CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
CRABV 53 COM 162
CRABV 53 COM 162
C
HAMBRE DES REPRESENTANTS
DE
B
ELGIQUE
B
ELGISCHE
K
AMER VAN
VOLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
OMPTE
R
ENDU
A
NALYTIQUE
B
EKNOPT
V
ERSLAG
C
OMMISSIONS REUNIES DES
R
ELATIONS
EXTERIEURES ET DE LA
D
EFENSE NATIONALE
V
ERENIGDE COMMISSIES VOOR DE
B
UITENLANDSE
B
ETREKKINGEN EN VOOR DE
L
ANDSVERDEDIGING
Vendredi
Vrijdag
18-03-2011
18-03-2011
Après-midi
Namiddag
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
N-VA
Nieuw-Vlaamse Alliantie
PS
Parti Socialiste
MR
Mouvement réformateur
CD&V
Christen-Democratisch en Vlaams
sp.a
socialistische partij anders
Ecolo-Groen!
Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales ­ Groen!
Open Vld
Open Vlaamse Liberalen en Democraten
VB
Vlaams Belang
cdH
centre démocrate Humaniste
LDD
Lijst Dedecker
INDEP-ONAFH
Indépendant - Onafhankelijk
Abréviations dans la numérotation des publications :
Afkortingen bij de nummering van de publicaties :
DOC 53 0000/000 Document parlementaire de la 53
e
législature, suivi du n° de
base et du n° consécutif
DOC 53 0000/000
Parlementair stuk van de 53
e
zittingsperiode + basisnummer en
volgnummer
QRVA
Questions et Réponses écrites
QRVA
Schriftelijke Vragen en Antwoorden
CRIV
Version provisoire du Compte Rendu Intégral (couverture verte)
CRIV
Voorlopige versie van het Integraal Verslag (groene kaft)
CRABV
Compte Rendu Analytique (couverture bleue)
CRABV
Beknopt Verslag (blauwe kaft)
CRIV
Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu
intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit
des interventions (avec les annexes)
(PLEN: couverture blanche; COM: couverture saumon)
CRIV
Integraal Verslag, met links het definitieve integraal verslag en
rechts het vertaalde beknopt verslag van de toespraken (met
de bijlagen)
(PLEN: witte kaft; COM: zalmkleurige kaft)
PLEN
Séance plénière
PLEN
Plenum
COM
Réunion de commission
COM
Commissievergadering
MOT
Motions déposées en conclusion d'interpellations (papier beige)
MOT
Moties tot besluit van interpellaties (op beigekleurig papier)
Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes
:
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.lachambre.be
e-mail : publications@lachambre.be
Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.dekamer.be
e-mail : publicaties@dekamer.be
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
i
SOMMAIRE
INHOUD
La situation en Libye: exposés du premier
ministre, du vice-premier ministre et ministre des
Affaires
étrangères
et
des
Réformes
institutionnelles et du ministre de la Défense, et
échange de vues
1
De toestand in Libië: uiteenzetting door de eerste
minister, de vice-eersteminister en minister van
Buitenlandse
Zaken
en
Institutionele
Hervormingen
en
de
minister
van
Landsverdediging, en gedachtewisseling
1
Orateurs: Yves Leterme, premier ministre,
Steven Vanackere
, vice-premier ministre et
ministre des Affaires étrangères et des
Réformes institutionnelles, Pieter De Crem,
ministre de la Défense, Patrick Moriau,
Gwendolyn Rutten, Daniel Bacquelaine
,
président du groupe MR, Dirk Van der
Maelen, Juliette Boulet, Stefaan Vercamer,
Christian
Brotcorne,
Peter
Luykx,
Alexandra Colen, Wouter De Vriendt, Theo
Francken, Gerald Kindermans, Gerolf
Annemans
, président du groupe VB
Sprekers: Yves Leterme, eerste minister,
Steven Vanackere
, vice-eersteminister en
minister
van
Buitenlandse
Zaken
en
Institutionele Hervormingen, Pieter De Crem,
minister van Landsverdediging, Patrick
Moriau,
Gwendolyn
Rutten,
Daniel
Bacquelaine, voorzitter van de MR-fractie,
Dirk Van der Maelen, Juliette Boulet,
Stefaan Vercamer, Christian Brotcorne,
Peter Luykx, Alexandra Colen, Wouter De
Vriendt,
Theo
Francken,
Gerald
Kindermans, Gerolf Annemans, voorzitter
van de VB-fractie
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
1
COMMISSIONS REUNIES DES
RELATIONS EXTERIEURES ET DE
LA DEFENSE NATIONALE
VERENIGDE COMMISSIES VOOR
DE BUITENLANDSE
BETREKKINGEN EN VOOR DE
LANDSVERDEDIGING
du
V
ENDREDI
18
MARS
2011
Après-midi
______
van
V
RIJDAG
18
MAART
2011
Namiddag
______
La séance est ouverte à 14 h 21 et présidée par
MM. François-Xavier de Donnea et Denis Ducarme.
De vergadering wordt geopend om 14.21 uur en
voorgezeten door de heren François-Xavier de
Donnea en Denis Ducarme.
Le président: Chers collègues, nous sommes
réunis pour entendre une communication du
gouvernement sur les décisions prises à la suite de
la résolution des Nations Unies de cette nuit
concernant la Libye.
De voorzitter: Geachte collega's, we komen
vandaag bijeen om kennis te nemen van een
regeringsmededeling over de beslissingen die
werden genomen naar aanleiding van de resolutie
die de VN vannacht met betrekking tot Libië heeft
aangenomen.
01 La situation en Libye: exposés du premier
ministre, du vice-premier ministre et ministre des
Affaires
étrangères
et
des
Réformes
institutionnelles et du ministre de la Défense, et
échange de vues
01 De toestand in Libië: uiteenzetting door de
eerste minister, de vice-eersteminister en
minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele
Hervormingen
en
de
minister
van
Landsverdediging, en gedachtewisseling
01.01 Yves Leterme, premier ministre (en
français): En raison d'un engagement à La Haye cet
après-midi, je serai présent pour une brève
introduction avant de laisser
le soin à
MM. Vanackere et De Crem de poursuivre l'exposé
de la situation et de répondre à vos questions.
01.01 Eerste minister Yves Leterme (Frans): Ik
heb deze namiddag een verplichting in Den Haag.
Daarom zal ik nu een korte inleiding geven.
Vervolgens zullen de ministers Vanackere en De
Crem de toestand verder toelichten en op uw
vragen antwoorden.
(En néerlandais) Je remercie le président et les
services de la Chambre d'avoir permis à si brève
échéance la convocation ­ à notre demande ­ de
cette commission. Cette réunion démontre bien
évidemment aussi l'importance qu'accordent les
députés au dossier libyen. Nous avons déjà
procédé à plusieurs reprises à des échanges de
vues sur la situation en Libye. Le Conseil de
sécurité de l'ONU a approuvé cette nuit la
résolution 1973. Elle modifie sensiblement la
position adoptée par la communauté internationale
et un nouveau débat parlementaire s'impose dès
lors.
(Nederlands) Ik dank de voorzitter en de diensten
van de Kamer om deze commissie op korte termijn
op onze vraag samen te roepen. Het toont ook de
betrokkenheid van de volksvertegenwoordigers aan.
Wij hebben al meermaals van gedachten gewisseld
over de toestand in Libië. Afgelopen nacht heeft de
VN-Veiligheidsraad resolutie 1973 goedgekeurd.
Dat houdt een substantiële wijziging in van de
houding van de internationale gemeenschap,
waardoor er een nieuw parlementair debat nodig is.
(En français) Malgré les signaux envoyés par la (Frans) Ondanks de signalen van de internationale
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
2
communauté
internationale,
notamment
la
résolution 1970 du 26 février, la violence en Libye a
augmenté.
L'appel en vue d'arrêter l'usage des violences, le
renvoi de Kadhafi devant la Cour pénale
internationale, la suspension du Conseil des droits
de l'homme et le gel des transactions financières
sont des signaux importants, mais qui n'ont
malheureusement pas mené au résultat souhaité.
gemeenschap, meer bepaald resolutie 1970 van
26 februari, is het geweld in Libië toegenomen.
De oproep om het gebruik van geweld te staken, de
klacht tegen Kadhafi bij het Internationaal Strafhof,
de
schorsing
van
Libië
in
de
VN-
Mensenrechtenraad en het bevriezen van de
financiële transacties waren belangrijke signalen,
die echter jammer genoeg niet tot het gewenste
resultaat hebben geleid.
(En néerlandais) Notre pays est, lui aussi,
extrêmement préoccupé par l'escalade de la
violence et les représailles annoncées par les
troupes de M. Kadhafi. En Libye, les droits de
l'homme sont systématiquement violés, notamment
par des privations de liberté, des disparitions
forcées, des tortures et des exécutions. Les
journalistes et les organisations humanitaires sont
entravés dans leur action et victimes d'intimidations.
La population libyenne ne bénéficie d'aucune
protection contre ces atrocités.
(Nederlands) Ook ons land is uitermate bezorgd
over het toenemend geweld en de aangekondigde
vergeldingsacties van de troepen van Kadhafi. In
Libië worden de mensenrechten systematisch
geschonden, via onder meer vrijheidsberovingen,
gedwongen verdwijningen, folteringen en executies.
Journalisten en humanitaire organisaties worden
tegengewerkt en geïntimideerd. De bevolking in
Libië heeft geen enkele bescherming tegen deze
wreedheden.
(En français) Ce matin, le Conseil des ministres a
décidé de la participation de notre pays aux actions
militaires qui seront entreprises en exécution de la
résolution 1973, approuvée hier par le Conseil de
sécurité.
(Frans) Vanochtend heeft de ministerraad beslist
dat ons land zal deelnemen aan de militaire acties
die zullen worden ondernomen ter uitvoering van
resolutie 1973, die gisteren door de Veiligheidsraad
werd aangenomen.
(En néerlandais) Ce matin à 11.00 heures, le
Conseil des ministres a décidé de la participation
aux actions militaires qui seront entreprises en
exécution de la résolution 1973 de l'ONU.
(Nederlands) Vanochtend om 11.00 uur heeft de
ministerraad dan beslist om deel te nemen aan de
militaire acties in uitvoering van VN-resolutie 1973.
(En français) La concrétisation et la définition plus
précises de cette participation aux actions militaires
seront concertées et décidées dans les prochaines
heures.
(Frans) Over de precieze omschrijving en concrete
vorm van de deelname aan de militaire acties wordt
in de komende uren overlegd en beslist.
(En néerlandais) Quant à la concrétisation de la
participation aux actions militaires, une concertation
plus avant et des décisions interviendront dans les
prochaines heures.
Les ministres des Affaires étrangères et de la
Défense vont à présent fournir davantage de
précisions à propos de la résolution 1973 et des
possibilités concrètes de participer à la mise en
oeuvre de cette résolution qui s'offrent à notre pays.
(Nederlands) Over de concretisering van de
deelname aan de militaire acties zal er in de
komende uren verder overlegd en beslist worden.
De ministers van Buitenlandse Zaken en van
Defensie zullen nu meer uitleg verschaffen over
resolutie 1973 en de concrete mogelijkheden van
ons land om er mee uitvoering aan te geven.
01.02 Minister Steven Vanackere (en néerlandais):
Le Conseil de sécurité de l'ONU a adopté une
résolution cette nuit à New York. Je comprends que
de nombreux parlementaires souhaitent, par le biais
de cette réunion de commission, être associés à ce
moment en effet très important, compte tenu des
responsabilités que notre pays est amené à
01.02 Minister Steven Vanackere (Nederlands):
Vannacht werd in de VN-Veiligheidsraad in
New York een resolutie aangenomen. Ik begrijp dat
veel
parlementsleden
via
deze
commissievergadering betrokken willen worden bij
dit belangrijke moment, dat in het licht van de
verantwoordelijkheid die ons land moet nemen, niet
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
3
endosser.
La résolution 1973 a été adoptée cette nuit par
10 voix pour et 5 abstentions.
(En français) Les abstentions étaient celles de la
Chine, de la Russie, du Brésil, de l'Inde et de
l'Allemagne.
zonder groot gewicht is.
Resolutie 1973 werd vannacht met 10 stemmen
voor en 5 onthoudingen aangenomen.
(Frans) China, Rusland, Brazilië, India en Duitsland
hebben zich bij de stemming onthouden.
Les négociations préparatoires ont essentiellement
été conduites par le Royaume-Uni et la France, en
étroite collaboration avec le Liban qui a agi en tant
que porte-parole de la Ligue arabe. La Ligue arabe
avait apporté le 12 mars dernier son soutien à
l'instauration d'une zone d'exclusion aérienne et les
États-Unis ont alors assumé un rôle de leader dans
le dossier.
De voorbereidende onderhandelingen werden
vooral geleid door het Verenigd Koninkrijk en
Frankrijk, in nauwe samenwerking met Libanon, dat
optrad als spreekbuis van de Arabische Liga. Nadat
de Arabische Liga op 12 maart haar steun betuigd
had voor de no-flyzone, nam ook de VS een
leidende rol op zich.
(En français) Concernant la résolution 1973, je
souhaiterais quand même mettre en exergue un
certain nombre de points.
(Frans) Wat resolutie 1973 betreft, zou ik toch een
aantal punten willen belichten.
(En néerlandais) La résolution autorise les États à
utiliser tous les moyens nécessaires pour protéger
la population civile, à l'exception d'une force
d'occupation étrangère. Par ailleurs, l'autorisation a
été donnée de mettre en place une zone
d'interdiction aérienne et d'imposer un embargo sur
les armes. Le mécanisme de sanction de la
résolution 1970 est également renforcé.
L'interdiction
du
déploiement
d'une
force
d'occupation, une occupation force, sur le territoire
libyen, n'exclut pas la possibilité d'une participation
éventuelle de troupes terrestres à une opération
militaire. Cela signifie uniquement que des troupes
étrangères ne peuvent occuper le pays. Personne
ne veut que le scénario de l'Irak se reproduise.
(Nederlands) De resolutie geeft de staten de
machtiging om alle noodzakelijke middelen te
gebruiken om de burgerbevolking te beschermen,
met
uitzondering
van
een
buitenlandse
bezettingsmacht.
Daarnaast
wordt
er
een
machtiging gegeven om een no-flyzone te
installeren en een wapenembargo af te dwingen.
Ook
wordt
het
sanctiemechanisme
van
resolutie 1970 versterkt.
Dat er geen bezettingsmacht, een occupation force,
kan worden ingezet op Libisch grondgebied,
verhindert
een
mogelijke
deelname
van
grondtroepen aan een militaire operatie niet. Het
betekent alleen dat er geen bezetting door vreemde
troepen kan plaatsvinden. Niemand wil een nieuw
Irakscenario.
