SÉANCE PLÉNIÈRE

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

CRABV 50 COM 541

ELGISCHE

AMER VAN

OLKSVERTEGENWOORDIGERS

HAMBRE DES REPRESENTANTS

ELGIQUE

EKNOPT

ERSLAG

OMPTE

ENDU

NALYTIQUE

EMEENSCHAPPELIJKE VERGADERING VAN DE

COMMISSIES VOOR DE LANDSVERDEDIGING

VOOR

DE BINNENLANDSE ZAKEN

DE ALGEMENE ZAKEN

EN HET OPENBAAR AMBT

EN VOOR DE BUITENLANDSE BETREKKINGEN IN DE

KAMER

EN VAN DE COMMISSIES VOOR DE BUITENLANDSE

BETREKKINGEN EN VOOR DE LANDSVERDEDIGING

EN VOOR DE BINNENLANDSE ZAKEN EN VOOR DE

ADMINISTRATIEVE AANGELEGENHEDEN VAN DE

SENAAT

OMMISSIONS REUNIES DE LA DEFENSE

NATIONALE

DE L

INTERIEUR

DES AFFAIRES GENERALES ET DE

LA FONCTION PUBLIQUE ET DES RELATIONS

EXTERIEURES DE LA

HAMBRE

ET DES COMMISSIONS DES RELATIONS

EXTERIEURES ET DE LA DEFENSE

ET DE L

INTERIEUR ET DES AFFAIRES

ADMINISTRATIVES DU SENAT

Donderdag jeudi

13-09-2001 13-09-2001

17:00 uur

17:00 heures

CRABV 50

COM 541

13/09/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

INHOUD

SOMMAIRE

DE TERRORISTISCHE AANSLAGEN IN DE
VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA

LES ATTENTATS TERRORISTES AUX
ETATS-UNIS D'AMÉRIQUE

Mededeling van de regering en gedachtewisseling

Communication du gouvernement et échange de
vues

Sprekers: Herman De Croo, voorzitter van de
Kamer, Armand De Decker, voorzitter van de
Senaat, Guy Verhofstadt, eerste minister,
Mark Eyskens, Joëlle Milquet, Fientje
Moerman, Philippe Moureaux, Daniel
Ducarme, Jef Tavernier, voorzitter van de
AGALEV-ECOLO-fractie, Dirk Van der
Maelen, voorzitter van de SP-fractie, Paul
Galand, Jurgen Ceder, Ferdy Willems,
Sabine de Bethune, Patrick
Vankrunkelsven

Orateurs: Herman De Croo, président de la
Chambre, Armand De Decker, président du
Sénat, Guy Verhofstadt, premier ministre,
Mark Eyskens, Joëlle Milquet, Fientje
Moerman, Philippe Moureaux, Daniel
Ducarme, Jef Tavernier, président du groupe
AGALEV-ECOLO, Dirk Van der Maelen,
président du groupe SP, Paul Galand, Jurgen
Ceder, Ferdy Willems, Sabine de Bethune,
Patrick Vankrunkelsven

CRABV 50

COM 541

13/09/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

GEMEENSCHAPPELIJKE

VERGADERING VAN DE

COMMISSIES VOOR DE

LANDSVERDEDIGING, VOOR DE

BINNENLANDSE ZAKEN, DE

ALGEMENE ZAKEN EN HET

OPENBAAR AMBT, EN VOOR DE

BUITENLANDSE BETREKKINGEN

VAN DE KAMER

EN VAN DE COMMISSIES VOOR

DE BUITENLANDSE

BETREKKINGEN EN VOOR DE

LANDSVERDEDIGING, EN VOOR

DE ADMINISTRATIEVE

AANGELEGENHEDEN VAN DE

SENAAT

COMMISSIONS REUNIES DE LA

DEFENSE NATIONALE, DE

L'INTERIEUR, DES AFFAIRES

GENERALES ET DE LA FONCTION

PUBLIQUE ET DES RELATIONS

EXTERIEURES DE LA CHAMBRE

ET DES COMMISSIONS DES

RELATIONS EXTERIEURES ET DE

LA DEFENSE,

ET DE L'INTERIEUR ET DES

AFFAIRES ADMINISTRATIVES DU

SENAT

van

DONDERDAG

SEPTEMBER

2001

17:00 uur

______

JEUDI

SEPTEMBRE

2001

17:00 heures

______

De vergadering wordt geopend om 17.00 uur door
de heren Herman De Croo en Armand De Decker,
voorzitters.

La séance est ouverte à 17.00 heures par MM.
Herman De Croo et Armand De Decker, présidents.

De terroristische aanslagen in de
Verenigde Staten van Amerika

Les attentats terroristes aux Etats-Unis
d'Amérique

01 Mededeling van de regering en

gedachtewisseling

01 Communication du gouvernement et échange

de vues

01.01 Herman De Croo , voorzitter van de

Kamer: Wij willen allereerst een ogenblik stilte in
acht nemen voor het afscheid en de droefheid ter
gelegenheid van de afschuwelijke toestanden die
zich in een bevriend land voordeden.

De meesten onder ons hebben een van de meest
rampzalige gebeurtenissen van deze eeuw met
eigen ogen zien gebeuren.

01.01 Herman De Croo , président de la

Chambre : Nous allons tout d'abord observer une
minute de silence pour exprimer notre douleur et
notre tristesse suite aux terribles événements qui se
sont produits dans un pays ami.

La plupart d'entre nous ont assisté en direct à l'un
des drames les plus épouvantables de ce siècle.

13/09/2001

CRABV 50

COM 541

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

De heer De Decker en ikzelf hebben de
ambassadeur van de Verenigde Staten verzocht de
families van de slachtoffers ons leedwezen te
betuigen.

Ik stel u voor een minuut stilte in acht te nemen.

De vergadering neemt een minuut stilte in acht.

Wij hebben met de fractieleiders afgesproken om
een woordvoerder per fractie aan het woord te laten
gedurende vijf minuten, na de inleiding van de
eerste minister.

M. De Decker et moi-même avons transmis à M.
l'ambassadeur des Etats-Unis toutes nos
condoléances aux familles des victimes.

Je vous propos d'observer à présent une minute de
silence.

L'Assemblée, debout, observe une minute de
silence.

Nous avons convenu avec les chefs de groupe de
permettre à un porte-parole par groupe de
s'exprimer pendant cinq minutes, après l'exposé
introductif du premier ministre.

01.02 Armand De Dedecker , voorzitter van de

Senaat: Er werd afgesproken dat een integraal
verslag van de vergadering zal worden
gepubliceerd. Zodra het verschijnt, zal het worden
rondgedeeld.

Mevrouw Anne-Marie Lizin en de heren Jean-Pol
Henry en Pierre Chevalier nemen plaats aan het
bureau.

01.02 Armand De Decker , président du Sénat: Il

a été convenu qu'il y aurait un compte rendu
intégral de notre réunion qui sera distribué dès sa
parution.

Mme Anne-Marie Lizin, M. Jean-Pol Henry et M.
Pierre Chevalier prennent place au bureau.

01.03 Eerste minister Guy Verhofstadt

(Nederlands): Ik laat documenten uitdelen aan de
leden van de commissie. Het betreft documenten
die gedurende de laatste 48 uren werden opgesteld
door het voorzitterschap van de Europese Unie en
door de Belgische regering inzake de
gebeurtenissen in de Verenigde Staten. Deze
gebeurtenissen hebben een golf van medeleven en
solidariteit teweeggebracht. Ik wil iedereen
bedanken voor de sereniteit die door elkeen werd
bewaard.

Laat er geen discussie over bestaan: het gaat om
barbaarse daden en laffe aanvallen tegen de
menselijkheid, tegen open samenlevingen die
multicultureel, tolerant en democratisch zijn. Het zijn
geen aanslagen tegen één land, maar tegen de
democratie op zich.

