze op korte
of middellange termijn aan een evaluatie onderworpen
en zal de bevolking, via welke kanalen, over deze
eventuele nieuwe afspraken afdoende worden gei¨nfor-
meerd ?
De voorzitter : De minister heeft het woord.
Minister Magda Aelvoet : Mevrouw de voorzitter, mijn-
heer Leterme, het antwoord is vrij eenvoudig. Als er
gewone ziekenwagens worden ingezet, worden de zie-
ken altijd naar een Belgisch ziekenhuis gebracht. Hier-
over bestaat niet de minste twijfel en dat is in de regio
heel duidelijk het geval.
Als het gaat over de MUG-dienst is het zo dat u zeer
gedeeltelijk gelijk hebt.
In het geval van twee deelgemeenten, namelijk Le Buis-
set en Waasten, wordt de MUG-dienst van Armentie`res
uit ingezet. De reden hiervoor is dat deze twee deelge-
meenten vanuit Frankrijk in vijf tot acht minuten worden
bereikt, terwijl het minimum aantal minuten van Bel-
gische zijde, 15 bedraagt. In levensbedreigende omstan-
digheden kunnen zeven tot tien minuten het verschil
maken. Dit is de enige reden waarom er voor die twee
deelgemeenten en niet voor de andere, en alleen in die
omstandigheden beroep wordt gedaan op de Franse
MUG-dienst.
Dit is geregeld op basis van twee soorten internationale
afspraken. Enerzijds wordt in Europese akkoorden voor-
zien dat, ten behoeve van de efficie¨ntie, bepaalde dien-
sten grensoverschrijdend kunnen worden georganiseerd.
Anderzijds bestaat er op het vlak van rampenplannen
een afspraak tussen Henegouwen en West-Vlaanderen
aan de ene kant en Nord-Pas-de-Calais aan de andere
kant, om samen te werken als er situaties zijn waarin een
grensoverschrijdend optreden een voordeel oplevert ten
overstaan van het wachten op dienstverlening uit eigen
land. Dit is ook het geval voor Zeeuws-Vlaanderen, waar
de MUG-dienst van Brugge wordt ingezet, omdat be-
paalde localiteiten in Zeeuws-Vlaanderen beter door de
Belgische,met name de Brugse MUG-dienst worden be-
diend, dan wel door de officie¨le Nederlandse MUG.
10
HA 50
COM 036
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Magda Aelvoet
De gezondheidsinspecteur van de provincie evalueert de
werking van de 100-centrales voor wat betreft het uitstu-
ren van de MUG's. Op dit ogenblik wordt de Franse
MUG-dienst nog niet gee¨valueerd.
In samenwerking met de Franse overheid wordt getracht
ook hierover evaluatiegegevens te verkrijgen. Dit gebeurt
in het kader van de aanpassing van de grens-
overschrijdende hulpverlening en de toepassing van Eu-
ropese akkoorden.
Samengevat : het is zeer beperkt en uitsluitend gericht
op levensreddende operaties, waar het bij MUG-
oproepen toch geregeld over gaat.
De voorzitter : De heer Yves Leterme heeft het woord.
De heer Yves Leterme (CVP) : Mevrouw de voorzitter, ik
dank de minister voor haar precieze en concrete ant-
woord. Ik heb nog twee vragen die onbeantwoord zijn
gebleven. Ten eerste, vanaf wanneer geldt die regeling ?
Ten tweede, is er sprake van een Interreg-project tussen
Noord-Frankrijk en Henegouwen, en eventueel ook tus-
sen Nord-Pas-de-Calais en West-Vlaanderen, om dit
soort interacties uit te breiden ? Ik heb dit vernomen via
een document dat door een gunstige wind bij mij is
terechtgekomen.
Minister Magda Aelvoet : Op uw eerste vraag kan ik
enkel zeggen dat de juiste datum van het van start gaan
niet is opgegeven. Daar kan ik dus niet op antwoorden.
Er is wel nog een bijkomend element dat ik even uit het
oog ben verloren. Voor alle andere deelgemeenten van
Komen wordt in eerste instantie de MUG van Menen
ingezet, in tweede instantie die van Ieper, in derde
instantie die van Brugge en pas in vierde instantie de
MUG van Armentie`res. Voor Ieper en voor u is het
belangrijk om te weten dat de MUG van Ieper op de
tweede plaats komt. Ik kan u jammer genoeg niet ant-
woorden op de vraag wanneer dit juist in werking is
getreden. Men heeft mij dat omschreven als de be-
staande situatie.