(En français) Je souligne aussi que la résolution
appelle explicitement les États membres de la Ligue
arabe à coopérer avec les autres membres des
Nations Unies pour mettre en oeuvre les actions
militaires.
Dès le début, le gouvernement belge a insisté sur
trois conditions avant d'envisager une action
militaire: prouver le bien-fondé pour le peuple
libyen, s'assurer du soutien et de la participation
régionale, notamment des pays arabes, et,
troisièmement, avoir une base juridique sans
équivoque appuyée sur une résolution des Nations
Unies.
(Frans) Ik benadruk ook dat in de resolutie de
lidstaten van de Arabische Liga er expliciet toe
worden opgeroepen met de andere leden van de
Verenigde Naties samen te werken voor het
opzetten van de militaire acties.
Van meet af aan heeft de Belgische regering
benadrukt dat er eerst aan drie voorwaarden moet
worden voldaan alvorens er een militaire actie kan
worden uitgevoerd: die actie moet het Libische volk
duidelijk ten goede komen; ze moet de steun en
medewerking genieten van de landen in de regio ­
met name van de Arabische landen; en ten derde,
ze moet een op VN-resolutie gestoelde,
ondubbelzinnige juridische grondslag hebben.
(En néerlandais) Les trois conditions étant remplies,
le gouvernement peut à présent se rallier à l'appui
(Nederlands) Aangezien de drie voorwaarden
vervuld zijn, kan de regering zich nu scharen achter
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
4
international à l'action qui sera entreprise. La
résolution 1973 autorise les États ou les
organisations
régionales
à
apporter
leur
collaboration à cette dernière. La Ligue arabe sera
amenée à jouer un rôle important. L'OTAN se
penche actuellement sur l'implémentation de la
résolution 1973.
Aucune contribution concrète n'a encore été
demandée à la Belgique, ni dans le cadre d'une
coalition de bonnes volontés, ni dans le cadre de
l'OTAN.
A mes yeux, outre les trois conditions déjà remplies,
une quatrième devrait l'être également, à savoir
l'assentiment du Parlement. Je me réjouis que la
commission ait pu être convoquée dans des délais
aussi courts, pour que le feu vert de principe donné
ce matin par le Conseil des ministres puisse être
couvert par le Parlement.
de
internationale
steun
voor
een
actie.
Resolutie 1973 geeft de staten of regionale
organisaties de machtiging om daaraan mee te
werken. Er is een belangrijke rol weggelegd voor de
Arabische Liga. De NAVO werkt momenteel aan de
implementatie van resolutie 1973.
Er zijn nog geen concrete bijdragen gevraagd aan
België, noch in het kader van een coalition of the
willing
, noch in NAVO-verband.
Voor mij mag er naast de huidige drie voorwaarden
nog een vierde voorwaarde zijn: voldoende
rugdekking van het Parlement. Ik ben zeer blij dat
deze commissie zo snel bijeen kon komen zodat
het principiële groene licht van de ministerraad van
deze ochtend door het Parlement kan worden
gedekt.
01.03 Pieter De Crem, ministre (en français): La
résolution du Conseil de sécurité vise avant tout la
zone de non-survol et le contrôle de l'embargo.
Compte tenu de cela, l'effort de la Belgique
consistera à déployer des F-16 et un bâtiment de la
Marine.
01.03 Minister Pieter De Crem (Frans): De
resolutie van de Veiligheidsraad is in de eerste
plaats gericht op het instellen van een no-flyzone en
van een controle op het embargo. In het licht
daarvan zal België F-16's en een marineschip naar
de regio zenden.
(En néerlandais) L'objectif poursuivi par les Nations
Unies par le biais de cette résolution consiste à
mettre en place une zone d'exclusion aérienne, à
protéger la population civile et à contrôler le respect
de l'embargo sur les armes. Pour ce faire, la
Défense est en mesure de déployer des F-16 pour
la mise en oeuvre de la zone d'exclusion aérienne et
la protection de la population civile ainsi que des
frégates avec un boarding team et/ou des
dragueurs de mines, cette fois sans boarding team,
pour des missions de monitorage, ces moyens
maritimes étant destinés au contrôle de l'embargo
sur les armes.
L'OTAN compte en son sein une Force de réaction
(NRF). Notre pays a déjà fourni des moyens à cette
NRF pour 2011 dans le cadre d'une décision
antérieure approuvée par le gouvernement.
(Nederlands) Het objectief van de VN-resolutie is
het vestigen van een no-flyzone, de bescherming
van de burgerbevolking en de problematiek van het
wapenembargo. Defensie kan het volgende
inzetten: F-16's voor de no-flyzone en de
bescherming van de burgerbevolking, fregatten met
een boarding team en/of mijnenjagers, monitoring ­
maar zonder boarding team ­ voor de controle op
het wapenembargo.
Binnen de NAVO bestaat de NATO Reaction Force
(NRF). Ons land heeft, na goedkeuring binnen de
regering, op een eerder moment voor 2011 al
middelen ter beschikking hiervan gesteld.
(En français) La Belgique a mis à disposition de
cette NRF le Narcis.
(Frans) België heeft de Narcis ter beschikking
gesteld van die NRF.
(En néerlandais) Le Narcis ­ un chasseur de mines
qui est actuellement déjà présent en mer
Méditerranée sous le commandement du SACEUR,
le commandement militaire de l'OTAN ­ exerce une
mission de monitorage dans le cadre de la lutte
contre le terrorisme et plus particulièrement dans le
cadre de l'opération spécifique Active Endeavour. Il
y a en outre six avions F-16 et quatre militaires
(Nederlands) De Narcis is een mijnenjager die op
dit moment reeds aanwezig is in de Middellandse
Zee onder bevel van de SACEUR, de militaire
opperbevelhebber van de NAVO. De Narcis doet
aan
monitoring
in
het
kader
van
terrorismebestrijding en heel in het bijzonder binnen
de heel specifieke operatie Active Endeavour. Dan
zijn er nog zes F-16-toestellen en vier militaire
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
5
chargés de la logistique.
J'ai appris que l'OTAN n'aurait pas encore l'intention
de déployer la NRF mais qu'elle demande aux pays
partenaires s'ils pourraient déployer les moyens mis
à la disposition de la NRF. La Belgique pourrait
ainsi déployer quatre F-16 sur les six prévus dans
le cadre de la NRF.
Le Narcis se trouve à l'heure actuelle déjà dans la
zone opérationnelle et sept F-16 se trouvent en
Grèce.
logistiekers.
Ik heb vernomen dat de NAVO nog niet de intentie
zou hebben om de NRF te ontplooien, maar dat aan
de partnerlanden wel wordt gevraagd of ze de
middelen die ze aan de NRF aanbieden, zouden
kunnen inzetten. Dit laat België bijvoorbeeld toe van
de zes F-16's die in het aanbiedingspakket zitten, er
vier in te zetten.
De Narcis bevindt zich op dit moment reeds in de
operatiezone en zeven F-16's bevinden zich in
Griekenland.
(En français) Le Narcis se trouve déjà en
Méditerranée et sept F-16 participent à un exercice
sur le territoire grec.
(Frans) De Narcis bevindt zich al in de Middellandse
Zee en zeven F-16's nemen deel aan een oefening
op het Griekse grondgebied.
Le président: Je vais donner la parole à ceux qui le
souhaitent. Ensuite, une proposition de résolution
déjà signée par certains collègues sera distribuée.
Je vous laisserai quelques instants pour en prendre
connaissance.
Elle
pourra
faire
l'objet
d'amendements. Puis, nous discuterons de ceux-ci
et passerons au vote des articles. Pas d'objection?
(Non)
De voorzitter: Ik zal het woord geven aan wie dat
wenst. Daarna zal er een voorstel van resolutie
worden rondgedeeld dat al door een aantal
collega's werd ondertekend. Ik zal u wat tijd geven
om er kennis van te nemen. Het voorstel kan
worden geamendeerd. De amendementen zullen
worden besproken en daarna gaan wij over tot de
stemming van de artikelen. Geen bezwaar? (Neen)
01.04 Patrick Moriau (PS): Nous vivons un
moment très important. Vous avez le soutien du
Parlement, Monsieur le Ministre, parce qu'en ces
heures très graves, il ne peut être question
d'affaires courantes.
Nous vivons une sorte de printemps des peuples.
Aujourd'hui, dans le monde arabe, il y a un nouvel
espace politique qui est en train de se dessiner,
entre la tyrannie et le djihadisme, entre Ben Ali et
Ben Laden. C'est un immense espoir pour la
jeunesse.
L'heure n'est plus à la passivité, étant donné les
actes perpétrés par ce tyran ubuesque dont le
départ est souhaité unanimement et puisque le
Conseil de sécurité de l'ONU a voté la
résolution 1973, qui autorise même l'utilisation de
tous les moyens nécessaires pour faire reculer les
troupes du dirigeant libyen si les violences contre sa
population se poursuivent.
01.04 Patrick Moriau (PS): Dit is een heel
belangrijk moment. U hebt de steun van het
Parlement, mijnheer de minister, want gelet op de
grote ernst van de toestand, kan er geen sprake zijn
van lopende zaken.
Wij zien een bevolking die als het ware ontwaakt. Er
is zich vandaag in de Arabische wereld een nieuwe
politieke ruimte aan het aftekenen, tussen tirannie
et jihadisme, tussen Ben Ali en Bin Laden. Dat is
enorm hoopgevend voor de jongeren.
responsibility to
protect wordt ingeroepen, is het heel vreemd dat de
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
7
l'Union européenne ait adopté une position divisée
en la matière. Les États membres de l'Union
européenne qui siègent au Conseil de sécurité des
Nations Unies n'ont pas réussi à formuler un point
de vue commun. Comment expliquer cette division?
Est-il question de concertation et de coordination
européenne? Ou en revient-on vraiment à des États
membres individuels ou à la coopération au niveau
de l'OTAN?
Europese Unie ter zake een verdeeld standpunt
heeft ingenomen. De EU-lidstaten die in de VN-
Veiligheidsraad zetelen, slaagden er niet in een
eenzijdig standpunt te formuleren. Hoe is die
verdeeldheid te verklaren? Is er sprake van
Europees overleg en coördinatie? Of keren wij hier
echt terug naar afzonderlijke lidstaten of naar
NAVO-samenwerking?
La résolution permet différentes actions pouvant
être entreprises tant par des États membres
individuels que dans le cadre d'une collaboration.
Comment
la
Belgique
interviendra-t-elle?
Opérerons-nous exclusivement au sein de l'OTAN
ou de concert avec quelques pays individuels?
Quels moyens seront mis en oeuvre? Envisageons-
nous le déploiement de F-16 et de dragueurs de
mines? La Belgique est-elle éventuellement
disposée à envoyer également des troupes au sol?
La résolution appelle à l'application d'un cessez-le-
feu en Libye. Il semble que ce pays réponde à
présent
favorablement
à
cet
appel.
Personnellement, je n'y crois pas étant donné que
le régime de M. Kadhafi a encore déclaré hier que
toute personne responsable du soulèvement serait
exécutée. Quel est le crédit accordé par la
communauté
internationale
à
ce
brusque
revirement de position? Ne convient-il pas de se
concerter à ce sujet au sein de la communauté
internationale?
Quoi qu'il arrive, toute opération doit être notifiée à
l'ONU ainsi qu'à la Ligue arabe.
De resolutie laat verschillende acties toe, zowel
door
individuele
lidstaten
als
in
samenwerkingsverband. Hoe zal België optreden?
Zullen wij alleen in NAVO-verband opereren of
eventueel samen met enkele afzonderlijke landen?
Welke middelen zullen worden ingezet? Overwegen
wij F-16's en mijnenvegers in te zetten? Is België
eventueel bereid om ook grondtroepen te leveren?
De resolutie roept op tot een staakt-het-vuren in
Libië. Naar verluidt zou Libië daarop nu ingaan. Zelf
geloof ik dat niet, aangezien gisteren nog door het
regime-Kadhafi werd verklaard dat iedereen die
verantwoordelijk is voor de opstand, zou worden
terechtgesteld. Hoe ernstig neemt de internationale
gemeenschap dat plotselinge nieuwe standpunt?
Moet daarover niet worden overlegd binnen de
internationale gemeenschap?
Wat er ook gebeurt, elk optreden moet worden
gemeld aan de VN en aan de Arabische Liga.
Il est exact que toute action nécessite un soutien
sur le terrain et dans la région mais le fait qu'il faille
également informer la Ligue arabe crée un
précédent. La Ligue est une organisation régionale
au sein de l'ONU. Cette stratégie s'inscrit-elle dans
le cadre de la réforme de l'ONU?
Nous devons rester attentifs. Notre résolution, que
j'ai cosignée au nom du groupe Open Vld, permet
au Parlement de prendre une initiative importante.
Nous joingnons le geste à la parole et la
communauté internationale retrouve ainsi un peu de
sa crédibilité. Nous montrons que nous prenons
vraiment au sérieux les droits de l'homme et la
responsability to protect.
Het klopt dat elke actie steun nodig heeft op het
terrein en vanuit de regio, maar dat men ook de
Arabische Liga moet op de hoogte brengen, schept
een precedent. De Liga is een regionale organisatie
binnen de VN. Past die strategie in de hervorming
van de VN?
We moeten de vinger aan de pols houden. Met
onze resolutie, die ik namens de Open Vld-fractie
mee ondertekend heb, neemt het Parlement een
belangrijk initiatief. We voegen de daad bij het
woord en herstellen een stukje geloofwaardigheid
van de internationale gemeenschap. We laten zien
dat wij de mensenrechten en de responsibility to
protect
ernstig nemen.
01.06 Daniel Bacquelaine (MR): La situation
appelle une prise de décision urgente. Nous avons
affaire à des crimes contre l'humanité et à la
répression d'un formidable espoir de liberté. Nous
nous devons d'être en première ligne pour prendre
nos responsabilités face au printemps arabe. Il était
01.06
Daniel
Bacquelaine
(MR):
De
omstandigheden vergen een snelle besluitvorming.
We worden immers geconfronteerd met misdaden
tegen de mensheid en met de onderdrukking van
een geweldige vrijheidsdrang. Nu de Arabische
lente is aangebroken, mogen we niet terugdeinzen
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
8
urgent que la communauté internationale prenne
une position faisant honneur à la dignité humaine.