01.03 Guy Verhofstadt, premier ministre (en

néerlandais): Je vais faire distribuer des documents
aux membres de la commission. Il s'agit de
documents qui ont été rédigés durant les 48
dernières heures par la présidence de l'Union
européenne et par le gouvernement belge sur les
événements qui se sont produits aux Etats-Unis.
Ces événements ont suscité de très nombreuses
marques de sympathie et soulevé une vague de
solidarité. Je voudrais remercier chacun pour la
sérénité dont il a été fait preuve.

Qu'il n'y ait aucun doute à ce sujet: il s'agit d'actes
de barbarie et de lâches attaques contre l'humanité,
contre des sociétés ouvertes multiculturelles,
tolérantes et démocratiques. Il ne s'agit pas
d'attentats commis contre un pays mais contre la
démocratie elle-même.

Dergelijke misdaden tegen de menselijkheid zijn
niet te rechtvaardigen.

Wij moeten onze woede echter kanaliseren.

Bij mijn terugkeer uit Oekraïne stond ik erop, als
voorzitter van de Europese Unie en onder meer
samen met de heer Javier Solana, ons leedwezen
te betuigen aan het Amerikaanse volk en
inzonderheid aan de families van de slachtoffers.

De tels crimes contre la démocratie ne peuvent se
justifier.

Nous devons cependant canaliser notre colère.

J'ai tenu, à mon retour d'Ukraine, en tant que
président de l'Union européenne, et en compagnie
de M. Javier Solana, entre autres, à témoigner notre
sympathie au peuple américain et, en particulier,
aux familles des victimes.

CRABV 50

COM 541

13/09/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

(Nederlands): Ik heb onmiddellijk namens de EU
een aantal initiatieven genomen. Ik heb een
buitengewone bijeenkomst van de raad algemene
zaken bijeengeroepen; een bijeenkomst van de
ministers van Buitenlandse Zaken van de Unie.

Vrijdag 14 september wordt binnen de EU
uitgeroepen als een rouwdag ter nagedachtenis van
de verschrikkelijke gebeurtenissen, als teken van
solidariteit met het Amerikaanse volk dat in het
verleden - ik denk dan aan de tweede wereldoorlog
- aan onze zijde stond. Morgen 14 september
wordt namens de EU een politieke boodschap van
solidariteit en medeleven gepubliceerd die ook
politieke besluiten zal meedelen namens de
Europese Unie.

(En néerlandais) Au nom de l'UE, j'ai
immédiatement pris une série d'initiatives. J'ai
convoqué une réunion extraordinaire du Conseil
des Affaires générales et une réunion des ministres
des Affaires étrangères.

Le vendredi 14 septembre sera décrété journée de
deuil, à la mémoire des victimes des événements
dramatiques de mardi, en signe de solidarité avec le
peuple américain qui, par le passé je songe en
particulier à la seconde guerre mondiale était à
nos côtés. Demain le 14 septembre un
message de solidarité et de condoléances, qui
précisera également les décisions politiques que
nous avons prises, sera publié au nom de l'Union
européenne.

Om twaalf uur zal er in de vijftien lidstaten van de
Europese Unie drie minuten stilte in acht genomen
worden als teken van rouw en solidariteit.

De raad van de ministers van Justitie en
Binnenlandse Zaken die geagendeerd was op 27
september 2001, zal vervroegd doorgaan op 20
september 2001. Er werden maatregelen
voorbereid. Het verslag daarover zal op 19
september 2001 klaar zijn. Op 20 september zullen
de ministers zich beraden over eventueel
bijkomende maatregelen.

A midi, trois minutes de silence seront observées
dans les 15 Etats membres en signe de deuil et de
solidarité.

Le conseil des ministres de la Justice et de
l'Intérieur, initialement prévu pour le 27 septembre
2001, sera avancé au 20 septembre 2001. Un
certain nombre de mesures ont été préparées. Le
rapport à ce sujet sera prêt pour le 19 septembre
2001. Le 20 septembre, les ministres se
concerteront à propos d'éventuelles autres
mesures.

(Frans) Als blijk van solidariteit heeft ons land een
verklaring goedgekeurd waarvan de tekst u werd
bezorgd. In die verklaring verbindt ons land zich
ertoe, samen met de overige NAVO-lidstaten, het
terrorisme aan de zijde van de Verenigde Staten te
bestrijden, strijd die in daden moet uitmonden.

Elk land zal bepalen welke middelen het zal inzetten
en welke daden het zal verrichten, maar ik
onderstreep dat het met betrekking tot de solidariteit
niet louter bij verklaringen zal blijven.

(En français): Dans un souci de solidarité, notre
pays a approuvé une déclaration, dont le texte vous
a été remis, où il s'engage, avec les autres Etats
membres de l'OTAN, à combattre le terrorisme aux
côtés des Etats-Unis, combat qui doit se traduire en
actes.

Chaque Etat déterminera les moyens et les actes
qu'il mettra en oeuvre, mais la solidarité sera plus
qu'une simple affaire de déclarations, je le souligne.

(Nederlands): Gisteren heeft België met de overige
landen van de NAVO een verklaring goedgekeurd
waardoor de lidstaten zich engageren om deze
terreur samen met de Verenigde Staten te
bestrijden. Ik benadruk dat bij dergelijke ronkende
verklaringen daden moeten worden gevoegd.
Solidariteit is een kwestie van meer dan woorden
alleen.

De politieke verklaring die morgen wordt
gepubliceerd, houdt voor het eerst in de
geschiedenis van de Unie een gezamenlijk politiek
engagement in van alle Europese instellingen. We
moeten vooruitgang boeken op het terrein van de
bestrijding van het terrorisme.

(En néerlandais): Hier, la Belgique a approuvé avec
les autres pays de l'OTAN une déclaration dans
laquelle les pays membres s'engagent à combattre
cette terreur aux côtés des Etats-Unis. J'insiste sur
le fait qu'il s'agira de joindre l'acte à la parole. La
solidarité n'est pas qu'une question de mots.

La déclaration politique qui sera publiée demain
contient, pour la première fois dans l'histoire de
l'Union, un engagement politique commun de toutes
les institutions européennes. Des progrès doivent
être faits sur le terrain de la lutte contre le
terrorisme.

13/09/2001

CRABV 50

COM 541

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

(Frans) Het is noodzakelijk om een bijdrage leveren
tot het ontstaan van een krachtige en wereldwijde
antiterroristische beweging, de nodige middelen ter
beschikking van het Europees veiligheids- en
defensiebeleid te stellen, een inlichtingenbeleid uit
te werken en een gemeenschappelijk Europees
defensiebeleid tot stand te brengen. In die geest
moet op korte tijd werk worden gemaakt van een
Europees aanhoudings- en uitleveringsmandaat in
een gemeenschappelijke Europese juridische
ruimte, met vonnissen die binnen die ruimte worden
geveld. Tevens moeten wij de minst bedeelde
landen steunen. Dat is een absolute voorwaarde om
vrede te bewerken, waarbij iedere vorm van
terrorisme wordt uitgesloten.

(En français): Il est nécessaire de contribuer à
l'émergence d'un mouvement antiterroriste fort au
niveau mondial, de doter la politique européenne de
sécurité et de défense des moyens indispensables,
de développer une politique du renseignement et
une politique européenne commune de défense.
Dans cet esprit, il est nécessaire, à court terme, de
créer un mandat européen d'arrestation et
d'extradition dans un espace judiciaire européen
commun, avec des jugements à l'intérieur de cet
espace. Par ailleurs, nous devrons apporter notre
aide aux pays les moins favorisés. C'est là une
condition incontournable pour la conclusion d'une
paix excluant tout terrorisme.