Het Interreg-akkoord is een van de Europese, regionale
akkoorden die op veel domeinen worden afgesloten. Er is
een algemene tendens, ook in het kader van de Benelux,
om de grensoverschrijdende samenwerking te stimule-
ren en te verbeteren. Dit is dus een algemene tendens.
Er zijn dus ook geen specifieke plannen voor een of
ander onderdeel. Als er regio's zijn waar dat grens-
overschrijdend samenwerken onvoldoende blijkt te lo-
pen, zal men proberen om in het kader van bestaande
akkoorden lacunes op te vullen. Er zijn echter geen
akkoorden waarbij men iets heel specifieks zou proberen
te veranderen.
De heer Yves Leterme (CVP) : Ik wil nog benadrukken
dat dit ontwerp van overeenkomst in het kader van
Interreg II blijkbaar voorligt. Ik heb er een kopie van. Het
zou goed zou zijn om de mensen daarover snel, duidelijk
en concreet te informeren. De onrust die bestaat rond dit
probleem is voor een groot deel onterecht, maar heeft
vooral te maken met de onrust die ontstaat wanneer men
naar een Frans, in plaats van een Vlaams, ziekenhuis
wordt weggevoerd. Het ontwerp van overeenkomst gaat
van Veurne tot een heel eind in de Ardennen. Via de
gepaste kanalen moet de nodige informatie aan de
mensen worden gegeven.
Minister Magda Aelvoet : En de gepaste kanalen zijn
volgens u de gemeenten ?
De heer Yves Leterme (CVP) : Vermoedelijk. Ik zie dat
alle ziekenhuizen aan de grens betrokken partij zijn. De
gouverneurs worden hier ook in betrokken. Misschien
kunnen de gouverneurs de opdracht krijgen om de
bevolking hierover te informeren. Iemand die valt en naar
een Frans ziekenhuis wordt gebracht, lijdt niet alleen
fysiek, maar is ook in paniek omdat hij naar een Frans
ziekenhuis wordt gebracht.
De voorzitter : Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
Regeling van de werkzaamheden
Ordre des travaux
De voorzitter : De minister heeft het woord.
Minister Magda Aelvoet : Mevrouw de voorzitter, er zijn
nog twee vragen van mevrouw Brepoels. De vraag over
het detecteren van radioactief materiaal in containers
wordt ten onrechte aan mij gesteld, want ik ben hiervoor
helemaal niet bevoegd. Deze materie is jaren geleden
overgedragen aan Binnenlandse Zaken. Het behoort dus
tot de bevoegdheid van minister Duquesne. Ik ben alleen
nog bevoegd voor de nitrosamines.
De voorzitter : Mijnheer Goyvaerts, acht u uw vraag
reeds beantwoord ?
De heer Hagen Goyvaerts (Vlaams Blok) : Mevrouw de
voorzitter, ik heb vanmorgen al een antwoord gekregen
van minister Duquesne. Ik dacht dat dit onder uw be-
voegdheid viel en dat u daarop een antwoord kon geven.
Als dat niet zo is, dan neem ik daarvan akte. Dan kunt u
ook geen antwoord geven.
HA 50
COM 036
11
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Minister Magda Aelvoet : Ik ontken niet dat dit een
mogelijke impact heeft op volksgezondheid, maar het is
wettelijk toegewezen aan Binnenlandse Zaken in 1995.
Ik kan daar niet in ingrijpen.
De voorzitter : Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
Mondelinge vraag van mevrouw Frieda Brepoels aan
de minister van Consumentenzaken, Volksgezond-
heid en Leefmilieu over
de aanwezigheid van nitro-
samines in pastei en vleeswaren
(nr. 346)
Question orale de Mme Frieda Brepoels a` la ministre
de la Protection de la consommation, de la Sante´
publique et de l'Environnement sur
la pre´sence de
nitrosamine dans les pa^te´s et les produits a` base de
viande
De voorzitter : Mevrouw Frieda Brepoels heeft het
woord.
Mevrouw Frieda Brepoels (VU&ID) : Mevrouw de voor-
zitter, mevrouw de minister, collega's, ik wil kort zijn.
Enkele weken geleden kwamen bij een onderzoek van
Test Aankoop te hoge concentraties nitrosamines in
pate´s aan het licht. Een aantal landen waren bij dit
onderzoek betrokken. Italie¨ bleek de koploper voor pro-
ducten met een te hoge concentratie. In een analoog
onderzoek bij vleeswaren haalden echter enkele Bel-
gische pate´s de hoogste concentraties.