Je salue les efforts, quels que soient les
précédents, de la France et de la Grande-Bretagne
car si nous avions dû attendre l'Union européenne,
nous serions dans une situation encore plus
critique, ce qui ne laisse pas de poser la question
de la manière dont sont abordées ces situations
graves.
voor onze verantwoordelijkheid. De internationale
gemeenschap moest dringend een standpunt
innemen dat de menselijke waardigheid eer
aandoet. Wat er in het verleden ook is gebeurd, ik
wil
mijn
waardering
uitdrukken
voor
de
inspanningen die Frankrijk en Groot-Brittannië
hebben geleverd. Als we op de Europese Unie
hadden moeten wachten, zou de toestand nog
hachelijker zijn. Een en ander doet vragen rijzen
over de manier waarop er met dergelijke ernstige
situaties wordt omgegaan.
Des questions restent posées. Quels sont les
enjeux de l'engagement militaire? On a dit que la
Belgique serait disponible; je préférerais que nous
affirmions davantage une volonté claire dans le
cadre de la coalition of the willing. Quelle est la
position du gouvernement à cet égard? La Belgique
est-elle en réserve? Attendrons-nous de voir
comment les choses évoluent lors des premiers
engagements?
Quel sera le type d'engagement du point de vue
militaire? Si nous devons apporter notre protection
à des populations civiles, faudra-t-il détruire des
aéroports, des centres de communication, des
bases de missiles...
Quels sont les objectifs d'une opération et que
recouvrent les termes "toutes les mesures
nécessaires"?
Comment
interprétez-vous
la
résolution 1973?
Een aantal vragen blijft onbeantwoord. Wat is de
inzet van het militair optreden? Men heeft verklaard
dat België beschikbaar zou zijn; ik zou liever
hebben dat wij onze bereidwilligheid in het kader
van de coalition of the willing duidelijker lieten
blijken. Wat is in dit verband het standpunt van de
regering? Staat België op de reservelijst? Wachten
wij af hoe de zaken evolueren na een eerste
optreden?
Hoe zal het optreden er op militair vlak uitzien? Als
wij de burgerbevolking bescherming moeten
bieden,
moeten
er
dan
luchthavens,
communicatiecentra,
raketbasissen
worden
uitgeschakeld...
Wat zijn de doelstellingen van een operatie en wat
betekent 'alle noodzakelijke maatregelen'? Hoe
interpreteert u resolutie 1973?
Comment voyez-vous le rôle de l'OTAN et
l'articulation entre la NRF et des pays de l'Union
européenne, les États-Unis, le Canada, le Liban et
les pays de la Ligue arabe?
Enfin, il est essentiel que la Belgique soit en
première ligne par rapport aux nécessités d'une
dignité des peuples qui considèrent la démocratie,
la liberté et les droits de l'homme comme
essentiels.
Et
je
souhaiterais
que
notre
gouvernement associe l'ensemble de notre pays et
bien entendu notre Parlement à un soutien très
puissant à l'égard des populations civiles et de la
jeunesse libyenne en proie à une répression des
plus sanglantes.
Hoe ziet u de rol van de NAVO en de relatie tussen
de NRF en de EU-landen, de Verenigde Staten,
Canada, Libanon en de landen van de Arabische
Liga?
Ten slotte is het van groot belang dat België het
voortouw neemt om de waardigheid te vrijwaren van
volkeren voor wie democratie, vrijheid en
mensenrechten geen loze begrippen zijn. En ik
wens dat onze regering ons land in zijn geheel en
natuurlijk ook ons Parlement zou betrekken bij die
zeer krachtige steun aan de burgerbevolking en de
Libische jeugd, die thans het slachtoffer zijn van
een uiterst bloedige repressie.
01.07 Dirk Van der Maelen (sp.a): La
collaboration avec le gouvernement se déroule
nettement mieux dans le cadre de ces opérations
que lorsqu'il s'agissait de l'intervention en
Afghanistan. Alors que nous n'avons toujours pas
eu de débat à part entière en séance plénière
concernant les opérations en Afghanistan, le
dialogue sur la Libye est au moins mené avec
sérieux.
01.07 Dirk Van der Maelen (sp.a): De
samenwerking met de regering over deze operatie
verloopt opmerkelijk vlotter dan die over de operatie
in Afghanistan. Wij hebben nog altijd geen
volwaardig plenair debat gevoerd over de operatie
in Afghanistan, maar het debat over Libië wordt
tenminste wel ernstig gevoerd.
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
9
J'ai déclaré hier, en séance plénière, que je
craignais une issue tragique et sanglante à la
révolution libyenne et que j'étais favorable, au
même titre que d'autres membres, à une
intervention fondée sur le principe de la
responsabilité de protéger. Nous devons être
conscients qu'une opération militaire n'est pas
exempte de risques. Il en allait de même, dans le
passé, pour l'intervention au Kosovo. Notre
collaboration aux opérations en Libye doit être
mûrement
réfléchie
et faire
l'objet d'une
concertation à part entière. Nous comptons sur les
ministres compétents pour qu'ils fassent preuve de
la même prudence lorsqu'ils abordent ce sujet sur
le plan européen ainsi qu'au sein d'autres
institutions internationales.
Gisteren in de plenaire vergadering heb ik de vrees
uitgesproken dat de Libische revolutie tragisch en
bloederig zou eindigen en heb ik mij samen met
anderen uitgesproken voor een interventie vanuit
het principe van responsability to protect. We
moeten wel beseffen dat een militaire operatie
riskant en gevaarlijk is. Dat was ook zo in het
verleden voor de operatie in Kosovo. Wij moeten
onze bijdrage aan de operatie-Libië goed doordacht
en overlegd bepalen en erop rekenen dat de
bevoegde ministers in Europa en de andere
internationale instellingen op dezelfde doordachte
en voorzichtige manier te werk gaan.
Le danger principal réside dans le fait que l'objectif
immédiat n'apparaît pas clairement dans la
résolution de l'ONU. L'objectif consiste-t-il à aboutir
à un cessez-le-feu et à renforcer les rebelles? Ou
alors va-t-on mettre ce cessez-le-feu à profit pour
mener une concertation diplomatique? L'objectif
consiste-t-il à écarter le régime de Kadhafi? Il y a en
effet peu de chances qu'il décide de partir de son
propre gré.
Ces différents objectifs ne nécessitent pas le même
type d'intervention militaire. Pour protéger la
population civile ou mener des négociations, une
activité militaire low-intensity suffit. Il ne faut
toutefois pas se bercer d'illusions si nous voulons le
départ de Kadhafi. La mise en place de zones no-fly
et no-drive avait déjà été tentée au Kosovo. Les
Serbes ont alors stationné leurs chars au milieu des
villes, là où nous n'osions pas intervenir. Cet objectif
ne peut être atteint qu'au moyen d'une opération
extrêmement risquée, surtout lorsque les choses
s'enlisent. Pour l'heure les Arabes acceptent qu'une
action soit menée mais qu'en sera-t-il si le conflit se
prolonge ou devient sanglant?
Il convient donc d'être prudent. Le gouvernement
devrait le plus rapidement possible indiquer
clairement quelle est l'option choisie.
Het grote gevaar ligt in het feit dat de onmiddellijke
doelstelling niet uit de resolutie van de
Veiligheidsraad blijkt. Is het de doelstelling om tot
een wapenstilstand te komen en om de rebellen te
versterken? Of gaan we die wapenstilstand
gebruiken om diplomatiek overleg te voeren? Is de
doelstelling het regime-Kadhafi te verwijderen? De
kans is namelijk klein dat hij uit zichzelf vertrekt.
De diverse doelstellingen vereisen een ander soort
militair optreden. Het beschermen van de
burgerbevolking
of
het
voeren
van
onderhandelingen, kan met low-intensity militaire
activiteiten. We moeten onszelf echter niets
wijsmaken als we Kadhafi weg willen. Een no-
flyzone en een no-drivezone hebben we ook al in
Kosovo geprobeerd. De Serviërs gingen met hun
tanks midden in de steden staan, waar men ze niet
durfde te raken. Deze doelstelling kan enkel bereikt
worden met een heel riskante operatie, zeker als
het een tijdlang aansleept. Nu zijn de Arabieren het
er nog mee eens dat er iets gebeurt, maar wat als
het conflict een tijd duurt of bloederig wordt?
We moeten dus voorzichtig zijn. Ik wil van de
regering zo snel mogelijk duidelijkheid. Voor welke
optie wordt er gekozen?
Nous devons tirer des enseignements de notre
expérience en Afghanistan et en Irak. Sur quelle
base pouvons-nous oeuvrer à la démocratisation de
la Libye? La réponse à cette question n'apparaît
pas clairement. Allons-nous nous ranger aux côtés
du Conseil de l'opposition, dirigé par le ministre de
la Justice? En Afghanistan, nul ne s'est sorti grandi
de la collaboration avec le régime du président
Karzai. Nous ne devons pas chercher à former
nous-même une nation ou à installer un
gouvernement. Nous devons laisser ce soin à la
Ligue arabe ou à une autre coalition arabe.
We moeten ook lessen trekken uit Afghanistan en
Irak. Het is nu niet duidelijk op welke basis we Libië
kunnen democratiseren. Gaan we in zee met de
Raad van de oppositie? De leider daarvan is de
minister van Justitie. In Afghanistan is niemand trots
op de samenwerking met het regime van president
Karzai. We moeten niet zelf een natie gaan willen
vormen of een regering gaan installeren. We
moeten dat overlaten aan de Arabische Liga of een
andere Arabische coalitie.
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
10
Quel sera le coût de la contribution de la Belgique?
Nous reviendrons certainement sur cette question
lors du débat budgétaire. Nous plaiderons à cette
occasion pour le démantèlement de notre
contribution à la guerre coûteuse et vaine en
Afghanistan, démantèlement qui libérerait des fonds
pour le financement de notre engagement en Libye.
Cette dernière opération revêt en effet beaucoup
plus de sens que celle menée en Afghanistan, où
l'on dénombre des dizaines de milliers de victimes.
Cette réorientation des fonds permettrait une
meilleure affectation de l'argent du contribuable.
J'ai déposé deux amendements tendant à la
conclusion, avec le gouvernement, d'accords à plus
long terme quant au rôle du Parlement. Le premier
amendement part du principe que le mandat du
Conseil de sécurité pourrait se révéler insuffisant et
requerrait l'adoption d'une nouvelle résolution. Je
propose que, dans ce cas également, le
gouvernement vienne débattre avec le Parlement.
Wat is de kostprijs van een Belgische bijdrage? Wij
zullen daar zeker op terugkomen in het
begrotingsdebat, waar wij zullen pleiten om onze
bijdrage aan de dure en zinloze oorlog in
Afghanistan af te bouwen om de daar vrijgemaakte
middelen bij voorkeur te gebruiken voor onze inzet
in Libië. Die operatie heeft veel meer zin dan de
operatie in Afghanistan met tienduizenden
slachtoffers. We kunnen het geld van de
belastingbetaler beter besteden.
Ik heb twee amendementen ingediend om
afspraken te maken met de regering op langere
termijn over de betrokkenheid van het Parlement.
Het eerste amendement gaat ervan uit dat het
mandaat van de Veiligheidsraad wel eens
onvoldoende zou kunnen zijn en dat er een nieuwe
resolutie komt. Ik stel voor dat ook in dat geval de
regering naar het Parlement komt om een debat te
voeren.
Lorsque l'on se lance dans de telles opérations, on
sait où cela commence mais pas où cela se
termine. Des changements importants peuvent se
produire dans le cadre d'une résolution du Conseil
de sécurité. Si des modifications importantes
devaient intervenir au niveau de la participation de
la Belgique, je demande d'appliquer la même
procédure et d'organiser d'abord un débat au
Parlement. Je considère le geste fait aujourd'hui par
le gouvernement comme une main tendue et je
l'accepte en espérant que nous pourrons continuer
à collaborer de la même manière à l'avenir.
Met dit soort operaties weten we waar we aan
beginnen, maar niet waar we zullen eindigen.
Binnen één veiligheidsresolutie kunnen er grote
veranderingen ontstaan. Als er belangrijke
wijzigingen komen in de bijdrage van België, dan
vraag ik om dezelfde procedure toe te passen en
eerst in het Parlement een debat te organiseren. Ik
bestouw de geste van de regering om dat vandaag
te doen, als een uitgestoken hand, die ik graag
aanneem, tenminste als we in de toekomst op
dezelfde manier kunnen blijven samenwerken.
01.08 Juliette Boulet (Ecolo-Groen!): Je remercie
le gouvernement pour sa rapidité de réaction par
rapport à la résolution car c'est hier, à 23 heures,
que ce vote au Conseil de sécurité de l'ONU a eu
lieu.
Hier, en séance plénière, on reprochait à l'Union
européenne et à la Belgique d'être trop passives.
Nous avons désormais un mandat clair. Gageons
qu'il ne soit pas trop tard et que nous puissions être
encore efficaces.
Depuis quelques jours, nous avons relayé les
demandes du Conseil National de Transition (CNT)
­ désormais l'autorité légitime du peuple libyen ­
d'une zone d'exclusion aérienne et d'une
intervention aérienne pour appuyer les insurgés,
tant la répression de Kadhafi se faisait violente. La
Ligue arabe s'est associée à ces demandes et nous
le faisons aussi aujourd'hui, car il est de notre
devoir d'intervenir en cas de constat de crimes
contre l'humanité!
01.08 Juliette Boulet (Ecolo-Groen!): Ik dank de
regering voor haar snelle reactie op de resolutie, die
pas gisteren om 23 uur in de VN-Veiligheidsraad
werd aangenomen.
Gisteren heeft men in de plenaire vergadering de
EU en België een te grote passiviteit aangewreven.
Thans beschikken we over een duidelijk mandaat.
Laten we hopen dat het niet te laat is en dat we nog
efficiënt kunnen ingrijpen.
De afgelopen dagen hebben we de nodige
ruchtbaarheid gegeven aan de eisen van de
Nationale Overgangsraad (NTC) ­ thans het
legitieme gezag van het Libisch volk ­ om een no-
flyzone in te stellen en luchtaanvallen uit te voeren
ter ondersteuning van de opstandelingen, omdat de
onderdrukking door de Kadhafi-getrouwen steeds
gewelddadigere vormen aanneemt. De Arabische
Liga heeft zich bij die eisen aangesloten, en we
doen dat vandaag ook, want het is onze plicht om in
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
11
Vu l'aggravation de la situation, nous devons
aujourd'hui réagir rapidement. Les troupes
loyalistes répriment sauvagement la rébellion: l'on
a reçu des témoignages d'utilisation du napalm, de
listes de personnes à exécuter, etc.
te grijpen, als blijkt dat er misdaden tegen de
mensheid worden begaan!
Gelet op de verslechterende situatie moeten we nu
snel handelen. De troepen die Kadhafi trouw blijven,
onderdrukken de opstand op bloedige wijze:
volgens bepaalde getuigenissen wordt er napalm
gebruikt, worden er executielijsten opgesteld, enz.