(Nederlands): Een aantal maatregelen werd
onmiddellijk genomen, dinsdag kort na drie uur. Op
Binnenlandse Zaken ging een crisiscentrum van
start dat de politiebewaking heeft opgevoerd. De
maatregelen richtten zich op vijf domeinen: de
Amerikaanse militaire en civiele belangen; de
belangen van de staat Israël; de joodse belangen,
de Palestijnse belangen en de zetels van de NAVO
en de SHAPE. Er was een verhoogde
waakzaamheid inzake mogelijke terroristische
aanslagen. Sindsdien worden de maatregelen
herhaaldelijk geëvalueerd en eventueel verscherpt.

(En néerlandais) Une série de mesures ont été
prises immédiatement, le mardi après-midi, après
15 h. Au département de l'Intérieur, une cellule de
crise, mise en place immédiatement, a renforcé la
surveillance policière. Des mesures ont été prises
dans cinq domaines : les intérêts militaires et civils
américains, l'Etat d'Israël, les intérêts juifs, les
intérêts palestiniens et les sièges de l'OTAN et du
SHAPE. L'éventualité d'attentats terroristes a donné
lieu à une vigilance accrue. Depuis, les mesures
sont régulièrement évaluées et, le cas échéant,
renforcées.

(Frans) De crisiscel van Buitenlandse Zaken werd
onmiddellijk opgestart teneinde alle vragen om
inlichtingen telefonisch te kunnen beantwoorden.
Tevens heeft de minister van Landsverdediging alle
nodige maatregelen getroffen.

(En français): La cellule de crise des Affaires
étrangères a été immédiatement activée, de
manière à répondre aux demandes d'information
par téléphone. Enfin, le ministre de la Défense
nationale a pris toute les mesures qui s'imposaient.

(Nederlands): Alle ordediensten werden in
paraatheid gebracht, het Navo-hoofdkwartier werd
beschermd en tijdelijk ontruimd, er werden
versterkte maatregelen getroffen in de radarcentra,
een aantal F16-gevechtsvliegtuigen werd in
paraatheid gebracht en aan Eurocontrol werd een
verbod doorgegeven van vluchten boven Brussel.
Het College Inlichtingen en Veiligheid heeft meteen
vergaderd en vergadert dagelijks. Ten slotte heeft
België onmiddellijk twee teams geïnstalleerd in
IJsland, een team gespecialiseerd in de verzorging
van brandwonden en een identificatieteam. Deze
kunnen op verzoek van de VS op korte termijn
worden ingezet.

(En néerlandais) Tous les services d'ordre ont été
mis en état d'alerte, le quartier général de l'OTAN a
fait l'objet de mesures de protection et a été
temporairement évacué, des mesures ont
également été prises dans les centres de contrôle
radar, des avions de combat F16 ont été mis en
état d'alerte et Eurocontrol a reçu l'ordre d'interdire
le survol de Bruxelles. Les services de
renseignements et de sécurité se sont
immédiatement réunis et continuent à se réunir
quotidiennement. Enfin, la Belgique a dépêché sur-
le-champ deux équipes en Islande, à savoir une
équipe spécialisée dans les soins aux brûlés et une
équipe d'identification. A la demande des Etats-
Unis, ces équipes pourraient opérer à court terme.

(Frans) Tot zover de maatregelen die door ons land
werden genomen.

In Europees verband zal morgenochtend om 6 uur
de politieke verklaring van de Vijftien worden
gepubliceerd. Die verklaring wordt gesteund door
het Europees Parlement, de Commissie en de

(En français): Voilà les mesures prises au niveau de
notre pays.

Au niveau européen, dès demain à 6 heures, sera
publiée la déclaration politique des Quinze, qui
bénéficie du soutien du Parlement européen, de la
Commission et du Haut Représentant.

CRABV 50

COM 541

13/09/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Hoge Vertegenwoordiger.

(Nederlands): Wij maken een tragedie mee voor de
mensheid, die tot gevolg zal hebben dat de wereld
er in de toekomst wellicht anders gaat uitzien. Het
internationaal terrorisme bedreigt onze
samenlevingen en ethische waarden. Die terreur
moet worden uitgeroeid. Geen enkele overtuiging
die tegen deze humane en ethische waarden
ingaat, kan worden getolereerd. Wij moeten
schouder aan schouder staan met de VS, in deze
donkerste dagen van de geschiedenis, zoals de VS
in vroeger tijden aan onze zijde stond.

(En néerlandais) Les événements de mardi
constituent une tragédie pour l'humanité entière et
affecteront durablement le visage de la planète. Le
terrorisme international menace notre société et nos
valeurs éthiques. Cette terreur doit être éradiquée.
Aucune conviction allant à l'encontre de ces valeurs
humaines et éthiques ne peut être tolérée. En ces
temps les plus sombres de notre histoire, nous
devons être aux côtés des Etats-Unis, qui vinrent à
notre aide par le passé.

01.04 Mark Eyskens (CVP): Namens de oppositie

buig ik diep voor het leed van de getroffen
Amerikanen. Wij zijn als oppositiepartij bereid de
eerste minister te steunen. We bieden onze
medewerking aan voor zover hij een loyaal,
doelmatig en solidair beleid zal voeren.

Men beweert dat terreur een vijand is zonder
gezicht. Het zal echter geen week meer duren
vooraleer het gelaat van de terroristen zichtbaar zal
worden. Degenen die overleven, zullen in Amerika
berecht worden.

We zullen met onze eigen verantwoordelijkheid
worden geconfronteerd. We pleiten voor een
internationale rechtstaat en de inwerkingtreding van
een Internationaal Strafgerechtshof, waar ook
Amerika deel zal van uitmaken. We pleiten voor de
toepassing van de bestaande verdragen en
handvesten, met name dat van de Verenigde
Naties.

De Verenigde Staten zijn slachtoffer van een
oorlogsdaad. Dit stelt hen in staat artikel 51 van het
UNO-handvest in te roepen voor een unilateraal
militair optreden, mits het in acht nemen van de
meldingsplicht. Er bestaat geen twijfel dat zij dit ook
zullen doen, weze het niet uit weerwraak.

01.04 Mark Eyskens (CVP): Au nom de

l'opposition, je m'incline devant la souffrance du
peuple américain. En tant que parti de l'opposition,
nous sommes disposés à soutenir le premier
ministre. Nous lui proposons notre collaboration,
dans la mesure où il entend mener une politique
loyale, efficace et solidaire.

On dit que la terreur est un ennemi sans visage. Or,
il ne faudra pas une semaine avant que le visage
des terroristes ne soit connu. Les survivants seront
jugés en Amérique.

Nous nous trouverons face à nos propres
responsabilités. Nous plaidons pour un Etat de droit
international et pour l'installation d'une cour pénale
internationale, dont l'Amérique fera également
partie. Nous plaidons pour l'application des traités et
chartes existants, notamment celle des Nations
Unies.

Les Etats-Unis sont les victimes d'un acte de
guerre. Ils peuvent dès lors invoquer l'article 51 de
la charte de l'ONU pour une intervention militaire
unilatérale, à condition de respecter l'obligation de
signalement. Il ne fait aucun doute qu'ils agiront de
la sorte, même si ce n'est pas par vengeance.

Wij hopen dat de eerste minister en de minister van
Buitenlandse Zaken zullen ijveren voor het
aanpakken van het probleem van de proliferatie van
de ABC-wapens.

Gisteren heeft de NAVO voor het eerst in zijn
geschiedenis de toepassing van artikel 5
goedgekeurd. Wij feliciteren de eerste minister dat
hij dit heeft weten door te voeren ondanks verzet in
zijn eigen coalitie. Voorbehoud formuleren zou
misplaatst geweest zijn. Wij hopen dat de premier
en de minister van Buitenlandse Zaken deze
houding zullen verder zetten indien het tot militaire
acties zou komen.

