Schriftelijke vraag en antwoord nr : 0540 - Zittingsperiode : 54

In 2015 werd in Griekenland lumpy skin desease (LSD) of besmettelijke nodulaire dermatose ontdekt bij runderen. In april werd de ziekte ook in Bulgarije gedetecteerd. Amper vier maanden later is ze aanwezig in tien Oost-Europese landen. Dat zorgt voor onrust in West-Europese landen, met Oostenrijk op kop, die bij Europa aandringen om een actievere rol te spelen in de bestrijding van de ziekte. Het virus veroorzaakt immers knobbels op de huid en de slijmvlieren van de zieke dieren en kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. LSD wordt verspreid via direct contact tussen dieren, gecontamineerde huiden en bijtende insecten zoals stalvliegen of muggen. De ziekte verspreidt zich traag en kan onder controle worden gebracht door het ruimen van besmette bedrijven en een bewegingsbeperking van runderen. 1. Wat is de huidige stand van zaken van de verspreiding van LSD in de Europese Unie? 2. Is ook ons land risicogebied om door de ziekte getroffen te worden? 3. Welke acties worden ondernomen om onze rundveehouders te informeren over de LSD-problematiek en over de preventie ervan? 4. Schaart u zich achter de Oostenrijkse vraag aan de Europese Commissie om een actievere rol te spelen in de bestrijding van LSD? 5. Welke concrete maatregelen worden van Europa verwacht? 6. Zal Europa een leidende rol opnemen in de aankoop en verdeling van het vaccin om de ziekte te voorkomen? 7. Wordt er ook vanuit het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) gezorgd voor vaccins?

België volgt de situatie van zeer nabij en staat aan de spits voor wat informatie en kennis hieromtrent betreft. De Belgische experten (waaronder Dr. Kris Declercq, die wereldwijd vermaard is) hadden immers reeds veel belangstelling voor lumpy skin desease (LSD) alvorens de ziekte in Europa opdook. Volgens hen was de opkomst van de ziekte in de Europese Unie vrij waarschijnlijk, wat helaas door de feiten bevestigd werd. België neemt actief deel aan de verschillende besprekingen wanneer het onderwerp aangekaart wordt en dit op verschillende Europese en internationale niveaus. Ik heb bovendien op 17 augustus 2016 een brief over dit thema verzonden naar Europees Commissaris Vytenis Andriukaitis, belast met gezondheid en voedselveiligheid, waarbij ik oordeelde dat de voorstellen van de Commissie op dat moment onvoldoende waren. Ik ben eveneens tussengekomen in de Europese Raad wanneer dit punt besproken werd. Het Belgische referentielaboratorium voor de opsporing van deze ziekte, het Centrum voor Onderzoek in Diergeneeskunde en Agrochemie  (CODA-CERVA), werd overigens uit vier kandidaten gekozen en werd op 9 september 2016 als Europees referentielaboratorium door de Europese Commissie aangeduid. 1. In de hierna vermelde tabel is het aantal genotificeerde uitbraken vermeld per maand per land tussen 1 april 2015 en 30 september 2016 (Bron: notificatiesysteem voor dierziekten). 2. Het risico voor België op korte termijn is vrij klein. België blijft niettemin zeer waakzaam met betrekking tot de evolutie van de situatie. Een studie om dit risico nauwkeuriger te evalueren is overigens lopende en de resultaten worden eind dit jaar verwacht. 3. De dierenartsen van het epidemiologisch toezicht hebben de eerste informatie met betrekking tot de toename van LSD gekregen in november 2015. Een fiche met de beschrijving van de ziekte en onrustwekkende ziektetekenen is bovendien beschikbaar op de website van het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV). De beroepsorganisaties van dierenartsen en landbouwers zijn eveneens op de hoogte gebracht tijdens de verschillende periodieke vergaderingen op het niveau van het FAVV. De redactie van een samenvattende nota met de meest belangrijke informatie over LSD, waarin eveneens een nauwkeurige beschrijving van de symptomen in herinnering gebracht wordt en de nodige waakzaamheid van dierenartsen en fokkers benadrukt, bevindt zich in de eindfase. Deze nota zal meer bepaald worden verspreid bij de rundveehouders, dierenartsen en andere belanghebbenden. 4. Ja. Trouwens, zoals reeds in het begin vermeld, heb ik op 17 augustus 2016 in die zin een brief gestuurd naar de Europese Commissaris Vytenis Andriukaitis. Hierin benadruk ik namelijk het belang om een vaccinbank op te richten en (mede) te financieren om een preventieve vaccinatie door te voeren in de niet-geïnfecteerde gebieden rond deze die besmet zijn. Ik heb eveneens gewezen op de zeer belangrijke rol die de Europese Commissie moet spelen om de uitbreiding van de ziekte te voorkomen. Het lot van de ziektevrije landen mag volgens mij niet afhangen van beslissingen getroffen door de betrokken landen (getroffen of met hoog risico om getroffen te worden), terwijl zij zelf niet altijd de middelen hebben om deze ziekte te bestrijden. 5. De preventieve vaccinatie in de nog vrije gebieden rond de gebieden waar uitbraken aangetroffen werden, wordt beschouwd als een essentiële maatregel om de opmars van de ziekte te stoppen. Derhalve hebben wij aan de Europese Commissie gevraagd om alles in het werk te stellen om een maximale vaccinatie uit te voeren in de getroffen en naburige gebieden, in het bijzonder: - door de capaciteit van de ter beschikking gestelde vaccins te verhogen, meer bepaald door een adequate financiering en de uitbouw van een vaccinbank; - door de hinderpalen te vermijden in het verkeer van producten afkomstig van gevaccineerde dieren als het niet verantwoord is vanuit epidemiologisch oogpunt. Er wordt eveneens gevraagd het onderzoek betreffende LSD te verhogen, meer bepaald in verband met vaccins en de geschiktheid van de vectoren. De herziening van de huidige Europese wetgeving moet mogelijk ook overwogen worden. 6. Ja, de acties van de Commissie evolueren in de richting die wij wensten. Europa beschikte in het voorjaar van 2015 over een vaccinbank met ongeveer 300.000 dosissen, hetgeen onvoldoende bleek om in 2016 de verspreiding van LSD in de Balkanlanden te beheersen. Ingevolge de evolutie van de toestand en als antwoord op de grote vraag van de Lidstaten heeft de Europese Commissie een groot aantal bijkomende dosissen besteld en bovendien financiert ze de vaccins die besteld en aangewend zijn in en door de landen die beslissen om een massale al dan niet preventieve vaccinatie door te voeren. 7. Gezien het risico op insleep van LSD in België thans vrij klein is, heeft het FAVV geen vaccins besteld. Zoals reeds vermeld blijft België uiterst waakzaam en bereidt zich voor ingeval een grotere dreiging ontstaat, aangezien de ziekte op middellange termijn een risico kan worden.