KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
52
E ZITTINGSPERIODE
2009
2010
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
52
E LEGISLATURE
CRABV 52 COM 710
CRABV 52 COM 710
B
ELGISCHE
K
AMER VAN
VOLKSVERTEGENWOORDIGERS
C
HAMBRE DES REPRÉSENTANTS
DE
B
ELGIQUE
B
EKNOPT
V
ERSLAG
C
OMPTE
R
ENDU
A
NALYTIQUE
G
EMEENSCHAPPELIJKE VERGADERING VAN DE
COMMISSIES VOOR DE
B
INNENLANDSE
Z
AKEN
,
DE
A
LGEMENE
Z
AKEN EN HET
O
PENBAAR
A
MBT
,
EN VOOR DE
J
USTITIE
R
ÉUNION COMMUNE DES COMMISSIONS DE
L
'I
NTÉRIEUR
,
DES
A
FFAIRES GÉNÉRALES ET DE
LA
F
ONCTION PUBLIQUE
,
ET DE LA
J
USTICE
Woensdag
Mercredi
18-11-2009
18-11-2009
Namiddag
Après-midi
CRABV 52
COM 710
18/11/2009
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
52
E ZITTINGSPERIODE
2009
2010
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
52
E LEGISLATURE
i
INHOUD
SOMMAIRE
Samengevoegde vragen van
1
Questions jointes de
1
- de heer Éric Libert aan de minister van Justitie
over "het martelen van gedetineerden in de
gevangenis van Vorst op 22 september en
30 oktober 2009" (nr. 16594)
1
- M. Éric Libert au ministre de la Justice sur "les
tortures infligées aux détenus de la prison de
Forest le 22 septembre et le 30 octobre 2009"
(n° 16594)
1
- de heer Éric Libert aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "het martelen van
gedetineerden in de gevangenis van Vorst op
22 september en 30 oktober 2009" (nr. 16595)
1
- M. Éric Libert à la ministre de l'Intérieur sur "les
tortures infligées aux détenus de la prison de
Forest le 22 septembre et le 30 octobre 2009"
(n° 16595)
1
- mevrouw Valérie Déom aan de minister van
Justitie over "het geweld dat door politieagenten
van de zone Brussel-Zuid tegen gevangenen
werd gebruikt" (nr. 16599)
1
- Mme Valérie Déom au ministre de la Justice sur
"les violences commises à l'encontre de
prisonniers par des policiers de la zone de
Bruxelles-Midi" (n° 16599)
1
- mevrouw Valérie Déom aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "het geweld dat door
politieagenten van de zone Brussel-Zuid tegen
gevangenen werd gebruikt" (nr. 16602)
1
- Mme Valérie Déom à la ministre de l'Intérieur sur
"les violences commises à l'encontre de
prisonniers par des policiers de la zone de
Bruxelles-Midi" (n° 16602)
1
- de heer Fouad Lahssaini aan de minister van
Justitie over "de ernstige feiten die zich hebben
voorgedaan tijdens de stakingen van de
penitentiaire beambten" (nr. 16606)
1
- M. Fouad Lahssaini au ministre de la Justice sur
"les faits graves qui se sont produits pendant les
grèves des agents pénitentiaires" (n° 16606)
1
- de heer Stefaan Van Hecke aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "gewelddaden door
politieagenten in de gevangenis van Vorst"
(nr. 16608)
1
- M. Stefaan Van Hecke à la ministre de l'Intérieur
sur "des actes de violence perpétrés par des
policiers à la prison de Forest" (n° 16608)
1
- de heer Stefaan Van Hecke aan de minister van
Justitie over "gewelddaden door politieagenten in
de gevangenis van Vorst" (nr. 16609)
1
- M. Stefaan Van Hecke au ministre de la Justice
sur "des actes de violence perpétrés par des
policiers à la prison de Forest" (n° 16609)
1
- de heer Renaat Landuyt aan de minister van
Justitie over "de geweldpleging op gevangenen
door politieagenten van de zone Brussel-Zuid"