Nous espérons que le premier ministre et le
ministre des Affaires étrangères s'attaqueront à la
prolifération des armes ABC.

Hier, pour la première fois de son histoire, l'OTAN a
marqué son accord sur l'application de l'article 5.
Nous félicitons le premier ministre d'avoir obtenu ce
résultat en dépit des oppositions auxquelles il s'est
heurté au sein de sa propre coalition. Il eût été
déplacé d'exprimer la moindre réserve. Nous
espérons que le premier ministre et le ministre des
Affaires étrangères pourront maintenir ce cap si des
actions militaires devaient être entreprises.

13/09/2001

CRABV 50

COM 541

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Artikel 5 is duidelijk eens het van toepassing is
verklaard. De vraag of wij solidair zijn met de
Verenigde Staten is niet meer aan de orde. Ook als
de VS unilateraal militair zou optreden, zijn wij
politiek solidair. Wij pleiten voor een consequente,
moedige en solidaire houding en zullen de eerste
minister daarbij steunen.

Une fois déclaré applicable, l'article 5 est clair. La
question de notre solidarité avec les Nations Unies
n'est plus à l'ordre du jour. Même si les Etats-Unis
devaient opter en faveur d'une intervention militaire
unilatérale, nous serions politiquement solidaires
avec eux. Nous plaidons en faveur d'une attitude
cohérente, courageuse et solidaire et appuierons
notre premier ministre en ce sens.

01.05 Joëlle Milquet (PSC): Ik wil in de eerste

plaats zeggen dat de PSC ten zeerste geschokt is
door de gebeurtenissen en de getroffen families ons
leedwezen betuigen. Dit is een historische
gebeurtenis die de hele wereld treft.

Mijnheer de eerste minister, ik wil u meedelen dat
de PSC de actie steunt die de regering al twee
dagen lang voert, zowel op politiek als op
diplomatiek vlak. Wij staan volledig achter het
communiqué van de Europese Unie en achter alle
voorstellen die worden geformuleerd, inzonderheid
inzake het betrekken van de Verenigde Naties bij
die kwestie, wat in onze ogen zeer belangrijk is.

01.05 Joëlle Milquet (PSC): Je tiens, tout d'abord,

à exprimer toute l'émotion du PSC et à adresser
nos condoléances aux familles touchées. Nous
assistons à un événement historique de portée
planétaire.

Monsieur le premier ministre, je tiens à apporter le
soutien du PSC à l'action que vous conduisez
depuis deux jours, tant au niveau politique que
diplomatique. Nous adhérons au communiqué de
l'Union européenne et à toutes les propositions qui
sont faites, tout particulièrement quant à
l'implication des Nations Unies. Cette implication
nous semble fort importante.

Afgezien van de emoties, moeten de
beleidsmensen de situatie op een rationele manier
analyseren en overwegen welke maatregen dienen
te worden genomen.
Het betreft een historische gebeurtenis, en wel om
twee redenen. Ten eerste betreft het een aanval
van een nooit geziene omvang, tegen een
democratie die veel weg heeft van een misdaad
tegen de menselijkheid.
Ten tweede is het de eerste keer dat men zich
beroept op de in artikel 5 van het Verdrag van
Washington opgenomen solidariteitsclausule, wat
betekent dat concrete keuzes zullen moeten worden
gemaakt op het stuk van de beveiliging tegen die
terroristische acties, die niets gemeen hebben met
wat men doorgaans onder een gewapend conflict
verstaat.

Het is derhalve belangrijk dat de juridische termen
met betrekking tot de toepassing van artikel 5 en
van de NAVO-verklaring goed worden
gepreciseerd, ook al werden terroristische acties in
1999 duidelijk vermeld bij de daden waarvoor de
solidariteitsclausule moet gelden.

Au-delà de l'émotion, le politique doit analyser
rationnellement la situation et envisager les
mesures à prendre.

Il s'agit d'un événement historique pour une double
raison. D'abord, l'ampleur de l'attaque contre la
démocratie est sans précédent et l'apparente à un
crime contre l'humanité.

Ensuite, pour la première fois, il a été fait appel à la
clause de solidarité contenue dans l'article 5 du
Traité de Washington, ce qui impliquera un choix
concret en matière de sécurité contre cette attaque
terroriste, qui échappe à l'acception commune que
nous avons d'un complot armé.

Il est donc important de bien préciser les termes
juridiques de l'application de l'article 5 et de la
déclaration de l'OTAN, même si l'on a clairement
inclus en 1999 le terrorisme dans les actes devant
faire jouer la clause de solidarité.

Wij wijzen erop dat men gewag heeft gemaakt van
het principe van de wettige zelfverdediging, ook al
betreft het een voorwaardelijke verklaring zolang
niet is bewezen dat men hier te maken heeft met
een aanval van een vreemde mogendheid.

Krachtens artikel 5 van het Noord-Atlantisch
Verdrag behoudt de Raad van het Noord-Atlantisch

Nous tenons à souligner le fait que l'on a invoqué le
principe de la légitime défense, même si cette
déclaration est conditionnelle tant qu'il n'est pas
démontré que l'on est en présence de l'attaque d'un
pays étranger.

L'article 5 du Traité de l'Atlantique Nord maintient
une capacité d'appréciaton intelligente au bénéfice

CRABV 50

COM 541

13/09/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Bondgenootschap een gepaste
beoordelingsbevoegdheid.

Dat sterkt ons vertrouwen met betrekking tot het
gewicht dat u bij de toekomstige gesprekken in de
schaal zal kunnen werpen. Wij verheugen er ons
tevens over dat de Veiligheidsraad op de hoogte
werd gebracht.

Wij beklemtonen het belang van het in acht nemen
van de solidariteit, waarbij elke tegenstelling tussen
het Noorden en het Zuiden moet worden
voorkomen. In dat verband is het wenselijk dat onze
steun tot een zo groot mogelijk aantal Westerse
landen wordt uitgebreid.

Wij steunen u dan ook in uw strijd tegen het
internationaal terrorisme, op alle niveaus. Het is
derhalve noodzakelijk dat zoveel mogelijk werk
wordt gemaakt van de rol van de Europese Unie op
het stuk van de handhaving van de vrede.

du Conseil de l'Atlantique Nord.

Ceci renforce notre confiance quant au poids que
vous pourrez avoir dans les discussions futures. De
plus, nous nous réjouissons de voir que le Conseil
de sécurité a été informé.

Ceci dit, nous soulignons l'importance du respect de
la solidarité, tout en évitant tout clivage Nord-Sud.
Dans cette optique, il est souhaitable d'élargir notre
soutien à un maximum de pays occidentaux.

Nous vous encourageons donc dans votre lutte
contre le terrorisme international, à tous les
niveaux. Il convient dès lors de pouvoir investir au
maximum dans le rôle de l'Union européenne pour
maintenir la paix.

01.06 Fientje Moerman (VLD): In naam van de

VLD-fracties van Kamer en Senaat wil ik mijn
medeleven aan alle slachtoffers en hun familieleden
betuigen.

De reactie van de NAVO is niet meer dan logisch.
We steunen dan ook de regering in haar standpunt.
Het antwoord op deze terreur moet daden
omhelzen, maar bij het formuleren van een
antwoord mag niet overhaast tewerk gaan. Zoals
minister Michel het zei, moet het antwoord
vastberaden maar beheerst zijn.

Het zou verkeerd geweest zijn om de Verenigde
Staten op dit moment in de kou te laten staan. Zij
hebben ons steeds bijgestaan in tijden van nood.
Wij moeten dit nu ook doen.