Hier et les jours précédents, on s'est accordé sur
des
sanctions
politiques,
diplomatiques,
économiques (interdictions de visa, gel des avoirs).
Un moratoire a aussi été établi sur l'octroi des
licences d'exportation. Mais ces mesures se sont
avérées insuffisantes, car Kadhafi devenait de plus
en plus incontrôlable.
Aujourd'hui,
nous
disposons
de
cette
résolution 1973, accompagnée des trois conditions
désormais réunies: une demande émane du peuple
et de sa nouvelle autorité, le CNT; elle est relayée
par la Ligue arabe et un mandat clair vient d'être
décidé par l'ONU.
Ecolo et Groen! se rallient à cette résolution
instaurant une intervention militaire; il faut en
discuter les termes. Cette intervention doit être
ciblée, balisée et limitée dans le temps. Il faudra la
réévaluer régulièrement car la situation change
d'heure en heure.
Il est important d'envisager une sécurisation des
corridors humanitaires, dont certains ports libérés.
Il faudra rester attentif à la bonne application des
sanctions, notamment l'embargo sur les armes. En
effet, le mardi 15 mars, les insurgés ont capturé un
navire battant pavillon grec avec une cargaison de
près de 23 000 tonnes de pétrole acheté à la Libye!
Le gouvernement belge doit aussi prévenir tout acte
d'intimidation ou de représailles commis à
l'encontre des citoyens lybiens et belges d'origine
libyenne. Ceux qui ont osé s'exprimer craignent
aujourd'hui des représailles.
Gisteren en in de dagen voordien is men het eens
geworden
over
politieke,
diplomatieke
en
economische sancties (een visaverbod, het
bevriezen van de tegoeden). Er werd ook een
moratorium afgekondigd voor de toekenning van
exportlicenties. Die maatregelen zijn ontoereikend
gebleken, want Kadhafi was steeds minder in toom
te houden.
Vandaag beschikken we over die resolutie 1973,
waarmee aan de drie voorwaarden is voldaan: de
vraag komt vanuit het volk en haar nieuwe overheid,
de Nationale Overgangsraad; ze wordt gedragen
door de Arabische Liga; en de VN heeft net een
duidelijk mandaat vastgesteld.
Ecolo en Groen! scharen zich achter deze resolutie,
die een militair ingrijpen mogelijk maakt; de rules of
engagement
moeten nu worden afgesproken. Het
moet een gerichte en welomlijnde actie zijn, die
beperkt is in de tijd. Ze zal geregeld opnieuw
geëvalueerd moeten worden, want de toestand
wijzigt van uur tot uur.
De beveiliging van humanitaire corridors, onder
meer vanuit een aantal bevrijde havens, mag niet
uit het oog worden verloren.
Er zal voort op moeten worden toegezien dat de
sancties, met name het wapenembargo, correct
worden
toegepast.
De
opstandelingen
onderschepten namelijk op dinsdag 15 maart nog
een schip met bijna 23.000 ton in Libië gekochte
aardolie dat onder Griekse vlag voer.
De Belgische regering moet ook elke vorm van
intimidatie of vergelding tegen Libiërs of tegen
Belgen van Libische origine voorkomen. Degenen
die hebben durven spreken, vrezen thans voor
vergeldingen.
Ces
mesures
fortes
sont
aujourd'hui
indispensables. Nous sommes prêts à discuter de
cette résolution et nous sommes favorables à sa
concrétisation en termes militaire, politique et
diplomatique.
Ces opérations ne sont pas dénuées de risques
mais nous disposons des hommes et du matériel
Die krachtige maatregelen zijn thans onontbeerlijk.
Wij zijn bereid om over deze resolutie te praten en
wij zijn gewonnen voor een concrete militaire,
politieke en diplomatieke invulling ervan.
Die operaties zijn niet zonder risico, maar wij
beschikken over de nodige manschappen en het
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
12
nécessaires. J'insiste pour que le gouvernement
prenne ses décisions, avec le Parlement, en toute
transparence.
nodige materieel. Ik dring erop aan dat de regering
de nodige beslissingen samen met het Parlement
en in alle transparantie zou nemen.
01.09 Stefaan Vercamer (CD&V): Je remercie le
gouvernement pour cet échange de vues avec le
Parlement à propos de l'action menée par la
communauté internationale contre le régime de
Kadhafi.
Toute action militaire comporte des risques et il
s'agit toujours de la dernière option à envisager.
Dans le cas qui nous occupe, il s'agit du seul moyen
de mettre un terme aux violences perpétrées contre
d'innocents citoyens. Nous soutenons la décision de
passer maintenant à l'action.
Se pose immédiatement la question de savoir
comment agir après l'intervention. Quelles initiatives
l'Europe prendra-t-elle sur les plans politique et
diplomatique pour assurer à l'avenir la sécurité des
citoyens, pour préserver les droits de l'homme et
pour garantir la liberté et la démocratie? Il faut se
mettre
immédiatement
à
la
recherche
d'interlocuteurs car il appartient à l'Europe de jouer
un rôle de pionnier dans la mesure où la Libye est
en fait un pays voisin.
Nos actions doivent être un signal clair donné à la
population libyenne que nous soutenons leur lutte
pour plus de liberté et de démocratie. Ces actions
doivent se traduire par une aide sur le terrain, des
rapatriements et l'accueil de réfugiés.
01.09 Stefaan Vercamer (CD&V): Ik wil de
regering danken dat ze met het Parlement van
gedachten komt wisselen over de internationale
actie tegen het regime van Kadhafi.
Elke militaire actie houdt risico's in en is altijd de
allerlaatste optie. In dit geval is het de enige uitweg
om geweld tegen onschuldige burgers te stoppen.
Wij steunen de beslissing om kort op de bal te
spelen en tot actie over te gaan.
Onmiddellijk rijst de vraag wat er na de interventie
moet gebeuren. Welke initiatieven zal Europa
nemen op politiek en diplomatiek vlak om in de
toekomst de veiligheid van de burgers te
garanderen, de mensenrechten te vrijwaren en
vrijheid en democratie te waarborgen? Wij vragen
om meteen op zoek te gaan naar gesprekspartners,
want Europa moet een voortrekkersrol spelen
omdat Libië eigenlijk een buurland is.
Onze acties moeten een duidelijk signaal zijn aan
de Libische bevolking dat we ze steunen in hun
streven naar meer vrijheid en democratie. Dat moet
gebeuren door steun op het terrein, door
repatriëringen en door de opvang van vluchtelingen.
01.10 Christian Brotcorne (cdH): Hier, nous nous
plaignions tous de la lenteur de la communauté
internationale à réagir et, aujourd'hui, tout à coup,
tout est possible suite au vote du Conseil de
sécurité. Même des pays qui paraissaient tièdes ont
fini par comprendre les enjeux humanitaires de ce
conflit.
L'intervention est conforme au droit international,
c'est évidemment essentiel. De plus, elle bénéficie
d'un soutien régional, la Ligue arabe ayant appelé à
plusieurs reprises la communauté internationale à
intervenir ou, au moins, à réagir aux événements
qui se déroulent en Libye. À cela s'ajoute un large
soutien de notre opinion publique, qui ne
comprenait pas la différence entre les bonnes
paroles que nous pouvions prononcer et l'incapacité
de poser les actes nécessaires.
Je pense que nous trouverons un consensus au
Parlement
pour
soutenir
la
position
du
gouvernement à la suite de l'appel des Nations
Unies.
01.10 Christian Brotcorne (cdH): Terwijl we
gisteren nog allemaal ons beklag deden over de
trage reactie van de internationale gemeenschap,
stellen we vast dat vandaag plots alles mogelijk is,
nu de Veiligheidsraad zich heeft uitgesproken. Zelfs
landen die eerst lauw reageerden, hebben
uiteindelijk de omvang van deze humanitaire crisis
ingezien.
De interventie strookt met het internationaal recht,
dat is natuurlijk van fundamenteel belang.
Bovendien geniet ze regionale steun, aangezien de
Arabische Liga de internationale gemeenschap
meermaals heeft verzocht in te grijpen, of op zijn
minst te reageren op de gebeurtenissen in Libië. De
interventie kan ook rekenen op brede steun
vanwege onze publieke opinie, die niet begreep
waarom we onze mooie beloftes niet konden
waarmaken door gepaste acties te ondernemen.
Ik denk dat we in het Parlement een consensus
zullen vinden om het standpunt van de regering
naar aanleiding van de oproep van de Verenigde
Naties te onderschrijven.
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
13
Le fait d'avancer de la sorte est aussi un gage que
nous donnons aux évolutions intervenues en
Tunisie et en Égypte. Le processus vers la
démocratie parlementaire et les droits de l'homme
n'est pas achevé.
J'espère que l'autorisation d'intervenir ne sera pas
trop tardive et qu'il sera encore possible d'atteindre
les objectifs. L'important est de donner les moyens
au peuple libyen d'arriver à ce qu'il veut. La décision
du Conseil de sécurité n'est qu'une première étape.
Des évolutions et évaluations seront nécessaires.
Je demande au gouvernement d'être attentif aux
conséquences prévisibles des interventions pour la
population. Partir dans un conflit de cette échelle
aura des conséquences humanitaires importantes.
Met deze aanpak bieden we ook garanties voor de
veranderingen die zich in Tunesië en Egypte
hebben voltrokken. Het proces met het oog op de
totstandkoming van een parlementaire democratie
en de eerbiediging van de mensenrechten is nog
niet af.
Ik hoop dat het groen licht voor een optreden niet te
laat komt en dat de doelstellingen nog bereikt zullen
kunnen worden. Wat telt, is dat het Libische volk de
gelegenheid krijgt zijn streven te verwezenlijken. De
beslissing van de Veiligheidsraad is slechts een
eerste stap. Er zal geëvalueerd en bijgestuurd
moeten worden.
Ik vraag de regering aandacht te hebben voor de te
verwachten gevolgen van het militaire ingrijpen voor
de bevolking. Een conflict van die omvang aangaan,
zal grote humanitaire gevolgen hebben.
Il est urgent de préparer le terrain militaire mais
aussi le terrain humanitaire de manière à pouvoir
apporter le soutien nécessaire aux populations
concernées.
Le cdH soutiendra le gouvernement dans les
décisions qu'il vient de prendre. Si des extensions
des missions, autorisées par le Conseil de sécurité,
étaient nécessaires, il serait indispensable que vous
reveniez devant le Parlement.
Monsieur le ministre des Affaires étrangères, je
vous remercie d'avoir mis en pratique le fait que le
Parlement s'engage aux côtés du gouvernement.
Vous pourrez compter sur notre soutien.
Er moeten dringend voorbereidselen worden
getroffen op militair vlak, maar ook op humanitair
vlak, teneinde de betrokken bevolking de nodige
bijstand te geven.
Het cdH zal de regering steunen in de beslissingen
die ze zonet heeft genomen. Mocht het noodzakelijk
zijn ­ met de goedkeuring van de VN-
Veiligheidsraad ­ de opdracht uit te breiden, zal u
absoluut
opnieuw
het
Parlement
moeten
raadplegen.
Mijnheer de minister van Buitenlandse Zaken, u
hebt
het
Parlement
betrokken
bij
het
regeringsoptreden en ik dank u daar voor. U zal op
onze steun kunnen rekenen.
01.11 Peter Luykx (N-VA): Nous avons pris ce
matin l'initiative de demander à M. Flahaut de
convoquer cette commission. Nous nous félicitons
que cette demande ait été acceptée et que nous
puissions à nouveau nous réunir aujourd'hui pour
réagir promptement à la situation. Au cours des
dernières semaines, la N-VA a insisté à plus d'une
reprise pour que le gouvernement belge adopte une
attitude ferme en ce qui concerne la Libye. Hier, en
séance plénière, nous avons préconisé de soutenir
la mise en place d'une zone d'exclusion aérienne.
Au vu de l'évolution récente de la situation, j'espère
que nous n'avons pas manqué d'ambitions et que
cette résolution n'intervient pas trop tard. Il nous
revient en effet que des combats acharnés se
dérouleraient en ce moment même à Misurata.
L'instauration d'une zone d'exclusion aérienne, en
toute logique la seule décision envisageable, n'est
pas sans conséquences ni dangers étant donné
01.11 Peter Luykx (N-VA): Deze ochtend namen
wij het initiatief om Kamervoorzitter Flahaut te
vragen deze commissie bijeen te roepen. Wij zijn
blij dat op die vraag werd ingegaan en dat we
vandaag opnieuw samenkomen om kort op de bal
te kunnen spelen. N-VA heeft de voorbije weken
meer dan eens aangedrongen op een doortastende
houding van de Belgische regering inzake Libië.
Gisteren hebben wij in de plenaire vergadering
opgeroepen de no-flyzone te steunen. Hopelijk is
deze resolutie niet `too little, too late', gezien de
recentste
evoluties.
Wij
ontvingen
immers
informatie over felle gevechten in Misurata op dit
ogenblik.
De invoering van een no-flyzone is de enige
logische stap die kon worden gezet. Maar dit heeft
consequenties en houdt gevaren in. Dit is immers
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
14
qu'il s'agit non pas d'une mission de maintien de la
paix mais bien d'une intervention basée sur la
violence et qui pourrait faire des victimes parmi les
civils.
Notre groupe appuie cette résolution. La N-VA
estime qu'il est nécessaire de mettre fin à l'effusion
de sang. Toutefois, étant donné que nous nous
trouvons dans une période d'affaires courantes, je
voudrais demander expressément, au nom du plus
grand groupe politique du Parlement, que notre
assemblée soit non seulement informée, mais
également étroitement associée à toutes les
initiatives qui seront prises.
L'Union
européenne
a
déjà
approuvé
la
résolution 1973 par la voix de M. Herman
Van Rompuy et de Mme Ashton. Quelles actions
l'UE peut-elle entreprendre sur le plan humanitaire?
L'engagement de l'UE est-il purement civil ou
également militaire? Les accords "Berlin plus"
permettent-ils également de faire appel aux
installations de l'OTAN?
geen vreedzame missie. Dit gaat over een
interventie met geweld, met mogelijke slachtoffers
onder de burgers.
Onze fractie steunt de resolutie. N-VA vindt het een
noodzakelijke stap om verder bloedvergieten te
vermijden. Wij zitten echter in een periode van
lopende zaken. Namens de grootste fractie in dit
Parlement wil ik uitdrukkelijk vragen dat bij alle
stappen die nu ondernomen worden, het Parlement
niet alleen op de hoogte moet worden gehouden,
maar ook nauw betrokken moet blijven.
De Europese Unie heeft zich reeds achter
resolutie 1973 geschaard bij monde van president
Herman Van Rompuy en Catherine Ashton. Welke
acties kan de EU ondernemen op humanitair vlak?