(nr. 16622)
1
- M. Renaat Landuyt au ministre de la Justice sur
"les violences commises à l'encontre de détenus
par des policiers de la zone Bruxelles-Midi"
(n° 16622)
1
- de heer Renaat Landuyt aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "de geweldpleging op
gevangenen door politieagenten van de zone
Brussel-Zuid" (nr. 16623)
2
- M. Renaat Landuyt à la ministre de l'Intérieur sur
"les violences commises à l'encontre de détenus
par des policiers de la zone Bruxelles-Midi"
(n° 16623)
2
- de heer Michel Doomst aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "de gebeurtenissen in
de gevangenis van Vorst" (nr. 16627)
2
- M. Michel Doomst à la ministre de l'Intérieur sur
"les incidents à la prison de Forest" (n° 16627)
2
- mevrouw Mia De Schamphelaere aan de
minister
van
Binnenlandse
Zaken
over
"politieagenten die het werk van cipiers
overnemen" (nr. 16641)
2
- Mme Mia De Schamphelaere à la ministre de
l'Intérieur sur "les policiers qui remplacent les
gardiens de prison" (n° 16641)
2
- mevrouw Carina Van Cauter aan de minister van
Justitie over "het optreden van agenten tijdens de
staking van cipiers in Vorst" (nr. 16644)
2
- Mme Carina Van Cauter au ministre de la
Justice sur "les policiers qui remplacent les
gardiens de prison lors de la grève à Forest"
2
18/11/2009
CRABV 52
COM 710
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
52
E ZITTINGSPERIODE
2009
2010
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
52
E LEGISLATURE
ii
(n° 16644)
- mevrouw Carina Van Cauter aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "het optreden van
agenten tijdens de staking van cipiers in Vorst"
(nr. 16645)
2
- Mme Carina Van Cauter à la ministre de
l'Intérieur sur "les policiers qui remplacent les
gardiens de prison lors de la grève à Forest"
(n° 16645)
2
- mevrouw Els De Rammelaere aan de minister
van Justitie over "geweldpleging in de Belgische
gevangenissen" (nr. 16646)
2
- Mme Els De Rammelaere au ministre de la
Justice sur "les violences dans les prisons belges"
(n° 16646)
2
Sprekers: Éric Libert, Valérie Déom, Fouad
Lahssaini, Stefaan Van Hecke, Renaat
Landuyt,
Michel
Doomst,
Mia
De
Schamphelaere, Carina Van Cauter, Els De
Rammelaere,
Clotilde
Nyssens,
Bert
Schoofs, Annemie Turtelboom, minister van
Binnenlandse Zaken, Stefaan De Clerck,
minister van Justitie
Orateurs: Éric Libert, Valérie Déom, Fouad
Lahssaini, Stefaan Van Hecke, Renaat
Landuyt,
Michel
Doomst,
Mia
De
Schamphelaere, Carina Van Cauter, Els De
Rammelaere,
Clotilde
Nyssens,
Bert
Schoofs, Annemie Turtelboom, ministre de
l'Intérieur, Stefaan De Clerck, ministre de la
Justice
CRABV 52
COM 710
18/11/2009
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
52
E ZITTINGSPERIODE
2009
2010
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
52
E LEGISLATURE
1
GEMEENSCHAPPELIJKE
VERGADERING VAN DE
COMMISSIES VOOR DE
BINNENLANDSE ZAKEN, DE
ALGEMENE ZAKEN EN HET
OPENBAAR AMBT, EN VOOR DE
JUSTITIE
REUNION COMMUNE DES
COMMISSIONS DE L'INTERIEUR,
DES AFFAIRES GENERALES ET
DE LA FONCTION PUBLIQUE, ET
DE LA JUSTICE
van
WOENSDAG
18
NOVEMBER
2009
Namiddag
______
du
MERCREDI
18
NOVEMBRE
2009
Après-midi
______
De vergadering wordt geopend om 15.44 uur en
voorgezeten door de heer André Frédéric en
mevrouw Sonja Becq.