Klassieke militaire oplossingen zullen in dit geval
niet volstaan. De voedingsbodem van het terrorisme
moet worden weggenomen, maar wij moeten er ons
ook tegen wapenen. Het verheugt me dat er een
gezamenlijke politieke Europese verklaring komt en
dat er concrete antwoorden zullen in geformuleerd
worden. De samenwerking zal in een
stroomversnelling komen. We kunnen dit enkel
toejuichen.

01.06 Fientje Moerman (VLD): Au nom des

groupes VLD de la Chambre et du Sénat, je
voudrais exprimer ma sympathie à l'égard de toutes
les victimes et de leurs familles.

La réaction de l'OTAN est tout à fait logique et nous
soutenons dès lors la prise de position du
gouvernement. La réponse à cette terreur doit
également être faite d'actes mais il faut éviter de
verser dans la précipitation. Comme l'a dit le
ministre Michel, la réponse doit être ferme mais
maîtrisée.

Abandonner aujourd'hui les Etats-Unis à leur sort
aurait été une erreur. Ils nous ont toujours porté
assistance lorsque nous étions en danger.
Aujourd'hui, nous devons agir de manière identique.

Cette fois, les solutions militaires classiques ne
suffiront pas. S'il faut priver le terrorisme de son
milieu nourricier, il faut également s'armer contre
lui. Je me réjouis de l'annonce de la publication
d'une déclaration politique européenne commune
qui comportera des réponses concrètes. La
coopération s'en trouvera renforcée. Nous ne
pouvons que nous en réjouir.

01.07 Philippe Moureaux (PS): Ik heb het

voorrecht het woord te mogen nemen namens een
partij die vele ongelovigen telt, maar die ook
christenen, joden en alsmaar meer moslims in haar
rangen heeft. Zij reageerden allen met even grote
verslagenheid toen zij vernamen welke dramatische
gebeurtenissen zich in de Verenigde Staten hadden

01.07 Philippe Moureaux (PS): J'ai le privilège de

parler au nom d'une formation qui compte de
nombreux laïcs, mais aussi des chrétiens, des juifs
et, de plus en plus, des musulmans. C'est dans une
profonde unité de pensée que nous avons appris
l'horreur qui a frappé les Etats-Unis et c'est dans
une profonde unité de compassion que nous

13/09/2001

CRABV 50

COM 541

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

afgespeeld en voelen allen even sterk mee met de
Amerikaanse bevolking.
Onze solidariteit moet in concrete daden uitmonden.
Ik mocht voor de eerste keer het ouderlijk huis
verlaten toen ik vijf jaar oud was, bij de bevrijding
van Brussel. Toen heb ik gezien hoezeer mijn vader
opgelucht was dat hij niet langer in angst moest
leven omdat wij enkele joodse vrienden hadden
geholpen. Op dat ogenblik heb ik beseft hoe
belangrijk vrijheid is en dat gevoel heb ik nog altijd.

Het lijdt geen twijfel dat de bevrijding in grote mate
aan de Amerikaanse soldaten te danken was.

saluons le peuple américain.

Notre solidarité doit être une solidarité d'actes.

C'est à l'âge de cinq ans que j'ai pu sortir pour la
première fois, à la Libération de Bruxelles, c'est à
ce moment que j'ai vu mon père libéré de l'angoisse
due au fait que nous avions aidé quelques amis
juifs ; c'est à ce moment que j'ai pu vivre la liberté
que je vis encore aujourd'hui.

Il est clair que les soldats américains avaient fait le
plus gros du travail.

Wij denken aan het Amerikaanse volk dat het ons
heeft mogelijk gemaakt in vrede te leven. Onze
solidariteit moet dus uit het hart komen. Wij zijn
immers niet vergeten welke rol dat volk heeft
gespeeld en nog altijd speelt.

De socialisten keuren de actie van de regering
volledig goed. U hebt blijk gegeven van een
intelligentie van het hart en van een intelligentie
zonder meer.

Zelfs al houdt de heer Eyskens niet van humanitaire
hulp, ik ben van oordeel dat de steun die men via
die hulp kan betuigen toch welke enkele obussen
waard is (Protest van de heer Eyskens)

De naties die zijn gehecht aan de vrijheden moeten
op deze schandelijke daden reageren.

Het klopt evenwel niet, zoals sommige
oorlogszuchtigen denken, dat alles op die manier
zal worden opgelost! Er is een fundamenteel
probleem waarover wij moeten nadenken.

Wij aanvaarden niet dat wordt beweerd dat men alle
Palestijnen zal vervolgen. Laten we ons beroepen
op het humanisme dat de cultuur van ons oude
continent kenmerkt. De daad die moet gesteld
worden, mag geen daad van wraak zijn, maar een
daad van gerechtigheid gericht tegen elke
onrechtvaardigheid die op zich het terrorisme niet
kan rechtvaardigen maar er al te vaak de
voedingsbodem voor is.

Namens alle socialisten sluit ik mij aan bij de
woorden van rouw en van medeleven voor de
slachtoffers.

Van het leed dat wij voelen moeten wij uiteraard hier
getuigenis afleggen maar evenzeer in onze
gezinnen en samen met onze kinderen.

C'est au peuple américain que nous pensons, ce
peuple qui nous a permis de vivre en paix. Notre
solidarité doit donc être celle du coeur, en souvenir
du rôle que ce peuple a joué et joue encore.

Les socialistes approuvent entièrement les actions
du gouvernement. Vous avez eu l'intelligence du
coeur et d'intelligence tout court.

Même si M. Eyskens n'aime pas l'aide humanitaire,
j'estime que l'appui que l'on peut apporter via celle-
ci vaut bien quelques obus. (Protestations de M.
Eyskens)

Il faut que les nations attachées aux libertés
réagissent face à ces ignominies.

Ne croyons pas pour autant, comme certains va-t-
en-guerre, que tout sera ainsi réglé ! Il y a les
problèmes de fond, auxquels il nous faudra
réfléchir.

Nous ne pouvons accepter qu'on dise qu'on va
pourchasser tous les Palestiniens. Ayons recours à
cet humanisme, qui marque la culture de notre
vieux continent, dans ce qui ne pourra être un acte
de vengeance, mais devra être un acte de justice
dirigé avant tout contre l'injustice qui ne peut
justifier le terrorisme mais en est trop souvent le
terrain.

Au nom de tous les socialistes, je m'associe aux
paroles du deuil et aux pensées émues qui vont aux
victimes.

Cette douleur que nous ressentons, nous devons,
bien sûr, la témoigner ici, mais aussi au sein de nos
familles et auprès de nos enfants.

01.08 Daniel Ducarme (PRL FDF MCC): De 01.08 Daniel Ducarme (PRL FDF MCC): Le

CRABV 50

COM 541

13/09/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

getuigenis van de heer Moureaux toont duidelijk
aan dat wij nog altijd in de rouw zijn. Het leed is nog
altijd duidelijk aanwezig, maar als beleidsmakers
moeten wij de emoties overstijgen.

Wij staan vandaag tegenover terroristen en er is
dus een vastberaden aanpak nodig. Wij moeten
echter ook onze kalmte bewaren. Wij verheugen
ons over de handelwijze van de regering. Het debat
in het Europees Parlement is daarvan het beste
bewijs. Wij moeten op de ingeslagen weg
voortgaan. De hamvraag betreft echter de
toepassing van artikel 5 van het Noord-Atlantisch
Verdrag.

témoignage de M. Moureaux montre bien que nous
sommes toujours en deuil. La souffrance est
toujours bien présente mais, en tant que politiques,
nous devons dépasser l'émotion.

Nous sommes aujourd'hui face au terrorisme ; il
faut de la détermination. Même si nous devons
prendre une attitude calme. Nous nous réjouissons
que le gouvernement ait agi ainsi. Le débat au
Parlement européen en a été le témoin. Il faut
poursuivre dans cette voie. La question essentielle
qui se pose est l'application de l'article 5 du traité de
l'Atlantique Nord.