Is er alleen een civiel of ook een militair
engagement van de EU? Misschien kan door de
Berlijn-plus-regeling ook een beroep gedaan
worden op de installaties van de NAVO?
La question principale qui se pose est évidemment
de savoir ce qui se passera ensuite. Il est
impossible d'y répondre à l'heure actuelle mais cela
ne peut nous amener à différer toute action future.
Après l'adoption de la résolution, M. Kadhafi a déjà
proféré des menaces à l'adresse des Nations
Unies. Comment y réagit-on ou comment les
anticipe-t-on? La Belgique pourrait-elle être la cible
d'actions? Comment la Belgique gère-t-elle cette
menace?
Une intervention militaire constitue-t-elle le prélude
à la reconnaissance diplomatique du mouvement
rebelle par notre pays, comme l'a déjà fait la
France? Allons-nous lancer un signal clair à ce
sujet? La résolution s'applique-t-elle également au
mouvement rebelle si celui-ci devait progresser vers
Tripoli et y mener des actions de vengeance sur les
clans qui sont restés fidèles à Kadhafi? La violence
peut en effet venir des deux côtes.
La N-VA se pose encore des questions à propos du
volet militaire de cette résolution mais M. Francken
prendra la parole à ce sujet.
De hamvraag is uiteraard: wat daarna? Daarop kan
nu nog geen antwoord worden gegeven, maar dat
mag er niet toe leiden dat verdere actie wordt
uitgesteld. Nadat de resolutie werd aangenomen
uitte Kadhafi al bedreigingen ten aanzien van de
VN. Hoe wordt hierop gereageerd of geanticipeerd?
Kan dit leiden tot acties in België? Hoe gaat België
met die dreiging om?
Is een militair ingrijpen een voorbode van
diplomatieke erkenning van de rebellenbeweging
door ons land, zoals Frankrijk dat al eerder heeft
gedaan? Gaan wij daarover een duidelijk signaal
geven? Is de resolutie ook van toepassing op de
rebellenbeweging indien die zou oprukken richting
Tripoli en zich daar zou wreken op de clans die
Kadhafi trouw blijven? Het geweld kan immers van
twee kanten komen.
N-VA heeft nog een aantal vragen over het militaire
aspect van deze resolutie, maar die zal de
heer Francken stellen.
01.12 Alexandra Colen (VB): Nous nous
réjouissons du fait que l'ONU ait enfin adopté cette
résolution. Nous n'avons aucune objection à
formuler à l'encontre d'interventions visant à
protéger la population civile contre des attaques
aériennes. Nous acclamons les révoltes populaires
dictées par le droit à l'autodétermination des
peuples. Tant mieux bien évidemment si les choses
se passent de manière relativement pacifique
01.12 Alexandra Colen (VB): Wij zijn blij dat de
VN eindelijk deze resolutie heeft goedgekeurd. Wij
hebben geen enkel bezwaar tegen interventies die
de
burgerbevolking
beschermen
tegen
luchtaanvallen.
De
ontplooiing
van
de
volksopstanden juichen wij toe vanuit het standpunt
van het zelfbeschikkingsrecht der volkeren. Liefst
gebeurt het relatief vreedzaam, zoals in Tunesië en
Egypte. In Libië is wat als een volksopstand begon,
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
15
comme en Tunisie et en Égypte. En Libye, un
mouvement commencé sous la forme d'une révolte
populaire s'est transformé en guerre civile. Nous
approuvons la résolution de l'ONU mais nous nous
montrons critiques quant à l'évolution future de la
situation.
D'autres actions qui ont débuté par la mise en place
d'une zone d'exclusion aérienne ont tout de même
finalement débouché sur une guerre terrestre. Il faut
savoir clairement dans quoi nous nous engageons
en Libye et qui nous aidons. En Tunisie et en
Égypte, il existait un mouvement d'opposition
organisé et des personnes ayant une certaine
autorité ont formé un gouvernement provisoire et
annoncé des élections.
En Libye, il s'agirait plutôt d'un acte de désespoir de
la part des citoyens et personne ne sait comment
les choses pourraient évoluer. La Libye est un pays
de seigneurs de la guerre, avec Kadhafi comme
chef suprême depuis déjà quelques dizaines
d'années maintenant. Kadhafi parti, par quoi sera-t-
il remplacé?
ontaard in een burgeroorlog. Wij juichen de
resolutie van de VN toe, maar wij zijn kritisch over
de verdere afwikkeling.
Andere gevallen die begonnen met het instellen van
een no-flyzone, zijn toch nog uitgemond in
grondoorlogen. We moeten duidelijk weten in welke
situatie we terechtkomen in Libië. We moeten goed
weten wie we helpen. In Tunesië en Egypte was er
een
georganiseerde
oppositiebeweging
of
gezagsfiguren die al een soort voorlopige regering
hebben
gevormd
en
verkiezingen
hebben
aangekondigd.
In Libië lijkt het meer om wanhoopsdaden van
burgers te gaan, waarvan wij noch zij weten waar
het naartoe gaat. Libië is een land van krijgsheren,
met Kadhafi nu al enkele decennia als
opperkrijgsheer. Als hij weg is, wat komt er dan in
de plaats?
Dans quelle mesure l'Occident s'engagera-t-il, par
le truchement de l'OTAN ou de l'ONU, dans le
scénario d'après-guerre?
La résolution autorise les "États membres" à
prendre des mesures en concertation avec le
secrétaire général de l'ONU. Vise-t-elle des États
membres individuels ou des formes de coopération
ont-elles déjà été mises en place? L'OTAN en tant
que telle est-elle visée? Qui prendra l'initiative de
ces actions, qui en assurera la coordination? Les
différentes parties sont-elles encore en train de se
positionner? Mes interrogations à cet égard sont
inspirées par l'abstention de l'Allemagne.
Par ailleurs, je me demande également quels sont
nos contacts avec l'opposition libyenne. Ces
contacts se déroulent-ils exclusivement par
l'intermédiaire des États-Unis? Ceux-ci ont
longtemps tergiversé. Certains prédécesseurs de
l'actuel président auraient oeuvré bien plus
rapidement en faveur d'une zone d'exclusion
aérienne. Les présidents conservateurs qualifient
depuis longtemps déjà Kadhafi de chien fou du
Moyen-Orient. Aujourd'hui les alliés du club anti-
impérialiste, qui considéraient Kadhafi comme un
excentrique, se sont enfin ralliés avec conviction à
ce point de vue.
Je demande au gouvernement de continuer sur sa
lancée: tenir le Parlement informé de la situation en
toute transparence, afin que nous puissions éviter
que ne se reproduise le scénario que nous avons
In hoeverre zal het Westen zich, via de NAVO of de
VN, engageren in het scenario dat zich na de oorlog
zal ontvouwen?
De resolutie spreekt over de member states die in
afspraak met de secretaris-generaal maatregelen
moeten nemen. Gaat het over individuele member
states
of zijn er al samenwerkingsverbanden? Gaat
het om de NAVO als dusdanig? Wie initieert de
acties, wie coördineert ze? Is men zich nog aan het
positioneren? Ik vraag mij dat af omdat Duitsland
zich heeft onthouden bij de stemming.
Daarnaast vraag ik me ook af welke contacten we
hebben bij de Libische oppositie. Lopen die
contacten enkel via de VS? De VS zijn rijkelijk traag
in beweging gekomen. Vorige presidenten zouden
volgens mij veel sneller hebben geijverd voor een
no-flyzone. Conservatieve presidenten noemden
Kadhafi al lang the mad dog of the Middle-East. Nu
zijn ook de vriendjes van de anti-imperialistische
club, die de man voorheen aanvaardden als een
excentriekeling, daarvan eindelijk overtuigd.
Ik vraag de regering om te blijven doen wat ze doet:
het Parlement op de hoogte houden zodat er
transparantie is en we een Irakscenario kunnen
vermijden.
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
16
vécu concernant l'Irak.
Des accords ont-ils déjà été conclus au sein du
Conseil de sécurité des Nations Unies sur
l'approche des flux migratoires? Le flux des réfugiés
constitue également un aspect dont nous devons
tenir compte.
Enfin, j'estime que ce n'est pas le moment de faire
de la politique politicienne et d'adopter un
comportement puéril quant à la question de savoir
qui signera la résolution. Chacun souhaite discuter
sereinement de cette crise mondiale. Chacun
souhaite apporter sa pierre à l'édifice.
Zijn er al afspraken gemaakt binnen de VN-
Veiligheidsraad
over
de
aanpak
van
de
migratiestromen? De vluchtelingenstroom is ook
een aspect waarmee wij rekening moeten houden.
Tot slot vind ik dit niet het moment voor bekrompen,
kinderachtige spelletjes, zoals over de vraag wie de
resolutie zal ondertekenen. Iedereen wil hier sereen
deze crisis van wereldformaat bespreken. Iedereen
wil zijn steentje bijdragen.
01.13 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen!): Je suis
très satisfait de la manière dont le gouvernement
associe le Parlement à ce dossier, même si une
décision devait être prise très rapidement. Et si la
situation change, une participation étroite du
Parlement doit rester garantie. Je demande même
que l'approbation du Parlement soit demandée pour
chaque décision concernant des opérations
militaires à l'étranger, comme c'est le cas dans les
autres pays.
J'estime que la communauté internationale a pris
une bonne décision. Nous ne pouvons pas rester
sur la touche lorsque des révoltes populaires
démocratiques, dont une risque à l'heure actuelle
d'être étouffée dans l'oeuf par un régime dictatorial,
ont lieu au Moyen-Orient. Nous avons pu constater
cette nuit que de temps en temps la structure de
sécurité internationale fonctionne malgré tout
encore, contrairement à ce que bon nombre de
personnes craignaient.
À notre estime, trois conditions importantes pour
une intervention militaire sont remplies, à savoir un
mandat des Nations Unies, l'approbation par la
Ligue arabe et une demande d'intervention de la
part de l'opposition libyenne elle-même. Toutes ces
conditions étant à présent remplies, nous n'avons
plus aucune excuse de rester sur la touche.
Les choses ont effectivement évolué lentement
mais un processus correct a été mis au point et il a
abouti à un résultat correct, à savoir un mandat des
Nations Unies et une adhésion à ce mandat dans la
région. Après ces efforts diplomatiques, il convient
à présent de faire vite, car les troupes de Kadhafi
pourraient assaillir Benghazi et prendre le contrôle
de la ville d'ici quelques heures.
01.13 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen!): Ik ben
zeer tevreden over de manier waarop de regering
het Parlement hierbij betrekt, ook al moest er zeer
snel beslist worden. Ook als de situatie wijzigt moet
een nauwe betrokkenheid van het Parlement
verzekerd blijven. Ik vraag zelfs om bij elke
beslissing over militaire buitenlandse operaties altijd
de goedkeuring van het Parlement te vragen, zoals
dat in andere landen gebeurt.
Ik vind dat de internationale gemeenschap een
goede beslissing genomen heeft. Wij mogen niet
aan de zijlijn blijven staan wanneer er in het
Midden-Oosten democratische
volksopstanden
plaatsvinden, waarvan er nu een dreigt in de kiem
gesmoord te worden door een dictatoriaal regime.
Vannacht hebben we kunnen zien dat de
internationale veiligheidsstructuur soms toch nog
werkt, in tegenstelling tot wat velen vreesden.
Voor ons zijn de drie belangrijke voorwaarden voor
een militair ingrijpen vervuld, namelijk een VN-
mandaat, de goedkeuring van de Arabische Liga en
een vraag om in te grijpen vanwege de Libische
oppositie zelf. We hebben nu al deze voorwaarden
vervuld zijn, geen excuus meer om aan de kant te
blijven staan.
Het ging inderdaad erg traag, maar er is een
waardevol proces ontwikkeld met een waardevol
resultaat, namelijk een VN-mandaat en een
draagvlak daarvoor in de regio. Na de diplomatieke
inspanningen moeten we nu snel te werk gaan,
want het is een kwestie van uren vooraleer de
troepen van Kadhafi Benghazi zouden kunnen
bestoken en de stad innemen.
Même si chacun en appelle aujourd'hui à une
intervention armée, cette solution ne va pas de soi.
La violence n'est jamais une chose évidente. Le
succès de l'opération dépend entièrement de
Iedereen vraagt nu om een gewapend ingrijpen,
maar evident is dat niet. Geweld is immers nooit
vanzelfsprekend. De betrokkenheid van de
Arabische landen en de Arabische Liga moet
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
17
l'implication des pays arabes et de la Ligue arabe,
qui devra être garantie tout au long de la période de
mise en oeuvre de la résolution.
Il semble que nous nous dirigions vers une
intervention dans le cadre de l'OTAN. Nous devons
nous demander si aucune autre solution n'est
envisageable et si une opération de l'OTAN
bénéficie du soutien de la région concernée. Cette
intervention doit en outre être aussi brève que
possible. Il ne peut s'agir de l'envoi d'une force
d'occupation. Nous devons éviter un scénario
irakien. La question se pose dès lors de savoir en
quoi consiste l'objectif d'une action militaire. Même
si nous devons réagir rapidement, ce but doit être
défini avec précision. Nous ne devons pas prêter
notre concours à la mise en oeuvre d'une sorte de
colonisation économique. En effet, cette région
représente évidemment des intérêts gigantesques
sur le plan économique et de la production
pétrolière. Il serait naïf de ne pas évoquer cet
aspect. Les intérêts économiques ne doivent pas
éclipser les principes de respect des droits de
l'homme.
Il est bon que notre pays ne se contente pas d'un
rôle passif lorsqu'une opération militaire faisant
l'objet d'un mandat vise à protéger une révolte
populaire démocratique. Si une demande est
formulée en ce sens, l'armée belge doit y participer.
Au cours des derniers jours, le ministre de la
Défense s'est cependant formellement opposé à la
mise en place d'une zone d'exclusion aérienne. À
présent que nous nous dirigeons dans cette voie, je
me demande s'il maintient sa position. Comment
évalue-t-il les chances de réussite d'une telle zone
d'exclusion?
gegarandeerd worden bij de verdere uitvoering van
de resolutie, anders kan deze operatie niet
succesvol zijn.
Het ziet ernaar uit dat het een NAVO-operatie
wordt. Wij moeten nadenken of er geen
alternatieven zijn en of een NAVO-operatie wel
gedragen wordt door de regio. De operatie moet
ook zo kort mogelijk gehouden worden. Het mag
geen bezettingsmacht worden. We moeten een
Irakscenario vermijden. De vraag is dan ook wat de
doelstelling van een militaire actie is. Ook al moeten
we nu snel reageren, die doelstelling moet precies
gedefinieerd worden. We kunnen niet meegaan in
een vorm van economische kolonisering, want de
oliebelangen en de economische belangen in deze
regio zijn natuurlijk enorm. Het zou naïef zijn om
daarover niet te spreken. De economische
belangen mogen wel het respect voor de
mensenrechten niet overschaduwen.