Ik moet u zeker niet op het belang wijzen van deze
kankerverwekkende nitrosamines zelf, maar had wel
graag van u inlichtingen vernomen over de normering.
Men zegt dat Belgie¨ voor nitraten en nitrieten een stren-
gere norm had, die dan later door een minder strenge
Europese richtlijn werd vervangen. Geldt hier hetzelfde
als bij de problemen met conserven, namelijk dat we
geen eigen norm kunnen opleggen, maar dat dit een
Europese reglementering is ?
Zou er, naast die norm voor nitraten en nitrieten, ook een
norm voor nitrosamines zelf kunnen komen ? Wat is uw
standpunt hierover ?
De voorzitter : De minister heeft het woord.
Minister Magda Aelvoet : Mevrouw de voorzitter, mijn
antwoord bestaat uit vier elementen.
Ten eerste, ik heb de gedetailleerde gegevens van dit
onderzoek, verricht door Test Aankoop Frankrijk, nog
steeds niet gekregen. Mijn diensten hebben nochtans de
dag zelf contact opgenomen.
Ten tweede, het ging om een enkele Belgische pate´. De
mediaverslaggeving deed uitschijnen alsof wij, eens te
meer, de koplopers in het slechte waren. Dit is absoluut
niet waar.
Ten derde bestaat er onduidelijkheid over de gebruikte
methode en over de norm volgens dewelke men heeft
gemeten.
Ten vierde, deze materie is Europees gereglementeerd.
Er is hierover een richtlijn uitgevaardigd in 1995, richtlijn
95/2. Volgens mijn diensten is die even streng als de
reglementering die voordien gold. De norm bepaalt hoe-
veel nitrieten en nitraten mogen worden toegevoegd als
additief. Dit is bepaald op basis van onderzoek van het
wetenschappelijk comite´ van de voeding van de Euro-
pese Commissie. Deze normen zijn gee¨valueerd en
worden op Europees niveau gereglementeerd. De nitro-
samine is een afgeleid effect van toegevoegd nitriet of
nitraat als dat in bepaalde verbindingen terecht komt.
Voor nitrosamines zijn er geen normen, noch Europees,
noch Belgisch. Er zijn ook nooit normen over geweest.
Men ging altijd uit van het idee dat dit probleem zich nooit
kon stellen als men de additieven maar in de juiste
hoeveelheid toevoegde.
Op dit ogenblik is aan een labo van de KUL, dat
overigens betrokken zou zijn geweest bij dat onderzoek,
de vraag gesteld of het een advies kan geven in verband
met de wijze waarop men daarmee kan omgaan. Men
zou moeten vaststellen volgens welke meetmethode
men moet werken en hoe men het gevaarlijk niveau van
nitrosamines definieert. Nitrosamine is een begrip als
dioxine : er bestaan tweehonderd soorten van. Het is niet
zo eenvoudig te weten welke de schadelijke en onscha-
delijke
varianten
zijn.
Van
sommige
nitrosamines
is 0,1 picogram al cancerogeen, terwijl andere niets
voorstellen. Het veronderstelt heel wat studiewerk om
hierrond normvoorstellen te kunnen formuleren.
Het is ons idee om aan de Europese Commissie te
vragen de zaak op te nemen. Mocht de Europese Com-
missie zeggen dat ze daaraan niet wil werken, dan zijn
we bereid om een nationale norm vast te leggen, na
advies van de Hoge Gezondheidsraad en na het doorlo-
pen van de internationale notificatieprocedure. Ik heb
onmiddellijk aan de Eetwareninspectie gevraagd om de
zaak te onderzoeken. We hebben hierover geen details.
We willen al het mogelijke doen om de zaak aan te
pakken, maar dit is niet simpel. Het maakt mij achter-
dochtig dat we nog steeds die gegevens niet hebben, ook
al hebben we al anderhalve week de bijkomende gege-
vens opgevraagd. Ik leg morgen een werkbezoek af bij
Test Aankoop. Een van de eerste vragen die ik zal stellen
is om dit eens uit te leggen. Ik heb echter geen tijd om te
onderzoeken op welke manier dit in de media is gelan-
ceerd, en ik weet niet wie wat heeft opgeblazen.
12
HA 50
COM 036
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
De voorzitter : Mevrouw Frieda Brepoels heeft het
woord.