Wij zijn voorstander van een uitgesproken, totale en
ondubbelzinnige solidariteit met de Verenigde
Staten in het kader van de NAVO.

Wij bevinden ons nu in het "post-11 september
tijdperk" en die solidariteit houdt ook een
engagement in. Wij hebben vertrouwen in de eerste
minister en in de regering om werk te maken van
die solidariteit, die tot doel heeft het terrorisme uit te
roeien, vrede tot stand te brengen en de openbare
veiligheid te garanderen.
Enkel de regering is in staat te oordelen welke
middelen dienen te worden ingezet.

Ik wens ook dat België in het kader van het
voorzitterschap van de Europese Unie, net als in
Durban, een diplomatieke weg volgt die eigen is
aan Europa en die moet zorgen voor het evenwicht
waar de wereld nood aan heeft.

Een en ander houdt in dat beslissingen moeten
worden genomen. Het mag evenwel niet zo zijn dat
wij, afgaand op de verklaringen van sommigen,
onder wie de heer Bin Laden, een onredelijk beleid
zouden voeren. Wij moeten met gezond verstand
ageren, zonder wie dan ook, en zeker niet de
Arabische wereld, te diaboliseren.

Wij moeten de essentiële waarden veilig stellen en,
met de enige bedoeling humanisme na te streven,
de regering onze volledige steun geven.

Nous sommes favorables à une solidarité franche,
totale et sans équivoque avec les États-Unis dans
le cadre de l'OTAN.

Nous sommes dans l'«après» et cette solidarité
signifie aussi «engagement». Nous faisons
confiance au premier ministre et au gouvernement
pour gérer cette solidarité dont l'objectif est
d'anéantir le terrorisme, d'établir le paix et de
garantir la sécurité publique.

Seul le gouvernement est apte à juger de ce qui doit
être engagé.

Je souhaite que, dans le cadre de la présidence
belge de l'Union européenne, la Belgique poursuive,
comme à Durban, dans une voie diplomatique
particulière à l'Europe, qui doit être la force
d'équilibre dont le monde a besoin.

Cela implique des décisions. Il ne faudrait pas,
cependant, qu'en fonction des déclarations des uns
et des autres notamment de M. Ben Laden nous
pratiquions une politique déraisonnée. Il nous faut
du discernement, sans diabolisation de qui que ce
soit, surtout pas du monde arabe.

Nous devons sauvegarder les valeurs
fondamentales et, sans vouloir autre chose que
l'humanisme, nous assurons le gouvernement de
notre présence à ses côtés.

01.09 Jef Tavernier (AGALEV-ECOLO): De

dramatische beelden nopen tot een gevoel van
solidariteit met de getroffenen. Een emotioneel
antwoord ligt voor de hand, maar de ministers
riepen terecht op tot een koelbloedige analyse om
een gepast antwoord te formuleren op deze nieuwe
situatie, waarbij nagenoeg de hele wereld tegenover
een beperkte groep terroristen komt te staan. Men
heeft een gepast antwoord gezocht in artikel 5 van
het NAVO-verdrag, dat in vijftig jaar nooit werd

01.09 Jef Tavernier (AGALEV-ECOLO): Les

images dramatiques que nous avons vues induisent
chez nous un immense sentiment de solidarité avec
les victimes. Une réaction émotionnelle est une
évidence dans un tel contexte, mais les ministres
ont appelé à juste titre à analyser la situation avec
sang froid, de manière à pouvoir trouver une
réponse appropriée à cette nouvelle situation, où
c'est le monde entier pratiquement qui se trouve
confronté à un petit groupe de terroristes. On a

13/09/2001

CRABV 50

COM 541

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

toegepast.

Artikel 5 zelf formuleert een aantal voorwaarden: de
NAVO-raad beslist, verantwoordelijkheden moeten
duidelijk worden vastgesteld en elk land blijft een
individueel beslissingsrecht behouden. Wij willen
echter verder gaan dan een militair antwoord en
steunen de minister van Buitenlandse Zaken die
een politiek antwoord wil formuleren in EU-verband
en ook de VN-Veiligheidsraad hierbij wil betrekken.

cherché une réponse appropriée dans les
dispositions de l'article 5 du traité de l'OTAN, un
article qui n'avait jamais été appliqué en 50 ans. Cet
article 5 comporte un certain nombre de conditions:
les décisions sont prises par le conseil de l'OTAN,
les responsabilités doivent être clairement établies
et chaque pays conserve un droit de décision
individuel. Nous voulons aller au-delà d'une réponse
militaire et nous soutenons le ministre des Affaires
étrangères qui entend formuler une réponse
politique dans le cadre de l'UE, tout en y associant
le conseil de sécurité des Nations Unies.

Het antwoord moet verschillende aspecten hebben.
We moeten inderdaad de internationale
rechtsregels in voege laten treden en een
Internationaal Gerechtshof, maar we moeten
evengoed kijken naar bijvoorbeeld de
financieringskanalen van de terroristen. Terroristen
staan nooit alleen. Daarom moeten we ook een
antwoord op lange termijn kunnen geven dat zorgt
voor een betere verdeling tussen rijk en arm, voor
het respect voor de mensenrechten, voor de
democratie en voor de bestraffing van de criminelen
die misbruik maken van het onevenwicht tussen
Noord en Zuid.

Wanneer het antwoord van de regering
verschillende niveaus omhelst, krijgt het de
volledige steun van de groenen.

La réponse doit revêtir différents aspects. Si nous
devons, en effet, veiller à l'application des règles du
droit international, nous devons également être
attentifs aux canaux de financement des terroristes.
Les terroristes ne sont jamais seuls. Dès lors, nous
devons aussi mettre en oeuvre des solutions à long
terme pour assurer une meilleure répartition des
ressources entre populations riches et pauvres,
veiller à un plus grand respect des droits de
l'homme et de la démocratie et réprimer les
agissements des criminels qui exploitent les
déséquilibres entre le nord et le sud.

Si la réponse du gouvernement embrasse ces
différents aspects, elle emportera notre pleine
adhésion.

01.10 Dirk Van der Maelen (SP): Misselijk. Zo

voelde ik mij dinsdag, zo voel ik mij nog steeds
wanneer ik aan de beelden terugdenk. In naam van
wat of wie die mensen werden vermoord, weet ik
nog steeds niet.

Er werd een zware slag toebedeeld aan de
humanitaire waarden die de basis zijn onze
samenleving Het respect voor het leven, de meest
elementaire menselijke waarde, werd zwaar
geschonden. Daarom willen wij onze solidariteit
uitdrukken met het Amerikaanse volk. Een
solidariteit die door de NAVO gisteren op gepaste
wijze werd uitgedrukt.

01.10 Dirk Van der Maelen (SP): La nausée. Voilà

l'impression que j'ai éprouvée mardi et que
j'éprouve encore aujourd'hui au souvenir des
images qui ont marqué cette journée. J'ignore
toujours l'identité de celui ou de ceux qui ont
assassiné tous ces gens.

Les valeurs humanitaires constituant le fondement
de notre société ont été durement éprouvées. Le
respect de la vie la valeur humaine la plus
élémentaire a été gravement violé. Dès lors, nous
entendons exprimer notre solidarité à l'égard du
peuple américain. Une solidarité exprimée hier
d'une manière tout a fait appropriée par l'OTAN.