Het is goed dat ook ons land niet aan de zijlijn blijft
staan als een gemandateerde militaire operatie de
democratische volksopstand gaat beschermen.
Indien gevraagd, moet het Belgisch leger
deelnemen aan die operatie. De voorbije dagen
heeft de minister van Defensie zich echter
uitdrukkelijk verzet tegen een no-flyzone. Nu we
toch in de richting gaan, vraag ik mij af of hij bij zijn
standpunt blijft. Gelooft hij in de slaagkansen van
een dergelijke no-flyzone?
Le gouvernement doit communiquer de manière
très claire car cette opération comporte des risques.
Dans le cadre de notre participation aux opérations
en Afghanistan, le gouvernement avait affirmé que
les instructeurs belges ne participeraient pas aux
combats, ce qui s'est ultérieurement révélé inexact.
Si le colonel Kadhafi annonce un cessez-le-feu,
comment l'ONU et notre pays doivent-ils réagir?
Jusqu'où veut-on aller? Quels sont les objectifs
précis de l'opération militaire et quels sont les
objectifs politiques? Est-on disposé à conclure un
compromis démocratique avec Kadhafi? Quel est le
statut du régime de transition après la résolution
onusienne? Allons-nous reconnaître formellement
ce régime?
Les révolutions au Moyen-Orient ne peuvent pas
s'achever sur le renversement du régime existant.
Un régime démocratique doit prendre sa place. En
De regering moet duidelijk communiceren, want
deze operatie houdt ook risico's in. Over onze
bijdrage aan de operatie-Afghanistan verklaarde de
regering dat de Belgische opleiders niet zouden
meevechten, wat achteraf niet waar is gebleken.
Als kolonel Kadhafi beslist om tot een onmiddellijk
staakt-het-vuren over te gaan, hoe moeten de VN
en ons land dan reageren? Hoever wil men gaan?
Wat zijn de precieze doelstellingen van de militaire
operatie en wat zijn de politieke doelstellingen? Is
men bereid om een democratisch compromis te
sluiten met Kadhafi? Wat is de status van het
overgangsregime na de VN-resolutie? Zullen wij dat
overgangsregime formeel erkennen?
De revoluties in het Midden-Oosten mogen niet
eindigen met het omverwerpen van het bestaande
regime, maar met het installeren van een
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
18
Égypte aussi, nous sommes encore loin du compte.
Il s'agit de rester vigilants. À Bahreïn également, la
révolte est réprimée dans la violence, avec le
soutien de l'Arabie saoudite. Les verts proposent la
mise en place d'un moratoire général sur les
exportations d'armes pour l'ensemble de la région.
Je constate que nous sommes tous légitimement
indignés. Mais cette indignation est sélective et un
peu hypocrite aussi. Ceux qui fulminent à présent
contre ces dictateurs sont aussi ceux qui il y a des
années sont allés discuter avec ces personnages
pour conclure des accords économiques. Dans le
contexte de cette révolte également, la population
libyenne a droit au respect des droits de l'homme.
Nous devons réfléchir tous ensemble à une
politique étrangère assortie d'une plus forte
dimension morale et éthique. Il ne s'agit pas de
montrer son indignation au cas par cas mais de
suivre en permanence une ligne morale plus forte
dans le domaine des relations extérieures.
democratisch regime. Ook in Egypte zijn we daar
nog ver van verwijderd. Wij moeten waakzaam zijn.
Ook in Bahrein wordt momenteel een opstand
gewelddadig neergedrukt in samenwerking met
Saudi-Arabië. De groene fractie stelt voor om een
algemeen moratorium op de wapenexport in te
stellen voor de hele regio.
Ik merk dat iedereen terecht verontwaardigd is. Die
verontwaardiging is echter selectief en een beetje
hypocriet. Iedereen die nu fulmineert tegen deze
dictators, is er jaren geleden wel mee gaan praten
om over economische deals te onderhandelen. Ook
voor deze opstand, had de Libische bevolking recht
op het respecteren van de mensenrechten. Wij
moeten ons samen bezinnen over een buitenlands
beleid met een sterker moreel en ethisch karakter.
Wij moeten niet ad hoc onze verontwaardiging
uiten, maar in al onze buitenlandse betrekkingen
een sterkere morele lijn volgen.
01.14 Theo Francken (N-VA): Tout comme
Mme Rutten, je ne crois pas que le régime libyen ait
soudain vu clair et déposera les armes. Le fils de
Kadhafi a déclaré il y a quelques heures que
l'armée libyenne n'investirait pas la ville de
Benghazi mais que des troupes anti-terroristes y
seraient envoyées. Quel est le sens de ces
déclarations à tout le moins ambiguës?
La résolution bénéficie manifestement d'un large
appui de la Chambre. Voilà qui est clair à présent.
We go to war! Nous partons en guerre. Comme
c'est souvent le cas en Afrique, l'armée libyenne est
une grande armée à petit budget. Elle compte
76 000 hommes, soit le double des effectifs de
l'armée belge, pour un budget de 1,7 milliard de
dollars.
01.14 Theo Francken (N-VA): Evenmin als
mevrouw Rutten geloof ook ik niet dat het Libische
regime nu plotseling het licht heeft gezien en de
wapens zal neerleggen. De zoon van Kadhafi
verklaarde enkele uren geleden nog dat ze de stad
Benghazi "niet in zullen trekken, maar dat ze
antiterreurtroepen zullen binnensturen". Wat wil dat
zeggen? Dat is op zijn minst dubbelzinnig.
De resolutie wordt blijkbaar kamerbreed gesteund.
Dat is nu wel duidelijk.
We go to war! Het Libische leger is, zoals vaak in
Afrika, een groot leger met een klein budget. Het is
een leger van 76.000 man ­ het dubbel van het
Belgische leger ­ en met een budget van 1,7 miljard
dollar.
La
motivation
d'aller
jusqu'au
bout
sera
certainement présente car il s'agit d'une question
existentielle pour cette armée.
Nous devons également être conscients que cette
zone d'interdiction aérienne sera onéreuse et qu'elle
sera mise en place pour une longue période.
D'aucuns pensent que cette situation ne durera que
quelques semaines mais je ne partage pas cette
opinion. Il ne sera pas aisé d'éliminer la défense
aérienne et les armes antichars. Le matériel libyen
est vétuste mais cela ne signifie pas qu'il fonctionne
mal. Les missiles libyens peuvent même atteindre
l'Europe.
Je prends acte des positions du sp.a et de Groen!
De motivatie om door te bijten zal er zeker zijn,
want voor dat leger is het een existentiële kwestie.
We moeten ons er ook van bewust zijn dat die no-
flyzone duur zal zijn en dat ze lang zal duren.
Sommigen denken dat dit maar een paar weken zal
duren, maar dat geloof ik niet. De luchtverdediging
en de antitankwapens uitschakelen zal niet zo
eenvoudig zijn. Het Libische materiaal is oud, maar
daarom niet slecht. De Libische raketten kunnen
zelfs Europa bereiken.
Ik neem akte van de standpunten van sp.a en
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
19
Ils déclarent qu'ils soutiennent cette opération mais
qu'ils ne souhaitent pas être hypocrites. Les
socialistes et les écologistes affirment à présent
qu'il faut instaurer un moratoire en ce qui concerne
les exportations d'armes vers le Moyen-Orient. Il
n'appartient pas à la Chambre de prendre cette
décision mais aux entités fédérées. Il est en outre
facile d'adopter un tel point de vue. Je ne pense pas
que des armes aient encore été livrées récemment
au Moyen-Orient. J'estime que d'éventuelles
livraisons doivent être soumises systématiquement
à un examen approfondi.
Groen! Zij zeggen wel dat zij deze operatie steunen
maar dat ze niet hypocriet willen zijn. Rood en
groen zeggen nu dat er een moratorium moet
komen op wapenexport naar het Midden-Oosten.
Dat is niet aan de Kamer om te beslissen, maar aan
de deelstaten. Verder is het nogal een gemakkelijk
standpunt. Ik denk niet dat er recent nog
wapenleveringen aan het Midden-Oosten gebeurd
zijn. Ik vind dat eventuele wapenleveringen stuk
voor stuk grondig bestudeerd moeten worden.
La guerre de quatrième génération ou "fourth
generation warfare
", typique du 21
ème
siècle, est
surtout basée sur la propagande. La Libye
positionnera son artillerie antiaérienne et ses chars
à des endroits caractérisés par une forte densité de
population. Des victimes civiles tomberont, la guerre
de propagande de M. Kadhafi atteindra son but et
même ici, à la Chambre, certains hommes
politiques affirmeront que nous devons nous retirer.
Les députés qui adopteront cette résolution doivent
être conscients qu'il s'agit d'une guerre, avec toutes
les conséquences que comporte une telle option.
Fourth generation warfare, de oorlogvoering van de
21
e
eeuw, is vooral gebaseerd op propaganda. Libië
zal zijn luchtafweergeschut en tanks op plaatsen
zetten waar veel burgers wonen. Er zullen
burgerslachtoffers vallen en de propagandaoorlog
van Kadhafi zal zijn doel bereiken: ook hier in de
Kamer zullen politici zeggen dat we ons moeten
terugtrekken. Wie deze resolutie goedkeurt, moet
zich ervan bewust zijn dat het om een oorlog gaat
en dat een oorlog ook bepaalde consequenties
heeft.
01.15 Gerald Kindermans (CD&V): Au cours des
dernières semaines, je n'ai pu me défaire de
l'impression désagréable que la communauté
internationale n'était pas en mesure de réagir à la
situation catastrophique en Libye. Je me félicite
d'assister à présent à la formation d'une sorte de
force de police internationale chargée de lutter
contre les pires dictateurs. Comment la Belgique
peut-elle contribuer à cet effort? Qu'attend-on de
nous?
Selon un article paru aujourd'hui dans le quotidien
Wall Street Journal, l'Égypte fournirait des armes
aux insurgés. Quelle est notre position par rapport à
cette situation? Si l'idée d'un embargo sur les
armes paraît louable, en pratique, il arrive
cependant souvent que cette mesure avantage le
camp du gagnant et enfonce les plus faibles.
Tout en ne s'étant pas exprimée sur la résolution,
l'Allemagne s'active sur le terrain. Quels pays ont
appuyé la résolution ou se sont abstenus?
01.15 Gerald Kindermans (CD&V): De voorbije
weken bekroop mij het onbehaaglijke gevoel dat de
internationale gemeenschap niet in staat was iets te
ondernemen tegen de vreselijke situatie in Libië. Ik
ben blij te zien dat er nu toch een soort van
internationale politiemacht ontstaat die optreedt
tegen dictators die het te bont maken. Hoe kan
België zijn steentje bijdragen? Wat wordt er van ons
verwacht?
In de Wall Street Journal staat vandaag dat Egypte
wapens zou leveren aan de opstandelingen. Wat is
onze houding hierin? Een wapenembargo klinkt
mooi, maar in de praktijk betekent het vaak een
steun aan het winnende kamp en delven de
zwakkeren het onderspit.
Duitstand heeft zich niet uitgesproken over de
resolutie, maar beweegt zich wel op het terrein.
Welke landen hebben de resolutie gesteund en
welke hebben zich onthouden?
01.16 Steven Vanackere, ministre (en
néerlandais): Dans ce type de dossier, une bonne
collaboration est de mise. Je veux faire comprendre
clairement que j'ai bien écouté les interventions.
01.16 Minister Steven Vanackere (Nederlands): In
dit soort aangelegenheden moeten we goed
samenwerken. Ik wil duidelijk maken dat ik goed
heb geluisterd naar de tussenkomsten.
(En français) La décision qui a été prise hier l'a été
en faisant preuve de sagesse. Elle a été prise après
s'être assuré du soutien des Nations Unies et de
(Frans) De beslissing van gisteren, die van wijsheid
getuigt, werd genomen nadat men zich had
vergewist van de steun van de Verenigde Naties en
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
20
pays de la Ligue arabe. Le changement de position
des États-Unis a été assez crucial dans ce
processus car il y a encore quelques jours, ils
étaient formellement opposés à l'idée d'une no fly
zone
.
Il fallait s'assurer de la légitimité d'une opération qui
sera risquée. De plus, il faut un certain temps avant
d'en voir les résultats. Voilà les raisons pour
lesquelles j'estime que le monde a réagi très
rapidement, ce qui est remarquable.
van de Arabische Liga. Het feit dat de Verenigde
Staten hun standpunt hebben aangepast, is van
doorslaggevend belang geweest in dit proces,
aangezien ze enkele dagen geleden nog formeel
tegen het idee van een no-flyzone gekant waren.
Men moest zich zekerheid verschaffen omtrent de
wettelijkheid van een operatie die niet zonder
gevaar zal zijn. Bovendien duurt het enige tijd voor
de resultaten van zo'n operatie zichtbaar worden. Ik
vind dan ook dat de wereld heel snel heeft
gereageerd, wat opmerkelijk is.
(En néerlandais) Ne soyons donc pas masochistes
à ce sujet. Les pays européens ont réellement
contribué à une décision rapide et intelligente,
même si certains aspects pourraient encore être
améliorés. Les conditions que la Belgique a
également posées et qui viennent seulement d'être
réalisées valaient la peine d'être défendues.
L'engagement de la Belgique est un engagement
moral et politique qui se rallie totalement au
consensus international sur le fait qu'une
intervention est nécessaire en Libye. Il est évident
que nous ne pouvons participer que dans la mesure
de nos moyens. Il s'agit d'une question purement
pratique et certainement pas d'une réticence sur le
plan moral ou politique. La Belgique se conforme
bel et bien à la résolution des Nations Unies. Si le
Parlement adopte la résolution, la Belgique accepte
de participer aux efforts demandés.
(Nederlands) Laat ons dus geen masochisten zijn in
dit verband. De Europese landen hebben een echte
bijdrage geleverd aan een snelle en wijze
beslissing, ook al zijn sommige zaken nog vatbaar
voor verbetering. De voorwaarden die ook België
heeft gesteld en die pas nu zijn gerealiseerd, waren
de moeite waard om na te streven.
Het Belgisch engagement is een moreel, politiek
engagement, dat zich volledig schaart achter de
internationale consensus over de vaststelling dat er
in Libië moet worden ingegrepen. Natuurlijk kunnen
wij slechts participeren in de mate van onze
mogelijkheden. Dat is een louter praktische
aangelegenheid en zeker geen morele of politieke
terughoudendheid. België schikt zich wel degelijk
naar de VN-resolutie. Indien het Parlement de
resolutie goedkeurt, stemt België ermee in deel uit
te maken van de gevraagde inspanningen.