Mevrouw Frieda Brepoels (VU&ID) : Mevrouw de voor-
zitter, ik dank de minister voor haar heel concrete ant-
woord. Als u morgen naar Test Aankoop gaat, zou u die
mensen kunnen vragen om dergelijke berichten niet
meer zo ongenuanceerd in de pers te brengen. Ik ben blij
dat we hier een antwoord kunnen krijgen over details. Het
brengt echter weer een bepaalde sfeer met zich mee. We
hebben al de dioxinecrisis gehad, nu komt er weer iets
anders op ons af. Men heeft zoveel twijfels over de
kwaliteit van de voeding, dat men best zou afspreken om
eerst het ministerie van Volksgezondheid te waarschu-
wen als men dergelijke onderzoeken heeft gedaan.
De voorzitter : Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
Mondelinge vraag van mevrouw Frieda Brepoels aan
de minister van Consumentenzaken, Volksgezond-
heid en Leefmilieu over
volksgezondheid en di-
oxine
(nr. 369)
Question orale de Mme Frieda Brepoels a` la ministre
de la Protection de la Consommation, de la Sante´
publique et de l'Environnement sur
la sante´ publi-
que et la dioxine
De voorzitter : Mevrouw Frieda Brepoels heeft het
woord.
Mevrouw Frieda Brepoels (VU&ID) : Mevrouw de voor-
zitter, mevrouw de minister, wij hebben vanochtend pas
de dioxinewet afgerond. Deze regelt de vergoedingen
aan de betrokken bedrijven die schade hebben geleden.
Van de voorzitter heb ik vernomen dat we hier volgende
week het voorstel rond het Federaal Agentschap behan-
delen.
Onlangs las ik in de pers dat u van plan bent om een
grootschalig onderzoek over volksgezondheid en dioxine
op te starten. Een dergelijk onderzoek biedt op dit
ogenblik een unieke kans om op langere termijn over
resultaten te beschikken. De consumenten zijn immers
op twee manieren het slachtoffer geworden van deze
zaak.
Uiteindelijk moeten we alle financie¨le gevolgen van deze
zaak betalen. Bovendien hebben we het gecontami-
neerde voedsel gegeten. De consument is dus eigenlijk
het slachtoffer geworden. Het is dan ook belangrijk dat
we de consument duidelijke en wetenschappelijke onder-
zoeksresultaten kunnen verschaffen over de exacte ge-
volgen van deze crisis.
Op dit ogenblik blijft de consument in de kou staan omdat
hij langs alle kanten wordt belaagd met standpunten en
meningen allerhande. Ik heb onlangs het jongste num-
mer van het Ingenieursblad van begin oktober gelezen.
Een aantal professoren zegt dat over de gevolgen van de
dioxines bij de mensen nog heel wat onbekenden be-
staan. Precies daarom is er een verhoogde waakzaam-
heid vereist. Anderzijds doen ze afbreuk aan die stelling
door nog eens te vertellen dat na de Sevesoramp van
1976 bij de omwonenden geen verhoogde frequentie van
kanker is vastgesteld. Dit strookt zeker niet met de
werkelijkheid.
Vorige week vond ik toevallig in het Apothekersblad een
artikel over dioxine. Daar verwees men heel nadrukkelijk
naar de sluipende aard van de toxiciteit op lange termijn.
Men heeft het ook over de dagelijks toelaatbare dosis,
waarover in Belgie¨ nog geen norm zou bestaan. Bestaat
er wel een dosis waaronder de risico's onbestaande
zijn ? Ik ga u al deze verhalen besparen. Iedereen heeft
de kans gehad om dit te lezen.
Ik heb een aantal korte berichtjes uit de pers geknipt om
te weten wat u daarover heeft verteld. Ik vond de inhoud
van deze opdracht voor mij zeer onduidelijk. Ik had de
indruk dat u twee zaken voorstelde : ten eerste, of het
nuttigen van besmet voedsel al dan niet een lichamelijke
belasting met zich meebrengt en ten tweede, of bloed-
gevers meer dioxine in het bloed hebben na de crisis. U
zou dit laatste laten onderzoeken via staalnames bij het
Rode Kruis. Uit contacten die ik de afgelopen periode
met enkele deskundigen heb gehad, moest ik opmaken
dat zij zeggen dat deze twee elementen in feite weinig
informatie met zich mee zouden brengen. Ik wil u dat wel
schriftelijk geven, want dit zou ons nu veel te ver bren-
gen.