Ik ben blij dat ook de Russische federatie en China
het terrorisme willen aanpakken, zodat we een
breder front kunnen vormen in de bestrijding ervan,
waardoor ons optreden efficiënter kan worden. Met
een breder front kan ook een duidelijker signaal
worden gegeven aan de terroristische
groeperingen. De Vlaamse socialisten streefden
steeds naar vrede en rechtvaardigheid. Alleen meer
vrede en rechtvaardigheid kunnen de
voedingsbodem van het terrorisme wegnemen. Met
de VS, de NAVO-lidstaten en indien mogelijk

Je me félicite de ce que la Fédération de Russie et
la Chine aient exprimé la volonté de s'attaquer au
terrorisme car nous pourrons ainsi constituer un
plus large front pour nous opposer à ce dernier et
notre action s'en trouvera renforcée. Un front plus
large permettra également d'émettre un signal plus
clair à l'intention des groupements terroristes. Les
socialistes flamands ont toujours appelé de leurs
voeux la paix et la justice qui seules peuvent
extirper les racines du terrorisme. Nous souhaitons
que soient entreprises avec les Etats-Unis, les états

CRABV 50

COM 541

13/09/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

andere staten willen we de gepaste acties
ondernemen tegen de terroristische aanslagen van
dinsdag 11 september.

membres de l'OTAN, et si possible d'autres états,
les actions qui s'imposent contre les responsables
des actes de terrorisme perpétrés le mardi 11
septembre.

01.11 Paul Galand (ECOLO-AGALEV): Er zijn

geen woorden om die afgrijselijke aanslagen te
beschrijven. In een democratie kan geweld niet als
een geldig argument worden aanvaard.

Wij moeten koelbloedig blijven om elke
oorlogsspiraal te voorkomen. Ook al koestert men
zware verdenkingen tegen Bin Laden en
Afghanistan, toch moet men de politieke optie laten
primeren. De vijand is niet de islam of een
welbepaalde natie, maar het terrorisme. De
identiteit van de schuldigen of van hun handlangers
staat nog niet vast. Als de betrokkenen zullen zijn
geïdentificeerd, zullen de internationale
verantwoordelijkheden moeten worden vastgesteld
en zal doeltreffend moeten worden opgetreden
tegen die terroristische netwerken en de
geldwitwascircuits die hun van de nodige fondsen
voorzien. De Europese Unie moet alsmaar meer
werk maken van het zoeken naar de diepere
oorzaken van de verdeeldheid onder de mensen en
die oorzaken in een geest van vrede trachten weg
te werken. Men moet streven naar een
internationale rechtsorde. Wij feliciteren de minister
van Buitenlandse Zaken met zijn standpunt en zijn
koelbloedigheid. Wij hebben hier inderdaad niet te
maken met een oorlogslogica, maar wel met een
logica waarin daders van afgrijselijke misdaden
tegen het internationaal recht en de democratie
moeten worden gestraft.

01.11 Paul Galand (ECOLO-AGALEV): Les mots

nous manquent pour décrire ces attentats odieux.
La démocratie ne peut accepter que la violence soit
un argument valable.

Notre sang-froid doit empêcher toute spirale de
guerre. Même si des soupçons pèsent sur Ben
Laden ainsi que sur l'Afghanistan, il faut rappeler
que l'option politique doit rester l'option première.
L'ennemi n'est pas l'Islam ou une nation, mais bien
le terrorisme. Il n'y a pas de certitude quant à
l'identité des coupables ou de leurs complices.
Quand ils seront identifiés, il faudra établir les
responsabilités internationales et lutter de façon
efficace contre les réseaux terroristes et les circuits
de blanchissement d'argent qui les alimentent.
L'Union européenne doit s'investir de plus en plus
dans la recherche des causes profondes des
divisions dont souffre l'humanité et chercher à
supprimer ces causes dans un esprit de paix. Il faut
promouvoir une justice internationale. Félicitons le
ministre des Affaires étrangères pour sa position et
son appel au sang-froid. Nous ne sommes en effet
pas dans une logique de guerre, mais bien dans
une logique de punition des coupables d'actes
horribles contre le droit international et la
démocratie.

01.12 Jurgen Ceder (VLAAMS BLOK): Het

Vlaams Blok veroordeelt de laffe daden die tegen
Amerika werden gericht. Wij bieden ons medeleven
aan, aan alle Amerikanen.

Er kunnen nu twee paden bewandeld worden. Ten
eerste moeten de daders opgespoord en bestraft of
geëlimineerd worden. Een lange gerechtelijke
procedure is geen noodzaak. Ten tweede is er het
probleem van de collectieve veiligheid. Artikel 5 van
het verdrag van de NAVO is van toepassing. Wij
begrijpen niet waarom de premier daarover
voorbehoud heeft gemaakt. Wij vinden dat hij zich
daarover dient te verontschuldigen. Er zijn heel wat
Europeanen onder de slachtoffers en Europa moet
zijn positie in deze kwestie duidelijk maken.

01.12 Jurgen Ceder (VLAAMS BLOK):Le Vlaams

Blok condamne les actes abjects perpétrés contre
les Etats-Unis. Nous présentons nos condoléances
à tous les Américains.

Désormais, deux voies peuvent être suivies. Tout
d'abord, il faut rechercher, punir ou éliminer les
auteurs. Point n'est besoin d'une longue procédure
devant les tribunaux. Ensuite, il faut se pencher sur
le problème de la sécurité collective. L'article 5 du
traité de l'OTAN s'applique en l'espèce. Nous ne
comprenons pas à cet égard les réserves formulées
par le premier ministre. Nous estimons qu'il doit
présenter ses excuses. On compte de nombreux
Européens parmi les victimes et l'Europe doit
prendre clairement attitude.

De eerste minister maakte zonet duidelijk waar
Europa staat: gedaan met de neutraliteit, wij moeten
loyaal zijn met de VS en met de NAVO-lidstaten.
Wij moeten landen die terroristen helpen als paria's
behandelen en zorgen voor de gepaste militaire

Le premier ministre vient de faire comprendre
clairement quelle était la position de l'Europe: plus
question de neutralité, nous devons nous montrer
loyaux à l'égard des Etats-Unis et des pays
membres de l'OTAN. Nous devons traiter en parias

13/09/2001

CRABV 50

COM 541

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

actie, zonder echter over te gaan tot massale
bombardementen. Wel moeten we kordaat
optreden. Het Westen trad te lang op als neutrale
bemiddelaar, geplaagd door zijn imperialistisch en
kolonialistisch verleden.

Wij moeten nu kiezen voor de Westerse
democratieën, duidelijk maken dat men eergisteren
te ver is gegaan en alles doen om het internationale
terrorisme van de kaart te vegen.

les pays qui aident les terroristes et mener les
actions militaires qui s'imposent, sans toutefois
recourir à des bombardements massifs. Notre
action doit cependant être ferme. Trop longtemps,
les pays occidentaux se sont bornés à jouer un rôle
de médiateur neutre, gênés qu'ils étaient par leur
passé impérialiste et colonialiste.
Nous devons à présent faire le choix des
démocraties occidentales, montrer clairement que
l'on est allé trop loin hier et faire tout ce qui est en
notre pouvoir pour annihiler le terrorisme
international.

01.13 Ferdy Willems (VU&ID): Ik sluit me niet aan

bij een pleidooi voor weerwraak. Ik pleit wel voor
meer ontwikkelingssamenwerking. We moeten alle
onrecht uit de wereld helpen, want uiteindelijk zal
het zich tegen ons keren. Ik ben net terug uit
Columbia, waar ik schrijnende toestanden heb
waargenomen. Ook dit is een tragedie voor de
mensheid. Meer nog, het is volgens mij de ware
voedingsbodem van het terrorisme. En de financiële
middelen die we daarvoor aanwenden, zijn
beschamend laag en volledig ontoereikend. Ik roep
op om daar eindelijk echt werk van te maken.

Ik wil er ook voor pleiten alle politieke middelen aan
te wenden om de Palestijnse kwestie dichter bij een
oplossing te brengen. Ik heb dit al eerder
aangekaart en zal dat blijven doen. Ik hoop dat alle
politieke partijen zich daarachter willen scharen. Zo
zullen we het terrorisme uit de wereld helpen.