(En français) S'agissant de l'Union européenne, il
faut tenir compte des cinq abstentions: la Chine,
l'Inde, la Russie, le Brésil et l'Allemagne. Ce ne sont
pas des petits pays dont l'avis importerait peu. Nous
avons régulièrement exprimé notre volonté
d'associer davantage les pays émergents à la
gestion des problèmes mondiaux. Parmi ceux qui
ont voté en faveur de la résolution, plusieurs pays
important manquent.
La Turquie et bien d'autres pays se sont abstenus.
Mais ils s'opposent également à ce régime. La
condamnation de Kadhafi a été unanime. Il s'agit de
discuter avec nos partenaires. Je pense à l'Inde qui
souhaite exprimer certaines réserves quant à
l'efficacité de telle ou telle action. Nous devons
prendre ces pays au sérieux.
(Frans) Wat de Europese Unie betreft, moet er
rekening
worden
gehouden
met
de
vijf
onthoudingen: China, India, Rusland, Brazilië en
Duitsland. Dat zijn geen kleine landen waarvan de
mening er niet zou toe doen. Wij hebben geregeld
te kennen gegeven dat wij er voorstander van zijn
dat de opkomende landen meer worden betrokken
bij
de
aanpak
van
mondiale problemen.
Verscheidene belangrijke landen ontbreken in de
lijst van landen die voor de resolutie hebben
gestemd.
Turkije en nog een heel aantal andere landen
hebben zich onthouden. Toch zijn ook zij tegen dit
regime gekant. Kadhafi werd unaniem veroordeeld.
Wij moeten met onze partners overleggen. Ik denk
aan India, dat enig voorbehoud wil maken met
betrekking tot de doeltreffendheid van deze of gene
actie. Wij moeten deze landen serieus nemen.
(En néerlandais) L'abstention allemande lors du
vote a des raisons historiques. C'était une manière
d'indiquer que l'Allemagne ne souhaite pas
participer à l'opération. La chancelière Merkel est
bien consciente du fait qu'un vote en faveur de la
(Nederlands) Dat Duitsland zich heeft onthouden bij
de stemming heeft historische wortels. Die
onthouding was een manier om aan te geven dat
Duitsland niet wenst te participeren. Bondskanselier
Merkel heeft namelijk goed begrepen dat voor de
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
21
résolution au Conseil de sécurité implique
l'engagement moral de participer aux actions. Si je
déplore, bien évidemment, que l'UE n'ait pu parler
d'une seule voix, je reste convaincu que nous
devons continuer à investir dans la diplomatie
européenne. Il serait souhaitable que l'UE puisse
faire bloc au sein du Conseil de sécurité. C'est
pourquoi nous devons continuer à oeuvrer pour une
meilleure cohérence des positions européennes.
D'aucuns affirment ­ à tort ­ que l'objectif de cette
opération n'a pas été clairement défini. Les
conclusions opérationnelles 1, 2 et 3 de la
résolution définissent l'objectif. Elles ne font pas
état de l'installation d'un nouveau gouvernement.
Elles font d'abord référence à la nécessité d'arrêter
le bain de sang et d'évoluer vers une transition
pacifique, dans le respect de valeurs telles que la
démocratie, l'État de droit, etc.
resolutie stemmen in de Veiligheidsraad een moreel
engagement inhield om aan de acties deel te
nemen. Ik betreur uiteraard dat de EU geen
eensgezinde positie kon innemen, maar ik blijf
ervan overtuigd dat wij moeten blijven investeren in
de Europese diplomatie. Het zou goed zijn mocht
de EU als één geheel in de Veiligheidsraad
aanwezig zijn. We moeten dus blijven werken aan
nog meer coherentie in het Europese standpunt.
Sommigen beweren dat het doel van deze operatie
niet duidelijk bepaald is, maar dat klopt niet. De
operationele conclusies 1, 2 en 3 van de resolutie
beschrijven het doel. Er staat daarin niet als doel
het installeren van een of andere nieuwe regering.
De operationele conclusies verwijzen in de eerste
plaats naar het stoppen van het bloedvergieten en
het evolueren naar een vreedzame transitie, met
respect voor waarden als democratie, rechtsstaat
en zo verder.
Dans le contexte d'un gouvernement en affaires
courantes, il est sage de veiller à ce que tant le
gouvernement que le Parlement s'expriment
clairement dans ce dossier. Le gouvernement et le
Parlement doivent décider ensemble et prendre
ensemble leurs responsabilités vis-à-vis du peuple
libyen qui a également droit à son printemps.
Aangezien de regering in een periode van lopende
zaken is, is het een wijze beslissing om ervoor te
zorgen dat zowel de regering als het Parlement zich
op een klare en duidelijke wijze uitspreken over
deze kwestie. Regering en Parlement moeten
samen beslissen en verantwoordelijkheid opnemen
tegenover het Libische volk dat recht heeft op haar
Arabische lente.
01.17 Pieter De Crem, ministre (en néerlandais): Il
est clair, Mme Rutten, qu'au sein de l'UE la France
et l'Angleterre ont pris la direction des opérations.
Avec le Canada et les États-Unis, ces deux pays
veulent intervenir immédiatement pour protéger la
population. Ils mettent déjà ainsi partiellement en
oeuvre la résolution, avant que l'Otan ne soit prêt à
protéger totalement la zone d'exclusion aérienne.
Comme il est indiqué clairement dans la résolution,
il ne peut être question d'une force d'occupation
(occupation force). Ce n'est d'ailleurs pas
davantage prévu dans la mission dévolue à la
Belgique dans le cadre de la Nato Reaction Force
(NRF).
01.17 Minister Pieter De Crem (Nederlands):
Mevrouw Rutten, het is duidelijk dat binnen de EU
Frankrijk en Engeland samen de leiding hebben
genomen. Zij willen samen met Canada en de VS
onmiddellijk optreden om de bevolking te
beschermen. Zo geven zij al gedeeltelijk uitvoering
aan de resolutie, voor de NAVO klaar is voor de
totale bescherming van de no-flyzone.
Zoals duidelijk in de resolutie staat, kan er geen
sprake zijn van een occupation force. Dat staat ook
niet in de NATO Reaction Force-opdracht (NRF)
van België.
Si l'OTAN demande d'engager les moyens
disponibles dans le cadre de sa Force de réaction
(NRF), ceux-ci n'incluront pas de troupes terrestres
belges. C'est très clair. Pour en savoir plus sur
l'ensemble des actions qui pourront bel et bien être
réalisées, je vous renvoie à la conférence sur la
constitution des forces de l'OTAN, qui terminera en
tout état de cause ses travaux dimanche prochain
et qui ne manquera pas d'adresser également une
demande à notre pays. Celle-ci sera alors étudiée
au sein de cette commission.
Als de NAVO vraagt om de middelen van de NRF
aan te bieden, dan zijn daarin geen Belgische
grondtroepen begrepen. Dat is heel duidelijk. Voor
wat dan wel kan gebeuren, verwijs ik naar de force
generation conference
van de NAVO, die zeker
zondag haar werkzaamheden zal afsluiten en ook
aan België een verzoek zal richten. Die vraag zullen
wij dan in deze commissie behandelen.
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
22
Une réunion entre l'Union européenne et la Ligue
arabe aura également lieu demain. C'est important,
étant donné que la Ligue arabe est la garante du
soutien régional à cette opération.
À mes yeux, faire l'amalgame entre cette question
et le débat sur l'Afghanistan relève vraiment du
mauvais goût. Il s'agit d'une logique et d'un
engagement distincts.
Morgen is er ook een vergadering tussen de EU en
Arabische Liga. Dat is belangrijk aangezien de
Arabische Liga het onderpand is van de regionale
steun voor de operatie.
Het vermengen van deze problematiek met het
Afghanistan-debat getuigt volgens mij echt van
slechte smaak. De logica is anders, het
engagement is verschillend.
(En français) Nos collègues Bacquelaine, Brotcorne
et Vercamer soutiennent les propositions du
gouvernement.
Des
considérations
très
intéressantes ont été émises sur la politique plus
globale et celle des ONG. Et l'on met déjà en
perspective
les
opérations
post-militaires.
L'opération militaire sera unique. Ensuite, viendra le
processus de stabilisation et de démocratisation du
pays.
(Frans) Collega's Bacquelaine, Brotcorne en
Vercamer steunen de regeringsvoorstellen. Er
werden zeer interessante beschouwingen over het
meer algemene beleid en het ngo-vraagstuk
geformuleerd. Er worden al postmilitaire operaties in
het vooruitzicht gesteld. De militaire operatie zal
uniek zijn. Daarna zal het stabiliserings- en
democratiseringsproces aan de orde zijn.
(En néerlandais) M. Luyckx n'est pas sans savoir
que la décision relative à l'exécution des opérations
est prise par le gouvernement et que le Parlement
exerce en l'espèce un contrôle a posteriori. Parfois,
le contrôle en temps réel est préférable. Les
membres du gouvernement sont immédiatement
tombés d'accord sur la nécessité d'un consensus
au sein du Parlement. Je suppose que ce dernier
apprécie cette démarche. Ce principe ne doit pas
empêcher le gouvernement et le commandement
sur le terrain d'assumer leurs responsabilités et de
mettre en oeuvre les décisions prises aujourd'hui.
Le Parlement sera à nouveau impliqué si nous en
arrivons à une nouvelle phase. L'assemblée
législative
définit
les
options
politiques
fondamentales, mais la mise en oeuvre sera basée
sur le consensus existant au sein du Parlement
concernant l'application de cette résolution.
La portée des armes dont dispose le régime de
M. Kadhafi représente une menace pour l'île de
Malte. Des actes terroristes ne sont pas non plus
exclus. L'OCAM et les services de renseignement
militaires suivront les événements avec attention.
La menace est évaluée en permanence.
Je ne me suis pas opposé à l'instauration d'une
zone d'exclusion aérienne. J'ai simplement déclaré
que je doutais de la possibilité de voir l'ONU sortir
une résolution étant donné les circonstances
difficiles dans lesquelles nous nous trouvions.
(Nederlands) De heer Luyckx weet dat de beslissing
over de uitvoering van operaties een beslissing is
van de regering, met controle a posteriori door het
Parlement. Soms is controle op het moment zelf
beter. Er was onmiddellijk eensgezindheid binnen
de regering dat er naar een consensus in het
Parlement moest worden gezocht. Ik vermoed dat
het Parlement deze demarche zeker zal
appreciëren. Dit betekent niet dat de regering en de
bevelhebbers
op
het
terrein
hun
verantwoordelijkheid niet zouden kunnen opnemen
inzake de uitvoeringsbeslissingen die voortvloeien
uit de beslissingen van vandaag. Het Parlement zal
opnieuw betrokken worden als we in een andere
fase komen. Het Parlement neemt fundamentele
beleidsopties maar de uitvoering zal verlopen
volgens de consensus die hier over de toepassing
van de resolutie heerst.
Het Kadhafi-regime kan Malta bedreigen door de
reikwijdte van de wapens. Terroristische acties zijn
ook mogelijk. Het OCAD en de militaire
veiligheidsdiensten zullen een en ander op de voet
volgen. Het in kaart brengen van mogelijke
dreigingen gebeurt op permanente basis, ook wat
de locaties betreft.
Ik heb mij niet verzet tegen de no-flyzone. Ik heb
wel gezegd dat ik mijn twijfels had bij de
mogelijkheid dat er een VN-resolutie tot stand zou
komen, omdat die totstandkoming in moeilijke
omstandigheden moest gebeuren.
Je suis particulièrement satisfait du fait qu'aucun
véto n'ait été prononcé contre la résolution. Par
ailleurs, les membres permanents ont assumé leur
rôle dans des circonstances très difficiles. Les cinq
abstentions évoquées par le ministre Vanackere
Ik ben bijzonder tevreden dat er geen veto werd
uitgesproken tegen de resolutie. De permanente
leden hebben hun rol ook gespeeld, in bijzonder
moeilijke omstandigheden. De vijf onthoudingen
waarnaar minister Vanackere heeft verwezen, tonen
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
23
témoignent évidemment du fait que la prise de
décision n'a pas été facile.
La résolution étant là nous devons à présent
contribuer à sa mise en oeuvre. Les règles
d'engagement (rules of engagement) doivent être
claires, mais elles devront aussi être fermes afin de
pouvoir atteindre les objectifs.
Que les choses soient claires: la mise en oeuvre
d'une zone d'exclusion aérienne implique de
neutraliser des avions libyens en vol. Il s'agit d'une
action offensive sur le terrain. Celle-ci consiste
également à neutraliser la défense aérienne du
régime libyen, en raison du danger qu'elle
représente pour les avions qui seront engagés. Il
faut donc savoir clairement ce qu'implique
l'instauration d'une zone d'exclusion aérienne, c'est
pourquoi celle-ci doit être bien définie dans les
règles d'engagement. Il s'agit d'une mission difficile.
J'espère que l'on utilisera pas de boucliers humains
pour compromettre l'efficacité de notre opération.
natuurlijk
aan
dat
dit
geen
evident
besluitvormingsproces was.
De resolutie is er, nu moeten we bijdragen aan de
realisatie ervan. De rules of engagement moeten
duidelijk zijn, maar ze zullen ook robuust moeten
zijn om de doelstellingen te kunnen halen.
Een no-flyzone impliceert het uitschakelen van
Libische vliegtuigen in de lucht. Laat dat heel
duidelijk zijn. Het is niet alleen een intentieproces,
maar ook een offensieve daad op het terrein. Die
bestaat er ook in de luchtafweer van het Libische
regime te neutraliseren omdat die gevaarlijk is voor
de vliegtuigen die zullen worden ingezet. Men moet
dus goed weten wat het installeren van een no-
flyzone impliceert en daarom moet ze goed
vastgelegd worden in de rules of engagement. Het
is een moeilijke opdracht. Ik hoop dat er geen
menselijke schilden gebruikt zullen worden om de
effectiviteit van onze operatie in gevaar te brengen.
Je tiens à rappeler les recommandations de la
Commission Rwanda. L'engagement des troupes
sur le terrain et des F-16 dans les airs nécessite un
mandat clair. Nous devons avoir confiance dans
l'expérience de nos pilotes et de nos soldats.
Comme toujours, nous veillerons à ce que la
population civile soit épargnée autant que possible.
Si une demande en ce sens nous est adressée,
nous pourrons déployer un dragueur de mines qui
participera au contrôle de l'embargo sur les armes.
Ce navire est déjà sur place dans le cadre de
l'opération Active Endeavour. Par ailleurs, nos F-16
pourront également contribuer à l'instauration d'une
zone d'exclusion aérienne. Comme je l'ai déjà
mentionné, sept appareils sont actuellement
stationnés sur le territoire grec. Dès qu'ils seront
armés, ils pourront le cas échéant effectuer leurs
missions.
