Bulletin nr : B057 - Schriftelijke vraag en antwoord nr : 0499 - Zittingsperiode : 54

RAPEX is een Europees waarschuwingssysteem voor de snelle uitwisseling tussen de EU-lidstaten van gegevens over gevaarlijke producten, met uitzondering van voeding, farmaceutische producten en medische hulpmiddelen. In het jaarverslag van RAPEX, dat op maandag 23 maart 2015 door de Europese Commissie werd voorgesteld, staat te lezen dat er bijna 2.500 producten van de markt werden gehaald. Twee derde van de gevaarlijke producten was afkomstig uit China. De meest voorkomende producten waren speelgoed (28 procent), op de tweede plaats kledij en modeartikelen (23 procent), gevolgd door elektrische apparaten (8 procent) en auto's (8 procent). In 2014 was er een toename met 10 procent in vergelijking met 2013 van het aantal producten met problemen (aanwezigheid van chemische stoffen, kleine onderdelen, enz.). Ook ben ik gealarmeerd door een studie van Test-Aankoop, waarin de aandacht wordt gevestigd op het feit dat vloerpuzzels uit mousse en andere speelgoedartikelen voor kinderen hoge concentraties giftige stoffen bevatten. 1. Welke conclusie komt er uit die RAPEX-studie naar voren? Gaat de kwaliteit van de artikelen achteruit? 2. Hoe kan de federale overheid optreden tegen gevaarlijk speelgoed? Over welke middelen beschikt de Belgische overheid naast RAPEX om producten die niet deugen of gevaarlijk zijn voor de kinderen op te sporen? 3. Worden alle in het verslag als ondeugdelijk of gevaarlijk bestempelde artikelen systematisch uit de rekken gehaald? 4. Met betrekking tot het formamidegehalte van speelgoed voor kinderen stelt Test-Aankoop dat de Belgische wetgever het Franse voorbeeld zou moeten volgen, en de grenswaarde voor formamide zou moeten terugschroeven tot 200 mg/kg voor alle speelgoed uit mousse voor jonge kinderen, en niet alleen voor vloerpuzzels. Zal u die aanbeveling opvolgen?

1. Het is moeilijk om een conclusie te trekken uit het Rapex-rapport. Het feit dat de meeste gevaarlijke producten uit China komen, kan deels worden verklaard doordat een groot aantal producten in dit land worden geproduceerd. De stijging van het aantal gemelde producten betekent niet noodzakelijk dat er meer gevaarlijke producten op de markt zijn. Het aantal meldingen hangt ook af van de activiteit van de bevoegde overheden. 2. Speelgoed vormt een van de prioriteiten van het markttoezicht voor de bevoegde diensten van de FOD Economie. Zoals bij de andere producten wordt speelgoed gecontroleerd ter gelegenheid van: - een Rapex-melding (Europees alarmsysteem voor de snelle uitwisseling van informatie tussen de lidstaten over gevaarlijke producten, met uitzondering van levensmiddelen, farmaceutische producten et medische hulpmiddelen); - controlecampagnes die door de bevoegde markttoezichthoudende overheid worden georganiseerd; - een klacht, een ongeval of elke andere melding door een derde; - een controle die door de douane of door andere bevoegde autoriteiten van andere lidstaten wordt gemeld of die op eigen initiatief wordt uitgevoerd; - een vrijwillige maatregel van de producent zoals een terugroepactie bij de consumenten. Het boek IX Veiligheid van producten en diensten en het boek XV Rechtshandhaving in het Wetboek van economisch recht bevatten een palet aan maatregelen en sancties die door de overheid kunnen worden genomen tegen onveilige en/of niet conforme producten. Dit kan gaan van de stopzetting van de verkoop tot het uit de markt halen of tot terugroeping in geval van een ernstig risico. Transacties kunnen ook worden voorgesteld. 3. De FOD Economie controleert of de gemelde producten aanwezig zijn op de Belgische markt. Als dit het geval is, wordt een risicoanalyse uitgevoerd. De corrigerende maatregelen die aan de marktdeelnemers gevraagd worden, zijn in verhouding met het risico van het product. Bijvoorbeeld als een product een hoog risico vertoont, wordt het product uit de markt gehaald. Als het risico ernstig is, wordt het product uit de markt gehaald en tot bij de consument teruggeroepen. 4. De "Richtlijn Speelgoed" 2009/48/EG, die in Belgisch recht werd omgezet via het koninklijk besluit van 19 januari 2011 betreffende de veiligheid van speelgoed, omvat specifieke eisen voor kankerverwekkende, mutagene en reprotoxische stoffen, alsook voor geurstoffen. Een richtlijn tot wijziging van de speelgoedrichtlijn en waarin specifieke limietwaarden voor de formamide zijn opgenomen, werd gepubliceerd in november 2015. De emissielimiet is er vastgelegd op 20 ?g/m3 voor speelgoedmaterialen uit schuimrubber die meer dan 200 mg/kg (limietwaarde op basis van gehalte) bevatten. Deze richtlijn zal uiterlijk tegen 24 mei 2017 in Belgisch recht worden omgezet.