La réunion publique est ouverte à 15 h 44 par
M. André Frédéric et Mme Sonja Becq.
01 Samengevoegde vragen van
- de heer Éric Libert aan de minister van Justitie
over "het martelen van gedetineerden in de
gevangenis van Vorst op 22 september en
30 oktober 2009" (nr. 16594)
- de heer Éric Libert aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "het martelen van
gedetineerden in de gevangenis van Vorst op
22 september en 30 oktober 2009" (nr. 16595)
- mevrouw Valérie Déom aan de minister van
Justitie over "het geweld dat door politieagenten
van de zone Brussel-Zuid tegen gevangenen
werd gebruikt" (nr. 16599)
- mevrouw Valérie Déom aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "het geweld dat door
politieagenten van de zone Brussel-Zuid tegen
gevangenen werd gebruikt" (nr. 16602)
- de heer Fouad Lahssaini aan de minister van
Justitie over "de ernstige feiten die zich hebben
voorgedaan tijdens de stakingen van de
penitentiaire beambten" (nr. 16606)
- de heer Stefaan Van Hecke aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "gewelddaden door
politieagenten in de gevangenis van Vorst"
(nr. 16608)
- de heer Stefaan Van Hecke aan de minister van
Justitie over "gewelddaden door politieagenten
in de gevangenis van Vorst" (nr. 16609)
- de heer Renaat Landuyt aan de minister van
Justitie over "de geweldpleging op gevangenen
01 Questions jointes de
- M. Éric Libert au ministre de la Justice sur "les
tortures infligées aux détenus de la prison de
Forest le 22 septembre et le 30 octobre 2009"
(n° 16594)
- M. Éric Libert à la ministre de l'Intérieur sur "les
tortures infligées aux détenus de la prison de
Forest le 22 septembre et le 30 octobre 2009"
(n° 16595)
- Mme Valérie Déom au ministre de la Justice sur
"les violences commises à l'encontre de
prisonniers par des policiers de la zone de
Bruxelles-Midi" (n° 16599)
- Mme Valérie Déom à la ministre de l'Intérieur sur
"les violences commises à l'encontre de
prisonniers par des policiers de la zone de
Bruxelles-Midi" (n° 16602)
- M. Fouad Lahssaini au ministre de la Justice sur
"les faits graves qui se sont produits pendant les
grèves des agents pénitentiaires" (n° 16606)
- M. Stefaan Van Hecke à la ministre de l'Intérieur
sur "des actes de violence perpétrés par des
policiers à la prison de Forest" (n° 16608)
- M. Stefaan Van Hecke au ministre de la Justice
sur "des actes de violence perpétrés par des
policiers à la prison de Forest" (n° 16609)
- M. Renaat Landuyt au ministre de la Justice sur
"les violences commises à l'encontre de détenus
par des policiers de la zone Bruxelles-Midi"
(n° 16622)
18/11/2009
CRABV 52
COM 710
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
52
E ZITTINGSPERIODE
2009
2010
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
52
E LEGISLATURE
2
door politieagenten van de zone Brussel-Zuid"
(nr. 16622)
- de heer Renaat Landuyt aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "de geweldpleging op
gevangenen door politieagenten van de zone
Brussel-Zuid" (nr. 16623)
- de heer Michel Doomst aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "de gebeurtenissen in
de gevangenis van Vorst" (nr. 16627)
- mevrouw Mia De Schamphelaere aan de
minister
van
Binnenlandse
Zaken
over
"politieagenten die het werk van cipiers
overnemen" (nr. 16641)
- mevrouw Carina Van Cauter aan de minister van
Justitie over "het optreden van agenten tijdens
de staking van cipiers in Vorst" (nr. 16644)
- mevrouw Carina Van Cauter aan de minister van
Binnenlandse Zaken over "het optreden van
agenten tijdens de staking van cipiers in Vorst"
(nr. 16645)
- mevrouw Els De Rammelaere aan de minister
van Justitie over "geweldpleging in de Belgische
gevangenissen" (nr. 16646)
- M. Renaat Landuyt à la ministre de l'Intérieur sur
"les violences commises à l'encontre de détenus
par des policiers de la zone Bruxelles-Midi"
(n° 16623)
- M. Michel Doomst à la ministre de l'Intérieur sur
"les incidents à la prison de Forest" (n° 16627)
- Mme Mia De Schamphelaere à la ministre de
l'Intérieur sur "les policiers qui remplacent les
gardiens de prison" (n° 16641)
- Mme Carina Van Cauter au ministre de la
Justice sur "les policiers qui remplacent les
gardiens de prison lors de la grève à Forest"
(n° 16644)
- Mme Carina Van Cauter à la ministre de
l'Intérieur sur "les policiers qui remplacent les
gardiens de prison lors de la grève à Forest"
(n° 16645)
- Mme Els De Rammelaere au ministre de la
Justice sur "les violences dans les prisons
belges" (n° 16646)
01.01 Éric Libert (MR): De pers berichtte over
politieagenten die zich op 22 september en
30 oktober in de gevangenis van Vorst te buiten
zouden hebben gegaan aan folterpraktijken en
onmenselijke en vernederende handelingen.