Ik wil herinneren aan de aanbevelingen van de
Rwandacommissie. De troepen op het terrein en de
F-16's in de lucht hebben een duidelijk mandaat
nodig. We moeten wel vertrouwen in de kennis van
onze piloten en militairen. We zullen er zoals altijd
voor zorgen dat de burgerbevolking zoveel mogelijk
wordt ontzien.
Als ons de vraag gesteld wordt, kunnen wij een
mijnenveger inzetten die zal deelnemen aan de
controle van het wapenembargo. Dat schip is al ter
plaatse in het kader van de operatie-Active
Endeavour. Daarnaast kunnen onze F-16's ook
bijdragen tot het realiseren van de no-flyzone.
Zeven toestellen bevinden zich zoals eerder gezegd
reeds op Grieks grondgebied en kunnen, nadat ze
bewapend zijn, hun opdrachten wellicht uitvoeren.
01.18 Theo Francken (N-VA): Les Français et les
Anglais seraient déjà en route pour la Libye. Cette
information est-elle exacte?
01.18 Theo Francken (N-VA): Naar verluidt
zouden de Fransen en de Britten al onderweg zijn
naar Libië. Klopt dat?
01.19 Daniel Bacquelaine (MR):La réponse du
gouvernement nous a rassurés sur la réelle volonté
de notre pays d'être associés aux mesures de
protection de la population civile. Est-il exact qu'il y
ait des réunions prévues ce soir ou ce week-end à
l'initiative de la France? Comptez-vous y être
associé, ainsi qu'aux premières mesures à prendre
pour la protection des populations civiles en Libye?
01.19 Daniel Bacquelaine (MR): Het antwoord
van de regering heeft ons gerustgesteld met
betrekking tot de echte bereidheid van ons land om
zich aan te sluiten bij de maatregelen ter
bescherming van de burgerbevolking. Klopt het dat
er vanavond of dit weekend vergaderingen gepland
zijn op initiatief van Frankrijk? Zal u ervoor zorgen
dat u daarbij wordt betrokken, net als bij de eerste
maatregelen die moeten worden genomen om de
burgerbevolking in Libië te beschermen?
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
24
01.20 Gwendolyn Rutten (Open Vld): Le ministre
des Affaires étrangères a demandé d'être indulgent
pour la situation historique particulière de
l'Allemagne. C'est exact. On agit encore avec
beaucoup de circonspection en Allemagne lorsqu'il
s'agit d'opérations militaires. En notre qualité de
parlementaire, nous devrions être les premiers à
comprendre que le gouvernement allemand
souhaite également consulter le Parlement avant de
prendre de telles décisions. Je respecte cette
position. Mais si l'Union européenne veut parler
d'une même voix au sein du Conseil de sécurité des
Nations Unies, nous devons résoudre ce problème
et il est alors dommage que l'Allemagne reste
prudente dans ce dossier.
Le ministre de la Défense a souligné que le
Royaume-Uni, la France et les États-Unis prendront
l'initiative dans les prochaines heures et les
prochains jours. L'un des pays de la Ligue arabe
sera-t-il associé à leurs initiatives ou seuls les pays
occidentaux seront-ils actifs sur le terrain?
Je n'accorde pas une grande crédibilité au cessez-
le-feu. On ne peut prendre au sérieux quelqu'un
comme le colonel Kadhafi. Je n'ai pas reçu de
réponse à la question de savoir comment la
situation peut être évaluée de manière réaliste sur
le terrain.
La communauté internationale a évité de justesse
une situation comme celle qui s'était produite à
Srebrenica. Même si un résultat a été obtenu
aujourd'hui, il ne faut pas oublier qu'il était presque
trop tard.
J'espère que notre pays continuera également à
jouer un rôle moteur et qu'il ne laissera pas
uniquement l'initiative aux grands pays. Nous ne
pouvons plus adopter une attitude attentiste mais
nous devons montrer au monde entier que nous
serons fermes.
01.20 Gwendolyn Rutten (Open Vld): De minister
van Buitenlandse Zaken heeft begrip gevraagd voor
de bijzondere historische toestand van Duitsland.
Dat klopt. In Duitsland is het nog steeds op eieren
lopen als het om militaire operaties gaat. Wij,
parlementsleden, zouden de eersten moeten zijn
om te begrijpen dat de Duitse regering ook het
Parlement wil raadplegen in dergelijke beslissingen.
Ik respecteer dat. Maar als de EU met één stem wil
spreken in de VN-Veiligheidsraad, dan moeten wij
dit probleem aanpakken en dan is het jammer dat
Duitsland hier op zijn hoede blijft.
De minister van Defensie wees erop dat het
Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de VS de
komende uren en dagen het voortouw zullen
nemen. Wordt een van de landen van de Arabische
Liga bij hun initiatieven betrokken of zal enkel het
Westen op het terrein actief zijn?
Ik hecht dus niet veel geloofwaardigheid aan het
staakt-het-vuren. Iemand zoals kolonel Kadhafi
kunnen we niet ernstig nemen. Ik heb geen
antwoord gekregen op de vraag hoe de situatie op
het terrein realistisch kan worden ingeschat.
De internationale gemeenschap heeft hier op het
nippertje een situatie zoals in Srebenica vermeden.
Ook al is er nu resultaat geboekt, we mogen niet
vergeten dat we bijna te laat kwamen.
Ik hoop dat ons land mee het voortouw blijft nemen
en het initiatief niet enkel aan de grote landen zal
overlaten. We mogen nu niet afwachten, maar we
moeten actief aan de wereld laten voelen dat het
ons menens is.
01.21 Gerolf Annemans (VB): Ce gouvernement
est un gouvernement d'affaires courantes. Il doit
être conscient de la précarité de son mandat. En
qualifiant de prudents les actes qu'il peut poser à la
lueur de la résolution, nous ne montrons pas encore
prudents assez.
J'aurais aimé que l'on m'explique quelles actions
concrètes nous allons entreprendre sur place et
quels seront nos partenaires. Les informations que
nous avons reçues aujourd'hui à propos de la
composition précise de la coalition contre Kadhafi
étaient beaucoup trop imprécises. La situation en
Libye ne se caractérise pas simplement par
l'existence d'une opinion publique opposée à ses
01.21 Gerolf Annemans (VB): Dit is een regering
van lopende zaken. Zij moet beseffen dat haar
mandaat eigenlijk precair is. Voorzichtigheid is
eigenlijk nog een veel te voorzichtig woord om de
daden die zij in het licht van deze resolutie mag
stellen, te beschrijven.
Ik had graag gehoord wat we daar nu concreet
gaan doen en met wie we dat gaan doen. Er zijn
hier vandaag veel te weinig inlichtingen geweest
over wie nu eigenlijk tegenover Kadhafi staat. Het
gaat in Libië niet zomaar om een publieke opinie
tegenover haar politieke vertegenwoordigers. Neen,
het is een jamahiriya waarvan Kadhafi zelfs weigert
zichzelf de president te noemen. Het is een zeer
CRABV 53
COM 162
18/03/2011
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
25
dirigeants politiques. Non, la jamahiriya dont
Kadhafi refuse même de se considérer comme le
président constitue un régime aux contours flous,
une structure quasi médiévale dont les membres se
rencontrent tous les x ans pour entendre un
discours du colonel Kadhafi. Si ce dernier venait à
disparaître, nous nous retrouverions face à la
jamahiriya, une structure qui n'en est en réalité pas
une.
Ne perdons pas davantage de vue que Kadhafi
manie la propagande sans le moindre scrupule. Il
enverra dans le ciel des avions civils arborant des
insignes militaires pour qu'ils se fassent abattre et
nous reprochera ensuite d'avoir abattu des avions
civils. Nous sommes en présence d'un personnage
imprévisible, dans tous les sens du terme.
J'éprouve donc un malaise certain face à
l'enthousiasme manifesté par ceux qui se disent
convaincus que nous pouvons résoudre les
problèmes en Libye. Dès lors, j'en appelle à ce
gouvernement pour qu'il respecte très strictement le
mandat qui lui a été conféré.
onduidelijke, bijna middeleeuwse structuur van
mensen die om de zoveel jaar eens samenkomen
om een speech van kolonel Kadhafi te beluisteren.
Als de kolonel weg is, staat men dus tegenover de
jamahiriya, een structuur die eigenlijk geen structuur
is.
Vergeet ook niet dat Kadhafi een gewetenloze
propagandist is. Hij zal burgervliegtuigen de lucht
insturen met militaire emblemen om ze te doen
neerschieten en om ons nadien te kunnen verwijten
dat er burgervliegtuigen werden neergeschoten. Het
is
een onberekenbaar personage in alle
betekenissen van het woord. Ik ben dus een beetje
onbehaaglijk over de gemakzucht waarmee
iedereen hier enthousiast is over de mogelijkheid
dat we het daar kunnen oplossen. Vandaar mijn
oproep aan deze regering van lopende zaken om
heel strikt het beperkt mandaat te respecteren.
01.22 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen!): Une
implication maximale des pays arabes constitue
une condition essentielle de succès. Je pense pour
ma part que ces pays doivent participer à l'opération
militaire.
Je me réjouis de voir le gouvernement uni. J'espère
à présent que sa communication concernant la
suite des événements sera tout aussi claire.
Quelles sont les limites d'une intervention armée?
Quelle attitude les forces internationales doivent-
elles adopter s'il s'avère que Kadhafi se dit
favorable à une solution politique mais qu'une telle
option est rejetée par les insurgés? Comment
encourager le processus de démocratisation? La
résolution ne constitue qu'une première étape.
M. Francken doit se tenir mieux informé. Le SPF
Économie conserve toujours une compétence. Au
cours des années et des mois écoulés, il y a encore
eu des exportations de matériel militaire, vers la
Jordanie et le Liban en 2010, vers Israël et Bahreïn
en 2009.
Nous devons ouvrir le débat sur une réorientation
structurelle de notre politique en matière
d'exportation d'armes et de nos relations
étrangères. Nous devons renforcer la dimension
éthique de nos choix. La destination finale des
armes que nous exportons n'est pas toujours claire.
Je demande avec insistance la tenue à moyen
terme d'un débat sérieux sur ce thème.
01.22 Wouter De Vriendt (Ecolo-Groen!): Een
maximale betrokkenheid van de Arabische landen
is essentieel om tot een succes te komen. Wat mij
betreft, moeten deze landen deelnemen aan de
militaire operatie.
Ik ben blij dat de regering op één lijn zit. Ik hoop dat
zij nu ook duidelijk zal communiceren over wat er
gebeurd. Waar liggen de grenzen van een
gewapend ingrijpen? Wat doet de internationale
troepenmacht als Kadhafi een politieke regeling wil
en de opstandelingen niet? Hoe kunnen wij het
democratiseringsproces
aanmoedigen?
De
resolutie is slechts een eerste stap.
De heer Francken moet zich wat beter informeren.
De FOD Economie heeft nog altijd een
bevoegdheid. In de laatste maanden en jaren is er
nog militair materieel uitgevoerd: naar Jordanië en
Libanon in 2010, naar Israël en Bahrein in 2009.
We moeten het debat aangaan over een structurele
verandering in ons wapenuitvoerbeleid en onze
buitenlandse betrekkingen. Wij hebben nood aan
een grotere morele dimensie. De eindbestemming
van de wapens die wij uitvoeren is niet altijd
duidelijk. Ik roep op tot een ernstig debat hierover
op middellange termijn.
01.23 Patrick Moriau (PS): Je remarque que 01.23 Patrick Moriau (PS): Ik merk op dat de
18/03/2011
CRABV 53
COM 162
CHAMBRE
-2
E SESSION DE LA
53
E LEGISLATURE
2010
2011
KAMER
-2
E ZITTING VAN DE
53
E ZITTINGSPERIODE
26
l'Europe reste à construire.
Merci aussi aux ministres pour leurs réponses très
claires. Le mandat est d'arrêter le massacre, sans
pour autant vouloir résoudre tous les problèmes du
monde. Nous sommes en guerre. La décision est
très grave et va avoir un effet domino dans la
région.
S'ajoute à cela le problème posé par l'information;
celle diffusée par Al-Jazeera est différente à
mesure qu'on se rapproche du Qatar.
De plus, il y a l'impatience nourrie par
l'augmentation du chômage et les délais à
respecter pour installer parlement et gouvernement.
Là aussi nous avons un rôle capital à jouer. C'est
pourquoi je vous demande pourquoi cette
commission ne s'instaure pas comme commission
de suivi. L'enjeu du bassin méditerranéen est en
effet essentiel.
eenmaking van Europa nog niet voltooid is.
Ik wil ook de ministers danken voor hun glasheldere
antwoorden. We hebben het mandaat gekregen om
het bloedvergieten te stoppen. We moeten er ons
evenwel bewust van zijn dat we niet alle
wereldproblemen kunnen oplossen. We zijn in
oorlog. Deze beslissing heeft ernstige gevolgen en
zal in de regio voor een domino-effect zorgen.
Dan is
er nog het probleem
van de
informatieverstrekking. De nieuwsuitzendingen van
Al-Jazeera kleuren helemaal anders, zodra die
zender over gebeurtenissen in de buurt van Qatar
bericht.
Bovendien wordt het ongeduld van die bevolkingen
gevoed door de stijgende werkloosheid en het feit
dat het enige tijd vergt om parlement en regering te
installeren. Ook hier is er voor ons een belangrijke
rol weggelegd. Daarom vraag ik me af waarom
deze commissie niet kan worden omgevormd tot
een opvolgingscommissie. In het Middellandse
Zeegebied staat er immers veel op het spel.
Le président: Le 23 et le 30 mars, nous
auditionnerons des experts au sujet de la situation
en Afrique du Nord et au Moyen-Orient.
De voorzitter: Op 23 en 30 maart zullen we
deskundigen horen met betrekking tot de toestand
in Noord-Afrika en het Midden-Oosten.
01.24 Steven Vanackere, ministre (en
néerlandais): Le gouvernement reste évidemment à
la disposition du Parlement pour que nous puissions
approfondir encore ce dossier. Il s'indique toutefois
à présent de veiller à ce que la décision de principe
prise par le gouvernement bénéficie d'une large
adhésion du Parlement.
01.24 Minister Steven Vanackere (Nederlands):
Uiteraard blijft de regering ter beschikking van het
Parlement om hierop nog dieper in te gaan, maar
het lijkt aangewezen er nu voor te zorgen dat de
principiële beslissing van de regering een duidelijke
en sterke ondersteuning krijgt vanuit het Parlement.
Les exposés et l'échange de vues se terminent à
16 h 43.
De uiteenzettingen en de gedachtewisseling
eindigen om 16.43 uur.