Schriftelijke vraag en antwoord nr : 0383 - Zittingsperiode : 54

Recent werden tal van Belgen en Fransen het slachtoffer van zogenaamde ping calls: onbekende gemiste oproepen, veelal uit het buitenland. Hoewel die vorm van telefoonfraude ondertussen bekend is, zijn er nog altijd kwetsbare mensen die erin lopen. De truc is simpel: uw gsm rinkelt, maar net niet lang genoeg om de oproep te beantwoorden. Zo wordt u telkens opnieuw opgebeld, zonder ooit iemand aan de lijn te krijgen. Wanneer u uiteindelijk zelf terugbelt, komt u terecht bij een voicemail waar er u - in het beste geval - 1 tot 2 euro per minuut wordt aangerekend. 1. Kan u meedelen hoeveel ping calls er dit jaar werden geregistreerd, zodat we beter zicht krijgen op de omvang van dat fenomeen? 2. Breidt die praktijk zich uit? Beschikt u over statistieken met betrekking tot het aantal ping calls van de afgelopen vijf jaar? 3. Welke maatregelen heeft u samen met de operatoren genomen om die telefoonfraude een halt toe te roepen? 

1. Zoals tevens blijkt uit de inleiding bij uw vraag, wordt ping call fraude (meestal) opgezet aan de hand van een gemiste oproep. De meeste operatoren houden echter geen gegevens bij over gemiste oproepen. Bovendien kan de consument ook getriggerd worden via een SMS, een bericht op een app, sociale media, en zo meer. Dit maakt dat het beschikbare cijfermateriaal over ping call fraude zeer beperkt is en de weinige beschikbare cijfers niet-representatief voor de sector kunnen worden geacht. Verschillende bronnen binnen de telecomsector schatten het gemiddelde terugbelratio bij dit soort fraude evenwel op 10 %. 2. Er zijn geen statistieken beschikbaar over ping call fraude van de afgelopen 5 jaar (zie tevens antwoord vraag 1. Door onder meer interne monitoring en klachtenregistratie kunnen operatoren zich wel een beeld vormen over de globale evolutie van dit fenomeen. Hieruit blijkt dat volgens het merendeel van de operatoren het fenomeen zich periodisch voordoet, doch de laatste jaren in stijgende lijn gaat. De meeste operatoren bevestigen dat december 2015-januari 2016 het recentste piekmoment vormen. 3. Sommige operatoren beschikken over monitoring- en detectiesystemen waarmee verdacht telefoonverkeer kan worden opgespoord, anderen niet. Bovendien werd informatie over verdachte oproepen tot voor kort zelden gedeeld tussen operatoren. Naar aanleiding van de recente golf van ping calls, werd in januari 2016 op initiatief van het BIPT en in aanwezigheid van mijn kabinet, een vergadering belegd met de mobiele netwerkoperatoren om het probleem in kaart te brengen en eraan te remediëren. Daarbij dient evenwel opgemerkt dat het per definitie om een reactief proces gaat. Het is immers pas nadat de eerste buitenlandse oproepen (of sms'en) al bij de Belgische eindgebruikers zijn binnengekomen, dat zal kunnen worden vastgesteld dat deze nummers voor frauduleuze doeleinden gebruikt worden. Een eerste doch zeer belangrijke stap om tot een adequaat reactief proces te komen moet mijns inziens dan ook liggen in een snelle en vlotte informatie-uitwisseling. De eindgebruiker is immers allerminst gebaat bij een versplinterde aanpak van het probleem. Ik ben dan ook verheugd dat het BIPT een specifiek, beveiligd mailadres heeft gecreëerd dat 7dagen/7dagen gemonitord wordt en waarop operatoren verdachte telefoonnummers kunnen melden. Dit laat het BIPT toe op efficiënte manier informatie te verzamelen, te verifiëren en indien er aanwijzingen zijn van fraude of misbruik operatoren op de hoogte te brengen van verdachte nummers. Operatoren kunnen zo op hun beurt snel ageren en het aantal slachtoffers zoveel als mogelijk beperken. Anderzijds is het ook van belang de consument goed te informeren en te sensibiliseren. Ik stel vast dat verschillende operatoren via hun websites en via de sociale media informatie verspreiden over mogelijke oplichtingspraktijken, zoals de ping calls. Ik moedig de sector aan dit soort initiatieven verder te zetten en verder te ontwikkelen. Ook het BIPT waarschuwt op haar website voor ping calls en verwijst bovendien naar de mogelijkheden om oproepen te laten blokkeren via de telefooninstellingen of middels een app. Het is mijn intentie de consument van een bijkomend wapen te voorzien door de wettelijke mogelijkheid te creëren om ook via eenvoudig verzoek aan zijn operator bepaalde inkomende oproepen te laten blokkeren.