Het rapport van de gevangenisdirectie werd
overgezonden aan de minister van Justitie en aan
de dienst Strafinrichtingen.
Niet zo lang geleden waren sans-papiers in de wijk
rond het Zuidstation het doelwit van gelijkaardige
praktijken.
Het VN-Comité tegen Foltering (CAT) had er in zijn
waarnemingsverslag voor 2008 op gewezen dat de
politieagenten
en
het
gevangenispersoneel
onvoldoende opgeleid zijn en deed verscheidene
aanbevelingen,
zoals
een
opleiding
over
mensenrechten en het herkennen van sporen van
foltering en slechte behandeling, evenals een
methode om de efficiëntie van die programma's te
evalueren.
De Europese Commissie tegen Racisme en
Intolerantie (ECRI) heeft de Belgische autoriteiten
verzocht eerst de politieagenten bewust te maken
van
de
noodzaak
om
racisme
en
rassendiscriminatie te bestrijden.
Mevrouw Turtelboom, welke maatregelen zal u
nemen om dergelijk gedrag te voorkomen en te
bestraffen? Mijnheer De Clerck, welke maatregelen
zal u nemen om de veiligheid van de gedetineerden
te garanderen wanneer de politiediensten instaan
01.01 Éric Libert (MR): Il est question dans la
presse de faits graves de tortures et de traitements
inhumains et dégradants infligés à la prison de
Forest, par des policiers, les 22 septembre et
30 octobre
Un rapport de la direction de la prison a été
transmis au ministre de la Justice et à
l'administration pénitentiaire.
Des faits analogues se sont déroulés dans le
quartier du Midi, il y a peu, à l'encontre de sans-
papiers.
Le Comité contre la torture (CAT) de l'ONU, dans
ses observations de 2008, avait relevé une
formation insuffisante des membres des forces de
police et du personnel pénitentiaire et émettait
diverses recommandations comme celle d'une
formation en matière de droits de l'homme et de
détection des signes de torture et de mauvais
traitements ainsi qu'une méthode pour évaluer
l'efficacité de ces programmes.
La Commission européenne contre le racisme et
l'intolérance (ECRI) a demandé aux autorités
belges de, prioritairement, sensibiliser les agents de
police à la nécessité de lutter contre le racisme et la
discrimination raciale.
Madame Turtelboom, quelles mesures envisagez-
vous afin de prévenir et sanctionner de tels
comportements? Monsieur De Clerck, quelles
mesures envisagez-vous afin de garantir la sécurité
des détenus lorsque le maintien de l'ordre en prison
CRABV 52
COM 710
18/11/2009
KAMER
-4
E ZITTING VAN DE
52
E ZITTINGSPERIODE
2009
2010
CHAMBRE
-4
E SESSION DE LA
52
E LEGISLATURE
3
voor de ordehandhaving in de gevangenis? Welke
bevoegdheid heeft de directie van de penitentiaire
inrichting in kwestie? Zal u uw positief injunctierecht
bij het parket aanwenden tegen degenen die zich zo
vreselijk misdragen hebben?
est assuré par les services de police? De quelle
compétence dispose la direction de l'établissement
pénitentiaire concerné? Envisagez-vous de faire
usage de votre droit d'injonction positive auprès du
parquet à l'encontre des personnes concernées par
ces faits atroces?