01.13 Ferdy Willems (VU&ID): Je ne me joindrai

pas à l'appel à la vengeance, mais je plaiderai plutôt
pour davantage de coopération au développement.
Nous devons mettre fin à toutes les injustices dans
le monde car, en définitive, elle se retourneront
contre nous. Je rentre de Colombie où j'ai observé
des situations affligeantes. Il s'agit également là
d'une tragédie pour le monde. Plus encore: j'y vois
le véritable levain du terrorisme. Les moyens
financiers que nous fournissons sont honteusement
faibles et totalement insuffisants. Je demande donc
instamment qu'on s'occupe réellement de ce
dossier.

Je plaide également pour que tout soit mis en
oeuvre pour résoudre la question palestinienne. J'ai
déjà évoqué ce problème et je continuerai à le faire.
J'espère que tous les partis politiques se joindront à
mon appel. C'est ainsi que nous éradiquerons le
terrorisme.

01.14 Sabine de Bethune (CVP): Ook ik wil ons

medeleven en onze solidariteit betuigen. Wij willen
een moedige verdediger zijn van de democratie en
de humanistische waarden.

Deze crisis zal misschien leiden tot meer
daadkracht om de grote waarden vorm te geven.
De spiraal van geweld moet worden doorbroken en
er moet ruimte zijn voor dialoog. België en de EU
moeten daarbij een voortrekkersrol spelen. Er moet
een betere internationale rechtsorde komen, met
een operationeel Internationaal Gerechtshof. De
internationale gemeenschap moet de kloof tussen
Noord en Zuid dichten om de voedingsboden van
het terrorisme weg te nemen. Er moet ook echt aan
conflictpreventie worden gedaan en gewerkt aan
respect voor de mensenrechten. De CVP pleit voor
een goed bestuur, ook in onze manier om de
georganiseerde misdaad aan te pakken. We
moeten hier een efficiënt antwoord op geven.

01.14 Sabine de Bethune (CVP): Nous souhaitons

également exprimer notre sympathie vis-à-vis des
victimes et manifester notre solidarité. Nous
voulons être les défenseurs courageux de la
démocratie et des valeurs humanistes.

Cette crise nous permettra peut-être de conférer
une dimension concrète au grandes valeurs de ce
monde. Il faut briser la spirale de la violence et
créer les conditions favorables au dialogue. La
Belgique et l'UE se doivent de jouer un rôle de
précurseurs dans ce domaine. Il faut oeuvrer en
faveur d'un meilleur ordre juridique international,
doté d'une cour de justice internationale
opérationnelle. Il appartient à la communauté
internationale de combler le fossé entre le Nord et
le Sud, et de priver ainsi le terrorisme de son
terreau nourricier. Il convient également de
s'occuper réellement de la prévention des conflits et
du respect des droits de l'homme. Le CVP
préconise une politique efficace, y compris dans la
manière de combattre le crime organisé. Il faut
trouver dans ce cadre une réponse appropriée.

CRABV 50

COM 541

13/09/2001

KAMER

-3

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

2000

2001

CHAMBRE

-3

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

Ten slotte wil ik het hebben over de uitbarstingen
van vreugde die we op bepaalde beelden konden
zien. Het gaat hier duidelijk om een confrontatie
tussen de democratie en het terrorisme. We
moeten ons daarom blijven inzetten voor een
multiculturele samenleving.

Enfin, je voudrais évoquer les images de
manifestations de joie que nous avons pu voir. Il
s'agit clairement d'une confrontation entre la
démocratie et le terrorisme. C'est la raison pour
laquelle nous devons continuer à oeuvrer en faveur
d'une société multiculturelle.

01.15 Patrick Vankrunkelsven (VU&ID): Ik sluit

me aan bij al het medeleven. Onze steun en
solidariteit met de VS is terecht. Het toepasselijk
maken van artikel 5 was dan ook een logische
daad. Toch maak ik graag enkele kanttekeningen.

Ik sluit me aan bij de vraag van minister Michel om
de kalmte te bewaren. Als voorzitter van de
Europese Unie spelen we daarbij een belangrijke
rol.

Vele commentatoren vrezen de eenzijdige aandacht
voor militaire actie. De gebeurtenissen tonen aan
dat ons militair apparaat machteloos staat
tegenover terrorisme. De voedingsbodem voor
terroristische kamikaze-aanslagen moet worden
weggenomen. Een eenzijdig militair signaal naar het
Midden-Oosten zou de Noord-Zuid-tegenstelling
enkel doen toenemen. Wij moeten dan ook streven
naar meer rechtvaardigheid in de wereld.

01.15 Patrick Vankrunkelsven (VU&ID): Je me

rallie aux témoignages de sympathie exprimés à
l'égard du peuple américain par les orateurs
précédents. C'est à juste titre que nous avons offert
notre appui et notre solidarité aux Etats-Unis. La
déclaration d'application de l'article 5 constituait dès
lors un acte logique. Je souhaiterais toutefois
formuler quelques observations en marge de cette
déclaration.
Avec le ministre Michel, je demande à chacun de
conserver son calme. En sa qualité de président de
l'Union européenne, notre pays joue un rôle
important à cet égard.

De nombreux commentateurs craignent que l'on se
focalise sur une riposte armée. Les événements de
mardi ont démontré l'impuissance de l'appareil
militaire face au terrorisme. Le terreau alimentant
les attentats terroristes suicide doit être éliminé.
L'envoi au Moyen Orient d'un signal militaire
unilatéral ne ferait que renforcer les oppositions
nord-sud. Dès lors, nous devons oeuvrer en faveur
d'une plus grande justice dans le monde.

01.16 Eerste minister Guy Verhofstadt

(Nederlands): Dit belangrijk debat verliep sereen en
unaniem. Meerderheid en oppositie wensen op
solidaire wijze met de Amerikaanse bondgenoot op
te treden tegen het terrorisme, op een evenwichtige
wijze en op de verschillende internationale fora:
NAVO, EU en VN.

01.16 Guy Verhofstadt , premier ministre: (en

néerlandais) Ce débat important s'est déroulé dans
un climat de sérénité et d'unanimité. Majorité et
opposition souhaitent combattre le terrorisme aux
côtés des Etats-Unis, à l'égard desquels ils
expriment leur solidarité, de manière équilibrée et
dans les différentes enceintes internationales que
sont l'OTAN, l'Union européenne et les Nations
Unies.

(Frans) Ik verheug mij over de unanieme steun en
de sereniteit waarvan tijdens deze vergadering blijk
werd gegeven, alsook over de steun voor het
regeringsbeleid.
Ik preciseer dat de regering geen enkel voorbehoud
heeft gemaakt met betrekking tot de NAVO.
Ik herhaal dat die aanvallen gericht zijn tegen ons
open maatschappijmodel dat multicultureel,
verdraagzaam en democratisch is.

Het verheugt mij dat eenieder van u hier duidelijk
heeft gesteld die principes te huldigen.

(En français): Je me félicite du soutien, de
l'unanimité et de la sérénité exprimés lors de cette
réunion, ainsi que de l'appui apporté à la politique
du gouvernement.
Je précise que le gouvernement n'a émis aucune
réserve quant à l'OTAN.
Cette attaque, je le répète, est dirigée contre nos
sociétés ouvertes, c'est-à-dire multiculturelles,
tolérantes et démocratiques.

Je me réjouis que tout le monde, ici, se réclame de
ces principes.

(Frans) De regering wil op basis van deze
solidariteit ervoor zorgen dat de Europese Unie als
een unaniem geheel kan optreden. Wij moeten de
problemen ethisch benaderen. Ik respecteer

(En français) Fort de cette solidarité, le
gouvernement souhaite faire en sorte que l'Europe
agisse comme un bloc unanime. Nous devons
appréhender les problèmes sous l'angle éthique. Si