Ik had nu graag van u vernomen hoever het staat met de
voorbereidingen van dit onderzoek. Hebt u kennis van de
wetenschappelijke onderbouw van de twee vragen die
worden gesteld en de resultaten die daaraan mogelijk
worden verbonden ? Is het onderzoek ruimer dan dat het
in de pers is gekomen ? Hoe zullen die onderzoeks-
vragen verder worden uitgediept ? Wie zal er worden
geraadpleegd bij dit onderzoek ? Ik had begrepen dat het
Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid daar-
mee zou worden belast. Als u dit onderzoek wenst uit te
voeren, is het dan ook niet aangewezen om de ervaring
van bijvoorbeeld professor Bertacci van Milaan, die on-
langs op het dioxinecongres was en de gevolgen van de
Sevesoramp onderzoekt, hierbij te betrekken ?
De voorzitter : De minister heeft het woord.
Minister Magda Aelvoet : Mevrouw de voorzitter, me-
vrouw Brepoels, in feite kan ik zeer kort op uw vragen
antwoorden. De Hoge Gezondheidsraad heeft mij een
aantal voorstellen van onderzoek gedaan. Zij hadden
HA 50
COM 036
13
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000
Magda Aelvoet
een lijst opgesteld met onderzoeken waarvan zij dachten
dat ze nuttig konden zijn om een beter inzicht te krijgen in
de gevolgen van de dioxinecrisis op de volksgezondheid
in ons land. Op basis van de voorstellen van de Hoge
Gezondheidsraad ben ik met een aantal mensen rond de
tafel gaan zitten. De voorgestelde lijst was namelijk nogal
uitgebreid en zou zo'n honderd miljoen frank gekost
hebben. Wij hebben een selectie gemaakt van twee
types van onderzoeken. Het eerste basisonderzoek be-
trof de bijkomende lichamelijke belasting die was ont-
staan als gevolg van de dioxines en PCB's die in de
voeding aanwezig waren geweest. Iedereen was het
erover eens dat dit het eerste onderzoek moest zijn. Voor
dit onderzoek naar de body burden werd door het weten-
schappelijk instituut voor volksgezondheid een bedrag
van 6,6 miljoen frank vrijgemaakt. Momenteel is dit
onderzoek aan de gang. Ik heb deze opdracht namelijk
reeds eind september gegeven en niet slechts een paar
dagen geleden. Mocht uit de basisgegevens over de
lichamelijke belasting blijken dat er effectief positieve
indicaties zijn, dan is het nodig dat men de sporen
daarvan in bloedstalen gaat zoeken. Dit is immers een
zeer goede bron van informatie. Daarvoor zijn bloed-
stalen uit de periode voor en na de crisis aangekocht bij
het Rode Kruis. De analyses zullen beginnen zodra het
eerste onderzoek positieve resultaten oplevert. Als men
ernstige lichamelijke belasting vaststelt, dan worden de
bloedstalen onderzocht. Men heeft ze nu reeds aange-
kocht om te vermijden dat bloedstalen uit bepaalde
periodes, bijvoorbeeld januari en februari, niet langer
verkrijgbaar zouden zijn. Het gaat niet om een zeer
grootschalig onderzoek, maar het is zeker voldoende
grootschalig om een ernstig inzicht te krijgen in de
gevolgen. Het spreekt voor zich dat ik zowel het parle-
ment als de bevolking zal inlichten zodra ik over de
resultaten beschik. Het inwinnen van deze basis-
informatie is voor ons essentieel om het risico ernstig te
kunnen inschatten. Dit onderzoeksproject wordt niet al-
leen begeleid door de Hoge Gezondheidsraad - waarin
zeer veel goede deskundigen zitten - maar ook door een
internationale groep van gereputeerde wetenschappers,
de zogenaamde Bildhovengroep. Ik ken professor Ber-
tazi bij naam. Bij toeval is hij geen lid van de Bildhoven-
groep. Als men van oordeel is dat het nuttig is om hem
hierbij te betrekken, dan belet niets dat. Momenteel
meent het wetenschappelijk instituut voor volksgezond-
heid echter dat men over voldoende nationale en inter-
nationale competentie beschikt om de zaak op een
ernstige manier te kunnen onderzoeken en evalueren.
De voorzitter : Het incident is gesloten.
L'incident est clos.
- De openbare commissievergadering wordt gesloten
om 15.34 uur.
- La re´union publique de commission est leve´e
a` 15.34 heures.
14
HA 50
COM 036
09-11-1999
KAMER - 2e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE
CHAMBRE - 2e SESSION DE LA 50e LEGISLATURE
1999
2000