01.02 Valérie Déom (PS): Uiteraard hebben we
met afgrijzen en verbijstering vernomen wat de drie
politieagenten in de gevangenis van Vorst gedaan
zouden hebben. De Commissie van Toezicht van
de gevangenis, die bestaat uit een magistraat, een
arts en een advocaat, heeft de feiten aangeklaagd.
Blijkbaar zou het geen alleenstaand feit zijn;
politieagenten uit de zone Brussel-Zuid zouden
meermaals gewelddaden gepleegd hebben, zelfs
buiten interventies in de gevangenis. Ikzelf heb een
aantal getuigenissen ontvangen van slachtoffers
van gewelddaden die de politieagenten van die
zone gepleegd hebben. Met die getuigenissen en
een reeks krantenartikelen zou een - jammer
genoeg - lange lijst opgesteld kunnen worden.
01.02 Valérie Déom (PS): C'est évidemment avec
horreur et stupéfaction que nous avons appris les
faits reprochés à trois policiers à la prison de
Forest. Ces faits ont été dénoncés par la
Commission de surveillance de la prison, composée
d'un magistrat, d'un médecin et d'un avocat. Il
semble par ailleurs qu'il ne s'agit pas d'un cas isolé
mais que ces violences ont été commises à
plusieurs reprises par des policiers de la zone de
Bruxelles-Midi et même en dehors d'une
intervention à la prison. J'ai moi-même reçu
certains témoignages de victimes de violences des
policiers de cette zone. Ces témoignages ainsi
qu'une série d'articles de presse permettraient d'en
dresser une liste malheureusement très longue.
Voor een aantal zaken is al een klacht ingediend bij
de Algemene Inspectie van de politie en bij het
Comité P.
Een andere getuigenis van vroegere politieagenten
van die zone, heeft het over geïnstitutionaliseerd
geweld in die zone en over gedwarsboomde interne
onderzoeken.
Onze fractie is uitermate geschokt door wat er in de
gevangenis van Vorst gebeurd is, maar ook door
het gedrag van de politieagenten van de politiezone
Brussel-Zuid. Hoe is zoiets kunnen gebeuren?
Waarom heeft de directeur van de gevangenis niet
kunnen ingrijpen? Verliest hij zijn macht over de
politie en welke hiërarchische verhouding geldt in
dergelijke gevallen? Welke tuchtstraffen worden
voor de beschuldigde politieagenten overwogen?
Wat denkt u verder te doen? Wordt een enquête
door het Comité P overwogen? En ten slotte: zou
het niet wenselijk zijn dat het Comité P de volledige
politiezone Brussel-Zuid doorlicht?
Certaines affaires ont déjà fait l'objet de plaintes au
niveau de l'Inspection générale de la Police et du
Comité P.
Autre témoignage reçu hier, des policiers qui ont fait
partie de cette zone parlent de violence
institutionnalisée dans cette zone et d'enquêtes
internes sabordées.
Mon groupe est extrêmement choqué par les
agissements à la prison de Forest mais également
par les comportements de policiers de la zone de
police Bruxelles-Midi. Comment ces faits ont-ils pu
se produire? Pourquoi le directeur de la prison n'a-t-
il pu intervenir? Perd-il toute autorité sur les forces
de police et quel est le rapport hiérarchique dans
ces cas-là? Quelles sont les mesures disciplinaires
envisagées à l'encontre des policiers incriminés?
Quelles autres dispositions comptez-vous prendre?
Une enquête du Comité P est-elle envisagée?
Enfin, ne faudrait-il pas envisager un audit général
de la zone de police Bruxelles-Midi par le Comité P?
01.03 Fouad Lahssaini (Ecolo-Groen!): Na de